Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 6, 10 February 1899 — Ke Aloha o kuu Makuahine KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI Ka Mana o ke Aloha. He Moolelo Walohia. [ARTICLE]

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia.

I j ' Uiinhiia e līoolale n,-h'a-Ua-Kukalahnle nu "A'e Kilohana. Pookelo. o ka I.ahui lluuaii ") | MOKUNA IX. Oiai ho'i ia, e hookunana ana no ka leo nunulu ana i lohe ai, aiia hoi, lohe maopopo loa iho la ia i ka. poha ko--1 inliu ana ae o ua leo la mailoko ponoi mai o ka pahu kupapau. Hoomaopopo iho la da me ke pihoihoi nui, he leo no ia >no ke kanaka. e mau ana no kona ola; aka, ua pahola iho la nae ke puanuanu maluna 0 kona kino holookoa. Okala kunahihi ae la hoi kona lauoho, a kuku ae la, me he hulu<la no : ka puaa ahiu. v Alaila, ku rao ae la ia ma kona mau wawae, a oili aku la ia mailoko aku o ua lua pao nei, a elua no 'ana lelna ana mai 'lalo aku >nei o ke alapi'i pohaku, kau ana ia iluna.Holo aku la ia me ka mama loa, me ka noonoo pono ole nohoi i kana wahi e holo ana. Hookui aku la ia me fce ki'hi o kekahi pa kupapau a 3:uwala j aku la ilalo; ala ae 'la nohoi a hooI mau no i ka holo ana iloko Oia pouliuli. Pa aku la kona kapuai wawae i kekahi ! pahaku a iiina aiu la nohoi, aka, ala | ae Ha no, a holo aku la no, oiai, e ake I loa ana ia e loaa kekahi mea nana e I kokua mai iaia ma ka wehe ana i ke I pani o ka pahu kupapau. 0 kana i noonoo ad i kinohi, lia ko- ! na 'holo pololei ana a hoea i ka pukapa a hoala afcu hai i ke kiai, me ke koi ana aku iaia e kokua. mai oia iaia, aka, ua holo koke ae la kekahi noonoo iloko ona, a no ia mea, ku iho la ia, e noomaha ana laia iho. I 'Ma ia wa, ua oili pono āe la ua nooi noo nei i komo mua -mai ai iloko ona, ! oia hoi, ina paha ia e kii ana i kekaihi ! mea kokua iaia no ka hoopakele ana ia Ailiee, a ola hou oia, he mea maoI popo e kii hou mai ana no kana kane ! iaia, nolaila, wahi a kela manao i poai I puni ae ai i kona 1010, ua oi loa aku ka ! pono e waiho malie no oia ia Aliee iloI ko o kona luakupapau. j Aka, oiai ia e noonoo ana pela, olino j mai la ka imalamalama o ka mahina. wanaao, a ia wa i lohe ae ai oia i ka i nu a ka makani mawaena o na kumu : laau, a me he mea la hoi, ua lohe oia I i kekahi leo -hanehane e lele ana iloko | o ka 'lewa, ma na eheu o ka makani e | hea ana:' ! "E kuu aloha, e aha ana -ka hoi oe?" ! Na keia- kani-a-ula i hoopuoho ae i 1 kona noonoo me ke pihoiihoi nui, a olej lo ae la ia: j "E lilo anei au i mea nana e 'awe i j ko Aliee ola? Auwe! Na'u ponoi no anei e pepehi aku i kuu Aliee! E haa- ] lele anei au iaia me kona hanu ola I iloko o kela lua kupapau puanuanu? i Aole —aole! E hoopakele no au iaia. 'i 0! my Aliee —na*u mau loa oe. Ua maj ke oe i keia Aole kuleana i koe ; o kau kane maluna ou—ax>le hoi 'kou J mau makua —aole no ke kanawai o ka aina—aka, o ke kanawai o ke aloha i mawaena ou ame a'u, o ke kanawai hookahi wale 110 ia e mana ana; ma-luna I o kou kiao." I Maanei hoomaopopo koke iho la ia [ i kana mea e hana ai. Ike iiho la ia, j he mea pono ke loaaf iala ma mea paa- - hana no ka wehe ana i ke pani o ka ' pahu. Hoomaopopo iho la nohoi ia, j aole pono iaia ke houlolohi wale ma ' ka holo pu-a-a wale ana ino, oiai o ka i paa a-na o ke pani o ka pahu, he mea I ia e loaa ole ai 3\e ea no ka hanu ana | o Aliee. j Ike aku la ia i kekahi kea hao e ku mai ana ma 'kekaiii hale kupapau, a me ka hauoli lele 'aku ]a ja maloko o lia pa e hoopuni ana i ua lie kupapau -la, I a lalau aku la i ke kea hao, a hoomaka I iho la hoi e hoohemo mai ia -mea maiI loko mai o kona wahi e paa ana. j Oiai hoi ia e noke ama i ka ueue i ua kea la, ike aku la ia i ka poha ana mai 1 o ka m-alamalama o ikekhi ikukui, a i ; kona nana pono ana aku, lie kanaka | ka mea nona ka malamalama ipukukui , ana i ike aku ai, a & ihele pololei mai j ana hoi 'ia ma kana wahi e hoao ikaika ! ana e hemo ke 'ke'a hao. j Ike iho la ia, o kona loaa ana mai 1 kela -kanaka e <hele mai ana, ka mea | ana i hoomaopopo loa ai, o ke kiai no ( ia oloko o ka pa ilina, he mea ia nona e pilikia ai, odai aohe ona kiileana ma ia wahi ia hora o ka wanaao," no'laila, manao iho la ia, o ka ihana pono wale no ana e hana ai, oia kona hoao ana, ina paha e hiki ana ke hoohuli mai i ua wahi kanaka kiai pa ilina la ma kona aoao, a,e kokua pu mai Jioi iaia ma ka hoopakele ana ia Aliee. O 'kana hana i manao ai i mea no ua waihi kanaka. k?iai la e ae mai ai i ko ia nei makemake, oia kona lele ana'ku a uumi aku i ka puana-i o ua wahi kanaka la. Malia o kona maka'u ana iaia nei kona •kumu e ae ai e hooko i kana mau kauoha, Nofaila, ua alakei iou ae Ia keia mai Loko mai o ka pa ilina, a ku hou ana

iwaho. Aole hoā i liuliu iho, kokoke loa mai la ua wa.hi kanaik'a nei ma ka ia nei wahi e ku aku ana, I kela wa i lele a'ku ai keia m-e ka mama loa a paa ana ka puana-i e ua wahi kanaka ia. Aole hiki iaia-ke uwe a ke hooho ae paha i kekahi leo. līa opa ia ae 'a •ia e na lima pukani oe-lea. o George, a ua hoohinaia iho la ia i'lalo, oiai hoi ka ipukukui i pahemo iiho ai mai kona lima aku a kakaa aku la maluna o ke one. •Hoomoe ia iho la ia ilalo, a paa iho la. o Georg-e iaia. 13 wa olelo iho la o George: Ma kou wa e hoopuka a-e ai i kekahi huaolelo, e lilo no kou ola ona ka poho 0 kuu H-ma. Aole oe e -p^kele." 1 keia wa i amuhi ae ai o George i kana pu paūapana a onou iho la i ;ia wahi pu la ma ka lae o tia wahi kanaka la. "Heaha 1-a kou imak-emake .ia'u e hana aku ai nou?" wahi a kahi kanaka 1 ninau ae a4 me ka piaa makau, oiai hoi kona Mno e oni ana me ka haalu'lu nui. •'E ae ma.i oe. -aole'oe e 'kahea -ie me ka ieo nui, a hoopuoho re paiha." "Ae;" ' v ••Alaila, e ku ae oe iluna, e lalau aku i ko wahi ipukukui. Aole au' e hana aku i kekahi hana ino ia oe; aka, ina kokua oe ia'u, a l'ilo h-ei oe. i hoaloha no'u, alaila, e uku no au ia oe i kekaui uku nui e waiwai ad oe, a pau hoi kou noho ana ma keia ilina kupapau." "Owai oe? E oluolu oe e hai mai ia'u, i kou inoa. Pehea ]a oe i komo ma'i nei iioko nei?" "Aohe a kaua olelo eio ia mea i keia wa. E kokua mai ana anei oe ia'u?" "Ae; ina nae he hana karaima ole kau i manao ai e hana aku au." "Ke hoomanao la nohoi palia ee, he hoolewa nui ko nehinei?" "Ae; oia ka hoolewa 0 ke Kauna wahine de Berene." "'Ae; a e hai a.ku au 1a oe, ini kanu ola ia ke'ia Kauna wahine; aole o'ia i make." 'I kela wa i kuemi nope aku ai ke kanaka kiki pa ilina, <a naholo ae la ka. haikea pu ma kona mau papalina. Nolaila," wahi a George i hoomau aku ai o George i ke "kainail'io -ana, "he mea ponp ke hoopakeleia -kela wahine. 0 kau hana a'u i makemake ai, oia kou kokua ana mai ia'u ma keia hana. Pehea, e ae ana anei oe e kokua. mai ia'u?" "Ae." "Ina e holopoao ana ka kaua ma{i hooikaika ana, alaila, e hoolilo no au ia oe i kanaka waiwai. Nolaila, aohe pono ia kaua e apa hou aku, aka. e hde koke kaua e wehe i ke pa.ni o kela pahu kupapau. E loaa anei ia ee kekahi kolopa?" "E hahai mai oe ia'u," Ivahi a kaiii kanaka kiai i pane mai ai ia' George. Hele aku la laua ane ka awiwi nui 1 ka hale i waihoia ai o na mea paahana o loko o ka pa. iīina. He wahi ia. aole no i mamao loa mai kahi aku i ku ai ka ha>le kupapau i waihoda ai ;o Aliee. Aof\e hos i Huliu, hoea aku la laua nei i ua \valii hale la, a k'ii aku la kahi kanaka i ke kolopa. alaila, ane ka eleu nui holo ae la laua 110 kahi i waiho ola ai 0 Aliee. "Na ka lokomaikai o iia lani i lioouna mai i ke'ia wahi kanaka i o'u nei i keia wa," wahi a George d pane ae ai, "ina aole j loaa imai >nei ia'u kana mau kokua ana, aole loa paiha e hiki ana ia'u ke hoopakele i kuu Aliee. Tna paha o ka'u hana wa'le iho la no ia e holo pu-a-a ai i 0 a ia jw*i, me ka maopopo ole 0 ka"u mea e ihana ai. I kela wa hoU paa hou ae >la ka mahine i ke ( ao. Aole i liuliu, 'ku ana laua nei ma ke pani hao o ka hale kupapau o ka ohana de Be<rene. Alaila, waiho iho la ikahi kanaka i ke kolopa ilalo, huli mai ia ia a nana mai la ia Georg». Pane aku 'la hoi o George iaia me ka hoo'kikina ana: "E aha ana ka hoi oe? E iho hoi paha kaua ilalo." "Ea," wahd a kahi kana'ka, "owai ia oe? Aole au i ike 5a oe. Aole anei ou hoomaopopo, o ka weihe ana i kekahi lua a he kupapau, he k«araima nul loa ia e 'laweia ai ke ola o kahi kanaka maluna o ka amana" I kela w-a hoikeike aku la o George i ka pahi puhaka imua o ua wahi ka- ! na ka la, aka, pane mai la ia: | "Ua hiki no la oe, 'ke lawe i kuu ola E hana oe i ka 'hana -pepehi kanaka maluna o'u, aka, aole loa au e ae e lilo au i mea kokua ia oe, ma ikeia karaima kiekie 'loa au e makemake nei e ha-na kaua. Aole." ' "Pehea;, he hana karaima anei ka hoao ana e hoopakele i ke ola 0 kekahi wahine opio?" wahi a George i nlmau mai ai i kahi\kariaka, me kona hoomaopopo ana iho, ua lilo ,na hana hooweliweli i mea ole imua o kahi kanaka. "O ka poe i make, o ko lakou wahi keia. Aole keia he wahi no ka poe ola," wahi a kahi kanaka. "Aka, aole anei hoi au i hai aku n&I ia oe, ua-kanu ola ia ke' Kauna wahine wahi?" "0 kau io ®o ia 1 hai mai ai ia'u," wahi hou a kahi kanaka, me ka luli ana ae 0 kona poo, "aka, aole paha i lawa da mau huaolelo n,o ko'u haawi ana iho i ka manaoio. Ea, e hai mai oe ia'u, owai ia oe? He ipo anei oe na ka waihine e waiho .nei maloko o keia hale, e ake ana hoi e ike i kona mau helehelena, no ka wa hope loa? Pela anei? Ma kou mau «helehelena, ke ike nei au he kanaka hoopono oe, a

he kanaka noho; i manao ole e hana i kahi haua aihue i mea e loaa ai iaia he mau wahi apaua dala mai loko mai o na luakupapau. Aka, ke nonoi aku aei nae au ia oe, e haa-lele- oe i keia manao uluahewa ou. a e. haalele iho kaua i keia wahi." "He keu ka hoi oe, a ka-hi kanaka iapuwale nui wale," wahi a George i pane aku ai me ka ehaeha nui launa ole mai o kona 'naau, "0 oe auanei ke kumu o ka make loa ana o kela wahine. Ea. e ae mai oe i ko'u manao, mai haalele mai oe ia'u. E liokua īiaai oe ia'u ma ka wehe ana i ke pani o ka pahu kupapau o kela -wahine. I hoohiki aku hoi au imua ou, aole au i ?io • ike aku ai oe i ka anea oiaio oie." "He4ifoa la ka mea hoi'ke e hiki ai ia'u ke man'aoio. lie oiaio kau e hoike mai nei r ia'u?" "Ua iohe ponoi hoi au i ka leo uwe mai 'loko mai o ka >pahu kupapau!" "Ua kuhihewa paha oe i ka nn a ka makani o na lau laau," wahi a 'kahi kanaka i pane mai ai. "Auwe no ka hoi!" i hooho ae ai o George. nie ka hiolo ana iho o kona mau wa'maka ma kona mau papaiina, a pane *e la ia, "Pehea 'ia ka iioi au e liana ai i mea no nei wahi (kanaka e inanaoāo 0 mv oGd! Help me!" I kela wa i poha inai »i he leo uwe nanahe mni lalo mai o ka hale lua. i pau.)