Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 9, 3 March 1899 — Ke Aloha o kuu Makuahine KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI Ka Mana o ke Aloha. He Moolelo Walohia. [ARTICLE]

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia.

;Unuhiia e llpnlale-.a-h'a-Ua-h'iLkalahale nu "K'i KiMulna PookeUi o ka Lahui llnaaii,.' ) MŌKUNA XI. ' Ae; ua nuiikai iki hoi au. Ua hiki i pono ia'u ke hanu, a ua ike au i ka pumehana o ko'u kino; «ia he ano opili pu ko'u mau Lala." j "He ano molohai pu kena au e ike !:i. Pehealla; e hapai iki ae paha au i v | kou poo a kiekie?" "Ae." ! I kela wa lalau aku la o eGorge i ka ; uluna a hoomohalahala ae la me "ka hana ana iho hoi a maikai; alaila, lioomoe jho la. i ke.poo o Ali&e maluna o ua uluna la. , Me ka mahiehie' maikai o k'ona mau heiehelena haawi mai la <fta 'i kana ma-u hoomalkai ana, a ua 'hoopiha loa ia ko Georg€ uhane me ka hauoli. "Ano, e kuu Alieo aloha," wahi a Cr^orge f "e pōno oe e hiamoe a e hooluolu 'hoi, a mai noho oe a kamailio." " Kunou malie mai la ko Aliee poo, a liauie aku la ia hiamoe, oiai ,hoi, o Ceorge i noho iho ai ma ka aoao o ka moe. Mahope iho o ka hala ana o kek&hi mau minute o ko George noho ana me i 'ka nana malie ana aku nohoi ia Aliee, ike aku la ia i ko Aliee oni ana ae a hapai ae la ia i kona lima a paa ae la i kona umauma, a ua lilo hoi keia i mea no Oeorge e puiwa ai. "Aohe pilikia," wahi a Aliee i.pane mai ai, "ua pololl ia paha aiu Ua hele ko'u opu a aneane pu. Ina paha e komo wahi mea ai aku ana,. alaila, maikai loa." ' Hoomaopopo iho la o George, ua makemake kana mea i aloha ai i wahi mea ai; a o ka mea pilikia nae, aole oia i ike d kahi e loaa ai ia mea. Ua nui loa kona kaumalia, a nie ia kaumaha e loloku ana iloko ona, pane mai ia ia: "E kuu Aliee aloha, ua aneane e ax>, a ma ka wa e hoi mai ai ka mea nona keia wahi 'hale a kaua e noho nei, e hoouna aku no au iaia e kuai i wahi mea ai <nau." , . . I keia wa nohoi, ua huli ae la ia a nana aku la ia ma o ā maanei o loko o kahi rurai, a kie aku la i» i ke poho! kopaa ma ka 'paepae o lea puka aniani. Hele aku la ia a loaa ua poho kopaa la, a i kona nana ana iho iloko, ike I iho la ia i kekalii mau wah'i puupuu' kopaa. Ike aku Ja lioi ia i ka pahu! wai'ho mea ai a kahi kanaka, hele aku! la ia a wehe mai lai ke pani.' Ike aku j. la ia he wahi omole wai aiai. Hoao! iho la ia i ka wai o ua omole la, a hoo- j maopopo iho' la ia, he waina aiai. No- . laila, hoi mai la ia a ma ka aoao o ka moe noho iho la. | Alaila, haawi aleu la ia ia Aliee i ke- ! kahi puupuu kopaa/ a ninini iho la i ka waina iloko o kekahi kiaha. Ma ka wa hoi a Aliee i omo aku ai i.kahi puu- | puu kopaa a pau, ua: ano konini ae la ka ikaika o kona wahi -houpo, a ano kanahai iki mai la hoi ka lapa ana a , ka pololi iloko ona. j Pela mau ka George hanai ana iaia' (Aliee) i ke kopaa, me ka hoohainu ana hoi i ka waina a hiki wale i ka hoi ana mai o kahi kanakanona ka hale. j "Pehea?" wahi a ua wahi ltajiaka la i ninau mai ai ia -George. • . j Kuhikuhi aku la ko George manamanalima ia Aliee, me koiia pane leo ole ana ae hoi. • J "Auwe no ka hoi ka pomaikai nui wale o kaua! Aka, malia o ke ola kai loaa iaia, a ua lilo aku koiia noonoo maikai mai iaia aku? Pehea, he hoo s manao no nae paha ia?" I "Ae," wahi a George. - | "Ina pela, ua palekana ia." ! !f Ke lana loa nei ko'u manao e loaa mai iaia ia haawina pomaikai." "Ea, e nana mai oe i keia mau mea ' i loaa ia'u iloko o ka pahu kupapau,"

wahi'a kalii kanaka i pane mai ai. mf ka hoikeike ana mai hoi i kona poho iima akau i hele a piha i na pohaku momi. "Pehea, ua hoonalo7/ale aku nei uae paha oe i ua moali apau o na mea a kaua i hana aku nti o ka pa iiina?" | "Oia ke kumu nui o ko'u haaiele ana j iho nei ia oe. A eia iekahi mau mea i I ioaa mai nei ia'u," a hoikeilie mai la I ia i kekahi mau kui liao nunui ; "Oiaio ka hoi," wahi a George i ho- ! oho ae ai, me ke ano hikilele, "ua poina ' loa ia maoii au i ka hai āna aku ia ' 0.9 no keia mau kui." ; "O ke kumu t nui i loaa mai nei ia'u : o keia niau kui, oia ko'u paliaoliao loa ! aua no ka hiki ana ia oe ke a'e aku ! iluna o ka pa; nolaila, hele aku nei au | ma kahi au i pii aku ai iiuna o ka pa. | la'u i hiki aku ai malaila, ike iho la ;au i keia mau kui,'a hoomaopopo iho ; ia «n, pela iho la i kau ai oe iluna o : ka. pa. l'a wene mai hoi au i keia mau ! kui a hana aku la Tvahoi i na mea e i nalowale ai na moali o k-pu mau leapuai ma ia r wahi. Mamua e kani ana o J ka aiua awaloea o keia ia, e paa loa ai i ka paiai'na. puna ia Tta luakui>apau, a he mea maopopo Hoi, aohe kanaka hookahi mawaho" aku ou .ame a'u, ua hemo mai ke kiuo o ke kaunawahine nei maiioko mai o ka pahu kupapau." Kaomi aku Ia o George i ka lima o kahi ■ka'naka. "Ea, ie manao loa nei au, ua puhi- | puhi iaau aloha 'ia paha au e oe. oiai. aoie'o'u manao iki, he fcauakiv e ae mawalho ae ou, i hiki ke hana mai imua o'u i na hana e poina ai au J ka'u hana." "Au'hea oe, e kuu makamaka maikai," wahi a George, "i wa okoa aku e hoike aku ai au i ka'u mau 'hoomaikai 1 an.a ia oe. O kau hana i keia wa, e hele oe e kuai i .wahi k:ai pipi maikai loa, me ona wahimoa i omaia, i waina Bordeaux ame na mea ai maikai" no apau e ioaa ana ia oe, a mai nana oe i ka nui o ke kumukuai o ia mau mea." "Ua 1 kakahiaka nui loa paha. Aole paha e nui ana na wahi mea ai maikai e loaa ana ia'u i keia wa." "E kauoha aku oe e hanaia na mea a'u i hoike aku la ia oe, o ke dala paha ka me-a e hiki ai na mea apau, a e loaa ai hoi ia mau mea ia oe. Mai nana oe i foe dala. EJia mai he bila dala o 500 hapaha farani," a haawi mai la q eGorge i ua wahi 'kanaka la i ka bila dala i ua wahi kanaka la. I kela wa, h'aalele iho la ua wahi kanaka la i "ka liale, a hele aku la e 'hooko i tia mea a George i kauoha aku ai. MOKUNA XII. Oiai o Robata de Malabere e huli ana ia George Lamabereta ma ka'hi i kapaia Bois de Boulogne, pela hoi 'ma na kapa o ka 'muliwai Seine, aia jio o George Lamabereta e no'ho ana maloko o kahi pufiupu hale o Petero Rikeke, ma kekahi pakaukau poepoe, a e kamailio aku ana ia ia Aliee no ke ano o kona pakele kupaianaha ana mailoko mai o ka luakupapau i ikauu ola ,ia ai oia. • Ua pau ae ka laua paina ana i ko laua aina kakahiaka, a e ikeaia aku ana nohoi ke koena o na mea ai ono maluna o ke pakaukau; a o kahi ka-

naka hoi, oia o Pe'lepo Rikeke, ua pauhia loa ia oia i ka hiamoe maluna o kekahi wahi noho ma ke kihi o ka 'hale. "Ae; he kupaiaaiaha maoli io no keia ola i loaa ia'u.' He hana mana maoli no keia i lo«aa mai ia'ii mai ke Akua aloha mai," wahi a Aliee, ma ka wa i pau ai ka Greorge siai ana aku iaia i ka.na moolelo. "Ma ka wa i ala ae ai au mai kela 'hiamoe kulipolipo mai a'u i hiamoe ai, me he mea la ua make maoli no au, ike iho la au ua kanu ola ia au. Aole i kana mai ko'u makau ame ka weiiweli lua ole. Ua okala koke ae la ko'u iauoho a kunahihi ae, a ia wa i uwe kapalili ae ai au me kuu ikaika apau. "Ia wa, ua hu mai la ko'u hoomanao walohia ana mou, e George. Aole i kana mai ko'u<aloha ia oe. 0 oe wale mai la no apau imua o ko'u mau maka, me he mea la nohoi e noho mai ana no oe ma kuu aoao. Ia wa au i nalu iho ai iloko o'u. 'Eia no paha oe maanei, e kuu Geoo*ge, a ina pela, e hiki ana no ia oe ke hoopakele ia'u.' He oiaio, e George, aole au 1 ma keia manao ana. Ua lohe oe i kuu uwe ana, a ua hoopakele io mai oe ia'u. E

Gcorge. !i . ano'a oe mai ko Akua mai." "Peia n<>. l'u haawi hou mai ke Akua ia on« ilf»ko o na kipona o kuu aloha. a hoihoi ma! la hoi i ka iK>maikai ame ka hauoii i aihueia mai a'u aku." "He mea oiaio loa kau e olelo mai nei n George." "O ka mea oiaio a'u e manao nei, e kuu Aliee aloha. oia no ke aloha niiiwaena o kaua, a oia ka mea i lanakila malima o ka make ame ka luakupapau. Ive nana aku nei au i ka hora hauoli e hookokoke 'mai nei uou ame a'u, ka hora 'hoi o kuu hauoli mau." "K George, aloha iuo uo ka hoi oe. Ke hookaukolo mai nei no ioau mau olelo ;nou no ame a'u; aka, ua poino paha oe i ka hoomanao ana iho, ua mai eia au i ke kane?" '•;<] kuu aloha." wahi a George i pane aku ai, "ua mokumokuia ke 'kaulahao nana i nakiikii a hoopaaia oe me ke kauaka au i aloha ole ai, e ka anela o ka 'inake. E hoomaopopo oe, aia mawaena ou ame Kauna Berene, ka waha o ka luakupapau ame ke pani poliaku mabala o 'ka holowaa i waihoia iho al oe. Na'u ponoi hoi oe i lawe mai mai loko mai o 3*a pahti kupapau puanuanu, a mai na huihui ma.i hoi o ka anela o k<a make, a nolaila, e kuu Aliee, na'u oe, a na'u waie tio. Aole loa au e haawi, a e hoihoi hou aku ihoi ia oe i kau kane."

'Aka, e eGorge, pehea la e pau ai ke kanawai o ka aina? Mamuli oia mea, e 'hiki ana no i ke Kauna ke kii mai ia'u, a nele oe, e kuu aloha." Ike aku la o George i ka haloi ana ae 0 na waimaka ma na maka o Aliee, aka, ua 'huli ae la nae kona (Aliee) poo -ma kekahi aoao. A na Aliee hoi 1 uwe, ua uwe pu iho la nohoi me George a liuliu wale pane aku la ia; "Ua make hoi ke Kaunawahine Bere.xi»! ile elua wale no mau kanaka ma ke ao nei apau i i'kē, eia ke ola nei ua Kauna wahine la. Owau ame kela wahi kauaka opu lokomaikai e moe mai la ma kela noho, ka mea hoi nona keia wahi pupupu 'hale a kaua e noho nei. Me ke dala, e hiki ai ia'u ke pa-ni aku i kona waha, a ihiki ole hoi iaia ke kamailio ae 110 ka mea e pili ana i ke ola hou ana o ke Kauna walii-ne Berene." "E George," wahi a Aliee i pane mai ai, me ka nana pono ana mai o kona mau maka maluna o George, me ka ninau ana mai hoi. "Heaha la kou manao?" "Makemake au e haalele iho ia Parisa nei, oia hoi, e haalele ia Farani nei, ma kou wa e ikaika ae ai, i hiki ai hoi ia oe 'ke hele pu me a'u ma fceia huakai a'u e makemake nei e nele aku. Ia kaua e hele aku ai, ma na inoa okoa loa iio kaua e hele aku ai."

"Ea, e Oeorge, ua noonoo uluahewaia paha oe ? E manao anei hoi oe, e haalele au i kuu ohana?" "E haalele kaua i na mea apau i kel-a wa, a e imi aku kaua i wahi no kaua e malu ai, a 'hiki llea wae ikea ai ka pono mawaena ou ame a'u, e lani ana 'iluna a e honua ana ilalo nei, alaila, noonoo mai kaua ia hope nei." , I keia wa i palulu ae ai o Aliee i kona mau lima i kona mau maka, uwe iho la, a me ia uwe nohoi, pane mai la ia ia Oeorge: "Aole! Aole! Aole hiki ia'u ke hana pela. He mea oiaio, i ko'u kanu ola ia ana iloko o: ka luakupapau, ua manao ko fce ao uei apau, ua make au, a ua 'leaawale loa a'ku ka uhane ola mai a'u aku. Oiai e mau ana 110 kaa ana o ke kukui o ke.oia iloko o'u, pela no ka mau aaa. o ke kuleana o ke Kauna Berene maluna o'u, mamuli o kona mare ana ia'u, elike me ke kanawai o ka aiua ame *ke 'kanawai nohoi o ke Akua. Aohe hiki ia'u ke makaala ae i ikeia aelike laahia i hanaia me ia. Oiai | hoi e aneane ana e plo iho ke ola iloko o'u kaiii i kuleana ai o ka materemonio mawaena o'u ame Kauna Berene, aia hoi, ua hoopakele mai la oe ia'u mai ka lilo ana aku iloko o ka makāe. Ua a hou ke kukui, ka lama o ke ola 'iloko me ka ikaika; a ma ia mea ua hoopaa ikaika hou ia ke kaula materemonio mawaena o'u ame ke Kauna Bereae, a ua mahuahua hou kona ikaika e paa hou nei maluna o'u. He keiki ka'u, e George, aole hiki ia'u ke haalele iaia." "Aoie anei e hiki ia'u ke kaili malu mai iaia mai kona makuakane mai, a hiJci nohoi ia kaua ke lawe aku iaia," "E George, he hana menemene maoli keia au e manao nei." "E hoomanao hoi paha oe, ua oi maoli aku ko'u aloha ia oe' mamua o I

na mea e «e apau. ;w>le hiki ia'u ke ola ke ole oe. O ko'u makeiuake wale iu> o kou iilo lea.ia'u, a na'u mau loa hoi oe. E hooiohe mai oe. e Alk-e, me J ka hoomanawanui. Makou wa e waiho ana iloko o ka luakupapau. ua make-j inake loa au e pepelii ia'u iho, a ina e hoi «hou aku ana oe me kau kaīie, alaila, e hooko ana no au J keia manao o'u.' Eia no me a'u he wahi pu paaapana, a he pahi; a ma ka wa mua loa au ē oieio mai ai, aohe ou aloha ia'u, a e-hoi hou aku nohoi oe me kau kane. alaila, e hoohana no au i keia mau mea j paahana maluna iho o'u imua ponoi'no ou." | "Alaila, e kuu George, e aho lioi ha.' o ko'u ola nei kau e lawe mua aku." A ia wa i huli mai ai ia a apo mai j la i ka a-i o George me 'ka liiolo ana iho o kona mau waimaka. I "Aole; aole au i 'hoopakele ia oe mai- j loko moi o ka luakupapau, a mai ma lima mai hoi o ka make no ko'u ina-1 nao ana e lilo aku kou jola mai a oe aku, a i ole ia, e ieaawale aku paha oe mai a'u aku nei; a'ka, ua hoopakele au ia oe, i mea nou e hauoli ai. Ua ike no oe, e mau ana no kei'a aloha o'u nou a J lioea i ke kaawale loa ana akU o ke ola ; mai kou kino aku. Heaha auanei kou j mea e makau ai a e 'hopohopo ai hoi? | Aole ou kumu e mak-au aku ai i ke Kauna, oiai eia/au maknei kalii i kiai ai' ia!oe." ; Maanei hoomaha iki iho la o'George. a liuliu pane hou mai la ia; oiai no ' 0 Aliee e puliki ana i kona a-i: } "Ina paha o ke kumu o kou kanalua ana, no kou ae ana e 'hele pu me a'u, ' elike me ka'u i hoike aku nei ia oe, mamuli ia o kou aloha I kou mau ma- j kua ame kau keiki, ka hua mua o kou puhoka, alaila, he kumu kupono io ia ma kou aoao, a'u e olelo aku ai, owau pu kekahi e komohia pu aku me oe ma ia manao walohia. 0 'ka oi aku o ka pono au e hana ai, pela ko'u manao,. oia kou hoike ole ana ae ia oe iho i keia wa, a elike auanei me ka loihi o kou noho hamau a honalowale loa ana ia oe i'ho mai na maka mai o ke ao nei, pela auanei e mau aku ai .ka manaoioia ana, aia no oe ke wai'ho la ilo- j ko o ka luakupapau puanuanu. Aia hoi a hoea mai ka wa pono a'u e ike aoa, e hoihoi hou mai no au ia oe i Parisa nei, a haawi aku hoi ia oe ma ka poli o kou makuahine aloha. E Aliee, o keia ke alahele a'u i hoolaia ai nou ame a'u; aka, ina he alahele hoi kau i oi aku ka maikai ame ka maalahi mamua o keia, alaila, e oluolu no oe e hai mai ia'u, a e hoolohe aku hoi au. He mea hlki no ia kaua ke noonoo a . ke kukakuka no keia maa." Alaila. hookuu ae la o Aliee i kona apo ana i 'ka a-i o George, oi pono aku la kona poo a kuene pono iho la malun>a o ka uluna, a ia wa nana mai la ia maluna o George me na maka i piha 1 ke aloha, aka, no kona pane ole ana. mai, ia wa i kamailio aku ai o George: "Aka, e kuu Aliee, ina hoi ua oi aku ka ikaika o ka hana au i olelo mai nei he hana ia'i paa ai oe maluna o ka hua o kou opu, ame kou lilo ana i wahine na Kauna Berene, mamuli o ke kanawai o ka aina, mamua hoi o ka ikaika o ke aloha iloko ou no'u nei, alaila, e aho e lilo kuu kino nei i moe puu na ke aloha kuhihewa a'u i kaili

ai mailoko mai o ka luakupapau." "Aole!" i hooho kapaiili ae ai o Aliee. "Aole, e George, e pono no oe e ola, a o kou ola ana hoi no'u nei ia. a na'u hoi." I keia wa i ōlino ae ai 'ka hauoli ma na heleheleha.o George, lamalama maikai ae la hoi ka oluolu wainohia ma koaa mau maka, a hawanawana ae la ia: ; "Na'u oe a nau hoi au. Na'u no auanei e kiai 1 kou maluhia, e kuu AHee aloha." I nei wa, ku ae la o George iluna, hele aku la ia a hoala aku la ia Rikeke, me ka olelo ana aku: "E, e ala ae oe. E hoi hou aku ana au i ke kulaeakauhale, e hala ana paha ia'u he mau hora malaila. E kiai makaaia loa oe i ka luhi a kaua i hoomanawanui ai, a mai ae oe i kekahi kanaka e komo mai iloko nei." "Mai hopohopo oe no ia nxea, e kuu haiu," wahi a kahi Kikeke i pane mai ai. Ia wa haalele iho la o George i kahi pupupu hale a kana aloha e waiho ana me ke ola kino obaha Aia maluna ona na hiona apau o ka hauoli. A ma ka nana ana aku iaia, he kanaka hou oia i keia w. 0 kela ano nananakea, ino-

ino a maikiii 010 i hokaw iho maiunu ona i na wa aj)uii mamiui a«>, ua nalo-v hia aku la ia inau nu>a mai a iaki nkn. | I kona heoa ana aku iko alanul, kau I uku la ia maluna o kekahi kaa, a kau- | oluv aku la i ko kalaiwa o holo pololei i kahi o kekahi lola liana 1010 o na wahine. I koua lioea ana aku i ka halo t«la. a i kona halawai aua lioi mo ka wahine o ua hale Ja, leamailio aku la ia: "Makemako au i ekolu 1010, a e pono o hana keia mau 1010 a paa." | Me ka mino aka, pane mai la ka wa- , hine tela: "E liaawi mai palui oe i manawa no ■ makou o hana ai i keia mau olelo u paa." I "Pela no. Manao uu i oha, a i ol«?, t i elima la e hana ai oe i keia m<au j lole." j "Ina pela, ua pono. Healia la ke ano 0 keia mau lole?" J "Elua lole eilika, hookiilii nae ola mau lole, he «leele. A o ke kolu o ka lole, he kasimia. E hana nohoi oe a maikai elike me kau e ike ana he maikai." | "Pehea; ua paa mai nei nae paha oe , i ke ana?" j "Aol-e." | "Alaila, e hiKi ole ana ia'u ke hooiko aku i kou makemaJce." I Ua.ku ano hoka a hona īho la o : G?orge ia wa. Alaila, i>ane mai !a ka wahipe tela: ! "Ina aole kela lede nonp, keia mau I loLe au e kauolja mai nei. iloko o Parisa, alaila, a palapala aku poiha oe iaia i loaa mai ai ke ana, a hiki maikai j ia'u ke hana aku. 1 "Alaila, e 'hala hou ana he manawa, a ua makeniako loa au e 'paa keia mau lole iloko o ka wa a'u i liai aku nel ia'oo." "Miuamiiia io;i au, uoU» hiki ia'u ke hooko aku i kau kauoha. Ho hana pohihihi loa ia'u ke hana i kekahi hana ke ole e loaa lie wahi kumu hoohaliko e hana aku ai." I Jiela wa i olapa koke ae ai kekaihi uoonoo iloko o George, a ninau aku la ia i ka wahine tela: I "Pehea, malia pa'ha he nui nohoi kou poe wahine humuhumu o loko nei?" "He kanakolu paha ko lakou nui o nolio hana nei me a'u." "Alaila, aole o'u kanalua iki e hma ana no mawaena o lakou kekahl w&~ hine i like ka oiwi kino me ko ka lede nona keia mau lole a'u i makem&ke ai e hana oe." Ia wa alakai aku la ua wahine 1& ia. George iloko o ka rumi humuhumu lole, • a kauoha aku la i na wahine humuhumu e ku iluna. ī ka nana ana o George i keia poe apau, ike aku la ote i keikahi wahine oiwi maikai 1 like loa me ko Aliee ke ano, a manao iho la ia, 0 ka lole e ku ana ia wahine e ku ana no ia ia Aliee. Alaila, pane ae la ia 1 ka wahine nona ka hale tela: "E lawe oe i ke ana o kela wahine opio, ua like loa kona oiwi me ko ka lede nona keia mau lole. E ae mai hoi oe, e imi aku oe i elua papale i like loa ko laua ano me ko na hooluu o na lol& silika elua a'u i kauoha aku nei ia oe." Weho ae la ia i kana buke pakeke a haawi aku la i ka wahine tela he hila dala nona ka huina o $1000 hapaha farani.

"I hea au e hooūna aku ai 1 keia ma-u mea?" walii- a ua wahine la i ninau ae ai ia George. '"li'-ka. lima o ka ia mai keia la aku. na'u ponoi no e tii mai i kela mau mea." (Aole i pau.) *