Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 13, 31 March 1899 — Page 3

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Paula Plapp
This work is dedicated to:  Halau Hula Napuaokalei'ilima

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Hni Alahao me Aina o Oahu

MAI A MAHOPE AKU O IUNE 13, 1898

Manawa Holo

WAHI HOO=

LULU.

Mai Honolulu

aku,@

Waianae, kaa huikau,

na la apau koe ke Sabati@

 

Waialua, kaa ohua, na la apau.

 

Waianae, kaa ohua, na la apau.

 

Wili o Ewa, kaa ohua na la apau.

 

                        A.M.   A.M.    P.M.    P.M.

Honolulu….    7:10     9:15     3:10     5:10

Manana……   8:07     9:48     3:43     5:50

Wili o Ewa…  8:37  10:08     4:08     6:10

Waaianae….    9:27  10:53     4:43     …..

Waialua…...    …..   12:00     5:38     …..

 

 

WAHI HOO-

LULU.

@Mai waho mai

@@ Honolulu.)

 

Wili o Ewa, kaa ohua, koe ke Sabati.

 

Waialua, kaa olua, na la apau.

 

Waianae, kaa huikau, na la apau, koe ke Sabati.

 

Waialua, kaa ohua, na la apau,

 

Wili o Ewa, kaa olua, Sabati wale no.

 

                        AM.     A.M.    A.M.    P.M.    P.M.

Waialua……   …..      6:12     …...     2:39     …..

Waianae…...   …..      7:12     10:09   3:55     …..

Wili o Ewa...   5:50     7:47     10:59   4:32     12:45

Manana……   6:15     8:07     11:34   4:52     1:10

Honolulu…..   6:50     8:40     12:15   5:26     1:45

 

            @ P. DENISON,

                        Luna.                           F. C. SMITH

                                                Luna Kuai Palapala Holo

 

NU HOU HAWAII

__

            O ke Sabati Pakoa ae keia.  Apopo @a la aku.  Passover.

__

            Ke pa’upa’u hana mau mai nei no ka Hale Keaka “Opiuma,” ma uka ae nei.

__

            Apopo ka la 1 o Aperila, a oia ka la kaulana i kapaia “Aperila Eepa” (April Fool).

__

            Eia mai no ke Aloha a ko Mama ke oili pulelo aku la me he ahi aulama ‘la, e hoohuelo ana i na poli.

__

            Ma ka Poakolu nei, Maraki 29, i ku mai ai ka mokuahi Alameda no Honolulu nei a hala loa aku la no Ause@eralia.

__

            O luna o ka puu o Puowaina ae nei, ke kahua ilina kupapau o keia mua aku.  He wahi kupono maoli io no keia.

__

            Ke manaoia nei e ku mai ana ka mokuahi Kina i ke ahiahi o keia la, a @ ole, i ka la apopo paha. mai Kapalakiko mai.

__

            Ma ke ahiahi o ka la apopo (Aperila 1) e haawiia ai he Paina Hoaloha loha” ia kapena Ahlborn ame kana wahine e haalele ana ia laila.

__

            O ke “Dominika” ae keia o ka Pakoa, oia hoi, o ka la “Sabati” ae nei, oia ka la hoomanao no ke ala hou ana mai o ka Haku mai ka make mai.

__

            Ua haalele aku o Nigel aJekson i kona noho hoa ana no ka Oihana Makai o Honolulu nei.  E hoi aku ana oia i Hilo, Hawaii, e lawelawe ai i ka oiha-na kuai mikini humuhumu.

__

            Ua loaa mai nei na lono ia ne, e ohiia aku ana ona poe koa Hawaii ma-oli no ke komo ana i ka Pualikoa Ame-rika.  Ke pane mai nei ke kupinai, “Makaukau loa ka Puali G.”

__

            Ua hookaulua iki ia ka moolelo o “Ka Malolo.”  Aole i holo ko makou kanaka i ka pahoe malolo i keia mau la iho la, no ke kukulu o kokala o ke kua o ka ale, nana aku ia la, kalakala @hi kakala o ke kai.

__

            E malamaia ana he anaina aha mele hoonani maloko o ka halehalawai ma “Ariona Hale,” ma ke ahiahi Sabati ae nei, Aperiloa 2, e hoomaka ana ma ka hora 7 me 30 minute.   He mau himeni, he mau haiolelo na kekahi mau wahi opio o ke Kula Sabati, a he “solo” na Miss Cecilia Kealoha Poepoe.

__

            Ua nui ka mahaloia o ke Kula Sa-bati o Kapalama, ma ka hoike Kula Sabati i malamaia ai maloko o ka Iuna-kini o Kawaiahao, ma ka la Sabiti, Maraki 26, aku nei.  O Mrs. Hattie Pu-hi, ke alakai o na leo himeni.  Ua k@ i ka mahaloia na himeni.  Pela ka @ono i laweia mai io makou nei.

__

            Ua lilo ae i ka Hui “Pacific Coast Machine Co,” ma o ko lakou Peresi-dena, J. P. McCorrison, ka aelike no ka hanaia ana ona mau ipuhao mahu no ka pauma wai hou o ka Oihana Wai o ke Aupuni, ma aKlihi ae nei.  O ka huina dala malalo o keia aelike, he $7973.  O ka la 15 o Iulai ae nei ka wa e hoea mai ai ua mau ipuhao la.  Oia ka aelike.

__

            Oiai kekahi poe Iapana e okioki ku-mulaau ana ma ke kihi o na Alanui Kukui me Papu, ma ka Poalua nei, ua haule iho la kekahi lala-laau nui a pa pono maluna o kekahi hale auau ma @@ wahi, a pakele he wahi kaikamahine nuku iloko o ua hale la mai make loa, na moku nae oia i na apana aniani nahaha i lele mai ai mai ka puka ani@ni mai o ka hale auau, mamuli o ka nahaha ana i ka lala laau.  Pomaikai wale!

__

            “Manao au, e holo pupule ana au no kokahi eha i loaa ia’u, ina aole ka La-au Hano a Kamalena,” i kakau mai ai @@ Mr. W. H. Stapleton, Herminie, Pa.  “Ua loaa au i ka ma’i rumatika no ke-kahi mau makahiki he nui, a ua hoao nohoi i na laau i pau ole i ka heluia, aka, o ka Laau Hamo a Kamalena ka laau maikai loa.”  Hookahi no kau ana, o ka oluolu no ia o ka eha.  E kuaiia ana e Benson Smith & Co., Kaupalena-ia na Agena Kuai Kukaa.           *

 

 

NA HOALOHALOHA.

__

OLELO HOOHOLO HOALOHALOHA

            NA KA AHAJUI HOOULU A HO_

 OLA LAHUI NO KE KAMA'

       VICTORIA KAIULANI, I KA MEA

     HANOHANO A. S. CLEGHORN,

                                  KA MAKUA ALII.

__

 

I ka Mea Kiekie Hon. A. S. Cleghorn,

              ka Makua Alii.

            Aloha:--No ka mea, ua oluolu i ke Akua Mana Loa, ke kipa ana mai iloko o ka Ohana Alii a lawe aku la i ka Mea Kiekie, i ke Kama’liiwahine Wohi, ia Victoria Kaiulani Kaloaninuiahilapa-lapaolunalilo i ke ala hoi ole mai.  A .ua ili iho ke kaumaha kuhohonu, ame ka paumako walohia, o ka ehaeha ame ka luuluu maluna iho ou e ka Makua Alii i hooneleia i ke kamaliiwahine ole, ame ka Ohana Alii o Hawaii.  A no ka mea hoi, o ka Mea Kiekie ke Kama’liiwahine Kaiulani i hala aku la, he Hope Peresidena oia no ka Aha-hui Hooulu a Hoola Lahui no Hono-lulu nei, a no ka Paeaina holookoa.  A he hoa paahana i kau nuiia, i hili-nai nuiia, a i manaolana nuiia, no ka hooholomua ana i na hana o ka Aha-hui imua.  Nolaila, ke waiho haahaa aku nei makou, ma o ko makou mau komite o ekolu lala, i keia olelo hoo-holo ame ka hoalohaloha malalo iho, penei:

            “E hooholoia:  Ke komo pu aku nei makou apau na lala o ka Ahahui Ho-ola Lahui, me oe e ka Makua Alii, e kanikau pu me ke kumakena piha no ke Kama’liiwahine Victoria Kaiulani i hala e aku, a na ka Haku no e hoo-mama mai ia kakou apau, iloko o Ko-na aloha, ame Kona lokomaikai pa-lena ole.

            “E Hooholoia:  E hoopaaia maloko o ka buke moolelo o ka Ahahui, ke kope o keia Olelo Hooholo.  A i hoo-kahi i ka Mea Kiekie A. S. Cleghorn, ka Makua Alii, a i hookahi kope e hoo-lahaia maloko o na nupepa.”

            Me ka mahalo, ma o ko makou ko-mite la.

KOLEKA PAUOAHU.

                                                       LUCY PEABODY,

                                                       EUGENIA K. REIS.

                          Honolulu. March 21, 1899.

__________________

 

NA KIHENE WAIMAKA NO KE KA-

    MA’LIIWAHINE WOHI WITORIA

    KAWEKIU KAIULANI LUNLILO

    KALANINUIAHILAPALAPA.

 

___

 

I ka Mea Hanohano A. S. Cleghorn,

    ka luaui o ke Kama’liiwahine opio,

    a i na Moiwahine Liliuokalani ame

    Kapiolani, ame na Keikialii D. Ka-

    wananakoa ame Kuhio Kalaniana-

    ole, i hooneleia i ke Kama’liiwa-

    hine opio ole.

  Aloha paumako me ka luuluu:--

Puolo Mana i na kihene waimaka,

Ke hanini nei puhi Waialeale,

Lihaliha keehina me ka manaonao,

Ke mokumoku nei iloko o ka iwi-hilo,

Ua na-ha ka hale ke kino o ke kanaka,

Kahi a ke aloha e kipa aku ai.

Lele hoanoano i ka imo o ka lani,

O Vitoria Kawekiu Kaiulani,

Lunalilo Kalaninuiahilapalapa,

He Wohi Kapu Kiekie, he mu-o liko

  Alii,

He milimili lani, nau e Hawaii,

He ulumahiehie no Amerika,

Na Aupuni hui a puni o Europa,

Hoomaha i ka nani o ka Paledaiso.

            Auwe—e! ka minamina.

  Ma ka la 7 o Maraki nei, ma aWimea, Hawaii, ua puiwa makou i ka lono kau-maha ma ke telepone mai Kau mai, “Ua make o aKiulani.”  He mau mi-nute ia o ka ehaeha a pilipu ka hanu.  A oiai ke ke Kama’liiwahine opio ma Wai-mea nei, ua loohia hou oia i ka ma’i rumatika ma ka Uhiwai-o-Mana.  Ma ka la 25 o Iune, 1899, ua hoea kino mai kona makuakane, A. S. Cleghorn, me ke kauka, ame ke Keikialii D. Kawa-nanakoa, no ka nawaliwali o ke Ka-ma’liiwahine opio, e noho ana ma Ma-na, a hala he mau la.

  Ma ka Poaono, Feberuari 4, ua haa-lele aku ke Kama’liiwahine opio, i ka Uhiwai-o-Mana a kaukooia mai malu-na o ka manele, no ka ua kipuupuu o Waimea, a nona keia kanaenae:

Auamo Waimea i ka ua Kipuupuu,

Ke manele ia mai la e ka ua Paliloa.

Haaloele aku i ka Uhiwai-o-Mana,

Komo mai i ke ehu mamane o Puuki-

            koni,

Nani ka oiwi o Holoholokee i ka malie,

Me he papa-konane la ke kula o Paa-

            kainui,

He pakika, he pahee a hoea i Puhi-

            hale,

E ani peahi mai ana o Pukalani,

E wiki, e wawe a hala o Alaohia,

Kaalo ana ma ke alo o Kamakeokeo,

Eia’e ke kama’lii ma kai o Ahuli.

Pa ana ka leo kahea a Waiemi,

Eia ka poli o ka makua i Puopelu,

Hoomaha ka luhi, ka naenae o kalani.

  Ma keia alahele, ua makemake nui ke kauka e loaa kahi pumehana i ke Kama’liiwahine opio, no ka nui o ke anu ma Mana, no kona loohia ana i ka ma’i rumatika he mau pule i ha-la’e.

  Ua hoomaha ke Kama’lii opio ma Puopelu, i na po elua, a ua loli ae kona ano ia mau po, a komo liilii aku kahi mea ai ma kona opu Alii, a ua ano maikai iki mai la hoi.

  Ma ka Poakahi ae, Fegeruari 6, ua makaukau ka huakai no ka hele ana ma kai o Kawaihae, maluna o ke kaa-lio i ahamaka ia.  He maikai ke Ka-ma’lii opio ia kakahiaka, a mamua ae o kona haalele ana ia Piopelu, ua pu-ana mai la kon leo Alii, me ka mao-popo lea,

“Alo—ha, ua eha kuu lima,

Aole au e aloha lima aku ia olua.

A e hoi hou mai ana no au,”

  He leo walohia keia o ke Kama’lii-wahine opio i pa-e mai ai, ame kona manaolana, e pau ae ana ia keia pilikia maluna o kona kino nawaliwali.  Aole ka!  Ua huna loa ia kona mau maka, mai a kakou aku.

  Ma ka hora 10 a. m. ua kau ke Ka-ma’liiwahine opio ma ke kaa lio me ka oluolu, a’o Mrs. J. H. Boyd ka mea noho pu mai ma kona mau wawae, no ke kiai ana, me ke akahele malie ma ke ala e holo ai i Kawaihae, me ka ukali pu no o ke kauka ame kona luaui makuakane ame na poe e ae no, a hoea i Puuiki, a malaila i hookuu ia aku ae ke Kama’lii opio e hele i ke ku@a enaena i ka la, a no keia hoohena ana: 

“A Puuiki au, olu i ka wai—e

A Namauenaena, wela i ka la—e

  Me ka oluolu maikai, ua hoea aku e la ke Kama’liiwahine opio ma Kawai-hae, ma ka home hooluolu o Mr. ame Mrs. Parker, kona mau kahu hanai alii.  He mea hiipoi nui ia na Alii e laua.  Ua hoomaha ke Kama’lii opio malaila i na po ekolu, a ua pii liilii ae kona ano maikai, me kaoluolu ia mau la.

  Ma ka Poaha ae, Feberuari 9, ma ia po, ua kau aku la ke Kuma’liiwahine opio, maluna o Maunaloa, a nana i hii-poi aku i ke kino makamae o ke Alii opio, ma kona poli; no ke Kapitala o Honolulu, a me ka manaolana hoi, e loaa mai ana ke ola ma kona kino.  Aole ka!  O kona ike hope loa ana ia i kona kahu hanai Mrs. Parker ame kona mau makaainana mai Waimea a Kawaihae, pau pu no hoi me kona ike ana i na po lea o Halalii.  Ua ha—la, ua nalo, ua hele aku la i ke ala Koula a Kane, a noho iho la makou me ka minamina nui, me ka luuluu i ke aloha, a nona keia kanaenae:

“Ke uwe aku nei ka Ua Kipuupuu o

            Waimea,

Ke olo mai la ka pihe kumakena o

            ka Uhiwai-o-Mana,

Ka home nani a ke Kama’lii opio i oho-

            hia ai,

I hooipo ai me na kulu kehau anu o ka

            po,

Haule ka lani, kakaa ka honua,

Pouli ka la, ka mahine, me na hoku,

Uina ka leo o ka hekili nakolokolo

            iluna,

Oili mai ke ahi, olapa ka uwila,

Pii ino na ale ahiu o ka moana lipolipo,

A’e ia ke kapu o Auhaula i Pakaalana,

Hanini mai na kio wai o Kulauihakoi,

Hele uluulu ka makani me ka ua,

He ehu wawae ka keia no ka wekiu

            lani

              Aloha—Alo—ha!  Luuluu wa—le.

  Ma ka la Sabati, maraki 12, ua ma-lama ia he halawai hoolewa no ke Ka-ma’liiwahine opio, maloko o ka luakini ma Imiola, ma ka loaa ana mai o na lono, e hoolewaia ana ke kino walohia o ke Kama’liiwahine opio maloko o ka luakini ma Kawaiahao, Honolulu, ma ia la Sabati.  Ua komo pu mai no ke-kahi mau makaainana aloha i ke Alii opio maia la, me na kulu waimaka o ka ehaeha ma ia halawai, a hoomanao pu i ke aloha o ke Akua no ke Ka-ma’liiwahine opio, ma Waimea nei, i  na la i hala aku, aole lakou ma ia ha-lawai.

  Hooholoia:  Nolaila, o makou o na makaainana o ke Kama’liiwahine opio ma Waimea nei, ke komo pu aku nei me oe, ame ka Ohana Alii o Hawaii, ame ke Aupuni Amerika e ku nei, e au-amo pu aku i na ehaeha ame ke kau-maha luuluui haawe iho maluna o kou poohiwi aloha.

  Hooholoia:  Mamuli o kou hoonele ia ana mai i ke Kama’liiwahine opio ole, ua hoonele pu ia kona lahuikanaka i ka lalani Alii o Hawaii, a ua poho na manaolana.

  Hooholoia:--Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ka Mea Mana Loa, e hoomamaia mai na luuluu ame na ehaeha maluna ou, a e hooloihi ia kou mau la i koe.  N kae Akua i haawi mai, a Nana no ia lawe aku, e hoomai-kai ia Kona inoa.

                                                            S. H. MAHUKA,

                                                            Z. PAAKIKI,

                                                            GEORGE BELL.

  Waimea, Hawaii, Maraki 17, 1899.

 

_________________

 

            O ka Poalima maikai keia.  Good Friday.

__

            Eia i Honolulu nei o Senatoa Clark o Amerika Huipuia.

__

            He manuwa Iapana kai ku mai i keia pule iho la.  Olali no na Iapana.

__

            I keia la e ku mai ai ka mokuahi Mariposa mai ka Hema mai.

__

            He hoolaha Pa Aupuni ka Luna Pa Aupuni K. Kekuene i ikeia.  He poe lio aea hele.

__

            Ma ke kakahiaka o nehinei i hele makaikai ae ai o Loio Kuhina Kupa i ka Halewai ame ka Oihana Makai.

__

            Ua manaoia o ka Pope mahope aku o Leo XIII., e  kapaia ana ia o “Iguis Ardens” (Ke Ahi Okooko).

__

            He manuunuu loa na hoalohaloha no ke Alii Wohi Opio Kaiulani i loaa mai ia makou.  E hoopukaia aku ana ma keia mua iho.

__

            O keia Poakolu ae, Aperila 5, e noho ai ka Aha Euanelio o ka Mokupuni o Oahu nei maloko o ka luakini nani o Kaumakapili.

__

            Ke laulaha loa nei ka lono ma Ho-nolulu nei e lilo ae ana na kuleana apau o ka Hawaiian Hardware Com-pany i ka Pacific Hardware Company.

__

            Ke manao la ka luna nui o ka ma-hiko o Kahuku e hoomahuahua aku i ke kanu ana i ke ko ma keia hoomaka hou ana aku o ke kanu ana.

__

            E hoola koke ia ana me ka hiki wawe ka Eczema, ke poo kepia, meeau ame ka meneo o ka ili, o kela ame keia ano.  Laau Hamo a DOAN.  Aia no ma kahi o ka mea pa-ipa-i laau.  50 keneta.

__

            Ua huli hoi mai nei o Charlie Peter-son, ka “luau” o Kaimana Hila, mai Kaleponi mai, maluna mai o ka mo-kuahi Alameda.  A e lawelawe hou aku ana ia i kana hana ma ka la apopo.

__

            Ma ka mokuahi e haalele iho ana ia Honolulu nei ma ka la 18 o keia ma-lama ae, e holo aku ai o Mrs. Irene Ii Brown no ka Lokowai o Tahoe, a e hala ana iaia he elima a eono mahina malaila.

 

NUHOUONAAINAE

__

 

Aguidaldo ma ke Ehu o ke Kaua.

__

 

HULUAA KA LAHUI PILIPINO

__

 

E alakai Kino aku ana o Agui-

naldo i Kona Poe Koa.

__

 

KELA AME KEIA.

__

 

            MANILA, Maraki 22.—Mamuli o ka hoike a kekahi wahi koa Pilipino i paa pio i na Amerika, ua ikeia ae la, aia o Auuinaldo ke makemake la e alakai kino mai no oia i kona mau koa no ke kaua ana mai i na Amerika.  E lawe mai ana ia i kona poe koa wae maikai ia mai Malolos mai, a nee mai no Ma-nila iloko o iwakalua la, ke ole na Amerika e unuhiia lakou mai ia wahi mai.  Ua manaoioia ka oiaio o keia lo-no, mamuli o ka ikeia ana, aia na koa Pilipino ke houluulu la ma kahi kokoke i Malolos.

            Oiai, aole i ikeia aku na oili ana mai o na lele kaua ana mai na Pilipino mai, aia no nae na koa Amerika ke hoo-nohonoho pono ia la ma ko lakou mau kulana e ko lakou mau alii.  He mau kulana maikai loa ko lakou maloko o na auwaha eli.

KE KAUA MA ILOILO.

            MANILA, Maraki 20.—Ua loaa mai la na lono ma ka uwea telegarapa mai Iloilo mai, a e hoike mai ana ia no kekahi kaua hahana i hooukaia ai ma ka Poaha aku nei.  Ua lele kaua mai la na kipi mluna o kekahi mahele o na koa pukaa Mahele Eono ame na koa helewawae Mahele Unikumamawalu.  Ua hoouna awiwi loa ia aku he batali-ona o ka regimena o Tenesi no ke ko-kua ana i kela mau puahi.  He elua hora okoa o ka hooukaia ana o ke ka-ua, me ka ikaika loa ame ka hahana loa, a e alakaiia ana na kipu ana e Kenerala Miller.  E ki ana na Amerika i ka lakou mau pu, ma ke ano ki papa, me ka hoomau ana nohoi i ka nee ana imua o na enemi.  Pela mau ko lakou nee ana a hoea he mau anana kakai-kahi loa ko lakou mamao mai ke ku-lana mai o na enemi, a ia wa i kipoka pahu ia aku ai na kipi.  Na ka poele-ele e ana i kaohi mai i ko na Amerika lele maoli ana aku me na elau pu ma-luna o na enemi.

            Ua manaoia, o ka nui o na poe Pi-lipino i make he 200, a he 300 o lakou i pau i ka hoehaia.

MAKEMAKE HOU IA I MAU KOA.

            NU IOKA, Maraki 22.—ua loaa mai he lono mai Manila mai, e hoike ana, ua loaa ae ilaila he lono mai Catbalo-gan ae, ma ka mokupuni o Samar, e hoike ana ua pii mai ke okalakala ku-nahihi aa hakaka o na kamaaina oia whi.  Aia malaila ke kahua hoomoana o Kenerala Lukbani, he alihikaua Pi-lipino.  Ua paa maikai loa ia wahi i ka pale ia me na pa pohaku ame na papu nohoi.  O na wahine keia ame na keiki, ua hoounaia aku lakou mailoko aku o ke kulanakauhale a ma na wahi o loko lilo loa o ka aina, a ua hoike ae hoi o Kenerala Lukbani, aole loa oia e ha-awi pio a hiki i kona haule make ana ma ke kahua kaua, a ina e ike ana ia e lilo pio aku ana ke kulanakauhale i na Amerika, alaila, e puhi no oia i ua kulanakauhale la i ke ahi, mamua o kona lilo pio ana aku iloko o na lima o na Amerika.

            He kulana kupilikii ko na malihini ma Catbalogan.  Ua hiki ole ia Ke-nerala Otis ke hoouna aku i mahele koa no ia wahi, oiai ua makemake oia i na koa apau no Manila.

FARANI AME ENELANI.

            LADANA, Maraki 21.—Ua kakau-inoaia ka aelike kuikahi mawaaena o Beritania Nui ame Farani, no ka hoo-ponopono ana i ko laua mau kuleana aina ma ka Nile.  Na Makuisa Salise-bure i kakauinoa ma ka aoao o Ene-lani, a na M. Paul Cambon, ko Farani Elele kuhina, i kakau ma ka aoao  oia Aupuni.

KUHINA CAMBON MA KO SEPANIA

AOAO.

            MADERIDA, Maraki 21.—Ua kakau-inoa ka Moiwahine Kahu Aupuni o Se-pania i ka olelo hooholo e haawi ana i ka mana piha ia Jules Cambon, ke Kuhina Farani ma Wasinetona, e ku oia ma ka aoao o Sepania, ma ka wa e panaiia ai na kope o ke kuikahi maluhia mawaena o na Aupuni elua.

 

_______

 

            O ka nui o na leta ame na palapala a ko Honolulu nei poe i loaa mai ai maluna o ka mokuahi Alameda, aia maluna o ka moku lawe koa Cleveland e ku mai ana.  Ua hala e mai ia ma-mua o ka Alameda he elua la mamua ae.

 

___

 

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Alameda no Honolulu nei ma ka Poa-kolu nei a hala loa aku la i Kikane, i hoea mai ai o Kauna L. A. von As-peren de Vede, hoahanau o ke Duke o Arkel.  Ua hala loa aku la ia no ka hema.

 

            Mai poina i ka Aha Mele manawalea e haawiia ana i ka po Sabati ae nei ma Ariona Hale.  He leo Duet kama-aina kekahi e mele ia ana ma ka olelo “Waihi” e kekahi mau kamaaina.  You’ll come.  Admission free.

____

 

            Ke manao loa ia nei e huli hoi nai ana ko makou luna nui mua iho nei, oia o Mr. C. G. Ballentyne, ke ku mai ka mokuahi Kina i keia la, a i ole i ka la apopo.

 

Hela ame Keia.

HOOLAHA A KA LUNA HOOPONO-PONO WAIWAI.

____

            Ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono i ka waiwai o kona kaikuaana, James R. Renton, o Hamakua, mokupuni o Hawaii, i make, a ke hoike ia’ku nei ka lono i ka poe a pau ina he mau koi ka lakou i ua waiwai la e waiho mai ia mau mea i ka mea nona ka inoa ma-lalo iho ma Honouliuli, Ewa, mokupuni o Oahu, a i ole ia Henry Smith, ma Honolulu, ma ka Halehookolokolo, ma Aliiolani Hale, iloko o na mahina eono mai keia la aku, o hoole loa ia.  A o ka poe i aie i ka mea i make, ma keia ke kauoha ia’ku nei lakou e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho.

                                                            GEO. R. RENTON,

Lunahooponopono Waiwai o James R.

    Renton, i make.

  Makauia ma Honouliuli, Ewa, Oahu,

Maraki 27, 1899.                                 2748-5t

 

HOOLAHA A KE KOMISINA ALA

LIILII ME PONO WAI.

___

 

            Oiai, ua waiho mai o Ahmoehiona he palapala hoopii e kue ana ia Pat Shaw o Lahaina, Maui, e hoopii ana iaia no kona kukulu ana ame ka hoomau ana i kekahi palaau e ku olokea ana mai ka-hi aoao a kahi aoao o ke Alanui Nui ma Lahaina i oleloia ae nei, ma keia ke hoolahaia aku nei, e hooloheia ana keia hoopii ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, ma ka Poaono, Aperila 8, 1899, hora 10 A. M. a ke hoolahaia aku nei ka poe apau i kuleana i ka pono alanui e hele mai a e hooiaio i ko la-kou mau kuleana, a i ole ia, e hooholo-ia no me ka nana ole ia oia hiki ole ana mai o lakou.

            O ka pono alanui e koiia nei, aia no ia ma Waiokama, Lahaina, a e a’e aku ana, a e pili aku ana paha i na Ku-leana o Makalaukalo, Mokuhinia, Ka-leimoku, Kalama, ame Kupalii.

                                    HENRY DICKENSON.

Komisina Ala Liilii ame Pono Wai no

    ka Apana o Lahaina.

  Lahaina, Maraki 20, 1899.

                                    2747-2t

 

HOOLAHA I KA POE AIE.

___


            Oiai, ua  hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Luna-hooponopono Waiwai no ka Waiwai o Hana Keoki, o Honolulu, Oahu, i make.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe apau e waiho mai i ka lakou mau koi i ka Waiwai o Hana Keoki i ole-loia, i make, i hooiaio pono ia, ina paha ua hoopaaia ma ka moraki a ano e ae, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma Honolulu i oleloia, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole mau loa ia aku no lakou.   A o ka poe apau i aie i ua waiwai la, ma keia ke kauoha ia aku nei e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa ma-lalo nei.

                        ROBERT PARKER WAIPA.

Lunahooponopono Waiwai o ka Wai-

    wai o Hana Keoki.

  Hanaia Honolulu, Oahu, Maraki 10,

M. H. 1899.                                         5174-6m

 

Koolaha Kooko Moraki

 

KE KUAI A KA LUNA KOOKOKAU-

OHA I KA WAIWAI PAA.

___

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, ma-lalo a i kulike ai hoi me ke kauoha i hoopukaia e ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi ma ka hana o ka Waiwai o Manuel A. Barete, i make.  Ua kauohaia mai au e Antonio Rich-ard, ka Lunakooko Kauoha o ua Wai-wai la. i kulike ai me ua kauoha la, e kuai aku ma ke Kudala Akea i ka mea koho kiekie loa no ke dala kuike, ma ka Poakahi, la 10 o aperila, 1899, ma ka hora 12 o ke awakea o na la la, ma kuu Keena Kudala ma Alanui Moi-wahine, maloko o ke kulanakauhale o Honolulu, i kela apana aina apau e waiho la ma Kalihi, Honolulu i ole-loia ae nei, a he hapa hoi ia o ka Pala-pala Sila Nui 3546, Kuleana 10,498, a e hoike ia hoi na palena penei:

            “E hoomaka ana ma ke kihi Akau Komohana o keia aina a e holo ana:  Ak. 53 00 Hik. 148 kapuai ma Kahau-iki; Ak. 85 00 Hik. 336 kapuai ma ke alanui Hao; Hem. 19 30 Kom. 566 ka-puai ma ko W. L. Wilcox; Ak. 32 00 Hik. 490 kauai ma ko W. L. Wilcox a hoea i kahi i hoomaka ai.  IM 3 3-10 Eka.

            Kulike ke Dala.

            O na lilo palapala kuai i ka mea ia e lilo aku ai ka aina, a e ku ana hoi kela kuai ana malalo o ke apono ana mai a ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi.

            No na mea aku i koe e ninau ia Cecil Brown, ka Loio o ka Lunahooko Kauoha.

            Hanaia Honolulu, Maraki 14, 1899.

                                    JAS. F. MORGAN.

2746-4T                                   Luna Kudaia.

 

KA HOOLAHA MAKEMAKE HOOKO

A KA MEA PAA MORAKI.
_____

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, ma-muli o ka mana kaai i paa maloko o kekahi Moraki i hanaia ma ka la 27 o Dekemaba,  A.  D. 1882, i hanaia e Emma A. Kempater ame Charles E. Kempster, kana kane, o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii, ia Theo.  H. Davies, T. R. Walker ame F. M. Swan-zy, o lakou apau no Honolulu, Moku-puni o Oahu, he poe hoahui e lawe-lawe hana pu ana malalo o ka inoa hui o Theo. H. Davies & Company, a i onaia hoi e Theo. H. Davies & Co., i kaupalenaia, a ke makemake nei hoi o theo. H. Davies & Co., i kaupalena-ia, e hooko aku i ua moraki la no ke uhakiia ana o na kumu aelike i poa maloko o ua moraki la, ola hoi:  Ka hookaa ole ia ana o ke kumupaa ame ka uku-panee.

            Ke hoolahaia aku nei nohoi ma keia o na aina apau, na pono ame na mea apau i pili i ua aina la i paa maloko o ua palapala moraki la, a i hoakakaia hoi maloko olaila, e kuai kudala la aku no ma ke akea maloko o ke Keena Kudala o James F. Morgan ma Alanui Moiwahine, maloko o Honolulu i ole-loaia ae nei, ma ka Poakahi, la 10 o Aperila, 1899, ma ka hora 12 awakea o ua la ‘la.

            O ka aina ipaa maloko o ua moraki la, oia no kela apana aina e waiho la ma Ohanaula, ma Kohala i oleloia ae nei, a i hoakaka pono loa ia hoi ma mokuna ame na palena elike me keia:--E hoomaka ana mai ke kihi Akau Komohana aku o ko Kapela aina, moi ka pohaku aku i hoailonaia X a e holo ana Hem. 79 Hik. 2 kaulahao ma ka aoao mauka o ke Alanui Aupuni, alai-la, Hem. 14 30 Kom. 4.87 kaulahao i ka pa o Kekapa a i ka pohaku i hoallona-ia X; alaila, Ak. 82 Kom. 2.32 kaulahao a hoea hou i ka aina o Kapela, a mai keia pohaku hou mai a i kahi i hoo-makaia ai, e holo ana Ak. 16.30 Hik. 5 10 kaulahao, maloko o laila he Ili o Hookahi Eka, oi aku a emi mai paha

            He Kuike ke Dala ma ke Dala Dula o Amerika Huipuia.  O na lilo pala-pala i ka mea ia e lilo ai ka aina.

            Hanaia Honolulu, Maraki 8, 1899.

THEO. H. DAVIES & CO. KAUPALE-NAIA.

                                                Mea Paa Moraki.

            No na mea i koe e ninau ia Coelt Brown. Honolulu.              2745-4t

Hoolaha Mana Iookolokolo.

AHA KAAPUNI. APANA KAAPUNI

  ELIMA, KO HAWAII PAE AINA.

  MA KE KEENA—MA KA HOOKO

  KAUOHA   A   HOOPONOPONO

                               WAIWAI. 

Ma ka Hana o ka Waiwai o J. W. Lota

    o Hanalei, Kauai, i make.

  Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ke Noi a W. G. Smith, ka Lunahooponopono o ka Waiwai i olelo-ia ae nei, e noi ana i Kauoha no ke kuai ana aku i kekahi waiwai paa e pili ana i ua Waiwai la.  i hoakakaia mai, penei:

            1.  O kel aina apau e waiho la ma Hanalei, Mokupuni o Kauai, e nohoia nei e W. E. H. Deverill, no ka uku hoo-limalima o $120 no ka makahiki hoo-kahi, nona hoi ka Palapala Sila Nui 3024, Kuleana 7944, e hoomaka ana ma ke kihi Hik. Hem. alaila, (maganeti) Ak. 55 Hik. 82 kap., i ka Apana o Ke-alakai; alaila, Ak. 20 Kom. 132 kap., ma ko Kahue: alaila, Ak. 69 Hik. 50 kap., ma ko Kahue; alaila, Hem. 87 Kom. 587 kap., i ke kai: alaila, Hem. 15 Kom. 312 kap., ma ke kai (ma ka wa kai make); alaila, Ak. 87 Hik. 550 kap. i kahi i hoomaka ai.  Maloko a laila he Ili o 3 9-10 Eka.

            2.  O kela apana aina apau e waiho la ma Hanalei i oleloia.  i ikeia ma ke ano o ka Aina Halekuai (Store Lot) e nohola nei e See Wo, a i hoakakaia na palena penei:  E hoomaka ana ma ke Kihi Ak.  Hik. alaila (maganeti) Hem. 26 Hik. 99 kap., i ke Alanui Aupuni: alaila, Hem.  65 Hik. 282 kap. i kahi i hoomaka ai.  Maloko o laila he 0.65 Eka.

            E hoakaka pu mai ana hoi he mau kumu ma ke Kanawai no keaha la e kuai ia ai aina.  Nolaila, ma kela, ke kauohaia aku nei na hooilina ame na poe pilikoko o ka mea i make ame na poe apau,i kuleana i ua Waiwai la e hele mai imua o keia Aha.  ma ka Poaha, la 27 o Aperila, A. D. 1899, ma ke Keena Hookolokolo ma Lihue, ia wa a ma ia wahi e hoike mai ai i kumu e hiki ole ai ke aeia ke kauoha no ke kuai lilo ana aku i ua waiwai nei.

            Hanala ma Lihue, Kauai. Maraki 24, 1899.

            Na ka Aha:

                                    R. W. T. PURVIS.

2748-3T                                   Kakauolelo.

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APA-

    NA HOOKOLOKOLO EKAHI O

    KO HAWAII PAE AINA.-MA KA

    HOOPONOPONO WAIWAI.

Ma ka hana o ka waiwai o Anela Ka-

    koi, o Honolulu, i make kauoha

    ole.

            No ka mea, ua waihoia mai e Kaili Kakoi, ka makuahine o ka mea i make, he palapala noi no ka Hookohu Luna-hooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopukaia aku ia palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i ka poe apau i kuleana ma ua wai-wai la, o ka Poakahi, Mel 1, 1899, hora 10 o ke kakahiaka, ma Aliiolani Hale, oia kahi ame ka manawa e hele mai ai kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

            Honolulu. Maraki 27, 1899

            Na ka Aha:

                                    J. A. THOMPSON.

2748-3T                                   Kakauolelo.

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APA-

    NO HOOKOLOKOLO EKAHI O

    KO HAWAII PAE AINA.-MA KA

     HOOPONOPONO WAIWAI.

Ma ka Hana o ka Waiwai o Aehi K.

    Akau, o Honolulu, Oahu, i make.

            Oiai ua waihoia mai ka Palapala Noi ame ka Hoike Waiwai a ka Luna Hoo-ko Kauoha o ka waiwai o ka mea t make i oleloia ae la, ma ia palapala i noi mai oia e nana ia a e apono ia kana hoike waiwai a e hoopukala ke akuoha hope loa no ka mahele ana i ka waiwai e koe nei ma kona lima i na poe i kuleana ma ia waiwai, a e hoo-kuu ana iaia mai na ko’iko’i mai apau ma kona ano Luna Hooko Kauoha.

            Ua kauohaia, o ka Poakahi, la 17 o Aperila, M. H. 1899, hora 10 o ke kaka-hiaka, ma ke Keena Hookolokolo, Alii-olani Hale, ma Honolulu, oia kahi ame ka manawa i kohola no ka hoolohe ana i ua noi la ame ka hoike waiwai, a malaila a ma ia wa hoi e hele ae ai na kanaka apau i kuleana ma ia wai=wai a hoike mai i na kumu, ina he mau kumu ka lakou e ae ole ia a@ ua noi la.

            Honolulu, Maraki 9, 1899.

            Na ka Aha:

                                    GEORGE LUCAS.

2746-3T                                   Kakauolelo