Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 16, 21 April 1899 — Ke Aloha o kuu Makuahine KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI. Ka Mana o ke Aloha. He Moolelo Walohia [ARTICLE]

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI.

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia

MOKUNA XV. M<a ka wa i ike mtai ai ka mea banako ia George ame kona 'hoaleHha, ua mahiehae mai la kana hookipa ana aku ia laua nei. Ua kamaaina nohoi oia ia Robata de Malatere, a ua' hauoli lo ia i kona iike ana, oia ke ka3iak>a a Ceorge Lamabeiteta e hoonoho aku ana no ka inalaima ana i ka Helu Banaiko 'Kn ikawa a George i hoahu ai malaila. Maihope ilio thoi o ka pan ana o ka lakou mau kamailio ana ma na miea e pili ana i na buke, u>a hoike mai la ka mea mal-ama banako ua hoea aku ilaila he kikoo banako ma ka inoa o Robata de Malatere, aka, e kauoha ana nae ma ke kua o u>a kikoo ia, e ukuia ka huina da'la i makemakeiia ma ia kikoo i ka mea e paa aku ana ia bila, a wahi a ua imea malama banako nei i olelo m.ai ai: "Ua hookaa koke ia aku e a'u kela ■huina <da.la mai 'keia wa'ih-C'n.a akai."' "Ua pono," wahi a i pane ajk.ii ai ,a olelo hou aku la oia imua o ka luna nui o ka banako: "E hooko ak'U I olaa i ka hookaa ana i na kikoo apau © hoea maā ana ma ka'u kapoha me ka nana ote *i ke ano o ka mēa e lawe ana i ke dala mamuli o ia kauaha mai a'u mai" Oiai kkoii nei e kamailio ana, hoea mai l<a ika'hi kauwa nana i lawe ae i ka palapala a Mademo3sela Clara Blanche ia Robata, me kekah'i paiapala ma ka o Robata. Ma ka wa nae a ua ■wahi kana.ka la i haawi .mai ai i i;a Ha, ua olelo mai la,ia: "E kala mai oe ia'u no ko'u (hookolo loa ana mai nei ia oe a hoea ia nei me ke'ia palapala. 0 k'& kauoha keia >i haawiia mai ia'u, e ko'u haku, a ua hooko au ia kauoha." Ia wa' i h»H ae ai ua x\-j,hi kanaka <nei a hoi aku la, a i kela manawa i pane mai ai ka m?a malama 'uanako. o «a wahi kana.ka la ka mm nana i il-awa mai i •k'e kikeo daia ana i hoekaa aā. •„ Ua wehe ae la o Robata i ka palapala a ike iho la ia i na mea āpau a Clara i hoike mai ai. Ua haawi mai la ia i kona mau imaiha-o kiekie ana no ka makana hiwahiwa i loaa aku iaia, a e iiooia miai ana hoi ia i kona lilo ana i hoa 'lawieha'na pu me Robata no ka hooko ana i n a mea a Robata i makemake ai e koi aku i ke Kauna. , Ma ia wa hoi, hoike mai la ka mea banako i ka nui o na aie apaoi o ke Kauna Berene mialoko o na banaiko o Parlsa ame na wahi e ae nohsi o ke kulanakauhale, aia hiki aku i ka 'haipalua māliiion.a hapa;ba fau:am, ke huipuia me 250,000 hapaha fatani ana i aie ai ma ia banako. 0 ka huina waiwai io hoi aipau o kona mau waiwai paa ame ka waiwai lewa ilīb 1,000,000 hapaha faraiw, elike ana ia >nre 500,000 hapaha farani ka oi o kona waiwai mamua o kona ihuina aie. Nolaila, ua hooholo i,ho la o G'eorge e 1-awe mai i na nota aie apau o ua Kau'na la, ma ke kuai ana akn ia mau nota ma ke dala kuake, a e mai ia mau huina aae a pau i kahi hiiokahi. U>a •hookoia keia hana, ua pau mai la i ka lilo ma kie kuaiia na n;ota aie apau o ua Kauna nei, a ua hanaia hoi ihe aelike mawaena o ka banako i ohi mai la i na aie o ua Kauna la me na iKunako e ae, e law'e lakou <i na nota aie apau a ua Kauna la e hoouna aku ai ia lakou no ka haiina e oi ole ana mamua o ka hapalua miliona hapaha farani. Oia ka ihuina aie aka ba<nako a George i hoaliu ai, i kana dala i ae ai e kuai mai i na nota aie ma ka inoa o ke Kau-na. Ua holo iike keia manao mie 'ka mai'kai mawaena o na haie banako apau, a ua aeia lakou e kikoo Ja mau huina i keia banako. - He elua la mahope iho, ua hoolima3ima aku la o Robata i kekalhi o na ihale keaka kaulana loa o Parisa, a mamwli o kana mau kaiuoha ua koomaemaeia ae 'la ua hale la a hiki i kona Jilo ana i iiaile nani loa i oi ae i ko na hale apau, oia kulāna, ma Europa holoo>koa. Elua pule mahope mai, ua hoolahaia ae la 'ina na wahi apau o Pariea, a maloko o na nupepa o ua kulanakauhale la he inau olelo hoolaha © ihaawi'ia ana kekahi paani hou loa no laua na inoa, "Ka Malu o ka Po," ame "Ka Malu o ke Ao," a i ole, "Ka Hiamoe ame ke Ala ana." Hookahi s>ule okoa e -paaniia ai ka mahele mua, a pela nohoi ika mahele eilua. 0 ka uka komo. he 50 hapalia farani no na noho ihuikau, he 100 hapaha farani ao na noho i hookaawale ia; a no na rumi, he 200, 300, a b4!ki i ke 1000 hapaiha farani no ka rumi hookaihi.

i ka ike ana o Clara i keia hoola-ha, ua pilia makemake loa ia e heie i keia keaka, a ua.koi i<kaika l.oa'eia i ke Kauna' Berene *e leaa inai iaia ka a)3 ana e iiaie oia i keia keaka. Ua ae ke Kauna i keia m-anao o ua wahine nei, aka, m« •'k.a ehaeha no nae o kona naau i ka ike ana Lho, aohe ana wahi kuike ma ka waihona, a mea peno iaia ke komo lioii iloko o ka aie i loaa ai ke dala e 'hiki ai heokoia na makemake o kana mea i' ( aloha ?.i. J Nolaila/ ua hele hou aku la ia i ka | hale banako fcna i aie ai i ka 250,000 hapaha farani, oia 'hoi, >ka hanako e noho nei o Robata de Malatere a aie aku la i 100,000 hapaiha. faran;i, ua like ia me 20,000 dala ma ka ikakou helu nei. Ua haawiia mai La iaia keia huina e ka luna 11«! o ka banako, me ka olelioia ana mai ua iiiki iaia ke loaa ke dala malaila i na wa apau ana i makemake ai ma ia mua mai. Ua lilo keia mea i h'oikela aku imiua ona i mea mona e hauoli ai. Ua olelo 'hou mai la nohoi ka luna o ka banako, ua Mki no iaia ke aie a hiiki i ka hapalua miliona hapaha farani, ina na.e oia e ae ana i kekahi fcumu aelike a ka e waLho aku ai imua ona ma ka. wa elu-a ana e ikii dala hou mai ai ilai'la. Ua ae mai la nohoi ua. 'Kauna nei. Me keia dala i loaa i ua Kauna nei, ua h'oi aku la oia no kona h<?me me ka nui launa ole o kona hauoli. I kona ihoea ana a.ku, e noho mai >ana n.o,hoi kana mea i aloha ai, a ia wa i lu aku ai oia i ke dala iaia, eliike me ka ninini ia ana o kekaihi poi i piha i wai. Me keia dala, ua heile aku la o -Mademoasela e kuai i na lei monii nani loa e loaa ana ma Parisa, a haawi atou la i ke kauoha i ka hale pookela •loa no ka .hnm-u ana i na iole o na wahine, a pela hoi me na mea nani e ae he nui. 0 keia huina liLo apau o ua walhine nei, ua -hiki aku la i k-a 25,00*0 hapaha farani. Ua koe i<ho la he 75,000 iapaha farani ma ka waihona o ke Kauna no ka hoolawa ana ma na wa e ae a Clara e makemake ai. Aka, ike idio la ua Kauna nei he lilo ,nui hewahewa loa keia i h'ooliloia e kana 01ara aloha, a ina pela ka nui e, lilo hou aku a.i i ka Ina o ka po, a i:ke kohi o ka po. aiaila, o ka pau loa no ia 0 keia mau 'hāpaha farani ! he 75,000 i koe iho i ka lilo, aele nae "i pau ka pule okoa o ke kikina mua o ka noho ana o ke keaka. "Ta! ta! t'a!" wahi a ua Kauna nei 1 nane ae ai m.9 ka muk&i ana ae, a, olelo ae la, "3ha no po, puahu ka 100,000 hapaha farani!" 1 k-a'ihele ana a hookahi la i leoe, ;j'3?a aku i ke ahiahi e weihe ia ai ke kikina niua, aia h-oi, hoolahaia hiai ana. aohe rumi kaaiwale i koe o loko o ka hale keaka, ua pau lea 'i ka .lil-o. Aka, e lioik.e ana ua hoolaha la, hookahi rumi kaawA'le i koe, oia ka ruini o keleahi, i hookawaleia ai no kekaihi kai-ki Alii iealla, a oiai ua loa-a mai ka lohe i ka ona nona ka hale keaka, aole ia e hiki mai ana, nolaila, ua hiki ke kuaiia ia īu-i'ī e ka poe e makemake ana, a oia nohoi lea lua p iia ■keena oi loa o ka maikai ame ka nani o loko o ka ha'le keaka. Aia nohoi ma ! ioko o ua hoolaha la e hoike ana, ua ;haawi aku kekahi Kauna Ru'kini he 50,000 hapaha farani no ke kikina mua 0 ka notoo ana o ke keaika, oia hoi i .hookahi pule okoa; a ua 'haawi hoi kekahi keiki Alii Sepania he 65,000 hapaha farani ra& ua rumi la i ka pule hookahi. I ka ike ana o Clara i keia pilikia, ua hanini iiho la k'ona mau waimaka ma kona mau piapalina, no ko>na ike apa iho a ne!le ana ia i ka rumi ole. Nolaila, ua iheile aku la ia me na wai-' maka e haloiloi ,ana ma kon-a mau maka a ku apa i.aina o ke Kauna. "Heaha keia mau waimaka, e kuu' aloha?" wahi a ke Kauna i ninau mai ai ia ' "Auwe! e leuu Jiaku." wahi a Clata 1 pane aku ai, "Aole paha e loaa ana ko'u rumi ilo'ko o ka ha'le keaka, oiai, hookahi wale no. keena kaawaile i koe; a.eia nae ia keena ma ke k-uai kudalaia ana. 0 ka haawi kiekie loa i keia wa i haawiia no ua keena la, he 65,000 hapaha faa',ani. 0 keia ka pilikia, e kuoi haku Kauna." Ua. pane mai la ua Kauna nei: "B haawii akn iu> mi ia runii, a o ke keena kuai iikiki nou ia rumi, a o ka'u huina dala e liaawi aku ai i 70,000 'hapaiha farani. I keia wa i kakan iho ai ua Kauna nei he palapala i ke keena kuai tikiki, nae ka hoike ana, ua li'lo ia keena ia Madiemoai3ela Clara Blanc.he no 'ke 70,000 hapaha £arani. Ua loaa aiku la hoi keia palapala ia Robata de Malatere, a ike iho 'la ia 'he 5,000 ihapalha farani wale no i koe /tna ka 'waihona o ke Kauna, oiai ua hai mai o Clara iaia, ua pau iaip, i ka hooliloia the 20,000 hapaha farani; noflaila, ua haawiia aku la ka rumi no Mademoaaela Clara Blanehe elike me ke kauoha a ke Kauna. Ua hoolahaia ae la hoi i ke kakahiaka o kekahi La ae, oia ihoi ka la nona ke a.hiahi e weheia ai ke keaka, ua lilo ka ruimi hookahi i koe o loko o ka hale keaka ia Mademoasela Clara Blanohe, no ka huina o 75,000 hapaha farani. A ua hoomaopopo iho la hoi na poe ap&u i ike i ka aoao palgpalu o ke Kauna de Berene. nana j uku kela huina dala nui. I ka weheia ana o ke keaka ma ia

a'niahi, he mea oiaio fhe 1 nan ' na mea aoau. Ua hele aku !a nohoi ke K-auna Bercne me Mademoasela Clara Bianche i ua po la me ka hanohano nui. Aia keia rumi, ma kekahi aoao aku o ka ha'le keaka, e huli pono ana i ke'kahi rumi like iea me ia ke ano ma keka'hi aoao mai o ka hale. Maloko hei o ua rumi la e noho ana he wahine i aahuia me kekahi lole eleele, a he uhi m-aka eieele hoi kona. j Aia mahope aku ona e noho ana kekahi keonimana iieleheiena Ilalia. E kuu maka,maka heluhelu, o keia I lede au e ike nei me ka aalhu eleele i maleko o ka rumi like loa o ~a nani me ko ka rumi a Kauna Berene e noiho ana, oia\o o Aliee, a o r ke keonimana helehelena Itaiia, oia no o <ieorge Lamabereta. He mea oiai'o, ua ike o Aliee i ke Kauna Berene, a ua ike aku la liohoi j ia i ka wāhme opio i aahuia i ka nani j ulumahiehie apau, e noho ana ma ka aoao o ua nei, a ia wa i huli j ae ai o Aliee a ninau ae la ia George: I "Owai kela >lede opio e noho pu mai 1 la me ke Kauna de Berene?" "O' M , ademoasela J 'Clajia Blanohe kela, a oia ka wahine hoopalau a ke Kauna i keia wa; aka, mai noonoo aku oe no ' laua." I keia -wa huli ae la o Aliee ima o a maanel o na Tu>mi apau o loko o ka ha'le keaka, me ka manao e ike aku ia I na (helehelena o'kOna luaui makuahine, eia nae aole oia i ike. A i kona nkna ana iho i'lalo o ka poai noho malaio o kalhi a lakou nei e noho ana, aole no oia i ike iho i kona makuahine, a pela nohoi me kona makuakane. A oiai oia e noke ana ika nana ma o a 'maanei, ua kaikai' a,e 1a ia i kona i'ima akau me ka awiwi nui a ikaika nohoi no ka paa an-a ae i leona uimauma, ia wa i pa ae ai ua lima la i kekaihi pihi momi o 'mua o kona pakana eleele e konio ana, a moku aku la. Ua .h'aule iho la ua walhi pihi la ilalo a kau iho la ma ke alo o kekahi wahine. Ua hoohikiiele ia ae la oia no keia mea i 'haule pono iho mamua pono ona, a hulali ae la imua o kona mau maka. Ia wa lalau aku la ia i ua mea hulali la nana i hoopuiiwa ae iaia, a i kona nana. pono ana iho, ike iho la ' ia lie peihaku momi, i hoopaa ia ma kekahi apo gula. I kona huli ana ae ma ke kua. o ua piha la ike iho la ia i ka inoa i kunii'a ma ke apo gula i ho'opaaia iho ai ka 'momi >i ka inoa "Aliee." A lele ae aa.kona hauli no kana kaikamaihine nona leai inoa o Aliee. Hul-i ae la ia iluna a nana ae la me ka manao e ike ae ana ia i na maka o kana kaikamahiue aloha—he ole nae ka ike.' Haawi ae la ia i ua w?.!ii pihi la i kana kane, oia hoi o Bai;ona Mai'aee'li. Nana i : ho ia nohoria i ka inoa Aliee ma ua wahi pihi la, a haOoi ae la no na waimaka ma kon.i mau maka, huli mai Ia ia a pane mai la i kana wahine: "E, he hao wale hoi keia wahi mea ' o ka haule ana māi nei a kau pololei iluna eu. 0 ka in.oa o ka mea nona keia pihi oia ka inqa- o ka kaua kaimalei aloha—o Aliee, aka, oka ]uiua Aliee ae nei keia? Aoie —aole—ua haLa ia no kela ao. He Aliee okoa keia. Aka, e .m&lama oe i keia. wahi pihi kupaiana'ha a hiki i kou wa e hui hou ai me ke keiki a kaua—me George." Ua hoomaka mai ke kani o na mea kani, ā ma ia wa i uuia ae ai ka pale o kahi hoikeike, a ikeia aku la ke 'kulanakauihale o Brest, me kekahi wahi moku kaua e lana ana ma ke kai. He kii keia ua penaia, a mah-ope hoea mai la he keiki opio, a himeni niai ia ia i kekahi mele i kapaia, ke Mele a ke Keiki luima 4 kana Aloha. ' (Aole i pau.) 1