Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 17, 28 April 1899 — Page 4

Page PDF (1.33 MB)

This text was transcribed by:  Kainani Hartnett
This work is dedicated to:  Jackie Hartnett

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Liona o ka Akau

---

He Mooolelo no ke Au Manawa

--:o:--

Gustavus @ Adolphus.

---

Kakauia e G.A. Henty a unuhiia e kekahi mea unuhi mooleloo ke Kuokoa.

---

MOKUNA  X.

---

Ka Au ana i na Wai Pu-anuanu o ka Muliwai Rine.

 

            Mahope iho o ka pau ana o ka hoouka kaua o Leipaziga, ua manao loa iho la na ‘liikoa alakai apau malalo iho o ka Moi Gustavus e “maki” pololei aku ana ua Liona nei o ka Akau no ke kulanakauhale o Viena, ma Auseturia.  Ua manao loa ua poe aliikoa ‘ia, o ke pio ana o keia kulanakauhale, he mea ia e loaa ai ka lanakila i ka Moi o Suedena, a hookiia hoi ke kaua, ka hakaka ame ke paonioni ana mawaena o na kanaka Hoolepope ame Aepope.  He manao oiaio no nae keia o ua poe aliikoa ‘la.

            O ka Moi Gustavus kekahi i komohia iloko o-keia manao.  Ua ike no ia, mamuli o ka lilo pio ana mai iaia o ke kulanakauhale poo hookahi o Europa nana e kakoo ana @ ka aoao a na Hoolepope i nana aku ai, he aoao hookaumaha a hoopilikia ia lakou, oia auanei ka mea e loaa ai he maha i na kanaka Hoolepope.  Aka, me keia ike maopopo no o ua Moi Puuwai Liona la o Suedena i keia hopena hiwahiwa e loaa mai ana iaia ame ka aoao hoomana ana i haawi ai i kana mau kakoo ana, ua hookuemi hope ia mai la ia, ma ka hooko ana aku i ua manao la.  Ua ike iho la ia, he 20,000 wale no ka nui o kona mau wahi koa, a ua hiki ole hoi iaia ke haawi i na hilinai ana ame na paulele ana maluna o na koa Sakona.

            Hoomaopopo iho la nohoi ia, ma ka wa ana ame kona pualikaua holookoa e haalele iho ai ia Geremania Akau, a nee aku no Auseturia, e hiki ana ia Kenerala Tile, ke houluulu hou ae i kona mau koa, a haawi ae i na hooweliweli ana i ka Moi o Sakoni, e huipu aku me ia, a ke hololea ia nana alaila, e hiki maalahi loa ana i ua Alihikaua Auseturia la ke holopapa hou ae maluna o na aina o na kanaka hoolepope i loaa ka nohona maluhia i keia wa ana (Gustavus) e noho ana ma ka akau o Geremania, a hoopio hou i kela poe.

            O kekahi mea nui a ua Moi Gustavus nei i noonoo ai, oia kona hoomaopopo ana, mamuli o kona nee ana aku ma ke alahele e hoea aku ai @ Auseturia, e kaa loa aku ana ia me kona wahi pualikoa uuku iwaena lilo loa o na aina i laupaiia e na poe o ka hoomana Aepope, a me he mea la, wahi ana i noonoo iho, mamua paha o kona wa e hoea aku ai i Viena, e halawai e aku ana paha ia me ka Emepera Feredinana ma ka hapalua like o Geremania, a hoole mai hoi ua Emepera la, aole oia e hana kuikahi mai me ia, no ka pono o ka aoao ana e kakoo ana, alaila, ua ku iho la ia ame kona mau wahi koa uuku, me he wahi kulu wai makalii la iloko o kekahi moanakai akea o ka lahui Aepope, e oho like mai ana e lele kaua mai maluna ona.

            O kekahi mea nohoi ana i noonoo ai, oia ka noho ana o kekahi Ahaolelo Imeperiela ma ke kulanakauhale o Frankfort, a ma ia wa e hooikaika nui ana o Ferdinana, ma o kona mau kauwa la ame kona poe hoaloha, e hooholo ua Ahaolelo la e ae na ‘lii ame na kulanakauhale apau o Geremania e noho lakou malalo ona (Feredinana).  Aia hoi iloko o keia Ahaolelo, he mau hoaloha no kona (Gustavus) a he mea pono iaia ke haawi aku ia lakou i na hooikaika ana, no ko lakou kupaa ana mahope ona ame ka aoao ana i haawi ai i kona ola ame na ola o kona poe kanaka.  Nolaila, ina ia e haalele ana ia Geremania Akau, elike me ka mea i manao nui ia e kona poe aliikoa, ame ia pu iho nohoi, alaila, ua haawi oia he nawaliwali i kona mau hoaloha iloko o ka Ahaolelo, a he hooikaika ana aku hoi ia i na kakoo o kona hoa paonioni e pulapu holookoa aku i ka Ahaolelo ma ko lakou aoao.

            Mamuli o keia mau kumu i noonooia a i hoomaopopoia e ua Moi nei o Suedena, ua ae le oia e nee aku no ke kulanakauhale o Viena.

            O kana i hana ai, oia kona hoonoho ana aku i ka Moi o Sakona e nee kaua aku ma Silesia ame Bohemia, o na ‘Lii hoi o Hesse ame Hesse-Cassel, e nee kaua aku laua ma Sakoni Lalo ame Wesepalia, a o kona pualikoa ponoi iho, e nee aku no ia no ka muliwai Rine.

            Ma ka la 20 o Sepetemaba, ua hoea aku la ua pualikoa nei o ka Liona o ka Akau no Erefuta, he kulanakauhale ia i hoopuni pono ia me na papu ikaika.  Aka, ua haawi pio mai la nae ia wahi kulanakauhale iloko o na lima o Gustavus.  O ka hapa nui loa o na kanaka o loko o keia wahi kulanakauhale, he poe Katolika.  Ua ae aku la o Gustavus i na kanaka o loko oia wahi, e hoo-

mana lakou i ke Akua, elike me ka mea a lakou i ike ai he pono.   Hoonoho aku la hoi ia i ke Duke o Sake-Weimar i Kiaaina no ia apana aina, ame ka mahele aina o Turingena, a o Kauna o Lowenasteina i alihikaua kiekie no na koa e hoonohoia aku ana malaila, oia hoi kekahi mahele koa Sekotia, malalo o Konela Fula, he 1500 ko lakou nui.

            Mai keia wahi aku nee aku ia ua Moi Suedena nei me kona mau koa a hoea i ke kulanakauhale o Wurtzburg, ke kulanakauhale poo o Franconia.  He kulanakauhale waiwai keia.

            O na koa Imeperiela na lakou e kiai ana i keia wahi, ua haalele lakou i ke kulanakauhale,

a ua hoi aku lakou a loko o kekahi pa-kaua ikaika loa, nona ka inoa ke “Kakela o Marienbuga.”

Aia kahi i ku ai o keia kakela maluna o kekahi puu kiekie e hekau pololei mai ana kona wekiu maluna o ke kulanakauhale.  E hookaawaleia ana nae keia papu mai ke kulanakauhale aku e kekahi muliwai, nona ka inoa, o Maine.

            O ka luakini hoi maloko o kahi kulanakauhale, ua hoolaaia ia ma ka inoa o kekahi kanaka haipule kahiko, nona ka inoa o Sana Kiliana.  O keia kanaka nae, ua oleloia ma kona moolelo, he kanaka ia mai Sekotia mai, a he kulana bihopa hoi kona.  Ua haalele aku oia ia Sekotia, me elua mau kahunapule malalo ona, a hele mai la i keia wahi, ma ka makahiki o ka Haku 688, no ka hoohuli ana i na Pegana o keia wahi.   Ua nui na kanaka Pagana o keia wahi i pau i ka bapetizoia e lakou ma Wurtzburg,  a mawaena oia poe o Gospert kekahi, ke duke o ka aina.  Ua mareia hoi keia kanaka i kekahi wahinekanemake, nona ka inoa o Geilana, a oia no nae ka wahine a kona kaikuaana.  He wahine nae keia e noho ana no ma ka hoomana kahiko o ka aina, oia hoi ka hoomana Pegana.  Ua kue ikaika loa o Bihopa Kiliana i keia mare ana o ua ‘lii Karistiano la, oiai, he mare ia i kue i na kanawai o ka Ekalesia.  Ua ae mai ua ‘lii la e hookaawale i ua wahine la.  Ua lilo keia hana a Bihopa Kiliana i mea no ua wahine nei e inaina loa ai iaia, a nolaila, ua paipai oia i kekahi poe Pegana e pepehi malu ia Bihopa Kiliana ame kona mau kahuna.  Ua hookoia keia manao inaina o ua wahine la.  Ua make ka bihopa ame kona mau kahuna, aka, ua kukuluia he wahi halepule, a ua kaheaia ma ka inoa o keia kanaka Sekotia.           

            Ua lilo ka halepule nui e ku ana me keia kulanakauhale o Wurtzburg, a i kaheaia hoi ma ka inoa o keia kanaka Sekotia, i mea hoopunahele loa ia e na koa Sekotia i hoonohoia aku ma ia wahi.

            Ma ka wa i noho iho ai keia mahele koa Sekotia ma keia kulanakauhale, ua lilo i mea nui na ke alihikaua nui o lakou, ame na ‘liikoa e ae o ka puali e noonoo ai, no ke ano e hiki ai ia lakou ke lele kaua aku maluna o na koa Imeperiela e noho ana iloko o ka pa-kaua, ma kela aoao mai o ka muliwai nona ke akea he 300 anana a oi.  Ua pau na uwapo e moe ana mai keia aoao aku o ka muliwai a kela aoao o ka muliwai i ka wawahiia.

            Oiai hoi na ‘liikoa apau e kamailio ana maluna o keia kumuhana, aia hoi, pane mai la o Konela Fula:

            “E hai aku au ia oukou e o’u mau hoaloha, he hana nui a koikoi ke waiho mai nei imua o kakou.  Ua lohe au, he hale kakela paa loa kela, a o ke aliikoa nana e kiai mai la kela wahi i keia wa, oia hoi, o Kapena Keller, ua lohe no au, he kanaka koa loa ia, a he kanaka akamai nohoi i ka hoonohonoho kaua ana.  Ua hoomaopopoia mai nohoi ia kakou, aia malalo o kela kanaka he 1000 poe koa makaukau loa.  Aia nohoi maloko o kela papu me kela poe koa na kahuna moneka apau o loko nei o ke kulanakauhale a ua lilo lakou apau i koa.  Aka, eia ko’u manao o ka hana ko’iko’i a ikaika i hoopioia e kakou, he hana ia e loaa ai ka papahi lei hanohano loa ia kakou.”

            Ua hoolalaia iho la ke ano o ka lele kaua ana aku maluna o ka hale kakela, ma ke kiekiena ma kela aoao aku o ka muliwai.

            Ua hoonohoia aku la o Sir James Ramsay i alihikaua nana e alakai ka hoeu mua ana o ke kaua, ma ka aoao aku o na koa o Gustavus.

            O ka mea mua a lakou i nana ai, oia ka loaa ana ona mau waapa.  Nolaila, ua hoouna aku la ua Kenerala Ramsay o kona pualikoa ponoi e hele e huli waapa mai waena mai o na kamaaina mai oia wahi.  Aka, ua paa iho la ua Lutanela la i ka hopuia e na kanaka oia wahi, oiai ua ikeia mai la kona ano ame kona kulana; oia hoi, he enemi oia no na kanaka oia wahi.  I kona hopuia ana, ua lawe loa ia aku la ia a hoopaa pio ia maloko o ka hale kakela.  Ua loaa no nae kekahi mau waapa.

            O kahi a na koa o Ramsay i makemake ai e nee aku a kau ma kela kapa o ka muliwai, he wahi ia he aneane 300 anana ke akea.  A o ka uwapo i ku ai ma ia wahi mamua aku, ua pau i ka wawahiia, a i ka hoohioloia e na Auseturia.  A o keia wahi nohoi e makemakeia nei, oia kahi e nee aku ai na koa o Ramsay, he wahi ia e waiho laelae ana imua o na waha o na pukuniahi e kiei mai ana mai luna mai o ke kakela.         (Aole i pau.)

---------

            E hoola koke ia ana me ka hikiwawe ka Eczema, ke poo kepia, meeau ame ka meneo o ka ili. o kela ame keia ano.   Laau Hamo a DOAN.   Aia no ma kahi o ka mea pa-ipa-i laau.  50 keneta.

 

 

Ke Aloha o kuu Makuahine

-------

KE ALOHA O KA’U MEA I ALOHA AI.

-------

Ka Mana o ke Aloha.

-------

He Moolelo Walohia

-------

MOKUNA XV.

-------

            Mahope iho o keia mele, ua ikeia aku la he aliikoa e ku ana maluna o kekahi mokukaua e au ana i ke kai.  Pela ka nee ana o na hana keaka a hiki i ka pau ana.

            Ua lilo nae keia mau hana i hoikeikeia mai ma eia po, he mea e hoopioloke loa ia ai ko Alice noonoo—oiai ua hoomaopopo iho la ia, he mau mea ia i p@ i na mea i ikeia, a i hoomaopopoia e ia, mawaena ona ponoi iho ame George, kana aloha kahiko.

            No keia mea, ua huli ae la oia no na wa he nui oiai e maalo mai ana na hana keaka ma ia po imua o George, a ninau aku la, me ka haloiloi ana ae o kona mau waimaka ma kona mau maka, ina paha ua hoomaopopo ia (George) i ke ano o ua hana e hanaia mai ana, ua ili nohoi ia ia laua; aka, he mino aka wale no nae ka George.

            I ka hele ana o na hana hoikeike a hoea i ka po hope loa e pau ai ka Mahele Mua o na hana, ua hoea aku la ka huina aie o ke Kauna de Berene i ka 500,000 hapaha Farani, oia hoi, ke huiia huina aie hou me ka huina aie mua, ua piha ka 1,000,000 hapaha Farani.    O keia iha la ka huina waiwai apau o na waiwai paa ame na waiwai lewa o ua Kauna la.

            Mamuli o keia huina aie nui i kau iho maluna o ua Kauna nei, ua paa aku la kona mau waiwai apau malalo o ka moraki.  Ua lilo keia i mea pilikia loa noua Kauna nei.  Aia mau ka Madamosela Clara ke hoohu’a la no i ua Kauna nei i “Dala—i Mon,.” oiai hookahi pule okoa i koe o na po lea o Halaalii.

            Ua kunana iho la ua Kauna nei no kahi e loaa hou ai o ka “lanahu” e holo hou ai ka moku o kana wahine hoopalau maloko o na huikau hanohano o Parisa.  Ike iho la ia, ua nui hewahewa launa ole kona aie iloko o ka banao, aole hoi he wahi e loaa ai iaia ke dala, a hooholo iho la ia e hele aku ma kekahi huakai hele loihi.

            E waiho ana nae kaua, e kuu makamaka heluhelu, i ke kamailio ana i keia wa no keia huakai a ua Kauna nei, a e huli ae ka kaua kamailio ana no George ame Alice.  E hoi ana hoi ke kamailio ana ma ke kakahiaka o kekahi la ae mahope iho o ka po mua i weheia ai ke keaka.

            Aole i hoomaopopo iki o Alice, ua haule kekahi o na pihi daimana, mai ke alo aku o kona lole, a hiki wale ia kakahiaka, ma ka wa i holokiki mai ai kekahi o kana mau kauwa wahine Italia, e hoike iaia i ka lole no ka nalowale ana o kekahi o na pihi daimana o kona lole.

            I ko Alice hele io ana aku e nana i ua lole la; he mea oiaio, aole kekahi pihi, a hoomanao iho la ia, ua haule.  O kahi nae i haule ai, aole i maopopo iaia.  Ua haiia aku la keia mea ia George, a ua lilo nohoi ia i mea hou iaia, aka, aole nae ia he mea i hoopilikia mai i ko laua noonoo, oiai he wahi mea liilii wale no ia ia laua.

            Mahope iho o ko laua kamailio ana no kekahi wa pokole no ka mea e pili ana i ke pihi nalowale, ua hoike mai la o Alice i kona makemake loa e ike i kona mau makua, a wahi nohoi ana i olelo mai ai imua o George, ua kau mai ke ano halia aloha iloko ona no kona mau makua.

            Nana pono aku la o George iaia, me ka hoike ana o kona mau onohi maka i ke pahaohao.  Aka, pane mai la no nae o Alice:

            “E George!  O ko’u ike wale aku no ka hoi i o’u mau makua la, maloko aku o kuu uhi maka, ua lawa nohoi ia.  Ua ike no oe e George, aole laua i ike i kahi i malamaia ai ka laua moopuna.  Ua hiki no ia kaua ke kakau aku i kekahi palapala, ma kekahi inoa kapakapa,  e hoike

ana ia laua i kahi e ike ai laua i ua moopuna la a laua.  A he mea pono hoi ia kaua, ke hoomakaukau i kekahi wahi e laweia ae ai ke kii, a ma ia wahi e huipu ai au me ia, a ike aku hoi i o’u mau makua.  Nolaila, e George, manao anei oe, he hana pohihihi keia, a i ole, he hana paha keia e komo aku ai au iloko o ka pilikia?”

            “Aole keia he hana i hiki ole ia kaua ka hana aku; aka, he hopohopo nae au i ka pilikia e loaa mai ana ma keia hana, oiai, ke manao nei au, mamuli o kou ike ana aku i na maka o kou mau makua, e ulupuni loa ia ae ai oe me na manao uluku pihoihoi a pioo hoi, a lilo paha ia i mea e hoohuoi loa ia ai kou ano.”

            “E George, mai hopohopo oe no ia mea.  E hiki ana no ia’u ke malama loa  ia’u iho.           

            Ua haawi aku la o George i ke kauoha ia Rikeke e kakau oia i kekahi palapala ma ka inoa o Barona wahine de Mraceli, a hahai aku hoi iaia i na olelo ana e kakau iho ai.  I ka paa ana o ua palapala la, ua hoounaia aku la i ka hale leta.

            I ka loaa ana aku o ua palapala ‘la i ua Barona-wahine la, ua nana iho la ia mai ka mua a hope o ua palapala la, a ike iho la ia i kahi e ike hou ai oia i na maka o kana moopuna aloha.  Aole i kana mai kona hauoli, a haloiloi ae la na waimaka ma kona mau maka, a hoomaha ae la oia he mau leo pule hoomaikai i ke Akua no keia pomaikai nui loaa mai iaia.

            I kona nana ana iho i ka mea nana mai ia palapala ike iho la ia he inoa malihini; aka, pane ae la ia:

            “Ma ka po nei loaa ia’u –e pihi daimana me ka inoa o ka’u kaikamahine aloha—Alice—a i keia la, loaa ia’u he palapala i kakauia e kekahi lima malihini loa ia’u, e hoike mai ana ia’u i kahi e hui ai au me kuu moopuna—ka hua hoi o ko Alice puhaka.  Heaha keia mau maawe kaula pohihihi o na ko ana o na hana o ke –u o ka manawa?  E hauoli ana ke kupunakane o kuu moopuna ke ike oia i keia palapala malihini, a he kamaaina nae i nalowale loihi, ka puolo i lei ia mai e nei palapala.”

            “I kela wa, lalau iho la ua Barona wahine la i kekahi wahi mea iloko o ka ekeeke o kona lole, a unuhi ae la.  He wahi pahu dala uuku ia.  HWehe ae la ia i kona pani, a paa ae la ma kona lima he wahi pihi daimana, a olelo iho la ia:

            “Eia ua wahi pihi kamahao nei, ke hulali hauoli ae nei kona mau kukuna nani.  A eia ka inoa o kuu Alice.”

            Honi iho la ia i ua wahi pihi la, a ho-o hou iho la iloko o kahi pahu.  Kau iho la ia mea maluna o ke pakaukau me ka palapala malihini.

            Aole i liuliu komo mai la ka Barona, a hoike aku la kana wahine iaia i ka palapala malihini.  Ua hoopiha loa ia oia i ka hauoli nui.

            Mi keia la aku nohoi, ao e loa o George i hele e ike i na makua o Alice, a hiki i na makua o Alice, a hiki wale no i ka la i hooholoia ai, oia ka la e hele ae ai ka Barona de Maraceli ame kana wahine no kahi e ike ai laua i ka laua moopuna, a pela hoi o Alice e ike aku ai i kona mau makua me ko laua ike ole mai iaia.

            O kahi i hoomakaukauia no keia halawai ana @ia no ia ma kekahi wahi mawaho aku o Brunoy.  He mea oiaio, ua hoea ae la o Susana me Edemona ma kahi i oleloia, a ma ia wahi i hui ai ka Barona wahine me kana moopuna.  Ua nui ko laua hauoli i ka ike hou ana i na maka o ka laua mau moopuna.  Oiai nohoi ua Barona wahine nei e noho ana, me ka paa ana ia Edemona, oiai hoi ia e kamailio ana me Susana, ikeia aku la e ua Barona wahine la ka hele ana mai o kekahi whine i aahuia me ka aahu eleele, a mahope mai ona, he wahi kanaka aoo.

            I keia wa i ike ai o Edemona i ua wahine aahu eleele nei, a hooho ae la ia:

            “O ka lede eleele ae keia!”  a hoomaka ae la ia e holo mai ka paa ana a kona kupunawahine.  Aka, ua paa loa iho la kona kupunawahine iaia.  Ninau ae la hoi, ua Barona wahine nei ia Susana:

            “Owai keia wahine?”

            “No keia wahi ae nei no kela wahine, a e halawai mau ana nohoi maua me ia ma keia wahi,” i pane hoonalonalo ae ai o Susana.

            Huli ae la nohoi kahi Edemona, a kamailio ae la i kona kupunawahine:

            “Haawi mau mai kela wahine ia’u i ke ko; a ina e hele mai oia i ko makou hale i ka po, e honi ana kela wahine ia’u.  Makemake nohoi au i na pihi hulali o kela wahine.  Hai mai o Susana nei ia’u, he mau pihi daimana ka, ko kela wahine.”

            No keia mau olelo a ua wahi Edemona nei, ua piha pihoihoi loa o Susana, a hiki ole iaia ke ekemu ae.  Alaila, ninau iho la ke kupunawahine i ka moopuna:

            “Ea, ua ike no ka oe i kela wahine?”

            “Ae,” wahi a kahi moopuna i pane ae ai.

            “Ua kuhihewa o bebe,” wahi a Susana i pane koke ae ai imua o ka Barona wahine.

            “Ua kuhihewa ka auanei au!  O kela no ka wahine eleele e hele ae ai i ka hale o kakou.  A ina nae e komo ae oia’la ma ko kaua rumi, e puhi koke iho ana oe i ke kukui a pio.  Kai nohoi kela no ka wahine nona ka umauma a’u e milimili ai i kekahi mau pihi daimana,” wahi a ua wahi Edemona nei i pane ae ai.

            Alua manawa i lohe ai ka Barona wahine i kan wahi moopuna e hoopuka ana i ka huaolelo daimana, a ua lilo loa ia i mea nana e hoohuoi nui ai, a haupu wale ae la no ia, ina paha o ka wahine keia nona ke pihi daimana i loaa ai iaia iloko o ka hale mele.  Eia kana moopuna imua ona—ei ae hoi he wahine a kana moopuna i olelo ai, he wahine eleele me na pihi daimana—ua loaa hoi iaia he pihi daimana me  ka inoa o Alice—a o ka Alice keiki nohoi keia e kamailio nei i keia wa—a nolaila, lele e wale iho la no ka hauli iloko ona, aole anei keia wahine eleele o Alice no ia?  Aka, aohe hiki iaia ke manaoio, ua ala hou ma o Alice, kana kaikamahine mai ka make mai.

            He mea oiaio, he mea pohihihi no keia hoopuni nei iaia.

            Nana mai la hoi ua Barona wahine nei maluna o Susana a pane ninau mai la:

            “Nokeaha la kela wahine i palulu ai i kona mau maka me kela uhi maka?”

            “O ka mea maa mau no ia i kela wahine.  Aole mea hookahi o keia wahi i ike i na helehelena o kela wahine.  Ua kapa aku na kanaka o keia wahi iaia, o ka Wahine o ka Uhimaka Eleele, no ka maopopo ole o kona inoa.”

            “He keu keia a ka mea kupaianana nui wale,” wahi a ua Barona wahine nei i nalu iho ai iloko ona.  A liuliu nana mai la no ia ia Susana a hoohuoi hou iho la iloko ona:

            “He mea oiaio, he mea pohihihi maoli keia.  O keia anei ka wahine nana kela palapala i loaa ae ai ia’u?  I keia wahine anei i aie nui ai au no keia ike hou ana o’u i kuu moopuna?  Aka;

heaha ke kumu nana i kono aku iaia e hoike mai ia’u i kahi o’u e ike ai i kuu moopuna?”

            I keia wa i kokoke loa mai ai ka Wahine Uhi Maka Eleele, ma kahi a ua Barona wahine nei e noho ana, a ia wa i hapai ae ai ua Barona wahine la i ka manao iloko ona, he mea pono iaia ke ku ae, a e hele aku e halawai me ka wahine ana i aie nui loa ai.  Ua ike mai la o Rikeke i keia manao iloko ona, mamuli o kona hoomakaukau ana e ku ae iluna, ia wa i haawi ae ai o Rikeke i kona lima ia Alice, a kaha aku la laua, hele aku la ma kekahi alanui okoa.

            Ma ka wa nae a Alice i huli ae ai, ua opaiia ae la kekahi aoao o ke koloka ana e komo ana ia wa, a ike ku la ka Barona i ka oaka ana mai o kekahi mau pihi daimana elua ma ka umauma o ka wahine aahu eleele.

            “Auwe!  Eia hou no ua daimana nei.  Makemake maoli ka hoi au e loaa kekahi o kela mau pihi, a malia o like nohoi ia pihi me ke pihi a’o e paa nei,” wahi a ua Barona wahine nei i noonoo  wale ae ai iloko ona.  A ma ia wa, huli mai la ia a kamailio mai la ia Susana:

            “Ea; ua ike io aku nei au i ka oaka ana mai nei o ke daimana ma ka umauma o kela wahine.  Ua pololei io kuu wahi moopuna nei.  Ke maopopo loa nei ia’u o kela no ka wahine i hele ai i ko olua hale.  E hai mai oe ia’u , e Susana, i ka mea oiaio.  Aole io no anei hoi o kela wahine a kuu moopuna e hoopaakiki nei, ua ike oia iaia ma ko olua hale i noho ai?”

            “He wahine okoa no ia, e kuu haku,” wahi a Susana i pane ae ai.

            “Ae; e Susana, nani ia ua hoole paakiki mai la oe ia’u ke hoike aku nei au i keia mea kupaianaha loa.”

            I kela wa lalau iho la ua Barona wahine nei iloko o ka pakeke o kona lole, a unuhi ae la i kahi pahu dala uuku i waiho ai ke pihi daimana i loaa ai iaia maloko o ka hale-keaka.  Hoike mai la oia i ua pihi la ia Susana me ka olelo ana mai:

            “E nana mai oe i keia wahi pihi daimana, a e nana iho hoi oe ma ke apo gula i hoopaaia iho ai ia.  Heaha la kau mea e ike la ma ia wahi?”

            I ka nana ana o Susana i ua pihi la ma kahi a ka Barona wahine i kamailio mai ai iaia, ike iho la ia i ka inoa o Alice; a ma ia wa i pane hou mai ai ka Barona wahine:

            “Ua loaa ia’u keia pihi maloko o ka hale keaka i ka po mua loa o keia kau keaka e noho nei.  Oiai  au e noho ana malaila, ua ike au i ka haule ana iho o keia pihi a kau mamua pono o’u.  I ko’u lalau ana iho a nana iho nohoi, elike me oe i nana iho la, ike iho la au i ka inoa o Alice.  I kekahi la ae, loaa mai la ia’u kekahi palapala malihini, e hoike mai ana ia’u, i kahi o’u e hui ai me kuu moopuna nei.  A i keia la hoi i lohe ai au i kuu moopuna ua halawai mua oia me kekahi wahine aahu eleele ana i ike ai he mau pihi daimana kona.  A i keia la hoi i ike ai au i ekahi wahine me na pihi daimana, a ua olelo ae nei kuu moopuna, o kela wahine aahu eleele i hele mai nei, a hele hou aku la he alahele okoa, oia no ka wahine ana i ike ai me na pihi daimana maloko o ko olua rumi.  Nolaila, e Susana, ke huna  manawa ino mai nei oe ia’u i kekahi mea huna pohihihi?   Aole  anei?”

                                                                                    (Aole i pau.)

--------

KA  MAIKAI  LOA  MA  KE  AO  NEI

--------

            Ke manaoio nei makou, o ka Laau Kunu a Kamalena oia ka laau maikai loa ma ke ao nei.  He mau pule i hia ae nei, loohia ia iho la makou i ke anu nui ame kekahi kunu oolea, a mamuli o ko makou heluhelu ana i ka lakou mau olelo hoolaha ma ka lakou mau nupepa ame kekahi mau pepa e ae, ua kuai ku i mkou i omolae laau kunu i mea hoi e ikeia ai ka oiaio.  O ka mea oiaio, mamua o ka pau ana o ka laau o ua omole la ika inuia, u@ ola loa ae la makou.  O keia ka laau maikai loa no ke anu ame ke kunu.  The Herald, Andersonville, Ind.  E kuaiia ana e na poe kuai laau apau.  O Benson, Smith & Co.  (Kaupalenaia) na Agena o Ko Hawaii Pae Aina.

 

Hoolaha Kumau

--------

Ka Ayer Laau Kunu

            No ke Anu, Kunu, Ma’i ma ka @, Puu Eha, Anu ame ka Ma’i @ maka hou.  Aohe lua e loaa @ he Laau Kunu a Ayer.  O keia ka @ kunu kaulana loa i ikeia ka @ na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka @ ma kela ame keia wahi.  E hooma@ ana ia i ka aai ana i ka paie @ i pili aku ai ka ma’i, wawahi i ka @ paakiki e kunukunu a e man@ puu, hoopau i ke kunu ana, a @ ka oluolu.  Ma ke ano laau pale @ kokoke loa noloko o ka ohana o ka AYER  LAAU  KUNU  ka helu @.  Aohe lua o keia laau no ka hooia @ ke Kunu Ho, Kunu Kalea, @ ame na ma’i apau o ke Ake-@ loohia mau ai ka poe opiopio.  @ ohana i palekana, ke ole e loaa @ kou

KA  AYER  LAAU  KUNU

--OIA HOI—

KA AYER CHERRY PECTORAL.

I HOMAKAUKAUIA

DR. J.C. AYER & CO

Lowell , Mass. U.S.A.

-------

            E makaala loa no na laau hoo@ like kumukuai emi.  Ka inoa e keia laau, oia ka AYER CHERRY PECTORAL.  E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-hi, a maloko @ kino o kela ame keia omoi@.

----------

Ke pookela o na laau no ka @

ana, ka hooulu ana me ka hoonani ana i ka lauoho, oia @

            Ayer Laau Hooulu Lauoho.

            Aole e kepia ke poo, ola na @ puu, aole hoi helelei ka lauoho.  @ maloohaha mai ka lauoho, @ nawe a ano hina mai, alaila, @ laau e ho’iho’i hou ae a @ a hooulu lupalupa ae la i ka @.  Ma na wahi apau, o keia Laau @ Lauoho a Ayer ke pookela, a ua @ ia i punahele a i hoapili @ ame na keonimana.

 

Ayer’s Hair Vigor

I homakaukauia.

DR. J. C. AYER, Lowell, Mass, U.S.A.

---------

Na Medala Gula mai na Moi@  Nei @

--------

Hollister Drug Co. Lt

Na Agena ma ka @ Hawaii

-------

KAKELA ME KUKE

KAUPALENAIA

------

Poe Kalepa ma ke Komis@

A HE  

Poe Lawelawe Kopaa

-------

AGENA.

2736-tf

 

---------

Metropolitan Meat Co

(Hui Kuai Pipi Lletropoli@)

G.J. WALLER,  (Wala) - @

108 Alanui Moi.

-------

Poe Kuai a;  Hoolako i na @

ME

Na Io Pipi,;  Hipa a pela’k@

-------

E loaa mau ana na Manu ame na @ mano i hoohu’ihu’iia iloko o ka Hau.

            Makepono ke Kuai i na I’o Pipi @ nei.

TELEPONA HELU           -      -      @

 ----------

            Ua haawiia iho nei ka pa-@ ka hale o “Kale Kulika,” ma @ Moi ae nei, a hoea ka @ kuai i ke $39,000, aole i @    nae ke dala ke @  aku nei.