Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 18, 5 May 1899 — Page 3

Page PDF (1.28 MB)

This text was transcribed by:  Phillip M. Arnold
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Hui Alahao me Aina o Oahu

 

MAI A MAHOPE AKUO IUNE 13, 1898

 

MANAWA HOLO

 

WAHI HOOHOLO

 

                                                Waianae,                     Waialua           Waianae,         Wili o Ewa

                                                Kaa huikau,                 kaa ohua          kaa ohua,         kaa ohua

                                                Na la apau                   na la apau        na la apau        na la apau

                                                Koe ke Sabati

 

                                                A.M.                            A.M.                P.M.                P.M.

Honolulu                                  7:10                             9:15                 3:10                 5:10

(?)                                             8:07                             9:48                 3:43                 5:50

Wili o Ewa                              8:37                             10:08               4:08                 6:10

Waianae                                  9:37                             10:53               4:43                 .............

(?)                                             .............                       12:00               5:38                 .............

 

 

WAHI HOOHOLO

Mai waho mai ia          Wili o Ewa      Waialua,          Waianae,         Waialua,          Willi o Ewa

Honolulu                      kaa ohua,          kaa ohua,       kaa huikau.      kaa ohua,         kaa ohua

                                     koe ke Sabati    na la apau      na la apau        na la apau        Sabati wale no

                                                                                    koe ke sabati

 

                                    A.M.                A.M.               A.M.                P.M.                P.M.

Waialua                       .....                   6:12                .......                 2:39                 ........

Waianae                      .....                   7:12                 10:09               3:55                 ........

Wili o Ewa                  5:50                 7:47                 10:59               4:32                 12:45

(?)                                 6:15                 8:07                 11:34               4:52                 1:10

Honolulu                      6:50                 8:40                 12:15               5:25                 1:45

 

G. P. Denison             

    Luna                                                                        F. C. Smith

                                                                        Luna Kuai Palapala Holo

 

            _________________________________________________________________ 

 

 

 

NU  HOU  HAWAII

 

Ke oia mau la no o Manila i ka ehu (?)

                                    __________________________________ 

 

Eia mai no ka makou mau moolelo hoonanea ekolu ma ko makou o (?) la.

                                    ___________________________________ 

 

O na “kika” Manila ame na “niu (?) ” a Samoa na mea kaulana loa keia wa.

                                    ___________________________________ 

 

Eia mai ka hoolaha o na leta i kii (?) ia maloko o o ka Hale Leta o Honolulu nei.

                                    ___________________________________ 

 

Mai poina i ka nana ana ae i na (?) hoolaha e puka aku nei ma ko kakou pepa o keia la.

                                    ___________________________________ 

 

I ka po o ka la apopo e paaniia ai maloko o ka Hale Mele Hou, ka paani o “Romio ame Julieta.”

                                    _____________________________________ 

 

Ua lilo o Senator Hocking i Luna (?) no ka Hui Mahiko o Nahiku, a o Alexander & Baldwin na agena o ka hui.

                                                                                    (unclear)

                                    ____________________________________ 

 

Ua hoopukaia ae ma Hilo, Hawaii, (?) nupepa hou nona ka inoa “A Vox Jubileo” – Ka Leo o ja Lehulehu.  He nupepa Pukiki keia.

                                    __________________________________ 

 

Ma ka Poakahi nei i noho ai ke aku (?) o ka malama o Mei nei, ma Aliioka Hale, a o Lunakanawai Perry ke (?) o ka aha.

                                    ________________________________ 

 

O ka malama keia o Mei.  O ka elima la o  na mahina e pau ana o keia makahiki ia kakou, a hoea aku i ka i ka malama ae nei o Iune.

                                    ________________________________ 

 

Ma ka kakahiaka o ka Poakolu nei (ua?) mai ai ka mokukaua Badger no Honolulu nei, a maluna ona ke (Komisina) Hooponopono e holo ana no Sabati.

                                    ________________________________ 

 

(?) ala mai o Joseph O. Carter (Keo ...?... ) mai kona wahi moe ma’i mai, ua hauoli kona may hoaloha i ka ike ana, na pohala mai oia mai kona nawaliwali mai.

                                    _______________________________  

 

Ma ka Poalua nei no i hopu hou ia  (?) kela Kauka “Kueka” (Quaker) no ka hewa lapaau laikini ole.  O ka helu (?) iho la keia o kona  hopu ia ana (?) Aupuni.

                                    _______________________________ 

 

Ina makemake oe i kaa baisikaia he la ekai o ka oniu ana e kuai oe i ke kaa “Kalivilana”.  E loaa no ma Honolulu Bicycle Co., ma Alanui Hotele helu 909.

                                    _______________________________ 

 

Ma Ka Poakahi nei i hooholo ai ka Aha Kuina e hooliloia ka huina o ($50,000?) no na mea e pono ai ka Oihana Hoomaemae a Lame Mea Ino o Honolulu nei.

                                    ________________________________ 

 

(?) ka la apopo ka la e pau ai ka ohi (?) i na mahele o ka Hui mahiko o (?) .  Aia ma ke keena o B. F. Dillingham, ma ka Halepohaku o Kauka, (?) ai na mahele.

                                    ________________________________ 

 

Ma ka po Poaono o kela pule aku nei (?) mai ai ka mokuahi Kulanakau (...?) o Pekina” no Honolulu nei, me ke kahi mau limahana no ka kula mahi (?...) kakou nei.

                                    ________________________________ 

 

Ua hoolaha ae nei o Mr. W. H. Cummings (Bila Kamaki)he olelo papa, (?...)   e kiiia ke one ma ka aoao ma (?...) o ke alanui  Ala Moana e holo la (?) Kalia, aole nohoi e paeli wale ia ia wahi.

                                    _______________________________ 

 

Ma kale Poaono aku nei i holo aku ai na haumana o ke kula Sabati o ka “Ekalesia o Iesu Kristo i hoonohonoho (?) ia,” no na nalu ha’i  hoi o Kalehuawahe(?) ae nei.  He mau bana maikai (?) e hoomahuiia ai e na kumu ame na haumana Kula Sabati.

 

 

 

----KOLAMU ELUA----

 

E hoaoa ae ana makou i ka mahiko.  He ono no ke ko, he momona.

                                    ________________________________ 

 

Aole a makou mau omole a Kamalena i keia pule.  Aole nohoi Huaale Akala.

                                    ________________________________

 

O ka nui o ka lala o ka Hui Opiopio  Haole o Honolulu nei i keia wa, ua hiki aku i ka 439.

                                    ________________________________ 

 

U puke ana na nupepa “Ke Elele Evanelio” i keia pule, ke ole e hooka’ulua hou ia a keia pule ae.

                                    ________________________________ 

 

E lawe i ka nupepa “Delineator” ma kahi o Mrs. Hanna.  He nupepa keia no na paikini no ka hana lole ana.

                                    ________________________________ 

Ua loaa mai na lono, aole e liuliu loa na la i koe, a hoea mai kahi moku lawaia Ka Malolo me na i’a he nui no keia makeke.

                                    _________________________________ 

 

Ke loheloheia mai nei e liloaku ana ka Halekuia Ki-ka  ame ka Paka Nau o Hollister i kekahi poe kalepa mai waho mai.

                                    _________________________________ 

 

E lilo aku ana paha ma keia mua aku i  ke Aupuni o Amerika Huipuia ka lawelawe ana i na hana hoohohonu a hoakea i ka awa o Honolulu nei.

                                    __________________________________ 

 

Mai poina o ka la apopo ka la e pau ai ka lawe ana i na mahele mahiko o Hui o Olaa.  E lawe i keia la, a e lawe i ka la apopo.  Momona ke ko.

                                    __________________________________ 

 

Ke koiia nei o Chas. S. Desky, kekahi mea luleana nui ma ke Hui Keaka “Opiuma,” e hoolilo i kona kuleana i kekahi poe mai waho mai, aole nae ona ae i keia manao.

                                    __________________________________ 

 

Ua haule hou iho o Moses Nakuaau o Laie ame kona ohana, aole i kau ma ka mokuahi Kaleponi o kela poalima aku nei, no ka piha e ana o ka moku.  E hele ana no nae.

                                    __________________________________ 

 

Ua lawe ae nei kekahi mau limapaahana o ko makou nei halepai he mau mahele mahiko iloko o ka mahiko o Olaa.  He 5 o kekahi,e he 10 kahi a pela aku.  Ono no ke ko, momona.

                                    __________________________________ 

 

Pahee maikai no na mahele kuleana kopaa e hele nei i keia mau la.  Nui na nalo dala e pipili nei ma ia mau wahi, ame na nalo eheu gula.  Ono ke ko – momona ke ko.

                                    __________________________________ 

 

Ai ana, inu ana, noonoo ana o ko ia mua noho ana aku.  He anu ke ua, a he wela ka la.  O kahi hapauea i loaa he wahi waiona banako, e hala ana ke anu, ka wela a ka la iaia.

                                    __________________________________ 

 

Aole he huakahi hookahakaha a na Kule Sabati ma ka la apopo, no ka pilikio loa o kekahi poe limahana maloko o na halekuai.  Ua pahee loa keia hana i ka welowelo a hoea i keia Poaono ae.

                                    __________________________________ 

 

Ua haawe ae o Mrs. R. W. Wilcox he anaina paina hoomanao la hanau ma ko lau wahi noho ma Honolulu nei.  Ua nui na poe i konoia, a ua mahaloia na mea i hoomakaukauia ame na hoonanea o ia ahiahi.

                                    __________________________________ 

 

He elua mau mea e bapetizoia ana ma ka la Sabati ae nei iloko o ka Ekalesia o Iesu Karisto i Hoonohonoho Hou ia no na poe Hoano o na La Hope, oia o Mrs. Alice Kanui ame Miss Anna Waihoikawananakakoa.

                                    ___________________________________ 

 

Mamuli o ke kukihewa ana o E. B. Thomas i ke kakau ana i na huahelu o kana koho i haawi ai no ke kukulu ana i ka hale pakui hou no “Kalakaua Hale” ae nei; nolaila, ua haalele oia i ka aelike.  O ka huina i kakau kuhihewa ia he $5,849, o ka pololei nae, he $6,849.

                                    ___________________________________ 

 

Mai minamina oe i kau mau dola he umi, i loaa ai ia oe he elima mahele kuleana o ka Mahiko o Olaa; ina he iwakalua dala, he umi mahele ia, a pela aku.  O ka hookaa mua ana keia, a mahope aku na hookaa e ae e lawa ai ka waiwai io o kou mau mahela kuleana.

                                    ___________________________________ 

 

Ke wawa wale ia mai nei e manao ana kekahi poe e kanu ko ma Waimea, Hawaii, ma na ina o Mr. Samuela Paka.  O kahi kena nona ka oleloia ana: “Hole Waimea i ka ihe a ka makani, Hao mai na ale a ke kipuupuu,

                                                            *************

Oolua i ka nahele o Mahiki.”

                                    ___________________________________ 

 

Ma kela ahiahi Poaono aku nei, ma ka wa i hoikeike ae ai kela haole hele maluna o ka uwea, ma Alanui Papu ae nei, mauka iho o Alanui Beritania, ua piha pu ae la ia wahi i na kanaka a hiki ole i ke kaa hapaumi ke hele mai.  I ka hoao ana o ke kalaiwa e onou mai i ka lio mawaena o ka puulu kanaka, ua laweia ae la ia no Kalakaua Hale.

                                    ____________________________________ 

 

O ka olelo hoolaha mai ke Keena Kalaiaina mai e puka aku nei ma ko makou pepa o keia la, ua loaa mai la ia ma ka Olelo Hawaii, i kakau ponoi ia e ke Kuhina Damon, ke ole nae makou e kuhihewa.  O ke Kuhina Kalaiaina mua loa paha keia o keia au hou o kakou i hoouna mai he olelo hoolaha ma ke olelo Hawaii i kakau ponoi ia e ia.

 

 

----KOLAMU EKOLU----

 

NA LETA

 

Eia iho ka papa inoa o na leta e waiho nei maloko o ka Hale Leta a hiki i ka la 30 o Aperila, M. H. 1889:

 

A

Aponokui, Mrs. M.     Aulani, Mr. R.

Au, Mas Chas M.        Alana, Mrs. Loke

Ahun, Mrs. Mary        Ape, Mrs. H.

Ahsing, Mrs. A.          Aikue, Miss A.

Ahia                            Ailau, Mrs. Mary

Aoba, Mr. D.               Apikaila, K.

Auld, Mrs. J.               Annie, Mrs.

Awan, Mrs. S. A.        Apuna, Mas. H. A.

Anton, Mas. H.

 

U

                                                Uwaia, Julia Z. K.       Ukuuku, Mr. K.

 

HA

                                                Hanawahine, Mrs.       Haleakalii, A. K.

                                                Hattie, Miss Mary       Hanale, Mrs. K.

                                                Haliilehua, Mr. K.       Haloa, Mrs. K.

 

HE

                                                Helem. Miss M.           Henry, Anton

                                                Heanu, Henry

 

HU

                                                Hulahaa, Mrs.

 

KA

Kaeheha, Mrs.             Kaohelaulii, Mr. E.

 

KAA

                                                Kaapuni, Mrs. Pine     Kaahalama, Mrs.

                                                Kaahanui, Mrs.            Kaalia, Mr. K.

                                                Kaalele, Mr.                Kaauamo, Mrs.

                                                Kaaialii, Mrs.               Kaai, Mrs. S.

                                                Kaaia, Mrs. A.             Kaaua, Mr. M.

                                                Kaaikike, Mr. S.          Kaaiai, Mr. S. S.

 

KAI

                                                Kaike, T.                     Kaikuhi, C.

 

KAU

                                                Kauanaulu, Mr. M.      Kaiahi, S. W.

                                                            W. K.              Kaunahi, Miss

                                                Kaunahi, Mr. M.

KAH

 

                                                Kahaulani, Miss M.     Kahela, Miss M.

                                                Kahaulelio, Mas. K.    Kaholokahiki, Mr.

                                                Kahuakailoa, Mr. K.   Kahau, Mr. M.

                                                Kahoiwai, J.W.           Kahanano, Miss

                                                Kaluia, S.                                    Lily

 

KAL

 

                                                Kalekeopu, Mr.           Kalani, Mrs.

                                                Kali, Kalaunui, Mrs.    Kalahiki, Sam

                                                Kalehua, Mr. H.          Kalanilauloa, Mrs.

                                                Kaloaokalani, Mrs.      Kalaukapu, Mrs.

                                                Kalewahine, Mrs.                    Ane

                                                Kaleohana, Mr. P. K.  Kalapa, Mr. J. K.

                                                Kalai, Mrs.

KAM

 

                                                Kamoani, Wm.            Kamoiliili, R.

                                                Kamalu, Mr. P.            Kamakaokana

                                                Kamalu, Mr. Julia        Kamaili, Mr. Geo.

                                                Kamikana, Mr. K.

KAN

 

                                                Kanolulu, Miss. A.      Kanehoa, S. K.

 

KAW

 

                                                Kawai, Miss M.           Kawika, Mrs. W.

                                                Kawaiula, Mas H. K.  Kawaiola, Mrs. Ane

 

KE

 

                                                Kema, Mrs. H.                        Kealiikahi, Mr. K.

                                                Keloa, Mr. J.               Kekauanui, J. B. A.

                                                Keoni Peniko, Mr.       Keahemakani, Mrs.

                                                Keweheana, Akiao      Kealoha, Miss J.

                                                Kepano, Sam W.         Keanaaina, J.

                                                Keola, Mrs. A.                        Keaweopala, Mr.

                                                Keonikaua, Miss K.    Keawa, Mrs.

Kelaiki, Mrs. M           Keaopiilani, Mrs.

Keohe, J. H.                Keahi, Miss A.

Keoki, Mrs. L.             Keaunui, Mas. W.

Keoua, M. P.               Keanaaina, R.

Keohokalani, Mr.        Kealakai, Mr. K.

B. B.                Kealiikanakaole, Mr. S.

                                                Keohomaewaokalani   Keahi, Mrs.

                                                Keoki, Mr.                   Keawa, Miss K.

                                                Keomaka, H. E.          Kealoha, Mr. J.

                                                Kela, Mrs.                   Kekai, Mrs. E.

                                                Kelukipi, Mrs. M.        Kekala, I. M.

                                                Kepio, Mrs. E.             Kekulanui, Mrs.

                                                Kelaana                       Kekiokalani, Miss

                                                Keoni, Mrs. A.            Kekuaa, Mrs. M.

                                                Kean, Mrs. H. O.        Kekai, Mr.

 

KI

 

                                                Kikuaiheho, S.                        Kiliona, D. S.

                                                Kihaapiilani, Naancy,  Kipi, Miss H.

A.                 Kiniohi, Mr. M.

 

KO

 

                                                Koleka, Mrs.               Koa, Mrs. P.

                                               

KU

 

                                                Kui. Mikoliana, Mrs.   Kukue, Mr. Geo.

                                                Kuihelani                     Kupalu

                                                Kukailani, Mrs.           Kuku, Sol.

                                                Kuaehi, Mr.

 

LI

 

                                                Lima, Mas. D.             Lima, Miss E.

 

LU

 

                                                Luha, D.W.                 Luhipo, Mrs.

 

MA

 

                                                Manu, Mr. C. A.         Malamae, Miss H,

                                                Maka, Mr. R.               Makaka, J.

                                                Mahike, Mr. W. K.      Maipelekane, Mrs. K.

                                                Maunakalika, Mas.      Malomauliolona

                                                Maihui, Mrs. A.           Maka, Mary

                                                Maile, Miss Loke        Manono, Miss

                                                Manoha, Mr. F.           Mahoe, Mr. Sam

 

ME

 

                                                Meleana, Miss             Mendiola, Jno, P.

                                               

MO

 

                                                Makaula [Mokaula??)  Moku, Miss Mary

                                                Mokulehua, Mrs.

 

MU

 

                                                Mule, Mrs.                   Mu, Kapea

           

NA

 

                                                Naha, Mrs. A.             Nawaihielua, D.

                                                Nawaa, S.                    Napualei

                                                Napualii, Mrs.             Naleimano, Miss

 

NI

 

                                                Niheu, Mrs. K.            Neki, Miss L.

                                                Ninii, Mrs. J.              

 

NU

 

                                                Nui, Mas J.

 

PA

 

                                                Pae, Mr. K.                  Paakoli, Mr.

                                                Paiaala, S. W.              Pauahi, Miss K.

                                                Paono, Mr. K.             Pakeku, Mika Mr.

                                                Pali, Mrs.                     Pala, Mr. M.

                                                Pauelua, Geo. J.

 

PI

 

                                                Pilialo, W. H.              Pilialoha, P. K.

                                               

PO

 

                                                Poina, Mrs. L.             Polani

 

PU

 

                                                Puahi, Mr. I                 Puha, M. M.

                                                Puanalau, Mr. M         Punikala, L.

                                                Pula                             Puakomela

                                                Punahoa, Mrs. K.        Puleimoku, Mrs.

                                                Pukooku, Mrs. H.        Puu, Mrs. P.

 

 

 

W

 

                                                Waiauokalani              Wentworth, Miss Alice

                                                Wallace. J.

                                                Wahlers, Mrs. L.         Wills, Harry

                                                Waiohowale, Mr.

 

 

----KOLAMU EHA----

 

 

[Aia maanei ke Kii o ke Kaa Hehihehi Wawae lua ole]

 

Mai poina i ka nana ae i ke Kaa Hehihehi Wawae lua ole o ka paa, ka maikai ma ka holo ana, i ikeia ma na wahi kuai kaa apau.

-------------------------- 

Kalivilana  [Cleveland]

 

Honolulu Bicycle Company

--------------------------- 

209 Alanui Hotele                  Telepona 909

2753-1m.

 

____________________________________________________________________________ 

 

C

 

                                                Clark, Miss A.             Cockett, I

                                                Cavanagh, Mrs. A.      {Too blurred to read]

 

D  F

 

                                                Doropn, Moses

 

G

 

                                                Simiola, S.                   Sasaki, Mrs. A.

                                                Spencer, J.                   Sherman, Mrs. Kela

 

                                                                                                J. M. Oat.

                                                                                                Luna Leta Nui

                                                Honolulu, Aperila 30, 1899.

____________________________________________________________________________ 

 

 

 

KA HUI MAHIKO O OLAA

 

            Ke manao nei makou, he mea maikai i na kanaka Hawaii i loaa he mau wahi kenikeni, e kiola ae i mau mahele mahiko no lakou.  A ke manao nei makou, o ka Hui Mahiko o Olaa ma Hawaii, e hoala mai nei i keia wa, oia kekahi hui e palekana ai keia mau dala, ina iloko o ko laila mau mahele e ohi ai na kanaka.

            Ua paipai mua aku no makou i ko makou poe heluhelu, e komo nui ae lakou ma ke kuai mahele kuleana mahiko ana, a e haawi hoi i ka lakou mau hilinai ana ame na paulele ana malalo o na alakai hooulu waiwai ana a na keiki haole kamaaina o lokou ponoi iho nei o ka aina, e like me ka Hui Mahiko o Olaa e hapaiia mai nei i keia wa.

            O ke kumuwaiwai o keia Hui e hoalaia aku ana, ma ka wa mua loa, he $5,000,000 a ua hiki ke hoomahuahuaia aku a hoea i ka $10,000,000.  He $20 ke kumukuai o ka mahele kuleana hookahi.

            Ina e lawe ana ke kanaka i 5 wahi mahela, ua like ia me $100 kona waiwai io, iloko o ka Hui; a he nani maoli hoi, ke mahuahua kahi kumuwaiwai e loaa ana i ke kanaka iloko o keia Hui.

            O ke kopaa, oia ka lua eli gula waiwai loa ma Hawaii nei i ka wa i hala ae nei, i keia wa e ku nei, a i ka wa e hoea mai ana.  He mea maikai no ke kanaka Hawaii hoomakaulii dala e kiola i kana mau dala maloko o na mahele mahiko.

 

                                                __________________________________ 

 

OLA KA MA’I  HI

__________

 

            Ua ike au i kekahi kanaka i loaa i kekahi ma’i hi kau loihi, mai ka wa mai no o ke kaua ana, a i hoao i na ano laau apau.  Mahope nae, loaa iho la ia’u hookahi laau, i lilo i laau ola, oia ka Laau Ola a Kamalena no ke Nahu, ke kolera ame ka hi – H. E. Grisham, Gaars, Mills, La.  E kuaiia ana e Benson, Smith & Co., na agena Kuai Kukaa no ko Hawaii Pae Aina.

________________________________ 

 

HALA  IA  KUPA O KA  AINA

___________________ 

 

            Ma ka Poakahi nei, Mei 1, mauka ae nei o Kapalama, i haalele mai ai i keia ola ana o Jesse Amara, hope makai nui mua o Waialua, a hoa hanohano nohoi o ka Ahaolelo mai ia Apana mai i kahi wa i hala hope ae nei.  Ua oleloia, he 74 ka nui o kona mau makahiki ma keia ola ana, a hookuu mai la oia i keia ao.  Ua hoihoiia aku kona “kinowailua” no ka Apana o Waialua.  Ua haalele iho oia ma keia ola ana, he mau kaikamahine , he mau keiki, he mau hunona, na moopuna ame na hoaloha he nui loa.

            O Amara ka halekipa ma Waialua, a ko Honolulu nei poe maka ko’iko’i e hookaukoo aku ai i na wa i hala ae.  He kanaka piha oluolu a puuwai hamama.

            Ke komo pu nei makou iloko o ke kanikau ana me kona ohana ame kona poe hoaloha apau.

            Ua oleloia, he ma’i “numonia” kona o ka make ana.

_________________________________ 

 

 

 

HE KOENA O KE KAUA

__________ 

 

            He nui na koa e ike nei i ka ineaa ke kaua i hoomanawanuiia iho nei e lakou.  Penei ka oleloa Mr. Geo. S. Anderson o Rossville, mahele aina o York, Penn.. kekahi o na kanaka i ike i na owelawela a ke kaua, a i loaa  hoi i ka rumatika:  “Ua loohia au i kekahi eha ikaika loa i keia wa iho nei, a ua kuai aku au i omole o ka Laau Hamo a Kamalena. Ua ike au i ko’u oluolu ana, nolaila, makemake au e hai mai oe ia’u i ke kumukuai no hookahi kakini omole.”  Ua makemake o Mr. Anderson i keia mau omole laau, nona iho, a no ka haawi ana aku i kona poe hoaloha ame na makamaka, no kona manao ana, he mea pono ke loaa i kela ame keia ohana i hookahi omole, aole nae no ka ma’i rumatika wale no, no ke kikala hanene, ka maui, ka pehu, ka moku, na palapu ame ka wela ahi.  He lua ole keia laau.  Benson, Smith & Co., na agena Kuai Kukaa no ko Hawaii Pae Aina.

 

 

 

----KOLAMU ELIMA----

 

 

[Aia maanei he kii o ka wati (uwaki) waikala]

 

G. Dietz

He mea hana Wati Akamai a piha

Noeai loa

 

Alanui Nuuanu, Helu 417

 

E hooiaia ana na hana apau.  2753-1m

 

 

 

KUNU KALEA

__________ 

 

            He wahi keikikane uuku ka’u i aneane e make no ke kunu kalea.  Hai mai la kuu poe makamaka ia’u no ka Laau Kunu a Kamalena.  Aole o’u manaoio iki e loaa ana kahi laau e pono ai ia, aka, mahope iho o ko’u hoohainu ana he mau puna o kela laau, ike iho la au i kona maikai ana ae.  Hookahi no omole laau, o kona ola loa no ia.  O ka laau kunu maikai loa keia maloko o ko’u hale.  J. L. Moore, South Borgettstown, Pa.  E kuaiia ana e Benson, Smith & Co., na agena Kuai Kukaa no ko Hawaii Pae Aina.

 

________________________________ 

 

 

OLA HOU KEIA MAI RUMATIKA I

KA LAAU OLA A KAMALENA

___________ 

          Ua loohia kuu keike i ka ma’i rumatika, ma kona wawae akau, a hiki ole iaia ke hele.  Mahope iho nae o kona inu ana i ka laau o hookahi omole ame ka hapa o ka Laau Hamo Ola a Kamalena.  Ua hiki iaia ke hele hou ma o a maa nei.  Ke hooia aku nei au me ka oiaio no keia laau, no ka poe i loohiaia i ka rumatika  --- John Snider, Freed Calhoun Co., W. Va. Benson, Smith & C0. na agena Kuai Kukaa no ko Hawaii Pae Aina.

 

___________________________________________ 

 

            I keia la e holo aku ai ka moku lawe koa Amerika “Newport” no Manila.

 

_____________________ 

 

            Ua haalele aku ka mokulawekoa “Morgan City” ia Kapalakiko, me 600 poe koa, no Honolulu nei a hala loa aku lakou i Manila.

_____________ 

 

            Ke mau nei no ka piha ia ana o ka Hale Mele Hou, no ka makaikai i na hana loea akamai a ka poe hoikeike i na paani a Hoonaueue ihe.

 

____________ 

 

            Ma ka Poakolu nei i holo aku ai na moku pea Martha Davis ame S. G. Wilder no Kapalakiko.  He 17,179 ekekopaa ma ka moku elua, no laua ka huina waiwai io, he $186,799.93.

 

____________ 

 

            O ka mea wale no e nele ai na hale hana a hoomaemae kaa baisikila, oia kou kau ana maluna o ke kaa “Kalivalana.”  E loaa no keia ano kaa ma Honolulu Bicycle Co., na agena ma Alanui Hotele.

 

 

Kela ame Keia

_________________________________________________ 

 

            Oiai, ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Waiwai Hana Keoki, o Honolulu, Oahu, i make.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe apau e waiho mai i ka lakou mau koi i ka Waiwai o Hana Keoki i oleloia, i make, i hooiaio pono ia, ina paha ua hoopaaia ma ka moraki a ano e ae, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma Honolulu i oleloia, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole mau loa ia aku no lakou.  A o ka poe apau i aie i ua waiwai la, ma keia ke kauoha ia aku nei e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei.

                                                                        ROBERT PARKER WAIPA.

                                       Lunahooponoono Waiwai o ka Waiwai o Hana Keoki 

                             Hanaia Honolulu, Oahu, Maraki 10, M. H. 1899

                                                                                                                 5174-6m

 

Hoolala  Hooko  Moraki

____________________________________________________

____________________________________________________

 

HOOLALA  HOOKO  MORAKI

 

Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Junius Kaae ame Jessie Kaae, kana wahine, no Honolulu, Oahu, o ka aoao mua, ame Joseph B. Atherton o Honolulu i oleloia, o ka aoao elua, ma ka la 13 o Novemaba, 1896, i kakau kope ia ma ka buke 166 [?] aoao 94 a 96, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi no ka hookaa ole ia o ka uku-panee ma ka wa e hookaa ai, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai.

A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jos. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 22 o Mei, 1899, hora 11 o ia la.

                                                                        Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo

 

 

 

------KOLAMU EONO-----

 

 

hoakaka no keia mea.

                        Hanaia i keia la 25 o Aperila, 1899.

                        JOSEPH B. ATHERTON.

                        Mea Moraki Mai

 

______________ 

 

            Penei na aina i moraki ia:

 

1.       Palapala Sila Nui 5489,  Kuleana 3111 iaD. Kapule ma Wailua, Kauai – Apana 2. 5 Eka, 29 pereka; aina raiki.  Apana 3, 4 Eka, 2 ruda, 9 pereka, he pa-hale.  Apana 4, 3 Eka, 3 ruda, 15 pereka; he loko i’a.

2.       Palapala Sila Nui 6020, Kuleana 3561 ia Kaumualii ma Wailau, Kauai, he 17 Eka, 3 ruda, 28 pereka, ; aina raiki.

3.       Palapala Sila Nui 6021, Kuleana 3226 ia O. Chapin ma Wailua, Kauai, 4 Eka, 2 ruda, 32 pereka; aina raiki.

4.       Palapala Sila Nui 6978, Kuleana 3909, ia Nahinu ma Wailua, Kauai, Apana 1, 4 Eka. 11 pereka: aina raiki.  Apana 2, 16 pereka: he pa-hale.

5.       Palapala Sila Nui 0976, Kuleana 8247 ia Ehu, ma Puna, Kauai, 3 ruda: he aina laau hua.

6.       He kuleana hapaluama kekahi apana pa-hale ma Lahaina, Maui, iloko o ka Palapala Sila 1175, Kuleana 6499, ia Nakaelua, ma Kainehe, 1 Eka,  3 ruda.

                                                                                                             2752-4t

___________________________________________________________

 

KA  HOOLAHA  A  KA  MEA  PAA

MORAKI  NO  KA  HOOKO 

MORAKI  A  KUAI  AKU

 

___________________ 

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, mamuli o kekahi mana kuai ame kekahi mau mana e ae i paa maloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 28 o Mei, A. D. 1891, i hanaia e Jacob Markle ame Edzal Markle ia S. Roth, i kopeia maloko o ke Keena Kakau Kope, Oahu, maloko o ka Buke 132, ma na aoao 221, 222 ame 223, i hoolilo pono ia mai e Cecil Brown, ka Lunahooponopono Waiwai a Kahu Malama Waiwai (Trustee) me ka palapala kauoha i hoopili pu ia a S. Roth, i make, i oleloia ae nei, ia George W. Farr, Kahu Waiwai (Trustee), ma kekahi palapala i kakauia ma ka la 19 o Aperila, A. D. 1899, a i kopeia ma ke KeenaKakau Kope i oleloia maloko o ka Buke -- , aoao -- .

            Ke makemake nei o George W. Farr, Kahu Waiwai (Trustee) e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia ana o ke kumu aelike i paa maloko o ua moraki la, oia hoi, ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee ma ka wa e uku ia ai.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, mahope aku o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha, e hoolahaia aku no ka waiwai i hooliloia mai a i paa maloko o ua moraki la, no ke kuaiia ana, a e kuai ia aku nohoi ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka Poaono, la 13 o Mei, A. D. 1899, ma ka hora 12 awakea o ua la ‘la.

            Penei i hoakakaia ai ka waiwai e kuiia aku ana malalo o ua morkai nei:

            O kela apana aina apau e waiho ana ma ka nuku o ke Awawa o Manoa, maloko o laila he lii [?] o Eono Eka, oi aku a emi mai paha, a i hoakaka pono ia maloko o kekahi ana i anaia e W. E. Rowell, he mea ana ina, ma ka la 23 o Okatoba, A. D. 1890, a penei na holo ana:

            E hoomaka ana ma kekahi kiko he 43 kapuai ke kaawale a e holo ana A.K. 55 degrees 30’ Kom., oiaio, mai kahi i hoomaka mai ai, a i hoakakaia maloko o ka Palapala Sila (Aina Aupuni) Helu  882 ia Theophilas Metcalf, oia hoi, ma ka huina Ak. Hik. O ka pa pohaku e hoopuni ana ia Pilipili; alaila, holo Ak 55 degrees 30’ Kom. oiaio 491.6 ma ka pa pohaku e hookaawale ana i keia apana mai Wailele mai.  Ak. 63 degrees 30’ Kom oiaio 181 kapuai ma ka pa puhaku: Hem 4 degrees 46’ Kom, oiaio, 1102.5 kapuai: Ak. 41 degrees 40’ Hik, oiaio, 770 kapuai [unclear] ke alanui, a aneane 40 kapuai mai ka pa pohaku mai, mawaena o Pilipili ame Puahia, a e aneane e holo kau.... [?] me ia, a hoea i kahi i hoomaka ai: me na pono, na pomaikai, na mea i kukuluia iho a i paa maluna o ua aina la.

                                                                                    GEORGE W. FARR.

                                                                        Kahu Waiwai, Waihonao ka Mea Paa Moraki

            Na kumu: Dala Kuike me ke Dala Gula o Amerika Huipuia.  I ka mea e lilo ai na lilo palapala.

            No na mea i koe e ninau ia Robertson & Wilder, na loio o ka Waihona o ka Mea Paa Moraki.

                                                Hanaia Honolulu, Aperila 20, 1898

                                                                        2731- [unclear]

 

 

Hoolaha  Mana  Hookolokolo

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APANA HOOKOLOKOLO O KO HAWAII PAE AINA – MA KA HOOPONOPONO WAIWAI

 

Ma ka Hana o ka Waiwai o C. P. Kanakanui (K) o Honolulu, Oahu.  I make kauoha ole.

            No ka mea, na waihoia mai e J. Alfred Magoon, ka mea aie, he palapala noi no ka hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopukaia aku ia palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei, i na poe apau i kuleana ma ua waiwai la, o ka Poalima, Iune 2, 1899, ma Aliiolani Hale, Honolulu, hora 10 o ke kakahiaka, oia kahi ame ka manawa e hele mai ai lakou, a e hoike mai i na kumu ina he kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

            Honolulu Mei 2, 1899.

            Na ka Aha:

                                                                        GEORGE LUCAS

            2753-3t                                                            Kakauolelo

 

 

ILOKO  O  KA  AHA  KAAPUNI, APANA  HOOKOLOKOLO

  EKAHI  O KO  HAWAII  PAEAINA

 

Ma ka hana o ka waiwai o Lilia N. Hanaia, o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.

            Mamuli o ka waiho ia ana mai o ka moowaiwai a S. W. Kaleikini lunahooponopono, e hoike ana he $129.20 na hoolilo a he $1608.50 na dala i loaa mai kona lima, a me kona noi e nana a e aponoia ia mau mea; nolaila, ua kanohaia.

            O ka Poakahi, la 29 o Mei, M. H. 1899, hora 10 kakahiaka, ma ka rumi hookolokoloo ua aha la ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, mokupuni o Oahu, oia kahi a me ka manawa e hoolohe ia i na keakea a ka poe kue ina he mau keakea ka lakou, a me ka hooholoana i ka poe i kuleana i ka waiwai i hoikeia ae la.

            Kakuaiai keia la 24 o Aperila, 1899.

            Na ka Aha:

                                    HENRY SMITH,

                        Kakauolelo Oihana Hookolokolo.

                                                2752-3t