Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 18, 5 May 1899 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

Ke oia maii la «no o Manila i ka ehun». Eia mai no ka makou mau moolelo nonanea ekolu ma ko makou pepa o , ia la. 0 na "kika" Manila ame na "nin „u»hao" o Samoa na >mea kaulana loa 'v:«iia va. K'ia mai ka hoolaha o na Leta i kii ia maloko o ka Hale Leta o Honei. Mai poina i ka nana ana ae i na . 110 hoolaha e puka aku nei ma ko ■'A Mni p#»pa o keia la. ; ka po o ka la apopo e paaniia ai ..>if>ko o ka Hale Mele Hou, ka paani Jtomio ame Julieta." i'a lilo o Senator Hocking i Luna \'ii no ka Hui Mahiko o Nahiku, a o 'vjexaikdenr & Baldwin na Agena o ka a TJa hoopukaia ae ma Hiio, Hawaii, • nupepa hou nona ka inoa "A Yos >"iblico" —Ka Leo oka Lehulehu. He T/ma Pukiki keia. ka Poakahi nei i noho ai ke kau 1 oka malama o Mei nei, ma Aliio—i Hale, a o Lunakanawai Perry be 'i o ka aha. ' > -m. malama keia o Mei. Oka eiima • a o na mahina e pau ana o keia ; A.iihiki ia kakou, a hoea aku i ka : l;ima ae nei o lune. Ma. ke kakahiaka o ka Poakolu nel n mai ai ka moknkaua Badger no ' oliilu nei, a maluna ona ke Komi- < f {ooponopono e holo ana no Sa- ' a ala mai o Joseph O. Carter (Keo ' ka), mai kona wahi moe ma'i mai, haiioli kona man hoaloha i ka ike << l. oa pohala mai oia mai kona nak.Oiwali >mai. Ma ka Poalua nei no i hopu hon ia kela Kanka "Kueka" (Quaker) no •• hewa lapaau laikini ole. Oka helu v 'lu iho la keia o kona hopu ia ana Aupuni . ~>.->a makemake oe i kaa baisikala he- • i o ka oniu ana e kuai oe i ke "Kalivilana." E loaa no ma HoBicycle Co., ma Alanui Hotele, 309. Ma ka Poakahi nei i hooholo ai ka Kuhina e hooHloia ka huina o no na mea e pomo ai ka Oihae» Hoomaemae a Lame Mea Ino o Ho- !•<> ->m3u nei. * •» ka la apopo ka la e pau ai ka ohi <- i i na maheile o ka Hui mahiko o Aia ma ke keena o B. P. Dil- ". .''nam, ma ka o Kauka, •na ai na mahele. Ma ka po Poaono o kela pule aku nei • - i mai ai ka mokuahi "Kulanakau- ' o Pekina" no Honolulu nei, ime hah i mau limahana no na kula anahi- " '' kakou nei. hoolaha ae nei o Mr. W. H. Cum(Bila Kamaki) he olelo papa, a one ma ka aoao tmal*! - ke alanui Ala Moana e holo la Kalia, aole nohoi e paeli wale ia ia kela Poaono aku nei i holo aku ai o ke Kula Sabati o ka _E'va]osia o I&m Kristo i Hoonohonoho rv 3a >" no na nalu ha'i hoi o Kaleihuae nei. He mau bana anaikal o hoomahuiia ai e na kumu ame :oa raniana Kula Sabati.

E hoao ae ana makou i ka mahiko. He ono no ke ko, he momona. Aole a makou mau omole a Kamalena i keia pule. Aoie nohoi Huaale Akala. O ka nui o na lala o ka Hui Opīopio Haole o Honolulu nei i keia wa, ua hiki aku i ka 439. E puka ana ka nupepa "Ka Elele Evanelio" i keia pule, ke ole e hooka'ulua hou ia a keia pule ae. E lawe i ka nupepa "Delineator" ma kahi o Mrs. Hanna. He nupepa keia no na paikini no ka hana lole ana. Ua loaa mai na lono, aole e liuliu loa na la i koe, a hoea mai kaM moku iaw&ia Ka Malolo me na l'a he nui no keia «makeke. 'Ke loheloheia mai nei e lilo aku ana ka Halekuai Ki-ka ame ka Paka Nau o Hollisler i kekahi poe kalepa mai waho mai E iih> aku ana paha ma keia mua aku i ke Aupuai o Amerika Haipuia ka lawelawe ana i na hana hoohohomi a hoakea i ke awa o Honolulu Mi. Mai poina o ka la apopo ka la e pau ai ka lawe «na i na mahele mahiko o ka Hni o Olaa. E lawe i keia la, a e lawe i ka la apopo. Momona ke ko. Ke koiia uei o Chas. S. Desky, kekahi mea kuleana rtui ma ka Hui Keaka "Opiuma," e hooliio i kona kuleana i kekahi poe mai waho mai, aoie nae ona ae i kela manao. TJa haule hon iho o Moses Nakuaau o Laie ame kona ohana, aole i kau ma ka mokuahi Kaleponi o kela Poalima aku nei, no ka piha e ana o ka moku. E hele ana no nae. Ua lawe ae nei kekahi mau limapaahana o ko makou nei halepai he mau mahele mahiko iloko o ka mahiko o Olaa. He 5 o kahi, he 10 kahi a pela aku. Ono no ke ko, momona. Pahee maikai no na mahele kuleana kopaa e hele nei i keia mau la. Nui na nalo dala e pipili nei ma ia mau wahi, ame na nalo eheu gula. Ono ke ko —momona ke ko. Ai ana, inn ana. noonoo ana o ko ia mua noho ana aku. He anu ka ua. a he wela ka la. O kahi hapauea i loaa he wahi waihona banako. e "hala ana ke anu, ka 'wela a ka la iaia. Aole he buakai -hookahakaha a n& Kula Sahati makaia apopo, no ka pilikio loa o kekahi poe limahana maloko j ona halekoai. Ua pahee loa keia | hana i ka welosrelo a hoea i keia Po- | aono ae. Ua haawi ae o Mrs. R- W. Wileox | he awaina paina hoomanao la hanau ma ko laua wahi noho ma Honoiulu nei. Ua nui na poe i konoia, a ua mahaioia na mea i hoomakaukauia ame na hoonanea o ia ahiahi. He elua man mea e bapetizoia ana ma ka la Sabati ae nei iioko o ka Ekalesia o lesu Karisco i Hoonohonoho Hon ia no na Poe Hoano o na La Hope, oia o Mrs. Aliee Kanui ame Mlss | Anna Walhoikawananakoa. Mamuii o ke kuhihewa ana o E. B. Thomas i ke kakau ana i na huahelu o kana koho i haawi ai no ke kukulu ana i ka hale pakui hou no "Kalakaua Hale" ae nei; noiaila, ua haalele oia i ka aeiike. Oka huina i kakau kuhihewa ia he $5,849. q ka pololei nae, he $6349. Mai inininnina oe i kan mau dala he umi, i loaa ai ia oe he elima mahele kuleana o ka Mahiko o Olaa; ina he iwakalua dala, he umi mahele ia, a pela aku. Oka hookaa mua ana keia, a mahope aku na hookaa e ae e lawa ai ka waiwai io o kou mau mahele kuleana. Ke wawa wale ia mai nei e manao ana kekahi poe e kanu ko ma Waimea, Hawaii, ina na ina o Mr. Samuela Paka. O kahi kena nona ka oleloia ana: "Hole Waimea i "ka ihe a ka makani, Hao mai na ale a 'ke kipuupuu, ♦ * ♦ Oo lua i ka nahele o Mahiki." Ma kela ahiahi Poaono aku nei,lna ka -wa i hoikeike ae ai kela haole hele maluna o ka uwea, ma Alanui Papu ae nei, mauka iho o Alanui Beritan.ia, ua "piha pu ae la ia wahi i na kanaka a hiki ole i ke kaa hapaiimi ke hele mai. Ika hoao aaia o ke kalaiwa e onou mai d ka lio mawaena o ka puuiu kanaka, ua laweia me la ia no Kalakaua Hale. 0 ka olelo hoolaha mai ke Keena Kalaiaina mai e puka aku nei ma ko makou .pepa o kela la, ua loaa mai la la ma ka Olelo Hawaii, i kakau ponol ia e ke Kuhina Damon, ke ole nae makou e torhihewa. 0 ke Kiihina Kalaiaina j ■mua loa paha keia o keia au hou o kakou i hoonna xnai he olelo hoolaha ma ' ka olelo Hawaii i kakau <ponoi ia e ia. !