Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 23, 9 June 1899 — Page 3

Page PDF (1.35 MB)

This text was transcribed by:  Grant
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

S. E. Lucas, Ka Mea Lapaau Maka mai Parisa mai.

Ke Lawelawe nei au i na Maka Aniani kaulana i kapaia "Isometropes Lenses."

Mai Parisa pololei mai ka'u mau waiwai apau. Enana wale ia ana na maka me ke kaki o e ia.

 

Nu Hol Hawaii

 

            Ua loaa mai no ka lohe ia nei, aia ho ke hoomau mai la na Pilepine i ke kaua ana.

            He mau heihei kaa hehihehi wawae kekahi e malamaia ana ma ka la 11 le nei.

            E nana ae i ka makou mau olelo hoolaha e puka aku nei ma ko makou epa o keia la.

            M ka ikaika loa e hana ai a loaa ei mea he mama ma ka hele ana, aka, le pela ke kaa Cleveland Bicycle.

            Ua laulaha mai ka lono e hoi aku ena o Mr. Frank B. McStocker i noho una Dute Nui iho nei i luna nui no a muhiko o Olaa.

            S. E Lucas. ka Loea Nana Onohi Maka mai Parisa mai. Halepohaku o ove. Alanui Papu. Nana wale ia na aka me ka uku ole.

            Wlua ana la heihei lio o keia kau, o a Poaono ame ka Poakahi, Iune la ame ka la 12., no ka malama ana ka 1.0 hanau o ka Na-i Aupuni Kau'@ ha I.

            @ paha e liuliu loa mai keia la @ a lawelawe aku no o Mr. Naahi@ i ka oihana ana aina. He hau@ keia no ke Kula o Lahainaluna, @aoa nohoi oia no ka Papa Loio.

            Ua makemake o Mr. S. K. Kane e @awi aku i kana mau hoomaikai i ka @apau i pahola mai i ka lakou mau @wina aloha no kona luaui palupalu @a aku ma kela aoao o keia ola ana.

            @ hebedoma keia o na hana Eu@ o ka Pae Aina holookoa nei, @me ka akoakoa ana mai nei a na @ Ekalesia "Euanelio," mai kela @ keia mokupuni mai.

            Ua Loaa.-Ua oi aku mamua o 800 @ kanaka o loko nei o Honolulu e @olo ana maluna o ka "Baisikala Kalialana" (Cleveland Bicycles). He olelo @anaikai helu ekahi keia.

            He anaina hookipa laulaha ke mala-maia ana e ke Kuhina Waiwai ame Mrs. Damon ma Moanalua ae nei, ma ka la apopo. no ka hoohanohano ana @ S. E. Danion ame kana wahine.

            Ua hanau mai na ka wahine a ko nakou hoa-lawehana pu o ka oihana @ a hoaloha hoi, Mr. J. K. Kamano@ he kaikamahine, ma ka Home @oohanau Keiki, Honolulu, ma ka la iho nei keia malama. Hoomaikaiia Akua.

            Pe'aea? He uwaki pipilikia anei kau? @ hele oe ma Alanui Nuuanu i @ haole nana ka hoolaha uwati e @ nei ma ka makou pepa. O C. @ kona inoa. He maikai hoi paha @ hana ana i ka uwati.

            @ na ano e mai ka @ke a kou mau @ maka, e oluolu oe e hele aku a e @awai pu me S. E. Lucas, ma ka Ha@aku o Love, ma keia aoao aku o @ hale kula Virigine. Aia na kee@. Alanui Papu.

            E malamaia ana ka Aha Mele a ke @ Alii o Kahehuna ma ka Luakini Kawaiahao ae nei, ma ka la 22 o Iune @ malalo o ke alakai ana Mrs. A. Tucker. O na loaa e ohiia mai ana @ke ia aha mele, e hooliloia aku ana @o na buke mele ame na himeni no kula.

 

No Ke Kulanakauhala Nei.

 

Na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenee ame na Puupaa ma Honolulu. Ua kamaaina na poe heluhelu o Honolulu nei ia mea. I kinohi ua hooulu ia ae na pioo he nui. Hala ae la he pule, a hala ae la he pule, hooki iho la ke pahaohao ana a na kanaka maikai o Honolulu, a hooholo iho la lakou, he oiaio no na mea i oleloia mai e ko lakou poe makamaka. O ka laau lapaau i kakooia elike me na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenee a no na Piipaa e ko kakou poe kamaaina, e lilo koke ana ia i laau lapaau noho hale. E ninau aku i kekahi kanaka o Honolulu nei, heaha la ka mea e ola ai ka ma'i o na puupaa, a o ka pane maopopo mai auanei, o na "Huaale a Doan no ke Kikala Hanenee ame na Puupaa." O Mr. Charles Coney o ke Alanui Cyclomere o loko o keia kulanakauhale, oia kakahi o na poe he lehulehu wale i hoao i na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenee ame na Puupaa, a ua loaa iaia ka pomaikai. Penei kana i hoike mai ai no ka mea e pili ana i kana mea i ike ai nona iho: "He kalaiwa kaa ka'u hana i na makahiki he nui i hala ae nei, a he hana hoi keia e loaa ai no i ke anu ame ka eha, mamuli o ka waiho wale ana o ke kino i ke anu ame ka wela, ame ka lele mau ana ilalo a pii ana iluna o ke kaa, ma'i ma na puupaa. U loohia iho la au i ka eha ma ke kikala no kekahi wa loihi loa, a no ko'u ake loa e kaawale aku nei pilikiamai a'u aku, ua hoao iho la au i na laau lapaau he nui wale, aole nae he loaa iki ke kumu o ka ma'i. Hookamaainaia mai la nae au no na hana ana a na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenee ame Puupaa, a ua loaa mai la kahi oia mau mea ma ka Halekuai Laau Lapaau o Hollister. Ua ai iho la au ia mau mea, a ua nui ka pomaikai i loaa mai ia'u, oiai ua ola kuu kikala me ke kupaianaha loa."

            E kuaiia ana na huaale a Doan no ke Kikala Hanenee ame na Puupaa e na poe kuai laau apau, a e hounaia aku ma ke eke leta ke loaa no ke poho. O Hollister Drug Co., Honolulu, na Agena kuai nui no ko Hawaii Pae Aina. E hoomanao i ka inoa Doan, a mai lawe i kahi mea a ae.

 

Make O Kauka Minute-ole

 

            Ma ke kakahiaka Poaha o ka pule i hala i make ai o Dr. H. Stangenwald (Kauka Minute-ole) ma kona wahi noho ma Alanui Nuuanu.

            Ua hanauia oia ma Germania ma ka la 19 o Feberuari, 1829, a nolaila ua piha iaia na makahiki he 70 a oi ma keia ola ana. Ua ao oia i ka oihana kauka ma ke Kulanakauhale o Viena, Auseturia. Mamuli hoi o na uluku pioo ma Europa ia wa, ua holo mai la oia no Amerika Huipuia ae nei ma ka makahiki 1848, a ua lawelawe hoi oia i ka oihana kauka oki iloko o ke kaua huliamahi. Ma ka makahiki 1849, holo mai oia no Kaleponi no ka eli gula. Ma ka makahiki 1850 hoea mai oia i keia pae aina.

            Aole hoi i liuliu kona noho ana iho ia nei, ua hoi hou aku la ia no Viena, no ka hoopau loa ana i kana huli ana i ka ike lapaau. He mau makahiki i hala, ua hoi hou mai la ia no Hawaii nei, a noho loa iho la. Ua lawelawe oia i ka oihana lapaau ma Honolulu nei, me ka mahalo nui ia e na kanaka. A ua oleloia, no ka hikiwawe loa o ke ola o kana mau ma'i e lapaau ai, ua kapa aku na kanaka iaia o Kauka Minute-ole. He umi paha makahiki i hala ae nei i waiho mai ai oia i ka lawelawe nui ana i ka ohiana lapaau, aka aole no nae i haule kona hele mau ana i kona keena lapaau i na ahiahi apau. O ka poe no e kii laau aku ana iaia ma ia wa e loaa mai ana no kana mau kuhikuhi ana. O kanaka me punahele loa, oia ka huli akeakamai ma ka mea e pili ana i ka uwila, a pela ka ike kawili o na mea kino.

            Ua mare oia ia Mary Dimond, he kaikamahine na Henry Dimond, a ma kona make ana aku ma ka makahiki 1860, mare iho la no ia me ka hoahanau o kana wahine, oia o Anna Dimond. Ua pau loa ka laua poe keiki i ka make i ka wa opiopio no. Ua oleloia, ua noho mua oia ma ka mokupuni o Kauai.

            Ma ka holo ana aku a ka mokuahi Nippon Maru no Kapalakiko, ma ka la apopo e hoonuaia aku ai ke kauoha no 900 poe paahana Italia, no na kula mahiai o kakou nei.

 

Paina Luau Ma Wailoa

 

            Ma ka Poalima nei, Mei 19, ua haawi ae la o luna nui W. J. Feary he papaaina i luluu i na mea ai e haupu iho ai oe ke kamehele a mau-ha, ma ka uka iuiu i Wailoa. O keia wahi i hai ia ae la aia i ke kuahiwi o Waikolu, a he aina kaupapaloi hoi e mahi a e kanuia ana no e ka Papa Ola ma o keia luna nui la no. Ua nani maikai na mea i hanaia, a ua hauoli pu hoi kou mea kakau i ka ike ana i keia wahi i halia ae la, oiai, ma keia wahi e ulu ana ka'ai mai o ao o ka aina e hewa ai ka maka i ka nana ana, a he ola hoi ia no ka Panalaau nei no nei mua aku. Nolaila ua hiki kino ae ma keia papa-aina o hope luna nui J. Waiamau, Jr., J. K. Makakoa Feary, Mrs. Smith, Arthur Mitchel, Hiram Palea, Kalani Kamakini, C. Kapena, A. Puaaloa, ame kekahi mau hoa aku i anaane e piha ke kanakolu. Ua ai lawa i ka lokomikai o ka luna nui, nolaila, ke haawi nei kou mea kakau i ka mahalo ia luna nui W. J. Feary no kona pahola ana mai i kona lokomaikai imua o kekahi o kona mau hoa inea o ka Panalaau nei.

            Ke hooki nei au me ke aloha ia Mr. Lunahooponopono ame kona mau keiki oniu hua medala.

            Owau iho no me ka oiaio, HOAAI. Kalawao, Mei 24, 1899.

 

Ka Hui Alahao me Aina o Oahu

Wai Mahope Aku o Iune 13, 1898

Manawa Holo

@

 

No Ke Aha La I Iluihune Ai Kekahi Poe?

 

            O ka hamahema o ka hana ana a kekahi poe, oia ke kumu e mahuahua ai ka nui o ka poe noho iloko o ka ilihune, a oia ke kumu nui mamua o na mea e ae. I mea e loaa ai ka nohona holomua, he mea pono i ke kanaka ke kiola aku i kana mau nana ana imua, a hoolala oia ka hana e iawelawe aku ai oia mamua ae o ka hoea ana mai o ka wa pomaikai, a ma ka wa e hoea mai ai ia manawa pomaikai, ua makaukau ua kanaka la e hoopomaikai iaia iho ma ia manawa. O kahi noonoo e ana i ola honua he mea ia e uuku ai kahi lilo, a hoopau wale ia hoi ka manawa waiwai nui. E malama ana ke kanaka noonoo akahele i omole o ka Laau Ola a Kamalena no ke Nahu, Kolera ame ka Hi iloko o ka hale; aka, o ke kanaka hoohemahema, e kali ono no ia a hoea mai ka pilikia, a o kona wa ia e hana ino ai i kona lio maikai, ma ka holo nui ana iaia, no ke kii ana i kauka, a he bila nui nohoi a ke kauka kekahi ana e uku ai. O ke kanaka mua, he 25 keneta wale no kana e lilo; a o ka lua hoi o ke kanaka he he mau haneri dala kana e lilo ana, a haa'oha'o iho la ia i ke kumu i waiwai ai oke kanaka mua, a noho mau nohoi oia iloko o ka ilihune. E kuaiia ana e BENSON SMITH & CO., na Agena Kuai Kukaa o ko Hawaii Pae Aina, ame na poe hana laau apau, a kuai laau nohoi.

 

Ka Hoomaha Mua Loa A Na Gamaliela O Ka Papa Loio O Hawaii.

 

            Mamuli o ka makemake ana o ka Aha Kiekie e hooponopono hou i ka hoonohonohoia ana o na buke Kanawai oloko o ka Waihona Buke Kanawai o ka Aha Hookolokolo ma Honolulu nei, ame ka homaemae hou ana hoi ia mau buke, ua hopukaia ae la kehkahi olelo kauoha e ka Aha e nonoi ana i na loio ka Papa Loio o Honolulu nei e kakauinoa aku malalo o ua kauoha la, ma ke ano e ae like ana me na kahu o ka Aha e lilo na oule mua elua o ka malama ae nei o Iulai i wa e hanaia ai ka hana i makemakeia.

 

Aohe Wa E Pahu'a Ai

 

            Penny ka olelo a Mr. John Bevins, ka lunahooponopono o ka Press, Anthon, Iowa: "Ua hoohana mau au i ka Laau a Kamalena no ke Nahu, Kolera ame ka Hi, iloko o ko'u ohana no na makahiki he umikumamalima, ua hoike aku nohoi i keia laau i na poe e ae he mau haneri ka nui, a, aole au ike iki i kona pahu'a ana." E kuaiia ana e BENSON SMITH & CO., na Agena kuai Kukaa o ko Hawaii Pae Aina, ame na poe hana laau apau, a kuai laau nohoi.

 

Ke Ku'iku'i Puupuu Akamai

 

            He anaina nui o ka poe ohohia i na lealea hoolei puupuu akamai, i kapaia he pale-pale, kai akoakoa ae mawaho o Waikiki ae ne ma ka hale auau Long Branch, no ka nana ana i na hana hoolie puupuu akamai, mawaena o Martin Denny, he loea kiola kualapaa mai Auseteralia mai, ame Alex. Hanson, he luina moku.

            Mamua o ka ulele ana o keia mau moho, ua hookikahakaha mua ia mai la ke kahua mokomoko e na haumana a Denny i ao ai, a ua ikeia ka maemae o na haawaina i ao ia kau ia lakou. Ma ka wa hoi i ulele iho ai na moho oia ahiahi, ua ikeia he hanaka nunui a koikoi maoli o A@ex. Hanson, ke hoohalikeia ae me kona hoa haaheo pu, Denny, oial he wahi kino pa-iki mai no kona. Aka, aia ma ka ike ame ka makaukau, aia malaila ka oiloa aku o kahi kanaka uuku. He eono puni i uleleia e laua, a he nui na hoolei puupuu me na pale ame na alo ana a ua mau moho nei i mahalo nui ia e ka lehulehu.

 

Ka Hope Makai Nui O Ewa

 

            Ua hoi aku nei o Mr. C. J. Faneuf (Panau) i noho iho nei i kokua no Hope Makai Nui Chillingworth ma Honolulu nei, iloko o namahina eha i hala ae nei, i Hope Makai Nui no ka apana o Ewa. Ua oleloia, oiai oia e lawelawe ana i ka oihana makai ma Honolulu nei, ua ikeia kona i haawiia aku iaia, a ua hilinai nui ia hoi oia e kona mau haku ma ia oihana.

 

He Mare I Mahalo Nui Ia

 

            Ua mareia e Rev. E. S. Timoteo, o ka Ekalesia o Kaumakapili ae nei, ma kahi noho Jesse Amara i make, ma Waialua, o Miss Kukiha ame kekahi opio i mahalo nui loa ia oia wahi no, ma ka po o ka Poaono aku nei i hala.

 

Na Make O Ka Malama O Mel, 1899.

 

            O ka huina nui o na make i hoikeia mai no ka malama o mei e pau ana ma ka la 31, 1899 he 86, a penei ka mahelehele ana:

malalo o ka 1 makahiki 15.

mai ka 1 a ka 5 makahiki 12.

mai ka 5 a ka 10 makahiki 2.

mai ka 10 a ka 20 makahiki 6.

mai ka 20 a ka 30 makahiki 22.

mai ka 30 a ka 40 makahiki 8.

mai ka 40 a ka 50 makahiki 4.

mai ka 50 a ka 60 makahiki 4.

mai ka 60 a ka 70 makahiki 6.

huina o 86 poe i make.

            O na make ma na apana oia keia: apana1, he 12, apana 2, he 26; apana 3, he 21; apana 4, he 19; apana 5, he 8.

 

Hookahi No Hamo Ana A O Ka Oluolu No Ia O Ka Eha.

 

            Olelo o mr. p. kecham o ke kulanakauhale o pike, kaeponi: "ma ka wa a he rumatika kona, o ka laau hamo akamalena, oia wale no ka laau e loaa ai iaia ka oluolu." He lehulehu nohoi ka poe i hoike mai no ka loaa ana o ke ola hikiwawe loa ana o ka eha, mai keia laau hamo mai. E kuaiia na e BENSON SMITH & CO., na Aina, ame na poe hana laau apau, akuai laau nohoi.

            Ma ke ahiahi Poakolu nei, i malama ia ai ka hoike makahiki o ke kula kaikamahine o kawaiahao, maloko o ka luakini o ia inoa hookahi no, imua o kekahi anaina nui o na poe makaikai.

            Ua ulu ae he haunaele mawaena o na luina o ka mokukaua Rukini ame kekahi poe e ae, maloko o kekahi hotele o loko nei o ke kulanakauhale nei, ma kekahi po o kekahi la omaka mua o keia pule.

            Ma ka Poakahi nei ikeia aku ai e ko makou kiu ka hoononoho pono ana mai o na mea paahana o kela hotele nani lua ole o waialua, e noho luna nui ia aku ana e konela curtis iaukea, he hawaii oiaio.

            O kekahi poe koa o loko o ka pualikoa eneginia i hookaulua ai i honolulu nei, a ia huli ho aku ne hoi i amerika i kahi wa i hal ao nei, he 15 poe o lakou i huli hoi hou mai nel i hawaii ne no ka lawelawe hana ana. O kekahi poe ma honolulu nei e hana ai, a o kekahi poe hoi ma waiaiua. "He ano e loa na wahine i ko'u manao?" "Heaha iho la hoi keia?" "Uha hana hoi paha o - i lole moepo kilika au ma kahi e nana ole ia mai ai e kekahi poe."

 

Hela Awe Keia.

 

            Ma ka poaono, la 1 o lulai, m. h. 1899, hora 12 o ke awakea, ma ka puka mauka o ka hale aupuni, ma honolulu. O ka mea nona ka inoa malalo, e kuai aku ana oia ma ke kudala akea na pono ame na kuleana apau i nancy s. ellis, i make, oia hoi na waiwai paa i ike ia ma ka papa kuhikuhi a. malalo iho nei, i ka mea koho kiekie make dala kuike, a malalo hoi o ka apono ana mai o ka aha; o ka lilo o ka hana ana i na palapala kuai, maluna no ia o ka mea nana i koho

.

            Victoria s. ellis, lunahooponopono waiwai o nancy s. ellis. honolulu, june 2, 1899.

           

            Papa Kuhukuhi A.

Apana 1. Palapala Sila Nui 2258, Kuleana 2133.

Apana 2. Palapala Sila Nui 2397, Kuleana 1405.

Hoakaka. Apana 1, P. S. N. 2258, Kuleana 2133 Ili 586.8 Anana.

Apana 2, P. S. N. 2397, Kuleana 1405 Ili, 155-100 Eka. Pili pu keia mau apana elua.

2758-3t.

 

Hoolaha I Ka Poe Aie

 

            Ke haawiia aku nei ka lohe i na mea apau he mau koi ka lakou i ka Waiwai o Thomas S. Campbel, oPaia, Maui, mamua, a i make hoi, e waiho mai ia mau koi i ka poe no lakoi na inoa malalo iho nei, ke Keena o William O. Smith, Honolulu. CHARLES CROZIER, JOHN G. ANDERSON, JR., WILLIAM O. SMITH, Na kahu Waiwai o ka Waiwai o Thomas S. Campbell. Honolulu, Iune 8, 1899. 2758-3t.

 

Ke Kuai A Ke Komisina I Ka Waiwai Paa Ma Honolulu, Mokupuni O Oahu.

 

            I kulike ai me ka olelo hooholo (decree) i hanaia e Hon. W. L. Stanley, Lunakanawai Elua o ka Aha Kaapuni o ka Mahele Kaapuni Ekahi, i haawiia ma ka la 3 o Iune, A. D. 1899, ma ka hihia i kapaia James Campbell v. Sarepta A. Gulick, mao kona kuleana ponoi iho, a ma kona ano he Lunahooko Kauoha a hooilina hookahi hoi malalo o ka Palapala Kauoha a Hooilina hope a Charles T. Gulick, i make, no ka hooko moraki, ke hoolahaia aku nei ma keia, e kuai kudala aku ana kahi i ikeia o ka Pa Hale o Gulick, a e nohoia nei hoi e Dr. H. V. Murray i hoakakaia ma keia hoolaha, ma ka hale kudala o JamesF. Morgan, Alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poaono, Iulai 8, 1899, ma ka hora 12 awakea. O keia kuai ana nae, e paa no ke apono ka Aha Kaapuni i oleloi ae nei. Ka waiwai e kuaiia ae ana:

            O kela apana aina e waiho la ma ka noao makai o ke Alanui Alii, mawaena o na Alanui Alakea ame Papu, me ke Kulanakanhale o Honolulu, Mokupuni o Oahu, a ua hoakaka piha ia hoi ia maloko o elua mau palapala kuai, penei: (1) R. B. neville ia John H. Thompson, i hanaia ma Aperila 26, 1855, i kopeia maloko o ke Keena o ka Luna Kope Palapala, maloko o ka Buke 19, ma na aoao 259 ame 260, oia hoi keia: E hoomaka ana ma ke kihi akau o keia apana ma ke Alanui Alii 72 kapuai ma ka Hikina mai ke kihi Hikina mai o ka apana o Mahuka, ma ua alanui nei no, e holo ana ka palena ma ua alanui nei Ak. 46 30' Hik. 76 6-12 kapuai; alaila, ma ka aina o Kalaihuuia He. 40 45' Kom. 136 1-3 kapuai; alaila, na ka apana aku o Kekuaiaea Ak. 49 45' Kom. 74 kapuai; alaila, Ak. 40 0' Hik. 141 1/2 kapuai i ka hoomaka ana.

            (2) Kahoomaka (Kamaka) ia Chas. T. Gulick, hanaia Augate 18,1871, i kopeia ma ke Keena o ka Luna Kope Palapala maloko o ka Buke 32, ma na aoao 463-4-5, i hoakakaia penai: E hoomaka ana i ka ana ma ke kihi Hikina o keia pa e pili ana i ka lihi makai oke Alanui Alii a hele aku penei: He. 37 1/2 Kom.2.03 Kaul. pili i ka pahale o Napohaku ame ko Kana a hiki i ka pa-hale o Duncan, alaila He. 47 3/4 Hi. 1.16 1/4 Kaul. pili i ke Alanui Alii@ hiki i hoomaka'i, mai laila 24-100 o ka eka.

            He kuike ke dala, ma ke Dala Gula o Amerika Huipuia. I ka mea e lilo ai ka aina na lilo palapala. No na mea i koe e ninau ia. GEORGE LUCAS. Komisina.

 

HOOLAHA I KA POE AIE.

 

            Oiai, ua hookohu pono ia nai ka mea nona, ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Waiwai no ka Waiwai o Hana Keoki, o Honolulu, Oahu , i make.

            Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe apau e waiho mai i ka lakou mau koi i ka Waiwai o Hana Keoki i oleloia, i make, i hooiaio pono ia, ina paha ua hoopaaia ma ka moraki a ano e ae, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma Honolulu i oleloia, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, @ hoole mau loa ia aku no lakou. A o ka poe apau i aie i ua waiwai la, ma keia ke kauoha ia aku nei e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei.

            ROBERT PARKER WAIPA.

Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Hana Keoki.

            Hanaia Honolulu, Oahu, Maraki 10, M. H. 1899.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

HOOLAHA MAKEMAKE HOOKO MORAKI.

 

            Ke hoolahaia aku nei ma keia. mamuli o kekahi mana kuai i paa maloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 21 o'Iune, M. H. 1895, i hanaia e C. L. Hopkins ame Abigail Hopkins. no Hononlulu, Mokupuni o Oahu, ko Hawaii Pae Aina, ia Joseph B. Atherton, o Honolulu, i oleloia, a i kopeia ma ke Keena Kope Palapala maloko o ka Buce 153, ma na aoao 357, 358 ame 359, ke makemake nei o Joseph B. Atherton, mea moraki mai, e hookoia ua moraki la, no ka uhakiia ana o na kumu aelike i paa maloko o ua moraki la, oia hoi: ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa no ka hookaa ana.

            Ke hoolahaia aku nei nohoi ma keia, e kuaiia aku ana ma ke kudala adea na aina apau, na pono ame na mea apau maluna iho a i pili i ua mau aina la , a i paa a i hoakakaia hoi maloko o ua moraki la, maloko o ke Keena Kudala o James F. Morgan, ma Alanui Moiwahine, ma Honolulu. i oleloia ae nei, ma k a Poanon, ma ka la mua o Iulai, A. D. 1899, ma ka hora 12 awakea o ua la 'la.

            Penei ka aina i hoakakaia maloko o ua moraki la: Ka pahale ame na hale maluna iho e aiho a e ku la ma Ainakea, a oia hoi o Kaapau, Kohala, Mokupuni o Hawaii, oia hoi ka apana i hookoeia iho mailoko ae o ka apana aina i huaiia aku i ka Hui Mahiko o Kohala (Kohala Sugar Company) ma ka palapala juai o ka la 9 o Dekemaba, 1872, i kopeia maloko o ka Buke 141, aoao 39 ame 40, a nona ka Palapala Sila (Grant) 453 ia Paku.

            Kuike ke dala. O na lilo palapala i ka mea e lilo ai. JOSEPH B. ATHERTON, Mea Moraki.

            No na mea aku i koe e ninau ia J. Q. Wood, Loio no ka Mea Moraki.

            Hanaia, Honolulu, June 5, 1899.

 

 

HOOLAHA @

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI APANA HOOKOLOKOLO EKAHI O KO HAWAII PAEAINA.

 

Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o Auhea Kekauluohi (w) o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.

 

            No ka mea, ua waihoia mai e Ellen Albertina Polyblank, he palapala noi no ka hookahu lunahoponopono waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopukaia aku ia palapala iaia, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i na poe apau i kuleana ma ua waiwai la, o ka Poalima, June 23, 1899, ma Aliiolani Hale, Honolulu, hora 10 o ke kakahiaka, oia kahi ame ka manawa e ele mai ai lakou, a e hoike mai i na kumu, ina he mau kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

            Na ka Aha: P. D. KELLETT, JR. Kakauolelo. Honolulu, Mei 25, 1899.

 

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI, APANA HOOKOLOKOLO EKAHI O KO HAWAII PAEAINA.

 

Ma ka hana o ka Waiwai o Jesse Amara; o Waialua,k oahu, i make kauoha ole.

            Ma ka waiho ame ka heluhelula ana o ka palapala hoopii a Kekie Amara, ka wahinekanemake, e hoike ana ua make kauoha ole o Jesse Amara, ma Honolulu, Oahu, i ka la 1 o Mei, 1899, a e nonoi ana e hookohuia ola i lunahooponopono no ka waiwai o kana kane, nolaila, ua kau@haia o ka Poalima, la 23 o Iune, 1899, hora 10 kakahiaka, ma ka rumi hookolokolo o ua aha la, ma Ali'iolani Hale, Honolulu. Oahu, oia kahi ame ka manawa e hoolohe ia'i o kana palapala hoopii, ame ka poe kue, ina he mau kue ka lakou. Kakauia ma Honolulu, mel 25 1899. Na ka Aha: HENRY SMITH. Kakauolelo o ka Oihana Hookolokolo.

 

Holaha A Ka Lunahooponopono Waiwai I Ka Poe Aie

 

            Oiai, ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho mei i Lunahooponopono no ka waiwai o Anela Kakoi, mamuli o ke kauoha a. Hon. W. L. Stanley, Lunakanawai Elua o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi, ke holahaia aku nei ma keia i ka poe apau he mau koi ka lakou maluna o ka waiwai o Anela Kakoi i make, e waiho mai i ka lakou mau koi i hooiaio pono la, ina paha ua hoopaa ia ma ka moraki, a ma kekahi ano e ae paha, i ka mea noa ka inoa malalo iho nei ma kona wahi noho ma Kapuukolo, Honolulu, Oahu, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole mau loa ia aku no. KAILI KAKOI. I unahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Anela Kakoi. Hanaia, Mei 19, 1899.

 

AHA KAAPUNI, MAHELE KAAPUNI EKAHI O KO HAWAII PAE AINA.

 

Martha Dunleavy vs. Frank Jay Dunleavy. (Hoailona Pai.)

 

Ka Rupublika o Hawaii:

            I ka Ilamuku o ko Hawaii Pae Aina, a i Kona Hope, Aloha:

            Ua kauohaia aku oe e kena aku ia Frank Jay Dunleavy, mea i hoopilia, ina oia e waiho mai i Pane i kakauia iloko o Iwakalua la, mahope aku o ka la i hookoia ai keia palapala maluna ona, no kona hoea ana mai imua o ka Aha Kaapuni i oleloia ae nei, ma ke Kau o Mei, e noho ana ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka hora umi a. m., e hoike mai i kumu, nokeaha la e ae loe ia ai ke koi a Martha Dunleavy, Mea Hoopii, elike me ka manao nui okana Palapala Noi i hoopili pu ia me keia.

            Alaila, @ hoihoi mai oe i keia Palapala me kau hoike piha no ke ano o kau hana ma ia palapala.

            I ka Hon. A Perry, Lunakanawai Mua o ka Aha Kaapuni, ma Honolulu, Oahu, i keia la 22 o Maraki, 1899.  GEORGE LUCAS, Kakauolelo.

            Ke hooia nei au o keia palapala maluna ae, he kope olaio ia o ka Palapala Kena Kumu ma ka hihia i oleloia, a ua kauoha ka Aha Hookolokolo i oleloia ae la e hoolahaia ia mea, a na hoopaneeia aku ua hihia la a ke Kau o Augate ae nei, 1899, o keia Aha. J. A. THOMPSON,  Kakauolelo.

            Hanaia Honolulu, Haw'n Is.. Mei 8, 1899.