Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 25, 23 June 1899 — Ke Aloha o kuu Makuahine KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI. Ka Mana o ke Aloha. He Moolelo Walohia [ARTICLE]

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA'U MEA I ALOHA AI.

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia

MOKUNA XX. J Mahope iho o ka Robata hui ana me ; Loio D«rana, ua huli hou aku ia no ka j hale hanako, kahi hoi ana i manao ai | e huipu ana oia me kona hoaloha! George ma ia kakahiaka. Aole nohoi i liuliu kona hiki ana iho, hoea mai ana o George me na helehelena' i kiheaheaia me ke kaumaha, a hoomaopopo e iho la o Robata i ke kumu nui o keia kaumaha ana o kona hoaloha. Ua kamailio iho Ia Iaua me ka malu loa. Hoike mai la o George i kona manao pono ole imua o kona hoaloha elike no me ka mea ma na helu i kaa hope ae nei. Alaila, hoike aku la o Robata i na mea ana i lohe ai mai kona makuahunowai kane mai, oia hoi o Loio Durana, no ka mea e pili ana i kana kamailio ana me ke Kanna de Berene. I ka lohe ana o George i keia mau olelo mai kona hoaloha i hilinai nui ai, ua hoomahuahuaia ae la ka maikai ole o kona noonoo, a lilo iho la i mea nui na laua e noonoo ai i ka hana pono e hana ai. "Ua maopopo loa," wahi a Robata i pane aku ai ia George, "lee- ano maoli o keia kanaka. He kanaka ia i piha maoli i na hana puuwai eleele o na ano apau; a, aole o'u kanalua iki, e hana mai ana no ia i na hana e loaa ai i oe k poino, a e hoi hou aku ai kann wa- ' hine me ia. Aole e pili ana na maka o keia kanaka ia oe a hiki i ke ko ana | 0 kona makemake. Aka, e kuu hoalo-1 ha, ua ike oe, eia iloko o kou poholima ka mana nui e hiki ai ke hoopuhiliia kana mau hana hoopilikia mai ia oe. ! Eia oe ke paa nei i ka moraki o kona 1 mau waiwai apau, ame kekahi mau j mea e ae e hiki loa ai ia oe ke hoolilo ( iaia i kauwa nau. 0 ka kaua mea ho- j pohopo wale no, oia kona hana ana j mai i ka hana powa maoli maluna oj kou ola, a oia mahele hana, he mea ia \ 1 pono na ko kaua makaala e kiai a e i hana aku. Aole nohoi o'u kanalua e 1 hana ana oia i kekahi hana e loaa ai j ia oe he hakaka lua ana me kekahi o , kon mau hoaloha akamai Ioa i ke ka-ka-pahi, maloko o kekahi kumu ano ole, aia ka pono a loaa ia oe he poino." . Oiai no laua nei e kamailio ana, aia ' hoi, hoea mai la kekahi wahi kanaka 1 malihini i ke keena banako, a haawi I mai la oia i kekahi palapala ia George. | I kona nana ana iho i ua palapala j nei, ike iho la ia i ka lima kakau o kana wahi kauwa aloha, oia hoi o Rike- j ke,*a ia wa i pane ae ai oia imua o ko- j na hoaloha; i "Mai kuu wahi Rikeke hoopono mal j nei keia leta, a heaha la. kana mea i hai mai nei ia'u. Haalele aku au iaia ; i nehinei e noho ana no ia i kona hale, i aka, heaha la kana nuhou." I I kela wa wehe ae la ia i ua wahi i palapala la, a nana iho la. a penei na j mea a ua wahi Rikeke nei i hoike mai ai i kona haku opio: * ; "E kala mai oe ia'u e kuu haku mai- j kai. I keia wa a'u e kakau aku nei ia oe i keia palapala, eia au i Parisa nei.: Aole au i kali ia oe a hoi ae oe, elike ! me kau kauoha ia'u. No kou pono no j nae keia a'u i hana ai. Auhea oe, e kuu haku. I keia kakahiaka iho la, 1 hora eono paha, ua wehe iho la Uuu svahi kokoolua o loko o ka pa ilina i ka pahu kupapau» o ka Hakuwahine Be-I rene. 0 K!auna Berene ponoi kekahi i ma keia wa i weheia ae ai ka pahu. Aohe mea oloko. Hele aku lā ia i kahi j o Loio Durana. Liuliu loa kana noho ana malaila. Puka mai oia iwaho me

na helfehelena inoino. Okala kunahihi kona mau ano apau. Hele akii*oia i ka hale aina Cafe Anglais. Hoi oia no kona hale, hora eiwa. Pau ka'u ike ana." "Ua like loa na mea a kuu wahi kauwa i hoike mai nei," wahl a George i I pane mai ai imuo o kona hoa, "me kau mau mea i hoike mai nei ia'u." Aole hoi o George i hai aku ia Robata no na mea e ae oloko o ka palapala, oiai ua manao iho la ia, he mea ia e Iilo ai i kumu e ninaninau mai ai , kona hoa i kona wahi i ae aku ai i leana wahi kauwa no hona hoi aku, aka | aae, oiai ia i huna iho ai ia mea, tia j puka aku la mai kona hoaloha aku he | mapuna olelo i hiki ole iaia ke uumi ! iho i ka piha pihoihoi o kona noonoo i hueia ae ia wa. "E George, kuu hoaloha, aole o'u manao e aua mai ana oe i kekahi mea a'u i makemake ai e loaa iau mai a oe ,mai. Ua hoike aku uei au imua ou i ka. loaa ole ana o ke kino make o lee Kaunawahine Berene maloko o kona pahu kupapau i hahao'ia ai, a iaweia aHu ai a kanuia ma ka hale-lua o ka ohana BerSne. Aole oei hai mai nei j ia'u. eia no oia ke ola nei i keia wa, a ua ike hoi oe iaia, a o olua pu no kai hele'aku i ītalia? Aole nohoi oe i hoole mai nei .i keia mau mea apau, nolaila, makemake au e hai mai oe ia'u, e kuu hoaloha oiaio, eia io no anei ke Kaunawahine Berene me oe?" Ua hala he wa loihi Ioa ko George no mumule ana me ka pane ole ana aku imua o kona hoa, aka, i ka hala ana ae 0 keia wa loihl o kona noho namau ana. ia wa pane mai la ia: . "E kuu hoaloha, o kau i ninau mai nei ia r u, he mea huna pohihihi loa ia 1 hunakele loa ia e a'u. Aole au i hoike aku i keia mea huna i ko'u luaui makuahine, aole nohoi i kuu makuakane; aka, e hai aku nae au ia oe, he eha paha makou i ike i keia mea huna, a o ka lim auanei oe. E kuu Robata maikai, oiai o oe ko'u kokua nui, a o ko'u lima akau nohoi ma kela nohona kupilikii a'u e nolio nei, nolaila, he mea pono no ia'u ke hai aku ia oe, he mea oiaio, ua ike au i ke Kaunawahine Berene. Ua oia hou mai oia mai ka make mai. Na'u ponoi no i. hopakele iai mailoko mai o ka luakupapau i hahaoia aku ai oia me ka lokoino loa o I kela Kauna ino lapuwale loa. Nolaila, I mawaena ou ame a'u, aole keia he mea | huna pohihihi, aka, ua.lilo ae la ia i mea moakaka." Lalau mai la kona hoa i kona lima, a lulu iho 1» me ka hauoli me ka olelo ! ana mai: ■ ' ' ' "Ua pono. Akahi no au a ike pono j i ke ano o kokua e haawi aku ai ia oe, elike me ka hiki ia'u ke hana. j Ke haawi aku nei nohoi au i ka'u mau i hoomaikai ana ia oe no kou laki ma j kou hopakele ana i ke kaunawahine j Berene. E hoomanao oe, owau pu kei kahi me oe iloko o kou mau popilikia ' apau." I Noho iki iho la o Robata a liuliu, , alaila kamailio hou mai la oia i kona I hoaloha: j "Me he mea la o ka kaua mea mua j e hana ai, oia ka hooponopono ana i>na i aie apau o ke Kauna, a e waiho aku i 1 bila kikoo no ia mau aie iaia ma ka la [apopo. E hookaa mai oia i ka ukupa- . nee ame ke kumu paa. A e " j Aole i pau pono ae na olelo a Robata ; i makemake ai e hoopuka mai imua o j kona hoa, aia hoi, hoea mai ana kekaj hi kanaka malihini, a haawi mai la i ! kekahi palapala ia Robata. mahope iho i o kona ninau ana mai ia laua nei no ka mea o laua i kapaia ma ia | I ko Robata wehe ana ae i ua palaI pala nei, ike iho la ia na Mademoasela | Clara mai ia. E hai mai ana ia i ka nui o kona pilikia maimuli o kona haa- ' leleia ana e ke Kauna Berene ma ke : kulanakauhale o Mareseli, a ua komo j nui oia iloko o ka aie no kona mau la 1 e noho la malaila, a, aole hoi oia i ilee I pehea la oia e hiki ai ke hemo mai lo- ' ko mai oia ke o3e e loaa aku ' na kokua ana mai a Robftta aku, maiIoko aku hoi o na wahi (lala L haawiia ; aku ai nana. Ua mihi mai la oia i kona hewa nui mamuli o kona puni wale ! ana i ke Kauna lapuwn]?. aka. nonoi j mai Ia oia e kalaia aku >in no ia hana [ kuhihewa i hanaia e ia. Ua lilo keia i mea maikai ia Robata | ame kona hoaloha. George. Ua eleu koke iho la o Robata e hoouna aku i kekahi bila kikoo banako ma ka inoa

0 ua Mademoasela Clara nei, i mea hoi e hoopaiiia ai kona aie ma Maraseli, a hiki hoi iaia ke hoi mai i Pavisa. Ma ka \va i pau ae ai na hana ana a Robata e pili ana i keia kikoo hanako, aia hoi, hoea mai la he kanaka hou no me kekahl palapala na Robata, a huli ae la ia a olelo aku la ia George: "He keu ka hoi keia a ka la kulia nui wale o kaua i nei mea he palapala. Healia la ke ano o leeia wahi palapala? Wehe ae la o Robata i ua palapala la, a mamua o kona heluhelu ana iho i na olelo maloko o ua wāhi leta net olelo aku la ia i kona hoa: "E, lele e wale mai no ka hoi ko'u hauli no ke ano o keia wahi palapala. Ke manao wale ae nei no au, he palapala keia e hoike mai ana ia'u no ka mea e pili ana no kou ola, aka, e nana nae hoi kaua." Heluhelu iho la o Robata i ua palapala la, a e hoike ae ana na olelo o ua palapala la elike me keia: "E kuu Robata, e makaala loa oe ame George Lamabereta. Ke upu ia nei ko olua mau ola. Owau iho no o kou makua. Durana." "Aia hoi paha la, e eGorge, o kaua pu keia e upuia mai nei e lilo koke ko kaua mau ola me ka hakalia ole," wahi a Robata i pane aku ai imua o kona hoa. "Eh, bien mon cher ami (e kuu hoaloha e)" wahi a George i pane mai ai, "Aohe o'u hopohopo ina he alo a he alo e ku aku ai kaua imua o ko kaua mau hoa paio, me ka pahikaua, a i ole ia, me ka pupanapana paha, aka, ina he hana qowa maoli ka ko kaua mau enem { e hana mai ai maluna o kaua, alaila, e poino ana no paha kaua." He wa uluku loa keia ua*mau kanaka opio nei, aka nae, mahope iho o ka hala ana o kekahi wa loihi o ko laua noonoo ana, ua hōoholo iho la laua e hoomau aku no laua i ko laua kiai ana me ka makaala no laua iho. Ua hooholoia e laua e lawe mau laua me laua ma na wahi apau a laua e hele ai iloko o ke kulanakauhale i ka laua mau pupanapana." Ua hualele iho la o George i kona hoaloha a hoi aku la no kahi o kona mau makua, aka, mamua nāe o kona hiki anaiaku i ka hale, ua ike aku la ia i kekahi o na koa kiai ponoi o ke alii e hele hikaka mai ana mamua pono mai o kana wahi e hele aku ana. Ua hoa'o ae la keia e hele ae ma kekahi aoao o ke alanui i halawai ole aku ai keia me ua koa ona nei ana e ike •aku ana e hele mai ana, aka, iaia nae 1 ai - pela, ua hana ae la no ua koa la elike me ka ia nei hank ana, a hooikaika loa mai la ia i ka hele awiwi ana, a mamua o ka hiki ana ia George ke alo ae, aia hoi, ua hookui mal la ke kipoohiwi o ua koa nei i ko ia nei umauma me ka ikaika loa, a ane kulana aku la keia i hope. 0 ka wa iho ia no la l ulu mai ai he hoopaapaa ikaika mawaena o laua nei, aka, ua hoopau koke ia nae keia hoopaapaa ana ma ka wa a ke koa i olelo mai ai imua o George, o ka mea wale no e mananalp ai o ka luau mau kiki olelo ana o ia wa iho la, oia ko laua imi ana i olelo hooholo ma ka oi o ka laua mau pahikaua, me Ica olelo ana mai hoi o ua koa nei: "Oiai he kulana koa wale no ko'u iloko o ka pualikoa kiai kino o ke alii, aka, aole nae ia he mea e hoowahawahaia ai au, oiai, owau ke kumu ka-lea-pahi a na aliikoa apau o ko makou puali,. a o kou lanakila ana maluna o'u ma keia hana he hanohano luaole ia e loaa ana ia oe. E hiki ana ia oe ke keha aku imua o na kanaka kaka-pahi apau o Parisa nei, a ma Europa holookoa nei nohoi, ua lanakila oe maiuna o Burebona, ka 3oea o ke Tuieiera o Farani." Ua hiki ole ia George ke alo ae mai keia aa hakaka i waihoia mai imua ona e keia kanaka, ka mea; hoi ana i lohe nui ai ma Farani liolhokoa, oia ke pookela loa o na kanaka akamai o Parisa ma ka oniu ana i ka pahikaua. Me ka hauoli, ae aku la oia no keia pomaikai i loaa mai iaia ma kona ana pahikaua pu ana me ke kumuao kakapahi a kekahi poe kakapahi akamai loa o Parisa, me kona olelo ana aku imua o ua koa kiai nei, e hoonalowale laua i na mea*4 hala mua iho mawaena o laua, aka, e apo laua ia laua iho ma ke ano he mau moho no ka hookuku pahikaua. Ua maikai keia manao a

Gearge i lioopuka aku ai imua o ua koa la, a ia wa i hooholo iho ai laua i ka aelike no ke ano o ka laua hakaka pahikaua ana. Ua kuhikuhi aku la o George o Robata ka mea nana e hana i ka aelike ma kona aoao, a olelo mai la hoi ke koa na Barona Limera e hana i ka aelike ma kona aoao. 0 keia Barona Limera, he hoaloha oiaio ioa oia no ke Kauna de Berene, a ma ka wa i hoopuka mai ai ke koa i keia inoa, hoomaopopo koke iho la o George, na ke Kauna de Berene keia hana ahele iaia i mea nona e komo ai iloko o ka poino, elike me kana ame kona hoaloha Robata i hoomaopopo mua ai. j . (Aole i pau.)