Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 28, 14 July 1899 — Page 3

Page PDF (1.44 MB)

This text was transcribed by:  Kuuipo Montalvo
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

E 102 G. DIETZ. 

 HANA WATI AKAMAI A PIHA NOEAU LOA. Nuuanu, Helu 417. 

 a me ke Alanui Nuuanu , mauka Halekuai Pipi “Central Meat

 

Ke HU Alahao me Aina o Oahu

MAI A MA HOPE AKU O IUNE 13, 1898

Manawa Holo 

 Waianae, kua huikau, na la apau koe ke au Lali. A.M. 7:10 8:07 8:37 9:27 Waialua, kaaohua, na la apau.

[see original for ad]

 



 NU HOU HAWAII

            O keia e huli hoi aku ai ka moku- Auseralia no Kapalakiko, a hoea mai no

 

            O ka nui keia no na lahui Farani, keia ka la hoomanao oia lahui mo ana no ka Bastile.

 

            Makai ae nei o Iwilei i noho iho nei hookahi poe koa paele Amerika, apau aku ia i ka holo no Manila, ma ka Po aha nei.

 

            Ua hala aku na Loio Kakela ame Weaver no ka mokupuni o Hawaii o ka mokuahi “Malulani” o ka Poalua iho nei.

 

            E nana ae i na hana hoomanao La ka na Hawaii-Amerika o ka Apana o Kona Hema Hawaii, ma kekahi wahi o ka makou pepa o keia la.

 

            Ma ka Poaono i hala i kuai kudala ia aku ai ka pa-hale o Kale Gulika, ma Alanui Moi, a ua lilo aku no ke kumukuai o $39,000 ia C.M. Cooke.

 

            Ua huli hoi aku nei ka Loio S.K. Kaeo, no ka mokupuni o Kauai, ma ka Poalua iho nei, maluna aku o ka mokuahi Mikahala.

            Nani wale Lihue i ka lai

                        i ka noe a ka ua Paupili.

 

            Ma ka hora 12 o ke awakea o ka la iho Augate ae nei e kuai kudalaia aku ai na hoolimalima o kekahi mau hana aina aupuni ma Alanui Muliwai ia nei (Makaho). He 21 makahiki ka aahi o ka manawa hoolimalima o ka mahina hookahi. E nana ae i ka olelo hoolaha e puka aku nei ma ka makou ana o keia la.

 

            Ke manao nei ke Aupuni Hawaii e hoouna aku i kekahi Komisina i Wasinetona ma ka wa e noho mai ai ka Ahaolelo Hui o Amerika Huipuia ma ka malama ae nei o Dekemaba. Ke manao iho la o D.K. Kupihea o Molokai, ma kahi noho o kana kaikamahine (hoahanau) Mrs. Luther Wilcox, ma uka ae nei o Kalihi.

            He hoa keia no ka Ahaolelo Kaukanawai o Hawaii nei i ke au o ke aupuni Moi. Ma ia mau wa, ua lehulehu na oihana aupuni i malamaia e ia ma ka mokupuni o Molokai.

            Ua hoihoiia aku kona "kinowailua" no ka mokupuni ana i noho ai a kupa a kamaaina.

 

[bicycle image]

            Mai poina i ka nana ae i ke Kaa Hehihehi Wawae lua ole o ka paa, ka maikai ma ka holo ana, i ikeia ma na wahi kuai kaa apau.

KALIVILANA Cleve- land

HONOLULU BICYCLE COMPANY.

209 Alanui Hotele.                  Telepona 909.

2753-1m

 



 HOIKE KULA SABATI O KILAUEA, KAUAI.

            Ua malamamaia ka hoike hapaha o na apana Kula Sabati, o Koolau, Kauai Hikina ma ka luakini o Anehola, i ke Sabati la 2 o July, M.H. 1899. Hoo makaia na hana ma ka hora 11 a.m., ma ke mele ana ma ka aoao 12 o ka Hoku Ao Nani, ame ka pule a W. Huddy, Na kula Sabati i hiki mai, ko Kilauea, Kolau, Anehola ame Hanama- ulu. Olelo Hoolaha a me komite, Rev. Naahumakua, no na mea pili Ekalesia, G.M. Huddy no na mea pili Ahahui Opiopio; pau ia, kohoia, he mau komite nana e nana na hana o ka la, penei Rev, R. Puuki, no ke kula Sabati o Kilauea; Joe Comming, no koolau, C.K. Haae, no Anehola. Himeni hui aoao 197 hoku ao. Malamaia ka lulu  o na kula Sabati e like me ka mau a penei na mea i loaa. Kula Sabati o Kilauea, $2.00; Koolau $3.45; Anehola, $4.05; Hanamaulu, $1.00, na makaikai $4.70, huina $15.20 himeni hui aoao 200 Hoku Ao. Kahea’ia ke Kula Sabati o Kilauea, na lakou i wehe mua na hana o ka ia, ka nui o na haunama, na pokii kane 4, na pokii wahine 2, na opio kane 3, na opio wahine 1, alakai 1, huina 11, manawa 10 minuke. Himeni hui aoao 100 Hoku Ao; Kula Sabati o Hanamaulu, 2 no haumana o keia kula, he mau opiopio kane no a elua, manawa 4 minuke. Himeni hui aoao 275 Hoku Ao; Kula Sabati o Anehola, na haumana, na pokii kane 8, na pokii wahine 8, na opio kane 3, na opio wahine 3,  na makuakane 4, na makua wahine 9, alakai 1, huina 36 manawa 20 minuke, himeni hui aoao 103 Hoku Ao. Kula Sabati kuikawa mal waena. mai o na haumana kapaa ame lihue oia 1 opio wahine, 1 makuahine, 4 ma kuakane, huina 6, manawa 4 minuke. Mahope iho o ka pau ana o keia kula ua kaheaia o K.W. Kinney, e haawi mai i mau amano paipai, apau kana o Mr. William, pauia o Iona Comming. Pau kana o Mrs. Mary Lovell ame Rev. Naahumakua, pauaia na ka lunanoo- malu o na Komikite Rev R. Puuki i he- luhelu mai i ka lakou olelo hooholo penei “Hookahiwaiokalike” o na kula Sabati apau a he mau olelo hoolana mai a ia mai, pau kana, he mau olelo hoolana mai ke kahu Kula Sabati nui W. Huddy a pauia, na ke kakauolelo i heluhelu mai i ka moolelo o na hana o ka ia, e ike ae ia me kela maluna a o ka nui o na haumana i hiki mai ma keia la 91, hui me 3 komite a me Kahu Kula Sabati nui, Kahu Kula Sabati apana a me ke komite Rev. Naahumakua, loaa he huina 97, hui me na makaikai he 53 loaa ka hui o na poe apau i hiki mai ia la i ka 150.     

            He mau manao paipai mai ke Kahu Kula Sabati Apana Geo. W. Mahikoa, a mea nana i alakai na hana o ka la, nana i hoolaha mai e malama hou ia ana ka hoike hapaha o na apana o Kilauea, ke hiki aku i ke Sabati la 1 o ‘Okakopa 1899 hola a.m. penei na haawina. Kula Sabati o Koolau, haawina o July; Anehola haawina o August; Kilauea haawina o Septem ber 1899. Hookuia na hana me ke mele ana ma ka aoao 277. Hoku Ao a me ka pule a Rev. Naahumakua.

            He nui ka mahalo i na mea i hana ia mai e na Kula Sabati ma ia la, he hoike ana mai keia i ka holomua o na hana Kula Sabati ma ia la. He hoike ana mai keia i ka holomua o na hana o keia i ka holomua o na hana Kula Sabati o ka apana. Auwe! o na koa opiopio o ka ehukai o Hanamaulu, i hoike ma ia la hauoli ka manao i na he heluna mahuahua aku koe e like me laua, ua hiki ia laua ke alakai no laua iho, mai na haa wina a na himeni, a mai ka olelo makuahine a i ka olelo Beritania, a ma- hope iho o ka pau ana o na hana hoike, ua noho ia na mea apau e ai i na mea, hoomakaukauia a ke Kula Sabati o Anehola, ua ai a lawa pono me ka hoohalahala ole, no ka mea, he nui no onoi huliia mai a ahu mo- kaki a o ka helu ekahi paha keia i hoomakaukauia no kekahi hoike e like penei. A mahope iho o ka pau ana o ka ai ana, ua akoakoa hou aku na mea apau  maloko o ka luakini no ka hoolohe ana i ka haiolelo a ke komite oia, ke kahe nei ka wai ia Koolau nei mamuli o na haiolelo a keia komite, a ua luluia a ua loaa he $14.00 na ke Komite, a ua hookuuia na hana, a ua pau me ka maluhia.                 Geo. W. Mahikoa,             Kakauolelo a Kahukula Sabati Apa- na Kilauea, Kaua’i, July 4, 1899.

 

KA HOEUEU EUANELIO.

            He eha keia mau mea i ikea. 1. Ka Une; 2. ka Hoeueu; 3. ka Pae- pae; 4. Ka mea Kaumaha. Aka, o ka Hoeueu nae ka mea a kou mea kakau e lawe neu i nane-ha’i ma keia episetole.

            O ka Hoeueu. oia no ke kino (body) o ke kanaka ame na lima elua e ka- omi iho ana i ka Une i mea e hiki ae ai ka mea kaumaha. Nolaila, o ko ka- kou mau ekalesia (Puritano Kalawina) 



 

S.E LUCAS Ka Mea Lapaau Maka mai Parisa mai. Ke lawelawe nei au i na Maka Aniani kaulana i kapaia “Isometropes Lenses.” Mai Parisa pololei mai ka’u mau waiwai apau. E nana wale ia ana na maka me ke Kaki’ole ia. 

 NA HORA HANA- {9-12 A.M.                                                 2-5 P.M.                                  LA PULE- 8 a 10. 



 

aole ia i like me mamua ka piha o na luakini a pela no a puni ka Paeaina.

            Nolaila, o na hoahanau a pau i loko o ko kakou mau ekalesia, ua like ia me ka pahu nui i piha i na waiwai kaumaha he nui.

            Nolaila, pehea e pono ai? O na anela kai (kahunapule) a me na luna ekalesia, o lakou na Hoeueu, ke ole nae i nouie i ka pohaku, kanu aku ia aku i ka lepo, hahuia i ka laau, (hai poo- lelo ia ma ka luakini), alaila, e ahoia hei mai na ia he nui, (na hoahanau).

O ka nele manao o ke kahunapule ame na luna ekalesia, oia kekahi kumu nui e kukala leo nui ae i loko o ka luakini O na kahunapule ame luna ekalesia. ua kapaia aku lakou ma keia nane-hai “Ka hoeueu euanelio.” Ia Iesu Kristo i ho aku ai me Kona Makua ma ka lani, ma ia hope iho, ua noho na Lunaolelo ma Ierusalema, a hoouna papalua ia na Lenaolelo ma ke ano haiolelo Euanlio, alaila, hoi mai laua a hoike i ka laua hoike i mua o ka hapanui o na Lunaolelo ma Ierusalema, meia ano hana i loaa ai na Euanelio, (nuhou maikai) pela no na episola (leta).               Kou no.                                

                                                            GEO. W. MAHIKOA.

Apua, July 4th, 1899. 



 

HURO! LA POKIULAI MA HOOKENA, KONA HEMA, HAWAII.

NA LEALEA LIKE OLE.

            Pumehana kaua, eia mi na huna- huna mea hou o ka la 4 o Iulai, i ma- lamaia e na America Hawaii ma Hoo- kena nei. He mau pule mamua iho o ka hiki ana mai o ua la ia, ua hapai a hooholo iho la kekahi o na poe koikoi o ka aina e hana ia i mau hana lealea ma ka la Pokiulai. no lakou keia mau inoa. T.H. Wright, S. Lazaro. Hon S. W. Kaai, C.W.J. Wright, H. J. Aku ame J.K. White, a ua kohoia i mau komite no na hana o ka la.             I ka hiki ana mai o ua la ‘Ia, a ma ke kakahiaka o ia la, ua ike ia aku na kanaka, aole o kana mai e kakahele mai ana ma na waa kaulua o 10 ihu, mana Iakake Miula, Lio a ma na Kaa nohoi mai Kailua mai ma Kona Akau a hiki i Papa ma Kona Hema.

            Hora 10 a.m. a oi a emi mai paha, ua akoakoa aku la ka hapa nui o na poe Amerika Hawaii nei makekahi lanai ahaainai hoomakaukauia. Ia manawa i heluheluia ma ai o kekahi haiolelo ma ka olelo haole e Thos. Neal. a i heluheluia mai hoi i Hon. A.W. Kaai, ma ka olelo Hawaii. He mau hoonanea ana iho me na himeni hoonanea a kani ana ka hora 12. Ia manawa i ikea aku ai elua mau ka- naka e hakaka ana, o Hanale (pololi) ame Keonipulu (maona). Ike aku ia au i ka hina a haule pahu ana o Ha- nale i lalo ia Keonipulu a lanakila aku la o Keoinipulu.            

            Ma ka hora 1 p.m. hoomakaia na lealea penei;

            1-Hukihuki kaula. Hui ‘o Hookena me ko Kiilae, Lilo ia Hookena, ma- nawa 1 hora me 10 minute, makana $15.00, uku hookomo $2.50.

            2.- Heihei waa-pukolu no 100 a oi a emi mai paha anana, ekulo waa i holo, Kamauoha Opio, Kaumu, Kopa, eo i ka waa ua, maana $5.00, uku hookomo 50 Keneta.   3-Heihei au no 40 a oi a emi mai paha anana, eluakanaka i au, Kaa- kimaka ame Pookela, eo i ka inoa mua, makana $2.00.

            4-Hakoko Kepani, e kala mai, mao- popo ole ia’u keia ano lealea, aka, ua loaa no nae ka makana i kekahi mau kepani.

            5- Heihei kukini o na keiki nunui no 40 a oi a emi mai paha anana, 5 mau keiki i holo, eo ia Jeo. Gasper, makana $1.00.

            6-Heiei kukini o na keiki liilii ijo no 40 a oi a emi mai paha anana, 5 mau keiki i holo, o ia J. Puhal, ma- kana, 50 Keneta.

            7-Heihei kukini o na keiki liilii loa no 40 a oi a emi mai paha anana, 5 mau keiki i holo, eo ia Mia Opio, makana 50 keneta.

            8-Lele laau, ekolu poe i lele, James Hooper, Joe. Keliikoa, Joe Gasper, eo i ka inoa mua, makana 41.00.            

            He mau lealea koe aole i hanaia no ka paupauaho ana mai o ka La.

            Ma ka hora 8 p.m. oia po iho, ua malamaia he lealea hulahula Europa, oi nana aku kou mea kakau a moloa, a ike ole aku hoi i ka hopena oia mau lealea, a he paina ka i malamaia ma ia po, i ai iho ai ka poe ai o koe ka ai ame ka i’a (Puaa).     

            He maluhia na hana o ka la, koe wale no na okuku liilii o kahi poe ka- kaikahi i ka hana a ka waiona, aka, he maluhia nae na hana o ka la.        

            E oluolu mai, he ma’u ia wahi mea hou o kuaaina nei, a e hoomaha iki a’e hoi au a huai hoi aku.         

                        Kaua pu i ke kaunu.                                     

                                    4TH OF JULY

            Hookena S. Kona, Hawaii, July 6, 1899.   

            (Ma ke noi a ka mea kakau, ua ka- paeia ka inoa ponoi. Ke haawi aku nei ke “Kuokoa” i ka mahalo i na ka- naka o kona Hema, no ko lakou hoomanao “La Kiulai” o ka la 4 o keia mahina. O ka apana o Kona Hema, Hawaii, ka apana mua loa ma ko Ha- wahii nei Pae Aina i lilo i mea kau- lana, no ke kupaa mahope o ke kumu- hana “Hoohui Aupuni me Amerika Huipuria;” a nolaila, ua pono no ko oukou haheo ana i na inoa “Na Ha- waii Amerika.” L.H.) 



 

UA HALA MA O. 



            Ma Holualoa, N. Kona, Hawaii, ua haalele mai i kea ola ana o Daniel Kahao, ma ka kakahiaka o ka 27 o June, mahope iho o ka hoomailo ana a ka ma’i pehu ame ka nae i kona kino, a haalele iho la mahope nei he wahine, he kaikamahina ame ke kaikuahine a he mau ho’aloha e au e pai- auma aku nona ma keia aoao aku o keia ola ana.         

            He kanaka oluolu oia, he puuwai hamama a heahea. He hoahanau a luna ekalesia no Kailua. Ua hoona- auaoia ma na kula apana, a ma Hilo, ame Lahainaluna, oiai o J.F. Pokue e noho kumu poo na no “Kaukaweli.” Ua noho kumu ao no ke kahi mau kula la ‘Aupuni o keia apana, oiai na kula ma ka olelo kumu o ka lahui. A pau mai ia hana mai, lawe ola i ka hana makai kula no ka apana o Kona Akau, holookoa, a ua ikeia kona mi- kiala maia hana. Ua malamaia eia ia hana no ka manawa, loihi, a ua hookuuia mai mamuli o ka loli ana ae o na hooponopono ana o ke au o keia manawa.

            Hanauia mai oia mai na puhaka mai o Pupuka (k) ame Kaumakaokea, (w) ma Paukini, Holualoa, i hai ia malu- na; aole nae i hai ia ma’i i kou mea kakau kona manawa i oili kohana mai ai i keia ao, me he mea la nae ua piha kona mu makahiki i ka kanalina a oi aku.                               Aloha wale oia.                                             

                                                            No kahi wa aku.

            Kona A., Hawaii, July 6, 1899.

 

HE HAWAII PEPEHI KANAKA MA

NA AINA E
Ua loaa mai nei ia nei kekahi lono 



weliweli mai Sacramento mai e pili ana i kekahi hana pepehi kanaka i hanaia e kekahi kanaka Hawaii nona ka inoa o Ben Kahula a penei ka hoi- ke ana a keia lono:           SACRAMENTO, Iune 17, Ma ke awakea ponoi o keia la, ua kipu aku la o Ben. Kahula , he kanaka Hawaii lawaia a luu hoi i loko o ke kai a make loa aku la kekahi wahine o kona lahui ponoi. i oleloia he wahine o kona lahui ponoi, i oleloia he wahine oia nana. Alaila , huli ae la ia a kipu aku la i ka hoahanau o ua wahine la, oia hoi o Mrs. George Wimmer a ku aku la keia wahine ma kona uha. Lalau iho la oia i kana wahi keiki o elua makahiki ka nui a paki iho la maluna o ka papa- hele, me ka mana’o e  make loa. O ka- na hana hope loa i hana ao, oia kona ki ana iaia iho i ka pu, a make koa oia.             Ua lawelawe hana oia maluna o ka moku aupuni Seizer ma ke ano he ka- naka luu-kai, aka, no ka hanaole oia ano ma ua moku la, ua hoopauia aku ia oia mai ka moku aku, a lawelawe hana aku la oia ma ke ano lawaia, a o kona wahi  i noho ai, ma Vernon no ia, ma ka mahele aina o Sutter.   

            O ka wahine i noho pu ai oia, ua hoea mau la oia mai Vernon mai i kahi mau la kaahope ae nei no ka ike ana i kona hoahanau, kekahi mea pono ma keia hana limakoko. Ua uhaiaholo iho la o Kaluha i ua wahine la ma ka la inehinei. Aole oia i inu waiona, me he mea la ua nele is i kahi dala ole, a oia ke kumu o keia uahia ana i ka wa- hine. Ua noi hoohua aku la oia i ka wahine i dala, aka, aole nae i manaoia o keia ke kumu o keia hana weliweli.            

            Ua manao loa ia he lili ke kumu o keia pepehi kanaka i hanaia e Kaluha. Ua manao oia, aia kana wahine ke no- ho nei ma ke ano kapae.            

            Ua manaoia e loaa ana no ke ola ia Mrs. Wimmer ame kahi keiki uuku. 



 

PONO WAIWAI I KA POE AIE. Ke hoolaha aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho nei oia ka Lunahoo- pono Waiwai i hookohuia no ka wai- wai o Auhea Kekauluiohi, o Honolulu, i make. O ka poe apau he mau koi ka lakou i ua waiwai la, i na pana ma ka Moraki, a ano e ae paha, e hoola- haia aku nei e waiho mai i ka lakou mau koi i hooiaio pono ia, ina e loaa ana, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma ke keena o J.M. Monsarrat (Maunakea), ma Honolulu, i oleloia ae nei, iloko o Eono Malama ma keia la. aku, a i ole e hoole mau loa ia aku no.

            O ka poe hoi apau i aie mai i ua Waiwai la, ke kauohaia aku nei e hoo- kaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma ke keena o J.M. Monsarrat.

ELLEN ALBERTINA POLYBLANK.

            Lunahooponopono Waiwai o ka Wai- wai o Auhea Kekauluohi.

Honolulu, Iulai, 1899.                      

2763 5t. 



 

OLELO HOOLAHA. 



            Ke hoikeia aku nei ka lohe ma keia o au o ka mea nona ka inoa malalo, ke papa aku nei au i na kanaka apau, aole e ae mai i ahi mea a mau mea paha, ke hele aku e molaki a e hoolimalima, a i ole, e kuai paha, i keia apana aina e waiho mai la ma Kahua- wai, i hoike ia ma ka Palapala  Sila 5 Nui 4364, Kuleana Helu 1564, ma ka inoa o Keawe, ma Pauoa, Honolulu Oahu. Oiai ke ola nei no au ka mea nona keia aina.

                                                HOLANI.

Honolulu, Iune 26, 1899.                    2761-3t. 



 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONOPONO WAIWAI.

            O ka mea nona ka inoa o malalo i hookohuia i lunahooponopono i ka waiwai o Jesse Amara, o Waialua, Oahu, i make, ma keia ke kauohala aku nei ka poe apau ina he mau koina ka lakou, e waiho mai ia mau mea ia’u Ma Waialua, a i ole, ia John D. Holt, Jr., ma kahi o Lovejoy & Co., ma Honolulu, iloko o na mahina eono mai kea la aku, e hoole loa ia. A o ka poe i aie i ka mea i make, e uku koke mai lakou ia’u ma Waialua, a i ole, ia Mr. Holt, ma Honolulu.                                                                                   

                                                KEKIE AMARA,                                       

                                    Lunahooponopono Waiwai.                         

Kakauia ma Waialia, Iune 26, 1899.                                                            

2761-5t. 



 

HOOLAHA I KA POE AIE 



            Ke hoolahaia aku nei ma keia, ua hookouhu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopo no Waiwai me ka Palapala Kauoha i hoopili pu ia, no ka waiwai o A.P. Ka- paehaole, o Halawa, Molokai, mamua, a i make, a ka Mea Hanohano J.W. Kalua Lunakanawai o ka Aha Kaa- puni o ka Apana Hookolokolo Kaapu- ni Elua, e noho ana ma ke Keena, o ka poe apau he mau koi ka lakou i ka waiwai i oleloia, ma keia ke haawila aku nei ka lohe e waiho mai ia mau mea i hooiaio pono ia, ame na palapala hooia kupono, ina e loaa ana, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma Halwa, Molokai, a i ole, ia Jas. N.K. Keola, Esq., ma kona keena maloko o ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, Maui, iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole mau loa ia aku. A o ka poe apau i aie mai i ua waiwai la, ma keia ke hoolahaia aku nei e uku koke mai ia’u, a i ole, ia Jas. N.K. Keola i oleloia, a i ole, e hoopiiia aku no lakou.

                                    KOLEKA KAPAEHAOLE

Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o A.P. Kapaehaole, o Halawa, Molokai, mamua. Wailuku, Maui, Iune 16, 1899. 2761-4t. 

        

 

KUAI A NA LUNA HOOPONOPONO

I KA WAIWAI PAA

            Ke hoolahaia aku nei ma keia, mala- lo ai mea hoi e kulike ai me kekahi kauoha i hoopukaia e ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima, ma ka la 16 o Iune, 1899, ma ka waiwai o J.W. Lota o Hanalei, Kauai, i make, e kuai aku ana ka mea nona ka inoa malali iho nei ma ke kudala akea a lilo i ka mea koho kiekie loa, no ke dala kuike ma ka Poaha, Iulai 20, 1899, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ka Halo Hookolokolo ma Hanalei, Kauai, i na pono ame na kuleana apau o ua Waiwai ia i oleloia ae nei, maloko o ma aima apau i hoakaia mahope ae nei, e waiho ana ma Hanalei, i oleloia, a oia hoi ka- hi mau hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 6461 Kuleana 597.       

            Apana 1.E hoomaka ana ma ke alanui kikike ma ke kihi akau kom- hana o ka aina o Sol. Kawainui a holo- aku malaila aku ma ke alanui Mage- neti, Ak. 24” 30 Hik. 300 Kap., Mage- neti Ak. 17” 00 Hik. 265 Kap., Hem 61” 00 Hik. 156 Kap., i na omole i kanu- ia, elike me keia + Ak. 56”00 Hik., 82 Kap., i na omole i kanuiai, penei X ma ka laina Kom. o ko Kealaiki Ku- leana Hem. 24”00 Hik. 100 Kap. ma ko kealaiki kuleana, Hem. 56”00 Kom., 41 Kap., Hem. 20” 00 Hik. 355 Kap., ma Kuanaio e hoomaka ana ma ka pa hau, Hem. 74”30 Kom., 169Kap., Hem. 40”00 Kom., 141Kap., i ke kumu hau i oleloia., oia ke kihi o ko Sol. Ka- wainui, alaila, ma ko Kawainui i oleloia ae nei Ak. 68” 30 Kom., 295 Kap., a i ke kiko i ka hoomaka ana. Maloko o laila he Ili o 4.3 Eka.         Ua kukuluia ae maluna i keia Apa- na, he hale hoi loa nona ke lilo o Ewalu Haneri Dala.    

            Apana Helu 2. E hoomaka ana ma ke kihi Ak. Hik. o keia ae holo ana mai laila aku Mageneti Hem. 20”00 Hik. 1082 Kap., ma ka pa hau o  ka aina o Kuanauo ma ka 900 Kap., e holokea ana i ke alanui Aupuni a hoea i ka palena pa hau o E. Johnson, mailaila aku i keia aina me ka pa hau, Hem. 54”15 Kom. 500 Kap., a i ke ala- hele ma ke kuleana o kauanoalani.    

            Alaila e komo pu ana ke kuleana o Kauaoanoalani Ak. 20”00 Kom. 945 Kap., i ke kumu hau i oleloia oia ke kihi Hem. Hik. o ke kuleana o kawai- nui. Mai keia wahie aku, holo aku la ka ihu o ka hoomaka ana Ak. 42”00 Hik., 570 Kap., Ak. 26” 00 Hik.,308 Kap., ma ko Kawainui ai ke kumu hau Ak. Hik, kihi o keia Kuleana Ak. 40”00 Hik. 141 Kap., Ak. 74”00 Hik 169 Kap., a i ka hoomaka mea ana Maloko o laila he 7.7 Eka, oi aku a emi mai paha, mawaho ae o ke Alanui Au- puni ame ke Kuleana o Kauaoalani Kuike ke dala. O na lilo aku ai ka aina, a e aponoia hoi keia kuai ana e ka aha kaapuni apana kaapuni Elima.                   

                                    W.G. SMITH

Lunahooponopono o ka waiwai o J.W.       

            Lota, i make

Hanaia, Lihue, Iune 16, 1899.                      

27604t

 

HOOLAHA I KA POE AIE

            Ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho he Lunahooponopono no ka waiwai o Kaeha (k) o Waianae, Oahu, i make me ke kauoha ole, nolaila, ke hoolahaia aku nei make akea, ina he koina ka kela ame keia mea i wai- wai o ka mea i make, ma ke ano ke aie paha, a i ole, ma kekahi ano e ae paha, e pono e waiho mai i ka lakou koi mamua o ka pau ana o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa ia.

KANEKAMA (w) Lunahooponopono o ka waiwai o Ka- eeha (k)           Waianae, Oahu, Iune, 19, 1899.                          2760-5t

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI I POE AIE.

Oiai ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i Lunahoopono- pono no ka Waiwai o Molly H. Kapu, i make, ma ke kauoha a Hon. A. Perry Lunakanawai Mua o ka Aha Kaa puni, Apana Kaapuni Ekahi ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe apau he mau koi ka lakou i ka Waiwai i oleloia ae nei, e waiho mai ia mau mea i hooiaio pono ia, (me na mea ho- oia kupono ina e loaa ana) a ina paha ua paa ma ka moraki a ano e ae paha i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma ke keena oihana o C.F. Peterson Alanui Kaahumanu, Honolulu, i loko o Eono mahina mai keia la aku ai ole e hoole mai loa ia aku no .

Ke kauohaia aku nei hoi ka poe apau a aie mai i ua waiwai la e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei.

HIEL J. KAPU,

Lunahooponopono o ka waiwai o Molly H. Kapu i make

Hanaia Honolulu, H.I. Iune 13, 1899.

2759-5t

 

HOOLAHA I KA POE AIE

        Oiai ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei i LunahooponoponoWaiwai no ka Waiwai o Hana Keoki o Honolulu Oahu i make.

        Ke hoolahaia aku nei ma keia i ka poe apau e waiho mai i ka lakou mau koi i ka Waiwai o Hana Keoki i oleloia, i make i hoolaio pono ia ina paha ua hoopaaia ma ka moraki a ano e aei ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma Honolulu i oleloia iloko o eono mahina mai keia la aku a i ole e hoole mai loa ia aku no lakou, a o ka poe apau i aie i ua waiwai la, ma keia ke kauoha oa aku nei e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei.

ROBERT PARKER WAIPA

Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Hana Keoki

Hanaia Honolulu Oahu Maraki 10,

M.H. 1899                               5174-6m 



 

AHA KAAPUNI EKAHI KO HAWAII PAE AINA

 

Ma o ka waiwai o C.P. Kanakanui i make.

Ka hoike o na lunahooponopono waiwai i na poe i Aie Ia.

O ka mea nona ka inoa malalo nei a mamuli hoi o ka hookoho pono ka ana hoi e Hon. W.L. Stanley ke kokua elua o ka Aha i hai ia ae la maluna i lunahooponopono no ka waiwai o C.P. Kanakanui i make no Honolulu oahu, noalaila ke hoike mai i ko lakou kuleana i aponoia a me na palapalae ae ina e loaa ana  a ina hoi ua paa ua mau kuleana ala ma ka moraki a i ole, i ka mea nona ka inoa malalo ma ka hale hana o J.A. Magoon ame Siliman e pili ana me ka Hale Leta ma Honolulu iloko o eono mahina mai ka la mua i hoikeia ai keia hoolaha a i ole e pale ia ana ia no ka wa mau loa.

F. WUNDENBERG.

Lunahooponopono Waiwai

Iune 29, 1899                                                  2761-4t 



 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI A KA

MEA PAA MORAKI

            I kulike ai me me ka olelo o kekahi moraki i hanaia e Aiona o Hookena, kona Hema, Hawaii ko hawaii pae aina ia H. hackfeld & co. i kaupalenaia no ko Hawaii pae aina ma ka la elima o apelila m.h. 1898 a i kopeia ma ke keena kakau palapala ma Honolulu, oahu K.H. a maloko o ka buke 187, ma na aoao 164 ame 165 o ua buke la ke hoolahaia aku nei ma keia ke makemake nai ka mea paa moraki e hooko aku i ua moraki la no ka uhakiia ana o ke kumu aelike o ua moraki la oia hoi: ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i hoopaaia malaila ma ka wa no ka hookaaana ke hoolahaia aku nei nohoi ma ka poakahi la 17 o iulai 1899 ma ka hora 12 awakea ma ke Awapoe o Hookena, Kona Hema, Hawaii, K.H.P.A., e kuai kudalaia aku ai kela apana aina o huluhullu nona ka nui he 2 4-10 Eka  me na mea apau maluna iho o waiho la ma hookena kona hema Hawaii K.H.P.S. a i hoakakaia maloko o ua moraki la no ke dala kuike i ka mea e koho kiekie loa ana i kaa ai ua moraki la.

H. HACKFELD & CO LTD                        

2760-4t 



 

Hoolaha Mana Hookolokolo.

 

ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI, APANA EKAHI O KO HAWAII PAE AINA.

 

            Ma ka Hana o ka Waiwai o Hakuole (k), o Honolulu. Oahu, i make.

            Oiai, ua waihoia mai ka Palapala Kauoha a Hooilina Hope Loa a ka mea i make i oleloia ae nei i ka Aha Hookolokolo i oleloia me ka palapala nonoi hoi no ka hoouka ana i na Palapala hooko Hooilina ia J. Paaniani (k), ma keia ke hoolahaia aku nei o ka Poalima, Augate 11, 1899, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, oia ka manawa i kohoia ai ame kahi e hooiaioia ai ua Palapala Kuoha la, a e hooloheia ai ua no ila, a ma ia wa a ma ia wahi no hoi e hele ae ai kela a me keia e hoike mai i kumu, ina he mau kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi o ua palapala noi la.

            Honolulu, Iulai 13, 1899.

            Na ka Aha:

                                                GEORGE LUCAS,

2763-3t                                                            Kakauolelo.

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI, APANA HOOKOLOKOLO EKAHI O KO HAWAII PAE AINA.

            Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o ka Moiwahikanemake Kapiolani o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole.

            No ka mea, ua waihoia mai e David Kawananakoa, ke keiki hanauna, he palapala noi no ka Hookohu Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai i oleloia, a e hoopukaia aku ia palapala iaia ame Jonah Kalanianaole, nolaila, ma keia, ke hoolahaia aku nei i na poe apau i kuleana ma ua waiwai la, o ka Poalima, Augate 4, M.H. 1899, ma Aliiolani Hale, Honolulu, hora 10 o ke kakahiaka, oia kahi ame ka manawa e hele mai ai lakou, a e hoike mai i na kumu, ina he mau kumu ka lakou e ae ole ia ai ke noi.

            Na ka Aha:

                                                            GEORGE LUCAS,

2763-3t                                                            Kakauolelo.