Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 28, 14 July 1899 — NA HAWAII-AMERIKA. [ARTICLE]

NA HAWAII-AMERIKA.

O ka inoa keia a keka<hi mea kakau 0 makou mai Kona Hema, Hawali mai 1 kapa ai i na Haiwaii oia apana i laulima pu ae ma na hana o ka L»a Eha (4) 0 lulai nei, i mailamaia ai ma ia apana. fMa :ko -ma'kou hoomaopopo ana he inoa leeia i kapa!ia mai e ia mea kakau, no na Haiwaii apau—ilikeokeo, ulaulaa ano e ae hoi, i haaiwi i na kakoo ana ame na hooikaika ana e hoohuiia o Hawaiii Aupuni ime <A!merika Aupuni, a lilo o Amenka i kaliu malama i 'ko Hawaii nei pa»lekana, a mau ka noho malu'hia ana o ko .Haiwaii 'lahui, aole e ho?aipu wale ia mai e na lalhui e ae. •He iHawaii-lAmerika ke kanaika Hawaii maoli i kakoo i ke kumuhana hooliui Aupuni, maiwaena .0 Haiwaii nei ame Amerika. He Hawaiii-Amerika ke kanaka i hanau ma Haiwaii nei, (no kahi e <mai nae na makua) i haawi i naieokua ana i mea e hookoia ai ko Haiwaii nei hui ana me Amerika. He Hawaii-Aimen'ka, ke kanaka malihini 1 hookaukalo kana mau hooikaika ana e ko "ka upu i upuia ai" e hui o Hawaii Aupuni me Amerika Aupuni. 'Ma keia wa'hi, ke 'makemake nei maikou ke hoike aku i ko makou manao imua o na Haiwaii-Amerika maoli, a oia keia: He mea pono i keia poe Hawaii ke 'hoouna i Komisna no ko lakou aoao iho rda keia ndho ana mai 0 ka Ahaolelo :Nui o Amerika, ma ka malama ae nei 0 Dekemaiba, i mea nana e hoomaopopo i ko lakou mau pono Kivila, e>like ime ka mea e ikea ana he pono ■no lakou 'iho. Ke kamai'lio nei makou i 'keia maaao, aole mamuli o ko •ma'kou manao ana e' loaa o'le ana i ua poe HawaiiAmerika maoli nei na pono Kivila, i ina no he Hawaii-Amerika ili-leeokeo ke Komisina e hoounaia ana e ke Aupuni no Amerika Huipuia, elike me na 'mea e wawa wale ia mai nei. Ua manao no makou, e hana ana no kela Komiaina Aupuni i ka meā pono no ka Hawaii-Amerika maoli; aka, aole nae. he hana karaima ka ua poe HawaiiAmerik maoii nei e hana ai, ina no lakou e hoouna i Hawaii maoli ke komiaina, ma ko lakou aoao iho, no ke kiai ana no ko lakou mau pono kivila maloko o ka Ahaolello Nui o Amerika Huipuia. Ke manao nei makou, he hana karaima kiekie? loa ka na Hawaii Amenka maoli nei na pono Kiviia, hoopalaleha ana i ke kiai ana i ka hooponoponoia ana ame ke kaanaia ana •mai o kela mau ipono kivila, maloko o ka Ahaolelo Nui, a pahola ia mai hoi maluna o na Hawaii-Amerika ma Hawaii neL He "haoa kupono anei keia? Ina

keia he "hana «kupono ole, ke hanala no ka pono o na Haswaii-Amerlka, a4aila, ua pono «maoii lva hapai ole ana ae i na noonoo ana no keia mea; aka, ina hoi ! he hana keia i pono ke hanaia, alaila, he mea pono io «īaoli ke hana aku ia hana. Ina iokahi like na Hawaii-Amenka, mai ka motyupuni mai o Ha>waii a hoea akuji Kaua'i, e lawe ae i keia koikoi maluna o ko lakou miiiu hokua ponoi, na lakou po-noi e auamo i na >ljlo o keia Kamisina, aole o makou kanalua iki, e hiki ole ana ia lakou ke hana aku i keia iiāna. Ke o'le makou e kuhihewa, he kumu'hana ano nui loa keia a makou e hoala aku uei i na noonoo ana o na Ha-.waii-Amerika apau; a e liauo'li loa Vuanei makou ke lohe raa keia mua ■kokoke iho, ua weheia he mau halawai kukakuka mawaena o kekahi poe naauao, mawaena o na Hawaii-Amcrika, no ka noonoo ana i keia manao. Ke manao nei makou, he mea maikai ke haipaiia ona mau halawai kukakuka o keia ano maiwaena o na Hawaii,\ hooholo iakou, lie oi aku ka pont> e haawi i\ko lakou mau pauiele ame na !hilinai ana 'maluna o ke Aupuni, ma kana mau lawelawe ana ma na mea e loaa mai ai na kanawai ku•mu iio ko Hawaii nei hooponoponoia ana. Ina e .loaa ana ia lakou ka manao elike me keia, alaiia, he mea makehewa ia 'laikou ke noonoo no ka hoouna ana i kekahi komisina kuikawa ima ko ia:kou aoao ponoi iho i ka Ahaolelo 'Nui, aka hoi, ina manao lakou, 'oiai lakou e paulele nui ana i ka ke Aupuni Hawaii kiai ana no ko lakou mau pono, a, he mea hoi e hooi ia aku ai ka -maalahi o ka lloaa ana mai o ! ua mau pono (kiviia) ia mai ka Mana I Kaukanaiwai imai o Aupuni Makua, mamuli 'o ko ilakou hoouna ana i Komisina Kuikawa ma ko lakou aoao, aiaila, e hoelholo ilakou pela, a e hana aku 'hoi.