Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 29, 21 July 1899 — Page 2

Page PDF (1.37 MB)

This text was transcribed by:  Kiana Krzyska
This work is dedicated to:  Hannah

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA

Nupepa Kuokua

Noka Makahiki - - $2.00

No Eono Mahina - - - 1.00

Kuike ka Rula.

Puka Ana} 1 Pule 2 Pule 3 Pule 1Mal. 2 Mal. 2 Mal. 1 Mak.

 

@..           $1.50 $2.00 $2.50 $3.00 $5.00 $6.75 $12.00

2 @..        $2.00 2.75 3.50 4.00 7.00 9.00 15.00

3 @..        2.50 @50 4.50 5.00 9.00 12.00 18.00

4 @..        3.00 4.00 5.00 6.00 11.00 13.50 21.00

5 @..        3.50 4.75 6.00 7.00 12.00 15.00 24.@

6 @..        4.00 5.50 7.00 8.00 13.@ 16.50 27.00

O na Olelo Hoolana a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoo@ pu mai me ka auhau, a in asole, aohe hookamaola.

 

 

HOOP@ I KA

HAAWIIAN GAZETTE CO.

A.W. PEARSON, Luna Nui.

JOSEPH M. POEPOE, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu.

POALIMA, - - IULAI 21, 1899

A hoea mai i keia la, aole makou i mahuihui iki, eia na Hawaii Amerika ke noonoo mai nei i ka pono ame ka pono ole o ka hoouna ana i kekahi komisina, ma ko aoao o na Hawaii Amerika, i ka Ahaolelo Nui o Amerika Huipuia e noho mai ana ma ka malama ae nei o Dekemaha.

 

He mea pono ke malama na Repubalika Hawaii. Oia nohoi na Hawaii Amerika i ahaaina luau nui ma ka la 12 o Augate ae ner. E kohoia o J. L. Kaulukoa, a i ole o W.C. Achi i haiolelo na ia la.

O ke poo mamao “Hoeueu Euanelio” i hoopukaia ma ka n?pepa Kuokoa o ka pule i hala iho la, aole ia na Mr. Geo. W. Mahikoa o Kauai. aka, na S.H.P. Kalawaiaopuna ia o Apua, Honolulu.

 

 

KA AHA HOOKOLOKOLO UWAO O ROMA

Ma keia wahi o ka makou pepa o keia la, ke hoopuka aku nei makou i kekahi mau pauku ano nui o loko o ke Kuikahi Hooponopono Maluhia o ke ao nei, elike me ia i hoolalaia mai nei i ka “Ahaolelo Lahui o ke Ao nei” i noho mai la ma ke k?lanakauhale poo o ke Aupuni o Holani.

Pauku 20. Ua aelike na mana aupuni i kakauinoa nalalo o keia kuikahie hooponoponoia na kuee aupuni i hiki ole ke hooholo pono ia ma na kukakuka pili aupuni maoli ana, mawaena o na aupuni hoopaapaa elua, e waiho aku i ua hoopaapaa la imua o kekahi Awa Uwao Kumau, a e alakaiia ana hoi na hana ame na lawelawe ana a ia Aha e na loina alakai i hoikeia ma keia kuikahi.

Pauku 21. –- Ua loaa ka mana piha, a akea i keia Aha ma na hihia apau, koe wale no ma ka wa e aelike ai na aoao hoopaapaa elua, e kaupaleia ka mana hoopaapaa elua, e kaupaleia ka mana hookolokolo o ka Aha, i lilo i mana hooponopono kuikawa wale no.

Pauku 22. –E hoonoho ia he Buro (Keena Oihana) ma Ka Hague (The Hague) a e malamaia ana hoy ua Buro la e kekahi Kakauolelo Nui, a oia no ke keena Oihana o ka Aha. A na ka Aha e malama i na palapala ame na mea apau i pili i na hana i hanaia malaila.

Pauku 23. – E kohoia e kela ame keia Mana Aupuni i akauinoia malalo i keia kuikahi, iloko o ekolu mahina mahope iho i ke aponoia ana i keia kuikahi, i poe hilinaiia no ka makaukau ma no kanawai lahui, a kulana hoopono hoy, a he poe i makaukau i komo aku e lawelawe i na hana lunak?n?wai koho. He eha ka nui oia poe. O ka poe i kohoia ma keia ano e hoopaaia no ko lakou mau inoa i mau hoa no ka Aha, a e hoikeia aku ana keia poe inoa e ka Buro imua o na Mana Aupuni apau i kakauinoa i keia-kuikahi. Ua hiki no nae ke hoolokiia keia papa-inoa. Ua hiki no ia elua a oi aku Mana Aupuni ke koho i hookahi a oi aku paha mau inoa, a ua hiki nohoi ke kohoia hookahi inoa e na Mana Aupuni apau. E noho ana keia poe hoa ma ka Oihana no ka manawa o eono makahiki. Ua hiki no ke hoonoho hou ia na hoa ma ka Oihana. Ke hakahaka kekahi noho, e hooihaia ana ia hakahaka elike me na rula i kohia ai ka mea mua nona ka noho i hoohakahakaie. 

Pauku 24. – O na aupuni i kakauinoa malalo o keia kuikahi, a i makemake i hooponopono kekahi kuee mawaena o kaua, ua hiki no ia laua ke wae i mau lunak?n?wai koho, mailoko ae o k?papa inoa holookoa. Ina e hana ole ia he nawai koho, mailoko ae o ka papa inoa holookoa. Ina e hana ole ia he aelike k?ikaw? mawaena o ua mau aupuni la, alaila, e noho no ka Aha, elike me ka mea i hoikeia ma ka Pauku 31. O na lunak?n?wai i kohoia ma ia ano, o lakou no ka Aha Uwao, nana e noonoo i kekahi kumuhana a ninau, e noonooia ana me kekahi wa maopopo i hooholola e na aoao paio elua.

Pauku 25. – O kahi e noho mau ia o keia Aha ma ke k?lanakauhale no ia o

Ka Hague, aka, ua hiki no nae ke noho ma kekahi wahi e ae, ke aelikeia e na Mana Aupuni i komo iloko o ka hoopaapaa.

Pauku 26. – O na Mana Aupuni i kakauinoa ole malalo o keia kuikahi, e hiki no ke nonoi aku i ka Aha malalo o na kumu alakai i hooholoia ma keia kuikahi.

Pauku 27. – E hiki no i na Mana Aupuni ke hai aku i ka lohe i ko lakou mau hoa aupuni. no ke ku ana o keia Aha. ina hoi  ua ulu mai he paonioni mawaena oia mau aupuni, a e manaoia he hana aloha a makamaka ia i mana ia aku.

Pauku 28. – E noho ana he Aha Kuka mau, oia nohoi na luna aupuni o na Mana Aupuni i kakauinoa ma keia aelike, e noho ana ma Ka Hague, a o ke Kuhina o ko na Aina E o ke Aupuni o Holani, oia ka Peresidena, a e kukuluia ana ia Aha ma ka wa pono mua loa e loaa ana, mahope aku o ka aponoia ana o keia kuikahi. E haawiia ana ka mana i keia Aha kuka e kukulu i ka Buro Lahui, a i kaa ana ia Buro malalo o ka hooponopono ana o keia Aha. E hoike aku keia Aha i na Mana Aupuni i paa maloko o keia kuikahi i ke kumuk?n?wai o ka Aha Hookolokolo. Ame na rula hooponopono e pili ana i na hana a ia Aha. He mana ko ia Aha e hoopau i na limahana, a hoonoho paha i na limahana, ame ka hooponopono ana i na lilo o ia Aha. O ka noho kino ana o elima hoa o ia Aha, ma kekahi halawai ana ona, ua mana no ia, a oia poe elima ke koramu (quorum) oia Aha. O ke koho ana a ka hapanui o na hoa ka mea e loaa ai ka olelo holookoa. E hoike makahiki ana keia Aha i na Aupuni apau i kakauinoa malalo o keia kuikahi no ka hana a ka Aha Hookolokolo; na hana ponoi iho o ka Aha ame na lilo.

Pauku 29. -- E ili ka hookaa ana i na lilo o ka Buro maluna o na Aupuni i kakauinoa i ke kuikahim ma ka ratio o hooholoia e ka Buro Lahui o ka Oihana Leta Lahui. (International Postal Union.)

Pauku 30. – O na Aupuni e ae ana e komo ka laua mau hooponopono ana iloko o keia Aha Uwao e kakauinoa no laua (a o lakou paha) ma kekahi aelike maopopo, e homaopopo pono ana i ke kumuhana i makemakeia e noonoo. O ka na Aupuni hana ana pela, he apono ana ia i na hana ana a na aoao elua, ma ka manao maikai no ka hooponopono Aha Uwao ana.

Pauku 31. – Ua hiki no ke haawiia keia mana hookolokolo maluna o ka lunakanawai koho hookahi, a maluna paha o na lunakanawai koho he nui i kohoia e na aoao hoopaapaa, a i ole, mawaena mai paha o na hoa o ka Aha Uwao kumau e kukuluia aku ana e keia kanawai, oia hoi:

Ke ole e hanaia ma kekahi ano okoa ae, alaila, e koho kela ame keia aoao hoopaapaa i elua lunakanawai koho, a na laua hoy e koho aku i lunakanawai nui. A ina e paakiki keia koho ana i lunakanawai nui, alaila, e haawi ke kohoia ana o keia lunakanwai i kekahi Mana Aupuni e ae e aponoia ana e na aoao elua. A ina no e loaa ole ka aelike ma o na aoao elua ma keia hana ana, aliala, e koho kela ame keia Mana Aupuni i makemake ai nana e koho i lunakanawai nui, a na ia mau mana Aupuni i kohoia pela e wae i Lunakanawai Nui.

Pauku 32. – Ina o ka lunakanawai nui he Moi a he Poo no kekahi Aupuni (State) alaila, e alakaiia ana na lawelawe hana ana maluna iho o kana olelo hooholo.

Pauku 33. – O ka Lunakanawai Nui (Chief Arbitrator). oia no kaPeresidena de jura o ka Aha. Ina aole e noho ia ka Aha Hookolokolo e kekahi Lunakanawai Nui, alaila, ua hiki no i ka Aha ke koho i Peresidena nona, mai waena mai o kona mau hoa. Ua hiki no ke waeia keia kanaka e na aoao hoopaapaa elua, a i ole, e ka Aha.

O na Pauku 34 a 50, pili no ke kohoia ana o na Koa Kuka, ke ano o ka olelo e kamailio ai ma ka wa e noho ai ka Aha, ame na rula o ka Aha, a he malu loa na hana a ka Aha.

Pauku 51. – E palapalaia ka olelo hooholo i aelikeia ma ke koho ana o ka hapa nui, me ka hoike ana i na kumu oia hooholo ana, a e hoike nohoi ka hapa uuku i ko lakou manao, a e kakauinoa nohoi.

 

O ka wa i hooholoia ai e ka Ahaolelo no ka noonooia ana o keia mau pauku e la, oia ka Poakahi iho la o keia pule (Iulani 17.)

O ka inoa nui o keia kuikahi, oia no keia: Ke Kuikahi no ka Hooponopono Oluolu ana i na Kuee Pili Aupuni.”

 

 

KE KUHALAHALA A KA POPE O ROMA.

 

E hoike ana kekahi lono mai Roma mai, ma ka la 24 o Iune aku nei, no ko ka Pope hoike ana ae i kona manao hoahewa i ka Ahaolelo Lahui ma ke kelanakauhale o Hague, ma Holani, no ka poloai ole ia ana aku o ka Vatikana kekahi e komo pu aku ma ia Ahaolelo.

Ua hoea aku la imua o ka Pope o Mgr. Tarnassi, me kekahi poe okoa e ae mai ke Aupuni ae o Holani, a ma ka wa i launa kamailio ai ka Pope me ua poe la, ua ikeia na kamailio ana a ka Pope no ka mea e pili ana i ka Ahaolelo Lahui o ke ao nei, a eia iho na olelo a ka Pope i hoopuka ai: “Ua hoea mai nei oukou i ou nei, ke kulanakauhale Mau Loa (Eternal City), aka, o oe nae, e Mgr. Taranassi, ua hele mai nei oe mamuli o kau kauoha.

“Ua kapaeia mai au mailoko mai o ka Ahaolelo Imi Maluhia e noho mai la ma Ka Hague (The Hague) a ua kahea aku au ia Mgr. Tarnasi e haalele aku ia laila. i mea hoike i kou kue ana i nei hana. Aole nae e ahewaia ana na Katolike o Holani (Netherlands) no keia mea. O ka poe i hewa. oia no kela poe kanaka i kaili aku i ko ka Pope mana honua. Ma Italia nei, e nana aku ai au no kou poe enemi. Ua akeakea mai lakou i ke Kahuna Kiekie Loa mai ke komo ana aku iloko o ka Ahaolelo Lahui o ke ao nei no ka maluhia.

“Aka, e hookuu aku ia lakou e hana i ka lakou hana. Aole paha lakou i poina i kau i hana aku ai no Bisimaka. Aole loa i ike keia loea kalaiaina kaulana, keia kanaka noiau ma na kukai aupuni kuwaho ana, he hana e hoohaahaaia ai kona hanohano ke poloai mai oia i kau kokua ana. Ma ka wa o Geremania i anehe ai e komo aku iloko o kekahi kaua me Sepania, ua hooholo iho la au maluna o kekahi mau kumu i aelikeia e na aoao elua, a loaa iho la he maluhia. O kekahi keia o na mea hoike lehulehu wale, e hoola ana, o ka Vikario (Hope Panihakahaka) o Karisto, oia maoli no ke kumu hoolaha o ka maluhia maluna o ka honua.

“E kupaa ana no nae ke kumukauoha kiekie mamuli o kana oihana. Ma ka wa e noho ana o Karisto ma ka honua nei, o ka hoopaapaa ame ke kuee na mea i ikeia mawaena o ka nohoau ahahui o na kanaka. Ua mau no na kaua ame na lono o na kaua, aka, ua lawe mai o Iesu Karisto i ka malu no na kanaka manao maikai apau, a, aohe ou iini e ae, aka, o ka hele wale aku no ma kona mau kapuai. Ano, ke hoomaupopo nei na Aupuni he mea pono ke hoemiia ko lakou mau ikaika kaua, a i mea e loaa ai keia hopena, ua kaheaia he Ahaolo Lahui o na aupuni, a mailoko mai nae oia Ahaolelo, ua kapaeia mai la ka Vifario o Karisto, ke Alii hoi o ka Malu.

“He mea kaumaha keia. Ua hooiloa aku hoy keia kaumaha, mamuli o kou hoopaahaoia ana maloko nei o keia halealii, me he kauwa kaupaa la, no na makahiki he iwakaluakumamalua a oi aku. Ua kuahewahewa loa anei keia hoohalahala au e hoohalahala nei? Ea, aole loa e hiki i ke Kumukauoha Kiekie ke hoike aku iaia iho mawaho aku o keia mau paia no kona hopohopo o hana ino ia mau ia ma na alanui o Roma nei, e na enemi hehena o ka Vatikana.”

 

 

KA MOOKUAUHAU ALII O KA MO@ WAHINE KAPIOLANI.

 

No ko mako manao ana he mea waiwai nui i keia wa ka paa ana o ka mookuauhau o kekahi alii koikoi o ka aina, eike la me Kapiolani Alii i hala aku, no ka pomaikai @ka hanauna opio Hawaii maoli o keia mau mua aku, nolaila, ke hoopuka aku nei makou ma keia wahi o ka makou pepa, i ka mookuauhau o ka Moiwahine Kapiolani, i haawiia mai ia makou ma keia mau la iho la, e ka mea nana ia i hoolaha ma ka nupepa “Ka Makaainana” o ka la 3 o keia mahina.

 A i ko makou hana ana i keia hana, ke makemake nei makou i ka poeipaa mookuauhau o na lii o Hawaii nei, e hoike mai ia maku i kahi i kuiike ole ai o ka lakou mau mookuaukau me keia mookuauhau a makou e hoolaha aku nei, i mea e hiki ai ke ikeia ka mea oiaio; a i ole, i hoike mai nohoi ka mea ike kuauhau alii, ua pololei keia kuauhau mai ka mua a ka hope. “aole puu, aole kee.”

 

 

MA KO KA MAKUAKANE AOAO.

 

O Umi-a-Liloa, ka Moi o Hawaii, noho ia Kapukini w., hanau mai o Keliiokaloa k., Kapulani w. Ame Keawenuia-Umi k.; o Keliiokaloa k., noho ia Makuahineapalaka, hanau mai o Kukailani k.; o Kukailani k., noho ia Kaohukiokalani w., hanau mai o Kaikilaninui w. Me Makakaualii k,; o Makakauali noho ia Kapukamola w., hanau mai o Iwikauikaua k., nona ke kukui a i ke awakea, o ia na hanau ana a Keliiokaloa, ka hiapo a Umi-a-Liloa.

Eia na hanau ana a Keawenui-a-Umi: Keawenui-a-Umi k., noho ia Koihalawai w., hanau mai o Kanaloakuaana k., @ a o Kanaloakuaana k., noho ia Kaikilaninui w., (moiwahine o Hawaii, ka mopuna a Keliiokaloa, moi no @ Hawaii, a kaikuaana o Keawenui-a-Umi), hanau o Keliiokalani w., Keakealanikane k. Me Kalanioumi w.: Keakealani moi no o Hawaii, noho poi ia Keliiokalani w., hanau o Keakamahana: a o Iwikauikaua k., noho ia Keakamahana Keakealani w., a o Kanaloakapulehu k., noho ia Keakealani w., hanau o Keaweikekahialiiokamoku k.: o Kaneikauiwilani k., keiki no a Iwikauikaua me Kauakahikuaanaauakane, o ka papa alii o Oahu, hoi i Hawaii a noho pio ia Keakealnai w., hanau o Kalanaikauleleiaiwi w.: a o Keaweikekahialiiokamoku, moi o Hawaii, noho pio no ia Kalanikauleleaiwi w., hanau o Keeaumokunui k. Me Kekelaokalani w.; o Keeaumokunui k., noho ia Kamakaimoku w., no Oahu, hanau o Keoua Kalanikupuapaikalaninui, ka makuakane o Kamehameha I., Keliimaikai k., Kalokuokamaile k., Kalaimamahu k., a pela aku, a o Keeaumokunui no noho ia Kailakanoa, hanau o Kanekoa k.: Kanekoa, o ka ua Kupupuu o Waimea, noho ia Kalanikauleleiaiwi 2 w., kaikamahine a Kekaulikeikawekiuokalani. kaikuahine o Keawemauhili—iwilapuu--iwilakee i ke kapu, ka makuakane hoi o Kapiolaninui nona ka inoa o ko kakou makuahine moiwahine, hanau o Poomaikelani w.: o Elelule k., noho ia Poomaikelani w.: hanau o Kuhio k.: o Kuhio k., noho ia Kinoikinui. Hanau ko ka lahui makauhine moiwahine Kapiolani me na. Lani kaikaina ona Virginia Kapooloku Poomaikelani me Kekaulike Kinoiki 2; B. Namakeha, kaikuaana  Nanea, makuakane o emma Kaleleonalani, mare ia Kapiolani, aohe pua. Ka moi Kalakaua mare i ka moiwahine Kapiolani, aohe no he pua. A o David Kahalepouli mare ia Kekaulike Kinoikki, loaa na keikielii David Kawananakoa me J. Kuhio Kalanianale, na pua i koe o ia lalani alii kiekie i koe iho e kumakena aku mahope nei i ke aloha o ka makuahine alii i hala aku ma kela aoao o ka muliwai eleele.

 

 

MA KO KA MAKUAHINE AOAO

 

Eia ke kuauhau ma ka aoao o ka makuahine, e hoomaka ana mai a Keawenui-a-Umi.

Keawenui-a-Umi noho ia Hoopili-a-Hae w., hanau o Lonoikamakahikikapulani k. Me Umiokalani w.; Lonoikamakahikikapulani, ka moi kaulana loa o Hawaii, noho ia Kaikiiani, Aliiwahine-o-Puna, hanau o Keawehauauikawalu k., (ke kupunakane kuaono o M. Kekuanaoa), me Kaihikapumahana w.; o Aila k., noho ia Kaihikapumahana w., hanau o Kawelo-a-Aila k.; o Kawelo-a-Aila k., noho ia Kauakahieliikaiwi w. (moopuna kuakahi a Hao k., keiki ekolu a ka moi Kalaimanuia o Oahu nei), hanau o Kauluwahi k. (ke kupunakane kualua o ke alii Elizabeta Kekaaniau ma) me Holuanui w.: Kalanikuihonoikamoku Kekaulike, moi o Maui, noho ia Holanui w., hanau o Kekauhiwamoke (ke kupuna kaue kuakolu o ke alii Ruth Keelikolani), Kaeokulani k., me Manuhaaipo w. (kupunawahine kualua o Palekaluhi ma), Kaeokulani, kaikaina o ka moi Kahekilonuianumanu, noho ia Kamakahelei, moiwahine o Kauai. hanau o George Kaumualii: o George Kaumualii, moi o Kauai, noho pio ia Kapuaamahu, hanau o Kealiiahonui k. Me Kinoikinui w.L o Kuhio k., noho ia Kinoikinui w., hanau ka makuahine moiwahine o ka lahui, oia o Kapiolani, me kona mau kaikaina alii, viginia Kapooloku Poomaikelani me Kekaulike Kinoiki: o David Kahalepoui, keiki a J. Piilioi, mae ia Kinoiki Kekaulike, loaa na keikialii David Kawananakoa me J. Kuhio Kalanianale.

Ma ka aoao Kauai i hoopokoleia e loaa ana keia iho:

Lonoikahaupu k.. moi o Kauai, noho ia Kamuokaumeheiwa w., hanau o Kaumeheiwa k.; o Lonoikaha@ k. nonoho hou ia Kalanikauleleiaiwi o Hawaii, hanai o Keawepoepoe (ke kupunakane kuaha o ka moiwahine Liliuokalani) o Kaumeheiwa k. Noho ia Kaapuwai w., hanau o Kalalemannolono w., (kupunawahine kualua o J. Piikoi) Kamakahelei w. Me Kawalu w., (makuawhine o Kapuaamahu w:; hanau o George Kaumualii; o George Kaumualii noho ia Kapuaamahu w., hanau o Keliiahonui k. me Kinoikinui; Kuhio noho ia Kinoikinui w.. hanau ka lani alii a la lahui, ka moiwahine Kapolani, me kona mau luki alii a na kahi o laua keia mau pua alii, na keikialii David Kawananakoa me J. Kuhio Kalaianaole.

Ma keia mau moopuna o na papa alii i hoikeikeia ae nei, ua komo aku a komo mai ko Kauai mau alii me ko Oahu, Maui ame ko Hawaiiffi.

O na alii kiekie apau e ola nei, i koe iki mai ka ohi ana a ka po, he mau kaikamahine, a mau keiki lakou na keia alii nui a kiekie o Hawaii nei; e hoomaka ana mai ko kakou moi (wahine) Liliuokalani, na alii Elizabebe Kekaaniau, Teresa Owana Kaohelelani, Stella Keomailani, a pela aku. A o ka io ponoi loa i koe, o laua no na kamailiikane David Kawananakoa me J. Kuhio Kalanianaole. No kela mau pua alii ka pule hooulu alii a ka lahui, E ola na Alii o Hawaii ma o laua la.

E ola na alii i koe i ke Akua.

R. W. W.

Honolulu, 1899.

 

 

AOHE HIKI KE HOOPAAPAALA.

 

Oiai n Honolulu keia, a Hiki Hoi ke Huliia ka Oiaio.

E like nohoi me ka olelo hoike apuau i hele hua aku nei, a pela nohoi ma keia hope aku, o ka mea nona keia moolelo, he kamaaina oia no onei nei.

Maloko o kekahi kulanakauhale nona ka nui o na kanaka he 25,000, he mea pohihihi loa ka huna ama iho i na hana a kou mau hoa noho. He hana hiki wale no ka imi ana a @aa ka hale noho o Mr. Metcatf. He mea makehewa no ka mea e heluhelu iho ana i kana mau olelo mahope ae nei, a noke wale iho no i ka nalu iloko iho ona, me he mea la, he kanaka keia no Ka@alakiko, ina e makemakeia ana e ikeia ka oiaio o kana mau olelo. Aole pono ke ninau iho. He oiaio anei ka olelo a keia kanaka? Eia no ia nei kela kanaka. E pono no e manaolola na mea hoike ma Honolulu nei. E heluhelu i keia:

ma ke ano he poe kaahele (pilgrims) i

Hoike mai la o Mr. Metcalf o loko nei o ke ia kulanakauhaue, penei: “Ua loohia au i kekahi eha ma kuu kua no na makahiki elima a oi aku. O na laau he lehulehu wale au i hoao ai. Aole loaa iau ka pono a hiki wale i ka hoike ana mai a kahi hoaloha (oia o Mr. W. J. Maxwell) iau i kahi laau maikai loa, a ua kuai aku la au i ua laau maikai loa nei, oia hoy. Na huale a Doan no ke Kikala Hanenene ame na Puupaa, ma kahi o Hollister Drug Co. Aole i pau loa na luaale o ua poho mua la, ua kaawale aku la ka e@ mai au aku, a ua ola loa ae la hoy au mai kela eha weliweli i loa a au. Mamuli o ka malama ana i poho i us mau Huale la iloko o ka hale he mea ia e hiki ai iau ke akeakea aku i ka lapu hou ana mai o ua ea la maluna ou. He kohu @ mana maoli ke kaawale ana ku o keia eha mai au aku. O ka poe apau i ehaia ko lakou @ ka, he mea pono ke kuai i na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenene ame @ Puupaa.”

E kuaiia aku ana na Huaale a Doan no ke Kikala Hanenene me na Puupaa e na poe kawili laau lapaau apau, ma ke 50 keneaa no ke poho. a he $2.50 no 6 poho, a i ole, e hoouna@ aku no ma ke Eke Leta e Hollister Drug Co., Honolulu. Ke luaa mai ke kumukuai.

 

NA KAHUNAPULE HAWAII NO BOSETONA, AMERIKA @

 

Ma o ka lokomaikai la o Senator Waterhouse ame Kuhina Damon, e holo aku ai no Amerika, he ekolu mau kahunapule Hawaii o kakou nei, ola o Rev. J. M. Ezera o Ewa ae nei, Hev, E. S. Timoteo o ka luakini o Kauamakapili, ame Rev. S. L. Desha o Hilo. Ua manao wale la o Rev. J. Kauhane kekahi e hele pu aku ana ma keia huakui.

O Senator Waterhouse (Hanale Walakahauki) ke alakai o keia poe Hawaii mana wahi apau a lakou e hele aku ai. E holo aku ana lakou no ke kulanakauhale o Bosetona, kahi e malamaia ai o ka Aha Euanelio nui o na Ekalesia Ahahuina (Congregationa@ Churches), a mai laila ae a Nu loka a hoea i Wasinetona. Aohe hewa ke hoea i ke anu o Omaha.

Ma ka malama ae net paha o Auga@ e haalele iho ai lakou la Honolulu nei a holo aku @ Kapalakiko, Hookahi paha po e hoaumoe ai lakou malaila a holo aku no Bosetona.

Ua lohe wale mai makou, e imi aku ana o Rev. Desha (Kivini) o Hilo i ka ohana o ko lakou makuakane ma ka mokuaina o Kenetuke. Me he mea la no keia inoa Kenetuke (Kentucky) i loaa mai ai ka inoa i kona hoahanau e noho nei ma ka hale-leta, ola hoi o Mr. George K. Desha, ela hoI o Kini@

 

KA LOLO: KA LOLO@

keO kumu o keia mai i kekahi wa, mamali no la o ka hoohana ik@ loa ia ana o ke kino, peia nohoi ka a@ noo-e ke kanaka. He lehulehu loa ao na kumu e loaa mai ai kela mai. elike me ke anu, na noonoo ino, a pela wale aku. He panee mai ka pii ana o keia ano mai. O ka mea mau nae, he nalulu, a he ano malehi pu mai ke kino.

E hoihoi hou ia ana ka ikaika o na aa lolo e na Huaale Akala a Dr. Williams no na Kanaka Nananakea. a ua lehulehu nohoi na mai lolo i hoolaia e kela mau huaale. ma ka wa i puhili ai na lapaau e ae.

Aohe paha he kanaka i kamaaina loa ia ma ke kulanakauhale o Lawrence, Kansas, elike la me Mr. G. H. Snyder. Ua hoike mai o Mr. Snyder i keia noolelo kupaianaha. Penei kana olelo:

“He kanahiku ou makahiki i keia wa. Ekolu paha makahiki i kala ae nei, ike iho la au i ka maeole ma kuu mau kapuai, alaila, kokolo mai la keia maeele ana ma kuu mau wawae, a hoea loa mai la i ke kino. Ua wiwi mai la kou kino, a ono ole mai la lau ai ana. I kou hele ana a koikoi loa ka eha maluna ou, ua hiki ole iau ke hele. He nui na poe kauka au i ninau ai, olelo mai kekahi o lakoum ua loaa ia au i ka mai tocomotor ataxia, a o ka kekahi kauka hoy, ua loaa au i ka lolo panee. Uni, ai a namo au i ka lakou mau laau, aoheloaa ke ola, a mau no kou pilikia.

“I kekahi la, olelo mai la kekahi hoaloha ou e hoao au i na Huaale Akala a Dr. Williams no na Kanaka Namanakea. Ua hoomaka koke akuy la au i ka ai ana i ua mau huaale la, a kapae ae la au i na laau e ae apau. Mamua hoy o ka pau ana o na Huaale o ke poho mua i ka ai ia i au, ike iho la au ua loaa kahi pono iau. He unikumamalua poho huaale i pau i ka ai ia e au.

Mai ka nupepa Journal, Lawrence, Kan.

“Aia iloko o keia mau Heaele na huna laau waiwai nui e loaa ai he oia hou a he mea hoi e ikaika ai ke koko. O keia na Huaale Akaka a Dr. Williams no na Kanaka Nananakea. He mau laau kupono loa keia no na mai o na wahine, ke koko inoino, ka paa o ke koko, ka hana wai ano e, ka nawaliwali o ke kino. E loaa ana ka ikaika o ko lakou mau kino i keia mau Huaale. E ola ana nohoi ka mai o na kane, elike me ka luhi o ka noonoo, a malohi paa kekino, a pela aku.

E kuaiia ana na Huaale Akaka a Dr. Williams maloko o na poho, ma ke a kene@ o ke poho hookahi, a i @ eono poho no $2.50, a e loaa ao @ Halekuai Laau Lapaau apau. @ ehoounaia aku no maloko @ Dr. Williams @ N. Y.

 

HOOLAHA KUMAU.

 

Ka Ayer Laau

 

Hoomaemae Koko.

SARSAPARILLA.

 

E hoomaemae oe i koa koko me ka Ayer @aau Hoomaemae Koko @ aparilla), o keia ke laau pahu a oie @ kona ikaika hoola. Kupono maoli @ laau no ka mai Alaala, mai @ Puha, mai Ani, mai @ Puupuu oolohu, mai K@ ame na mai no apau e ulu mai @ mailoko mai o ke koko ino. He @ pono loa nohoi keia LAAU HOO@ MAE KOKO A AYER no ka ana i na lulu @ ame @ pehu.

Ma ke ano he lanu hooikaika @ la, aohe ona lua. E kokua ana ia @ mea puahana o ka opu ma ka @ ana i ka ai, hooikaika i ka @ a ke ake@ hoi i na @ ke kino i @ ka luhi ame ka hoomailo ana a @ mai Ua ika na kauka @ ma @ wahi apau, he Laau maikai @ Laau Hoomaemae Koko a Ayer @ laau keia i laua @ mai o ka paipai ame ke @ naauao ia ana o na laau @ koko a hooikaika kino @ Aohe laau hoomaemae koko @ keia, a i @ me keia.

 

KA AYER

 

SARSAPARILLA

 

Hoomkaakaula @

DR. J. C. AYER @ CO.

Lowell, @. U. S. A.

 

Ola ka Mai Awe @ Huaale a Ayer

 

No Keaha HOOKAWELIWA LELOA AKU AI @

 

ANU, KUNU

AME PUU EHA?

 

Ua kaulana loa ka LAAU KUNU @ AYER (Ayer's Cherry @ o na makahiki he aneano @ ma @ hoola ana i na Mai o ka kuu ame @ Akemama, ke aun, ke Kunu. ka Mai La Crippe, ame ka Mai Mala o ka paie Akemama. He ono keia laau ma ka luu ana, a he oialo ke ola.

 

AYER'S CHERRY PECTORAL

 

Na Medaia Cuia mai na Maikaka @

 

Mai lawe i na Laau @

 

Hollister Drug Co. Lt.

 

 Na Agena ma ka Paealea @

 

KAKELA ME KUKE

 

(KAURALENALA.)

 

Poe Kalepa ma ke Kemisina,

 

A HE

 

Poe Lawelawe Kepaa.

 

AGENA.

 

2736-@

 

Metropolitan Meat Co

 

(Hui Kuai Pili @.)

 

G.J. WALLER, (Wala) – Laa@ Nui

 

108 Alanui Moi.

 

Poe Kuai a Hoolako i na Moka

 

ME

 

Na Io Pipi, Hipa a pelaku.

 

E loaa mau ana na Manu ane na Ka mano i hoohuihuila @ o ka Haa.

Makepono ke Kuai i na io Pipi @ nei.

 

 

TELEPONA @