Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 40, 6 October 1899 — PALAPALA MAI NA AINA E. [ARTICLE]

PALAPALA MAI NA AINA E.

Ua lawe mai makou i keia palapala malalo iho nei mailoko mai o ka hoaloha a makamaka nupepa ' Ka Elele Hawaii" o Hilo, Hawaii, i puka ma ka la 23 o Sepatemaba aku nei. Ke haawi aku nei makou i ka hoomaikai ana iaia no keia manao waiwai nui i loaa mai ia makou mai iaia mai: Hale Hotele Occidentai, Kapalakiko, Aug. 29, 1899. Na Luna, na Hoahanau ame na Makamaka apau o ka Ekalesia o Haili. Aloha nui oukou: —Eia au i Kapalakiko e kakau nei ia oukou, a o ka la hope keia o makou e noho ai maanei, a i keia ahiahi e holo ai makou no Loko Paakai, ka aina o na Moremona. Ua hoea mai makou i Kapalakiko nei i ka Poalima, hora 2:30 o ka auina la, a ua hoea i ka hotele nei i ka hora 3:30. Ma ka moana, he malie no kekahi mau la, a he makani no hoi mamua ae. He mau Kahunapule kekahi i hui pu me makou mai Auseturia mai, he mau Elele no hoi e hele ana no ka Halawai ma Bosetona. Ma ka la Sabati, ua malama makou he halawai haipule maluna o ka moku, a he mau Kahunapule like ole kai malama pu i na hana. He nui no hoi na ninau i ninau ia mai ia'u e pili ana i ke ano o ka Lahui Hawaii ame ko lakou kulana. Eia kekahi oia mau ninau, a na ka poe o Auseturia ame na ohua kaahele honua mal Enelani mai, i ninau mai ia mau ninau. 1. He lahui ai kanaka no anei ka Lahui Hawaii i ka wa kahiko. .2. Ke mau nei no anei ka hoomana ana o na kanaka Hawaii i na kii ame ka mohai ana i na kanaka? , 3. He poe naauao anei na kanaka I Hawaii, a hiki ia lakou ke heluhelu a j kakau ? 4. He mau halepule anei ko lakou e hoomana ai i ke Akua? He nui wale aku na ninau oia ano ame kekahi mau ninau ano kuhihewa i ko kakou ano ame ko kakou lahui. Ua pane aku au, a ua wehewehe aku i ke ano o ke kulana o ka aina, ke kulana o na kanaka Hawaii maluna o ka aina. Ua olelo mai la kekahi haole kakau nupepa kaulana loa o Ladana ma Enelani: "Ina pela ke ano naauao ame ke kulana makaukau o na kanaka Hawaii, alaila, ua oi aku ka lahui Hawaii mamua o na lahui e ae o ka Moana Pakipika, a he mea minamina maoli ka lilo ana o ko oukou noho kuokoa ana, oiai, mamuli o ko'u manao, ua hiki maoli ia oukou na kanaka Hawaii e hookele i ko oukou aina ponoi." I Ma ka hiki ana mai nei i Kapalakiko | nei, a ma ka la Sabati nei, he elua manawa a'u i haiolelo ai ma ka hoomoe ia ana o ka pohaku kihi o kekahi luakini hou, a ma ka po iho, imua o kekahi anaina nui o na haole ma ka luakini nui loa o Kapalakiko nei. Na Emekona no i unuhi ka'u olelo. Aole i haiolelo o Rev. J. Kauhane ia mau halawai, nana nae ka pule hookuu ma ka halawai hoonoho pohaku kihi. A o ka'u i kamailio aku ai, oia nofee kulana malamalama o ka Lahui Hawaii, a ke kukala a hooia mai la na puoa o na Luakini Hawaii, "he lahui naauao a Karistiano ka Lahui Hawaii." Ma ka Poakahi iho la (inehinei), ua haiolelo hou au ame Kauhane imua o na Kahunapule o Kapalakiko nei, a ua hoomaikeike aku ia lakou i ke ano o ka hana ma Hilo, a ua hoike pu aku no hoi no ko kakou Halawai Hui Hoole Waiona ma Haili. Ua nui ko lakou mahalo no kela halawai, a ua olelo mai kekahi poe o lakou, "o Hilo wale no kahi oi aku ma ka honua nei ma ka hiki ana e ia he halawai o na lahui like ole me ka holopono." A ua noi e ia mai nei no au e kekahi mau Kahunapule e haiolelo i ko lakou mau luakini ke hoi mai makou mai ka Hikina mai.

Eia makou ke puolo ae nei i na wahi ukana o makou, a i ka hora 5 o keia ahiahi e kau ai makou ma ke kaa-ahi no Loko Paakai. Ua nui ka, malama o Emekona fa maua.

Ma keia hotele no hoi a makou e noho nei, he nui na Hawaii (Haole Hawaii) e noho nei, oia o Kahalelaukoa, Mrs. Kelalaina Kopikana, kaikaina o Mele Kipimana, Miss Ivy Likikini, Kuihelani, ka wahine a Kimo Ona Miliona o Lahaina, a ua kamailio Hawaii no makou i kekahi manawa. Ua hui pu no hoi makou me ke Keikialii Kawananakoa ame ke Alii Bihopa, kane a Pauahi. Oluolu ka launa ana. Ua noi e ia mai nei no au e Kilimana, (kekahi 0 na kamaaina kahiko i ka wa o Kauikeaouli Kamehameha III.) ma kona hale au e noho ai ke hiki aku makou i Bosetona. O kekahi mau mea hou e ae, e waiho no a hoi aku au. Ke hoopaa nei au iloko o ka buke hoomanao i na mea ano nui a'u e ike ai o kela ame keia la. E heluheiu aku i keia leta imua o ka Ekalesia apau. A ke haawi aku nei au 1 ko'u aloha nui ia oukou apau. E pule oukou i ke Akua no makou. A na ke Akua no e malama ia kakou apau a hui hou ke ae mai Oia. Me ke aloha nui. Ko oukou makamaka a Kahu aloha. S. L. DE3HA.