Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 41, 13 October 1899 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

K ;u: i na olelo hoolaha e puka i !)••. iii.i ko makou pepa o keia la. i likini kuai waiona kai haawiia K«'. I »»*vauschfclle ame D. H. Kail» )i > ma Pukoo, Molokai. M.ii i»"ina oe i ke kii ae e kuai i kaa •, iikik.il i" non nona ka inoa o ' Kali- . ;ina.' Kia mai no ko puni e mama, oia no \[)(•»'. ke aioha makuahine olaio, a . H.a oiwj i aioha io i ka mea ana i iiuha āi. l'a hala aku nei o loio S. M. Ballou ; me kana wahine no na kaiaulu o Ama ka mokuahi "Gaelic" o ka » Sabati nei. i'a hala aku nei o Kauka C. B. Wood naluna aku o ka mokuahi Gaelic ma ■..i Ja .Sabati aku nei no ka "Aina MaktM." nee ae nei ka Halepai o ka nupepa "Ke Aloha Aina" mai kona wahi i i ii mua iho nei, makai ae o "Aigupita il.iie" a malalo ae nei o Kuwili. Ca hoopiia ae o Kauka Noblitt imua . ka Aha Kaapuni o Honolulu nei, ma k.i Poakolu nei, a ua waiho loa ia aku ia ia imua o ke kau Kiure o Novemaba !»• nei. j H«> :*.hi kai holapu ae ma kekaiii ha- j i'kua; Pake ma ke kihi o Alanui Be-i ri:ania me Keaumoku, a ua pau loa ka j w .iwa; o loko i ka aiae ke ahi. Ma t .i hor: keia a oi o ke kakahiaka o .. .i 1. Sabati aku nei. H* Aha Mele kai haawiia maloko o \ hual-.ini o Waialua, ma ka po o ka l'oaono-aku nei, e kekahi mau puukani i na K<«ia Kamehameha, malalo o ke alakai ana a Mr. ame Mrs. Richards, i kokuaia e "Mele Kuke," ke kahuli leo !»-a <> Hawaii. Ua laulaha mai ka lono e holo aku >na o Mr. Samuel Parker no Amerika Hnipuia, ma keia mua kokoke iho, a ke haupu wale nei kekahi ptioe e hele aku ana ia no ka hana no a kakou e hone nei no i ke kumu o ka hana. Ho-n«-ia no.

Ma ka auwina la Sabati nei i hoau nuia loa ia ae ai ke kaa "otomobile" i .iutonn)l)ile) mua loa i hoea mai i Hanaii nei, malalo o na hookele ana a E. n. Tenney. Ma alanui Moi kona wahi ; aku ai, a he oi ka ui o ua hnnĀ. l'a hoe.-i ae nei ka waiwai io o ka ;naheif kuieana hookahi o loko o ka llui Mahiko o Kihei i ka $18, a oi. Ma !;a Poakahi. lilo 100 mahele no $10.50. Ma ka i'oalua nei. lilo 150 mahele no 513 no ka mahele hookahi. A ke nee nri no ka pii ana o keia "wai dala" me ne pii>H ana la na ka wai aniani. Ua hoi ha ae o Joe Duschalksy i 'kekahi wahine nona ka inoa o Ane Hila, ma K.im-inuwai ae nei, ma ka po' Po;iono n k>'l/i pnle nkn nei. Ua puwa ke poo o Ano Hila, a ma ka Poakalii nei kona kauia ana ae i ka "lele" imua o Lnnakanawai Wilikoki ma ka "Heiau" o "Kiilakaua Hale.*' Xawai la hoi kela kauoha mikini ho»noin> iiua-kepau t*like me ko na mikini ii.onoho hua-kepau e olali nei ma ko mal:o i nei halepa'i, i hala aku nei i kei-i nu-.i la aku la? "Na mea—na mea a J).i ::iea." wa-hi a na kohokoho ana :i Kahi poe. Nawai hoi kau? Na mea nohoi. I-: aha ana hoi oe e houpuupu nei. Ma kt- kakahiaka Sabati nei, hora 11 / ah«'.\ ua hoopalahuliia iho ia he ekoiu Take. īim ke alo iho o ka Pa Ilina Kupapau Katolika, ma Koula, e kahi kaa lii» a lal; »u e kau ana, mamuli o ka lapuia ana o kahi lio o lakou e ka uhane puiwa ame ka owala. Ua loaa no na maniihfu kukonukoau ia 1 akou. Pakele nai' ka lio mai nahaha, a o kahi kaii hoi mai opaha, i ole wale no e nahaha. Ma ku ana mai o ka mokuahi "Lehua" ma ka Poaono aku nei, Oct. 7. i laweia mai ai o Kamaki, mai Kaunakakai. Molokal mai, no ka lawelawi! lapaauia ana maloko o ka halema'i Moiwahine," no na palapu i loaa iaia vmi koiia kino, mamuli o ke pahu ana 0 ke •\£iana pauda" oiai ia e lawaia .ma nie ia mea. Lele ka lima akau, lele ka onohi maka akau, ame na manaonao e ae. Kanawai ole no paha kanaka i ke "giana paiula." l T a pinana aku kekahi poe haumana ame na kumu o ke kula nui o Punahou iluna o "Puu Ohia" (Tantalus) ma ka IN»aono nei. a i ko lakou hoi ana mai, ua komo aku la lakou i ke "ala a kuahewa," ;i nalowale ke alanui, aole hiki ke hoi niai. Nolaila, ua hoaumoe lakou nv Hiku i ka nahele ma ia po, a ao ae k.\ la Sabati. Ua hoounaia aku he makai kiu lio, a loaa aku lakou ma ka hoi a 2 o ka wanaao la Sabati e pupue ana i ke anu a ke "kiu" ame ka "hau" o ka waokele, M:\ ke ahiahi Poakahi nei, komo aku ]a kekahi poe koa Amerika maloko o ke kulanakauhale; a mahope iho o ka pau ana o ka a-i ana a ua poe la, ia wa i hoi mai al lakou; aka, hookahi o lakou i haohao no kana wahi buke pakeke. Ta hoomanao ae la ia, ua poina na wahi buke nei ana iloko, a komo hou aku la iloko, a ninau aku la i ka Pake kiH-ne o loko o ua haleaina la, no ua l)i;ke la ana, ua ho*oleia mai la. He $.>o o loko, ma ke dala pepa nae. l'a laweia ka Pake i ka "halewai." l'a hou mai nei no kahi "buke pua lehua" o Kauakanilehua, "Ka Elele Hawaii" o ka la 7 aku la o Okatoba, <iia hoi. kona helu 16; a ma keia helu 1 ike iho ai makou i kekahi moolelo nona ka inoa o "Kauna Wahine Mereviona, ka ul nohea manaonao me ka Uhimaka Uliuli," i ka peni aku a "Ho-olale-e-Kauakanilehua," ano like ifo me "Hoolale-a-Kauakukalahale" o Honolulu nei.