Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 42, 20 October 1899 — Page 6

Page PDF (1.43 MB)

This text was transcribed by:  Joe
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoolaha Mana Hooko

            I keia la i hookohuia aku ai o M. P. Waiwaiole, Esq., i Komisina no na Ala liilii ame Pono Wai no ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma kahi o S. Hapu i haalele mai. J. A. KING, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Oct. 11, 1899 2775-3t

 

KEENA O KO NA AINA E.

            Malalo o ke kauoha a ke Keena Kuhina, Wasinetona, D. C., i kakauia ma ka la 18 o Sepatemaba, 1899, ke hoolahaia aku nei ke Kauoha Mana Hookomahope ae nei no ka poe apau i kuleana ma ia mea. E. A. MOTT-SMITH, Kuhina o ko na Aina E. Keena o na Aina E, Sepatemaba 28, 1899.

 

Na ka Peresidena o Amerika Huipuia.

KAUOHA MANA HOOKO.

            Ma keia ke kauoha aku nei ka Peresidena o Amerika Huipuia e hoopauia na hana apau e lawelaweia nei, a e hookaukaukooia aku nei no ke kuai a hoolilo ana aku i na Aina Aupuni maloko o ko Hawaii Pae Aina; a ina he mau kuai kekahi, a he mau aelike paha kekahi no ke kuai ana i hanaia mahope mai o ke aponoia ana o ka Olelo Hooholo Hoohui Aupuni, e haawiia aku ka lohe i ka poe i kuai mai, ua lilo ia mau mea i mea ole a paa ole hoi; a o kela ame keia kumukuai i ukuia aku i na luna Aupuni kuloko no ua mau aina la, e hoihoi hou ia aku no ia mau dala. (Sila) I HOIKE NO KEIA, ua kauoha au e kauia ke Sila o Amerika ma keia. Wasinetona, Sepatemaba 11, 1899. WILLIAM McKINLEY. Na ka Peresidena: ALVEY A. ADEE, Hope Kuhina Nui.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI. OLAA, PUNA, HAWAII.

            Ma ka Poaono, Sepatemaba 2, ma ka hora 10 A.M., ma ka Hale Hookolokolo. Hilo. Hawaii, e kuaiia aku ai ma ke Kudala Akea, malalo o na kumu aelike, no na hale noho ame ka hoomaemae ana, a he oluolu hoi ka hookaaana iloko o ka manawa o umi makahiki.

            Aneane 360 mau Apana, he 50 eka no ka Apana hookahi, ma ka Apana Aina Hou o Olaa, i ana ia iho nei.

            Ua hiki no i ka mea e lilo ai kekahiapana ke koho no ka apana elua e pili pu ana me ka apana mua, koe nae ma na apana ma ke alanui nui.

            O ka mea e kuai ana i apana ma ke alanui nui, ua hiki no ke koho i apana kaawale aku, mai ke alanui aku.

            E kuaiia aku ana na Apana no ke kumukuai oi aku maluna o $1.00 ame $2.00 no ka eka, elike me ke ano o ka aina ame kahi i waiho ai.

            O na hookaa piha no na kumu aelike apau no ke kuai ana, e loaa no ma ke noi kino ana ae, a ma ka palapala paha i ke Keena Aina Aupuni, a i ole, i kekahi Keena Aina ma ia wahi. J. F. BROWN. Agena o na Aina Aupuni. Iulai 3. 1899.

            O ke kuai maluna ae, ma keia ua hoopaneeia a ka Poaono, Novemba 4, 1899, ma ia wahi, a ma ia manawa hookahi no.

            @a ke kauoha a na Komisina o na Aina Aupuni. E. S. BOYD, Augate 26, 1899. Kakauolelo. 2770-9t.

 

KO NA KAMAIKI ENEMI INOINO LOA.

            He oi aku ka hikiwawe o ka hoike ana mai o na ouli o ka ma`i maluna o na Kamalii mamua o ko na kanaka makua, a, nolaila, ua oi aku ka maalahi o ka lapaau ana i ko lakou mau pilikia ma`i apau. O na enemi ino loa o na Kamaiki, oia no ke "ko`e" iloko o ka opu, aka, e hiki ana no ke ikeia ka noho ana o keia ano holoholona iloko o na keiki, a e hikiwawe ana nohoi ke hoopauia. Ina e hiamoe maikai ole ke keiki, e @oke ai i ka oohiu a wauwau i ka ihu, e kakani ai na niho, aohe maikai o ke ano e ai ai i ka ai a maea hoi ka hanu, alaila, he ko`e ko loko. Hookahi no ano e lapaau ai i na ko`e-- oia hoi e hoomake ia lakou apau. O ka Laau Ilikini Kikapu no ka Hoomake ana i na Koe, oia wale no ka laau e make ai lakou. Mai noho a hoomau@a@@a wale i ka manawa ma kekahi lawelawe lapaau okoa ae, a mai hoomaunauna wale hoi i ke dala ma kekahi laau e ae, oiai, o ka Laau Ilikini Kikapu no ka Hoomake ana i na Koe, oia ka mea e loaa koke ai ke ola hikiwawe, ka palekana ame ka oluolu mau loa mai na kolapa ana mai a na koe. Hobron Deug Co. na agena no na Laau Ilikini Kikapu.

 

KA HEIHEI MOKU ELUA.

            Ua loaa mai nei ka lohe ia nei i ka Malama @ou ia a@a mai nei o ka eiua o @a ma@awa o ka heihei ana ma@aena o ke Columebia ame Shamrock, aole no he mea o laua i eo ai, a @a "kuea" wale ia ia holo ana. Ma keia holo ana mai @ei nae, ua kaa ke Columebia mamua, ma ka wa i kuea ia ai ko laua heihei ana, a he 3 hoi mile a ku aku laua i ka pahu eo, a he 15 minute ka manawa holo i koe a pau ko laua wa e holo ai.

 

Ke Aloha o kuu Makuahine

KE ALOHA O KA`U MEA I ALOHA AI.

Ka Mana o ke Aloha.

He Moolelo Walohia

            E kuu makamaka heluhelu, maanei e huli ae o Rikeke hoopono ma ka wa i kiolaia ai kona haku opio iloko o ka muliwai Seine, elike me ka mea i ikeia ma ka mokuna i hala.

            Ma ia ahiahi, ua hele aku la no ua wahi Rikeke nei no kahi hale inu rama e loaa mau ai kona mau wahi apu, aka, aole nae oia ke kumu nui o kona hele ana ilaila, aka, no ka hoolohelohe ana no ia i na olelo e pili ana i na hana a kahi Lapiace, he kuene nui a puuku hoi a ke Kauna de Berene.

            Iaia i hoea aku ai ilaila, lohe mai la ia, ua haalele kahi kahu kaa o ke Kauna, a ma ka hora 10 oia ahiahi e hele aku ai ia no ka hale o ke Kauna no ke noi ana i ke koena o kona uku.

            Komo iho la ke kanalua iloko o ua wahi Rikeke nei, aole paha auanei oia e huipu ana me ua wahi kahu-kaa nei, elike nohoi me ka mea maa mau ia laua, aka hooholo iho la no nae ia e kali no oia nona a hiki i ke aumoe loa ana.

            Mahope iho o ka pau ana o kona paoma ama o lpma aoma ahiahi, ala hoi, he mau minute wale no koe a hoea ae i ka hora 10, hoea mai ana ua wahi kuene nei, a ma ka nana aku i kona mau ano apau ia wa, aole i kana mai kona piha oiena, a e nukunuku ana hoi ia no ke kuene a ke Kauna.

            Mahope iho o ka lulu lima aloha ana o Rikeke ame ua wahi kahu haa nei, ua huki loa aku la o Rikeke i ua wahi kahu kaa nei a komo iloko o kekahi rumi, a maloko o laila i noho mehameha iho ai laua, me ke kamau wahi waina ana.

            "Alaila, he oiaio anei ka`u i lohe mai nei," wahi a kahi Rikeke i ninau mai ai i kahi kahu kaa, mahope iho o ka pu-ke ana ae o laua i ko laua mau kiaha, "aole io no i kaa mai ke koena o kou uku hana?"

            "He oiaio ia," wahi a kahi kahu kaa, me ka hoomau ana aku i ke kamailio ana, "aka, ua manao nae au i keia ahiahi e loaa mai ai ke koena apau o kuu uku. Ua hoike mai hoi o Laplace ma ka wa a`u i waiho aku ai i ka hana e hele mai au i keia ahiahi, a e uku mai no ia i kuu uku. Malaila ae nei au, aole oia o ka hale."

            "Aia oia i hea?"

            "E kala wale kona haalele ana i ka hale. Haiia mai nei au e kekahi poe i ike i kona wa i haalele iho ai i ka hale, o ka hora elima ia."

            "Ihea ia i hele aku ai?"

            "Aole au i ike: aka, e hai aku nae au ie oe, he hana limakoko lapuwale loa kekahi e hanaia ana i keia po. O ko`u manao maoli keia. O ka mea kupanaha loa no paha i ikeia mawaena o ke Kauna ame ia, o ia ko laua kuka kamailio pinepine ana i na la apau, aohe la hooko-o; a ke puka mai keia wahi Laplace iwaho, he mau helehelena ano e loa kona, a peia no me ke Kauna. E hai aku au ia oe, e kuu` hoaloha, he hana limakoko weliweli loa ka kela mau kanaka e hana ana."

            "He olelo houpuupu wale iho no kau," wahi a Rikeke i pane mai ai i kona hoa.

            "Aole keia he olelo houpuupu wale Aole ka hoi ou hoomanao no kela hai ana aku a`u ia oe no ka holo ana aku o ua wahi kuene nei i kahi kau hale o Bruno, a hoea mai ai nohoi kela hana ma Willeneuve, i pakele ai au mai make i na holoha o George Lamabereta?"

            "He keu no paha kela a kahi hana aka nui wale."

            "Aole paha ia he hana aka elike me la poe kanaka a makou i hele pu ai ilaila, i naholo ai hoi me he puulu manu ahiu la, he poe kanaka limakoko kela. A oiai au ke ike aku nei no i kou ano hoopohala mai i ka`u olelo, nolaila, e hai aku au ia oe i kekahi mea e li ai ka io o kou kino, e maeele puanuanu ai hoi ka oni ana o kou puuwai, a e okala hulu pii ai kou mau lauoho, ina nae oe e ae mai ana, aole oe e hoike aku i kekahi mea e ae i ka mea ae e lohe ana mai a`u aku. E paa loa kou waha."

            "Heaha la hoi ka hewa oia, a ae aku au ia oe, e paa kuu waja, aole au e kamailio aku i kau mea e hoike mai ai ia`u."

            "Ae: a e hui aku au ia oe. I keia la iho nei, ua kuka kamailio hou ae la no ke Kauna Berene me kahi Laplace no kekahi wa loihi loa maloko o ka rumi huli palapala o ke Kauna. I ka pau ana o ka laua kamailio ana, a puka mai hoi o Laplace, ua hele aku la au a nonoi iaia i ke koena o kuu uku. Ia`u i hoea aku ai ma ka puka o kona rumi, oiai hoi ua paniia mai ka puka a paa ia wa i lohe aku ai i ua wahi Laplace nei e noke ana i ke kamailio, a manao iho la au he kokoolua la kona o loko, nolaila, ku iki iho la au mawaho. A hala kekahi wa, a i ko`u hoomaopopo ana aohe mea e ae o loko ia wa i wehe malie loa aku ai au i ka puka a kiei aku la iloko. Ike aku la au iaia, ua ano e kona mau helehelena apau, e okala kunahihi ana kona mau lauoho, oia no oe o ka hulu puaa ahiu e kuku ana kokola ma ke kua. E noke ana hoi ia i ka holoke ma o a maanei o loko o kona rumi, me ke kamailio ana fala iho. O ka noho keia e loaa aku ana iaia e ku mai ana ma kahi ana e hooholo ana, ua olepeia ae la e kona wawae. Oiai au e naua aku ana iaia, lohe aku la au iaia i ke kamailio ana ae: 'He keu keia a ke kanaka hupo nui wale! E manao ana paha ia he hana maalahi wale no keia.'"

            Ua umalu mai la ka hiohiona kuoomaluna o Rikeke, a ninau mai la ia i kahi kanu kaa:

            "E ua maopopo anei ia oe, ua lohe  aku oe iaia e olelo ae ana e lawe powa ia ke ola o kekahi kanaka.:

            "Ua lohe maopopo loa au i keia mau huaolelo i puka ae mai kona may lehelehe ponoi ae."

            "A pehea, aole anei hoi oe i pano koke aku ia wa imua ona, he kanaka powa ia?"

            "Aole: oiai ua noonoo e iho la hoi au no ka`u mau dala ia wa. Ua manao loa no au e kamailio aku ia mea iaia ma kela wa oiai ua pii kai la hoi ka welawela kuakoko huhu iloko o`u, aka, manao hou iho la au, ina au e ka aku ana i ka inoino iaia, aole e loaa mai ana ka`u mau wahi dala."

            "A heaha kau i hana ai?"

            "Wehe loa aku la au i ka puka a komo loa aku la au iloko, a nonoi aku la iaia i ke koena o ko`u uku, a olelo mai la oia ia`u i keia ahiahi nei e kii aku ai au. Ma ka wa ana i nana mai ai ia`u, he mea e ka inoino o kona mau onohi maka, a, ua lawa ia inoino o kona mau maka e hoopuanuanumai i kuu puuwai. E hai aku au ia oe aole au he wahi kanaka ho-he wale, aka, o ka iino p piha omokoko o kela mau onohi maka i hoohuliia mai ai maluna o`u, ua lilo iho la ia i mea e wiwo ai ko`u uhane."

            I ka pau ana o kahi omole waina o laua i ka inu ia, o ka wa ia a Rikeke i haalele aku ai i kona hoaloha, me ka haawi ana aku hoi i ke aloha lulu lima iaia, a puka mai la ia iwaho.

            I kela wa i puka mai ai o Rikeke iwaho, aia ka manao luuluu ame ke kaumaha ke oni la iloko ona. Kau mai la imua ona na maka o kona haku opio. Ua ano pu mai la hoi kona kino apau i keia halialia manao aloha no George. Kulu iho la ka waimaka ma kona mau papalina, a olelo ae la ia:

            "Hele nohoi a he oiaio keia a`u e lohe nei, alaila, e kala kahiko loa ka paha oe i komo ai iloko o ka pilikia. A ina hoi, aole oe i komo iloko o ka poino i  keia wa, alaila, e loaa aku ana anei oe ia`u ma ka wa pono. Aka, aole o`u manao e hana ana ke Kauna i keia hana puuwai eleele."

            Hele awiwi aku la kona mau kapuai a hoea i ke kihi o ke alanui, ike aku la ia i kekahi kaa hoolimalima, a kehea aku la. Alaila, holo aku la ia i ka hale o ka ohana Lamabereta, alaila, mai ia wahi aku, holo loa aku la i ka hale o Robata de Maletere, eia nae, aohe mea hookahi i ike ia George. Maanei haawi iho la ia i ke kauoha i ke kahu kaa, e holo aku i ke alanui "Rue Lacepede."

            Aole i kana mai ka pioo o ua wahi Rikeke hoopono nei no ka palekana o kono haku opio. I ko ia nei hoea ana aku i ua alanui la, a ku iho la ke kaa ma ka puka pa o ka hale o ka wahine kilokilo Italia, lohe aku la ia i ke koele ana mai o ka hamare o ka wati o kekahi halepule, a o ka hora 12 ponoi ia o ke aumoe.

            Pii aku la ia me ka awiwi nui a hoea i ka rumi o Alice, a hookani aku la i ke pele me ka ikaika.

            Ia wa puka mai la ke kauwa wahine Italia, a ninau aku la keia no George. Ua pane mai la hoi ua wahine Italia la, ua hoea aku no o George ilaila, aka, ua haalele hou iho no oia i ka hale, aneane elima minute i kaahope ae.

            I kela wa hooho pihoihoi ae la ua wahi ana kona ola e lakou."

            Alaila, kamailio aku la i i ka wahine lawelawe:

            "Mai hai iki aku oe i ka mea au i lohe iho la mai a`u aku nei i kou haku wahine, o lilo auanei ia i mea none e pauiwa ai. E hai aku au ia oe, o elima a oi minure i hala ae la he wa lawa pono loa no ia e hookoia ai ka makemake o ke kanaka powa."

            Ia wa huli ae la ia a iho awiwi mai la i ke alapii. I kona hoea ana i ka puka pa hookuu aku la ia i ke kaa, a ku iki iho la ia me ka noonoo ana. Hoomaopopo iho la ia, aole ana kanaka i ike ai ma ke alanui ana i holo mai ai i like kona ano me ko George, nolaila, manao iho la ia ua hala o George ma kekahi aoao o ke alanui, nolaila, holi ae la keia a hele aku la ma ia alanui, me ka awiwi nui. Aia kona pepeiao akau ame kona pepeiao hema ke hoolonolono pono loa la me kela ame keia aoao o ke alanui.

            Iaia no e hele ana, aia hoi ua hoohikileleia aw la ia i kona lohe ana aku i ke kani ana mai o kekahi ulili: a hoomaopopo iho la no ia ma ke ano o ke kani ana o ua ulili nei, aole ia he ulili kahea na ka makai, aka na poe powa no o ka po, a o ko ia nei wa no ia i holo aku ai ma kahi ana i hoomaopopo ai, o kahi ia i kani mai ai ua ulili la.

            Oiai keia e holo ana, me ke ake loa hoi o kona noonoo e ike aku i kekahi mea kino kanaka, aole wahi mea ona a ike aku; aole nohoi ia i ike i kekahi makai e maalo ana ia wa, a hooikaika na ano ame na helehelena apau o kono haku opio.

            I kona hoea ana aku i kahi i kapaia o "Place Maubert," ia wa ia i ike aku ai i kekahi poe kanaka e kau aku ana maluna o kekahi kaa, a he  olenalena hoi na kukui o ua wahi kaa la. Hoao ae la ia e kuhea aku, aka, mamuli o ka ikiiki loa o kona kaumaha e lulumi ana iloko ona, i huipuia hoi me ka nawaliwali i loaa iaia ia wa, ua pahemi pu wale iho la no kona leo kahea.

            Hoea aku la keia ma kahi i ku ai ke kaa ipukupuku olenalena, a loaa iho la ka papale o kona haku opio, lalau iho la keia a puliki ae la ma kona ihu, a hiolo iho la na waimaka me ka ikaika me kona olelo ana iho:

            "O oe-- o oe io no keia e kuu haku opio. E kaawale ana ka kaua! He uku paha auanei kou loaa aku ia`u i ka wa pono. E kuu Akua e, ke Akua kiai i ka poe i hoope`a wale ia, e aloha mai oe ia`u. E aloha mai oe i kuu haku opio."

            Aohe kanalua i koe iloko oia nei, o ka haku opio no ia ona e laweia la e ke kaa ipukukui olenalena. Paa ae la no keia i ka papale o kona haku, palepale ae la ka peahi lima i na kulu waimaka ma kona mau papalina, a uhai aku la no kela mahope me ka hoomauana no o kona mau maka maluna o na ipukukui olenalena.

            Hoao ae la no keia e kahea, aka, aohe wahi mea a puka aw o kona leo. Holo no keia, ke nana la na maka no mua, no kahi aw la keia e nana o ka ike aku i kekahi mea kino kanaka, aka, he ole uae ka ike. Loaa mai la kahi papele oia nei i ka ehu a ka makani, lele ana mailuna aku o ke poo, no ke kii ana aku i ua wahi papale la ke ike iho la keia i ke ano pakikakika pheehee o ko ia nei mau kamaa ma kapa alanui pohaku ana e holo ana a he mea hoopilikia nui loa mai ia i ka la nei holo ana, nolaila, @u aku ia ko ia nei mau wawae i ua mau wahi kamaa `ia, a holo olohelohe aku ia kona mau wawae.

            Aohe papale, aohe kamaa o kahi Rikeke hoomanawanui e uhai nei mahope o kona haku. Aia no ma kona lima kahi i paa ai ka papale o kona haku opio, a ua lilo ia mea i kumu hoeueu ikaika no ia nei, a holo no. Ke ike aku la no ia ke kaa e holo ana mamua.

            O ko ia nei holo keia, a ike aku la keia i ke ku ana iho o ua kaa la mawenakonu o ka uwapo, a hooikaika loa aku la keia i ka holo ana. Ke hoomaopopo iho la keia, aohe ona ike pono i kana wahi e holo aku ana, ua hele mai la kona mau maka a pouli pu, a e kani ana ka ula o kona mau pepeiao me ka ikaika loa. Ke ike koliuliu powehiwehi aku la no nae ia i ka hapaiia ana ae o kekahi kanaka, mailuna mai o ke kaa ipukukui olenalena, a kaikaiia ae la ma ka uwapo. Hoomauaku la no kei i ka holo, a iaia i kokoke aku ai i ka uwapo, oia kona wa i hooikaika loa ai e kahea ae, a lohe ia ai kela mau huaolelo, "E kokua! E kokua!" A lele aku la keia iloko o ka muliwai.

            O ka hopena mai, oia no na mea i ikeia ma ke hapa hope o ka helu o kela pule aku nei. Nolaila, e kuu makamaka heluhelu, e huli ae kaua a nana aku i ka mea e pili ana i ke kino o George, ke kino hoi o kona haha ana iho ma kona houpo:

            "Dead! Deal! Poor, poor George!"

            I ka hoea ana mai o ke Kauka i kiiia aku ai a nana iho la ia i ke kino "make" o Geroge e waiho ana. Me ka elu unuhi ae la ia i kekahi omole mailoko ae o kona ekeeke, a lalau iho la ia i ka waha o George i hele a aaki paa kona mau ku`i, a hooweke ae la, alaila, hookulukulu iho la ia i kekahi mau kulu o ka omole ana i unuhi aw ai mailoko aw o kona pakeke, iloko o ka waha o George, alaila, kauoha aku la oia i na kanaka e noke ana i ka anai ame ke ku-ai i ke kino o George, e hooikaika lakou ia hana maluna ona.

            He oiaio aia kela poe kanaka ke noke la i ka lakou mau hana me ka eleu loa, oiai hoi ke kauka e kukuli ana ma ka aoao o George. He elima paha minute mahope iho o ka ninini mua o ke kauka i ka laau maloko o ka waha o Geroge, aia hoi, ninini hou iho la no ia i ua laau la. A noke no ka anai a na kanaka. He mau minute mahope mai, ua ikeia ae la ka hanu hou ana ae o Geroge, a kaakaa aw la hoi kona mau maka.

            "Ola! Ola! Ua ola kuu haku!" wahi a Rikeke i hooho aw ai, me ka puili ana aw o kona mau lima mamua pono o kona alo.

            E kuu makamaka heluhelu, ua pakele o Geroge.

            I keia wa i hoomaka mai ai ke Koronero i kana hana, oia ka ninaninau ana i na hoike i ike i ke karaima i hanaia ma ia po. O ka hoike mua, oia no o Durana.

            Wahi ana, ma ia po i ka hale ia o kekahi hoaloha ona, a i kona hoi ana mai, mai laila mai, ua ukaliia mai la ia e kekahi kauwa, no ke aumoe loa o kana wa i hoi mai ai. I ko laua kokoke ana mai i ka uwapo, ua puiwa laua i ke kuho ana o kekahi mea kino koikoi iloko o ka wai, ame kekahi leo hooho no ke kokua e wawalo ana. Ike aku la laua i ka lele ana aku o kekahi kanaka iloko o ka wai mai luna aku o ka uwapo a haule ana iloko o ka wai, a ma ia wa hookahi nohoi like aku la laua i ka holo ana anu o kekahi kaa me ka hikiwawae loa. Hoea koke mai la nohoi ma ia wa, na makai. Mamuli o ka lakou hooikaika ana, ua hoopakeleia he elua kau kino kanaka mai ho-lo-a-ia ko laua mau kino iloko o ka opu o ka wai.

            Alaila, o Rikeke hoopono ka lua aku o ka hoike. Hai mai la ia i kona ike ana i kekahi kaa ipukukui olenalena ma kekahi o na alanui mehameha loa o loko o ke kulanakauhale, oiai ia e hoi mai ana no loko o ke kulanakauhale nei. I kona hiki ana mai ma kahi ana i ike mai ai i ke kaa ipukukui olenalena e ku ana, loaa iho la iaia ka papale o George, akahi no oia a hoomanao ae, he hana puuwai eleele kekahi i hanaia, a nolaila, ua uhai mai la ia i ua kaa la. Ua hoea mai la ia i ka uwapo ma ka wa a na limakoko i kiola aku ai ia George iloko o ka wai. Ua lele mai hoi ia mahope ona, a me kahi ikaika uuku i koe iaia, ua hoolana ae la ia i ke wai, a hiki wale i ko lana loaa ana ae i na lima kokua.

            "Alaila, mamuli o kau mau mea i hoike mai la, he hana pepehikanaka, a lawe ola keia i hoomakaukau e ia mamua?" wahi a ke Koronero i ninau aku ai ia Rikeke.

            "Pela no ka mea oiaio," wahi a Rikeke.

            "Manao anei oe, he hana powa maoli keia no ka waiwai e haliia ana ma ko George kino?"

            "Pela no ko`u manao," wahi a Rikeke i pane mai ai, me ka olelo ana mai nohoi, "ua hoomaopopo au he uwati ka George Lamabereta nei, a he maa mau nohoi oia i ka lawe he mau dala mahuahua me ia."

            "A ua lilo aku keua mau mea apau mai a iaia aku. @e mea oiaio ia; aka, wahi a ke Koronero i hoomau mai ai i ke kamailio ana, "o kahi mea kupanaha nae, oia ke kiola ana o keia poe powa i kona kino iloko o ka muliwai, mahope iho o ko lakou hoohina ana iaia nei ilalo ame ka aihue ana hoi i kana dala.  O ka mea maopopo ma kela hana a ua poe la, oia ko lakou makemake ana e ikeia ua make maoli oia nei, mamuli o kona haule ana, a kiola maoli ana paha iaia iho iloko o ka muliwai. Ea, ua ike anei oe i ke kumu o ko George hoea ana ma kela wahi i ka po nei?"

            "E huli hoi mai ana ia mai ka hale mai o kekahi hoaloha."

            "Alaila, ua hoohalua maoli keia poe me ka manao maoli ana no e uhai iaia a hoea i kahi kupomo loa e hooko aku ai hoea i kahi kupono loa e hooko aku ai lakou i ko lakou makemake. A pehea hoi oe i hoea ai ma keia wahi?"

            "I ke ahiahi nei, lohe iho la au i kekahi mea i hoike ia mai ia`u, oia ka mea e pili ana i keia hoolalaia ana o keia hana powa," wahi  a Rikeke i pane mai ai." A oiai hoi, ua ike au, a ua kamaaina nohoi i kona wahi e hoohala ai i kona manawa, ua hele aku la au, me ka manao ana e hoike aku i ka upuia ana o kona ola e laweia, a i keia hele ana aku nei a`u ua hoea aku la au i kahi i hoomaka mua ia ai keia karaima."

            Nana aku la ke Koronero me na ma ka oolea i ua wahi Rikeke nei a olelo aku la:

            "Ke hoomaopopo nei au, ke hu@a nei oe i kekahi mea ano aui loa."

            "E Monealu Koronero, wahi a Durana i pane mai ai, "i nonoi aku au ia oe, mai ainau mai oe i ka hoike i kona niau. I @ai aku au ia oe, he mau kumu koikoi loa ka ka hoike i aua ai i ka hoike ana aku i ka mea a ke Koronero i makemake ai, aku e hiki mai ana no nae ka wa pono, e hoike mai ana no ia i ka olalo apau. O ka mea nui loa ma ko`u manao ana, oia ka imi ana i ka poe na lakou i hana i keia karaima."

            "Ae," wahi a Rikeke. "he eha ka nui o keia poe kanaka, a o ke kanaka kahu kaa ko lakou lima."

            "Pehea; he kaa laikini nae paha keia?"

            "Ae;  a he mau  ipukui olenalena kona." wahi a Rikeke.

            "Alaila, he mea alakao maikai loa ia."

            "Aka, he mea hoike oi aku ka`u o ka maikai mamua o na ipukukui olenalena. O ke alakai o kela poe kanaka o Rombelle no ia, a o kekahi inoa o keia kanaka, oia no o Kuini. Aia kahi houluulu mau o keia poe maloko o kahi hale inuwaina, ma Rue du Rouseau, Helu 107.

            "Ua pono. Aohe au mau olelo hoike a ae?"

            "Aole. O ka`u mea nui iho la no ia i ike ai."

            "Alaila, e hoike aku ana au i keia hihia i ka Oihana Aupuni," wahi la oia ia Durana ma.

            Ma ka wa i pohala loa ae ai o George ia wa ia i nana ae ai ma o a maanei a ika ae la ia ia Rikeke, a hoomaopopo iho la ia, oia no kona mea nana i hoopakele. Ia wa haawi aku la ia i kona Ilima ia Rikeke, oiai hoi i haloi ae ai ka waimaka ma kona mau makahiki, a pane aku la ia:

            "Ma keia hope aku, e hoolohe no au i kau mau oleloao apau e haawi mai ai ia`u."

            Lalau mai la o Rikeke i ka lima o kona haku, me ka olelo ana mai:

            "Pomaikai loa au, ua pakele oe. Ano, e ae mai oe ia`u, e hoolauna aku au ia oe ia Monesia Durana, ka makuahunowaikane o kou hoaloha oiaio, Robata de Malatere."

            Alaila, lalau ae la o George i ka lima o Durana, a pane mai la imua ona:

            "Ke hauoli nei au, ua lulu-lima pu au me oe, e Monesiu Durana, ke kanaka i kaulana kona inoa no ka oluolu ame ka lokomaikai."

            "Ae;" wahi a Durana i pane ae ai, "a e loaa ana ia oe iloko o`u, he hoaloha oiaio nou."

            "Merci--merci. (Mahalo, mahalo,)" wahi a George i pane mai ai.

            Oiai hoi o George ame Rikeke hoopono e u kamailio liilii ana, ia wa i huli ae ai o Loio Durana, a ninau aku la i ke Kauka, ina paha he mea hiki e laweia aku o George mai ia wahi aku. Ua pane mai la ke kauka:

            "O ka eha ma ke poo, aole no ia he eha pilikia nona; a ua hiki no oia ke laweia aku mai anei aku."

            "O kahi kupono loa e laweia aku ai o George, oia no ka ho@ele," wahi a Rikeke i pane mai ai; oiai ua makau loa oia o lilo kona hoihoiia ana aku i ka hale i mea e hoopilikia loa ia ai kona makuahine."

            "Ua hoouna aku nei au i ke kauwa, e kii i kuu kaa; a i ko`u hale e hoihoiia aku ai o Monesiu Lamabereta."

            He hapalua hora paha mahope iho, ua hoea mai la ke kaa o Durana. Me ka pau pono i ka owili ia iloko o ka huluhulu, ua hookauia aku la o George iluna o ke kaa, a kau pu aku la nohoi o Durana ame ke kauka.

            I ka hoea ana o Rikeke, hoopono i kona wahi pupuhale, ua wehe ae la ke alaula o ke ao. Haule iho la ia maluna o ka punee a hiamoe iho la.

            Ua ae aku hoi oia ia George, e hele aku no oia e ike i kona luaui makuahine ma ia kakahiaka, alaila, e hele loa aku ia e ike ia Robata de Malatere, a e kauoha iaia, nana e kiai makaala loa ia Alice, i ole ai ia e loaa hou i na hoopilikia ana a ke Kauna.

            Ia kakahiaka ae, ua puu iho la he umikumamalua poe kanaka nanaina lapuwale loa, maloko o kahi hale inu waina ma Rue du Rousseau. O ka ona kekahi o ua hale la ame kana wahine.

            Mawaena o keia poe i paa iho la i ka hopuia, o Kuini kekahi, ame kekahi kanaka i hele pu ai me ia ma ka po mamua iho. O na kanaka e ae elua i hele pu ai me laua, ua paa iho la no i ka hopuia. A ma ka wa i huliia aku ai lakou, loaa iho la ka wa@i ame ke eke dala a George, ma ka paa ana a Kuini.

            I ka ike ana o ua poe nei, ua pau na mea apau i ka ikeia, ua hoike ae la lakou i ka mea nana lakou i hoounauna e hana i ua hana la i paa ai lakou i ka hopuia. Hoike ae la o Kuini, o Laplace kona mea nana i hoolimalima mai, a he kanaka hoi keia e noho lawelawe hana ana malalo o kekahi kanaka waiwai loa o loko o ke kulanakauhale. Ua hoike mai la o Kuiui i ke auo apau o Laplace.

(Aole i pau.)

 

Hoehaia o James Deer

            Ua kuia la ka wawae o James Reed iaia he eha inoino loa. Ua pii mai la ka pehu, a ua nui nohoi ka eha i loaa iaia, aole hiki iaia ke hele pono, ke ole i kekahi pauku hau paa a loaa iho la me na kookoo poaeae. Ua lapaauia iho la ia e na Kauka, a hana iho la nohoi la i na laau hamo he nui, a e hoauau ana i kona wawae iloko o elua ame kahapalua galani wisike, eia nae, aole he wahi mea a loaa ke ola, a hiki wale i kona hamo ana i ka Laau Hamo a Kamalena. Hoko o ka pule hookahi, u loaa mai la iaia ke ola loa ana, a ua manaoio loa oia ina aole oia i kau i ka Laau Hamo a Kamalena ina ua oki maoli ia ka wawae ona. O Mr. Reed, oia kekahi o na kanaka kalepa koikoi o Clay Court House, W@ @a Aohe lua e loaa ai ka Laau Hamo a Kamalena no na maui ame ka @@@a@ ka. E kuaiia ana e na poe kawili laau apau. O Benson Smith @ Co., na agena no ko Hawaii Pae Aina.

 

Na Kanaka Nukuani

            Ua waiho aku ua kanaka oiwi o ka aina o Nu Kilani i ka lakou hoi @@@@ o ka Ahaolelo o ko lakou. Aupu@i, u@@ o ko lakou Lu@amakaai@a@a ia, o @@@@ lakou e hele aku i ke kaua i @@@@@@@@. Ua loaa he 250 poe i ohi@a i poo koa mai Nu Kilani mai, a he @@g@@@@@ @@! mai Victoria mai Australia.

 

MA KA HALE MANA @OO@O

            Ua hoihoiia aku @e @@@@ @ @@@@@@ Ki@i ao l@aa o ka Hale Mana Mook@@@ ke Aupuni oia ka @oaha @@@, @@ @@ laila oia kuhi i wai@@a ai a @@@@ kuia ia 8a@a@@ ne ka wa o @@@@@@@@@ aku ai oia no @@@@ @@@@ @@@

 

            Ua oleloia, o ka waiwai@o o na @@@ ua i haule iho i keia maa ia @@@@@@ $20,000.

 

            He nui ka ua ma ka mokupuu @@@ uai i keia mau la iho la. Pela @@@@ ia mai.

 

            E ku mai ana o Peresidena @@@@@ ka la apopo mai Hawaii mai @@@@ mai o ka mokuahi Kinau.

 

            Elua pule okoa i koe a @@@@ @@@@ Kan Kiure o Novemaba ae @@@@@ hooliu liu na poe mea hihia, @ @@@@ kau mua.

 

            Ua paniia na Hale Oihana Au@@@@@ Honolulu nei ma ka Poaha nei, ua @@@ pa na hae, a ua pani ae nohoi @@@@@ mau hale kalepa o ke kulanaka@@@@ nei no ka hoomanao ana i ke @@@@@ Kalaiaina i make.

 

HOOLAHA KUMAU.

 

DR. @. MITAMURA.

            Keena Oihana, 427 Alanui Na@@@@@ Pahu Leta 842; Telepona 132@@@@ w@@ noho 542 Alanui Nuuanu. Hora @@@ 12 a. m. ame hora 7 a 9 p. m. Na @@ Sabati, 2 a 6 p. m.

 

DR. I. MORI,

            Keena Oihona, helu 427 Alanui N@ @@ anu, Pahu Leta 842 Telepona @@@ Hale Noho 524 Alanui Nuuanu N@ hora: 9 a 12 a. m., a mai ka @@@@ 6 a 8 p.m. Na la Sabati, hora: @ @ 6 p. m. @@@@@

 

            W.C. Achi. Enoch Johnson

ACHI & JOHNSON.

LOIO! LOIO! LOIO!

            Keena Hana, Helu 10 aoao Komo@@@ Alanui Moi.

 

W. R. KAKELA

oio a he Kokua ma ke @@@@

HE LUNA @OOIAIO PALAAPIA

137a

 

LYLE A. DICKEY

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

Not@ri @o ka Lahui@hu

            E hookoia na hana pili kanawai apa mai na Mokupuni mai.

            Kihi o Alanaui Betela me Moi. Pahu Leta 786. Telepona 806.

 

Papa! Papa!

Aia ma kai@

 

LEWERS & COOKE

(Laui ma.)

Ma ke Kahua Hema o na Alanui Papu me Moi.

 

E LOAA NO NA

Papa Nouaiki

O kela a me keia ana.

Na Pani Puka...

Na Puka Aniani...

Na Olepelepe...

Na Pou...

Na O`a...

Na Papa Hale...

Na Papa Ku...

Na Papa Mea...

 

Na Pili Hale

O na Ano apau.

A me na

 

Wai Hoohimuhiai Nao

o @@ @@@ @@@@

 

P@@@io@ Ana @@ N@i Wala.

@@ @@@@ @@@ @@ @@@@@ o @@ @@@@ @@@@ @ @@@ @@ maheahea @@@@ mae @@@@@@@@ o @@@@@ o @@@@@@ @@@ @@ @@ @@@ o @@@ o @@@ @@@ @@ @@ @@@ @@@@ @@ @@

 

Uku Heahea Loa

@ @@@@ @@ @@ @@@ @ @@@ @@ @@@@@ @ @@@ @ @@ @@ @@@ @@@

@ @@@ @@@ @ @@@ @@ @@@ @@