Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 42, 20 October 1899 — Na Elele Hawaii no Bosetona. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Na Elele Hawaii no Bosetona.

Ma ka oluolu ame ka lokomaikai o Rev. J. M. Ezera o ka Ekalesia o "Ka i'a hamau leo," e noho mai la i Bosetona ua hoouna mai la ia ia makou i ka nupepa "The Congregationalist," Sept. 2S, a malaila makou i ike iho ai i ka hoike a ua nupepa la no ka mea e pili ana i na Elele Kahu Ekalesia mai Hawaii aku nei. a*pela pu hoi me ke kii o Rev. E. S. Timoteo ame ko makou mea kakau. Eia iho na mea a makou i unuhi mai ai, ame na kii o keia mau "Levi" kamaaina o Hawaii. O ka hope loa o na kahea inoa hanohanoia ana ma ka Poakolu nei, oia no na inoa o na Elele Hawaii, a, mamuli o ka ohohia i hoikeia'ae e na mea apau, ma ka wa i kahea pakahi ia ai ko lakou mau inoa, ua ike maopopo ia, aole lakou i panaiki ma ka mahalo ulumahiehie ia ana e ka Aha. O na Elele apau eono, he poe Kahu Ekalesia wale no, he eha mai Oahu mai a he elua mai Hawaii. 0 ke alakai o keia poe Elele, oia no o Mr. 0. P. Emekona, he AngloSaxon maoli ia, he elua he mau koko awili laua. a he ekolu he poe kanaka Hawaii holookoa. Aka, e haiolelo ana lakou apau imua o ko lakou mau anaina ma ka olelo Hawaii. Aole e hoomaopopo ana kekahi mea mawaena o kakou iho i ke ano apuupuu kalakaia o ka kakou olelo, ma ke kamailio ana,

aia wale no a lohe oia i na Elele Hawaii e kamailio ana i kahi ame kahi ma ka olelo Hawaii, me ka leo niaikai a he kohu kani oluolu ana na ka melodia. Ua hoonaauaoia keia poe Kaliu Ekalesia maloko o ke Kula Kanunapule hookahi wale no ma ka Pae Aina —Tlie North Paeific Missionary Institute, (Ke Kula Kahunapule o kaPakipiKa Akau). Mamuli hoi o ke kulana ko'iko'i o ko lakou mau Ekalesia, ka loilii hoi o ko lakou wa o ka noho kaliu ana, ame ko lakou ano he poe makaainana ko'iko'i nohoi, ua lilo lakou i poe kanaka e haaheo ai ka Pae Aina, ma lea lioouna ana mai ia lakou, i poe Elele Hoike no ka hana Karistiano ma Hawaii, ame ka nohona lahui maoli hoi. Ua hikrke oleloia, he Karistiano ma ke kino (form) ame ka uhane (spirit) ,oiai, o ka Ekalesia Konegatlonale, ka hoomana maoli no o ka Pae Auia, a o keia j)oe eono, o lakou na Elele no na kihapai Ekalesia lie kanalima-kumamaha na Hawaii. 0 ka mea i hoonohoia e makou mawaena konu," wahi a kekahi hoa o lakou i pane iioomakeaka mai ai. oia no o Rev. J. Kauliane, he Kahu Eka!esia no kekahi kihapai ma Hawaii. aneane kanaono mile mai Hilo aku. O keia kanaka poohina, e lamalama mau ana kona mau maka ine na mino aka ana, oia kalii alii o ka Pae Aina, ma ka lalani la o na'lii kahiko loa. E papahi pu ana maluna ona, ka hanohano o ka noiio ana iloko o ka Ahaolelo Hawaii no na makahiki he kanakolu-kumama-lima, no na makahilei hope mai nei nae

he umi, ma ke ano Senatoa, a-no.ka hapanui o ka manawa, he hope Peresidena oia no ka Ah£i Senate. 0 kona kokoolua hoi, oia o Mr. Desha, he kahu oia no ka Ekalesia ma Hilo.

0 kekahi Elele, oia o Mr> Timoteo, (ka mea nona ke kii i hoikeia maluna ae nei) he Ekalesia Hawaii maoli kona ma Honolulu, a oia nohoi ka Ekalesia nui, he kahunapule ia no ka Ahaolelo. 0 Mr. Ezera, he kanaka ia i komohia ma na hana e mau ai ka nohona maluhia ina ka Pae Aina a he makaukau nohoi ma ke ana ī ka Olelo Beiitania, ke hoakak i inai oia i kona manao, he kihapai kona ma kehi he umikumamalua mile mai Honolulu aku. A o kekahi Senatoa nohoi, oia o Mr. Waterliouse, a mai Oahu mai nolioi ia.

Ua hookaulua no na Elele ma na kulanakauhale he lehulehu loa ma ke alahele a lakou i hele mai ai no Bosetona nei, e haiolelo ana ma na anaina Sabati ame na Ahahui Poakahi. Ama ko lakou alahele huli hoi aku, makemake lakou e hiki kino ma ka aaīawai a ka Papa Amerika a holo loa aku nohoi no Wasinetona, a e ike i ka Peresidena. Oiai hoi, aole ka lakou haakai pili kalai Aupuni (honua) eia nae, ua paa ka manao o na Elele e hoike aku i na mea io maoli e pono ai o Ha*£ii, oia hoi, e loaa iaia ka pono kaalike o ka nohona Aupuni huiia. Aoie hookahi o keia poe Kahu Ekklesia i hoea mai i Amerika nei mamua. * * * * Ua piha mahalo loa lakou no ke ano o ko lakou hookipaia <tna e kakou nei, ame ka nani o Bosetoaa nei, "kahi i oi aku ka oluolu o ka aohona maha i ko Kikako." Ua oielo mai lakou no Kauka Withrow, ma ke ano, oia ke kanaka Amerika haiolelo hiki ia lakou ke hoomaopopo me ka maalahi.

REV. E. S. TIMOTEO.

REV. J. M. EZERA.