Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 51, 22 December 1899 — KEIA AO KELA AO HE KAMAHAO O NA KAMAHAO. [ARTICLE]

KEIA AO KELA AO

HE KAMAHAO O NA KAMAHAO.

no A h 11.011 A A J ' .Vo KA LAIIUI lĪAWAIĪ. ttela vva haawi aku la au iaia i ■&*n no ke aloha ana aku iaia. Ua' haāoi ae iu na waimaka ma kuu maka, sō*i <93. iiu mai Ja ke aloha iloko o'u 110 'kana man hana maikai apau ia'u. Ma fca»a mau olelo i hoike mai ai ia'u, ua %DBaß»Tpopo iho la an, aole au e ike iaw.aoa iaīa. Ua ike au, o keia kanaka o ko'u mau hoaloha oiaio loa. au," wahi a'u i pane aku ai "aolh; oe o haalele e iho ana ia «!aea»jrai nei, a hiki i ko'u hoi hou ana aa»i afai ua makemake loa au e ike tm! i Ao'u ano, mahope iho o ka pau na lawelawe ana o Heliobas ia'u. **« kuu hoaloha," wahi ana i pano 2Mti «a āi'li, "he mea makehewa ko'u anaka ana aku ia oe, mahope iho o ka jsBßi ana. o ka Heliohas lawelawe aaa 'iii oe, oiai hoi, e lohe mai ana no •aea anal iaia mai; a oia ike e loaa mai īali maf iaia niai, ua like no ia Tnjßinr».ike maka maoli ana aku ia oe." £&Sta y pane liou aku la au iaia: "Ua lueilhKu inai nei au i ka buke mele au i haaxx mai ai ia'u. Ua makemake nae īoaa kekahi buke o keia ano. He aneM' kekahi e loaa ai ia'u he huke me keia?" ""5E ioaa ana ia oe he buke o keia ano, ina «w « nonoi aku ana ia Heliobas. j wahi e ae o ka honua nei apau e j lioau ai keia buke. Ano, e maelemoakaawale ana kaua. Ke haawi e aloamei au i ka'u mau hoomaikai ana 3a «s no ke ola kino maikai ame ka ?taaraft" e loaa ana ia oe ma Parisa. Mai sfasßa oe i kahi i noho ai o Heliobas, 3rof— Hotel Mars Champs Elysies. oe!" Jfe' wn puka mai la au mailoko mai r» to>«3 rumi, a liele mai la au a pii 3iufi la tna ke alapii e ho'ea aku ai i &tfdi rumi, a i ko'u liiki ana i ke poo m atapii, huli aku la au nana 1 iaia, %Bitiakrī īa au iaia e ku mai aua. kunou a&a la au iaia, a kunou mai la nohoi ike aku la au i kona huli ana •af» a nalowale aku la. ?.l'ela auina la, ua hoīke aku la au i miinao imua o Konela ame Mrs. I JĒtwaila, no ko'u makemake e holo i Barlsa e halawai pu ai me kekahi kauit* aaulnna loa o laila, no ka mea e Jina ia'u. Hoike aku la nohoi au ōa2aaa. he mea pono laua ke kala mai ma ka hookuu hookahi ana mai iaun oo ka hele ana aku ma keia huaItan. Hai uku la nohoi au ia laua, ua *if»Ba Jco'u wahi kupono o Parisa e noho -aale nohoi e liuliu ko'u mau la e kaaoale ai mai a laua mai. a hoi mai nr» xīf. ian e hoike ana i keia man imua o ua mau hoaloha nei aole au i hoopu-a iki aku imua o āfaraa uo kahi mea e pili ana ia Rafeela *SplutL 28a ka hora 1D o kekahi la ae, ua haiho la au ia Cannes ma ke kaaalii tk» l«i»risar- Mamua nae o ko'u haalele "ina tfeo j ko'u rumi ia kakahiaka, ua *St»osstbaohao loa ia ko'u noonoo i ko'u 13« *na aku i na. pua lilia a Celini i feaarsis mai ai ia'u, na hele a eleele elika nanahu, a ua like ioa hoi me Ite&aM mea i papaa i ke ahi. A ia wa ai ko'u hauli, ua hoopauia pa'Aal» ola mahiehie o kuu pua lilia e kukuna o ka uwila. MOKUNA VI. iIOEA ANA I KA HOTELE MABS V — KA IKE ANA IA HELJOBAS. JS&v&ejia o ka hora-ekolu ame eha 3 Sca auina la, ua hoea aku la au i ka Swt6ls Mars. L kekahi la ae keia, oia 3woi,2na ka po kuu hoea ana aku i Pari--sa» xna ke kakahiaka nui, ua noho iki isia» lar au me ke kamaaina o ka haie ■V® 5 Wpa aku ai, oia hoi o Madamme ]Deßlse, e noho ana ma ka Helu 36" o ke Alaaui "Waena (Avennue du Midi), ame lioomakaukau ana hoi i kekahi mau j auea e pono ai ko'u noho ana ilaila. Iko'ii hoea ana aku i ka Hotele Mars, a paa akn la hoi au ma ke alapii, ke ike 2ta ma kela ame keia aoao o ke alalie mau kii holoholona liona liilii. He ?m i ka nani ko lakou mau ano lleo'n hoeaanaaku iluna, ike aku la ssa 5 ke pihi hookani bele kahea, a maīQ2to īho la au e hoopa aku i ua pihi la. 1 lla, aia nae iloko o'u i kela wa, ke- | manao nune kanalua, a, ano ku-an&lpiki-o hoi ko'u noonoo ia wa apau, mo ka pono ka pono ole o ko'u ho(j®etana aku i ke pihi uwila e kani ai ka kahea. Ku iki iho la au a liuliu, aaaliaope hoopa aku la au i ua pihi la, ntflD6 aku la au i ka hemo ana aku o ke pn&a. Ki«ri aku la au iloko, me Ko'a manao ■jt aku ana au i kekahi kauwa laweHune, eia nae aohe au i ike aku i kemea. Ku iho la no au ma ka #nXa, aka. mamuli o ka hamama loihi laa o ke i>ani puka i hemo aku ai, ma v fea "wa a'u i hoopa ai i ke pihi uwila, he mea la e koi okoa aiai ana nohoi m~n e komo aku, ua komo io aku la no rar ilolo me ko'U kali ole ana a hoea '«ai kekahi kauwa. 0 keia wahi a'u ii lomo aku ai, ma ke ano o na mea u&an a waiho ana malaila, elike me na mea ! ikeia aku e a'u, he rumi hookipa 'ir>sa. Aia mawaena konu ponoi o ua

• rumi la e ku ana he punawai pipii, a I nia kona kumn p jilu ana na ano palalialai apau. me ka uliuli lipolipo o ko ! I.iknu nin'.i bu. Mawaho ae o kahi e ; ulu ana kuia niau palapalai ke ike aku | kt au i kekahi 'mau pua rose e ulu ana ! maloko o kekahi mau ipu lepo, a ke hoj ni.aku la au i ko lakou mau ala onaona : moani mai ana ma kahi a'u e noho ana. He m:wi noho ie i haliiia iho me 11 ;i pale pulu veleveta o na wai hooluu like ole ke ku ma kela ame keia kuono o loko o ka rumi. 0 ka moena halii o loko o ka rumi. he no n. Maluna hoi o kekahi o keia mau noho ie veleveta i nolio iho ai au no ka hoomaha ana ia'u. iho. Aia hoi~au ke noho la me ka noonoo nui ana iho iloko o'u no ka'u mea e hana aku ai, a i ole, e ike ana anei au i kekahi mea e hele mai ana e ninau ia'u no ko'u. makemake. Aka, oiai au e nalu ana iloko iho o'u, aia hoi, komo mai ana kekahi wahi keiki nona paha na makahiki mawaena o ka umikumamalua ame ka umikumamakolu. He aahu keokeo kona o ke-ano Helene. a e kaei ana ma kona puhaka he kaei silika ulaula. Aia ma leona poo, he wahi papale kapu ulaula. I ka hoea ana mai o ua wahi keiki nei ma kahi kokoke i ka'u wahi e noho ana, ua wehe ae la ia i kona wahi papale muouou uuku. a kunou mai la imua o'u, me ka olelo ana mai:

•'Ua makaukau kuu haku e halawai pu mo oe, e Mailemoasela." Ivu ae la au me ko'u pane ole ana aku iaia i kekahi huaolelo, a hahai aku la au iaia, me ka liu ana ae hoi o ka uoonoo hoohuoi iloko o'u, pehea la i ike ai kona haku. aia au iloko o ka rumi hookipa. O kahi a ua-wahi keiki nei i alakai aku ai ia'u, he "holo" (hall) no ia. aole hoi i liuliu, hoea akiv la maua i kekahi wahi e luhe ana he paku veleveta ulaula, no na ka aoao o luna, a pela boi me kona mau aoao e apau i paa pono i na lopi gula nani loa. Lalau aku la ua wūhl keiki nei he kaula veleveta e paa ana ma ka aoao, a huki ae la; ia wa i ike aku ai au i ka hoholo ana ae o ua paku veleveta nani nei, ma kela ame keia aoao o ka puka. Aia hoi, ke waiho mai la imua o'u he rumi 0 ewalu mau aoao, a ma kekahi olelo ana ae koi, he rumi opaka ia, nona hoi na huina he ev/aiu ka nui. He keu ke kamaiiao lua ole o kona hoonaniia ana. He mea hiki ole ia'u ke hoike ae ma keia wahi, oiai, ina no au e nee papa aku ana i ka lioike ana 1 na mea apau a'u i ike aku ai no- ke ano o ka hanaia aoa ame ka hoonaniia ana o ua rumi la, e piha e ana Kekaln buke nui okoa, aole no uae e pau ka nani. O ka hana pokole wale no a'u e hoike ae ai no ka huina houluulu nui o keia mau mea apau a'u i ike aku ai ma ke ana kiekie loa o ka maikai ame lia maemae. oia ko'u olelo ana ae, he nani na mea apau. 0 kuu wahi alakai opio hoi keia. kii aku la ia i kekahi nolio, a lawe ae la a kukulu iho la ma ke alo o kekahi puka aniani: alaila, huli mai la ia a kamailio mai la ia'u: *B"Mademoasela. e oluolu oe maanei oe e hooluolu iho ai f a hiki i ka hoea ana mai o kuu haku, e halawai pu me oe. Aole e liuliu a hoea mai oia." Ia v/a kunou mai la ua wahi alakai opio nei o'u me ka haahaa ame ka maikai, a nalowaHe aku la oia mai a'u aku. Ia u i huli ae ai iluna o kaupoku, oia hoi, ka papa pale o o ka rumi a'u e noho āna, ike ae la au ua penk uliuli ia ua wahi la, a ma ia wa hookahi nohoi i ike aku ai au i kekahi mau punohu ao e lana hele ana ma ua wahi hooluu uliuli nei a'u e nana aku nei. Ke ike la hoi au me ka ilihia o ko'u naau i kekahi mau helehelena ui loa e kiei mai ana mai lolio mai o ua mau punohu ao nei. Aia na hoku ke puaaai mai la. a o ka mahina hoi o ka po-iO Hoaka ke ike puainawele aku la au iaia.

0 na lako h.oonanl o keia keena o ewalu aoao, a'u e noho nei, he mau mea hoonaniia o ke ano o ke au kahiko loa o Arabia. Ua okomoia aku ma na wahi he lehulehu loa o keia mau noho, he mau maawe gula halelolelo. Ike aku Ia au e ku mai ana kekahi piano, a ia wa i hoi mai ai ka ulumahiehie apau i kuu uhane, oiai o kuu puni ia a'u e ike aku la, e ku mai ana imua o'u. Aia ma kekahi papalina o na opaka ewalu o ua rumi nei e ku ana kekahi ku pohaku mahala. Maluna iho o keia wahi e waiho ana he pa aniani opakapaka kaekae wal gula. Ua piha pu hoi ia i na pua vaioleta. 1 ko'u nana ana ae ma kekahi aoao 0 ua rumi nei, ike aku la au i ke kii pena o kuu hoaloha, oia o Rafaela Celini. Oia okoa no ia apau e ku mai ana imua o'u. Nana aku ; la au i ua kii la me ka hialaai ulumahiehie o ko'u noonoo. Hu mai la ko'u mau hoomanao ana nona. 1 kela wa, haalele iho la au i ko'u wahi e noho ana, a hele aku la au, a ku iho la malalo iho o kahi a ua kii nei e kau ana, a nana aku la au iaia me ka hauoli o ko'u noonoo. Oiai au e nana ana i ua kii nei o kuu hoaloha, aia hoi, lohe aku la au i ke kani ana mai o kekahi ogana, me he mea la nae, aia kona wahi i kani mai ai, ma kahi mamao loa mai ka rumi aku a'u e noho ana. Hoolohe aku la au i ua meloelia nei, a he mea oiaio ua komohia mai la ke anoano ilihia iloko o'u. Ia wa hoi, ala mai la na hoomanao ana iloko o'ii no na hihio moeuhane ekolu a'n i ike ai, oiai au ma Cannes. Ala mai la noho ia wa na no-'

onoo ano e iloko o'u, raa ke ano, he Kauka pauaka wale iho no paha keia o kana ma\i liana. Manao iho la au e haalele iho au ia loko o «a keena la, me ko'u waiho ana iho hoi i kekahi palajala e honkaka ana ia Heliobas, i wa okoa aku ko'u e hui a e hala\vai pu ai me ia. Aka. i ko'u wa nae e noonoo ana elike iho la me keia, ia \va au i ike aku ai i ka mawehe lua ia ana ae o nn aoao o ka paku veleveta ulaula, a komo mai ana ke kanaka nona na helehelena a'u i ike ai ma ka hihio moeuhane, a, oia nohoi o Heliobas. K« jho la au me ka mumule loa o kolu mau ano apau. Elike no me na hiohiona. o ke kanaka a'u i ike ai ma ka hihio moeuhane, nona ka inoa i hoikeia mai ai ia'n ma na hunpalapalā Heliobas, oia iho la no ke ano o keiakanaka a'u e ike aku nei. Aohe wahi lilo. Hele mai la ia me ka hiehie niaikai o kona kulana, a kunou mai la'ola īinua o'u, alaila, me na hiohiona oluolu loa e hoike mai ana ma kona mau helehelena apau. aia hoi, haawi mai la oia i kona lima ia'u. Haawi aku la nohoi au i ko'u lima iaia, a lulu lima aloha iho la maua.

"0 oe ka lede opio. ka mea hoi a k6u hoa'oha maikai i hai mai ai ia'u, he haku oe no na leo mele? Ua kakau palapala mai no o Rafela Celini ia'u, ka hoaloha ou ame a'u, e hai inai ana no ka mea e pili ana ia oe. Ua hoike mai kela ia'u, o kou pilikia nui, aia no ia raa ka nawaliwali ana o kou kino*?" Ua kamailio mai la ua kanaka kamahao nei ia'u me ka leo oluolu loa, a o ke ano o kana lioopuka ana mai i kana mau huaolelo i pane mai <ai imua o'u, ua hiki ia'u ke ike iho, he kanaka naau oiaio loa ia, a ua nele hoi kona uhane ia mea he wahahee ame ka hoopunipuni. 0 ke ano hoi o kana lioopa mua ana mai i ke ano ko'u pilikia, ua like no ia me ka mea maa mau i na kauka alapata a homepata paha. I kinohi o ko'u ike ana aku iaia, ua lele ae ko'u oili, ma ke ano, e hoomaka mai ana oia e nana i ko'u mai, ma ke ano hookala kupua, oia hoi, na hana hoailona pohihihi i ikeia mawaeua o kekahi poe lapaau a'u i ike ai ma Ladana. E kuhi ana au, e noho mai ana oia imua o'u, ame kekahi puu pepa hahau, a ano hana e ae paha, a nana mai la oia i ke ano o kuu ma'i ka. Elike no me ke ano o ka hana a na kauka lapaau maoli, oia hoi na kauka alopata, ka poe na lakou na laau i huipuia me na minerala mai loko mai o ka honua: ame na kauka homeopata oia hoi, na kauka kulu-wai liilii. Ua keua mai la oia ia'u e noho iho maluna o kekahi noho; a noho iho la nohoi ia maluna. o kekahi noho e huli pono mai ana imua o'u. Nana mai la oia i ko'u ano apau, elike no me ka liana ana a ke leauka lapaau maoli. Ninaniuau mai la nohoi oia i na mea e pili ana i ko'u ano, a ua pane aku nohoi au iaia elike me ka mea i maopopo ia'u. Haha mai la oia ika pana o kuu lima, a nana hou mai la no oia ma kuu mau maka. I ka pau ana o kanā nana aua ia'u, ua 'hina aku la ia i hope, e hilinai ana i-ka pale o kona nolio. a me he mea la, he mea nui ka kona noonoo e hana ana ia wa. A mahope, aea mai la oia iluna, a pane mai la:

"Ua maopopo no paha ia oe, aole au he kauka?" " ( Ua maopopo ia'u ia inea, oiai, ua hoakaka mai o Senioa Celini ia mea ia'u," wahi a'u i pane aku ai. "He oiaio ia," wahi a ua kanaka nel i pane mai ai." Ua hoike io mai o Rafaela ia oe i na mea ana i ike ai, oia na inea kupono iaia e hai mai ?a oe; aka, he mea 110 nae kekahi ana i hiki ole ke hoakaka mai imua o'u. Aka, ua maikai loa, ua loaa e ia oe ka ike ame ka hoomaopopo ana, aole au noloko o ka poai i kapaia, he poe kauka. E hai aku au ia oe, he wahi papa laau uuku wale no ka'u. He umikumamalua wale no ka nui o na wahi laau iloko o ka'u papa laau. Ma ko'u manao, o keia iho la no nā laau i lawa no ka hoola ana i na ma'i iloko o ke kino o ke kanaka. 0 keia mau laau apau, ua hanala lakou noloko mai o ka wai o na mea ulu. He eono nae o keia mau kulana laau, ma ia ano; a lie eono hoi, he uwila. A ke ole au e kuhihewa, ua hoao o Rafela i hookahi o keia laau uwila ia oe? Aole anei pela?" Ua ae aku la au; a ike pu aku la au i ka o ana mai o kekahi mau kukuna ano e mai loko mai o kona mau onohi maka. Ua hoonaau aku la no hoi au 1 ke kamailio ana, ma ka wa a'u i ae aku ai, ma ka olelo ana: ' Ua loohia nae au i kekahi hiamoe kulipolipo Ioa; a, ma ia hiamoe ana o'u, ua loaa iho la oe ia'u ma ka moenhane." Ua akaaka mai la ua. kanaka la ia'u, a pane mai la: "He oiaio ka hoi! Ano, e Maāemoa.sela, o ka mea mua loa a'u e hana aku ai ia oe i keia wa; a ma kekahi oielo ana hoi, oia keia, o ka'u aelike mua e hana ai, a e hoopaa ai ia oe, oia kou haawi ana mai ia oe iho malalo o ka'u lawelawe hoola ana. me kou paulele ana mai ia'u me kou manao apau. E hooia aku hoi au ia oe, iloko o umikumamaha la mai keia la aku e loaa nr ia oe fte ola kino maikai loa, ina nae e hoolohe ana oe i ka'u mau alakai ana." Ua haawi aku la au i ka'u ae ana iaia, me ko'u ho'ua pu ana aku hoi imua ona: "Eia au malalo o kau lawelawe ho-

ola ana. 0 kau mau mea e pau e kauoha mai ai ia'u, o ka'u hoi ia e hana a e hooko aku ai. o ka'u hoi ia e liana a mai i ka ikaika o ka uwila maluna o kuu kino elike me kau i liana ai ia Celini, e ae ana no au ia mea." Ike aku la au i ka mino aka an i mai 0 Heliobas, a mahope, pane mai !a ia: '•0 ka hana a'u i hana aku ai maluna o ko lioaloha. oia o Rafaela Celini. oia ka #iana o ka liookaawale ana ia Celini kuloko, mai o Celini -kuwaho mai. Ma kela hana ana a'u, ua liookuu aku la au ia Celini kuloko, oia hoi, kona uhaue e hele ma kekahi huakai, ma ka poiuiu o ka lani, no ka nana ame ka makaikai ana i na ouli kupaianaha i hoonohonolioia ma ia wahi. A 1 kona hoi ana mai, a noho pu hou oia me Celini kuwaho, oia hoi kona kino, aia lioi, ua hoike mai la oia ia'u, ua hauoli kona naau, a ua pau hoi kona hoomaloka. Aka, nou nei nae, aole ia o kau mea i makemake ai. He alahele okoa no ke ala hele kupono ia oe." "Pehea i maopopo ai keia mea ia oe? wahi a'u i ninau aku ai iaia. "He wahine oe—o kou iini nui, oia ka loaa ana o ke ola kino maikai ia oe—e loaa ia oe na hoohieia ana mai e ka poe apau o ka aoao oolea e nana mai ana ia oe. 0 kou makemake, e loaa ia oe na hoopaihiihi hihimanu ana, ma ka'wa i komo kapa ai. Ua maopopo no ia'u, aia i kela ame keia !ede oiaio, he papa rula alakai no na hana e kumakaia ole ia ai oia ma ke kuahu o ka noho ana ame ka hana ana a ka leele paa rula oiaio. 0 kekahi waiwai nui makamae loa keia a na lede kulana hiehie apau, a makee maemae hoi." O keia mau niea apau a ua kanaka la i kamailio mai ai ia'u, ua kaomi mai la mau mea i ko'u vihane me ke koikoi loa; a mamuli hoi o ke ano olelo hoonaikola a nei kanaka ia'u, pola hoi ka'u hoomaopopo aku i ke ano o kana olel ana mai, aole hoi i kana mai ko'u lioo naukiuki ae la ia wa, a pane aku la au iaia:

"Manao anei hol oe, he wahi ap:\ua lahilahi palupaiu wale no au iwaena o na mea kino kanaka maluna o ka poepoe honua! O oe, ke lianaka a'u i nana aku ai, he waihona oe no ka uwila, aia nae, o ke ano iho la keia o kau ike mai no ko'u ano, oia hoi, he vrahine au no ke ake hanohano ame ka haaheo! Ma nao anei hoi oe, ua like na wahino apau o ka honua nei? Aole anei ou manao he poe wahine nohoi kekahi e ola nei i hoowahawaha loa i nei mea he kulana haaheo elike la me ko ka manu pikake. He oiaio, he kulana nawaiiwaii ko'u, Ae—he luahi au na ka popilikia. No keia pilikia i ioaa mai ia'u i hoea mai nei.au imua ou, me ka manaolana loa. o loaa ana ia'u ko ola au iini nui al mai aoe mai. Aole o'u kanalua iki ho ike kou i lele aku kona kaihaaina ma ka ponaha lani;, i Uaha hoi ma na paia o ka lewa; i ike i nu mea liuna pohihihi e nee ana iioko o ka uwila; aka, me keia mau ike nae apau i loaa ia oe, ke puhaohao loa nei nae au i ko'u hoomaopopo ana i ka hapa pu o kou ike ana mai i ko'u ano oiaio maoli. B hai nku au ia oe, aoie aū noloko o ka poai o na wahine manu pikake. Aoio. 0 ka haalieo o ko'u noho ana ame ko'u ola nna, oia ka'u mea makemake loa. Nolalla, e Heliobas. ua kuhihewa loa oe no ko'u ano nei." "Ma. ka wa e ike al ka mea ma'i i k(i eha ma ka w.i e hahnia ana kona mau aoao apau e ka lima makaukau o ke kanaka lapaau Suedena, oia ka froike ana mai o ua ma'i la, aia ma ia wahi kona pilikia. Aka, nou nae, o Mademoasela, aole 011 mai o keia ano, ke ike nei au ia mea, aka, i haawi aku nei au ia oe i keia mau olelo, i mea o hoalaia ai ka uhane hana iloko ou, O ka hoomaneoneo ana i ka aoao o ka mea kino ola i kapaia e kakou he puaa, oia ka haawi ana iaia i ka uhane heha o ka molowa, a, o kona hehee iho .la no ia ilalo, a hiamoe iho ia. 0 kela ano uhane, he uhane make ia. He uhane maikai ole. Aka, e hoeueu mau ia ka uhane paio, ka uhane makaala, ka uhane hakoko iloko o ke kanaka, oia auanei ke ala ana o ke ola ame ka manaolana. Aka, mai hoehaehaia kou naau no ka'u mau mea i hoike aku nel ia oe. Ke oie au e kuhihewa, he makahehi loa oe i nei mea he mea kani; a o kau hana akamai loa hoi ia?"

"0 ka'u mea punahele loa ia, a mamuli wale no o ka nawaliwali ana o ko 'u kino i hooki ai au i ko'u lawelawe nui ana ma ia hana." "Aole anei ou hoomaopopo i kekahi mau manawa au e paani ai maluna o ka piano, a o ka ogana paha, e hookani ana oe i kekahi mele hou loa i ike mua ole ia e oe; eia nae, he ku hoi ua mele malihini la e paaniia ana e oe i ka nani ame ka maikai loa?" wahi a }leliobas i ninau mai ai ia'u. Ua ae koke aku la au, me ka haohao nui hoi o ko'u noonoo no keia ike ana mai o ua kanaka la i keia haawina i loaa ia'u. A olelo aku la au iaia: "0 ka poe ike mele apau i lohe ma kekahi mau wa i hookani ai au ma keia ano, tia haawi m?ri lakou i namahalo kiekie ana ia'u no ka maikai launa ole mai o ua mau mele la a'u i hookani ai. me ka ninau ana mai lioi. no kahi i loaa ai ia'u ia mau leo mele. Ua olelo aku nae au ia lakou, he mau leo mele ia i haku ponoi ia e a'o 4 kahi mau wa i hala ae. "Aole 'anei ou hoomanao, e hoholo mai ana na hua-mele iloko o kou noo-

noo ana. ma kou wa e paani aua. r»i«he mea la ua paanaau mua ia oe?" "Oia maoli no ke ano. Me he mea la, ua paa mua na 'iua mele u «u» nu-h. ia ma kekahi apana pepa a e hoholaia mai ana hoi ua apaua pepa la hnua 0 ko'u mau maka. ko'u wa e paani ana. Pehea la i loaa mai ai ia'u keia haawiiia. aole au i ike." "Ua pau. Ke il;" nei au. o kau puni oia ka ike mele; a o na meu e ae. mawaho o keia, he mau lala kamahele wale no i pili i keiaa mahele manao nui 1 ulii ai kou uhane. Ke ike noi au, o ka iini ana i mea e hooikaikaia ai. a e hoolaia ai o keia puni leo mele iioko ou. oia kekahi mea nui e pono ai ka lawelawe ana i ka oihana hoola ia 00. Nolaila, aohe hana i koe, aka, o ko'u hoomaka wale aku no i ka'u han.i malyna ou." I kela wa i ku ae ai ia iluua, ae!e aku la ia ma kekahi kihi o ka rumi, a lalau iho la i Keka?ii pahu eboni, i hanaia kona mau aoao me ka noeau loa. a i linoia iho hoi me na maawe hooluu gula. Wehe iho la oia i keia i>ahu. a lawe mai la mailoko mai, he umikumamalua mau wahi omole hooluu wal gula, a, aia ma ke alo o keia ame keia omole, ua lioailonaia me na huahelu gula. Alaila, huki mai la ia he wahi holowaa uuku; a mai loko mai o keia wahi liolowaa i lawe mai ai oia he elua mau wahi omole loloa oolowi liilii, aao like me na kuau o ke ki-ka "kikaiiki." Hoopiha iho la ia i keia iwiu omole liilii elua, me na wai o loko o elu i o na omole nunui ana i wehe mua i f 4ai ai, umoki iho la a paa, alaila, huli :n:ii la oia a kamailio mai la ia'u: "I keia po, i kou hol ana e hiamoe, e auau wal wela mua oe. Mamua hoi 0 kou auau "ana i ua wai la, e ninini aku oe i ka wai o keia omole." Hoikeike mai la ia ia'u i ua >mole la, a haawi mai la ]a'u: alaila. pan«' ihoumailaia: | "E komo aku.oe a auau iloko u'ka 1 wai. E noho oe iloko o ka wai uo elinia minute. I ka pau ana hoi o kau auau ana, e nininMho oe i ka wai o keia' omole iloko o kekahi kiaha i piha haIpālua me ka wai puna maoli, al-iil.i. inu oe. Alaila, e hoi aku oe e hiamo^." "Alaila, e loaa ana anei kekahi moo uhane ia'u?" wahi a'u i ninau aku al iaia. Me ka mino aka ana'iho o U >Uobi>s. pane inai ia ia:

"Aole e loaa ana ia oe kekahi iu* n oia ano i keia po. He aianeo ka me i o ioaa ana ia oe. Aka, makemake au e hiamoe pono oe i keia po. Pehea la. e hiki ana no paha ia oe ke hele ium mai ia nei i ka hora 5 o ku auina ia o ka la apopo? Ina hoi lie mea Uiki ia ot>, ke ae mai, e noho oe a paina kou aina ahiahi i koia la ia nei nei, me a'-i nme kuu kAikuahlne, malkai ioa?" l'a hoole aku la uu i kaua noi, ka hoakaka ana aku hoi I ke kumu nui o ko'u hooie ana, mamuli no ia •> k.i makaukau ana o na mea apau no ko'u paina awakea, a, ahiahi no hoi »a.\ Ua haie a'u e noho ana. Alaila, paue ho« mai la or.i Ki'u; "No keia huakai au 1 hele mai nei i Parisa nei, aol<f loa oe e mihi ana i ka liewa o keia hanu ana au, K hiki ana ia'u ke hoola ia oe iloko o ka maaawa a'u i hoikf aku nei fa o*\ K»» a» e kuhihewa he Pelekane pahu Uou aiu» Uihui?" "He hapa Pelekane a ltalia au." w;ilu a'u i paue aku ai; alaila, ninau aku la au iala: "Meaha la ka uku o kou nanu ana iho la ia'u, ame keia mau omol 1 laau, au i haawi mai nei?" "Nou, aohe a'u ka-ki e auhau aku ai maluna ou. He elua no mihele nui nalaua e alakai ana i ke ano o ka'n hoohana ana i ka'u ka-ki, no k*U ame keia mea ma'l e hoea mai ana imua o'u. Akahi: C) ka poe apau i i»ili ole ko lakou mau oull hanau me l;o'u nel, oia ka poe a'u e kau aku ai i aunau no ka'u lawelnwe hoola ana. Elua; 0 ka poe apau i pilikana ko lakou mau ouli hanau iloko nei o ko'u ouli hanau, aole au e kau aku i kekahi auhau maluna o lakou. Eia oe* iloko o keia mahele. He like ole loa ko ano o ka lapaau ana I ka poe i kulike ole ko lakou mau ouli hanau me ko'u nei. He

nui ka hana, a he pohihihl nohoi. I mea e holo pono ai ka'u mau lapa&u ana maluna o keia poe o ka mahele mua a'u i hoike aku la ia oe, iie mea pono ia'u ke imi i kahi e hoohui ia ai ko lakou ouli hahau a pili mai i ko'u nei. Penei: Ina hoea mai o A imua o'u, a ma ko'u hakilo pono ana hoi i kona ano, ua okoa loa kona ouli hanau, mai ko'u aku, alaila, he mea pono īa'u ke imi i kahi e kulike ai kona oull hanau me ko'u. Aole paha i maopopo ia oe, ke ano o keia mea a'u e kamailio nei, oia ke kuikahi ana o na ouli hanau iloko o na mea kino elua? O ke kulu wai ame ke kuluwai, \xi kuikahi ko laua kino. 0 ka ume pipili mawaena o laua, ua kulike loa. E apo ana kahi kulu wai i kahi kulu wai, a e puili like ana laua iloko o ke apo kuikahi o ka noho like ana, me ke kuee ole ame ke paonioni ole hoi. Aka, e lawe oe i ke ame ke kulu aila, e ike ana oe i 'ka paio ana o ko laua mau kuio ana. E hoowahawaha ana kahi i kahi, a e loaa ana ke kuee ana mawaena o laua. E lawe hoi oe i ke kuio manaoio iloko o kahi kanaka; ame ke kuio hoo- j pohala iloko o kahi kanaka; e ike āna oe i ko laua paio ana i kahi ame kahi. O keia kuio paio ana i kahi ame kahi. ka mea i kapaia he ouli hanau—nature —aka; i kekahi wa, ua noho pio maoli

knia mea hf' ua".»r»-. ma ! . t .. hoomaanuiaia ;ti »«ia m ■; k.inuku apau i h:raaui.i :ua; a>i!e i lianun ma: m.! k.' ano •••.: • I a 'uik'a pa'aa: aka, i k.i .1 ;: v j a oi>iovua o ua im\i k:ti > kau.i % . iiooina.uu ia:.i iiio la ia . aiu . a f pi|!ii h>i : k i !>aka. 1 ;•«.:. li> kt'la nu-.i kin-) Uauaka ; j Uu l . i ti:\ k.i ikaika inu wa.-.>11.1 . | maa pulii "j.ika: a ma ut • kc kuio kiim. nia huī. ka uau <> k«* kauaka. ua ka inu h , ua ke puhi haka. Aka. k«- aia loa Ufi au ia o«« ma :i:t hoak.i laula ana. iu> ka m«»a »• {>il; .: . kuio ana oua materia. I'a iik- , niau nii'U kiuo kanaka mr \a ; ka wai. I me:i f milo ai a. [ , niau mwi kauiiko uia ka wi!i:.t nu'a pono k>» hooiauuaia «.o 'a ouli hanau, ki> laua mau kuu> kahi mana um** pipili v* loau au.. hoemi ana mai i ko ka aila tnou. . laha loa aua, a itoo]aiki iu>: iai.i : kuaniti t* lokahi ai t»i;t au- ka « koia iho la k* 1 ano .> ko'u h"«> ;v uua i ka jm>» i komo iloko o k> v ;• mua. H» 1 ix»e uohihihi m> k«-•ia • ► »>la ana. A o k»«ia pof ka'u - , : he auhau. Aka; nou !a, aoiu oiai ua lik* l ko kaua mau ou!i ' Ma kokahi OMO ana. «> ka ho»>ti. i ka uwea umo luuua uiawat'ua kekahi niea kiuo kauak.i i kott: o ka maheU* mua a'u i hoik^ ia ot\ ua likt* no ia mv ka aua i ka uwea ioleuaraj>a ui<>. maloko o ka Moana Uelauika kela loa o na moana kui>iki]>:k poopoe honua uoi. lua « K . ke ko ana a k»* au amio «> u>k hohonu. pela auau**i k:t nui o v • hihi o ka hooau*' a»a i ■i< ai ia o moku." O keia mau ;» u:t ; | i kaniuilio mai ai ia'u. hv ku . j honu o kona mau auo apau; a !«.. la iioi ko'u mau hooeuaua»» ana •' j hoaioha no Ofliui. K*' ik«* :h<> | m» hf la, «* olelo okoa mai a:. oia ia'u, ua pili au iaiu. H*» tu*>a {.> • liao ioa kvi:t īa'n. a nolaila. nia.i • I ia au iaia "l'a pili -iU ia ii«'" Mahi\t *a ai ia oe*'" "ll*> \vu ]<nhi k>a a u *' hoakak.i ai ia o»' m> k«- ano o kou pilikauu mui ia'u. a pela hoi oo au ta vw. * • a Heiioha- i pau»* iu.ti ai m*- Wa malio a oiuolu. m«* ka h<H>mau ana nohoi i ka oU'loauu; "l a htk» nia'u k«- hiK»iuU> aku :utua «m «•>.* . kt* ku n»'\ «** wui»* »'u »a.t k.t .. pili ioa i kahi am*» kahi ti k ka mea maloko » kou ktu«anu' ko'u uhau»'. ka ::i- . 0 ko'u kiuo noi. aia laua ?t> t : kuikahi iik- loa, »*liko m«- >• 1 k«* kulu wai, ka huaa ahi, ka wai-kai i ka wai . aila i k«> kulu aila. A i m« t ia ai k«'ia u»«a imua u KOi« .•<< ntao!i atta, iita tta«" o«* «> ui.«k« Jf>.iav hoiko aku au Ut «>«' i.t i't«'a a!a> hoikv aku u > au ia la wa pan»' aku U au u«' k >>. nui: '"K hoik«- tuai «>«• ui'u i it:na pahaohao l>>a. Af. k** ak»- u« uhuuH e ik>' i k>'ia mah» !'- kat> « ka akfakamni piti > ka u»tatt.- - uuka."

"Alailu. *»au ui.ii <»• ■. ui wuhl au;i i paiM' «uii u ia <f pono nuii f»«»i n»' i;m sh < • nmka." M*> k* 4 wiiu» UaaHihi h«>i >» v lAlau uku U uu i kuuu iirm ;\kvx \a au i muu mak.i nanu i»ono aku ut i k«>H » :it, | lu wa l ike Iho ai au i ka »ae o kt»kahi m» i a ma ko'u . nalownlH ukn U i.i p*ka'u ;i»ii ;iku. Ma i.t . nohol, lk»> iho Ui iu i ka ui i':I nuilk.iL U wa ik»' uku '.i -i i mea kino ».» m.ū utx.i ku imnoi mai no o Holiuhao. l • : ana hoi ia'u. Me h»- m»M Ia •> iehelena kanaka a'u •> ik»* keia wa. he ia i kahiko loa ia ia'u. A !»•!»• » ' la nohoi ko'u aloha hoohihi : mau sekona wale no ko'u ik. keia he!ehel«?na uiaka kanak.: j no ke ano me Ko Helioha.-, « ano opioplo na« hoi k**la m-* \ oli. Oiat *fet « ;ina i . ana i ua helehelena n«u. ik.- | ka hookuu aea ih»> o H«*!i •' ; lima; a ia <wa i pokakaa a< ana a ko'u mau maka. A >!• • liu. pau ae la ia pokaka t .m.i la au ia Heliobas: "Heaha hoi ke .10«.» i» "0 ke ano o keia," wahi ar . mai ai." o kou uhane amo ka J mamuli o kekahi kumu i ma : 1 ia'u i keia wa. aia laoa ma ' uwila hookahi. Ke kaa. lik»,- : maloko o keia poai uwiia h->** nolaiia, ua launa kamaaina l.i; i ame kahi. 0 ka hana pon>> u - hana ai, e kokua kekahi i k> I ka'u e hana ai nou i k»?ia ■ auanel ia e uku mai ai ia'u m.i. ana i kahi hana « uku iMtn< e oe ma keia hop»» aku.' lAo':». Ua ioheia e lilo ae ana k-i: ; nui ana o ke kulanui o Punah. W. B. Oleson i noho kumuao no kekahi man kula «> ,l nei. E pau ana ke kumu pou i keia va mai laiia mai ana o keia makahiki.