Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 2, 12 January 1900 — NUHOU O NA AINA E LILO PAHA AUANEI KE KAIKUONO O DELAGOA. [ARTICLE]

NUHOU O NA AINA E LILO PAHA AUANEI KE KAIKUONO O DELAGOA.

Nt* lOKA. Dekemaba i' —E hoike aoa kekahi loao uwea mai Ladatia mai i ka. Tribuce: Ua hoik* ka napepa Lokal Amo mililo o kekahl aeHke malu, e Uwe ana o G€r«manta i na panalaau o Potagaa! ina Asia ame aina ma ka afeau aka o Zambesn, oiai hoi o Enelaai e lawe aaa I k« kalkuono o Delagoa, O kela ka k>BO ano nui ioa o kela la. Aole nae i hoolaio pili aapunl ta mai kela loao; a» aol6 nohoi e hoola !oa ia ka olaio o ka lono e pill ana i ka huipu ana o keia mau mana elua no ke kne pa-lua ana aku la Rusia ame Farani, a hiki i ka we e hooia ia mai a! ka oiaio o keia kmo eke Keena oko na Aina E: Oka oleloia ana, ua uku akn Ia o Oeremīnia he 25.000.000 mark no kona kuleana ma keia hana kuai aina i hoikeia ae la, he kanaiua no. % Ma ka hoike hoi a ka nnpepa Lokal Anzeiger, e hookoi& aku ana keia kuikahi malu mawaena o Beritania Nui, Geremania ame Potugala. a o ke kuikahi hoi i loaa ai ke kuleana ia Beritania Nui maluna o ke knikuono o De)agoa, ma ka wa e puka &i ka olelo hooholo a ke kiure wae na lakou e noonoo aha uwao nei ka mea e pili ana ia Delagoa. Ua manaoia o ka wa e puka mai ai ua olelo hoohoio la. aia ia ma lanuari a ma Feberuari paha, a ua laulaha hoi ka manaoioia ana o kaa ana ka pono o keia. olelo hooholo no Enelani ame Amerika Huipuia, a ina pela io ana, alaila, e koiia aua o Potugala e uku i na hala he £1,900.000. Me he mea la o ka hooko loa ia ana, o ka lilo ana o na wahi apau i hoikeia ma keia kuikahi, aia no ia ma ka mahina aku o Maraki. Maialo o nei kuikahi, e loaa ana ia Geremania na aina apau o Potuga!a ma Asia, oia hoi, o Maeao, Timor, Ooa. Diu ame Damaio. E lilo pu ana nohoi iaia na aina apau o Potu gala ma Aferika ma ka akau aku o Mozamblque, koe wale no he wahi aina olowi o ekolu mile ke akea, no ke ala kaahao o Kairo. E lilo ana ia Enelani na aina e ae apau o Potugala ma Aferika Hema, i hiki ka nul i ka 2,000,000 kilometera kuea, a maloko o laiia, he 13,000,000 ka huina lahui. Ua laulaha ae hoi ka iono, e kukala kaua mai,ana o Peresidena Krueger maluna o Potugala, a ma ia wa hookahi nohoi, e nee mai ana ia e hoopaa i ke ka» kuono o Delagoa. Ua hauwalaau wale ae na nupepa Hukini ame Farani, e kue koke aku ana na mana Aupuni e noho kuokoa nei i keia wa, ma ka wa e panlku ai o Enelani i ke komo ana aku o na lako kaua i TranBvaal. A ua manaoio ia keia mamuli o ka manaoia ana, aia he aelike malu mawaena o Enelani ame Geremania, e kokua no Enelani ia Geremania ke ala mai ke kaua ma ke kapakai hikina. • . Ua laulaha loa ka manaoioia ana mawaena o na poal o na luna aupuni o ko na ain e, no ka lilo ana o ke kaikuono o Delagoa, a o na aina e ae apau o Poaugala ia Geremania. Ua hookahuaia hoi ka oiaio o keia lono, mamuli o ka hoomaopopoia ana, he mea pono ia Enelani ke loaa ka mana piha ma ke kaikuono o Delagoa amo na aina e pili ana ilaila. Ua hana oia i aelike me Geremania a pela pu o Potugala, oia hoi. e loaa ia Geremania he waiwai ma keia aelike ana, a e loaa pu nohoi ia Potugala he waiwai mamuli o nei hana, oia ka loaa ana he dala iaia i mea e kaa ai kona aie nul hewahewa. E PEKU ANA O FARANI. XU lOKA, Dekemaba 23 —E hoike ana kekahi iono uwea olelo ! ka nupepa World mai Parisa mai, ala ko laila mau nupepa ke nune nui la me ka uluku no ka lilo ana aku o ke kaikuono 0 Delagoa ia EneWuai, I mea e hiki al ke panikuia ka hookomoia ana aku o na kanaka, na pu ame na lako kaua ma ia wahi elike me ka mea e hanaia nei I keia wa. Ua hoikeia mai nohoi, ua noonoola keia ninau e ka Aha Kuhina ma ka la 1 nehineh a ua hoohok> lokahi na Kuhina, he mea pono k* kue koke ia aku me ke kuio loa kela keehina hana a Enelani. Ua holke mai hoi kekahi luna aupuni pili kokoke loa ia M. Delcos&e, ko Farani Kuhina no ko na Aina E, ua hoounala kekahi elele aupuni i Potugala he eha la ! hala ae no ke kuka pu ana me ke Aupunl o Lisebona, no kona manao ma kela hana. 0 NA KUKUNA O KA LA O lAPANA MA KA HIK2NA. VITORIA (B. C.) Dekemaba 27.—1 keia la I ku mai ai ka moknahi "Kekulanakauhale o Ladana" mai ka Hikina mai, me na nnhou no ka hoea lo ana mai o ke kaua mawaena o Kuaia ame lapana. Wahi o kona mau alii (moku) i hoike mai a?, ua laulaha loa ka manaoioia ana e hoea mai ana ke kaua mawaeoa o keia mau anpuni ma ke kau kupulau ae nei. Mamua o ka haalele ana aku o ka mokuahi !a la* pana. e kuai nui ana ke aupuni 1 ka raiki. Aolo bof o keia wale no, aka, eia o lapana ke hoolala nel no ka k>aa

na ona mau moka la*ekoa. no ka bookikakaha ana ma Corea. E toike ana hoi kekahi lono m*l Shanghai mai, ua hoouna ae la o Ra■nla. be ekolu mau mokokaua i Masa,nioro, a oia nohoi kahi e aameume nei o lapana ame Rusia, a ola ke knma o V.eia paonioni mawaena o laua. HAALELE 10 TA O AMERIKA HI'IPUIA I KE ANU. Ua hooko aku ke Anpuni o BeriUnia *■ like me ka aelike ame na kuikahi ia> Ka mahelehele ana ia Samoa. a ua unahi aku hoi ia i kona noho hooponopono ana elike me ko na makahiki i ha)a ae nei, ma Bamoa, e hana pu ana me Geremania ame Amerika Hulpuia. 0 keia iho ia paha ke kumu i hukiia ae a! ka hae Geremsjita ma damoa, ejike me ka iono i l*oaai mai, mai laiia mai. Ua pau ko Enelani mana malaiia, a o Geremania ka mea mana. Ko ka mea e pili ana ia Beritania Sui ame Gerermnia, ua pau © no i fca hooponoponoia a hooholoia ko laua mau pono maloko o kekahi kuikahi i hooholo a i aponoia mawaena o laua me ke komo pu oie ana o Amerika Huipuia ma ia kuikahi. E hoakaka ana keia kuikehi i ko Beritania unuhi ana iaia iho mai na mokupuni aku o Upo)u ame Savaii. ame ko Geremania hooUlo ana aku hoi ia Beritania Nui, 1 kekahi mau mokupuni ma Ka Pakiplka Hema. Ua paa a ua mana koke ke;a kuikahi. a, aole hoi i hookauluaia a ?oaa aku ka Amerika Huipuia nei ae ana aku. Mamuli o keia kuikahi, ua nnuhi aku la o Beritania mailoko aku o ka mana hooponopono ma Samoa. MLVAMIN'A N'A KOA BERITANIA MA AFERIKA HEMA IA KENERALA BULLER. LADANA, Dekemaba 2S.—E hoike ana ka nupepa "Pou Kakahiaka," he lono telegarapa mai a Winston ChurchU1 mai, i hoounaia mai ma ka la 26 o Dekemaba mai Chievelev Camp, kahi ana i hoea aku ai: "0 na koa apau. ua hiiinai loa iakou īa Sir Redvera Buller, a ua kaa ko laXou manao, e nee aku ana lakou a hiki i ka lanakiia ana, no ka lua o ka manawa. Ua ikea ka manao kaumaha o na mra apau, ma ka holkela ani mai Chieveley Camp mai, kahi ana i hoea aku al; a penei ke ano. Aole i pau ka hiiinai o na koa Pelokane i ko lakou Alihikaua, oia o Sir Redvers Builer, a tla paa ko iakou manao. ma keia nee hou ana aku, e hele ana iakou a hiki i ka loaa ana o ka ' lanakila ia iakou, me ka nana ole i ka > nui o m\ poino e loaa mai ana ia lakou. l!a, nul ko lakou kaumaha ame ka minamina i ko lakou lohe ana e hoololiia ana ke kulnna noho Alihikaua nui ana oia hoi. ke kuiana e paa ia ana e Kenerala Buller, ua paa ka manao o r«a mea apau e hana lakou i na hana apau * kaieoo nku ai i ko lakaou aiihikaua i hilinaiia. He ikaike ke kulana kaua o na Bua. l T a kokua nni loa ia lakou e na pali kiekie i eli auwahaia a kohu aniui, alapH ke ano o ka hoonohonohoUi ana. it>c na alahele i eiiia maloko o ka lepo nt> ka hoopuka dainamita ana. He nui na pu-kunuiahi ikaika a na Bua, a e huli pono ana ko lakou mau waha ma na wahi apau o ka muliwai. Aia piiha he 12,000 ka nui o na enemi. Muwaena o keia wahi a hoea 1 ke kuianakauhnie o LadyBmlth he umlkumamaono mile, a he mea pono hoi ke loaa koke aku na kokua ana ia wahi. E HOOI KAIA ANA PAHA HE KAUA NUI MA KA MULIWAI TUOELA MAWAENA O NA PELEKj\NE me na BUA. LADANA, Dekemaba 28.—-Hora 4:30 n. m— Mamull o na lono i loaa mai Natal n\a! ma kola la iho la, ua manao loa ia e lele kaua hou aku ana o Kenerala Uuller maluna o na Bua. Aole nohoi i hoopalaHeha wale na Bua i ko lakou makaala ana i ko lakou kulana iho. Aia no lakou ke hooman la 1 ka hoomahuahua ana i ka ikaika o ko lakou mau kulana kaua. He kulana Ikaika maoli ko lakou 1 aneane hlki ole ke hoohioloia a wawahlla aku paha o w*ho aku nei. Ua loaa xnai na lono mai Chleveley mal. e hoika ana o hoakoakoa a e houiuulu hou ansi na koa o Kenerala Buller ma Frero mamua o kona hoao ana e lele kaua hou aku malnna o na enemi. He mea maopopo, ua makemake loa la e loaa ka wa kupono e hoonmnalo ai oia 1 kela kuemi hope ana zwd ona ma Oolimao mamna o ka hoea aaa aku o Hakii Robert», ka Alihikaua nul hou o na koa Pelekane, eia nae he mea pohlhlM no ia i ka nana akn. ka naxta aku, ala oia ke hoomakankau la no ka lelo kaua ana akn ina oia o !ke ana ua kuemi ka hoonee kaoa mna ana mai. 0 na olelo a Mr. ChurchUl e plll aaa ia Lady3m!tti, • hoike ana la .aia ia wahi iloko o k« knlana kupilikil loa, eia nae ua hooum mal la o Kenerala White ma Ladjsmlth, he holke ma o ka. ohe hoolele knkona la ala, maka Va 26 o Pekema *a, • hoomaopopo ana he maikai na m«a apau ma Ladysmith. O ka manao loiona olohe kilo kaua mi Ladaxka oei. no ka mea e piH nna i ka hoonee kana ana ma Aferika Hema i keia wa, ua hihia loa ia mamuli o ke kauliilii iina o na koa Polekane, a mamuli hoi l;ekahi o ka lawa ole o mea haUhall koa. Me he mea la» « hala ana he mau hebedoma okoa naamua o ka hikii aoa ia Hakn Roberta ke houluulu a hoakoakoa i na pualikoa

apau. a hiki hoi iaia ke hoonee aka me ka hololea, { Mamnli. o ka maikai loa o ka eliia I ii*a ame ka hanala ana o na auwaha eli o na Bua. ua hiki loa ia \akm ke paa ia mau wjthi me ka hoiolea, me na wahi kanaka leakalkahi waie no. Hiki | ia lakou ke heie raa kahi mamao loa | maloko o na auwaha eli me ka ike oie ia aku o na poo, a ma !a ano, na hiki | loa ia lakou ke hoopuipui i ka nui o na I kanaka ma na wahi i ikeia ai ki nawaliwali. ma ka iele kaua ia as:i aku e waho neL K?POKA PAHI' S \ PELEKANE I XA AUWAHA ELI O NA BUA. CHIEVELEY CAMP (Xatal). Paiiua. Dekemaba. 2<J. —I ka hora 3 o keia kakahiaka 1 hoomaka ai na pukuniahi o luna mai o na mokukaua e hoolele poka pahu aku maluna o ke kulana o na Bua. O na poka i kiia aku, oia no na poka lidaida (iyddite). Elua hora o ka hoomauia ana o keia kipu ana. Mai ka wa mai i hooukaia ai ke kaua ma Colenso, ua ikeia ka hooikaika nui ana o na enemi e hoomahuahna aku i ka ikaika o ko lakou mau kulana. E ikeia ana kekahi poe o lakou e hoio ana maluna o na lio mai kahi puu a kahi puu. He kakahiaka hana nui nohoi keia ma Ladysmith, oia ke kipoka pahu ana aku oia wahi maiuna o ke kulana o na Bua, maluna o ka Mauna o Umbtilwana.% He ike maopopo loa ia aku no ke poha mai o na poka pahu mai Chieveley aku. LOAA NA PIPI HE.ELIMA HANERI. CHIEVEDEY, CAMP, Poalima, Dekemaha 22.—N0 ka hoike ana inal o ko makou mau kiu, aia he pualikoa o na Bua ma keia aoao p ka muiiwai Tugeia; nolaiia, ua hoounaia aku la he ekolu mau regimana koa kumau, me na koa pukaa, ame na koa pualu kaulio i hiki ke hoohanaia aku, malalo o ke alakai ana a Haku Dundonald. Ua hol hou aku na Bua ma kela aoao o ka muliwai. Ua hopu pio ia he 500 poe pipi. NEE O KENERALA WARREN NO MUA. Pietermaritzburg, Dekemaba 26. — Ua hoea mai o Kenerala Sir Charles Warren, ka mea nana e alakai nei i ka mahele Elima ia nei me kona mau alii ukali, ma ke ahiahi nei, a nee koke aku la no. HOEA HOU KA PUHI OLALI O NA BUA ME KE KAHUA KAUA. PRETORIA, Poakahi, Dekemaba 18. —Ua ola ae nei o Kenerala Joubert, a ua hoi hou aku la ia no ke kahua i keia la. Ua malamaia he mau anaina haipule lehulehu maloko o na luakini he nui no na lanakila i loaa i ha Bua ma Colenso, Stormberg a ma ka muliwai Modder. NA AHIKANANA HOU NO NA KOA PELEKANE NO KE KAHUA KAUA. GIBRALETA, Dekemaba 26.—Ua hoea mai nel ia nei o Kenerala Haku Kitchener mai Algupita mai, a maanei oia e halawai pu aku ai me ka Haku Roberts, ka Alihikaua Nui hou o na koa Pelekane ma Aferika Hema; a mai keia wahi aku laua e holo aku ai no Cape Town. GIBARALETA, Dekemaba 27—Ma ke ahiahi o ka la i nehinei i ku mai ai ka mokuahi Dunother Castle, a maluna ona o Haku Roberts ka 'Alihikaua nui hou o na koa Pelekane ma Aferika Hema. I ke kakahiaka nui wale o keia la i haalele iho ai ka mokuahi ia anei, a hala aku la o Haku Roberts ame Kenerala Kitchener no Cape Town. OKALAKALA HEU PAPIPI NA KANAKA OLELO E. LADANA, Dekemaba 28.—E hoike ana kekahi lono telegarapa mal Storkstrom, Cape Colony mai, i ka nupepa Daily Chronlcle, i hoounala mal ma ka Poaha, Dekemaba 21: "He mea pono ke lawelaweia na keehina hana oolea loa no ke kinai ana 1 na m*nao hoala kue kipi mawaena o na kanaka Olelo E, a ke maopoop io hoi keta mea mamuli o ko keia poe wehewehe ana i na kui hoopaa o na alahao, ke akeakeaia ana o na uwapo ame ke kipuia ana o kekahi poe kanaka maluna o na lio. E oi loa aku ana ka mahuahua o kela kulana hoala kuee ina e hookuukuu loihi ia aku ana a ke loaa ole mai hol na koa kokua hou. Ke noho nei na kanaka Olelo E i pili paa ka lakou mau kakoo ana i ke Aupuni makua, a pela hoi me na makaainana Pelekane, me ka hopohopo no keia poe." E hoike ana na lono mai ka imnliwai Modder mai i ka nui o na uluku o na kanaka Olelo E ma Giriku-) ahma Komohana. Ma kekahi mau ta- 1 ona, ua hui aka la n& kanaka Ohilo E holookoa o nei mau wahi me ka poe Bua. Ua hoomoana ae la keia poe, ma kahi he aneane kan&kolu mile mai ke komohana aku o ke kahua hoomoana o na Bua ma ka muliwai Modder. Ua loaa pu mai hol ka lono, ua hoopiiu na Bua i ko lakou hoopuni ana ia tiuniman, a na nee aku Ia lakou apau no Magerfont£in. E hoike ana ka mea kakau o ka nup«pa Timea mai Cape Town mai, I kakauia mai hoi ma ka. Poaiima, I)ekemaha 23 : *'Ke mahuahua mau nel ka pioloke no ke kalana uahoa a hookalakupua o na Olelo E. Aohe hoopalaimaka iki o keia po® i ka hoike ana i ka lakou mau manao kakoo i na Repubiilika

Elua; a ma ka diss aka ina aole e ho> omahuaheaia mai aea na koa kiai. Ala- ' iia. e puka a-maka }tja ma.j ana na 'aaaa* kipi a keia po-e. * Ma na afoa hoi keia i hwa ole akn ai oa Bu3. ma ka apana hikina 0 ke a!sa. e ikeia aka aoa oa o\e\o E mahiai ? bok» ana malnna o na lio me ea pa. 0 keia ibo !a no kfi ano ma aa apana aina, aole i kanalima roUe ke kaawale mai Cape Town akn. |a. aia boi ma keia mau wahl kahi i 1 hoalaala a hoeueuia ai ka hoala kipi |aDa i ke Atiptrni. Aole i lawa na poe ! Pelekane i keia wa maanei no ke kiai | ana i ka palekana o 1.000 mile o ke | aianul-hao." KUAHAUA ALII. j Ua halawai ka Aha Knkamalu i ke- | ia la iho ia ma Windsor Castle, i ma ia halawai ana I hoopuka al ka Moiwahine Vitoria, he olelo kuahana e papa ana i na makaainana Pelekane, aole e kokua i na kanaka o Transvaal, a i oie ia. i na kanaka hoi o Orange Free State; aole hoi e kuai aku, a e lawe aku i na waiwai i ua poe kanaka la, 0 hoopaiia lakou malalo o na kanawai e pili ana ia hana. XL*I KA AI A NA BUA. KE ALOHA KO'U MAKEMAKE AOLE O KA MOHAI. LADANA. Dekemaba 28.—-Ua hoolaha ae nei ka nupepa Chronicle puka la. | i keia lono mahope ae nei, mai Cape Town mai: "Ūa hoea mai nei o Herr Scheslinger, he agena no kekahi Hui Hoopaa Ola o Nu loka, mai Peretoria mai, a ua hoike mai oia, he nui ka lako ai i loaa i na Bua, i hookomoia aku ilaila e ka poe kalepa mamua ae o ka wa i puka-a-maka ai ke kaua, no ko lakou manao ana e hoomauia ana no ka eli daimana ana ma ka wa kaua. "Ua •hoike pu mai nohoi oia, no kekahi hana ana i ike ai ma kahi hoolulu kaa-ahi ma Pretoria, oia hoi, ma ka wa i lele aku a na koa Pelekane i 1 paapio ai i na Bua ma Nicholson's Nek, mailuna aku o ke kaa-ahi e ku-ku ana ma ia wahi he mau tausani Bua, ua kauoha koke ka Alihikaua Bua i na kanaka e wehe i ko lakou mau papale, a he oiaio ua hemo ko lakou mau papale apau. Ua piha pahaohao loa na Pelekane no keia hana a na Bua, a nolaila, ua haawi aku la lakou i ko lakou aloha." KOMO KE KEIKI A BARONA ROKEKAILA I KE KAUA. | LADANA, Dekemaba 27—Ua komo aku nei o Lionel Walthall Rothschild, he hoa hoi oia no ka Ahaolelo, a oia hoi ke keiki hiapo a Barona Rokekaila, a hooilina nohoi nona, iloko o ka puali koa no ke kaua ma Aferika Hema. Ua hanauia oia ma ka makahiki 1868, a, aole nohoi i mare wahine, i AOLE I ONAWALIWALI KA MOIWAHINE VITORIA. LADANA, Dekemaba 21.—TJa nui ka maikai ole o ka noonoo o ka Moiwahi- | ne no na 4ono i hoolaulahaia no ka mea e pili ana iaia, oia hoi, ka nawa- | liwali o kona ola, ame kona uwe mau ana ka me he wahi keilei liilii loa la. | 9 j NUI NA KOA BUA MA PRETORIA. | Ladana, Dekemaba 27.—Ua tele- | garapa mai ka mea kakau o ka nupepa ■ "Daily News" mai Cape Town mai, ma j ka Poakolu, Dekemaba 20. ' "Ua lohe mai au, ua manao o Haku Merthuen e noho ma muliwai Modder i ekolu pule hou aku. "Mai ka poe mai i pili aku i na Bua, i loaa mai ai ia'u ka lohe, aia he 8,000 ka nui o na'liikoa Europa ame na koa i makaukau loa ma ka oihana koa, ka oi aku nae ma ka oihana kipu kuniahi, e noho la i keia wa ī9k ī>eretoria." MAKEMAKE KA POE 0 LAE COLONI E HOOKIIA KEIA KAUA MA KA UWAOIA ANA. CAPE TOWN, Dekemaba 20 (kauluaia ma ka hoounaia ana mai) —Ua nui | ka hopohopo o na kanaka o kela wahi no ke kulana hoonee kaua a na Bua i keia wa e lawelawe nei, oia hoi, ko lakou noho ana maloko o na auwaha eli, a he mea keia e koiia ai na Beritania e hoohana nui aku i na pukuniahi nunui a pela pu hoi me na kanaka he nui wale. He mea keia i ike ole ia mamua, Ua hopohopoia hoi, o ka hooloihiia ana o ke kaua he mea ia e ulu mai ai ka haunaele mawaena o na kanaka oiwi o ka aina, a ulu pu mai he mau haunaele e ae. Ke manao nei na kan&ka noonoo akahele apau maanei, ana ia Berilania Nui ke hoopio loa i keia mau repubalika elua, e lilo ana laua ma kela mua aku i mau mana kaua hoopilkia. O ka manao nui o na kanaka noonoo k&hele apau maanei, ua oi aku ka pono e noho aha uwaoia keia kaua e Amerika Huipua, a i ole ia, e Helevltia paha, a e hooholo ia hoi ka mea e loaa ai ka pono i na aoao elua , a pela auanei e pau ai ke kaua. HOPU PIO IA HE MOKU KALEPA NOREWAI E KA MOKUKAUA PELEKANE MA KE KAIKUONO O DELAGOA. DURBAN, Dekemaba 19.—Ua hopu pio ia ka moku-kiapa Regsna o Norewai, i holo mai, mai Java mal, me na mea halihali o ka poe i hoehaia ma ke ! kahuakaua r ame na kaola laau no ke ! alahao a na Bua, a maloko ae aei no j o ke kaikuono o Delagoa i hopu ia ai je k& mokukaua Beritania papa elua, nona ka inoa o Forto. HOLOLEA IKI NEI LELE KAUA ANA A NA PELEKANE. LAOANA, Dekemaba 27» hora 4:50

a. m.—E hoike ana kekahi !oao i ka napepa ' Daily New«" mai Latiysmitb ni&i. i hoonnaia ma! stsa ka Poalima. I>ekemaba 15. eaa ka ohe-kukuna la: I "Ma Ka po nei i puka akn ai o Kenerala Hinter me 500 poe ko» puala. a nlupaia aku Ia e lakou hookahi puku- ; niahi Creusot. hookahi pu howitxer a hookahi pu Maxim. Hookahl Berita- f : nla i make. Aahee aku ia na poe kipu | a na Boa."' | Lotirenzo Marques. Poaha, Dekema-1 ba 21.—E hoike ana kekahi lono mai! kekahi mahele koa mai o na Bua, i hoounaia mai raa ka Poalua. Dekemaba 1 19: j "Ua hoolele poka pahu ae la na pu o [ luna mai o na moknkaua i ka uwapo o Buiwer ma Coienso, e holo la maluna 0 ka muliwai Tngela, no ka hoohiolo a w»w-ahi ana i ua uwapo la. "Ke nee maiie la no ke kipoka pahu ia ana o Ladysmith. Ua hoea mai nei o Keoerala Joubert ia nei, a ua hookipaia mai oia me ka hauoli. Ua haiolelo akea mai oia imua o na kanaka (Bua) ma Dekemaba 18. "Ua hoouna hou ia aku he poe pio Pelekane i Peretoria, a mawaena o ia poe, oia o Konela Builock, Mekia Walters. Mekia Foster, kapena Dick, Kapena Nortein, kapena Fitzherbert, Kapena Ford, Kapena Hutchinson, 1 Luianela Bonhain, Lutanela o'CoQneyghay, Lutanela Kunbald, Lutanela Cristian, Lutanela Brigg, Lutaneia Birch, Lutanela Halford, Lutanela Tarbull ame Lutanela Jones. M Ua manao kekahi poe, o ka ke Kenerala Buller hoao ana e wawahi a e ■ hoohiolo i ka uwapo o Tugela, he hoao | ana ia e okl pu 1 na Bua e noho nei i 1 keia wa ma ka aoao hema o ka muli|wai; aka, o ka manao laulaha loa, oia keia. aole pono i na Pelekane ke lawelawe i kekahi keehina hana koikoi loa mamua o ka hoea ana aku o Haku Roberts. Ua loaa mai kekahi lono i ke Keena Kaua mai Pietermaritzburg, Natal, i kakauia ma ka la Sabati, Dekemaba 24, e hoike ana ma kekahi hoouka kaua ma Ladysmith, ma ka la 22 o Dekemaba, ua hoehaia o Mekia A. C. King, na Kapena Wathen ame Oakes, me Lutanela Hulse ame Lutanela-Konela Fawcett, a he eiwa poe alii-koa komisina oie me eiwa poe koa i make, a he umi poe i hoehaia. Aole i hoike mua ia aku keia hoouka kaua. Ua kauohaia o Haku Stanley ke keiki hiapo a ka Erela o Derby a hoa no ka Aliaolelo, e lilo i hoa noloko o ka puall o na'lii ukali o Haku Roberts. KE ANO I IKE AI NA DEMOKARATA I KA BILA KANAWAI 0 HAWAII. Ua hoopuka ae nei o Lunamakaainana. Champ Qlark o Mlsouri maloko o ka nupepa, i kona manao no ka Bila Kanawai Hawaii: E haawi aku ana kakou i kulana hooponopono Aupuni no ko Hawaii Pae Aina, Porto Rico, Guam ame Pilipine, ke ae nae kakou 1 keia mau inoa hope ekolu i hoikeia ae la. O ka Bila Kanawai e hoonoho ana i kulana aupuni no Hawaii, ua hoonui ae la ia i ka mana o ke dala a hoolilo iho la hoi i ke kanaka i wahi mea uuku. 0 ka pono koho balota ame ka loaa ana o ke kuleana e paa i kekahi oihana, aole i kukuluia maluna o ke kupono io maoli o ke kanaka, kona manao, a o ka ike paha o ka puniu poo 0 ke kanaka, aka, aia aku la mamuli o ka waiwai. O ka ninau nui i pili i keia pono koho balota, aole ia ma ke ano he kanaka hoopono anei ia, he kanaka makaukau anei ia, he kanaka hooko pono anei ia i ke kumukanawai, oia hoi, ka rula i ikea i ke au o Jeferson, aka, "Heaha la ka nui o kona waiwai? Heaha la ka nui o kona helu hanako? Heaha la ka nui o kona loaa makahiki?" He mea maopopo, aole loa e ae ana ka poe Demokarata e hooholoia kela ; Bila kanawai, elike me ka hiki ia lakou ke hana, oiai no hookahl kenetuhia & oi i noke ai kakou i ka paio (ka aoao Demokarata) i mea e hoopauia ai ke ana waiwai no nei mea he pono 1 koho balota f a iloko wale iho la no o na makahiki kakaikahi i hala ae nei i loaa mai ai ia pono ia kakou. He mea maopopo loa, aole loa kakou e hoi hou ana i hope me ko kakou haawi ole ana i ka paio ana me ka ikaika elike me ka hlki ia kakou ke hana." HE OLAI IKAIKA MA KALEPONI. LOS ANGELES, Dekemaba 25.—Ua hoolaunaia mai ke kakahiaka KarikiI maka ma Kaleponi Hema, e kekahi o na hoonaue olal ikaika loa, ke hoomajopopo!a hoi ka nui o ka poino i ikela, | a me he mea la, o keia ke pookela loa o ka ikaika o na hoonaue olai i ikeia ma keia wahi o ka aina. Ua ikeia keia hoonaue olai ma Los Angelea nei a | hoea loa i San Diego, a ua manaoioia ! nohoi na hala loa aku no na hoonaue ana i Kaleponi Lalo. O San Jacinto ame Hemet, ma ka mahele aina o Riverside, oia na wahi oi loa o ka poino. Ua hiolo ka Haukipila, a pela pu hoi t me na halelaau ame na hale pohaku i | hoohanaia i mau halekuai a mau hale oihana hoL | Ma kau wahi kaahale uuku o na lIIt kini ma Saboba, kahi hoi a kekahi poe Ilikini e m&lama ae i na hoomanao ; KaHkimaka, ua make iho la he eono poe wahine llikini, mamuli o ka haule ana iho o na papaa lepo nunui o luna ae o ka hale maluna iho o l&kou. He 8 hoi poe Ilikini e ae i hoeha kukonukonu loa ia, a he pomaikai ana no

pa&a ke o.fa. Ta hoikeia. ua Ikeia he iea. ua hamama ae la tna ka aoao o ( ka maana Sana Jaeimo. mo. o aku © ke | oawa o Castille. a be elia kapuai ke akea o ka waha. A mal keia lua mal ua ikeia X"3 nakaka pu ana ae o ka ho- ; nua. a holo aku la ia nakaka he roda ka mamao. He ekolu ka nui o na hooj naue olai ana i ikeia ma §ana Jaetato ■ lloko oia la hookahi. I Penei ka hoike a kekahi lono kuikaJwa i ka nupepa Times mai Sana Jai cinto mai: Ma ka hora 4:23 o keia ka- | kahiaka i ikeia ai kekahi olai ikaika | loa, a ku maoli nohoi i ka poino, i paa 1 ma ka moolelo o nei mokuaina, m& ke ; awawa o Sana Jacinto. O kela ame ke- ; ia haie pohaku maloko o ua awawa ' nei. ua pau i ka nahaha. a ua hookiia na lawelawe hana ana. 0 na wahi kalepa kela apau, ua poieo a ua poino pu hoi me na waiwai kalepa. Aole he mau ola i make, aole nohoi i poino a pilikia na kino o na kanaka o loko o na hale, ela nae he nui na moolelo e pili ana i ka poe i pakele mahunehune. Maloko nae o kahi kauhale o na Ilikini ma Sabob, he elua mile ma ka hikina akau'aku o ke kulanakauhale, he eono wahine i make. mamuli o ka helelei ana iho o ka hale a hoopakii pu ino la ia lakou. Eia na alanui o San Jacinto nei ke hoomaemaeia nei i keia wa, a o na poe kalepa keia ke lawe nei l ko lakou

[ ui ame haie ī kukmuia ae oo ka I poe waiwai »loko o na haie hoahu ukalīianawa. Ua manaoia ua hiki aku ka [ nui o ua poho i ke 1-54.000. O ka halekuiū keia o Hartis & Dogge£ ame ka halekuai laau I'ipaau o Me Kinn & Cfcambcrs, ua l:Io i mea ole. O ka Banako Aupuni vState Bank> ame ka Hale o ka Odd FeUows. ua hioio kekahi mau paia. a o ka Haukipila keia (County HospicaH ua muu mokaki iho ilalo. Ua pakele no ka peo aj*au o loko me ka piHkia o!e. Ma Hemet hoi. he kohu puu opaia na hale pohaku apau. He ku i ke aloha ke nana aku i ke ano o na hale i hoopolnoia. Eia na poho i manaoia: He met Hotel $12,000; Me Kee block $10,t>00:, Hemet Milla? Company, $5,000; j Weber Brother>, $1.500; Johnson ! hlook, He 20 ka nui o na kanaka iioko o ka hotele i pakele mai loko aku o ia wahi me he mea la mamuli o kekahi hana mana. Hookahi kihi o ua hote!e la i hiolo mai maluna o ka moe a Mrs. J. A. Burns ame kana wahi keiki e j hiamoe ana. Ua pakele laua a i elua j me na wahi eha a palapu i loaa ma ko laua mu kino. Ua haule iho hoi he pu-ka-uwahi maluna o ka moe o Robinson, a nahaha liilii ua moe la. # Hookahi wale no ipukukui e a ana. Ua hoohinaia nei ipukukui, a pio iho ia nohoi. Ua ikeia ka holo ana o na nakaka o ka honua ma ka akau ame ka hema, kahikina ame ke komohana. He lehulehu wale na wa i holapu mai ai ke ahi i ke kulanakauhale, a ua poho maoli na manaolana o na kanaka kalepa. E loheia aku ana nohoi ka nunulu ma ka piko o Tanquitz, ma ka pae kuahiwi o San Jaeinto, i kahi manaoia he lua-pele ia i pio kahiko lort s a no na la lehulehu loa i loheia ai keia ano. Ma ke kumu hoi o ka pae kuahiwi mawaena o Hemet ame Sau Jaeinto. ua ikeia na punawai mahu ma keia la. Ua ikaika loa ka hohpno o k& luaui pele mai keia mau wai mahu mai. UA MAKE O DWIGHT L. MOODY. KANA MAU HUAOLELO HOPE. EAST NORTHFIELD, (Mars). Dekemaba 22.~Ma ke awakea ponoi o keia la i make ai o Dwight L. Moody, ka hai Euanelio kaulana a puni ke ao nei, ma kona home noho maanei. Ua akoakoa no kona ohana ma ka aoao o kona moe e waiho ana, a ua hoolilo oia i na minute hope ioa o kona ola ana ma ka hoomaha ame ka hoolana i na manao kaumaha o kona ohana. I ke k.akahiaka aku, ua hoomaopopo iho ia o Mr. Moody aole i mamao aku ka make. mai iaia aku, a kamailio no ia no kahi *wa me kona ohana, me ka maikai no o kona noonoo, koe w r ale no kekahi mau manawa ona i kupouli ai kona noonoo. 1 kona pohala ana ae nae, ua hoomaopopoia aku la ma ke ano o kona leo ua ano konini ae ka ikaika iloko ona. Ninau mai la ia: "Heaha keia? Heaha ka mea e hanaia ana maloko nei?" Pane mai la kekahi o na keiki: "E Papa, aole no i maikai kou ola. a no ia mea hele mai la makou e ike ia oe." A mahope mai kamailio iho la ia me kana poe keiki, me ka i ana: "He kanaka puni.ikaika loa au no ka hookoia o kahi hana. Aole nae no ka hoahu waiwai ana, aka, i loaa al he hana na oukou e hana ai, na oukou e hoomau aku i ka hana o na kula ma East Norihfiel<l ame Mount Herman ame ka Hale kula Baibala o Kik:iko." I ke kokoke ana aku e kani ka hora 12 o ke awakea, ua ike iho la na poe e klai ana ma ka aoao o ka moe, ua kokoke mai ka make. Lehulehu loa na manawa i eueu ae ai kona mau lehelehe me he mea la e pule ana, aka, aohe nae he loheia aku o na huaolelo. Ma ka wa mamua iho o ka lele loa ana ae o kona hanu, aia hoi, pane ae la ia me ka hauoli launa ole: "Ke au i ka nee hope ana ae 0 ka honua; ke weheia mai la hoi ka lani; ke hea mai la ke Akua ia'u." Pau no keia mau liua oieio, a mahope iho la ia lakou. ana. Ua kanuia kona kino honua ma Northfield. E LANAKILA ANA ANEI KA PALAHO OLE MALUNA 0 KAPALAHO? | NU lOKA, Dekemaba 24—E hoike j ana kekahi lono kuikawa i ka nupepa j Sun mai Laūana mai, penei; E hoike ana ka mea kakau o ka nupepa Pou no kekahi m?a ano nui loa i imiia a i loaa hoi ma ka Pasteur Infetitute o loko o ke Kulanakauhale o Parisa. E hoike ana keia mea kakau. ua hoolilo o Professor Metchnikoff ma ka huli ame ka noii ana i 1 na huna laau kupono o loko o kekahi | mau paiahehe kinai-mai i hoomakau- | kau mua ia, roa ka hookomo ana aku ia mau hunahuna palahehe kinai-ma'i | ilpko o kekahl mea paahana o loko o ! ke kino kanaka e loaa hou ai ka ikaika | hou. a ano oplopio hbu hoi o ua mea ! paahana la. " i O kekahi mea ano hou loa i loaa ma j keia huli ana a Prof. Metchnikoff, oia ke kapaeia ana ae o ka manao kahii ko. ua palupalu ka mea paahana o loko o ke kanaka mamuli o ka lu'aiu'a | ana o kona mau makahiki. O ka mea j pololei, oia ka ai ana aku o kekahi mau upoho koko makalii loa o loko 6 ; ua wahi la i nawaliwali i kekahi mau ; upoho koko oia ano hookahi, a mamuli oia ano i hoonawaliwaliia ai ke ola i kino. 9 wai awahia i hooikaikaia ai e kiolaia mailoko aku o ke kino i ka wa I opiopio. ua manaoia no, ua koe iho no he mau koena oia mau ano wai awa- > hia i ka wa i oo ai ke kind! O keia mau j wai awahla ka mea nana e hoopoino i I na upohō koko makalii maemae, a liio j kela i mau mea make, a, al la mai la ; hoi e kekahi mau upoho koko kulana 1 haahaa, i kapaia na npoho koko maj kaainana. a m& ia ano i puka mai ai : ka nawaliwali ana o ka mea paahana | o ioko o ke kino. O na upoho koko [ alii, oia hoi na upoho koko e ai ia ana e

i na upoho koko maKaainana, ao?e fco * f make Uoko o !cn mea paahan v \ taarault } o ke kahiko maoH nn:\ a n-awaiiwal» maoU aaa hoL l keia wa. «a loaa ka. iaau e ola rr.aoli ai ka mal i kapaiA he anemla i ke koko) a eia i kela wa ke huii nuī \ nei feekabi mahele nui okoa o ka Fasi teur fnstitnce i na paiahehe e kujK?no I an3 no keia «nie keia mea paahani n ke kino. 1 lte mea pooo ke kx\ .v 'ka Ua« aoo'a ! r»Ui pono no kela anie keia mea jvaai>Ana o loko o ke kino, e taa ke koko. \ ke ake-paa. ake-nian. ka 1010 o k« poo. a pela aku. \ { k?ia va, «a loa» k.t f»alaheh*> ..» no na puupaa i kahi num ia i h.;: i u> \ ne». A ka Porof*sa \ k*i* -w j huli nei iio ke auia kuiwno e hooh.v.;.t- -[ ia ai ka paiahehe. S Oka nianaoioia. iti;i e hoio pono .u» [ keia nnau mea e hnH Ui nel. alaiia. ou- \ e ike ho«» ia ana ia mea h«? p | iloko o ke klno. | PAU 1 KE A HI. | Qisino\\ (liK) Dekemaba 2:'. - it- H 1 \>o*> kaikamahine liiHi i pau i ka a : v » i k? ahi a make no'noi: he 5 poe okoo, a* s | : a ia no e ke aht x me he ti»ea hi I lehuiehu loa ana no o lakou e poīno 1 ain: a h« iehulehn !<>a hoi i\;\ poe oo ; i hoehaia ma ka wa pau-ahi, okii " hooma&maa ana keia poe nunui nie k.t i>oe liilii ma kekahi paaai a lakou »■ hoikeik.> aku ai ma k;\ ta Karikiiuak.*. 0 ka iole o ke kaikamahine i hooiiioi.i ai i ipukukul. oia kai aiaae la k ahi mai kekahi ea \nau a ma ona '-i 1 hiulaha a pahoia loa aku ai ke ah. ; | na keikl e ae. Ke noho nei k*- k»Uana- ! kauhale iloko o ke ksnikau. ! KIPU KKKAHI KAIKAMAHINK f KK KANAKA NANA 01A l KI7MAKAIA. i MAHOEO. Pekem 27. —I keia alu ! ahi i ku ai o C. F. Thornas. i ki r<A:i me ke kukonukom» loa. He mea kjkau oia no ka nupep* "\Veek>y Scar. O kona mea nana i ki i kn i»u. oi.i >

MLss Margaret Siivery. A ulu ana mai o keia poiuo: He uv.vi pule iehulehu i hala u<? n«»t. um I.iwe aku la o Thomas i koia kaikam:i!i:no ; Presno, a 1 ko laua hoi ana mai i ku)auakaifliale. ua hoike ae U laui. ua niareia iaua. a noho yu ibo la Liu.v. Aka. hookahi jmle i kaa hopo.,v nei. ua kii aku la na makua o u.i k.nk.iniahine la e hoi uie iaua. oiai aole laua i manaoioio iki ua marei i ka hiua kaikamahine me ke "kanp.ka * ana e no!v> ana ia w.\. t ka hoea \n.\ o koi,\ k:iikamahine i kahi o koua mau mnku-», ua hoike aku la oia i na mea apan imua 0 laua, ma ke ano aole oia i niarci: me Tlioi.uas. >kihoi>e mal hoi, ua ikei.ī ue la. he wahine no ka kela aia uo i ka Hikina. I ka hora 5 o kela ahialii u.i h* U aku ia o Miss Silvey » ke Keena o ku nupepa "Star." a kahea aku la ia Tliumas e puka aku i waho. I ka puka an;» mai t> TĒromas iwaho. ua ki s*ku la o Miss Silvey iaia i ka pu pauapaua, a «;• loaa iaia he a ku nrihoi ika pillkia. Ta olelo ae kunk > nana i laweiawe a i nana o Thomas aole ia e ola ana. l'a hopuia o Mi- ; Silvey, a ua hookuuia ma «a honi» $1,000 ka nui. AOLE MAOPOPO KB 01*A O LI?N*AMAKAAINANA BOUTELLE. BOSETONA, Dekemaba 27.—Aia > Lunamakaainana C. A. Bontelle o Ma - ne maloko o kahalemai o Brookiyn. aka, aohe poe e ae i ike i koua kuiana 1 keia wa, koe wafe no ka :>oe i pili iaia. Aua hopohopoia nohoi kona Uulana. Aohe nohoi he maopopo Uh iU • a na kanka no ke ano o kona nial. HAAWI KEKAHf KEfKf f KONA WAIWAI A PAU NO KONA MAKUAKANE. CMMRIDGE, (M3ss), Dekemaba 21. —Mamuli o ke komo ana o ka makuakane o kekahi keiki iloko o ka piliK?■« kukonukonu loa. ua haawi aku la ua keiki la i kona waiwai apau i me:i »• hoomamaia ae ai ka pilikia o kon.i luaui hiakuakane. 0 ka inoa o keiii keiki. oia o Edward B. Cole, a i mau ia hoi o "E(l<lie, a he haumana <>: no ke kulanui o Havada. O kona lu i ! ui makuakane oia no ka Peres»tlen.i I mua o ke Glohe National Bank. V.< hala aku laua no na kapakal o ka » kipika. oka nui ona elala a keia U<>iki i haawi ai no ka hoomama an.a a v \ ua pīlikia o kona makuakane, i"" $400,000. Mamuli o ka pilikia o kon i makuakane. ua waiho aku oia i ke k»|lanui o Havatla me ka nui o kona minaminaia e kona poe hoakula, oiai ovt kekahi haumana makaukau loa ma n.t hana hooikaika kino. HOOPAU LOA O OEUEMANIA l KA MANAO KUAII NA POE MOKU O OENEMAKA. BERELIKA, Dek«maba 2C.—l'a ha.ilele loa ke Aupunl Geremanla i kon « manao ana e kuai i ka Pae Moa.u o Denemaka ma Inla Komohana. he mea la, ua hoea m3i kela hopena mamuli o na hooikaika ana a ke Keena Kuhina Geremania ma Waaineiona. e hookiia keia hana, o lilo auanei la i kumu e oleloia ai, he hana ole ia a Geremaaia la Amerika Huip J ia, a e kue ia ana hoi ka loma alaKai Aupnni o Peresidena Monroe. Aole nohoi he oiaio o ka iono e hoike ana eia o Denemaka ke kukakuka pu neime Amerika Huipuia no ke kua ? ana aku iaia i ua Poe Moku la.