Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 4, 26 January 1900 — KA HAKU OPIO O KAKELA MAINA [ARTICLE]

KA HAKU OPIO O KAKELA MAINA

"E hoomaopopo nolio>i, oe," walii a ua wahine la i hoomau mai al 1 ke kamai!io ana mai ia'u, ma kela ame keia v.'a a'u e komo mai ai iloko o keia rumi e a?a mau mai ana ko'u mau hoomanao ana nona, a me he mea la nohoi e ike aku ana no au iaia e no-ho mai ana. Maluna nf) o kela walii noho au e ike aku ! a e noho ai oia.uia kela pukaaniani. 0 kona wahi no ia e noho ai i na manawa apau loa. 0 ka me«. kupanaha nae, oia noho wale iho ia no kana, aohe humu'humu, aohe ha n a lihilihi, ao'e no he wahi hana e ae. Aohe ana mea hoihoi. Ma ko'u manao ina no e m-aalo ae ka Moiwahine ame kona alo alii apau ma ke aUinui ae nei, aole no ia 'he mea nona e konoia' ai e haalele i kela wa'hi. He plnepine'* loa nohoi na wa a'U i olelo aku ai i kuu wa.hi kaikahialiine kauwa, oia o lane, j ina no e pau mai kela >poe hale ma kela aoao mai o ke alanui, aole no ia ihe 'mea e h.uli aku ai keia walhine opio kupaianha nui wale a nana aku. A-ka,

e hai aiku -au ia oe, oiai oia e noho ana ma kela noho, e ike mau ana oe i na waimaka e hioio ana ma kona mau papalina. He ku i ka walohia kona mau ano apau ke nana aiku. I kekahi wa, aole e hiki ia'u ke aua i ko'u mau waimaka, no ko'u ike aku nolw>i iaia e nwe ana. Ina a»i e kamailio aihu iaia, 0 kona uwe mau ana elike me kana e hana ana, h'e mea ia e poino ai kona oia leino, e iuliluii wale ae ana no oia 1 kona poo, me ihe mea la e oielo okoa mai ana no oia ia oe, aohe poino 4 oi aku ka ehaeha elike m e kana e auamo ana ia wa. Ke ihoomanao nei nohoi au i ko'u olelo ana aku iaia i kekahi la, he mea pono iaia ke hoolana ae i kona man&o, oiai ua like nohoi ,oin me na wahine e ae i maike ka iakou mau kane , a, owau hoi keka.hi i komo iloko <oia huina. Aka, ike aku ia au i kela mau malea nani mohaha ona i ka 'huli ana mai a nana mai ia ia'u, me «a waimaka nohoi e hoopohina ana i ua mau onohi maka ia, ame ka leo o ka mea i 'hoopihaia ikona uihane e ke kaumaha ehaeha loa,'pane mai la oia ia'u:

"Aohe paha he wahine i kaawale aku kana kane mai kona poli aku, ma J ko ano i like leona kaawale «na aku, , elike la me ke kaawale ana aku o ka'u kane mai a'u aku." j "'Aole nohoi au i ninau iaia i ke ano ' i kaawale mai ai oia mai kana kane mai, oia hoi, pehea la ke ano i kaawale ' mni ai oia mai kana kane mai, oia ihoi, • peliea la ke ano i make ai kana kane, { a Ii!o ai ia i mea nona e kanikau 'lio-o-malia ole ai nona. Ho wahin« oia i plha me ka nhane lua ole o ka aluo'lu. ! Aole nnhoi au i ninau aku no ka mea e pili ana i kona moolelo, a no ke ano nohoi o kana hana e hana ai ma ia hope mai "Aiai'a, ninau hou aku la au i ua wahine la no ka mea e pili ana 1 ka nui o ka Nnomi mau dala ia wa ana e noho ana' malaila. ua hoike mai ia ia'u. u:i maipo loa oia, he mahuahua no kana mau wahi dala, oiai e liiki ana no iaia ke kuai i na mea e pono ai kana bebe, ua uku pona ia nohoi ka uku pule o ka wahine kahu keiki, ua uku pono ia nalioi kona uku o ka no-ho ana ma ka hatele nei, ua hookaaia no ka uku o ke kauka; a ma kona wa i ma'i ai, ua kuai no oia i kekaihi mau wa'hi I mea ai hoonoono, eliKe me \ka wain* ' hoii, ka waina maloo nohoi, ke jele, a pela akvL 'Ua ninau aku la nohoi m\ iaia no ke ano o kona nolio ana malaila, he oluo'lu paha, a 4 ole, he kulana pilikia T>aha. Ua hai mai la ua waliine nei ia'u, aole no ona ike nui ia Naomi, oiai o ka 'hapa nui loa o kona nnanawa e hoohala ai, aia no ia maloko o ■ka'hi hale pule o Sana Ma.ria, a ina hoi e noho ana oia maloko o kona rumi, o ka uwe wale no k&na bana. "Nolalla, e ikuu 'hoaloha oiaio," wahi a ua Haku Oplo nei o Kakelamaina i hoomau aku ai 1 ke kamiailio ana lmua o ka loio, "i ko'u lohe ana i na mea a kela wahinfe i hoike mai ai ia'u no kuu Naomi, iloko o ke kaumaha ame ka luuluu, aole i kana mai kuu kaumaha ame kuu ehaeha no ua wahine nei a'u ka niea »hoi a'u e olelo ae ai, 'he wahine ia i hainaia e a'u. Oia maoli ka mea oiaio. Mahope iho o lea hala ana o kekahi mau sekona o ko'u noho malie ana, ia wa i ninau aku ai au laia nokamea e pili ana i ka bebe. Ia 'wa 1 pane mai ai oia ia'u, me ka puili ana ae o kona mau lima ma kona umauma,.me ka luliluli ana hoi o kona poo nole ioa oia i ike i kekaihi bebe ui nui wale elike me ua bebe nei a Naomi, He ui oia ma na ano apau. A hookahi wale no ana mea i hoahewa ai ia Naomi, oia kona ,uwe ana me ka hii ana ae i ua wahi bebr la ma kona mau lima, a hapai ae la hoi a kokoke loa 1 kona mau maka a ma ia wa e kulu iho ai kona mau waimaka maluna ona. "Ua huhu aku nohoi au iaia, wahi a ua wahine nei i hoomau mai ai i ke kamailio ana mai ia'u, no kona han:i pela, oia kona hookuu ana iho i kona mau waimaka maluna o ka bebe. Me ko'u olelo pu ana aku nohol, he mea hoopakalaki waie no ia i ua bebe nei, mamuli o ka hauleia ana iho e na kulu waimaka maluna o kona heiehelena, aka, ua pane mai ia nae oia iau: "Aole paha e oi aku ana ka ulia pakalaki e loaa ana iaia mamua o ka ulia poino i loaa ia'u, i kona ma.kuahine nei.' "Aka, o kona alaha i kela t>ebe, aohe lua. He mea nui loa oia ia ia< Ma ka wa i loaa ae ai kahi ikaika i ua bebe nei, ua lawe aku la no kona makuahine iaia, a bapetizaia iho la ia maloko o kahi halepule. 0 kona inoa i heaia iho ai, he inoa malihini loa ia ia'u, eia nae ua hai mai oia ia'u, o ka inoa ka

ia o kekahi mea i piii i kana kane. 0 ua inoa la, oia o Alareda. 0 keia kane, wahi no ana e hai mai ai ia'u, ua heaia no ka ia ma ia inoa i kekahi wa a o ke aane i make mai iaia aku iloko 0 ka ehaeha nui." "Pehea hoi ka Joihi o kona no'ao aua me oe, mahope iho o ka hanau ana o kana keiki?" wahi a'u i ninau aku ai 1 ua wahine ia. "Aole paha i e-i aku nnim'ua. na puie eono," wah.i ana i pane mai al. "A pehea ma'hope mai?' wahi no a u i ninau aku ai iaia. "I kekahi kakahiaka kauoha mai la oia ia'u, ija makemake oia e ike ia'u. Ua uku aku la ia i ka wahine kahu keiki i mai'ama ai i ka l>ebe, a ua hoakuu aku la iaia e hoi i kona wahi. la wa hoi e ku ana he kaa ;hooiimai:ma ma ka puka nei o ka 'hale. I ko'u hoea ana aku imua ona, i'ke aku ki no au i ka hiolo ana mai o na wahiiaka ma kona mau papailina, a oieio mai la oia ia'u, e hole <ana ia. Ke haawi aku nei au ia oe i ka'u niau hoomaikai ana no ka nui o kau mau hana lokomaikai me ka oluolu loa i han<a mai ai ia'u, oiai au e noho ana me oe, n'olaila, dear Mrs. Stanley, good-bye." Ua uwe iho la au ia wa, lele aku la au a paa aku la iaia, me ka olelo ana aku iaia, e noho mai no maua. Aole pono ia e hele aku me ka hehe ,oiai, aole i loaa iaia ka ikaika kupono. Aika, pane mai la oia ia'u, aohe 'hiki iaia •ke -noho, oiai o kahi kuleana e 'hiki ai iaia ke noHio iho, ua i'ke ia, ao>he ia mea me ia. Ua 01010 aku noihoi au iaia, aole loa au e kaki iaia i ihookahi \frahi ken'eta no kona nolio ana me a'u a h-iki i ka wa e ikaika -pono loa <ai ka bebe, aka, ua hoole loa mai oia. .Aole nohoi o.ia i lrvi mai ia'u i kana wahi e 'hele aku ai. aole nohoi au i ho»omanao i ka la ana i liwle aku ai mai a nei a'ku."

"Pehea la, p hooniaopopn ann no anei oe i ke kalaiwa kaa nana oia i lawo aku mai a nei akil, ina oe e ike hou aku ana ia-ia?" wahi a"u i ninau aiKu ai iaia. "Aole," wa!hi ana i pane mal a.i, oiai, aole au i ike aku i ua kalaiwa la. He nui nohoi >na -mea a'u i haupu ae al e mnau 'aku i<aia, eia nae, mamuli o ko'u ike i ka mui launa oile mai o kona kaumaha, aole >au i ninau aku. O kahi waile n'o ai-ae a'u e homaopopo nei, oia kona wahi o ka hele ana aku, oia no o Amei'ika, eli'ke no me kana i hoike <mua m'H'i ai ia'u." "0 ieeia wale iho la 110 ka mea i loaa ia'u, e Ruseldni mai kela wahine niai. Maioiua o ko'u ihaalele ana aku iaia, ua hoom-aopopo aku la au iaia, ina pa'ha lie imau aie kekahi o Naomi iaia, aka, ua 'hoole mai la ia. Ua haawi manawalea aku la au iaia i kekahi huina ilala mahuahua, me ka hai ana aku hoi iaia, ina e hoea mai ka wa e ulia ai ka hiki hou ana mai o Naomi Winta ilaila, alaWa, e malama oia iaia, a e 'hoike mai hoi i ka ]obe ia'u. Aka, mai ia wa «mai a 'hoea imai i 'keia <la, aole Joa au i lohe i kekahi mea mai a Mrs. Staniey mai, oiai; no nae, ua ihai aiku au iaia, ina oia e kakau palap<aila anai ana ia'u, e kakau oia ma ka inoa o Grasetonia Laeluka, kuu wahi kauwa, a e hoouna mai i Kakelamaina Hale. Aka, aale wahi palap.ala mai iaia mai. Ua haalele aku la au ia Mrs. Stanley, a holo pololei aku la au 1 kahi o Kauka Fildene, a i ko'u 'hui ana me la, ua h-ai. mai la oia ia'u. (he maikai no ke loa o ke keiki a lie ikaika nohoi. Hoike aleu la hoi au iaia, he hoaloha ati a he m'ea mohoi i pili ia Naomi, a ua makemake loa au e ike ia mea. Ua hoounia aku la lioi oia no Mrs. Higins, a mai keia wahine imai i lohe mai ai au he mea nui e piM ana ia Naomi, a ua hanini piaoli i'ho la no ko'u mau waiimaka i kana hoikfe ana mai ia'u i na mea apau ana i ike ai no na/ hana a Naomi.

"Mai ia wa mai a 'hiki mal i keia wa, aole loa aoi i lwhe iki i kaihi mea e pili ana no ua wahine nei a'u; aale mohoi no kuu keiki. Ina eia ua keiki nei a'u ke ola nel, alaila, o Haku Sana Alahaina ia, a o kona makuahine hoi oia 110 ka l4aku Wahlne o Kakeliamaina. - "Ke manao nei no anei oe, eia no ke ola nei ua keiiki l>a au i keia wa?" wahi a ka iloio i ninau mai al 1 ka Haku Opio. "Aole hiki ia'u ke pame aku i haina no ia <ninau au i n,inau mai la ia'u. Oia ka'u mea e makemake nei e ike i keia wa. Eia 'paha kuu keiki ke ola nei a i ole ia, ua make paha oia. 0 ka U'nillaimamaluia makaliiki keia o ko'u l&he ole ana i kaihi mea e pili ana no u-a keiki la a'u. Ke ola nei no anei oia i keia wa; a, aia la oia i hea kahi i noho. ai, oia oinau a'u i makemake ai e ike. A i ole, ua make paha oia. Ke makemake nei nohoi au e ike, ina paha eia no kuu walhine ke ola nei?" "He mea maopopo loa, iloko o umikumamalua makahiki i hala ae nei," wahi a ka loio i pane mai ni, "he nui loa na mea e loli ana n»alun'a o ka noho ana o na kanaka. He kowa loihi loa 'kela e loaa ai he lioololiia ana ae o kekahi mau mea i maa mau i ka ikeia e na maka o na kanaka. Nolaila, o ka ninau nui wale no, oia keia, heaha lana mea i hoololiia ae mawaena ou ame Naomi, a pela pu hoi me ko keiki? waihi a ka loio i pane mai ai. "Pela no/ waM a ka Haiku Op;o i pane aku ai, me ka hoomau ana aku nohoi i ke kamailio ana, "Ma kela ame keia wa a'u e hoomanao ae ai i ka mea e pili ana i kuu wahine ame kuu keiki, aole i kana mai ko'u hooukiuki ia'u iho, a ua kuapupule māoli nohoi au'i kekahi wa. Ma ka wa hoi e kamaHio mai ai kuu makuajhine'ia'u no nei mea he mare e hookaumaLi mau ia ana noho< ko'u noonoo no keia meeu Aoie loa au i ike i ka'u mea e hana ai." I kela wa i hilinai 'aku ai ua Haku Opio nel i hope o kona noho a n Va loio hoi keia aohe ana mea e pane mai ai i ua Haku Opio la a noho iho la laua ia wa me ka pane leo ole ana aku o kekahi ame kekahi. MOKUNA AIA LA IHEA KUU KEIKI—»PEHEA LA IA E LOAA AI lA'U? No kekalii mau minute ko laua noho hamau ana me ka pane leo ole ana i kahi ame kaihi, pane aku la ua Haku 0pio nei i kona loio: "Heajha la kou manao no ka'u mea e pono ai ke hana?" • "iMa keia ninau au i ninau mai la iau, e kuu haku, ua liio iho Ia au i hupo nui. Aole au i dke i ka'u mea e pane aku ai la oe," wahi a ka loio i pane

mai <aJ. "Aole au i i kekahi ninau pohihi'hi doa elike me keia. He mea IKmo ia'u ke loaa ona manawa e noonoo ai, no 'k&ia manawa la, aohe a'u mea e pane aku ai ia oe. 0 ka'u num i;ae e ike nei i kci;i \va, oia keia, aohe au 1 ike i kahi iiiiiia pe^hihihi loa e.ike me keia." "R hoonianao oe, u kuu hoaloha. he maii mea oiaio ioa keia a'u i hoike aku Ia ia oe. l.keia wa «,'u e noho nei iioko nohoi o na makahiki he nui i haia 'hope ae nei, he kan-aka au ua mare mua ia i 'ka wahine, «a ua hanau hoi ka'u 'keiki, a ina lioi eia no oia ke ola nei i 'ke<ia wa, alaiia, he kanaka nui maoli ia i nei wa. E hoolohe mai oe, e kuu hoalo'ha, i kuu piiikia. Ua makemake au e loaa ona waMne na'u. Ae; ua loaa io fhe W'ahine ia'u, ua mare pono ia maua ima ke kanawai; aka, auhea la nae ia? Makemake loa <au e loaa ona keiki na'u, i loaa hoi ona hooilina no'u. He mea oiaio, mailoko mai o ka uahine i mare pono ia ai e a'u, elike m« ke leanawai o ka aina nei, ua loaa ia'u 'he keiki a he hoilina, aka. auhea la ia i keia wa? Oial e maopopo ole ana keia mau mea elua, ua ku iho '«a aū Moko ok 0 kulana kamehai loa i ike oieia paha ma ka moolelo o kekahi kiaamka maloko nei o Enelani.' Aole hiki ia'u ke imare hou iku i kekahi wahine, oiai e maop-opo 010 ana ka -me» e I>rli ana ia Naomi. He makemake '.ua au e loaa ona hooilina no'u, ina nae hoi e maopopo ana ka mea e pili ana i lruu keiki me Naomi. Owau ke koko alii Hiope loa o -ko makou lalāni alii. Ina ole au e iloaia hoilina ana, alaila, o koiu mau waiwai apavi e .hele aku, ana lakou il'ako o na lima o kekahi mea okoa, aku, elike me ke kanawai o ka aiiia. 0 ika m'ea oiaio maoli pahi oia keia. Ua mareia au, aohe nae a'u wahine. Ua hanau ka'u keiki, aole nae au i hooia aku iaia i hooilina no'u. 0 keia ka pilikia au e ike mai ila ma ko'u aoao. A <ma <ka aoao mai hoi o kuu makua;hine, ei«, oia ke ikoi mau mai nei ia'u e mare au i waliine. I keia ame keia la e noke mau mai ai oia ia'u i ke koi ana e mare i wa'hine. I keka.hi wa me ka huhu oia e kamailio mai ai ia'u, a i kekahi wa hoi, me na waimaka e uwalo mai ai oia ia'u, e pono e loaa ona wahine «a'u i ioaa ai ona poe moopuiia nana <mainua ae o kona make ana. Ua hele au a piha aloha maoli i kuu makualhine no kona koi mau mai ia'u ma keia mea. Aole loa nohoi au i ihai aku 'iaia i ke kiimu nui o ko'u a« ole ana e hooko aku i kona makemake. Ua like au i keia Ava me ke kanaka e ku ana mawaen-a ona aihi elua. 0 kuu makuahine ma kahi aoao, a o kuu wuhine <ame kuu keiki 'hoi »ma kekalii a»ao. Aole loa e :hiki iki ana ia'u ke mai'e, nokamea, ina no ke ola nei o Naomi, alaila, e hoea ana no ka la a ku mai oia imua o'u me he anela la e aahu ana i ke koloka o kuu hoa'hewaia iloko o ka liilahila mau loa. Aohe mea weliweli e a'e a'u e ma;kau loa nei eiike inie leela. Aoile ihoi e ihiki ia'u ke noiho mau loa aku eilike me /keia ā'u e noho nei, a ike aku au i leuu makuahine e uwe mau mai ana ia'u i leela ame ke>ia wa no ka loaa ole ana ona h'ooillnia no'u, a ma ia ano ua wai'ho hamaima ia ka ipuka e 'holo iaelae aku ai >a komo iloko o no iima o kekahi kanaka okoa aku i iuhi ole ma <ka malama ana 1 keia waiwai me kona rnau loaa apau. Noiaiia, pehea au e 'hana ai i paai keia piiikia rt'u?"

"Aole aniii e pono e hoao mua Kaua i ka hoolaha ana?" wahi a ka loio i ninau mai ai i ka Haku Opio. "Manao au ina e puka ana kau hoolaha, aoile.e nele ka paneia māi, ina eia no o Naomi ke ola nei. "Ua pau mua ia hana ia'u i ka hanaia. lla noke <au i ka hoolaha maloko o na nupepa aole nae wahi mea a pane ia mai. A eia no ke puka nei ua mau hoolaha mel a'u." "Pehea; ua kakau nae palia oe i m mau hoolaha Ja ma na olelo e hiki ai iaia ke hooma/o'popo iho, ina oia e ike ana i ua hoola'lfa la, ua piii no ia iaia, a 'he mea hoi nona e pono a e pomaikai ai ina oia e pane mai ana ia oe?" 'Ua hana au pela. Aole no nae i paneia mai. 0 kekahi mea a'u I hana ai, oia ko'u holimalima ana i kekahi mau imakai kiu akaimai loa o loko nei 0 ka aina e 'huli iaia. Ua noke la.kou 1 kahuii iaia me ko lakou ike apau, ame ko liakou ikaika menoi apau, aole nohoi he wahi mea a loaa." loa no anei oe, eia no oia ke ola nei i keia wa? wahi a wa loio i nimau mai al." 'Aole 'hiki ia'u ke pane aku ia oe i ha ina oiaio no ia nlnau. Ela paJha oia ke ola ne4 I keia wa, a ua Wke paha oia; aoie au i iike. 0 kiahi hauli nae iloko o'u i kekahl wa ke loaa mai la'u, me he mea la, eia no oia ke ola nei. aka, oia ano noohoo iiae, he mea ole wale no ia. 0 ka'u mea hoi I hoomaopopo, oia keia, ina eia no oia ke ola nei i keia wa, ame kona ike ana nj'aoi i ka hana a'u i hana aloha ole aku ai iada, me kona hoomaopopo ana nehoi i ko'u lilo ana I kan€ oiaio ole naua, ma ko'u haawl ole ana aku I na koku.i iaia ma kona wa l kipakula aku al e kuu makuahine, aole auanei e oJe ke komo ana iho iloko ona ka mnnao anj no ka pilikia mui i loaa ia'u ma ka mea e pili ana i kuu waiwal nel. a ma ia ano, aole auanei e ole ana kona hoike mai ia'u. i kona wahi e,loaa ai oia ia'u ame kuu keiki/

"Pela paha kou manao," wahi a ka loio i pane mai ai. "Aka, e hoomanao oe, e kiiu haku, he wahine manao paa kela. 0 ka mea a koiia v/aha e hoepuka ai e hooko ana ia me ka manao paa loa. I- kona haawi ana mai ia oe i kona aloha hope loa, oia kona oki ana mai ia oe, aole oia e manao hou mai ia oe he kane oe nana. oiai mo nae ke aloha iloko ona nou. O kona hoike ana mai ia oe iloko o ka palapaia ana i kakau mai ai ia oe, aole loa ee e iite ! iia maka o ko keiki, he hoike maopopo loa ia o kona manao ana e hookaawale loa iaia iho ame ua keiki la mai a oe aiku, aole oe e Ike ia laua, ina no eia laua iloko nei o Pelekane. Mamuli o ke kupaa ana o kela wahine mamuli o fca hoohiki au i haawi aku ai laia, aole oia e hoike ae imua o kekahi mea no ko olua mareia ana, ina no ia he meei e hoohilahila ia ai oia, a he mea paha e pilikia ai kona ola, he hoike maopopo ioa kela o kona manao luli ole. 0 ka mea a 'kona waha e hoopuka ai, oia kana e hooko ai. Aka, e kuu haku, makemake au e ninau aku ia oe I hookahi ninau, ina oe e ae mai ana."

"Mai hopohopo oo i ka ninau niai ia.'u i ka mea au { makemake ai e ninau mai. 0 ka loaa ana o na mea o hoomaamaanui ia mai ai ko'u alahele ma kei,a mea nui a kaua e noonoo nei, oia ko'u maikemake loa. £ "Malia pa'ha o ka ninau a'u i makoniake ai e hoouai aku inuia ou, e ku'u haku, lie aiinau i<a au e olelo iho ai. lie mahaoi. Aka, e kuu hakn. e hoom.inao oe, aole 1-oa e liiki i kekahi kauk" lapaau ke lawelawe pono i kekahi ke ole e maopopo pono iaia ke ano r ua ma'i la, a pela pu hoi me na ou : i e ha;hai ana i ua ma'i la. 0 ke.kali'. mea iiui no hoi i pili i ka oihana !h--paau, a pela nohoi ka oihana loio, oia keia, he mea pono i ke kauka ke ike he makemake io palia ka mea ma'i e ol'a oia, a e lioao ana ane-i ke'a moa m ii ma kona ikaika apau e hoolanu i leona manao. Heaiha -ka waiwai no ke kauna e lapaau i kekahi ma'i i na e maki'u-a-ke ana no ua kanaka ma'i la e inake oia? Nolaila, e 'hai mai oe iu'u i ka mea oiaio, makemake anei oe e loaa 0 Nao'ini e ola ana no oia i keia v.m. ame ka ma.ikai nohoi o koii'a ola kino? Ke mau nei no anei kou aloha iaia? A 1 ole, lie wahine okoa afi anei ke.kalii au i makemake ai e nr\rp?" Aele ua Haku Opio ia i paiu kake aku no keia mau ninau a ka loio 1 ninau mai ai iaia: A ha.)a nae kekahi wa loi'hi, pane aku la ia:

"0 kau ninau i -ninau mai nei ia'u, ina paha ke man nei no ko'u a<loha iaia, oia ka'u mea i makema.ke ai e pane aku ia oe. E hai aku au ia.oe, he ninau pohihihi loa keia ia'u. Ua loi'ii loa ae nel na la o keia kiawale ana. noiaiia, ua maopopo ole ia'u ka'u mea e hai aku ai ia oe. He oiaio nae, ua aloiha no au iaia me kuu naau apau. lau e huli hou <aku ai i hope mai keia wa akxi a kaua e kamaiiio nei, a nana hou aku au i kela la a maua e noho ana, aole loa a'u mea i aloha ai me kuu puu-wai apau, aka, oia wale no. No keia wa nae au i nlnau mai la ia'u no ko'u alolia nona, aole au i <ike. 0 kuu aloha nona ma ia mau la, aolie hiki ia'u ke ihoole, aole au i nluhiaia me ia 'haawinia makamae, a pehea la i kela wa, mahope i'ho o kuu hana aloha ole ana aku iaia, imahope <iho hol o ko'u 'haina ana aku iaia. Ua ike no oe e kuu hoal<oha, ma ka wa au e l\ai\a inu aku ai i keka'hi inea i ihaawi mai i kona puuwai ame kona paulele aiia maluna ou, he kumu ia e hoololiia ae ai ke kulana mua o ko olna pili ana a 'he kulana oka loa. E Rusekini, aole hiki ia'u ke olelo aku ia oe, ina e ilee akū ana au iaia i keia wa, e holo aku an.a pa)h<a au me ike <noi ana aku iaia e kala'anai oia ia'u no ka hana hew< a'u i iiana aku ai iaia, <a i ole, e hooihaliu ae no paha au i kun mau maka i kahi e me-.ka hilahila. a hiki ole hoi ia'u ke kamailio aku iaia? E lele houaku ana anei kuu puuwai maluna ona me kela aloha mua ana i lele pau ai i kela mau la mua a maua i no-ho pu ai, a i ole, e -piha anei kuu puuwai i ka' hoowahawaha. iaia iho no ka hana hilahila lua ole a kona kahu, oia hoi au nei, i hana aku ai i kona haku-wahine? Aole loa au i ike i ka'-.i mea e pane aku ai ia oe."

"Ua maopopo ia'u," walii a ka loio i panie mai ai. "Aia no ke alaha iloko 011 no kau waliine, a o lee kumu wale no o kou pane ana nvai nei iaV elik? me kau i hoike mai nei, oia ke hiki oi'e ana ia oe ke 'hoomaopopo, e ae ana' paha o Naomi e huikala mai i;> oe, ma •kou wa e ike hou aku ai ;Ai.», a aolo ia'ha?" "Oia, ua poialei kau i kol>o *nai la no ko'u manao maoli e ku nei i keia wa. Ua maopopo loa ia'u, ina,no au e ike ama iaia, aole no e ne.'e ana ka hoala hou ia mai Moko o ko'u naa:i keiv. aloha, a'u i haawi ai nona me ka ika ika loa, ma kela mau la o ko maua noho pee ana, 'he :kane ahe wahine. K? manao nel no au, ina no eia oia ke ola mei, alaila, eia no oia lie lei nei i Ko na mani ame kona ui apau nana au i a!hele a pili >me ia. 0 kona kulan:), he lua ole no ka hiwahiwa. Aole paha e loaa ia'u ikekahi wahine elike me.ia ke ano. O kekahi ona anela pookela loa 0 k<a lani, ka m6a i kapaia b ke keiki a ke kakahiaka, ua uhaki oia I kana hoohiiki; aka, o kuu Naomi, aoile 3oa oia 1 haha'i i ka 'hoohiki pa«a a maua i hana ai— ihoohiki ana 4 hoopaa mai ai ia'u. Ua haule o Ewa mai ke aloiha o ke Akua mamuli o koma ma ole ana i ka hooihiki ana i haawi aku ai imua Ona, aka, o kuu Naomi, ua haule oia mal kuu aloha aku mamu--11 o kona paa ana I kana ;hoahikf i haawil mai ai la'u, a mamuli hoi o kuu nana maka ana aku hoi iaia. 0 fca uhane o kela wahine, aohe lua o kona ame kona hanohano. Ua oia ke kapaia, o ka Wahine o ka Hoohiki naue ole. Aole o'u wahi kanaĀua iki, Ina no e kau ia mai ka make imua ona i mea nona e uhakl al i ua hoohiki la ana i haawi mai ai ia'u, e ae ana no ia e kau maii ka make maluna ona mamua o kona uhaki ana i ka berlta ana i haawi imal ai ia'u. E kuu hoaloha, ihea la e loaa al ia'u ka wahine hou aku elike me keia ke ano? Owai la ka mea mawaena o na kaikamahine o keia wa, e lawe ae i kahi o'Naomi, me keia mau haawina hiwahiwa apau i papahl ia d'ho maluna ona?" "Aohe kanalua iki, he wahine hiwahiwa o Naomi ma kona mau ano apau. Aole o'u manao e loaa kona lua ma ke ao nei apau,'\wahi a 'ka loio I pane mal al. . (Aole i paur)