Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 7, 16 February 1900 — NA MEA HUNA POHIHIHI EKOLU [ARTICLE]

NA MEA HUNA POHIHIHI EKOLU

B Hke 'ane ka hikiwawe o ka uniTri j ana ae o Berkley i kana pu, a kau mai feoi imua o Hurama, pela hoi i hooi Joa ia aku ai ka eleu ame ka h'kiwawe o ke ku ana ae a Huirama Muna, me ka mee aoao ana ae, ame ka eleu loa, na pai ae la ia me ka ikaika loa. i ka lima o Berkley e paa ana i ka pu, a 4»mo aku la ua pu la ma.i kona lima •km. "E ke kanaka puuwei eleele," wnhl a Hur&ma i hooho ai. "Aole e hoofaori& kou manao el£el« a omokoko .nalau o'u. Mai. kuhiihewa oe, o ka l io ana ak« Ia o kena palapaia 'iare a ?aa am. koti lima, he mea ia nou e waiw.il ai—aole loa pe!a. E Ro£weil Barkl3y, «ol« aji«i oe l ike mai la ia'u?' ka 'wa i le'.e aku ai ka pu-pana-pAiu mai ka lima aku o Roswell Berkiej, ua ku mai la oia i ka u o •kona mau ano apau; a hoomaka ae la Ja « "haalulu. Me ka leo piha makau, pane mai la ia: "Ike au ia oe?" "Ae, e Roswell, aole anei oe i ike raaJ la ia'u?" wahi no a Hurama i nlnau hou aku ai iaia, me ka haka pano ana aku nohoi o kona mau maka imalema ooa. I fcela wa i hele mai ai o Roswe'l Berkl«y a kokoke loa ia Hurama, paa mai la ia i kekahi lima o kanaka i pa-lua ka ninau ana aku iaia. '"A'>l3 anei oe l ike mai ia'u?" Nana pono loa oaai la oia i na helehelena o Hurama. I keia aku la ka aa ana ae o kona mau neaka, a kuemi aku al oia i hop?, a haole iho la ia iluna o ka noho, me kona namunamu ana ae hoi; "Ua lioola liou mai nei ka lualeupapau i ka make—Wallaee—'kuu hoahanau. Aole ka oe i -make —ke ola nei no ka oe—a ke ola nei oe e kau mai i ka hoino a na maluna o'u!" "Na kou puwai ©letle ■pe.nai e ho'no ia oe iho. He oiaio, owau no keia o Sir Wallee Rerkley. Owau nehoi ka llaku Hurama." Ua anehe ae la o Roswell Berkley e kamaiiio mai, aka, aole nae hiki iaia. Ua ihaawe Iho la ke kaumaha maiana ona, a ua hiki ole hoi i kona alelo ke oni ae. Ia wa 'hoi, paa mai la o Oriai»do 4 ka lima o Hurama, me ka pioo aui, a pane mai la: ■"E kuu makua, he oiaio anei keia?" ' "'K kuu k€lki, he oiaio loa keia mau mea aipau au e lohe nei. No kou pono, e kuu k-eiki, a i <mea lioi e pau ai ka pohi-hihi ame ke kanalua o kuu hoahanau nei, e hai aku au ia oe i ka moolelo iholookoa e pili ana ia'u ame kuu iioaihanau nei. "Maihope 'koe iho no o kou hanau aaa, ua lioonaukiuki inoino loa ia au i kekahi la e kekahl kanaka malihini loa ia'u. I 'kinohi, able au i hooiaio #110 i ko'u inaina no nei kanaka. Aka i ka iua mai o ka manawa, ua hana hou mai o keia kanaka i ka hana hookahi ana 1 hana mua mai ai ia'u. I keia 'hana ana, ua 'kuiia o.'a e a'u, a hina oia iia'.o. I kona ala ana ae iluna, ua liaawi mai la oia he aa paio ana ia'u, a ua aa aku nohoi au, a.ole 'hiki ia'u ke hoole; oiai no nae, he hanaia na'u i ma'kemake ole. I ko maua ku ana ma ke kahua hakoko i aeiikeia e maua, ua ki e mai la oia i kana pu ia'u me xa haawi e ole ia o 'kekahi kauoha no ko nufaa ki ana i na pu a maua. Ua ku mai la au i ka poka o kana pu ma kuu aoao, a 'hookahi a elua paha a.kana mahope iho, ua pouli pu ae la n> onoo. I ka wa i hoi hou ma.i ai ka noonoo imaikai ia'u, hoo-maopeipo ,iho la' au, e waiho ana au ia wa ileko o ka 3»ale o kekahi •kauka. Nana hoi i hii «nai ia'u, he elua o'u pule okox o ka! waiho ana maleko o kona hale. Hai mai la ola ia'u, ua hemo ka poka i ku al au mai loko aku o kuu klno, <.ue ua hoola pu ana mai 'hoi e no ia'u ka paleikana. I ko'u wa <hoi i nluau aku ai o kuu wahine, 'hai mai la oia ia'u, aole hiki iaia ke ik.s mai ia'u ia wa, aka, ua palekana no nae ia. Aohe pono ia'u ke nona. I ka hlkl pono loa ana ia'u ke hele* akn iwaho o ka na keia kauka I hai mai ia'u, ua loihe ia, ua na'.owale honna aku kuu wahine ame kuu k:iki. Ma ia wa nohoi i haiia mai a.i ia'u, ma ka la o'u i ku ai ,i ka pu a ke kanaka mali-hinl, oia no ko'u la i aku ai i ko maua heme me kuu wahien, -ma ke ano, e hoike aku ana iaia, ua make au, oiai no nae e mau ana no ka konini ana o ke ola iloko o'u. - I ka iks ana o kuu wahine i kuu kino i he!e a paumaele i ke koko, a i -manao ai nohoi ia, oa make io au, oia ka wa i h:oh:henala ai kona noonoo a kapaia ai oia he •wa:hine pupule. He nui na >mea a kaia kaulea 1 ihaihai mai ai ia'u no ka meq o -piLi ana iaia. "Hookahi nae a'u mea i ma"hal> loa ai i kela kauka, oia kona 'haawi ana •mai ia'u i kekahi paiki ili I waihoia iho ma kona lima e na kanaka na la•kou i lawe aku ia'u i kona wahi. Aia -maloko o kela wahi paiki ili, he pu-a palapa-la e hoike ana o kuu hoahanau ponoi nei no ke kumu o kuu pillkla. Ua manao loa au e hele ko'ke aku au e Jtau i ka ihoopai a'u i mānao ai, oia ka Aoopai kupono loa e kauia maluna o Uos\reH oei. eda nae, ua <k&dhi koke ia

mai ia 'ianao ana o'u, mamuli o ko'u hoomanao ana a-e, he mea pono ia'u ke imi mua a foaa kuu wahine ams kuu keiki. I ko'u wa i hoomiop po loa ai, ua. laulaha loa iwaena o na kana'ka o Virlgin:a nei ua make ia ui hooholo koke iho la au il:ko o'u, • hoo mau aku i ka laua hele ana o ia n-ao, a i hiki ponō ai hoi ia'u k= 'hul aku i kahi e loaa ai kuu nraihins ame kuu keiki. Ua haale'e koke iho la -au ia Viriginia nei, oiai ua manaa ioa au, ua hoi aku kuu wahine no Enelani. I ko'u hoea ana ilaila, lohe iho la au, ua 'hoea kekahi wahine mal ihini loa i ano oiaHau kona noonoo; 'ie k ka'hi 'bebe; aka, aole nae i ikeia kona wahi i nalowale hou aku ai. Mahope Iho lohe iho la au, ua hala aku eia kana keiki no Se*k<>tia. Ua heea au ilaila, aole nae oia i loaa ia'ū. He eono paiha imahina mahope- iho o ka nalowale ana o kuu wahine am« kuu keiki, ua loaa mai la ia'u mai ka Mo'. mai o Beritania Nui, ka 'no kuu mau aina apau, a haawi pu mai la nohoi oia he inoa hanohano, oia hoi, ka Haku Huramaa. O ke kumu o ka loaa ana mai ia'u o keia inoa hanohano, mamuli ia o 'ko'u kupaa ana mahope o ka Moi Kale. Ua 'manaoio maoli ia no e na mea apau, ua make o Sir Wallaee Berkley, a ua manao hoi kzkahi poe, e ola ana no ia ma kakahi wahi e ae o ka lionua nei. Ua pia hoi ka'u hooliiki, aole au e ihoike iki ia'u iho i kuu hoahanau nei a hiki i ka wa e loaa ai kuu wahine, a i ole ia, lohe paha au i kahi mea e pili ana iaia. "Hala ae la he a hala ae la nohoi lie makahiki, a pala aku, ao>ha wahi mea o loaa iki kaihi mea e pili ana ia-ia, aolo lioi, no kuu keiki. I ke au i noho Moi mai ai o Wiliama, e nohoalii nei i keia wa, a ma 'ka wa hoi i ulu mai ai he paon.on.i mawaena o lakobo ame Wiliama, ua kiiia -mai la au eku ma ka aoao o Wiliama. Nola.la, ua komo iho la au iloko o kona pualikoa. Aka, i kekahi -la, o.ai au ame ko'u poe hoa e holo ajaa ma ka muliwai Thames, ike ia aku la kekahi wahine e ku -mai ana mai o ka aina, e hii ana i keka'hi keiki uuku. Oiai na mea apau e kamaiilo ana no ua wahine la, ua kamailio ae la k£k h. wjt'hi luina moku i >hele a aoo, no kona ike ana i kekahi wahine opulepule >Jie kana bebe uuku. Hoomaopopo koke iho la au ia wa, ao'.e ia he wahine e ae, aka, o kuu waihine no ia ame kuu keiki. Ua hai mai hoi kela wahi luina ia'u, e kala lilo loa kana ike ana i keia wahine opu-l£pule, a ua imanaoio loa oia, ua 'h.ala aku kela wahine ame "kana keiki no Amerika. 1 Ua haawi aku Ja au i kek-aihi mau wahi apana dala gula i ke:a wahi luina no kona hoike ana mai ia'u i keia mea. Mahope iho oka pau ana o na kuee kuloko o ka aina, ua haalele koke au ia Eneiani a hoi hou mai la i Amerika nei. He olaio, ua hoea -mai au i ka wa pono. Ua loaa ia'u kuu wahine ame kuu ke'ki. O keJa ka moolelo pokole i lohe oe, e kuu keiki. Ona mea mahope aku o keia, ua ike oe ia -mau <mea." "E kuu makuā, e kuu makua!" wahi a Orlando i paiie 'ae ai, ane ka hioio ana Iho ihoi o 'kona mau waimaka ma kona mau papalina. "Ae; e kuu keiki," wahi a i hoomau aku ai i ke kamaiiio ana i kana keiki. "Ua au hoo-manawanui kou m-akuahine i ka Moana Ak-lanika, me ka hii hoomanawanui ana ia oe, a ho-£-a i Enelani. Ua huli hoomanawanui oia no'u nei ma Ladana, a hoea i Edeneboro. A i ka loaa o'e ana o 'k:u *:nakuakane nei ia'a, ua au liou mai la oia i ke kai, a 'hoea i Viriginia nei. 0 ka aneihe ana o kuu o'a e lilo mai a'u aku—o ka -hookahuli ano -e :'a ana o ka noonoo o kou imakuahine—ka au hoomanawanui ana o kou makuahine i na ale puanuanu o 'ka Moana Atelanika, a hoea i Eneiani—kona helewawae an#, me ka hii hoomanawanui ana ia oe, me kona nana ole i ka pololi a ka ai, 'ka weia a ka la, ka -make i ka wai,i ke anu aka hau—a au -hou oia i ke kai a ho-ea J Viriginia nei, mamuli no ia o ka 'hana a-loha ole a kuu 'kaikaina n,-i, ka mea waele hope mai i ka puhaka 0 ko maua luaui makuahine." Nana aku la na maka o na 'iea apau maluna o Roswell Berk'.ey, ua hele a li-o; aka, e hoike mai ana no nae kona imau onohi maka I ke 3no e launa o.e. I kela wa i pli haalulu ae ai kona lima akaii, a paa aku la 1 ke po-heo-heo o ka puka, a me ka 'hik.wawe •loa, wehe ia i ka puka a h'.mo aku la ia iwaiho. Ae-le no'hoi hookahi mea i ake-akea aku iaia. A hala paha e ua minute mahope iho o ka oili. ana aku o Berkley i waho, ia wa i anehe ae ai o Hurama e u-hai aku mahope aku o kon-a hoahanau. aka, ua hpehikileleia ae la lakou i k'ō lakoii 'ehe ana aku i ke kanl ana mai o kekahi pu. I ka holo ana aku o na mea apau iwaho, 'aeailoko aku o ka hale, aia ho\ ike aku la lakou e waiho ma.i ana o Ro&weil Berk'ey iliko o kena k:ki ponoi. Eia ka auanei he eiua ana pu panapana, 1 halihali ai iloko o kona mau pake'ke. Ku iho la o Hurama ma kahi e waiho ana kona kaikaina. a pane iho 'a: "Po-or Ro?we!l! Aole loa au i manao peneia i'ho la ke ano e kai'ia aku ai k-e ola mai loko aku ou. Aka, o kō ke Akua makamake no nae ke īianaia." Ua kaheai-a aku la hoi o Nobna ame kona poe hoa e he-le mai i ka hale. Ma kahi -hoi o ko lakou lawe ana aku j ke kino ola o Roswe'l Berktey, i pio n-a ke kanawai, i kai o ke kuianakauhale o Jamfi;stown, aia hoi, o ke k no kupapau o ua kanaka la ka i 'manele aku no ua kulanakauh9le nei. 1 ke kanuia ana o ke kino make o ua Roswell nei iloko o ka luakupapau i eliia nona, mamull a ke kauoha a kona. kaikuaana, a i ke kukuluia ana hoi o kekahl poihaku hoomanao -naluna aka ihe mea kupanaha, ma ka po no o ka la i kanula ai ia, a i kuku'uia ai toe kla hoomanao, ua haluku Iho Ia mai ka poiuiu imai o ka lani he ku-a-ua lani pili, a holapu ae la no-hoi he ino nui ma Viriginia apau, a -manamana ahi uwila mai ka lani mai i o 'kapalill iiho maluna pono o ua pohaku -mabala la, a lilo ae la 1 mea ole.

E kuu ixakamaka heluhelu, ua hoea mai kaua i k>a hop-ena o "Ni mea Huna Pohihihi Fko:u," a o ka mahele i koe, oia ka mei e plli ana ia orlando zire Adelōa M!neta. Elike ime ka mei mau o nei mei mo-olelo i pili i nei mea he kane a nr TvaWne i leoono iloko o na w'liau ani a ka 'hoemanawanui o ka:hi ame k-h' aia hoi. ua m?Teia ?e la ua mau pei, a l'.lo ae la kah! a'ie kahi, i hoa alo pu i na inea apau o 'keia ola am TTa »hoi o Hurama me Lc<Je Morasriana Berkley. E ke 'keiki, e aloha i kou luaul makuahine palupa-'u a nawaVw>li, elik.me Or]ando i aloha ai i k->na lu'uii imakuahine'. Eke kane, e aloha 1 kau wahine, a mai hoowahawa.ha i ke ano e ana a« o kona noonoo, a o kona kio paiha. Eka •ma'kuakane, e •'lo'ha i kan keiki, 1 ka hua o kou puiha'ka. Ae ks keiki, e aloha oe i kou me kou makua'hine i loi'hi ai kou mau la 'ma ka aina (honua) a lehova i haawi tnai ai ia oe. KA HOPENA.