Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 8, 23 February 1900 — KA HAKU OPIO O KAKELA MAINA [ARTICLE]

KA HAKU OPIO O KAKELA MAINA

MOKUNA X, KA MOIWAHINE 0 KA NANI. Ua hookuene pono loa iho la ka Lcde Opio VlenatJna ma • Ruda Hale a ua lilo hoi ia i kaikamahine punahele loa na ke Duke-wahlne o Kakeuimaina. Ua Komo iho la hoi iloko o ua Duke-wahine nei ka manao ana, h? mea e maha ai no kona naau kaumalin ka ike ana aku 1 kana keiki e inarc ana ia Lede Valenatina. Oiai o Valenatina e noho ana ma Kuda Hale, ua kauoha aku la ke Dukewahine e heluhelu nui ola 1 na huke rula o na anaina hanohano, a e hoomaamaa hoi iaia iho ma ia mau mea. A oiai he kaikamahine eleu keia lua ka hoomaopopo ana i kana mau mea e heluhelu ai, nolaila, iloko o na la kakaikahi wale no o kona nana ana maloko o aia buke rula o ka poe maikai a kulana hanohano o Pelekane, ua loaa iho la iala ka makaukau nui ma la mau rula. Nolaila, ua hoopau ia k<a j hopohopo o ke Duke-wahine no ka hoolauna ana aku i kana hanai imua o! na anaina hanohano o kela ame keia ano. H j I kekahi la, loaa mai la he palapala poloai i ke Duke-wahine, mai kekahi mai o na kamaliiwahine koikoi inal o ka aina, e hele aku ia no ua ahaaina la. Ua hooholo koke iho la ua Dukewahine nei, o ka wa pono lga keia e hoolauna. aku ai i kana hai&i imua: o ka lehulehu. Ua la oia ia Valenetina no keia meā, a ua hauoli loa ia hoi ka noonoo o u& lede oplo ,nei, no ka loaa ana o ka wa maikai mua loa e hoike ai oia iaia iho. Oiai na Ia a ua leāe opio nei e hele ana i ka holokaa me ke Duke-wahine 'iloko o ke kulanakauhale, ua ikeia kona ui ame ka maemae o kona mau helehelena e na poe apau i hoohalawaiia aku ai la e ke Duke-wahine, a ua nui hoi kona mahaloia, Iloko oia maw la pokole wale no o kona noho malihini ana aku ima Ruda Hale, ua ku'i ae la ke kaulana o kona ui ame kona nani ma Ladana a puni, mawaena hoi o na poai o na poe ihanohano. Ua lilo iho la, ua Lede oplo nei i mea kamailio nui ia e na mea apau, a o ka oi loa aku paha o ka poe nune nui no ua Lede Vale.netina nei, oia na wahine ame na lede opio l kaulana loa ma na kipa, ma ke ano lakou na Ui hoomahie 0 loko o ia mau anaina. Ua pii ae la hoi ka manao hookelakela o kela ame keia o ua poe ui nei, e hana no kela ame keia o lakou ma na mea apau e lihi launa ole aku ai ka nani ame ka maemae o ke kaikamahine analihini. A nra ka wa hoi i puka ae ai na palapala poloai a ke Kamaliiwahine Lavinia, ua hoohauoli nui ia na poe apau 1 loaa aku ai ua mau palapala poloai la, oiai ua manaoio iho la no na mea apau i loaa aku na palapala poloai e hoea ae ana ma ua ahaaina la ka lede opio nona ka ui e kaulana hele ana mai o a o, o ka aina. He*mea mau ma na anaina o keia ano ina Pelekane iwaena o ka poe hanohano, ma ka wa e loheia ai e hoea ae ana ma kekahi anaina ike kekahi wahine i kaulana i ka ui ame ka nani, e lilo ana kela anaina i wahi e paukiki ai na mea apau i kouola, e hoike ae la lakou iho. I ka hiki ana mai o ke ahiahi e malamaia ai ka ahaaina a ke Kamaliiwahine Lavinia ua haalele iho la ke Buke ke-wahine ame ka Lede Opio Valenetina ame ke Duke Sana Alahana nohoi 1a Ruda Kakela, a holo aku la ko lakou kaa no ka hale kakela nani o ke Kamaliiwahine Lavinfa. Mamua hoi o ko lakou nei hoea ana ateu i ua hale nei, ua muia e aku la o loko o ua hale kakela hanohano nei o ke Kamaliiwahlne i na poe maka hanohano apau i konoia. Hookahi hana nui a kela ame keia mea i puuiuulu ae ma ia wahi aku ana, a ma ia wahi aku ana o loko o ka rumi hookipa, ola ke kamallio am no ka Lede Opio Va- | lenatina. E loheia ana na ninau eli- | ke me kela: "Ua ike anei oe iaia? Pehea la kona ano? Ua hoolaunaia no anei oe me ia? He wahine opio ui loa ka ia He ona miliona ka, kona luaui makuakane! E mare paha auanel ka Haku Sana Alahana iaia? Hele a mare keia haku opio iaia, akahi wale no ui nana i hoohaulehia ka naau hoowahawaha o ua! haku opio la i nei mea he wahine?" ! Aia hoi mawaena o ua anaina la, he elua mau wahlne i kaulana loa no ko laua ui, a ua kamaalna nohoi ko laua oleloia ana ma ke kulanakauhale apau o Ladana, o "Na Opua hiki ahiahl o Alehlona." He mau wahine ul io ' no kela. Aole paha e loaa hou ae kekahi wahine ui e hiki e hoopapa aku ma ko laua mau aoao. A no ka like loa o na hekau ana a na mahalo a na mea apau maluna o kela ame keia mea pakahi o laua, ua hiki ole ia laua Tce | paonioni mawaena o laua iho; a no ia mea, ua hui like ae la laua, a hookahl ma na ano apau no ka paio ana mai i, kela ame keia wahine e kaulana ae ana kona ui ma Ladana. I ko laua lohe ana no ka Lede Valenetina, ua hooholo llke iho la laua e kulai a hina i ke kaikamahine o na kaiaulu oliva o Italia. Ua hao ae la laua 1 ko laua mau aahu nani a paihl launa ole; a he mea oiaio, ua aha'i ae no laua l ka papa h&lu ekahi loa o ka mahalola no ka nani.

ka ma&mae, ke kulana hlehie ame ka «valpalie. Olai na mea apau e nune ana mawaena o lakou iho no ka Lede Valenetina a wa i wa ia ae ai ka lono mawaena ua anaina la, ua hoea mai ke kaa o 'ee Duke-whine o Kakeramaina. I kea wa i hoolai ae ai na mea apau i hoonaopopo 1 ka hoea ana mai o ke kaa j ke Duke-wahine, a kaulona ftku la \o lakou mau maka ma ka puka kono. 0 na wahine hoi keia i lilo na 'aua e hehi mau Tce kahua o nei mea \q pi, ua o-i pono mal la laua a ku ! ho la ma kekahi wahi o loko oka rumi, kahi hoi e hiki ai i kela ame ke'■a mea ke ike pono aku ia laua iloko 0 ko laua uani apau, a hikl pu hoi ke huli ae a nana aku ma ka puka komo no ka nana ana i ka ui malihini e wa ileloia ana. Aia ua mau wahlne la ke koani palanehe malie la i ko laua mau peahi i muia i ka waiala i maa la laua. B lamalama ana hoi ma ko laua mu helehelena na hoike ana o ko iaua mau kuko, na laua ana no ka "eha-koni" oia po, a e ahal ana no laua 1 ka inoa hanohano loa, oia hoi, "Na Moiwahine mahoe o ka Ui;" a i ole ia, "Na Opua hiki ahiahi o Alehiona." He mau aekona pihoihoi keia o na mea apau e ku ana, a e kall ana i ka Lede Opio Valenetloa. Ikeia aku la ke komo ana «mai o ke keonimana hookipa ma ka puka, e kunou haahaa ana i kekahi mea mawaho 1 mai, me ke kuhi hiehie ana ae o kona , lima akau no loko o ke keena hookipa, Emoole, komo mai la ke Duke-wahine 'me kona nani apau. B anapa a e huI lali ana hoi ma kona umauma na pohaku daimana o Kakelamalna Hale. E mau ana no ka maioheohe maikai- a I kilakila, hanohaweo o kona kulana. '* mahope koke mal nohol ona, he Lede nona hoi ka helehelena l oaka ao imu4t o na lihilihi maka o na mea apau, itfe he mea la he ui no ka aina moeuhane ka lakou e ike nei. O ke ano iho la o na mea apau la wa, oiai ko lakou mau maka e nana aku ana maluna o k Lede Valenetina, me he mea la, e ka "he-ha" a ka moeuhane maluna o lakou npau. O kona aahu, he aahu hooluu keokeo loa ia, elike me ke aiai o ka pua lilia; a o na lipine e kuuwelu ana ma kona mau aoao, ua molina ia me na "lina" gula makalii. A ke nana aku ia mau lina gula, ua like ko lakou hulall malamalama me ko na kukuna o ka la, Ala ma kona papa umauma aiai, e oaka ana ke daimana ame ka rube, a pela nohoi ma kona mau pnlima. Ua hanaia. kona lauoho elike me ka hanala ana o ka lauoho o na aliiwahine o Helene. A maluna iho o kona ppo, he karaunu i omauia me na pohaku momi. Aia ma ka aoao o ua Lede Opio la, ka Haku Opio o Kakelamaina, ka mea i oleloia, ke kanaka puuwai hoihoi ole i nei mea he wahine, a i ole, ke kanaka hoowahawaha loa ia mea he wahine. oka maka mua lo& iho la keia o ko ūa Haku Opio nel hoea ana i kekahi aha hulahula elike me keia ko ano. Ma ka nana aku 1 kona ano, oia mau no ke kuoo. Me he mea Ia he kanaka puuwai oie ia, a ina he paha he puuwai kona, alaila, aia ia i kahi e kahi i waiho ai. O na wahine hookelakela keia e ku ana me ko laua nani apau a laua i manao ai, oia ka nani e poipu ia ai ka Ul o ka Lede Valenetlna, ua lilo iho la ko laua nani i halii wawae no ka hanai a ke Duke-wahine o KakelamaIna. Ma ka wa i hoolaunaia aku ai o Valenetina i ke Kamaliiwahine Layinia, ka haku-wahine nana ka aha hulahula oia po, ame ka ahaaina, ua hoomaka koke ae Ia ka hoonee ana o na mea apau no ka hulahula ana. Mai ka mua a ka hope o na hana oia po, ua lawe ka Ui Valenetina a lilo i na hanohano apau o ia po; a ua kapa maoli ia oia, "Ka Moiwahine o ka Uo." . Ua' nui na leo mahalo i hoea aku imua o ke Duke-wahlne no ka mea e plli ana ia Lede Valenetlna—kona ui kona waipahe, ,ka oluolu, ka maikai, ka haki ole ana o kekahl rula laia, a pela wale aku, a ua hauoli loa ua Duke wahine nel no ka 1110 ana o ka hanohano lua ole oia po i kana hanai, ka mea hoi ana i makemake loa al, e lilo ia i wahine na kana kelki. 0 ke Duke Opio nohoi kekahl 1 lohe I i na leo mahalo a ka lehulehu no ka hanai a kona luaui makuahine;' a ua lilo ia i mea nona e hoohauoli nui ia ai. Ma ia po nohoi, he nui nohol na mea a Lede Valenetfna i lohe mai ai mai kekahi poe mai i lilo l mau hoaloha nona, no ke ano o Sana Alahana, ola hoi ka mea e pili ana 1 kona ae ole ana e mare i kekahi wahine, oial nae kona luaui makuahine e koi mau ana iaia e mare oia. Ua ninau aku nohoi o Valenetina i ka mea nana oia i hoike mai i keia mau olelo, I ke kumu o ka ae ole ana o ka Haku Oplo Sana Alahana, e mare i wahine. ellke me ka makemake o kona luaui makuahine aole nae hlki ke haiia mai ke kumu oia m'are ole ana o ua haku opio la, a ho mea huna pohihihl loa ia no Ruda Hale. Ma ka wa i halawal ai ua Lede Opio Valenetfha nei me ka Haku Opio Sana Alahana, ma kekahi wa oia po, mahope iho o ko lakou huli hoi ana i ka haua hoomaoe aku la oia i ka Haku Opio no kana mea i lohe ai nona; aka. ua mino aka wale mai la no ua Duke Opio nel. me ka pane ole aaa mal imua o ka Lede Valenetina. 1 ka hoi ana hoi o ua haku opio nei iloko o kona rumi, ua noho iho la ia maluna o kona noho, ame ka nune nui ana iloko o kona noonoo, puana ae la ia i keia mau huaolelo: "Naomi, kuu wahlne, auhea oe; auhea hoi kuu keiki, ka hua o kou p»haka?" (Aole i pau.)