Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 12, 23 March 1900 — KEIA AO, KELA AO. [ARTICLE]

KEIA AO, KELA AO.

— I Mai ka Aoao 1 mai. Ike aku la au i ka leha ana ae o kona mau maka i ka poiulu o ka lewa, a ua piha hoi kona helehelena apau i ka malamalama nani loa, aohe hoi ona lua a'ū i ike ai ma ka honua. Ike aku la au i ka eueu ana ae o kona mau iehelehe, me he mea la e pule ana ia, a mahope huli mai la ia a kamailio mai la ia'u: "E kuu hoaloha, ua ninaii mai oe ia'u i kekahi mau nlnau i ake ai na Anela hemolele o ke Akua e iKe i ua mau manawa la me ka maopopo; aka, ua •paa ko ke Akua kanawai, aohe mea hiki ke hoololi ae ia mau mea. Ua kau kanawai ke Akua no ka wa e hoea mai ai ka Milenio; a pela nohoi ka wa e hoea mai ai ka hopenao ka honua kahiko. He elua mau mahele o ke au manawa au i ninau mal nel ia'u. 1. Ke au manawa o ka Milenio, a hea la ia. 2. Ke au manawa e hoomaemae ia ai ka Honua kahiko i ke ahi, ka wa hoi a kakou e oielo ai, o ka hopena ia oke ao nei. E hoolohe mai, e ke keiki a ke kanaka. Ma ka wa o ke Keikihipa a ke Akua ma ka Honua nei, ua ao mai ola i Kana poe haumana no ke ano e ikeia ai ka hoea ana mai o ka hopena ma ka hoohalike ana i na hoailona I Ikela no ka wa i hoopauia ai ko lerusalema kuio ana. Ela Kana mau olelo i hoike mai ai, a e pono ai ke hoonaauaoia ko ka honua ohana kanaka: 1. E ike mua ia na hoomana lehulehu loa maluna o ka honua, ma ke ano he poe hoomana lakou no ka Mesla. A o kela poe hoomana lehulehu, hookahi no o lakou Haku a hookahi nohoi Me--8la; aka, e hoole ana nae i ka mana o ua Mesla nei. , 2. E loheia ana na kaua ame na lono no na kaua; aka, aole ta o ka hopena, ei aku no imua. | 3. Kue ka lahuikanaka ika lahui-' kanaka ma ke kaua kuloko ana mawaena o lakou iho, ma ka imi ana e anaiia ka ilihune e ka nui o ka waiwai oka poe waiwai. E kue ana ka makua 1 ke keiki ma keia npiau hakoko kuloko ana, mamuli o na hana alakai Aupuni. 4. Kue kahi aupuni i kahl aupuni, ma ke kaua ana aku a kaua mai, me ka ikalka o na mea kaua pepehi kanaka. 6. E halii mai ka wi ame ke ahulau; e kupu mai na hoonaue olai anā ma na wahi he nui oka poepoe honua. E ala mai na hoomaiau plli hoomana i ulu ae a lehulehu maluna o ka hojiua. E hoino aku ana kahl hoomana i kahi hoomana, a e wahawaha ana kahi ekaleaia i kahi ekaleela, a e nalowale loa ana ke kanawai o ke Aloha mawaena o lakou. Aka, aole keia o ka hopena, ei aku no lmua. E komo aku iloko o ka hoomai

nawanui, a ke hoea i ka hopena, o!a ke ola. Penei oe e ike ai i ka hoomaka ana o ke kokoke mai o ka Miienio. k kukulu hou ia ana ke kulanakauhaN? o lerusalema, e hoi hou apa ilaila na nunao ō luda, e lilo hou ana lakou i : ihuikanaka nui. Ma ka aina puni o.v keia o Asia. Ma ka aina i hoohalikeia me na eheu o ka manu aeto, e k:i ana he hale i uhiia kona kaupoku e kahi popo ao aiai loa, e hoike ana i k-» ke Akua nani, oia ka wa e hoomak;i a: ke au milenio. Aia a ikeia na paia o ke kulanakauhale o lerusalema h.> t ma ka aina o Kanaana, a paa hoi hale hoano ma ka aina o na eheu a*no. alaila, ua kokoke mai ka Milenio. 1 hookahi tausani makahiki mahope aku o keia wa, e hoea mai ka hookuu ho i ia ana o ka hewa e maau hele hou ma luna o- ka honua, no ka wa pokolo, alaila, hoea mai ke kai hoee o ke ahi luku maluna o ka honua apau. 0 aa mahele nui o na au manawa ka'u I hoike aku la ia oe, aka, o ka la ame k.i hora, ua huna aku ke Akua aloha i.t mea mai kana poe aku, i loa.i ai he noho hoomakaukau ana i ko ka Honua poe makemake io e malama i ko ke Akua kanawai." Ua hoopiha loa ia ko'u noonoo o k. pahaohao nui no keia pane a ua aiakai nei o'u. A hala he wa pokole o ko'u noho hamau ana, aia hol, huli ae la no au a ninau aku la iaia: "Nokeaha la i hoomauia ai ke ku ana o ka honua me ka piha i na kanaka hewa? Nokeaha hoi, i manao ai k*» Akua haawi i hoolapanai iko ka Honua?" "0 ka uhane noii Ike, he u-hane makemake ia i ka naauao. I haina no kau ninau, he mea pono ke imi ia iloko o na mea i hiki ke ike maka mooli ia r oe. Nolaila, e hoomanawanui kaua a hoea kaua i kekahi poepoe honua i hanaia e ke Akua." He wa pokole wale no ko maua neo ana, aia hoi, hoea aku la maua i kekahi aina nani launa ole. Ike aku la au tukihapai pua nani loa e ulu mai an;\. Ke ike la au i kekahi wahine heleholena ui a maikai, i piha nae i ke kaumaha, e maalo ae ana mawaena o ua kihapai pua la. Ke ike la au iaia e la lau iho ana i na pua-kala, na opala ame kela ame keia nahelehele a ohi ae la. Ma kekahi wahi o ke kihapai pua, ua loloa loa ae la ka ulu ana o ka la<iu kuku, a ua nalowale iho la hoi na pua iloko o ko lakou mau kumu ame na lala ooi o lakou. Ike &ku la au i ka hele ana aku a keia wahine ma na wahi la o ke kihapaL Nana aku la ia i na pua e ulu homimi mal ana iloko o na kakalaioa, a hiolo iho ia kona mau waimaka. I kona huii ana mai ma kahi a'u ame kuu alakai e hele aku nel, ia wa oia i holo mai' ai, a hopu mai la ia'u ma kuu mau lima, me ka oielo anamai: "Pehea la au e hana al i pau kuu luhi; a i maemae kuu kihapai? E puhi anei au i ke ahi i keia mau laau kuku ame na kakinia e ulu nei, a e pepehi nei i kuu mau pua? E ka uhane aloha, heaha ka'u hana pono?" "Aole a'u mea e ae e hana aku ai nou," wahi a'u i pane aku ai iaia me ka nui o ko'u aloha nona. "Aka, e hooikaika oe e waele ae i ke kakalaioa a me na pua-kuku." "Ae, ae, aka, i kela ame keia wa; a'u e hana ai pela, e poino no kuu mau pua. E k« keiki a ka Honua, e pili iho kou mau maka no kekahi wa pokole no kamea, e lawe ana oe i kekahi ano o ke Akua, a e hoonaauaoia hoi oe." I kela wa i pili iho ai kuu mau maka a i ka oaka hou ana ae, ike iho la au e noho ana au ma kekahi nohoalii nui e hoopuniia ana e ka malamalama nani. He lei. alii hanohano loa ma kuu poo. Eia au ke noho nei iwaena o kekahi kihapai pua nani loa. Ike aku Ia au i na kumulaau naiii e ulu ana. Ike aku la au i na holoholona laka apau o ka honua e maau oluolu mai ana maloko o ua ululaau nei. Na manu ieo maemae loa ke ike la au i ko iakou haiamu māi maluna o na lala iaau. Ua lako keia kihapai i na mea nani apau. Ike au i keia mau mea apau, a nauoli iho la au iloko iho o'u, heaha la ka waiwai o keia mau nani apau ke ole he kanaka nana e kaana i kela nani. Ia wa i lohe aku ai au i kekahi leo nani loa e pa-e mai ana: "I kinohi hana ke\Akua 1 ka lani ame ka honua iloko o ko laua mau nani apau, aole nae he. kanaka. O ke kanaka ka mea e naul ai ka honua, a 0 ke kanaka no ka mea e nani ai ka lani. Nolaila, e ke keiki a ke kanaka mai ka honua telesetiela mai, e hana 1 kanaka, e hookupu, e hoinana, e hooulu a e hoolaupai i ke kanaka maluna 0 ka honua." 0 ko'u wa ia i uluhia ia iho ai e kekahi manao lani kamahao, a pane ae la au: "I kanaka!" Iloko o ka wa pokole, lohe aku la au 1 kekahi mau leo e akaka ana maloko o ka ululaau, he mau leo himeni kekahl a'u e lohe aku ana, a ike aku ia au i na kane, na wahine ame na kamalii e nee mai ana maloko o ka ululaau ame ke kihapai pua a'u e noho nei. Holo mai la na kamalil liilii a ku mai ia mamua o kuu nohoalii, a hea mai la 'Mama, Mama.' Hele mai la na kane ame na wahine a kukuli mai la imua o'u, alaila, ike aku la au ia lakou e nee hou aku ana iloko o ka ulu laau, a kua mai la i na 4aau, a kukulu mai la i na hale. Pii ae la ka nani o ko lakou mau hale, a pii pu ae īa me ka haakei o ko lakou mau naau. Owau ko lakou mea nana i hana, na'u i hoohanau aku t ia lakou, o ka'u poe keiki ponoi no ke-

la; aka, aa ko lakou waiwai ena, ua koomaka mai la ka maalili o ko lakou Aloha no'u nei, a haalele mai la hoi la'u. Ike aku la ;iu i ko lakou imi ana i aakui hou no lakou iioko o ke gu«a, lloko o ke dala ame na nic<i e ae o ka poepoe iiunua a'u e noho nei hu aiii •ui, a. he niea mana e hoou.u ana i ka •hana kjiiiu.ka. Manao iiio la au o ka kj.ta aau u ka uhane naauao ia lakou, •ia la ko iakou mea e noonuii mai ai i ko kiauu aioha ia'u i ko jakou makuaiine, no.aiia, ua haawi aku ia au i ka ■aauoo ia iakuu, nae 1 liunu, ua •aakei iua ae la iakou no ka nui o ko takuu ike, a hoopoina ioa mai ia no lakou ia'u. Eia nae, ua hooi loa ia aku la kuu aloha no iakou. E uwe mau ana au no ua poe keiki nei a'u. Ike 4ku )a «u i ka uhi ana ae o kekahi ohu pouli ioa mawaena o'u ame lakou. Nalowaie aku la lakou mai a'u aku; aka, • kuu aioha no lakou, aia no ia ke pili la iakoiL Ma ia wa nohoi, ke ike la au i kekahl mau malamalama oiinoe o mai ana maloko o ke ao polohiwa i kaupale ae la ia'u ame a'u poe keiki, a ma ia mau kukuna maiamaiana lohe aku la au i na leo o kekahi o a'u poe keiki e hea ana, 'E ka Makua, m aioha mai oe ia makou.'. Lohe aku ia fcoi au i kekaUi mau leo uwe e kaniknu ana no na ehaeha ame na kaumaaa e poipu ana maiuna o lakou. Lohe aku ia au i kekahi o kuu poe keiki e hoino okoa mai ana no ia'u i ko lakou aukua. O kuu poe keiki no a'u i haaau aku ai, a 1 hoonoho aku ai maluuoka aina, o lakou no ia e hoino a e Kuamuamua mai ana ia'u, ma ke ano, he makua aioha oie, he ino a he lapu•ra]*. Iwaena o kekahi o keia poe keiki a'u, e lohe ana au i ko lakou mau ieo aioha a hoonani mai ia'u, aka, he •uku loa keia poe, me he mea la, aoie oaha i piha ka poho lima ia iakou. 0 ha nui o a'u poe keiki, ua hoino a ua iioowahawaha mai la ia'u. Aoie i ka■a mai ka ehaeha o kuu naau, a uwe iho la au no a'u poe keiki i auwana uku a i haalele mai hoi ia'u. Ike iho la au i ka nui o ko lakou kuhihewa, !B6 he mea la na'u i kauoha aku ia lakou e komo aku lakou iloko o ke ao pouli e poipu ana mawaena o lakou a me a'u, oiai o ka mea oiaio, mamuli o ko lakou ike iho ame ko lakou naauao, ua hele hewa iakou, a komo iloko o ka pouii. Ua hoolohe ole i ka leo o'u o fca makua nei, nolaila, ua auwana lakou, a ua kofno iioko o ka poino. I kela wa lohe aku la au i kekahi leo nui e poha ana mai iuna lilo loa mai, e kahea mai ana hoi ia'u: "E iuku a e pepehi aku i au mau keiki hewa. E anal i ke kihapai i hanmia." Aka, ua nui launa ole kuu aloha no a'u poe keiki, a ia wa i huli ae ai ko'u mau maka iluna i kahi a ka leo i pa-e aai ai maluna o'u, a pane ae la au: "E ka Haku, alia hol. E hoomanawanui au me a'u poe keiki. Mai hookikina mai oe ia'u e hoopuehu aku au 1 keia poe keiki a'u iloko o ka ole, oiai ke aloha mai nei no kekahi poe o lakou ia'u, a ke hekau mai nei no ko lakou mau manaolana maluna o'u, ma ke ano owau ko lakou puuhonua e palekana ai. E ae mai īa'u, e hooikaika hou ae au e lawe mai ia lakou mai ka pouli mai a i ka malamaiama. E alakai mai hoi au ia lakou 1 ka hauoli ame ka nani i hoomakaukauia no lakou. Ao'.e lakou apau i hoopoina mai !a'u. E haawl hou ia iakou i manawa no lakou e mihi al." (Aole I pau.)