Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 16, 20 April 1900 — KA PALAPALA PANE A KA AHA HOOKO NO KA OLELO HOOHOLO HOOPONOPONO PAUAHI A KA AHA KUKA. [ARTICLE]

KA PALAPALA PANE A KA AHA HOOKO NO KA OLELO HOOHOLO HOOPONOPONO PAUAHI A KA AHA KUKA.

Ma lea Poakoiu nel rwaihoia ae ai imua o ka Aha Kuka o ke Aupunl \a p&lapala pane a ka Aha Hooko yo ka mea e p<ll ana l ka o'elo hooholo a Hoa-Kuka Bolte 1 aponola al e ka Aha Kuka mamua aku ne! no ka hooponopono ana i na koi poho pauahl o kw kulanakauhale Kina (Chinatown), penei ke ano nui o na mea maloko o ua palapala la: Keena Hooko, H. 1., Aperila 18, 1900. I ka Aha Kuka o ke Aupuni:—Ke hoike aku nei ka Aha Hooko oo ka mea e pili ana i ka o!elo hooho'.o i waihoia mai ai ia Aha e ka Aha Kuka o ke Aupuni, ma ka la 11 o Aperi!a, penel: Ua lokahli like ka manao o ka Aha Hooko me na olelo haakaka o ka olelo hooho'o a ka Aha Kuka o ka la 11 o Aperila nei, a pe'.a pu hoi me ka pauku niua o ua olelo hooholo la e olelo ana penel: "O ka manao o ka Aha Kuka o Aupuni, e uku aku ke Aupuni i na kol kupono apau no na poino 1 loaa mai mamuli o na hana a ka Papa Ola ma ka mea e pili ana i ke kinai ana i ka maM ahulau bubonlka." He mea maopopo loa paha, mamuli o na mea i kukaia a i kamailio la maloko o ka Aha Kuka no ka mea e pili ana i ka Aha Kol Poho Pauahi, ua ikeia ua okoa loa ka mea l hoomaopopo ia e ka Aha Hooko no ke ano mao.i o na huaolelo "na koi kupono" (just el&ime) mai ko ka mea i hoomaopopoia e ka hapa nui o na hoa o Aha Kuka o ke Aupuni. 0 ko makou manao hoi, 1 mea e ku ai kekahi koi poho ma ke ano ho koi kupono ia, he mea pono i ua koi la ka ikeia kona kupono io ana i ke kanawai o Hawaii. Ua ioaa i ka Ahaoielo ka mana e hoomohala aku ai i ke kanawai. Aole hoi i loaa keia mana i ka Aha Hooko ame ka Aha Kuka o ke Aupuni. No ka mea hoi o pili ana 1 ka paoku elua o ka olelo hoohoo, aole i hoikeia mai kekahi mau kumu e hiki ai ke hoopauia na Komisina o ka Aha Kof Poho Pauahi i hookohuia i keia wa, a e koho hou ia ai hoi he Aha Koi hou e hiki ai ke noho ka hapa nui o na hoa oia Aha "he poe kanaka ewaewa o.e lakon, a i kamaaina hoi i na waiwai 1 poino." Ua makemake no ka Aha Hooko e noho ia keia Aha e na kanaka ooonoo ewaewa o.e. A no ka mea hoi e piii ana 1 ke kamaaina a kamaafna ole paha i na kumukuai o na waiwai, aole ioa ia he kumu kupono e hoololi ae ai i ka hana maa mau ame na kumu aiakai maa mau o na Aha Hookolokolo Hawaii, oia hoi, ua pau ka hapa nui o na waiwai e ooonoeia iaku ana i ka poino maoli, a o ka imi ana i ko iakou man waiwai io mamuJ aoa ia ona hoike a na hoi*e e hoea mai aaa imua o ka Aha, a, aoie hoi mamu.i o ka nana ana iho i ke kino o ka w*uwai, a peia hoi me na hale. Ina la paha o ka Aha Koi Poho Pauahi, he Aha waie no ia no ke kau ana iho I na poho mamuli o ka nana kino ruao:i anu aku ika waiwai, ina la oa kupono io maoli ka ioaa ana o na kanaka ike a makaukan i ke koho ana i £*a waiwai io o ka walwai iioko o ka Papa Nana, oia nae, aoie pe.a ka mea oiaio, oiai o kahi e waiwii loa at na olelo aiakai a na kanaka oia ano, ala no ia ma ka lilo ana I poe hoike imoa 0 ka Aha." B nana ae no I ka makou maa olelo hoolaha e puka aku nel ma ka makou pepa o keia la. Eia mai no na haaale akala a Doan ka laau Kikapu ame na iaau hoeia e ae a na hoolaha e hoomalkeike il« nei. Aohe hewa oka hoao ana. 1 E nana ae i ka makon mau manao pepa ma ko makou pepa o keta la, a e noonoo iho nohol me ke akahele, a hoohoio iho i ka mea pona Mamuli o ke ano pakike o ke)»hi i hoike i hoea ae imua o ka Aha Apana ma ka Poakahi iho nel 1 ka Lanakanawai, ua loaa iaia he haawlna hoo- t paahao no na hora he eono no ka ioowahawaha Aha. A hoea mal I kela la a makou % paka akn nei, aole ioa 1 loaa ikf kela lapauaa I pepehi ai i kekahi hoa fapana ma Kahuku ae nei I kekahi wa 1 hala aa nel, a no ia mea oa hooknuia ka lapana i hoopaafa ma.i at ma ka halepaahao o Honololn nei, ka mea la manaoia oia i lnlau Hma pu ma la haaa pepehikanāka.