Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 16, 20 April 1900 — Pua Lilia o Farani [ARTICLE]

Pua Lilia o Farani

MOKUNA X. Ka Hakaka ana. M E WaUka, mai hooplha hou mai oe. i kuo naau me ke kaumaha ame ka laaluu, oiai, aole au e hele ana oo kuohoolewaii ana a(u no ka loakupapau. 0 ka'u wale co e kauoha «ku oei ia oe 1 kena puo'o pepa a'u l haawl aku >a li; oe, ia Robata o Noremana ame Tana-j kareta. ke keikialii o Otranto, 0 iaua' na mea na inoa mawaho o keia i»aia-| paia. E hoomanao hoi oe, o Robata,j lie kanaka ia mai ko kaua alna hanau tnai, nolaiia, oia ka mua ma na meaapiu e pM ana i keia paiapala. Nola-| i\a. e Waiaka, ina he aloha kou la'u,; mai haawi hou m-ii oe 1 na mea e kau-j oha ai ko'u noonoo/ j I lawa no apan k f la kamaillo ana Hugo, o ka no la l k:mi mai ai k->AAhi pu-pubt n~.3tl ka ha'.e iole mai o Go4efcre de liuilnna. a wawi'.o ae la kma: kani ana ma ra ehpu ajiau o ke ka-' hua k."i:i. Va !iIo keia pu-puhi i hoohiki'o'e i k i o na mei jpvj_ o ke kaliu.i ho-:ncana a haaui io;> >po ih,'» \a h •.'« ra rn ;i r-j.au ua kokf/k2*mai Va w:i o Imu'ĀaU al ka hakaka. o »a 1 -o;u. a o Eko n iioi la \\ * ; I ke:«i v/a i ikeia aku ei na .; x !.»? n'..l e h ie ana no k i riua hnl<aAa. . ! Ao'.e lioi l l'u'.lu mahop'? iho ikeia. aVu !:» k*■ k'ihi -Nr.l:a 1 pna ',)ono i'n'ko o k- Kapa-ki'.i, e 'ao'.o mai ana mi'.una o k>'U.wsi !"o kaua c!re:e no ka ha'- lole 0 ka N i:a Opia Hugo. I k:»na nna nial rr:a ke «i»o o ln h:i!o U)!t, ku iho :a i i; n m'i !a wa i puka aku ai ka N-i-:'. a ike aku l-i '• k i N\*. lta ona hoilona maluna o k m.\ ; P r»>ki:a. ao:e hoi ma kona ka w.\ a i:a Nn:ta :ifi o ki iio r> : - i, ike mai ai i k:i puka ana aku o 'iuis« v ua wehe. r?e !a ia i !<e P il! 0 ko:i.i papAie kila. a ike aku la ka Nnita Op-o i u:i; Nai:a rc!, "o'e no ia ho kan::k:\ o a 1 ?, akn. o nV.;a:.i no n o Morom iu?.Ui,; keiuhi o i:ona i:i:m ho.i'.oaa o!aio .oa.. "K U-u i>r.k;i e ",wa'ni a U")!;:it.a i. par.c it; • i ~i. "u\ hoo> re nrt ee i !n , lro :xi o k ■> k.ma honhar.au al'.i, ka _ Nkm Tar.;k.ir--ia, k««. Ke'.kla!!! hoi o. 0;n-"-'.o: .:k.u a<"le eo e hoole 1 k:Vu noi j ia eo. Cv.-au !•: 1 p/M) nou. V-\ :-.o na A'ihik:»u:J ok'.kai apau o leko r.r\ o kr» U: \.*a, owi'.u ka r.j'/a "> a:;na_ e p:\io r.ou." i ;:ku !a o llv.£o a hopu r.ku la i : ka li'n-i a':.:u o K:>ha:a, a ■■' la ■ 1 w\ < :? i kona '«'he'ehe. a'.aUa, pa-' lio nku !a ia: ! 1 'i: Uohai.i, o honmalkai mai no kc> Ak\:a ia or no kela nloh.i ou uo'u n'-i: ao'e :'::c ru e ne nku i kou uoi, •-> k'iu hao,M.j tnv.'». No k'Ma wa i nonoi aku : «u !.i or. e he!e n-.a! ee e inu w.ihi wai-| n:e a'u i koia w:i, m imua h;)i o ko kaua he> aea aku i ka rina h.:ka- ( l ka." i; l'a le'.e ri:i la ua Na'.'a Koh.ua n:ai lu::a iv.ai o kona lio, komn i'.ku liiua i'.oko o ke keena inu waina, a :nu . : iho !;\ !avi i ka \v\ina no'.oko raai o • •ka omn'p i liemo mua ka'ui'.'Ok!. ov\, r.o!:ci kn on:o!e a Kolana I o'.e'o mai ai ; : 1a līuko, o!a o:no!e kana i iuu af h'» 1 wahi mea uuku. | 1 1 ka y<\n ana o ka laua inu w.\in\ a- ; t\a, ua puka nk\i ia laua i \v.\ho, olai hoi ka Nai:a Opio i oko o koni :\:\hu kila i pau kona mau hennhema i ks\ i ■ hooronojor.oia e Wnlnka, a kau a!".i' la !aua maima o ko iaua m:\u lio n::> ka r!na hakoko. | Oial !nua o uholo malie nna ua hu!ij mai la o Knhala ft ninau mai U ia Hu-j' go: | ,4 'E, auhea'oe, e kuu pokli, e hai mai oe in'u me ka.oiaio !oa; he manaoia-. na no anei kou e hiki ana ia oe ke 'a-; naki!a m.ahina o kou man 'aoa paio eko'.u. me kou kulana nawaiiwali a e j keia wa a'u e ike aku nei nui'uu; ou?°\ .| "Aohe paha he xva e ae i unlkai aT kuu !ima akau nel, elike me keia wa,", wahl a Hugo i pane aku ai imua o Robatn. ela nae ma ia wa hookih: no ke ike !a ia i ka.hooholo ana ae o k*-! kahi puanuanu m*i ma kona houyo. a ano hooma.u'e nvai ia hoi kekuhi me.v i kona kino holookoa. j * t'a maopopo ia'u na mea apau i k?-' ia wa. e kuu Waiaka malkai. l*a iilokeia ike ana iho )a ou ame a'u i ka mea >**2a I hoike aku I na mea hunai o'u i hai aku ai ia ee, i mea e hoopau-l ia ai kekahi hoohuol nui i komohia i!o--ko o kuu nooneo mamua aku nei. Ke lke nei au, o ee no e Walaka, kuu hoa» hanau oiaio ma ka oihana a k.\na i haawi al i ko kaua mau ola; noUila, aohe f kaua mea hou e kamailio ui uo keia n:ea i keU wa. A mai ken wa aku. e hoomakukiu ioa ee ia Ua maopopo. eia oia ke noho R:r«iwa nei na De GriUon. Aka, e kuu Walaka malkai, e hiki mai ana kar manawa e hoikela ae ai i ke akea na hana powa maiu a ka haku ana e uoho lawelawe uei; a oia auanei ka manawa e hookaipuu pono la ai na mea apau e apano ia a! ka mea pono. a e ahewaia ai hoi ka mea hewa. Ko keia wa, e kuu Walaka maikai. e naaa pono loa wal oe 1 kuu kapakila. Ao!e e iiniiu mai keia fra aku a ioheia aku no ka ieo kahea 0 ka pu-puhi no ka Hna hakaka." ' I kela wa haaiele mal Ia o Waiaka 1 kona haku, olai hoi ia i hele aku ai e hooko I ke kauoha a kona haku i haawi «ku ai iaia. Ma ka wa i hala oku «I o Waiaka no ki nana anA tme.ka hooponopono ana 1 ka ahu kua o kona hako, o kona ma-

nawaia i noha iho &i maiona o kekahi noho mamua o kona pakaukau pa»apaia a kakau iho ia maluna o kekahi apana pepa ilt hipa, elike me ka mea i | maa mas ma ia mau auoki nohona o I na kaeaka i ioaa ka ike palapala. 1 | ka paa ana o ua paiapala la, ua hooko'mo iho ia oia maioko o kekahi wa-hi I e uhi ae ana mawaho, a uwepa iho ia a paa me kekahi uwepa ulaula. A'alla hoomoe iho la ia be mau iopi aiiika mai kela aoao a keia aoao o ka ieta, a mai keia poo hoi a keia poo o ua palai paia la, alaila, kunikuni iho ia oia i i ka uwepa ma na wahi kupono o ua I mau lipine aiiika ia no ka hoopaa ana ! iho. j A ma ka wa i komo hou mai ai o \ Wa)aka, ia wa i haawi aku ai ua NaKa Hugo nei i ka ope palapa'a ana i ka- ' kau ai a i uwepa ai hoi, me ka oielo a- ! na aku faia: | "E Walaka maikai, ao!e i maopopo ' ia kaua ka manio o ka Makua lani no ka meia e pi'.i ana ! keia pa!o a'u e he!e aku r.ei. A uiai hoi. aia no ka'u 1 mau pau!e!o 3r.a ms;u:ia Ona, a ua hi- : ki no I'iia ke ha:\a nai ma.ana o'u eiike me k:ina i rn:ir.ao ai he pono, aka ' nr.e, ae e ou e pono e h.ma o:e i k :hi hara e kapa o:e ia n:a! si au ina keia ir-re r;ku he kan.ika hoohemahema i k.i'n mati pono iho, nolana, eia. m.l. Da3 o ke-ia epe palapala a'u e hawi aku nei ]\ ee. Kia nnloko nei kokahi mau w :hi mea kakalkahi a'u i makenake . ka ai e hookoia ko lakou hoohmaia ana akti mahope iho o ko'u haule ana :v.i k'} kahua hakoko o keia la, iaa o ko ke Ak::a manao ia. EMa maloko nfi kikahi holke maopōpo a oiaio o na ha;,a i heohuoiia ai r.u e na alak'al opau 0 i:eia kaua Keru«ad3 ma ke ano he kanaka kipi an. Noiai'.a, ma kou mau !in'.a ke !ia: wi r,ku rei au ia oe i kela o-e; a ir.a e o'.uoiuki ana e ke Akua M :r:a ka 3a\ve ana aku ia'u mai keia o'a mau'eu:e ana, alniia o oe, e kuu hn.'.ieka oir.io !*.:t mea i\r.ra e ho!k? ae 1 !:eia mea i ke akei." .-' l k,\, n;e ka leo h:\alulu ame na walwki e haleiiol ana ma na maka o Wni-ka, pa::e aku la i.\ imua o koua haku: ' 'Ke ike noi nu e kuu haku, o kau j ;;:;i;'p:«:a k:ui.-;ha ioa keia; a r«o--laiin, ke hoors.ifkaukau nei 'oe la ee iho i:o ki e, a ir.e he mea la, ua le..e e w.iiL' no kou hauli no keii ho:-c--na e !oaa mai a:>a ia o koa iv.> nr.a i ki nawaiiwali o kou kino. No'.:i!a. e kuu haku, eole keia o kou !a <: k'..-:v.o aku a! i ka rlna n:::a niaoro;:o io.i :;ia ka ike a kou nnn ho •;.-"ha M>au, :u;!e keia o kou kuiana i jr:.x :.\i ia ee k i haih?o o k3. kapaia r.::a ka Nai:a Pauwai Ahi o Farani, a 0 ka Ola.i h;;i o ka Laau Ihe;' aka, i I;c*.a wa, he kanaka nawa'.iwaii oe, i ki j;ono o!e ho; i k i ilawelawe ana i na n:ca kaua ir.e ka ik-aika. "II Walaka—o kuu hoaloha oiaio," w.-'hi a Huso i pnne mp.i ai. "M:i hor:,hopo oe no kda men. E hai aku auin vo, ua h'.ki lo:i ia'u ke ku a paio me) ,'u :nnu enemi iloko o hookihi horaj rkoa o keia la. H? ho niau u!ia ; no kekahi e loaa ana ma nei mea. he | • kar.a hnkoko. Malia p.nha e ioaa ana; he ulia poino i kuu wahi lio, a ma ia] ;:,no e ieaa ai ia'u he poino. Aki, pe-| r ; ri !a kuu kapa kila, ua makaukau a-; r;ei?" . j Ua ae nku la o Walaka me ka mau | no nae o ka liiolo aua ilio o na w.nma-': ka ma kona mau pnpalina. Ua paa ; mai la hoi oia i ke ope palapala a k.>a : haku i haawi mai ai ia'.a. Ia wa pane| hou mai ia o Hugo imua o kana kau-: wa. j O ke kahua e maiamaia ai na hana| hooikaika a na koa Karisiiano, wa- j hi akea ia mamua pono mai o Ktila-| nakauhale o Nike, nona ka loa he liookahi haneri i-a, a he kan.aha noi Ui ka laula. Ua hoopuniiia keia kahaa me kekahi pa nul kiekie, a he eko'.u mnu pani puka e komo ai iloko ona. A:a ma kekahi aeao o ua pa la, e ku ana he ?i€o kiekie, a oia kahi e noho ai na 'anaknnawp.i eme kekahi poe e ae i, pi!i i kekahi hana e lawe!aweia .m-a j maleko o ua pa la. Ala pu nohoi ma iaj wahi na noho o na wahine a na Nii'a| koikoi e loko o ka puallkaua KernsariOj e noho ai ma na wa apau e konou al ■ lakou no ki heie ana aku e makaikai 1 na hara aro nui e hanaia an t ma i.i! wahi. Maloko hoi o keia kahua h~l-| k?ike e malamaia ai ka hoouki ka:ia< : ana mawaena o k:v Naiia Opio Huso i ame konn mau hoa paio elike me I*s | mea i hoike mua ia ae nei. i I ka heea ana ae o ka manawa o \\ ia i ka hora umi, ala hoi. ua kani mai ia ka pu-puhi a ka elele i hoonohoia e hooko aku la haha, me kona kuka?a pu ana mai hoi 1 ka olelo hoakak i no jka l?ana e iawelaweia aku ana ma ia manawa. O na mea ano nui a ua eleie nei i hoike mai ai no ka mea e pH ana i ua hana la, oia keia: Oial, ua hoahewaia o Hugo, ke Keikialii o Vareme*iedoa, no ka hewa kipi klekle ioa, e na Naita hanohano Gniseka de Grilion, Petero o Burebona ame Arenol& de la Marche; a, olai hoi, ua ike ke Keikialil, aole hiki iala ke hoike ae i na mea apau e pili ana i ka hewa I hoohaoiia ai oia, malalo hoi o kpiia makee ana i ka iaahia o kana oleio hoopaa* nolaila, ua aa oia e haawi 1 kona kino iho iloko o na lima o ke Akua iokomaikai, ma ka nee ana aku imua o ke kahua paio pu me ka poe aa iakou oia I hoopli iioahewa mal. a e paio pu hol me keia ame keia o !akou ma kela kahua a hiki i ka ikeia ana o ka mea o lakou e ana. Mahope iho o ka pau aaa o kela mau olelo a ua elele nei ia wa i kani hou

mai ai h« pa puhi b<m. & hoike hou kt kekahi elele i ke ano e paio ia ai ka hakaka maw.aena o ea moho oia •a. O ka Oi-iaaa X2?ia, vahi a ua elele c.ei, be oihaoa ia l "aweia ee e kēla ame keia kmaka, r.o ksna iokaa ana i ka mea nawaliwali a kue aka hoi i ka mea ikaika. ma kahi i ikeia ai ua hewa ka mea nawaiiwaH; he oihana hoi ia no ke kokua ana i na wahine no ka pa!ekaaa o ko lakou mau ola ame ka hanohano hoi o ko iakou mau looa; he oihana keia no ki malamaia ana o ka poe ilihuee, na wahiae-kaneaaake, na keiki makua-ole, a e malamaia ai hoi ka ianaki!a o ka Eka!e*ia Hemoleie oke Akoa. Ua loaa nohoi i keia ame kela aoao paio ka pomaiiai o ke noi ana no kona palekana iho iloko o kela ame keia anuu o ka hakaka ana, ma koaa hoike ana ae i ka olaio apau. Hoike mal la nohoi ua e'.e.e kuahaua nei, ua hiki no i kekahi Naiia kuikawa ke awe 20 i kah' o haa paio, ma !:a aoao hoahewa aku paha, a aoao pa- :<? ni3i paha, ma ke ano i pani eo ua mea la i ha2vri mai i kona wahi ma ia hana ana, a e iilo hol ua pani hakahnka la i moho e paio ana ma ke kahua | hikaka me he mea !a nana ponai iho ! '.a haea, a e malamaia nohei na ru!a; ame na loina apau o ka hakaka ana el;>e no me ka aīea i mia mau i k.i ha:in!a mawaena o nu pee ha!:aka apau e-ia ano. B hoomaaao ee, e k:;u mikamaka heluhelu i kāa v>a, ua piha pu ka riaa ; | hakaka 1 na poe makaikai o na ano a- j : pau. A eia ua niea apau ke kali nei; i n:e ke i:iholfcci nui 'ea o ka hoea mai o ! ka manawa e hooukaia ai ka kaua ma-. | waena o na ae ;o e'.ua. Aia na lunakai nawi o ka la ks noho la maluna o ka j | aleo i hoomakaukauia no lakou; a ma | ; na eheu e ae hoi apau o ka i'ina hakoko ua nn.ia pu i na kauaka o kela ame ke-. ia kulana. |

Miūioi.e- i'io o ka pau ana o ke kuk.iia ana a ka e'.c»o, oliīee lue 2a i -haikeia ..e i\eī, ua hoolni pn iho%la na mea a;uu e no'/.o r ; .na mi ka ri«a h:i<<ak.i, mo • liuii ana aku lioi o ko iakou rnau maka j ,i na?a aka i ka haU io'.e o ke Ke.kiaiii | o Varcrn£r.a(lca. Aia hei, kani rn:d iaj ko i u-ru-;i. a i ka pau ana ae eia leo j. uani o ka ru, ia wa i ik/ia aku ni k? j :C;.iiaaiii o Varem:;nadoa e ho!o mai < :na niailoko mai o k 311.1 ha!e iole, ma-• ;u".a o kona !io keakeo. a e ukaliia ana; '.■c;i oia'e kana k-auwa, oia hoi o Walaka. ]T )'.d nvji li \:p. nti -a kaa p> no aku ia manaua aku o ka aleo e naho >.na na lii!;ak::::f.wai e ka !a, ia va i k.īohi iho :,i oia i kona \vehej i:e ia ia i'ke poi o kb:«a kila, kurou aku 3a kona vdd imua o na lunaKii;r;vai, a pane aku la eia: "E.o'u mau haka iun?.kanawai, ua ( makankau au no ka o'.elo liooholo mai ke Akua m.u. Ke haawi nei au i kuu ola i ke-ia hora uo ka pulama ana 1 ka :2er.e-ihi kanu o kv;ka:ii hoohiki a'u i kaua ai ine ka :i:ci i iiio ia'u :.ci, he kuUnakauhaie hoano. E.ike ko kakou nea 'ana me ko kak-ui ik:ak\ a*jau no Pa'tseJna r.o ka noo- •.; ke'e ana i ks ku'.anakauaale 'ieniolele o ieru:?alema, a n:.a ia ano noi e l.aiiwi ai kakou i na kakoo ana i ka kakou mau olelo heohiki me ka ikaika 0 ka kakou mau hk: kiii.i, pela no au e nee nei ma keia k.i'uua hakaka no ka palekana o ka'u hoohlki i hana ai, a e k;koo ana. nohoi au ia hooaiki me ka ikaika o ka'u mau :nca kaua, a o ke Akua auanei ka mea hoike nn'u i keia k«; a Oia -no auanei ke kekua m::i ana 1 ka aoao pono. E o'u mau hoa Nai:a, 0 ka paio a'u i aa ai e paio i keia la, he paio hanohano ia e ikeia ana e ko ke ao nei apau. Ano, ua makauk.iu au no keia hana, a ke ake nei hoi kuu ukaae | e hoea mai ka hor.i e komo aku ai au liloko o ka hooiaio «na i ka maeaiae o kiin uhane ame ku i lunaikehala." I kela wa i po'i hou iho ai o Hugo i ke po'i o kona papale ki'.a a hoohuli j ae la ola i ke peo o kena iio i kahi e. | Ii wa hoi i huii mal ai- ke Keikialii o: O:ranto a pane n:al la i ka Naila Huliona, a o>lo mai la: 'Aole !oa o'u wahi makeaiake iki i ! na helehelena o ke Keikialii. Aole anei j ee i ike aku nei i ka nananakea r,u o| ■kor.a mau helene na apau?' J "Ae; ua ike aku nei au ia mea," -wahi !a Gcdef€re de Bui:ona. "L T a ike mao-, j popo loa -aku eei au i ke ano e loa o < kona helehe.'ena, ua hele a haikea pu. Ua nuopopa !oa, ua oinaiinai ia oia." j % 'He mea oiaio ia, aka, elike no me ka mea mau i na kanaka opiopio o ki heopaakiki, pela no eia e han-.; nei. | Ua maopopo ia kikou apau, ao!«> loa; oia i kupono no ka paio ana i keia oiai o kona heepehala aea mai aei no ia mailoko mai o ka ma'i, a ua nele maoli no hoi oia 1 ka ikaika no ka lawelaTre aea i na mea kaua no kskahl hakaka elike me keia ke ano. Mal oi loa aku ka pono, ina oia i ae mai nei 1 ka'u i nol aku nei iaia, owau ke paio me kona mau hoa paio, aka, aole nae oia i ae mai. I keia wa hoi i hoea mai ai na Naita ekolu, ola hoi na hoa paia o Hugo. He'e mai la lakou a ku iho la mamua o ka aleo o na iunakanawai, a ia wa i paae aku ai o Tanaceredi, ke Keikialii hol o Olranto» o;ai oia kekahi i waeia i lunakanawai no na hana oia la: "E Gui*eka de Grillpn, o oe ka mea > mua loa o eukou e paio ana me ke KeikiaHi o Varemanadoa." "Va pono ia, e kuu haku alil," wahi a Guiseka i pane mal aL "A e hoolohe pono mai oe. Ua mao- . popo i na mea apau ke fce!e aku nei ke Keikialii Varemanadoa me ke kino I kupono o!e no kekahi hakaka elike tse ia e malamaia nei mawaena ona

We oukou ekolu, o:ai he wa loihi koaa. I waiho iho nei iloko o ka ma'i. O ka'u mea wale no e hoike aka nei iaiua oa, oia kefa. aole loa oe e i kekahi wahi lihi o ke kino o ke Keikialii ma kona wa e hina ai ilalo, ioa Le ulia ke kumu o koaa hina E nana ppno hn oe i ka iaau hoailona me keia mea. Ma ka wa e haule ai i ia--10 q ka laaa hoailona, aole loa oe e uhau aku i pahikaua a koi kaua paha maluna ona, aole nohoi i kekahi mea kaaa e ae; a ma ka wa auaaei aui e # hana ai pela mluna ona, oia kou wa e halawai ai he alo no a he alo me Tanasereda o Otraato, a e paio ana oia me ee a hiki i ka haawiia ana aku o kou kino i heana na na manu koraka o ka lewa." Mahope iho o ka haawi ana mai o ua poe Xaita nei ekolu i ko iakou mau aloiia ia wa i huii ae ai iakou a hele aku Ia noleko o ke kahua hakaka. Ua ku •ae !a o Hugo ma ka eheu akau o ka rina ,a o kona mau hoa paio hoi. aia lakeu ma ka eheu h"ma o ua rina la. E kuu makamaka heluhelu, he mea oiaio he ku'.ana ano e ioa ko ke Keikia'.ii Hugo i keia wa e kau nei maluaa o knr.a ik;, aole oia e-like me kona mau la ī kaa hore ee. Ao.'e eia i k?ia wa, o ka NaU-a _ pukonakona i hakaka ai me na Tnrcke inaleko o na maura ma kona \va i hoopakele ai i ka E'em.ikule o na Pae Mauna. 0 ka n:ea maopop?, r.a loaa oia i kokahi mea hooaawaliwa--11 nui i koaa kino i keia wa, a ne oiaio hei ka mea i ikeia e ko:ia niau hoilolī-a r.pau :ia ia manawa, ao:e loa oia ' kupeno no ka paio ana i ka naio r«na i aa ai e hakaka rpa ia wa. Oiai e ku ana na aoao elua ma ko īaua mau kulana pakahi iho. ia wa i kuka'.a mai r.i ka ele'e o ke kahui hakoko i ka o'.e'o kuahana ma ka hoakaka ana mai hoi penei: 0 ka paio mua e hoouka ia ana e na moho hakaka, maluna no ia e na lio. E hoon\:iuia hoi ka laua hakaka. rna no ka manawa o ekolu laau ihe a kela ame keia aoao e hoohana ai, ina nae e heohaule ele ia kekahi o na nv> ho hakaka i ka mua a i ka lua paha o r:a pahun-3 laau ihe a kela r,.n:c keia hra paio. Ma ka wa hoi e h".u'e ai ke-kahi o na hea paio e!ua ilalo, o!a ka wa e laiau ai kela ar.ie keia o na hoa hakaka i ka laua niau koi kaua an:o ii mau ir.ca e hoomau aku ai lp.ua i I:a paio ana. ke o'e rnr> hei e lalau kskahi o laua i ka pahikaua a o ka mea kaua ia e paaiiana. ia aku ni e laua no kv; koena aku o ka laua hakoko ana. Ao!e lea e nela kekahi o na moho hakr,ka e lalau iho i ka rahi puhaka no ka prio ana me kona boa. Aole hoi e uhauia kskahi hoa paio me ka pahikaua a mea kaua e ae paha nia kona v;a e hina iho ai iluna o ka hoaua mamuli 0 ka ulia wale. 1 lawa eo apau keia mau olelo hoaka!;a a ka ele'.e kukala o ke kahu-i kaua r.o ke r.no o ka hakaka ana, ia wa i kani mai ai ho pu-puhi ikaika no ka manawa mua. A o ka wa ia ihoomakaukau iho ai kela ame keia moho i kn paa ana i ka laua mau laau ihe, a hookuene pono .iho la hoi ia laua iho maluna o na hekua o ko laua mau }io, I ka he'e ana hoi o ke kani ana o n3 pupuhi a hoea i ka helu ekolu o ko kani aua, ia wa ka Naiia Cpio i hoopa iki ae ai i na kui kepa gula e paa 4 ana ma na hila'o kona kama kila i na aoao o kona lio kaua, a o ka no ia o Dominie 1 iele aku ai no mua, me he le'e ana <a na kekahi pua-o. Ia wa nohoi i oni mai ai ka lio kaua o ka Naiia De Grillen, a i ka hoea ana o ua niau lio kaua nei e ahai ana i laua mau haku pakahi iho maluna o ko laua mau hokua, ia wa i hookui ae ai na maka ihe a ua mau Naita nei maluna o kahi kahi. Ua ku mai la ka maka-ihe a ka Naiia Guiseka ma ka pale-kila o ka NaUa IIugo; a o ka maka ihe hoi a ka Naila Oi-io ua weluwelu liilii ae Ia ia ma koua kupoao ana aku ma ke kipoohiwi akaa o kona hoa paio, a olepe pu ia aku la ke po'i kila o kona aahu kila ma ia wahi o kona kino, a i paa wale no i kekahi wahi pihipihi uuku e paa ana ma ia wahi. "0 ka oi ka hoi keia," wahi a ka Nai;a liaiia i hooho ae ai me Ke pihoihoi nui ame ka paipai ana ae hoi o kona mau iima hookahi he ka huli an mai a kamaiiio mai ia ia Robata o Noreniana, Liia i hele mai ai a noho iho ma ka aoao o ua Naiia īima-kahi nei 0 Ualia. *'E Robaia maikai, o kekahi kela o na kiina iaau ihe makaukau ioa 1 hooke.ela aku la e ka Opio Hugo. "He mea oiaio ia," wahi a Robaia i pane aku ai i ua Naita «iaia-kahi nei o iwilia, me ka hoomau ana aku hoi i ka oleio ana. "He wahi pahuna laau ihe puaahe.e loa eo kela i ke Keikialii, a iiia aole i akaa pu ia kela pihipihi o ke kapakiia o Gal&ka, ina no ua olokaa ■ ia aku oia maiiuna aku o koaa lia Ke : o.e au e kuhihewa, ma keia hoouka ka!ua hou ana aku a iaua, e kii ana ka I maka ihe a ke Keikia.iī i ka papale ki- ' la o kona hoa paio; a ina e loaa poao ana ia wahi o ka Naiia Kapena o Re- \ mona, alaila. e kioiaia aku ana ia mai iuna aku o ka hokua o koaa no. Hookahl waie no a'u mea e kanaiua ouī nei no ke Keikialii o«a kona he.ehelena ano e loa i keia kakahiaka. Aka, na ke Akaa ao aae e kokaa mai i ka aoao poiolei." I kela wa hoi l huli poao loa mai ai ua Naiia Uaiia nei a aana poau ioa mai ia i aa maka ame aa heieheieaa o koaa hoa, a olelo mai Ia oia me ke plholhol: "Ea; ano e maoli hoi koa mau helehelena. Ua hele kou mau maka a hal*kea pu. Ua Uke ioa kou mau maka a-

■! ae koa taaa aao apau me ko Hugo a*a j 1 . i ike aka aei. Heaha keia kumu i aao ■, ai ee?' j i I E hoomanao hoi oe, e" kua makamal ka heluhelu, o kela no ka hoa iau wai- • ■ na pu ai ae ka Naila Hugo elik? m? : ka mea i hoikeia ma kekahi : ; hela i hala ae nei mahepe, a oia ka j ' Naiia lialki e hoohuoi aka aei no kei , ano e o koaa mau heleheleaa. I Aole no i maopopo ia'u o ke ano e ana o ko'u mau helehelena e-j iike me kaa e ike mai la," wahi a Robata i pane aku ai imaa o koaa hoa, j me ka hoomau ana aka hoi i ka ole.o ( aaa. "Ua ike nae au i ko'u ano €. oia J hoi. he poniuniu ko'u poo, a me he mea !a e luai ana au, He aao poaeae ka ike a ko'u mau maka e ike aku n«i i keial w:a. Maaao nae au he maka poaiuaiu' wale iho no keia a pau ae. Ea, k«? ik»?, i aku la anei oe ia Hugo e wehe ae !a i ke poi o kona papale kila. Ho hoailona maikai ole kela." j 1 kela wa i poha hou mai ai ka leo! 0 ka pu-puhl, a o ki wa keia no ka : hooukaia aoa o ka hskaka no ki ma-; nawa elr.a niawena o ua mau niolio aei ■ -elua. I keia wa i -houluaiu ae a; i Keikialii Hugo i kona ikaika apau i ( koe iho iloko ena, paa iho ia ia i ka-| na laau ihe me fea eolea loa, oiai ua : :ke iao »a oia ia wi, aole ioa e h:K? aa.i; iiia ke hoonee' hoa aku i ka hakaka ana ao ks koia o ka manawa, nokaaiea, ua punia ia ae la kona poo e kekahi ■'oniui.iu nui, ua ano e loa raai la kona hoapo, ano malohi hoiookoa mai ia' kona kino ap;iu, a o kana i manao ihoj :vi ia wa, ei.i kona hoomaopopo a::a. 0| kana hoouka haua hope loa ia a hoa-: kuu aku e-ia iaia iho i luahi na ka n:-| poa we.iweli e un:ii ana inaluna ona.; 1 ka wa hoi i hoea mai ai koai ;ol« :• rr. aku inraa o kena cnc:ni, ia wa oia i hon ae ai me ka ikaika i aa k:ti j kepa ma na aoao o kona lio kaua a!o-i '!. a lole aku la no eia i::iua :re ka ikaika. | Ma ka wa he! a !•::?. Nal:a uu!-eka i| nee niai ai. ua munaeio !oa ola e kake- j le hou aku a::a kona hoa paio o::io i! kana laau ihi: ma kona kipeohiwi i ::rt- ■ iiuheu i ka laau ihe mua a ua ho.\ nol' -r.a i ku mua ai oia, a nolaila, ua hoi-i hoi ao la eia i Ju palulu ana i .kona p.a-; i ckr.ua ma ia v.*ahi, ao'e hoi oia i iaoe-; i:ha;:e iki, e kii aku ana ka Naka Huioj i kana laau ihe m:i kena papa'.e kila, ] :«ka. aole eia i ik? I ka nui ame ka ho-' honu o k-> Lkaniai kakele iaau ihe o| .c,i N.:i-:.\ liu::o, ka iro aleha hoi a ka* Pua Lllia o a o ka oiwi hoi e| .aouna nei i kena kino aae -koaa o!a ao ka pa'e-kana o u-\ Pua Li;ia n?-i. Oia > i ma ka wa e manao loa ana o Gui3c-1 ka aia ke kiiaa laa.u i'ne helu elua £> ko- : na hoa paio ma k:ma kipe-ohiwl, aia hoi, iii2 he olapa ar.a ia na kekahi ku-1 kmia uwila imua o kona maa maka,! u.i loaa aku la kona papale kila i ka ' maka ihe a ka Nai:a Opio, iko ae la' kyna kiao ho'ookoa i kona kalana ano' o loa ana n:ai luna aku o ka hekua o' f kona !io, hoe.kui p.e !a hei r.a lio kaua' :.:o he pu-ko r.na la na r.a ale :Ji;u o' ka inoana. k.u ae !a ka ea o ka lepo me lie ohu pohlna !a e polpu ana maluaa--0 ka ili he::ua, ua nalewaie aku .a na| moho paio elua iloko o kela po ; pu a ka * !c]:o, a hoomaopopo ole ia hei ka aoao j 1 lanak..a ma keia hela elua o ka ho-. okoia aaa o ka hakaka, Aka, ma ka! wa i mao ik! r.e r.i ke ehu o ka lepo ia! wa i ikeia aku ai ka NaUa OpiO Hugo' e oili pulelo aua ma kekahi aoao e ke kahua palo maluna o ka hokua o kona .io. A ia wa l hooho ae ai na mea apau, ua lanakila ke Keikiaiii o Vare-| aiananoa maluna o kona hoa palo ma'; ka heouka kaua mua loa. A pela iO' no. (Aole i pau.)