Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 17, 27 April 1900 — KE KOHO BALOTA [ARTICLE]

KE KOHO BALOTA

Ua ike makou i kekahi mau olelo a-| lakai o ka Nupepa Advertiser i keia mau la iho nei, no lea mea e pili ana i ke koho balota e hoea mai ana mawae-. na o na kanaka Hawaii, Pukiki ma ke-; kahi aoao ame na liikeokeo hoi ma kekahi, a ua kapaia keia alahele kojio balota e ua Nupepa la he "Koho Balo-, ta ma ka Ili" (Oolor Line) | No makou iho; aole loa makou i manaoio iki ke hiki mai ka wa e lawelaweia aku ai keia hana mawaena o ka- j leou nei e hoonee la ana na Hawaii i ike pono a i hoonaauao maikai ia nol na hana kalaiaina a kalai Aupuni hua- j ole a na Hawaii i hoaoia ko lakou ku- j pono ma ka oihana kaukanawai o na wa i hala hope ae nei, a ikeia ai kc poomuku haalele o ko lakou mau wahl ike moowini. Aole e hiki i ko makou poe heluhelu ke hoohewahewa mai i ka makou mau mea e hoike aku nei ma keia wahi o ko makou pepa. Ua ike makou o na liaole 'i ikapaia he poe Mikanele, oia nohoi na Hawaii iiikeokeo i hanaū ma Hawaii nei, o lakou no na hoa paonioni o keia mau Hawaii ike laula ole a makou i hoike ae nei, aka, heaha la nae ka hopena i ikeia ma keia paonioni ana? Eia imua o kakou ponoi na hoike maopopo loa o ka aoao lanakila ma keia paonioni ana. Ua huli pu ka nohoalii o Hawaii, ui hoohaikiia mai ko lakou kulana hookakahele koho balota ame na mea e ae he nui. O ka* aoao o na keiki ana Mikahele kai lanakila, a ma kekahi olelo ana hoi, o ka aoao o ka poe waiwai a kuonoono o ka aina kai lanakila. He mea makehewa no makou ka hoike hou ana aku i ke kumu oia lanakila ana oia aoao, oiai i ko kakou alo ponoi i hanaia ai ka hana. 0 ka manao ana o k&kahi puulu Hawaii e hoala ae ia lakou iho i poe paoaioni hou no na Keiki a na Mikanele, oia ka makou e kahea aku nei i na Hawaii apau e ku nei ma ka aoao o ka poe ikaika 2. mana iloko o ka aina, ao'e loa lakou e ae e hewa ia e na leo alakai o mau ano ma keia mua aku. Ao'e nae makou e hoole ana, aole he mau Hawaii kupono e ae mawaho 0 na Hawaii a makou i kuhikuhi aku ai i kela pule aku nei ma kekahi o ko makou mau marao alakai i kupono ole e lilo i mau alakai au'puni 110 'ka.kou.Maniaoi n;3 mak"r.u he k'hulehu lea ia ros, a!ka, e!a makeu e olelo nei o 'kela ame ikeia mea mawaena o na kanaka Hawaii e olelo ana, e alakai ana oia 1 kona kahua koho balot«a no ke kue maoli ana i na keiki a na Mikanele ame ka poe apau e

hahai ana ia lakou, he māu alakai no ia i like me ko na wa i hala ae nel, a ua hoike maopopo mai ia ano alakai ana i ke koena lili <p , ;l!ikino i p-au ole i ka hoomaemaeia. Ao'e kakou pomaikai me na ano alakai Aupuni o keia ano. O keia iho la ke kumu i ala mai ai na hoakaka ana a ka nupepa Advertiser no ka lawelawe ia ana aku o ke koho balota ma o nei mea he mak&e ili ana o kela ame keia lahui koho balota. 0 ka polo'ei maoli i ko makou hoomaopopo ana, oia keia o ke koho balota e lawelaweia aku aiia e kakou ma keia mua aku, he mea pono ke lawelaweia aole mamuli o 'ka lili pili 1 ka ili o ke kanaka, aole; aka, mamuli no ia o ka lili ana I ka hoea ana mai o na mea e poino ai ka Holomua o ka Aina ma na hana imi waiwai. Ao'.e o makou nana ma ke ano o ka ili, aka, o ke kumuhana e hooulu anaki mea e ulu mau ai na pomaikal iloko nei o ka Aina, oia ka mea nui. Ma ka mea e pili ana I na ili o ke kanaka, he mea makehewa ia kakou ke hookamawae ae ia mea. He mea olaio loa ua hanau mai no ka ilikeokeo me ia ili, a o ka Hawaii hoi, ua ha:nau mai no ia me ka iMulaula e hiki ole ai iaia ke kamawae ae no kona ulaula ana Ua hanau mai nohoi ka ili eleele o kona 11 no ia, aole hikl ia kakou ke kapae ae ia hooluu i kauia iho maluna ona. Elikei me ka pili ana o ka po i ke ao, pela; ka pili ana o ka ili eleele i ka ili keokeo, a o ka wehe ana hoi i

kona liooluu. E 'h.oino ana no ika po, a o 'ka po 1 ike ao, alka, aole loaa ke ao' ke ole <po; aole hoi e loaa 'ka po. ke ole he ao. Aole o na ili keokeo apau, 'he ipoe <alo "wa/le no lak.'iu- «.wau i nohea ia e ke ala, a o na ili ulaula hoi apau ua kipuluia lakou me na haawina e makahehi o:e 4a ai e ka ilikeokeo. 0 ko makou manaoio m&Oii ua ala mai keia mau hookumu olelo pili ili ana a ka hoa Nupepa mamuli o ka ike ia ana eia 'ke-ahi poe Hawaii ke manao nei e alakai aku i ke kulana o ko lakou koho balota ana ma keia mua aku mamuli o ka inaina mua i loaa ia lakou no ka poe na iakou i kukuiu ae nei ia Hawaii ma keia kulana Aupuni e ku nei oia i keia wa, a o kekahi manao alakai hewa loa no keia i ikoia e niakou, aole e kala lilo loa I hala ae nei Ua hoakaka no makou ma na kolamu o keia pepa no 4 ka polno e kau mat ana | maluna o >ka Lahui Hawaii no ko laikou manao ana e hakoko lakou ma ke koho baiota i mea e hoomananaloia ai ko lakou mau mainaina o na wa i kaahope ae me ka nana ole ana hoi o ka loaa ana o ka pomaikai holomua i ka aina oia ka mea nui. e paio ia al o kakou apau. Ua ku mau makou ma ka aoao e uwao ana i na kanaka Hawaii, aole lakou e kaxo aku i>loko o oa hana e aialsai iiewa ia ai lakou ma ke kahua paio koho balota me ka manao ana o oa Mikanele ame na poe 1 kuonoono o ka aina nei ka poe hoi na lakou i kuku.u i ke | Aupuni o Hawaii nei, ko lakou mau hoa paio aku ai. Aole loa i haule hope iki keia pepa i ka hoonaauao ana aku i ka lahui ma ia mahe.e ano nui o ko kakou nohona piii Aupuni. Ua hoonaauao aku nohoi keia pepa no na hana pono ai i ka lahui koho baiora ke hana, oia ka imi ana i na mea e ioaa ai | ke kaulike mawaena o ko kakou noho lahui ana. 1 Ua poina anei hoi kakou ena Hawaii i ka leo kahea a ko Ewa keiki, e kahea ana "Mai walaau nui ae oe, o makani auanei." I aha ai ko kakou pulale ana i na hana koho ba 4 ota i keia wa, e kali kakou a hoea mai ke Kanawai i hooholoia mai nei, a oia ka wi e ike ai kakou i ka kakou mea e hana a» ' no ka Pono o ka Aina. I ♦