Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 18, 5 May 1900 — APONOIA KE KANAWAI O HAWAII E KA AHA SENATE. WASINETONA, APER LA 25 KAPALAKIKO. HORA 11 30 A. M. [ARTICLE]

APONOIA KE KANAWAI O HAWAII E KA AHA SENATE. WASINETONA, APER LA 25 KAPALAKIKO. HORA 11 30 A. M.

Ma ko makuu pepi o k'i pule 1 hila, na holko aku makou i kekahi mau mea' nno mi 1 hooho'.oia. o ke Komlle hul I 0 na ha>. e'ua o ka Ahio'e'.o Nui o Amerika Huipuia. i haawiii aku ai ka noonoo ana i ki Bi a Kinaw.ii Hawiii, a ke pakui hou aku nei hoi makou i kekahi mau mei ano nui i hooholoia e ia Komite ma ia wa, oia hoi ka la 17 (18) o Aperi'a aku nei. KE KULANA KUPA NO HAWAII A ME AMERIKA HUIPUIA. | O na karaka apau i i poe kupa no ka Rerubalski o Hawaii ma ka la 12 o Augate 1898. he poe kupa lakou no Amerika Huipuia ame ke Teritorl (o Hawaii). A o na kupa apau o Amerika Huipula e noho ana ma ko Hawaii Pae Aina ma ka la 12 o Aus?ite, 1898, a mahope aku hoi oia ia, ame ka poe kupa apau o Amer.ka Huipuia e noho ana ma keia hope aku ma ke Teritori o Hawaii no hookahi makahiki, he poe kupa lakou no Hawaii." j KA HOOKUPONO KOHO BALOTA. No ka mea hoi e piH ana i ka hookupono ana l na kanaka kupa o loko| nei o Hawali n o ke koho balota ana, ua hoike keia komile ma kana hoike, 1 mea e loaa ai ia pono i kekahi kana- ( ka, e hoopaa mua ia kona inoa ma ka papa nana koho balota; a mamua ae hoi o ka hlkl ana i ua kanaka la ke hana pe.a, he mea pono iaia ke hooi kona mau auhau apau ma ka la 31 o Maraki, a mamua ae pha o i la, i ke Aupuni; a u« kapae loa hoi keia kokeia komite i ka mea i hooho'.o mua ia 0 na Hak) elua no ka mea e pill ana 1 keia mahe'.e. oia hoi, ka hookaaia ana o ka Auhau kino. I

HOOPAAPAA IKAIKA LOA IA KA HOIKE MALOKO O KE SENATE. WASINETONA, ApeHla 20.—N0 ka Lapa nul o ka manawa 1 noonoo nui ia ai ka hoike a ke komlte hui no ka Bila Kanawai Aupuni o Hawaii. Ua hoakaka nui mal o Cullom no ka mea e piU ana i oa hoololl naaloko o ka Biia Kanawai. A ua hoopaneeia ka hana hop6 loa e pili ana i ua Kanawai la a hoea i ka la popo. Ua ho!\kaka mai nohpi o Cu!lom no ka hana i lawelaweia e na hoa o ke Komile Hui. Ua ulu mai he hoopaapaa loihi ana mawaena o na hoa o ke Senate, no ka mea e pili ana i ka uku, ana o na kanaka o Hawaii i $5.00 mamua ae o ko lakou hoopaa ana i ko lakou mau inoa ma n a papa hoopaa inoa koho bilota. Ua kue ikaika loa ia keia e hoololi a ke KomiLe Hui e Senatoa Tillman, Te:ier, Jones o Arkansas. SLewart ame kekahi poe e ae. Ua olelo hoi o Cullom, ka wahaolelo o ke Komile hul, ina e hoihoi hou ia ka Bila Kanawai i ke Komite hul e koLr.il an* lo I trA V.<tnflO KIIA i k3. na,-

Ua olelo hoi o Cullom, ka wahaolelo o ke Komile hul, ina e hoihoi hou ia ka Bila Kanawai i ke Komite hul e kokua ana ia l ke kapae loa ana 1 ka pauku e pill ana i kela Auhau Kino. 0 ka hopena o na olelo hoakaka a Cullom, oia kona hoike ana i ka pomaikai i loaa i keia Aupuni mamuli o ka hoohuiia ana mai o Hawaii. Hoike mai la nohoi oia i na kumu waiwai ano nni loa o Ko Hawaii Pae Aina, me ka hoakaka pu ana mai nohol, mahope mai o ka wa i komo mal ai kela mau mokupuni malalo o ka hae hoku o Amerika Huipuia, ua ikeia ko lakou holomua ana ma na pomaikai. Ua manao ola, he mea makehewa no kekahi kupa o Amerika Huipuia ke kanalua no ke kv.lana hoopono, naauao a waiwal o na kanaka o Ko Hawaii aPe Aina. "Ua lawe pu mai keia poe kanaka me lakou he kulana hoonaauao malkai loa, "wahi ana," a he kulana mahiai holomua nohoi. a i keia wa ke hoohanaia nei na mahele kanaka like ole i ke kanu ana i ka raiki, ke ko a pela aku ma ke kulana hoopomalkai i ka aina. Hoopaneeia ka Bi!ft Kanawai a ho*a i ka la apopo, a ma ia wa i manao ai o Cul'om, e pau ai ka noonoola ana o ua Bi!a Kanawai la. HOIHOI HOU IA I KE KOMITE HUI.

WASINETONA, Aperila 21.—Ma ke ooi a Cullom o ka mokuaina o liinoi,

iUUUUiUiUii'iU ii iU^ ua waihoia mai la ka Bila Kanawai Aupuni o Hawaii imua o ke Senate. Ua ae ole ke Senatoa i keia Bila Ka--1 nawai i waihoia aku ai, a ua koho hou ia i pee hea no ke Komlte hui hou, a ola o Cul'.om, Mogana ame Clark o Waiomina. I POE KUPA NA LUNA AUPUNI. WASINETCNA, Aperila 23.—Ua ae like ke Komite hui, iaia ka noonoo hou ana 1 ka Bila Kanawai Aupuni o Ha- | waii i ka mahe e o ka Bila Kanawai i hooholoia ai e ka Ha'.e o na Lunamakaainana, o!a hoi, he mea pono i kupa Hawaii ke Kiaaina, na Lunakanawai, a pela aku. KA LAUAHEA NO KA HOOHOLO LOA IA ANA 0 KA BILA KANAWAI HAWAII. Ma kekahi wahi o ko makou pepa o keia la, ma na hua nunui moakaka, malalo o ke poo "Aponoia ke Kanawai o Hawaii e ka Aha Senate," oia kekaI hi lono i loaa mai ia makou mai Kapalakiko mai. Aka, ua ka-kanalua nae ' kekahl pee i ka oiaio o kela lono. I O ka mokuahi Australia paha e ku 1 mai ana no Honolulu nei ma ka Poakolu o keia pule ae, ke ole nae e loaa mua mai he lono e ae mamua ae oia 1 wa, e hooiaio mai āna i keia a makou e hoike aku nel. k NA HOIKE A HAKAWELA AME KAMIKA. Ua loaa mai nei no ia nei he mau lono hoike mai a Harkawela mai ame Kamika, ma ke ku ana mai nei a ka mokuahi "Nlppon Maru," ma ka Poakolu iho nel, Mei 2, no ka mea e pili ana i keia Bila Kanawai o Hawaii nei. I oka mea ano nui nae, oia ka lono

te!egarama ana i hoouna mai ai mai ke kulanakauhale mai o Wasinetona, ma ka la 25 o Aperila aku nei, a penei ua te!egarama la: "Manao au e hooholoia ana ka Bi!a Kanawai i keia pu!e, aka nae, e kali ana paha au 1 ke Coptic, i loaa mal ai ka olelo hooholo no ka ukuia ana o na Bona Hawalli." O ka hapa hope o keia telegarama ae īa, ua pili ia i na Bona e hooia ana i ko Amerlka Huipuia ae ana e uku 1 ke Ale Aupuni o Hawaii nei, elike me ka mea i aponoia ma ka 0!elo Hooholo Hoohui Aupuni mawaena o Hawaii nei ame Amerika Huipuia. Maloko hoi o kana palapa!a maoli ī kakau mai ai ia nei, ua hoike mai oia: Aole ae o ka Aha Senate i ka hoololi e hoolilo ana i ka hookaa mua ana i na auhau Aupuni i kumu e loaa ai ka pono koho balota. 0 ka mea a ia Hale i ae ai, oia na auhau kino. Ao!e nohoi ae ke Senate - ka hoolo'.i e hoihoi ana i kupa Hawaii ke Kiaaina ame na luna Aupuni o ke Teritorl o Hawaii nei.

Ua ma'i ia o Mogana, ua hala aku hoi o Lodge i kahi e, a nolaila, ua iii ke koikol apau maluna o na hokua o Cullom no ka paio ana ma ka aoao o ke Komite imua o ka Aha Senate. Mamuli hoi, o ka ike ole ia ana o kekahi hoike malokō' o ka palapala a Hakawela i kakau mai ai, ma ka la 20 o Aperi!a aku nei, no ka hana a ka Ha!e o na Lunamakaainana no ka hoike a ke Komite hui, ua manao wale ia, ua apono ia hale i ka hoike a ua Komite la. Ua hoike mai nohoi o Hakawe!a, ua hooholo ke Komite hui e lilo koke ke Kanawai e aponoia ana e ka Ahaolelo 1 mea mana iloko o kanahakumamallma la. NA KUMU NUI 0 KE KAULUA ANA 0 KA HOOHOLOIA ANA 0 KA BILA KANAWAI 0 HAWAII. Ua holke mai o W. 0. Smith, ma kana mau palapala, o ke kumu nui o ke ka'ulua. hou ana o ka Bila Kanawai Hawaii, oia ka mkemake ana o Senatoa Pettigrew o Kaleponi ae nei e paiia ka Bila Kanawal mua i hooholoia al e ke Senate, me ka hoike pu ana hoi 1 na hoololi a ke KomUe hui o na Ha;e e!«a ī pela nohoi ka Bila Kanawai i hooholoia ai e ka Hale o na Lunamakaainana. e hoike ana nohoi ia mau hoololi & ke Komite»

Ma na palapala hoi i loaa mai i ke-1 kahi poe o Honolulu nei uiu \. r ac;ino-j tona mai o ke Kumu nui i ou.-)e ai kaj ho'.okiki ana o ua Bila Kanawai ia kau i ka "Amene pono io," eia k:i noia ara o ke Kaxvawai ka epa nuiku o Amerika Huipuki e paa ma.mia o na moku e kipa mai ana i Hawaii nei m.i ia oiliana. Ua kue ikaika :oa !ri Hui Hooholo Mokuahi Lawe Lera Pakipika ame ka Hui Mokuahi Oeeilwenul ame Oriental i keia kanawai. Eia o C. P. Huttington, ka Agena o keia mau laina mokuahi ke kapili nei i mp.u nwkuahi hou no ka hooholo ana nui v<w keia oihana ka'.epa moana, a e hala ana paha kekahi wa ioihi a hoea aku i ko lkou pa ana, nolaiia, ua mak:mjk2ia e paa e keia mau moku mamua ae o ka hooholoia ana he kanawai kaupale o keia ano.

Ua loheia nohoi, ua hoomaopopoia ua kue o Beritania Nui. Inpana amo kf kahi mau Aupuni e ae i ka hooholo ia ana o keia kanawai. Mini'ili auanei 0 keia kanawai e !jo>oholoia ai ka n eanakai e nee ana mai na palena komōhana mai o Amerika Huipuia a 1 Hawaii nei he "Kai Kapu" (Mare eiauaum). 0 keia ihe la kfc mea ano nui loa, oia ke kumu o hoopahee hou ia oi ke Ka-

nawai Hawaii a keia kau Ahao'.eb Nui ae. KE KIAAINA 0 HAWAII. Ma ke ku ana mai .) Jiokuahi Nippon Maru ma ka Poako'i' aku nei, i hoea mai ai lie lono pukaiaki a haukawewe ae la ma na hunia alanui o ke ku.anakauhaie nei c Honoiul.i, e kuahaua pioo ana, o ka Mea Hinohano Samuel Damon, ko kakou "Kuhina Waiwai" e noho nei i ken wa, oia ke Kiaaina mua loa no ke Aupuni "Paiialaau' o Ilawaii nei. •I ka l-iulaha ana ae o kei.a lone. .ia| hoopioo haaoii :a ko Hoaiiul i nei niaui kini, .1 lolieia ak:i !a kokahi mau !to| mahalo mai ken-ahi poe n-.ai iie ieiiulehu loa, no ke kupono io maoli n.j o keia kanaka i Kiaaina no Hawaii nel. 0 keia lono i loaa mai i Ilonolulu nei ua like no ia me na lono e a* he nui i loaa mai no Peresidena Do!a ame ka Mea Hanohano Sewa!l, ko Amprika Huipuia Agena Aupuai Kuikawa ma Hawaii nei. I 0 ka mea oiaio, aole ! loa&. maopopo. mai ka hookohn Kiaaina 1 mei hookahl ma Hawaii nei i keia wa, a hiki i ka wa e hoohoio lo.i ia ai ka Bila Kanawai Aupuni o Hawiii npi. Aka nae, aole o ka holo ole ana oia Bila Kanawai oia ke kumu e hookonu ole ia mai ai o Hon. S. M. Oamo'n a o kahi mea e ae paba ma Hawaii nel ma ia oihana.