Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 19, 11 May 1900 — NUHOU HAWAII [ARTICLE]

NUHOU HAWAII

Ho.'o loa kx- kanawj.i o Hawaii. Aohe i j nana ae i ka makou mau olelo hoolaha £ puka aku nei ma ko makou pepa o keia ia. E kamo na Haw.di naauao apau i!o--ko o ka aoao Repubaiika e kukuluia ūei n.a Hawaii nei i keia mau ia. Ua hookohuia ae eei o Loio Davia i hoa .unak: nawai no ka Aha Kaapuni o Oahu nfi. Ma ka Poakolu tei i ku mai ai ka mokuahi Au.siraiia mai Kapaiakiko mai no Hono'.u.u nei me na mea hou mai na aina e mai. Ao!e i loaa mai ia Pere3ldena Do!e ka oiaio o kona hookohuia ana i Kiaaiea no ke Aupuni Teritori o Hawaii. He uwahi ha, aia ka makole i kahi e\ La li!o mai nei ia "Kuhina Cooper ka aina o Hon. W. H. Rice ma Maaana ae nei, Ewa, no ke kumukuai o $20,000. E kukuluia aku ana he nalepule no ka Eka!esla Lutera o Geremania mu Alanui Beritania, mawaena o na Aianui Miilpr ame Puowaioa, ma'kela mau *nua koke iho. Ma ka Poalua nei i hoau hou aku al ka mokuahi "Kinau" ma kona alahe!e aumoana no na "hono o Piilani" ,imf na "hene oka moku o Keawe." ! Aia no ko makou hoaioha Mr. M. K.' Keohokalo e ke lualai la 1 ka nai o ka Ipuka gnla o Kaleponi. Ike wale iho la kar>-)hele i ka nani hoomahie o Ka"He aoao Repubalika ka aoao kalai Aupuni ma Amerika Huipuia I kokua \ ka painpala hoopii a ka lahui i hoouna ;ii i W>asinetora; a oia ka aoao 0 9rf-natoa Hoar." Eleie Hawaii maoii 1 Wa>inp:cna. Ua loaa mai ka lono ia nei, o S. B. Dale. ka Peresidena mua o ka Repi|baiika inua a hope loa o Hawaii, oia ke Kiaaina mu? o k» Aunnni Teritori mua Hawaii. Mahalo no! j IKaha kou aoao kalai aina a kalai Aupuni i keii kakahiaka? He Repuba- , !ika anei? He Demokaīata an«i? He 'Kuokea" anei, nona ka pono e pau koV.e ana no ma kahi i oi ole aku ke kaawa'.f> niai !oko aku nei o fce awa o Kon a k.ihi boe "apiki" o wftfio ae nei? I E nana ne i ka makou mau moolelo <* pnka aku nei ma ka makou pepa o Keia !a. Ua kauluaia nohoi kekahi mau moo'e'o no ka loaa ole o ka manawa i ka mea unuhi i keia pule iho la. Ma Ke ahiahl Poalua nel 1 noho ai ka halawai a ke Komite Kuwaena a ka aoao Repubalika o Honolulu nei maloko o ke Keena o ka Hui Kalepa o Honolulu nei ma kekahi h.ilawai ano .1 ii i loa. l a lauahea ae ka lono, aia na hoaioha Kaleponi o Lunakanawai Whiting a pfla nohoi ko īx)io Kuhina Cooper ke hr».j}ii3ika ia ē li!o iaua 1 mau lunakanawai no ka Aha Kiekie o kt: Aupuni T€-ritori o Hawaii nei. Aole i hoea aku na Pelekane i ke kulanakauhale poo o Transvaal, oia hoi o Peretoria, aka, e hoea aku ana no nae lakou iiaila ina e mau loa aku ana ke kaua ma Aferika Hema. j l'a lohe mai makou ke kali nei na Hawaii malalo o na hui "Roialitl" mua, o ka hoi mai o Mr. R. W. Wiiikoki mai Amerika Hulpuia mai, alaila, ka!ni ia ka lakou kii holkeike pili Aupuni. Ua hoopuka hou ae Dfii ka Hui Kuai Buke "The Hawalian New3 Comi>any" o Honolulu nei i na buke ole!o ki-ke ma na olelo Hawaii me Beritania. O ke kumukuai he 75 keneta no ka buke hookahi. Ua loheia mai ua lilo ma ke kuai ka hale ame na kuleana aina apau o ' Kuhina" Cooper i ke kuaiia i kekahi pne mea dala no ka huina dala ma vahi o ki haneri tausani a oi. Eia k .1 wahl mauka ae nei o Manoa. Ma keia ahiahi Poaono iho e malama ia ana kekahi papaaina hoolauiea e na kaikamahine ?n , .e na keikikane kini;o;)o o uka o Panoa i hoolako pnnoia .t» na mea ai ono a ka puu e moni ai Ka ha:-e. He papaaina keia na iakou r, •> ko !akou hoa!a ana i kekahi hui kini] orr"awrena o na kaikamehine ra keikikane. Maha'o anui ia our.*'ii rna girls. ame na hoys. O hoowahawa ana o na kanaka Hnw.iii 1 ki poe Repuba!ika ma Hai nri i kria wa. ka aoao kalal Anp'iri e hui aku ana me ki aoao Repuhaliki makua m.i Amerika Huipuia, ii i ko 'akou hoowahawaha ana i ka .:nno kalai Aupuni o Amerika Huipuia i hooikpika e lo°a ka pono koho akea i na kanaka Hawaii. Mal hooo hou na kanaka Hiwaii e kaawe a laknu iho o make auanei lakou i ka make kalal Aupuni o ka nele loa.