Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 25, 22 June 1900 — Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE. [ARTICLE]

Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE.

Ala k' ia wahi i aku ai <• ililiboti ia Berniov no kahi ana l makemnkt> ai e lawe aku iaia. He wahi ia. aia ma ke kapakai o Wale. Olelo aku la nohoi oia iaia o kahi kupono loa ia ana e noho ai a hiki i kona \va o huipu hou ai me kana kane. () ka inoa o keia wahi, oia o Mo Kakela. O keia hale kakela, aia kona wahi i ku al ma kekahi wahi mehameha loa o ka aina o Waie: a ua kapaia nohoi ua hale la i kekahi wa "Ka Hale Kakela 'o ke Aka Maalo i ke Kuluaumoe." (Castie of the Middienight Ghost.) Nolaila. i ka hoike ana mai o Berniee i kona nianao paulele iloko o Gilibeta, elike me ia i hoikeia ma ka heiu i kaa hope ae nei, ua pau loa ae ia ko Gilibeta manao hopohopo no Bernice, oiai. ua ike iho la'ia me ka maopopo, e holo lea loa ana kana mau mea i hoolaia ai. Ua hoonipaa loa ia hoi keia manao hoihoi a ka launa ole iloko o ua Gilibeta nei. i ka pane ana mai o Bernice: "Ina pela, e Giiibeta, e lawe aku oe ia'u no ia wahi me ka hookaulua ole. Auhea oe, e kuu hoaloha oiaio, ka mea hookahi hoi a'u e haawi nei i ka palekana apau o kuu wahi kino nawaliwali nei, ina he alanui kaa-ahi kekahi e holo ana ilaila, a i kekahi wahi paha e kokoke aku ana ilaila, alaila, e pono no e kau kaua maluna o ke kaa-ahi, a o kahi hoi, aohe kaa ahi e loaa ana ia kaua. ma ke kaa lio aku no ia. Makemake ioa au e hoea koke aku kiaua i kahi au i hoike mai nei, o ko'u wahi ia e noho ai a hiki i ko'u ike hou ana l na maka o kuu kane." Ua hooia aku >a hoi o Gilil>eta imua onn, ma ke ano e hana ana oia i na hana apau e ioaa ai ka palekana iaia, a, hoike aku 5a nohoi oia iaia, ma ke kakahiaka o kekahi la ae, e haalele iho ai iakou ia wahi a hoomau aku iakou i ka lakou huakal no ka pahu hopu i makemakeia. E kuu makamaka heluhelu, aohe mea eaea kou mea unuhi moolelo e hai'aku ai ia oe. aka, o ka hoike wale aku no. ua hoea o Hennee i Mo Kakeia, ka horne noho mehumeha a Gtlibeta i hoomakaukau mua al nona. O kria wa a Gtiibeta ma i hoea aku ai i ua hale h'.>okaiakupua rsei, o ka h<>ra 10 paha ia o ka po. Ma keia wahi o ka kaua mooleīo, e kuu hoa uhaīaholo o ka wahine o ka ehaeha, e hauieh? kaua i ke. kaniaiuo | ana no ua w&hine la. a e hu!» ae ka kaua | kamaiiio ana i ktla v»?. no ka Haku Kc- | tawina. ■ Ma ka wa i hoea a: o Berr.iov i i(o ; elike nu i iu i hoikeia ae ia, e ! i.oho ana u "i Haku Ketawina nei maioko o ka eūini hoolaolu o kana wahine i kaawale mal iaia aku. O kana wahi e noho ana, aia no ia ma kahi pakaukau {Milapiiia a B<rmee. E nana ana oia i kekahi buke hoomanao i kakauia ai e «a lima aloha o ka wahine ana I olelo mao a! iaia Iho. he opuu mon! makanaae oia mai Sana KiUdea Ailana mai. Oiai oia e nana aoa j na aoao o ua

f b-;k- ua p-'•h:vl- 1 - •• - i'--'--" :,h:::h- •• k r:-:\r-.A i i-.* v . i' . a ki c-. - ••h- .- '. ' v : ar..i h-i ;-u--ana v\,u •>.;.< ana i- : r.:i I'-m-'- "•■>•. •*My tru- 1 v/!f"' Ka n-.-a non.* >' '• ■"'• v - 1 j niha 1 ka n*r.i am»- k.t nuur.u .>lu i i ki?oh;4fui:a « ka ;na--rui-- K.: :■■ •- haku n;.'rni. a->hr ona lua e '.xia h -u a; iu'u. r> .w. hook.ihi »';t!e iho rv«. > ® - niei-., i k«>u O! Pitrlina: l'a haaivV rna: «>• ia'u « haaw,. hookahi. me k.i luuluu »» kuu Uh:»r.«- t i k t » a kau:t i k-i kokoolua ;ii r.;.i n>\ kaha-on»- o Sarta KiUii-.-a a h-va U<a raai h».»i ia n-: Oh: Br-rnic»?! Keniiee:" īxaa iho la iala h- 1 wahi wu-hi l-ta uuku maloko o ua buk- hi>->rna!ui.» la. I k»>na nana ana iho i ua wa-hi h:ta sa, ik»i iho la ia i na hua>'ivi<>—' "My 'lar- ; ling's hair <ka lauoho o kuu alohai"— : ua kakauia mawaho iho; a iho ia ia. o kekahi ia o k«>na mau pupu iauohō i maiamaia ai kan;i wahin».- ; nwio; a ih«> la k».na mau wai- ! niaka. He nui na huaoielo aluha i kakauia e Uerr&.'C maloko <• na wahi bukt? la. Ka nio<>lk.-kahi pili ana i kekahi 0 ka laua mau luakaha ana ma r.a waiii he nui a !aua i h'.'lo ai ma rfana Kiii'l-'a —he mau 01010 hoi kekahi o pili aaa ia Siiivia; aka. aole hookahi huaolelo i paa maloko o ua buko n»rl, e hoiko ana no ka hoopalau mua ia ana o ka Haku Kotawina m<? Silivia. Mai ka mua a ka hope o ua wahi buke la, aohe hookahi wahi hua olelo e hoomakili ana, he "ipo iauae" mua ka ua haku opio nei, oiai no nae, e kuu makamaka heluhelu, he no'a ia i ahuwalp kona puhene i ku ai. Ma ka wa i pau ai ka iiaua a:ut a ua llaku Kfiawina nei i ua wahi V>uk'' la, ua i'oi ae la ia iaia. m<- ka hoopaa ana ae hoi i kona mau umii ga!a, a hooholo ilio la nohoi ia. o l<-.ko <> ka pahu hai i ho«»paaia ai. a i hoahuia ai kana mau mea makamae, kalii kupono loa i;i .• w:tifioia ai in wahi huk.* ho<>iiiiinao ia-i. Malio].»- ih". i:a li.a «īiliī la ia a no},o iho la m;iiu»ia o ka noho. a ho"kuu iho !a iaia iho il.>ko -.> m» noonoo ana no kana wahine aloha. lie m« a maopopo loa ua lu-kau imii la no na hali'ah'a aloha no l'iemioe. a me he mea la ma kana hoomaopopo iho ia wa. aia no ua wahine la ana ke noho pu !a me ia ma ia manawa, a no ia nv.a. ua hunini hou iho la kona mau waimaka. A hala kekahi wa o kona uwo ana no kana lei aloha, aia hoi, ua ho..puiwaia ae la oia i ka lohe ana aku i ki-kahi kikeko palanehe loa e ko«*le mai ana ma ke pani puka, aia wa. i pane aku ai oia? "Komo mai." I kela wa 1 henui mai ai ka puka, a komo mai ana o Silivia me ka ha'ihali pu ana mai hoi me ia i na hiohiona hooheno apau maluna iho ona, a i kona kokoke ana rnai hoi ma kahi a ka Haku Opio e noho ana, ia wa oia i pane mai ai ine kaleo ano hoalohaloha a: "E Roe. lohe ae nei au i na kauwa o ka hale nei, eia oe iloko nei o keia keena a ke ole hoi au e kuhihewa, o ka makamua loa iho la keia o kou komo ana maloko nei o keia keena. 1 ko'u lohe ana ae nei, eia oe maioko nei kahi i noho hookahi ai, ua loohia koke.au 1 kekahi hopohopo nui o hana naaupo paha auanei oe ia oe iho, nolalla, i komo mai nei au iloko nei e noho pu ai me oe. E Roe, aole o'u \vahi manao iki e kaawe ana oe ia oe iho, a i ole,e pepehi a e lawe ana paha oe i kou ola iho?" I kela wa i nana aku ai ua Haku Opio nei o Ketav»-ina 1 ua wahine nei me na onohi maka malkai ole a iiuliu pane ' aku la oia: j "E Siiivit, e manao ana anei oe, he bepe uuku loa au ma' ko'u mau ano apau, e hana ai au i kekahi hana hupo e like me kau i hoomahui mai hei ia'u? E hai aku.au ia oe'nie ka maopopo, no'u iho i keia wa, ua heie au a kaea i keia ola aua. Ua ike au me ka hoohewahewa ole, ma ka wa i haalele mai ai kuu wahine ia'u iloko o kona maemae anie kona hala ole. a hele aku la oia ma kela aoao o ka muliwai o na luuluu am<> na auwe ana, au 'lawe aku oia i ka hauoli mai a'u aku, a ke noho nei au me he kanaka la i nele i ka malamalama. He mea oiaio, he wa keia no kuu kaumaha ame kuu luuluu e noho nei, aka, e hoopuka ae nae.lioi.au i keia mau wahi huaolelo a ka Haku, 'E kuu Akua, 0 kou makemake no ke hana ia, aole hoi o ko'u.' E Silivia, ka mea a'u i lawe mai ai i kaikuahine ponoi no'u. ua hala kuu aloha pau ole. aohe a'u aloha 1 koe, a ua nele au i ke aloha o!e. L"a ike au me kuu uhane apau, aohe hookahi wahine ma ke ao nei a puni i ike ia'u me ka maopopo pono loa ma ko'u mau aoao apau e iike me Berni:e, 5 hala aku 1 ka make. a nona ho: k:> ano haiia e hoopuni nei ia'u i na wa apau. O Bernice kuu hapa maikai, oia no kun aneia kiai e noho ne l .. A u.aniu'i hoi o kona make aniu ua make mai a'u aku nt»i kuu haj a māikai. a ua' haalele i;:ai hoi kuu anv!a ki ii ma keia oia ia'u aka, o kona ktno%var!ua• ka'u * manaoio n*-i o kuu kiai aku a*:a no h.u" Mc* na helehelena hookamani a maaiea '.auna o!e nuii hoi, i>ane aku' la «a i?£hvia nel: 'E kuu Kee- ua ike pu au i ka rvl o kou ehavha. a •• m&naok» rr.ai oe o«su kekahi e komo pu aku ana !ue oe iloko o kou ir.au kaumaha apau. Ua aloha maoii no au ia Bernice maikai m<~ kuu naau arau. O kona niau wahi la pokole o ka noho pu ana me oe, ame ka-|

i > . . .; -•: *-V- :•- r.- -' • •••,..' : '• • .-•'• H-' r -jī ••• • . v - > *•-: ': ••• •. " k -'• • .• - • > - ;• •.-.;. i ■' * v -• "• •• u «.k'. .v:'.- ■ ;•••: U v.• ;-i ; V,.-. 'r. . *: r ; •>■ • . ;•••■ k- ".i •:• ,tv". K:: ":ak:i"';ak i -:.i ;■. «ii her;i'».'*.■'•' kar:i. >. a !'>■'* o ;'- r- , ua »• aloha ' ka !•.-.• suv iar.i :r.e k»» Akua '> H--:f ••-:•'. N'* u h.'i V Vuu K - ..: ''.t. i ke u .; u n-fi au o--.> : lvk.» •> kv kau- | . r;utha. aU ;th>tui au ia oe. a •> kou k.iu-i m-aha. o k->'u kaunuiha nohm ia. a -•: k->u luuiuu. o k-'u ■ :a. Mar.ao au ♦> ko kaua n-.«ana ro r>a • :nv-a e pii: ?.na i na noho ar.a «> k- ; a raua aku, oia wale n«> ka kaua han*a • inaauao e hana ai. na i ha.a. !ua ha!a ia. O ka.'u h-u e haī aku nei ia oe. <-ia kua, «■ h-ao no au me kuu ikaika apau v h«*.«mama aku i kou mau knumaha apau -'Ui; «>»» muloko nei «> k-. % - na k*-vna. M*' h»* mea ia. e ae mal ana :no ov. t* Koo, o\'.h\i k«>u aneh'i kiai, a na'u h«.'i »>e e malama aku tna na nu-a 1 apau e hooluoluia ai k-ni kaumaha." | "Nui ko'u mahaio ia o*\ e S:!lvia. n-> na mar.ao niaikai au i hoike mai ne: iau," wahi a ka Haku Opi" i pan- akv« ai I ia Silivia. nu- ka hoomau ana aku hoi i 'ke kamaiiio una. "Aka, no kau i nono! mai nei ia'u »> lilo ->e i anela kiai no'u. »:• feai aku au ia <>-•. mea makehewa wale ,r.o ia, oiai k<- manan nei au eia r.o kuu rienvioe aloha ke kiai nuii nei ia'u ma kona kio.owailua. <>ia hi>i, kona kir.o uhane. la kaua e noho pu n.-i malok>> o k.-ia K»->-r.a, k<- ano waie mai n»; , no oia imua o'u a puni. Me h<> ir.» a la ma ko'u hoomaopopo iho. eia n<> <>ia maloko noi o keia wahi kahi i notv« pu 1 ai me kaua. Aole au i poina iki i kana ■ mau huaolelo i h<»ike mal ai la'u mainua ae o kona make ana, e hoi hou i inai ana no oia i o'u nei, a e kiai maij no oia ia'u. Nolaila. i keia wa ke ma-i naoio nei no au. oia ko'u anela ki;ū i ' keia manawa; a ke hopohopo e!>- nei ' noh.oi au i ka olelo ana ae. **;;! :!■> oi;i 'miiiinei i koi<i wa." J N'o keia mau huaolel<> hopo aka , ku t >v.i.> i hoopuka mai ai imua >> S«i> - via. ua puiw a a«* la ia, me he nu'; 1 . :,i ua iiooiiiaopopo ih.o !a i;i. ua ike nia.>i: mai • <.<;> i:< P.omioe <• ku ak\i ana inur: ■> lai ua. aii:e ka helehvl.'u.» ano haikea !:«a--i luua *> na pane ae U ia: • "O. e lloi'. }t»ile o'u nianao <•',■ maanei i keia wa." | "0> kuu maiiao'.ana -• ike aku a.: ;aia !ie maka n<> a h»> maka eiik-» m- a'u * e ike aku r.ei ia ■•<* i k--ia va. « > !: :'u > nae e hooniiiopopo maoli n- i <•'<,». n<> y oia ke ku nei maloko n.-i o -k.'ia >. •■ e.a. a ke ike mai nei no oia ia kaua; a ■> ka oi !o;i aku hoi. ke iko nuii nei '"> : a i ' kuu puuwai h.olookea. a n a koha muu t ao;io hoi upau. ua like i;i niea imua o L na mi' kekahi l>uke i wehela k>>na mau aoao apau. !aia e kiei mai mti i kuu puuwaī elike me ia e waiho wale aku ' nei imua or.a, ua liiki no oia ke ik" mai. t aia no kuu aloha ai>au maluna on;>. ;i t oia wale no ka m<-a hookahi a kuu puL uwai i aloha ai nui keia ao apau. Ao',o'u wahi kai.alua iki oia n<> ko>-a mau onohi maka ke ike mai n- i ia •• . a ua ' iio'imaopopo pono nohoi oia i k' U ano, > e Silivia. O ko'u uhane ame k<>u >ihane, ua ahuwale imua o kona mau maka. ' I ka pau ana ae o keia mau hu;'o!e!o L i ka hoopuka ia ae e ua Haku Opio nei. ' ia wa <-ia i noho mumule iho ai no k» - ■ kahi manawa. a pela nohoi o Sillvia. a L hala kekahi'manawa loihi. ia wa i hoom.aka hou mai ai ua Haku Opio nei e kmailio niai ia Silivia me ka haloiloi ' ana ae o na waimaka ma kona mau maka." > "E Silivia no ka nui launa ole mai o kuu aloha no kuu Bernice, aole hiki iau ke hoomau aku i ko'u noho ana ma Ketawina Paka nei, nolaila, e hai aku » ia oe a ka la apopo e haalele iho ai au . i keia wahi, a holo ku no ke kulana- > kauhale o Laelana, a nialaila aku e auwana hele aku ai au no na kaīaulu mamao.. O ke alahele a'u e hele aku ai. ■ aole no i nmopopo ioa ia'u l keia wa, aka, he mea maopopo no nae e he!e , aku ai au no na kaiaulu mamao. O ke alahele a'u e hele aku ai. aole no 1 maopopo loa ia'u i keia \va, aka, ho> mea maopopo no nae e heie aku a'ia au i no Aigupita, malaila ae a hoea no au i Suria, a hoi mai au no Europa. Malia e lilo no keia auwana hele ana aku a'u no kekahi wa loihi i mea hoomama mai i kuu aloha no ka mea a'u i aloha ai ! me'kuu naau apau. Nolaila. Silivia. good-night. Apopo kākahiaka nui ik * hou au ia oe, mamua o ko'u haah'ie aua iho ia Ketawina Paka nel." Ia wa i haawi mai ai ua Haku Opio la i kona lima ia Silivia. a lalau aku la nohoi o Silivia i ka lima o u.i Haku Opio la, a haale!e iho la oia »S;i:via) < ka Haku Opio e noho hookali: iioho >.• ka rumi o kana wahine e kani«<au au i me.ka waiohia. Mahopei ho o ka haia ana aku o S:livia, ua hele aku la ua Haku <'ī'.o la a pani aku la i ka puka me ke ki an i aku hoi a paa, alaila. koi nun !a <>ia a ku iho la mawaenakonu o ka rumi, me ka pea ana ae o kona mau iima ma kona , kua. ia wa oia i uwe iho ai no Bernice,: ka Ui Aole'hiki iaia ke hoomaha iho '■ i ka ua mea o ke koik >i launa ole n«ai, o ke kuakoko o ke aloha e haawi ana| maluna o kona kino. Hoomanao «e iai ia i ua wahine nei ana ome kana inau, hana hiwahiwa apau a ku nohoi i ke aloha. Hoomanao ae la oia i'kaua mau pane hope loa iai, oiai ola e wa:ho ana iloko o ka nawaiiwali. a ua IUo keia i mau mea apau i mau mea hooikaika loa mai l ka Ikliki o kona uhane i ke a'.oha no ua wahine la ana, a hooj.uka okoa ae la ia': "Darling, ke ike nel au me he nu*a !a e hoi hou ma! ana no oe i o'u n*.-L O kou ano waie no keia a'u e ano mai nei iloko nei o keia keena. O oe ok-m wa'e no keia a'u e ike nei. O dear t>ernice. eome—eome back to me. Ap ipo haale'e iho au l ka home aioha o kaua nei. aole au e hehi ho»u ana i kona n-;iu papahele a haja kekiihl wa loihi. aka. ke pn'.e nei nae au. ke hoi maī au i:0 ka heme aloha nei o kaua. e kiui mai ro oe la'u ma' kou kinowailna. I ar.e!a kfai o« nou, E k;pa mai no oe * ik-: i'a'u I na va apau. ina no'h> wa ia o po i he?e ai a kniu ke aum■>•.>. Aoīe aue "nara aku ia ovh.e iihane iapu ke hete n-ai e-e e 'kp la'u ma ia wa. O. no. Hemiee. K ::- '•'• mai oe e ik»-- ia'u ke hoi ma: tt\i rrud kuu huakai kaahele hor.ua. ka huakai roi a'u «t hMe aku m-i no ka hoonar;a ana i kuu alohan ou. I k.-kahS kakahiaka ae. ua h&alele iho la o Roe ia Keiawina Pa. a hala aku '.a oia i Ladana. a mai laila aku haia aku ia oia no Algupita, & pau kona iohe hou ia ana. ; | (Aole I pau.) j