Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 30, 27 July 1900 — KANAWAI KUMU O HAWAII [ARTICLE]

KANAWAI KUMU O HAWAII

lA!NA Nl'l O KA OIHANA Ii<M»XAAUAO. Pnuku 7S. He Luna Nul kekahi r.<> ka Oihana Hoonaauao. a ua loaa laia na man«. a e laT.«fsa%»? al I n» hana i haawiia fraiuua a I kauoh&ia ai ke Kuhina Oihana HoopaAuao e na Kanawal o Hawii elike m<r i i hoolo'.iia aJ e k*ia Kaeawai, a e kaa ana h«i maialo o na hooponopono ana a ka Ahaolelo. O ka hana a ke Komlaina Paahana o Amenka Hulpuia ka hoouluuiu Ana, hoakoakoa ana, hoonohonoho ana, a waiho aku maioko o na holke makAhiki i mau hoike papa-hoonohonoho e plli ar*a 1 na Ktena Paahana apau 0 loko o ka Panalaau o Hawaii, o ka 01 aku iuifc o ka m«i e ® na 1 n0 ku'.ana Kai' pa, o»hana nnt*.aia, hoouaauao a *u:ai.a oia o na poe paahana. me n n.e e ae p*u a ka Ahaoieio N'ul, ma ke O u» Komi»iiui la hol. ua Kauoha maoli ia aku oia. ma ka n.ua i.,a e pono ana, a ina wa hoi apau uuw.Mi e anu e makemakeia U na hoike o k a ai.o, e noomaopopo oia i ka heJur.a loa. heiuna, haahaa loa ame ka i.e«una avenke o na poe paahana i hooi»anaia maloko o na olhana mikiaia ienuiehu o l«ko o ke Teritorl, e maiieieii*--»e ia ana hōi ma ke ano o ke one-hunau la, ke kama (sex) na hora hana ame na kulana nohona o na paahuLu. u e hoike aka ia mau mea I ka Ahauielo Nul. LIINA HOOIA AME HOPE LUNA HOOIAPnuku 77. He Luna Hooia ame Hope Luna liuuia kekahi, a ua inau ia laua na inana ame na hana pakahi i haa»\iia a I kiHiU ui ka Luna Hooia Nui ame ka Hope Luna Hoola Nul, ma o ke Kanawai, eiike n.e ia i hooloiliia ai e keia Kanawal, a e kaa ana Uol malulo o na hooponopono ar»a a ka Ahaoielo. Maloko o ia Kanawai e hookomoia llio ka inoa "L'ui.a Aupuni ma kahi o ka inoa "Kuhii.a" i hoohanaia # ai ma ia Kanawa. me kekahi mea hoomaopopo ole e ae, » ANA AINA. Pauku 78. He Ana Alna kekahl, a' ua loaa laia ka mana ame na hana i pili I ka Luna Ana Alna Nui mamua aku nel, koe nae ke Ana G«odietica o ko Hawali Pae Alna. MAKA KIEKIE. Pauku 79. He Makal Kiekie kekahl «me na Hope, a la lakou na mana nme na hana a ka Ilamuku ame na Hope o k Repuballka o HawaU malalo o na Kanawai o Hawail, koe ka mea 1 hoolollia ma kela Kanawal, a e kaa *vna malaio o na hooponopono ana a ka Ahaolelo. KA HOOKOHU ANA. HOOPAU ANA, MANAWA NOHO OIHANA AME NA UKU 0 NA LUNA AUPUNI. Pauku 80. E loaa no ka Pereaidena ka mana. me ke ao ame ke ae mai ame ke Apotio ana a ke Senate o ka Panalaau o Hawall, e hoopau mai ka oihana . ak ui keknhl o ua mau Luna Aupunl la. K noho ua poe Luna Aupuni la apau ma ka oihana no eha makahlkl, a hikl | ka a e hoonohola ai a hookuponola ko lakou poe panihakahaka, ke ole e hoopu e io» koe nae ha Komisina o ka Oihana Iloonaauao ame na hoa oia papa. no iakou na manawa e noho ai ma ka oihana, ma na Kanawai o ka Wnalanu o liawaii e hoakakaia at. O ke ano o ka hookohu ana me ka hoopnu ana an;e wa e noho oihana al na Luna Aupuni e like no ia me ka mea e hoakakaia ana ma ke Kana« wai; a e hlki no i ke Kiaaina ke hoonoho a hoopau aku paha l kekahi Luna Aupuni nona ka hookohula ana, a hoopauia n».a i»ha i hoakaka ole 1%. O na uku o na Luna Aupuni apau, mawaho uo o ka poe i hoonoho la •> ka IVresi<ler.n. na ka Ahaoielo no\ ii e aka. o ko ka Lunakanawai Klekie me na Lunakanawai o ka Aha Kiekie ame na Luhakanawai pono ana mai a ke ?enate. e hoonoho i ka Lunakanawai Kaekie ame na Lunakanawai o ka Aha Kiekie. na Lunakanawai u na Aha Kaapuni, a e noho lakou ina ka lakou mau olhana pakahi iho no kfc nianawa o eha makahiki; ke ole e hoopau e ia m&mua ae e ka Pereaidena; a na ke Kiaaii a e koho, me ke a'o ana ame ka ae ana mal o ke Senate o panalaau o Hawail. e hookohu aku l ka Loio Kuhina. ka Puuku. ke Kuml--Bina o na Alna o ka Lehuiehu. Komt» slna Olhana MaMal me Uluiaau. Nul o na Hana hou. Luna Nul o ka 01hana Hoonaauao. Luna Hooia. Houe Luna Hooia. Ana Alna, Makai Kiekie. na Hoa © ka Papa Oia, na Komiaina Oihann Hoonaauao, na Luna Nana Paahao. Papa Inoa ame na Luna Nana Koho Balota, ame na Papa e ae i pill I ka lehulehu I hoonohoia e ke Kana*al: a e hana aku nohol oia i na hookohu ma ka wa I akoakoa ole ai ke Senate ma ka haawi ana 1 na Komialna. ina aole I hoaponoia, mahope o ka halawai ana o ka Aha Senate. Ua hlk! laia. mamuli ame ke a'o ana o na Aha Kaapuni, aole e, hoemiia oiai ko lakou wa noho ana ma ka olhana. O na Luna Aupuni apau 1 hoonohoia malalo o na olelo o krit Pauku. he poe kupa no lakou no ka Panalaau o HawaiL O na poe apau e noho ana ma ka o(* iuuui ma ko Hakai! Pae Aina ma ka

man&wa i mana at keia Kanawni, mau on ko lakoa noho ana ma ka !akou mau oiha'na iho a hiki i ka homo- : hoia a hookoponoia ana o ko lakou r ir.au pamhakahaka. aka, aole na€ e kaa ak« ko lakou mana mahope aka o ka p,- 4 u ana o ke Sonate o ke Teritori o Hwaii, ke oie e ho»>kohu hou »a eHK» 5 ka hoakaka ana maloko neT. MOKUNA IV. OIHANA HOOKOLOKOLO. Pauku 81. E pili ka Mana Hookolokoio o ka RApubalika iioko o ka Aha Kfekfe hookahl, na Aha Kaapuni amt na Aha haahaa l hoonohoia i keia manawa air.e kPia manawa e ka Ahaoielo. i A e mau no ka mana o na Kanawai o Hawail rramua aku nei e piii ana i na Aha Hookolokolo lohulehu me'-ko lakou mau mana ame na lawelawe hana, a hiki i ka wa e hana hou ia ai e ka Ahaoielo, koe nae na mea i hoakakaia ma ke Kanawal. aha kip:kik. Puku 82. Ma ka Aha Kiekie, e hoonohoia i Lunakanawai Kiekie. ame elua mau hoa Lunakanawal, he poe kupa iakou no ka Panalaau o Hawaii, a e hoonohoia hoi e ka Peresldena o Amerika Huipuia, ma o ke ao ana la ame ka ae ana o ke Senate o Amerlka Hulpula, a ua hikl e hoopauia e ka Peresidena. Ela nae hoi: Ma ka wa e kupono ole ai, a kaawale paha i kahl e kekahl lunakanawai ona, ma kekahi hihia e waiho ana imua o ka Aha, ma ka hookolokolo a hooholoia ana o na hihia la, e hoopihaia no kona wahi e l.ke me ka mea i hoakakaia ma ke Kanawal. XA KANAWAI I MAU KA MANA ANA. Pauku S3. O na Kanawal o Hawaii e pili ana i ka Oihana Hookoiokolo, £ komo ana maiaila na hana Kivila me H karaima, koe na mea i hoololiia e kela Kana\\ ; ai, e mau no ko paa ana koe, me ke kaa ana nae malalo o na j hooponopono ana a ka Ahaolelo Nui, a o ka Ahaolelo (kuloko) hol. O na olelo o ua mau Kanawai la, a o kekalu mau Kanawai o ka Repubalika p Hawaii e hoakaka ana e hoonohoia no Kiure 1 poe haole waie no, a 1 ole ia, € hoakaka ana i poe kanaka Hawall ma- | 01l wale no, ma na hihia kiviia a karaima o mau Kanawai la, ua hoopauia a o na Klure apau ma keia hope aku t hoonohoia anai me ka nana ole ana I ano lahui, a i ole, l kahl paha i hanau ai o na Kiure: aka, aole kekAhi mea € kupono I kiure a l kiure nui (grand Juror) paha no ka Panalaau o Hawaii ke ole oia he kane kupa no Amerlka Hulpuia a he iwakaluakumamakahi makahiki, a I hiM ole ke kamaillo, heI luhelu a kakau I ka Olelo Beritania me ka hoomaopopo. Aole hol e hoopaila kekahi mea ma kekahi hihia Karaima ke o!e ka oleio hoohoio lokahi a na Klure. Aole e hookolokolo Kiure ia kekahi mea hoopii paha maloko o kekahl Aha hookolokolo o ka Panalaau o Hawaii, e ke kiure i wae kao'.ioaia iraiioko mai o na kanaka o kekahl lahui. Aia a kauia ke Kanawai e ka Aha olelo o ka Panalaau, e waeia no na Kiure Nui (Granū) ma ke ano i hoakakaia ai ma na Kanawai Hawaii no ka wae ana i na Kiure Uuku (Petty Juries), a e noho hoi lakou ma na manawa e kauohaia ana e na Lunakanawai Kaapuni o ke.la ame keia apana liookoiokoio Kaapuni; o ka heluna o na kiure nui ma kela ame keia Apana Hookolokolo Kaapuni aole no ia e emi inalalo o Umlkumainakolu, a o ke ano o ka waiho ana aku o na hihia imua o ua poe Klure nui la e kauia no la e ka Aha kiekie o ka Panalaau o Hawaii. E kena aku no kela ame keia Aha Kaapuni, 1 na hoike ma ka palapala kil hoike e hele mai imua o ke Kiure Nul eiike no me ke ano o ke kenala ana o holke e hele mai imua o ko lakou mau Aha hopkoiokolo iho. KUPONO OLE MAMULI O KA PILIKOKO, KULEANA DALA, A OLE- ; LO HOOHOLO MUA PAHA. Pauku 84. Aole e noho kekahl mea i Lunakanawai a i Kiure paha, ma kekahl hihia I komo kekahi mea pUI laia ma ka hanauna. a i ole la, ma ke koko paha maloko o ke degere ekolu, ma ke ono he mea hoopii, a ! ole ia, mea hoopiila: a i oie ia. e ioaa ana i ua L>unakanawai la, a o ke Klure paha, ma o ua hihia ia, he pomaikai ma ke dala, ma ke ano pili poloiei paha laia, a ma o ua piiikoko la paha. Aole e noho a hookoiokolo kekahi Lunakanawai ma kekahi hoopii hoohalahala, a i ole ia, hooholoholo hou paha ma kekahi hihia ana t hooholo mua ai. MOKUNA V. NA LUNA AUPUNI (O) AMERIKA , HUIPUIA. ELELE I KA AHA- | OLKLO NUI 1 Pauku $5. E kohola ona Eiele i ka Hale o na Lunamakaainaua o A*nerlka Hulpuia, e na poe koho ba!ota 1 kupono e koho no na hoa o ka Hale o ea Lunamakaainana, no ka iawelawe ana ma ka wa e noho ana kela ame kela Aehaolelo Nul; a e loaa hoi ia Elele na mea hookupono e IUo ai i hoa no Aha Senate o HawaiL O na manawa, na wahi ame ke ano o ka maiaknaia ana o na koho b«lota e hoakakala no la ma ke Kanawal. O ka 'mea i lo«a ka heiuna baiota oi loa oia ka ke Kia~

* kukala aj, ea kohoia. a e han- ■ v.iLi aku h* p«a!apala h»x>ia mamu'i oia | ana. E loaa ana i keia ame keia j KMe'he noho maloko o ka Hale o na • lomamakaainaua, me ke kukana hiki | »: kamailio, aka, aole nae ke koho ar.a. AHA HOOKOLOKOLO FKDERALA. Pauku S>>. E hoonohoia ma ka Panaiaau i oieloia he Aha Apana <District Court) o hookahl Lunakanawai. a e noho oia malaila a e kapaia hoi ka Lunakanawal Apana (District Judge). Na ka Peresidena o Amerika Huipuia, mamuli o ke a'o ana ame ka ae ana o ke Senate o Ameiika Huipuia e koho 1 Lunakanawai Apana, 1 Loio Apana a i Ilamuku o Ameiika Huipuia no na Apana la, a e noho ua Lunakanawai la. Loio a Hamuku ma ka oihana no eono makahiki. ke ole nae e hoopau e ia e ka Peresidena. E ioaa no iua Aha ia, mawaho ae o ka mana hookoioko!o maa mau o na Aha Apana o Amerika Huipuia, ka mana hookolokolo ma na hihia apau t komo ma ka Aha Kaapuni o Amerika Huipuia, a e lawelawe aku hol ma ia mau hihia ma ke ano ehke me ka Aha Kaapuni; e loaa nohoi a e la welawe aku ua Lunakanawai la, Lo- ■ io Apana ame ka liamuku ma ka Pa- | nalaau o Hawaii, i na mana apau l i

haawiia ma na Kanawai o AmeHka Huipuia maluna o na Ilamuku o na Aha Apana ame Kaapuni o Amerika Huipuia. E ioaa no a e aeia na Palapala Hai Hewa (Writ of Error) ame na Hoopii Hoohalahala mai ua Aha Apana nei af»l ka Aha Kaapuni no na Hoohalahala ma ka Mahele Hookolokolo Kaapuni Eiwa ma ke ano elike me ka aeia ana, o na Paiapala Hai Hewa ame na Hoopii Hoohalahala a I na Ah Kaapuni no Hoohalahala i hoakakaia ma ke Kanawai a e pili hoi na Kanawia o Amerika Huipuia no na Klure ame na hookolokolo kiuāe i ua Aha Apana la. O na Kanawai o Amerlka Huipuia e pili ana i na hoopii hoohalahala, na paiapaia hi hewa, hoonee ana i na hihla, ame na hana e ae apau elik el mawaena o na Aha o Ameiika Huipuia ame na Ah o ka Panalaau o Hawaii. E malanmia n Kau mu o ua Aha la ma Honolulu ma ka Poakahi elua Hoko o Apenla ame Okatoba a ma Hilo ma ka Poakolu hope iloko o lanuari o kela ame keia makahiki; a e malamaia na kau kuikawa ma na manawa me na wahi o loko o ua Apana la eiike me ka ua Lunakanawal la i lke ai he pono. E hookohu no ua Lunakanawi Apana Ia i kakauolelo no ua Aha la, no ka uku o ekoiu tausani da!a no ka makahiki, a e nohoi I mea kakua olelo hoike no ua Aha Hookolokolo la ma ka uku o umikumamalua haneri dala no ka makahikl. APANA OHI LOAA KULOKO. Pauku 87. E hoonohoia ka Panalaau o Hawaii i Apana Ohi no na loaa kuloko o Amerika Huipuia me kekahi Luna Ohi, nona ke Keena oihana ma Honolulu, ame na hope luna ohi ma na w-ahl e ae apau maloko o kela ame kela mokupuni. e like me ke kauoha ana a ka Puuku o ka Waihona Waiwal. APANA OHI DUTE. Pauku 88. E lilo ka Panalaau o Hawiai i Apana Ohl Dute no Amorika Huipuia. me na awa kumoku a hoopae hoi ma Honolulu, Hilo, Mahukona ame Kahului. MOKUNA VI. HOAKA Tr A NA LOAA MAI NA UWAPO MAI. Pauku S9. A hiki i ka wa e kau hou ia ai he Kanwai e ka Ahaolelo Nui. e mau no na uyapo ame na awapae i hanaia a i paa ia e ka Hepuhalika o Hawaii ma kekahi kapa-kal, kai-kuono, awa hoolulu, a i ole, awa kumoku paha, malalo o ka mana o ke Aupuni o ka Panalaau o Hawaii, a nana no e ohl, a e kaana I na loaa apau e hoea ana mailoko mai o laila, mamuli nae o ke ' kumu. e malama pono ia ua waiwai la no ka pomaikai ame ka holomua o ka oihana kalepa, aka nae, aole he mau auhau a kaki paha e kauia e na Aupuni la o ke Teritori o Hawaii no ka hoohanai ana o ua waiwal la e Amerika Huipula a e kekahi hoku-kaua, moku kolo moku, mokuahi oihana dnte, a moku e ae paha iloko o ka hana o Amerika Hulpuia. Pauku 90. O na poo-leta Hawail. na pepa papaa leta ame na wa-hi leta i kuniia ma na hale-leta o Ko Hawaii Pae Aina, ma ka wa e mana ai keia Kanawai» aole e kuaiia, aka, oia mau mea me na mea e loaa ana ma ia hope aku ma na hale-leta 1 hoakakaia maloko nei, e holoi ia no malalo o ke kauoba a ka Luna Leta Nui o Amerlka Huipuia: o na mea i kuai lilo mua ia aku a i iioloi ole ia. ina e mai ma ua mau hale leta la iloko o eono mahina mahope iho o ka mana ana o keia Kanawa!, e laweia mai no m& ko lakou walwai lo malunj9i o l&kou. ma ke ana, no na poo-leta, na pepa papaa leta ame na wa-hi ieta i kuniia o Ameiika Huipuia no ia huina waiwal io i lkeia ma ke alo, a ma na helu dala hoi i makemakela, ellke me ka mea e hiki ana.

| 'Pauku 9L -O ka walwai o ka lehuieha i panaiia mal a ! hoolilola mai la AmeHka Huipuia e ka Hepuhallka o Hawaii malalo o ka Oieio Hooholo Hui no ka hoohui aupuni, 1 aponoia ma lulai 7, IS3S, e mau no maloko o ka paa. ana, hoohana ana ame ka hoomau ana a ke Aupuni o ka P&aalaau o Hawali, a e malamaia hoi ia, lawelaw«Sa a kiai

ia eaa Aui-uni n;a!«lo o fcvna r.?a« li 10 ponol a Mkf 5 ka w« a ka Ahaolelo Nu? v hoolana aku a I oie. lawiiia rr-ai co ca hana o Amenka Haipuia ma ke kauoha a ka Peres!dena. a i o!e ia. a k£ Kiaaina paha ■■> Ha\\a!L A o r,a dakt apau ma Ka waihona wat«a: Ha*vaif. na io-aa apau ame na waiwai e e*? i loaa I ka Repubaffka o Hawaii. mai ka wa mai o Kela panaila ana nrai. e mau no ia i waiwai no ka Panalaau o Hawaii. Pauku 92. E }oaa no i keia mau Luna Aupuni mahof>e ae n<ii keia mau uku makahiki. 9 ukuia aku ana e Amcrika Huipu!a: Ke Kiaaina, elima tausani da!a; Lunakaaawai Kiekie o ka Aha Kiekie o ka Panalaau. elima tausani elima haneri dala; a o na hoa Lunakanawai o ka Aha Kfekie, elima taus=aui dala pakahi. O na uku o ka Lunakawai Kiekie ame na hoa lunakanawai 0 na Aha Kaapuni eUk<? me ia i hoakakala maluna ae nei e uku ia no e Amerika Huipuia, ka Lunakanawai Apana o Amerika Huipuia, elima tausa* ni daia; Ilamuku o Ameiika Huipuia, elua tau?ani ame elima baneri dala; loio Apana o Amerika Huipuia, okoli) tausani dafa. A e loaā no i ke Kiaaina 1 kela ame keia makahiki, mawaho ae dala no na lako kakau, poo-leta am« kela ame keia Iilo; a pela nohoi me kona mau lilo; a pela nohol me kona mau lilo kaahele, oiai oia e kaawal< ana mai ke kapitala aku, ma ka mee pili i ka oihana, a he huina o elua tausani dala 1 kela ame keia makahiki n< kana kakau. olelo kuikawa. NA WAIWAI MAI HAWAII MAI A 1 AMERIKA HUIPUIA. Pauku 93. O na waiwai mai kekah mokupuni mai o Ko Hawaii Pae Aina a iloko o kekahi Mokuaina, a i ole, < kekahi Panalaau e ae o Amerika Hui puia, he mau waiwai hoi i ku i ke dut( ia, aole nae ia i hoouluia. hoohuai£ mai, a i ole, hanala hoi ma ua mau mo kupuni la, a i hookomoia mai iloko < iaila mai kekahi aina e mai mahop« aku o ka la 7 o a mamuj ae o ka mana ana o keia Kanawai IS9B, e uleu no i na dute i like nv* k; mea l auhau'a maluna o na walwai lik' oia ano i hookomoia mai iloko o Ame rika Huipuia mai kekahi aina e mal HULI ANA I NA I'A AME NA KA LAWAIA. Pauku 94. Ua hoomanala ke Koini sina I'a ame na Kal Lawaia o Amerikj Huipuia, a ua Kauohaia e huli aku ilo ko o ke Kumuhana holookoa pili i w i'a ame na Kanawai e pili ana l na po no lawaia maloko o ka Panalaau < Hawail. a e hoike aku i ka Peresicleni 0 kona uku, ka huina o eiima tausan no ia mea, a e hoomaikeike aku hoi m. hoololi ana i ike ai he pono. HOOPAU I NA KANAWAI E HAAW ANA I NA PONO LAWAIA KAOKOA. Pauku 95. 0 na Kanawai apau o kJ Repubalika o Hawaii e haawi ana na pono lawaia kaokoa l kekahl kana ka a poe kanaka paha, ma keia, ui hoopauia, a o na lawaia ana apau ma loko o na kal o ka Panalaau o Hawaii 1 komo ole iloko o kekahi loko, a pa < ae paha i hanaia. e noa no ia i na ku pa o Amerfka Huipuia, me ke kaa aiu no nae malalo o na pono pili paa; aka aole e paa ia pono aku o ekolu maka hiki mai ka wa e mana ai keia Kana wai ke ole e hoopaaia elike me ka mes i hoakakaia mahope ae nei. XA HANA NO KA WEHE ANA I KAI LAWAIA NO NA KUPA. Pauku 96 O kela ame keia mea ( koi ana he pono lawaia kona ma kekahi oia mau kai lawaia, e waiho aki; iloko o elua makahiki mahope aku e ka mana ana o keia Kanaawi, i kans palapala hoopii iloko o ka Aha Kaapuni o ka Panalaau o Hawaii, e hoakaka ana i kana koi nia ua pono ka lawala la, o ka hookoia ana o ua palapala hoopii la maluna no ia o ka Loin Kuhina, ka mea "nana e lawelawe i hihia no ka Panalaau a e laewlawe ia hoi ia hihia elike me na hoopii maa mau ma ke Kanawai. Ina e hoopaaia ua pono lawaia la, e hana aku «o ka Loio Kuhina o ka Panalaau o H{g&ail, ma ke ano e hoakaka ia ana m ke Kanauaf, no ka lawe ana ae I ka waiwai no ka pono o ka lehulehu, e hoolilo i ua pono iawaia kaokoa 11 no ka pomaikal o na kupa o Amerlka Huipuia ma ka uku ana aku i uku kupono, a o ua uku la. !na e apono ku 1 ke kanawai ana, e hookaala aku no mailoko aku o kekahl daia maloko o ka Keena Waiwai o ka Panalaau o Hakanawaiiawaii, i hookaawale ole la ma kekah! ano okoa ae. HOOMALU MA*I. Pauku 97. E kukuhila ona mau wai hl hoomalu ma'i ma na wahi o loko o |ka Panalaau o Hawail, elike me ka | mea e kauohaia ana e ka Luna Kauka Nui o ka Oihana Haukipila Moana o Amerika Huipuia (Maine Hospital Service of the United States) a o na mla hooponopono hoomalu ma'! no ua mao moleupun! 1& e plll ana I ka hookomoia ana mai o ka ma'l mal kekahl mau alna e mai, malalo no ia o ka mana hooponopono o ke Aupuni o Ameiika

Huipula. O ke Kahua hoomaiu ma'i ma ke Awa o Honolulu, me ca waiwal Āpau o kaiehulehu t pill ia oihana, e hooliloia ae no I ka Oihana Hauklpila Moaua o Amerika Huipula, a o tta kahua hoomala la e hoomaula aku, & ! e hooh&naia aku ma ia ano a hiki 2 ka hooioliia a&a aku o ke kahua hoomaiu ma na wahl e ae. e waela ana ma o ke

kauoha 1a & ki? Kakauolelo o ke O r.a Kar.awaS ntalair.a Ola o ke ,\uo Hawali e pili ana i |tt> awa o Hono!u!u ame ua awa «? ae am« na kaiki: >Ov\ ame k<i hoepumpo kuloko ana ī ola ma r?a ai-okupun!. ma!;t!o r.o Ui o ka mana o k«? Aitj>unJ *> ka Par.aLidu o 'Hawaii. mtc k«? kaa ana n&e ma> hiio o na Kanawai ame na iiooponop*-'»-no ht>omalu ma'i o Amerika Hulpuia. Pauku &S. O r.a moku ap&u o t; tUhali ana i na kakau hoike Hawaii ;na ka 3a o Auf:ate, 1&?$, a i noh> ona bona fidc ia e rta kwpa o Huipuia. a i olt\ e na kupa o Hawaīi. me keia mau moku ae net t paa malalo o ke kakau hoike Hawaii. lioku o Faranl <Star of France). «ni:»>rpe, Kvku o Rusia <Star oi llussia) Wuiu U--0 Ciyde (Falis o£ Ciytit?) amo W"us*.oti, j ua hiki no e he poe moku j Amenka, trve na pono ame na pomaiKai j 1 pili liaila a o ke Kasepa moana pt.i ai- j na ana mawaena o ua n\au moKupun» ; ia i oielo.a ame kekahi wahi e ae o Jbuii>uia, e noopoi.opowo.a ik. 1 eiike me na oieio o ke hanawai » pui ia ano kaiepa ana n.awaena o K» kani nsau apana kaiepa piii aina eiua. Pauku 90. U n a<na oku ienu.U >?u i ikeia mamua aku nei, he Aina Leialii, ma keia, ke kukaiaia nei, he waiwai ia j no ke Aupuni txawaii, ma ka la 12 o Augate, IS9B, a maniua aku hoi. a ua hemo a kaawale ma» «a maiioko mai o kekahi kuleana kahu-watwai a e piU ana paha ia ano, a mai na koi mai hoi apau o kela ame keia ano maiuna o kona mau uku-hooiimaiima na iooaa ame na pomaikai. E hiki no ia ke iiooliioia aku a e kaa nohoi mala'o o keka.ii mau iioohanaia ana elike n;e ka ii.ea ī Uoakakaia n.a ke Kanawai. Pauku U'O. No ka liooniki kupa ana u ».a o .iinerik« i*uio ka i.0i.0 a:.a n.aiuko o i\o i»a•>aii Pae Air.a n.an.ua aku o ka t »na o ke.a Kanawai, e mnaoia ua iikf .a me ka noho ana maloko o Amonka Huipuia a maloko o ka PanaUiau c> Hawaii, a o ke kauoha Kanawai no ka | hoike mua ana i k makemake e hlo i , kupa no Amcrika Huipuia ame ka ho- ' opau ana i kona noho kupa mua ana. ■ •-aole ia i pill i ka poe i noho ma ua | mau mokupuni la, aneane eiima maJ kahiki mamua aku o ka mana ana o keia Kanawai; aka, o na oielo e ae apau o na Kanawai o Amerika .nuipuia e pili ana i ka hookupa ana, ei.ke me ka hiki ke hoohanaia, ua pUi i»o la i na kanaka o ua n»au mokupuni ia. Ppuku 101. Ona Pake ma Ko Hawaii Pae Aina, ma ka wa e mana a. Ke.a Kanawai, e hiki no, īloko o hookani ma kahiki mahope ke ioaa oua mau paiapaia no ka nono ana, eiike me ne kauona a "K.ē Kanawai e -papa ai.a i ka hele afia mai a na Pane iioko o Amerika Huipuia," i apono*a ma ka la 5 o Mei, 1892, elike me īa i hooiol.ia e ke Kanawai i aponoia i Novemaba 3, 1893, i k£ft>aia "He Kanawai e hooioli ana i ke Kanawai 'He KanaIwai e papa ana i ka neie ana mai o na j Pake īloko o Amerika Huipuia/ i apo- » noia i Mei 5, 1892," a hiki 1 ka wa e pau ai ia makahiki, aoie e manaoia ua noho kue Kanawai lakou maioko o Amerika Huipuia, ina e loaa ana maiaila me ia palapala hooia oie: Aka nae, aole kekahi Pake paahana e aeia ina no paha e paa ana ia a paa ole paha i ua paJapaJa hooia la e komo mai iloko o I kekahi Mokuina Panalaau. a Apana paha o Ameiika Huippuia mai Ko Hai w aii Pae Aina mai. 1 Pauku 192. Ona Kanawai o Hawali e plll ana i ke kukuluia ana ame ka laj welaweia ana o kekahi hanako hale-ie-!ta ma keia ua hoopau loa ia. A o ke . kakauolelo o ke Keena Waiwai no ka | hooko ana i ka aelike a Amerika Huipuia elike me ia i hoike ma ke Kana- , wai I kapaia "Olelo HoohoioiHui no ka hoohui ana 1 Ko Hawaii Pae Aina ' ia Amerika Huipuia" i aponoia ma lulai 7, 189S, e uku i na huina dala i hoahula ma ka Banako Hale Leta 5 na poe i kuleana malaila, elike me ko lakou mau kuleana pakahi. a e hana 'oia i na kauoha kupono apau, na rula ame na hooponopono ana no ka uku ana i ua poe ia no ka walho ana tnai i ka lakou mau kol no ka hookakia ana aku. Ua hookaawaleia ma keia na dala i like ka nui me ke kupono e uku aku i ua mau kol la mailoko aku o kekahl <lala iloko o ka Waihona i hookaawale ole ia no kekahi mea e ae, e makaukau ana no ka hookaa ana ma ka la 1 o lulai, 1900 a mahope aku, ka wa lioi e hoomaka ai ua mu hookaa ana la, aole hoi e ioaa he uku-panee maluna o ua mau koi ia mahope aku o ua la a!a, a, aole nohoi e hoahu dala hou la maloko o ua banako la mahope aku o ua Ia ala. O ua pw koi la a ia poe, e hooiaioia e ke Poo o ka Oihana Hooko o Hawaii, no ka oiaio a no ka poe e waiho mai ana la mau kol ej hookaaia aku ai. a e sllaia hoi kana palapala hooiaio me ke sila oihana o ka Panalaau, a i kakau ino hoikei e kana kakauolelo, a eaponoia e ke Kakauolelo o ke Keena Kalaialna. a nana e kakauinoa i kana klkoo dala no ka huina I aeia maluna o ka Puuku o Ameiik Hulpuia, a ina e ukula aku ia ma ia ano. aole he aie hou e paa ana ra ia no mluna o na Au puni o Amerika Huipuia, a o Hawall paha. Pauku 103. o kela ame kela dala o ka Olhana Banako Leta i hookaa ole ta i ka poe i kuieana ma ia mea. ma ka la 1 o lulai 1901, a o na loaa apau o ua Eanako la e haawila aku no e ke Aupuni o H&w&li i ka Puuku o Amerika Hulpuia a ma ke kakauolelo o Ke Keena Waiwal e hana I moo-waiwal makaena o ke Aupuni o Hawali ame Ameiika Huipuia no ka mea e pil! ana i ua Banako Hale Leta la. w. Pauku 104. E mana no keia Kanawai jniaJbope iho o kanaha-kumamalima la mai kona !a i aponoia ai koe wale no ka Paaku 52 e pil! ana i na haawina dala a e mana hoi ia mau mea ma ko lakou wa e aponola ai. Lunahoomalo ō ka Hale o na Lunamakaalnana. . Fere«idena o ke Benate oo ka mana- Ā wa. +