Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 30, 27 July 1900 — KEIA AO, KELA AU [ARTICLE]

KEIA AO, KELA AU

\ Ua ae aku ia au lmua o ua Hellob«'».y i.e*. ei.e ae īa .a i ka ma u na o\wli i-ei a a kan.a»lio mai la oia ia u i ka i ana;

kumu aiaki i kar aia ai e a'u, oia hoi, Ka Uwila abe Kona Manaiioko o ka Oihana Karistiano. E liio keia i mea nau e īmi a. me ka noonoo nui ana. A ina e hoea mai ka manawa au i makema ai e hoike aku oe i keia Nanehai pohihii.i i kekahi poe e ae, aiaila, ua hiki no ia oe ke hana pela me ko'u ahewa ole ana aku ia oe. Aka, e hoomanao no nae oe i Ka'u e olelo aku nei ia oe, oia hoi, e hookui aku ana kau mau hoakaka ana me na noonoo haiki apau 0 kela ame keia ano. Aole loa e hiki i ka i'a gula e oni ana iloko o ke bola wai, aia he moana wai maiuna o ka honua i oi pa miliona 1 aku kona nui i ko kahi haioko wai uuku ana e nohoalii ana. E lilo keia i panana nou, a ! e hauoli hoi oe no ia mea. Mai hook"au- ' mahaia hoi kou naau no ka loaa ole | ana ia oe he poe lehuiehu i manaoio | mai i kau a'o ana aku. I-lookahi a'u mea e hai aku ai ia oe i keia wa oia ! kPin e makaala ioa oe no ia mea he aloha. Maiia e hoea mai ana ka manawa e heku aku ai ku mau hoohihl ana maiuna o kekahi oiwi i lamala- ! maia kona mau aoao apau e na haaj wina o ka nani ame ka ui, a ma ia 1 hekau pili paa ana aku hoi o kou hooI hihi maluna ona ua kakiwi aku ia oe i 1 ka lala kamaheie o ke kumulaau o ke 'aloha iloko ou maluna ona a iloko hoi ona. Aka, i ka hoea ana mai o ka wa au e manao ai e hoololl ae i kona kulana manaoio hoomana Akua i like ai hoi me kou oia ka wa e kanikau ai kou uhane iioko o ke kaumaha ame ka ehaeha. Eku ana oe iloko oka lieiau o ka naauao, a mai ke kuahu hoano aku hoi o ka ike e hoomohala aku a\ oe i na kukuna malamalama o ka naa- ! uao io aka e nui ana ka pouii e uhl paa ana maluna o ka honua a e hookipa ole ana'ia. pouli I ka malamalama Ma kou wa e ike.ai aole i maiiu mai ka mea au i aloha aku ai me kou naau a pau I kau a'o ana aku e haawe iho ai ke kaumaha maluna ou a huai mai la hoi na punawai o ka ehaeha iloko o kou uhane a oieio iho la oe iioko iho oe ua kuhihewa ka kuu aloha i hooili ai iiaiia. O ka hope aku auanei oia ka mokuhia ana o ua aioha ia ou mai kahi ana i hoopaa pio mUa ia aku ai e oe. Hoea mai la he oki ana he kaawale ana ina no aole ma keia ao aiaila ma kela Ao no e hookoi ai. Nolaila e kuu keiki e makaala loa oe i kahi e kanu aku ai oe i ke Aioha. oiai ua oieloia e ka poe Akeakamai he laau hooulu ia iioko o ke kanaka. Eia nae, ke manaoio nei au, e hiki hololea ana ia oe ke ike me ka maopopo i ka uhane i kohoia ai i kinohi e iilo i hoa plll kaulike nou i hookaa poal puni ia ai me ka lawa pono kou kino kanaka alia ma keia Ao ama kela Ao. Ano, e kuu keiki. ua ike no au ua maluhiluhi oe. nolaila, e hoi oe e hooluolu no keia wahi koena aku o ka po. I will say goodnight." I kela wa i haawi mai ai oia i ka lua o na owili pepa ana i hoike mai ai ia'u, a ma ia manawa nohoi ninau aku ai au iaia: "Ua hoomaopopo no anei o Zara i ka loihi o ko'u wa i kaawale aku ai mai ka honua aku nei?" "Ae," wahi a Heli'obas i pane mai ai ia'u me ka hoomah ana mal nohol i ke Kamailio ana," oia kekahi i piha pihoihoi loa nou. Manao au e kala wale ia i hoi aku nei e hiamoo, aka, aole nae he hewa.nou ka kiei w.'Ue ana aHu i loko o kona rumi, malla aia no oia ke aia 'ia no i keia wa, mamua hoi o kou hol loa ana aku iloko o kou rumi." Ma keia w r a a Hellobas i kamailio mai, ai ia'u. ke ike aku la au i ka maikai ole 0 kona helehelena, a, me he mea la ua. hoike mai la hoi kona mau onohi maka 1 ke kaumaha i piha ik a walohia. I ko'u ike ana aku i keia nanaina ano e maluna ona, ua lele e wale mai la no ka oili iloko o kou noonoo no Zara ma ke ano e komo aku ana paha ia iloko o kekahi popilikia. Haupu mai la hoi au, nona no ka paha ka kona kaikunane, Heliobas i kamailio mai al. ia'u, no ka mea e pili ana i nei mea he aloha ame ka poino o ke kau kuhihewaia ana aku oia mea maluna o ke kanwka i aaaiaulu ole ia ka manao ka uiike. Aole hoi i kana mai ko'u pihoihoi no nei helehelena a'u e ike aku nei maluna o Heliobas ame ka leo hopohopo ninau aku la au iaia: "Ua omaimaiia anei o Zara?" "Aole wahi kinaunau iki ma koha ola kino," wahi ana i pane mal al me ka mau no o kela nanaina ano e maluna ona, a hoomau mai la nohoi ia i ka oielo ana, ma ka ninau ana mai nae ia'u. "Heaha la ke kumu o kou manao ana ua omaimai ia oia?" Ua hiki ole la'u e pane aku i haina no keia ninau a ua kanaka kupaianaha nei i nlnau mai al ia'u, a pane hoonalonalo wale aku la no au: "E kala mai oe ia'u no keia lele paukikl ana aku nei a'u ma keia ninau ana. Me he mea la he wahl hauli le,?e wale no ia i lana wale ae nei no iloleo o'u a oia ke kumu a'u i ninau aku nei ia oe."

| "Ae. He mea io no la mea he haull | lele. E hal aku au la oe o ka haull lele iloko o ke kanaka oia ka oni ana o ka luna manao o ke kanaka mmuli o ka hoale kuloko ia ana ola manao e na |hiohiona kuwaho o kekahi mea 1 'kela e na onohl maka o ke kanaka nona ka lunamanao i hoeueuia, a i oleloia hol i kekahi wa, he hauli lele. I kekahl manawa, ua hoalealeia keia lunamanao o ke kanaka e kekahi hoeueu i hoea mai i ona la mai kahl mamao loa mai. Eia nae, o na kulana manan ku-like i ikeia a i kamaaina nua a! kahl mea klno me kahi mea kino roa ka launa ana. Penei: Ina he hoahanau kou ma Enelani a ina e oni ana kona hoomanao ana nou oiai oe ela.i ke Kulanakauhale nei o Parlsa. alaila, he mea mau ka oni ana o keia manuo o kela hoahanau ou iloko ona, a hoomaka kela manao e hoonioni i ka moanakai uwila e moe ana mawaena ona ame oe. Ma kela hoeueu ana a kela manao iloko o kou hoahanau e ale ai ka moanakai uwila mawaena o olua: a mamuli o ka pa ana o ka ale uwila hope loa i pili kokoke loa I kou luna manao. oia ka puoho ana o ka manao iloko ou no ua hoahanau la ou. a ia wa e olelola ai he hauli manao lele ilkoo o ke kanaka. Mamuli o keia loina alakal e hiki ai ke hoomo&kakaia na manao ulu & hi-

kilele i kupu ae lloko o ke kanaka. Mar.uli o keia loina e hikl ai ke hoomao.>opola ko ke kanaka ike e ana i ka i'wk u e kau mai ana maluna ona. ī.a no 1 e ka'ulua ka wa e hoea ole nial a. O kou hoalike, a 1 ole. o kou anela kiai ka mea e ike e ana i keia popilik a e kau mai ana maluna ou, a oia -o auar ei ka mea nana e hoopa mai i ~a ale o ka moanakai uwila e moe ana :ra\vaera ona ame oe, a loaa mai la īa oo ka ike no ke kau ana mai o kekalii poiro maiuna ou."

Ma keia wahi i hooki ho ai o Heliobas i kana kamallio ana mai ia'u, a hele aku la ia a ku iho la ma ka puka aniani. Hukl oao ae la ia i ka paku e uM ara ma ua puka aniani la, kahea rrni la o'a ia'u e hele aku ma kahi ana e ku ana. Ia wa hele aku la au a ku iho la ma kona aoao. Alaila, kamailio mai la oia. "E rara aku oe 1 ka ponaha lani e uhi paa' pu ia mai la e na hoku. m<» he mau opuu daimana la i omauia aku mai 0 a o. o loko o kela poiuiu. E hoomnnao oe. o leela kahl a kou uhane i h<Me aku rei mal keia poepoe honua akn nara Bku oe i ka Mahina e kau m.n la me he wahi ipukukui la i hoolowal->-waia mailoko mai o ka Lani, ke ike aku !a oe. he oi aku ka nui o kona inalamalama i ko na mea kino iani e ae a apau e kau mai nei i keia wa, oia lv>i. 1 Ueia 'po. Nolaila, e hiki ana anei ln oe ke hai mai ia'u heaha la ke kumu l hele ole aku nei kou uhane e makaikal i Mahina; a ina hoi aole ilaiia. n i ka La aku hoi, ke pookela loa o' na mea kiīio e hoomalamalama ana i ka honūa?"

Ua hoopiha loa ia mai 1a ko'u noonoo e ke pahaohao nui e keia ninau a Heliobas i ninau mai ai ia'u. He mea olaio, heaha io la hoi ke kumu o ko'u hele ole ana e ike i ka Mahina, a 1 ole ia, i ka La? Mihi iho la au no ko'u hoea ole ana i keia mau Paepae Lani. Aole a'u mea e pane aku ai imua o Heliobas.

kona lke ana mai \ ko'u nana ana aku iaia me ka pane ole ana aku, aia hoi, pane mai la oia me ka leo kuoo:

"Ke ike nei au, aole au pane kupono e hoike mai ai imua o'u no ke kumu o kou lioea ole ana i ka Mahina, a i k«i La hoi. Aka, na'u no e hai aku ia oe ia mea. O ke kumu nul o kona alakai ole ia ana I kekahi o keia mau mea e lua a*u i lioike aku nei ia oe ola no keia:

Aohe au mea nui o ike ai ma ka Mahina a ma ka La nohoi. He mau mea kion kamehai laua e kau mai la i ka poiuiu o ka lani. lfoko o kekahi mau hipuu makahlki lehulehu loa i hala kahlko loa I ku ai ka Mahina ame ka La he mau Poepoe Lani i laupaiia e na kanaka ola elike me ko kakou ola ana maluna o ka Poepoe Ilonua nei; aka, i keia wa, aohe kanaka ma ia mau poepoe Lani. O na kanaka i noho a i hoolaupai ma ka La, ua pau aku lakou i ke komo iloko o lea Poepoe Lani a kou uhane 1 ike ai. I keia wa. ke ku nei ka La, ma ke ano he poepoe lani e aia ana eke ahi—o ka uwila. Ēia t oia ke ume hou ia nei e ka ikalka o ka uwila e hoopuni ana i ka oPepoe Lani au i ike ai, a he mau miliona makaWki ma kela hope aku e hoohana hou ia mal al he Poepoe La hou ma ka poiulu 0 ka lani. O keia iho Ia ka hopena o na mea kino lani apau; a pela iho la nohoi ka hopena ō ka honua nei. E a ia ana ka honua nei'e ke ahi, oia hoi, e ka Uwila. He uwila ka mea nana e hoopau 1 ka honua nei. O na uwea telegarapa 'ma ka moana, na uwea telepona ma ka aina ame na mea hoolaha ūwlla a pau > hoolehulehuia e ko ke kanaka naauao ame ka noeāu i mea e holo liikiwawe ai ka ke kanaka mau hana alunu waiwai, e lilo ana lakou i mau auwaha hoohanau i ka uwila hoopai a ka Mea Hoano** ē puku mai ai i. ka-oPepoe honua nei."

Aole i kan mai ke anoano iiihia o keia mau olelo a'u el ohe nei mai a Heliobas mai. Mahope iho o ka pau a na o kana Kamailio ana mai ia'u, ua ku iki iho la au, me ka pane leo ole, a liuliu, ninau aku la au iaia: "A pehea hoi ka Mahina?" keia pule ae, ikeia ka Heliobas hoakaka e pili ana i ka mahina ma ke ano he mea kino ia elike me ke kii iloko o k6kahi hale. Hihiu ke kamahao o nei mau hoakaka. (Aole i pau.)