Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 31, 3 August 1900 — KA HANA A KA DEMOKARATA IA HAWAII. [ARTICLE]

KA HANA A KA DEMOKARATA IA HAWAII.

He mea ponop aha no na alakal ame na kuhikuhi puuone o ka lahul. ka wahaolelo o na oiwi mai kela pea o kaaina i Hawaii nui a eKawe a i ka aina ivena i ka ula a ka la i Niihau, ka hoonohala ana aku i na koloka o ka pouh i uhiia mai tnaluna o ka aina e na pohai uli o ka apa ame ka pelo a e ike nai hoi oukou a pau i ka io o ka mea e ivaihoia aku nel imua o oukou, *: na nakaainana mai Hawaii a Niihau. A ile keia he mea hmaku. iho e like me ke eaao aole no hoi he mea lohela mni ka nea haku fcpa wale, aka, he mea keia unuhi maoliia ae mai lol«) mal o naNiupepa Alakai o ka Aoao Demokarata, paio mau nei, no ka pono o lakou iho, ne ka pale loa i ka poe i Hke ole ke al īi o ka ili me ko lakou. Ma ka Nupepa "NEW YORK JOUK> VAL," kekahi o na Nupepa Alakai i'ealka )oa o ka Aoao Demokarata, i pnm, nt(ti fti Uoiu moiu >ii>oHcnollC" ie ino loa, no ke Keikialii Hawaii hoolahi 1 komo iloko o na hana kalai au>uni, ame kona kokoolua i ku ai ma ka noa o na haole kakaikahi na lakou i īoouna ia laua ma kela huakai a laua 1 īilinai ai he pono, a eia iho na olelo,i īoopukaia, malalo o ke poo: VOLE I MAKEMAKEIA I INOA ALII "He wahi mea lioomakeaka kai hooeonioia iloko o ke anaina Elele ma ka va i heluhelula al o ka papa inoa o na !Comite i ka hiki ana aku i ka inoa o ea Panalaau hou o Hawaii. Mamuli o <a hookomoia ana o ka inoa o Prince Keikialii) David ma ka Papa o'na Konite Kahua Hoohana. ua lilo ia i mea mo e i ka pepeiao o na Demokarata. "A i ka hiki ana aku i ka inoa hope } ua keiki nei, ua nui ino ka aka o ke inaina no ka hiki ole i ke Kakauolelo <c hoopuka pono 1 ka inoa. a i ka, wa i loikeia aku ai o ka inoa, o Prince David ja lilo ia i mea. paonioni no ka halawai. Ina i hoopukaia kela inoa pela ma ka mlawai a ka Repubalika ma Plledele;iia ina ua.pono, no ka mea, he poe ake inoa kieliie lakou, a aole i kupono keia na Kansas Clty. He mea oiaio no paha, he keonimana keia keiki o ke koko alii o Hawaii. aka, malalo o na rula kahiko o ka aoao a Tfferson i liookumu ai. ua lilo ia i mea ale a e pono oia e kapa iaia iho ma ke xno Amerika maoli, he "Mister." Mamuli o keia mau hana hookae a keia poe, ua lilo keia i mea hoeha maoli i ka naau' maikai a me ka noonoo maileai o na poe a pau i makee maoll i ko lakou kulana'ame ko lakou hanohano, ma ke ano he lahui kaokoa. O keia hookae a keia poe, oiai, ke kono mai nei lakou e komo aku ka lahui Hawaii me lakou, a o ka maka mua loa nae o ka hua a ka Hawaii e ilee al mai keia poe mai, o na huaolelo hookae, e like me ka lakou i hana mau ai mai kinohi mai, a hiki i ko lakou pio ana mulalo 0 ka ikaika o ka Repubalika ma kela kaua o ke kauwa-kuapas[ i !-:a wa o Linekona. Mai ia wa, ua hoao hou lakou me ka ikaika a pau i loaa ia lakou, a i keia makahiki. ua loaa liou ne 1nakila m{tluna o ko lakou enemi ino loa oia na nekelo o ka Hema, mamuli ka lilo hou ana o ka mana koho balota o keia lahui hoomanawanui; a hiki mat nei hoi i keia, ke hoala mai nei lakou 1 keia nir?au ili. ma ka paluku ana mai \ na olelo hookae maloko o V:o lakou mau wahaolelo ikalka, na nupepa nlakai o ko lakou Aoao. Ma keia hana, ua poino koko ua Demokarata nei i ka hana a na Elele Hawaii i hana ai, ma ka hoopakele ana i ka haule wale o ke kumuhana nui a lakou i manao i e hoonee imua o ka »aliui Amei'ika, oia, ka ninau dala 16-1. No ka lawa ole i ka paluku a ka New York Journal, nolaila, ua onou liou mai ka Baltimore Sun i keia mau puu oo lea loa, e kapa maoli īnal ana no i na Elele Hawall he keko. Ela iho na mea i hoolahaia maloko o ua Nupepa hookae nei a ka poe Demokarata. KE KUIA NO HAWAII. BALTIMORE, July 17. Ke olelo mal nei ka Nupepa Sun penei: O ke kumu i holo ai o ke kumuhana dela "S-l ma ka halawai -Komite i ka Aha Elele ma Kansas City mai nei, mami; 1 ! no Ja o ke koh.s ana a «Prinee David.' kekahl o na elele o Hawaii mai, 1 kakoo pu la e na elele mai kā Mahele mai o Oolumbia ame Montana. He mea hoohilahiU loa keia, mamuli o ke kaa ana na kekahi mea i kaukai mal maluna o kakou e haawi mai i ka batota e ola al o ke kumuhana a ko'kakou Aoao Kalal-

alna, Liai o kela kuaaina Hawail l Hke aku Hona ike pili oihan'i dala m-i Ko Ke hoopaaia maloko o kekahi l»ale u\\i.a| a he mea hoi oiu i hooiuaopopoia aka)J no a hookaakaaia ae nei mai ka nol ora naaupo a inai ka ukhu ana hoi i ka j a-u lau piku. "0 keia iho la kekahi o na haawma o ka hoonui ana, a ina e hoomauia keia ■kuiiwhaiia, aia.ia, e ioaa hou ana he lehulehu loa o keia ano poe na kakou e 'pulama mai. A oiai. aoie he mea na ! kakpu e olioli ai ka '.il i ana na' kekahi lalii'e kakoo mai i ko Kakvu Uulana ' hena, a na kekahi poe e ae paha o ka ' h.K.na, eia nae, aia no he wahi manaolaia ke noonooi keia kiiia ana aku nei o ka jioe hou mai na aina mai o ka 1 ak'pika, a na lakou e hapai a e J:akoo n,ai i -ke.a mau hana hupo.. M i Alamuli o keia mau olelo ae maiuna 'i hoopukaia e like mei a, ua lilo īa i ' n.ea hoeha i ka naau ame ka noonoo ' maikai o ka iahui, mamuli o ke kapala iana mai he 'keko' ka ko kakou wahl koko alii i koe. Me ka olelo pu iho, eia iio kakou iloko o ka pouli o ka naaupo, a he kuewa waie iho no ke kino i ke ka pa ole, a he lau piku hoi ka aahu. Auive ka hupo o keia poe Demokarata hojkae ili! Auhea la hoi na alakai Demokarata e huki heie nei ia kakou mao % maanei? Ahea hoi oukou hooponop-

ilo ae i keia mau hana hoohilahila a (iukou ia kakou, a i ka kakou alii? keia he alii na kakou ma ka nohona makaainan», aka, he alii oia ma nohona lahui 1 poniia mai e ke Alil N'ui n:a ko kakou ano Hawaii.) | O ka makana- iho la ka ia a keia poe Demokarata e panai mai ai i ka Ha\vaii a lakou i kono mai ai, a i ka hiki kna aku ma ko lakou ipuka hale,. pa l ka leo £Lka awaawa! Aole o keia wale ho na olelo ino i hoopukaia- e keia. poe |na o ko. lakou mau alakai. Eia ka Senatoa Tillman i hoopuka ia, ma ka Nup«pa "Leslie's Weekly' o ka la 12 o Mei iho 1900: "O na mea pili i ke leoho balota ma Hawai'i, e anaia aku lakou e like rre na ainā o Sepania 1 lilo mai nei me na Mek-uaina o ka Heni6„ I ana naauao a*i ana waiwai ke kauia aku maluna o kaL poe koho t Ua hkeno keia poe Hawaii me ka po© nekelo, a e rulaia aku lakoa ma ia ano hookahi. Eia hou uo keia mau olelo hookae a ua Tillman nei i hoopukaia ma ka Ahaolelo iioko iho nei o Feberuari, penei: "Ma CarolJna Herua, ua pau ka. manai koho o na paele, ua hanaia keia malalo 0 ka HooTqU*l3, 14 ame 15. Ua hooikaika makou ma na ana a a ke Iml; nei i kahi e hiki ai; ke lawe ae a pau loa ika mana koho o keia lahui." F&b. 26, 1900. Moolelo Ahaolelo aoao 234«; "He lahul rula kakou, a ua like no ka tiiki ke rula mau me MakeTtuka, ina • no he 750,000 poe nekelo, a he 500,000* wale no ilikea. Moo» Aha. aoao 2263. "He 125000 poe nekelo i kupono i Ketoho ma ko maka«'mokuaina, a he 100DOO wale no poe 111 keokeo." Mooteio> Aha. aoao 2348 "Ua paniia e makou na pahu balota, Ua ki makou la lakou i ka pu. Aole loa ia he mea na makou e paweo ai." Moolelo Aha. aoao 2349. "Ua kahea makou i Ahaolelo Kau Kanawal no makou, a ma ia Aha ua ka. upale makou i na> nekelo a pau.'- aTOor. Aha aoao 2349. "Malalo o ko makou Kwmukaoawai Hou, he 114,000 wale no poe koho i hoapaa inoa." Moo. Aha. aoao 2261. 'Ma keia mokualna o inakou, he 9T pakeneta o ka poe koho 1 hoopaa lnoa e like me ia I hoikeia ae la, he poe I>emokarata. Moo. Aha. aoao 2262. "Aole loa e kakoo iki ana keia Aoao Kalaiaina (Demokarata) i kekahi hana a kue ana i ka makou i hana iho nei ma ka Hema no ka pono o Hawaii a o na moku Ferania paha:"—Leslie's Weekly, May 12. O keia ae la na olelo ikaika loa a kekaM o na Senatoa ikaika ma ka Ahaolelo Nui o Amerika I-luipuia nei. A nolaila e hoorparao mau oukou e ka lahui. O Kauka Makalu (Dr. MeGrew) ka haole mua loa nana i hanai i ka nlnau HOOHUIAINA. he Demokarata oia. O ka haole lioi I ukula e ia ame ua ikeia ia mea ma na hoike a na Agena (Morg-an) o Alahama. he Demokarata no. a na keia i waiho aku 1 ke kumuhana hoohui aina imua o ka Ahaolelo. a mamili o kana hooikaika ara ua loaa he kakoo ileaika nona iloko o ka Ahaolelo ma o na Demok*rara •,v«ipio o Vp railaka ara a Newlands, kekahi o ko lakou wnu kanaka i haule loa ma ra hnra alakal a i ole keia nirau hoohni akahi ro oia a ikeia Imua o ia Aha Haroharo loa. I ke koho ana 0 na hoa o ka Ahaolelo ua loaa hou no he hapanul ma ka aoao Demokarata e kakoo ara. a he mau Renubalika 'Siiver' kekahi I hull me lakou. yr e o'pio mal rei kekahi poe ha ka Rerrbalika ro. e'a ka rare: Aole loa 1 rr<akpmakp ia ke'a.Pae Aina e hoohui ma ke ano Panalaau, aka. mamull o ke kana me Pepania. ua ike'a. aohe wahi krroro e ae ro Amerika H.uimiia e hooh)lu al i k.ora mau moku kaua. a i hoomalu ai hoi I kora 'iahui ma kela wahi me ke keakea ole ia. Aole loa no i makemake o MrKirlev e i ke kaua me Sepania. a ua ake nuf ola e hooporororo ia ke k"r>-.nV-n^a or-l rravapr>a o na aupuni elua ma kekahi.Aha Kuka kuroro. aka. mamrll o ka leo kahea a ka lahul mai kahi pae o ka a.ira a kekahi he poe Demokara f a, Penuhalika a rul aku. Tī« oiplo Pe Vekav>| roe, "|r«a o Tīryan ka Peresidera. aole loa e haknlla, ofa ma ka hooree ara i ke kau Imua o ka me Va hooral wpliweli"," ftka. me ke akahpip o ke karaka makua. pela no o McKinlpw {ih.oon.ep' 'ai j kora ,p?au kon ma na we'pipu o ka honua me ka ikaika o 0 ka uwila. Ma na hara hooholomua < ka alna, a pau'ke hooTnaororoia malalo o nn wena o ke Aununi, ka poe hoi na lakou e rrakaala rei I ka hookele ana o• ka oihara kalepa iloko oka aina. Eia iho na huahelu i loaa no ka oia'o o mahele o na hana hoopomaikai: 'Mal ka makahikl 1801 a hlkl mal I ka makahiki 1897.. o ka huina ol o na waiwai 1 puka- aku i na aina e, maluna o na waiwai i komo mai i loko o ka aina, he |$353.025.457.00 wale no: a i loko iho nel o jna makahiki ekolu wale no a Makinile ji noho Peresidena mai nei ua hiki aku ka oi o na waiwai i hoopukaia i waho mamua ae o na waiwai I komo mai i ka huina kiekie loa o $1.483.738.094." No hea mai keia pomalkai nui i ka lahui Amerika? Owai na Peresidena Demokarata i hoopomaikai nui i ka alna e Hke me keia moho a ka Aoao Repubalika?

Eka LahilH E kaana pono. na hoakaka e ae e plll ana i na hot)keio ana, aka, ua hiki no ia mau mea c ae a patr ke hoomopopoia malalo o na wehewehe a me na alakai he lehulehu i hoike mt»a ia a e loaa hou aku ana ia kakou no a pau ma keia mua koke iho, e like ir.e ka nee ana o ke au o ka manawa i mua. L. H.