Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 31, 10 August 1900 — Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE. [ARTICLE]

Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE.

MOKUNA XI. I Ua hala ae la he wa loihl o ko ka Kaku Ketawlna kaawale ana mat Ene'ani aku, a ina na lono i loaa mai i Pelekane, ua hoea ae la oia 1 ke kulanakauhale o Genoa ma Italla, a eia oia • keia wa ke upuia aku nei e kana poe kauwa, a o ka oi loa aku hoi o Slllvia, ma ke alahele huli hoi mai no Pelekane. No keia lono i loaa mai i Pelekane I heouna aku ai o Silivia i kekahi palapala i kona kaikunane, oia o Gllibeta, olai hoi oia e noho ana maloko o ke Koena Loio o Scotsby ame Newman. Ma keia wā nohoi 1 loaa mai ai keia lono. e noho ana o Bernice ma Ma Kakela, kahi hoi'a Gilibeta i lawe aku ai iaia a hoonoho, me ke kanu ana aku iloko ona i na manaolana piha makani. Ano, e kuu makamaka heluhelu, ma kela wahi o ka kaua moolelo, e huli ae kaua a nana aku i ka Haku Opio Roe ma ke awa o Genoa, maluna o kekahi mokuahi e mo-ku ana ma ua kikuono nani la o ke kal hooluu oliwa o Genoa. E ku ana ua Haku Opio nel maluna o ka onekl o ua moku la a e nana ana hoi kona mau onohi maka i uka o ka aina. Ua makaukau ka moku e haalele iho l kona wahi i ku al, ke ike aku la ua Haku Opio nei i ka hiu ia mai o ka heleuma, a ke liuliu mai la hol na sela i ka uu ana ae i na pe'a no ko lakou mau wahi o ka hana. Ke ike aku la ua Haku Opio nei i ke kapena o ka moku e kau ana i kana ohe-nana i kona mau maka, a ke nana 1 oia iuka o na pipa uv» apo, a ria ia hana a ua kapena nei i 'nookomo iho i ka manao iloko o ua Haku Opio Pelekane nei. he ohua ka ua moku la e kali ana. Manao iho la nohoi ua Haku Opio nei he ohua kulana koikoi a hanohano ka mea e kaliia ana e ka moku. Aole hol I liullu ka nana ana aku a ke, kapena o ka moku i uka o ka aina me kana ohe naiia, ia wa i ikeia aku al ka maalo anff mai o kekahi kanaka kino loihi hiehie o kon kulana ma ka uwapo. 0 kona aahu e komo ana ia wa. he aahu no ia o ke kanaka Pelekane, a noloko hol ia ano aahu o ka poe kaahele honuo. 1 ka hoea ana mai o ua kanaka la i ke kae o ka uwapo, ua iho koke iho la ia a kau iluna o kekahi waapa a holo mai la no luna o ka mokuahi me ka a wiwi nul. I ke kau ana mal o ua kanaka nei iluna o ka moku, o ka wa no ia I kau ae ai ka heleuma o ua mOku la ma kona wahl e hoopaaia ai. Luai ae la ka puka uwhi o na ipu-hao hoowelo mahu o ua moku la i na popo uwahi lanahu. e hoike ana hoi, ala na degere wela o na enegini ma ke ana kupono e nee aku ai ua halelana Ia no ke kai hooluu oliva o ke Kaiwaenahonua. He mau minute pokole wale no mahope Iho o ke kau ana aku o ke kanaka Pelekane kaahele honua iluna o ka nioku, aia hol ua oni aku la ia no na ale apiipii o ke kai, a hookowa mamao iho la laia mai ke kaikuono aku o (3enoa. Hiu la ae la na pea iluna plha pono ae la na papalina o -ua nīau pea la t ka makani, a huipu hoi me na hooni kaa-lewa ana a na epaepa a kona huila makahi au ame a'u, e kuu makamaka heluhelu. e olelo iho ai, "o ka moleUwau ia o Kahuku." ua pakaklka palanehe aku la ua moku la ma kona alahele au-moana. Ma ka tva i kau mal ai ua kanaka Pelekane kaahele honua ne! maluna o ka moku, ua kaulona pololel mal la ka Haku Opio o Kelawina i kona mau onohi maka malpna o kona hoa o ka aina hanau hookanl Ike tnai la ia. he kanaka loihi maikal ia o kona kino. he kuoo ma kona nanaina, aka. he hlona nae o ka waipahe ke kiel mai ana ma kona mau onoh! maka. Ma kana koho wale iho i ka nul o na makahiki o keia kanaka me he me& la aia no !a ma kahi o ke kanaha. Ua paa pu kona mau papalina I na umiumi uliull maikaL Ala hol maiuna o ka lae ame na mo~ alt maiuna ae o na kuemaka o ua kanaka Uu he mau m«*. kekahi e holke mai ana h* kanak ta i haawe i kekahi mau kaumaha. Ke kiKeke la kekahi mea Uoko o kona uhane o ua kanaka malihini ta i kau mal la iluna o ka inoku, ke ka&aka hol a flona mau onohl maka e nana aku ana, he kanaka la ! plha I ka haaheo ame ka manao hiipoi a malama kuiana hanohano. Ela nae,

| he kiir;>kn oia ! ;ke ! kekahi rr.au eha- \ "f*ha o ke!a r.a'! i kapaia. he puuwas I ehaeha. A v\ wa i o!e!o iho ai ua Haku j Opio r.ei s?»>£<> iho ona. ua !ike ka paha [ ka ma'i <> k«:.i kanaka rr,e k >'u r>-;. | Ika hu!» nra ou x kinaka kaaI !-»?!«? honua r.ei a ik'»- trai !a ika ta ne! | r:ar-a poro ara aku ia»a. ua he!e mai | Lt oia a Uiīu !:r~.a pu iho !a ne ki r.es ; fHaku Orio o Nlra:i :r-at Sa <>sa iaia i ka I ana: "Ke kanaka P*!ekar.e p,aha e<-? He rf!aio. ao!e hlki au ke kuhih»>wa rra ka ike ri kuu rrau rr>aka. ke hoike maopopo mai nei kou helehe!«r.a, lauoho ame knu ki;!ana he Kelki olw; oe no kuu alna harau. oia o Enelani. I kinohi a'u i ike mai ne! ia ee, ua manao au he kanaka Geremanfa oe, aka. i ko'u nana pono !oa ana mai nei nae. ike mai nei no au me ka hoohewahewa oie, he Pelekane oe e!ike me a'u nei. E hai aku au la oe. o ka wa mua loa kela iloko o na makahik! lehulehu loa l kaahope ae nei i kamailio pu ai me kekahi kanaka mai ko'u one hanau mai. oia hoi, he kanaka Pelekane. Ke ole au e kuhihewa o kauu waie no elua na kanaka Pelekane e!ua o iuna o keia moko. Aka. mamua o ko'u hoolue ana aku i na olelo he nui ma!una ou, e oiuo!u anei ee, e ha! mai ia'u, me wai la nu e halawai ne! I keia wa? "Owau ka Makuisa o Ketawina. A i nonoi aku hoi au ia oe no kou inoa." "O Basil Komoikaehuehu (Tempest) ko'u inoa. Eia uu i keia wa ma ko'u alahele hull hoi r.a Enela.nl, mahopo iho o ka hala ana <> kekahi mau makahiki lehulehu o ko'u h<-!e mukalkai ana ma Kina ame Taratariu." t k» !a wa olino ae a! kekahi hiohiona lu:-uoli nia na maka o ka Haku Oplo o ■Kttawina, a o kona manawa no la i ninau koke aku ai ia Mr. Komoikaehu(Tempest>: "0 oe anei o Tempest (Komoikeehuehu) ke kanaka Pelekane kaahele honua? No na makahiki lehuiehu i kaaiiope ae nei i kamaaina ai au me kou ;'.voa. L'a heluhelu au I kau mau buke lehulehu i kakau ai. Ua ike au i kou niau alahele ! hele aku ai me ka puuwai wiwo ole maloko o na waonahele ahiu a waoakua o Kina ame Tarataria. Ua piha mahalo kuu uhane no kou wiwo oie ame kou makau ole. Nolaila, ua hauoll loa au i ko'u halawal ana me oe e Mr. Tempest, ke kanaka kaahele honua ma na aina hikina. Ua launa kamailio iho Ia laua me ka maikai ame ka hauoli, mahope iho o ko laua lulu-lima ana me ka pumehana. Hookahi hora a oi iki o ka holo ana o ka moku, aia hoi uhi mai la na eheu 0 ka po a onou ikaika mai la na owili makani o ka moana e hoapiipii ooloku ana I na ale o ke kai. Ua onoonou Ikaika ia ae la ka moku me ka paialew r a oolea ia ana maluna o na ohuku ale o ka llpolipo. Ma kela wa aka onou makani e heleuluulu ana aia no ua mau kanaka Pelekane nei ke noho la maluna o ka oneki. He po kela a ka ino nui e holapu aku ana maluna o ke Kaiwaenahonua nei," wahi a Mr. Tempest i pane mai ai i ka Haku Opio. "Aole au l ike iki pehea la 1 hiki ai i kela poe kanaka ke hlamoe maloko o ko lakou mau keena olowi? O ka paio ana o ka makani ame ka ale o ka moana, a pela hol me na mea kino e ae, he mau mea ia na'u I makemake loa. He hauoli ko'u uhane i ka ike ana ia mau mea. Makemake nui au i na hookueeia ana o na mea kino honua. Pehea la kou manao no keia mea?" (Aolē i pau.)