Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 35, 31 August 1900 — KA HAKU OPIO O Kakelamaina [ARTICLE]

KA HAKU OPIO O Kakelamaina

I keia wa I pane hou mai aī ka makai klu ) ua Haku Opio nel o Kakelamalna: E bai aku «u la oe, e kuu haXo, he keu keia o ka hookolo meheu pohlhlhl lua o!e o kona alwaiwa. Aole loa au i ike a l halawai me kekahl hana, pohihlhi loa elike me kela. Ae. Ua like kela har.a *'u i hooko aku al me ko'u hull ana 1 kekahi komo kalmana f nalowale li ko o kekahl_ waoakua one. j>ela h«4 ko'u hu!i ana i kekahi wahine hookahi lv.a<*r.a o k-, ke no nei apau." Nana aku la x>o ka Haku Op!o I ua makai kiu roi a pane aku la: '*E ha\ mal oe !a'u I r.a niea apau I keia wa. Aole o'u manau he tr.«.a waiwai nui nou ka hoonulnui wale ana mai l na oleio ellke me kau e hana mai nei I keia wa. K hoomanao hoi paha oe, he wa lolhi maoli kela wa a'u i kali hoomanawanul ai, a nanl hol ia ua hol mai nel oe imua o'o a holke mai eia no kuu wahine o Naomi ke oia nel, a ua loaa hoi oia ia oe, nolaila, e holke mai oe ia'u i na mea apau e pIU ana i kona loaa ana iaoe." Ua ikemaoi'Opo ka makai klu I kana mea e hoike mai al, a e hana mal ai nohol imua o kona mea nana oia i hookauwa aku. Ua hoomaopopo pono ua makai kiu la i ke ano uluku a p!oo o ka Haku <'i i-• no ka meu e piU ana i kana wahU:<\ a no ia mea, ua hookakaiakii «'ie ia na olelo a ua makai kiu la. K hoow.aw.o oe, e kuu haku. he nul na mawae o loko o ka moolelo a'u e boike nku ana ia oe. O keia mau puhaha o loko o keia moolelo aole e hlki ana la'u ke hoopiha iho, a me.-be.mea la, o ka rr.ea a o na mea paha ehikiai ke hoopiha maikal iho 1 keia mau kowa kuhao o keia moolelo kupaianaha, o ka poe maoli no ia I kamaalna i na maav?e o kela mea huna pohlhlhl." No keia niau olelo a ka makal kiu. ua ano e hou ae la rio ka noonoo o ka haku opio, a pane hou aku la ola iinua o ka makai klu: "E, aole no i kana mai kau houlolohl ana I ka hoike koke ana mal ka hoi l kau hoike imua o'ii kou mea nana oe i hoolimallma aku ma keia hana. Mamuli o kau ano olelo e holke mai nel Imua o'u, me he mea la ua hookomo mai oe iloko o kuu noonoo l ke kanaJua nui no ka olaio o kau mau olelo, e kala mal nae oe ia'u no kela mau olelo a'u.i hoopuka aku la, ina ua kuhihewa au. O ka'u mea e holke aku nel la oe, oia keia: E akahele loa oe I He ano o kau mea e hoike mai ai imua o'u, oia keia Mal Woike mai oe imua o'u i na mea e hapal kuhlhewaia al na manaolana baiio ole iioko o'u."

U* pane aku la ua DuKc Oplo nei ma i kela mau huaolelo hope ine ke eolea Joa, e hoike maopopo ana hoi 1 ka makai kiu 1 ka plha Inaina o ua Haku Opio nei ma ia wn. O kah! makai kiu nae, oole i hamani iho koixi wlwo ole ame kona makau ole hoi. Ua nana mal !a ola I ka Haku Opto o Knkelamaina me nn mino aka mahiehie ana ma kona mau helehelena. A Uullu hol kana nana ana mai l ua Haku ppio nei. pane mai la ola:

w "E kuu Haku, o na mea a'u e hoike aku ana la ee, he mau mea oialo loa ia. Ua manao no au e hol mal iloko o «lua pule a ekolu pule i kaa hope ae nel, aka, no ko'u manao ana he mea pono la'u ke hooialo pono loa i na mea apau I loaa ia'u ma ka'u huli ana i ke 'ni ifnea huna pohihihi. nolalla, i ka'u lui ikl a\ ko'u hol ana mal a hlk\ i ke ia wa me ko'u makaukau poho ana hoi i na mea apau e kakoo ana i ka olelo hooholo a'u e hoopuka aku euia ia oe ma keia hana. E hoomaopopo oe, e kuu haku. o kela ame keia mea a'u e hoike aku ana ia oe. aole hookahi o lakou i neie i ke kakooia e ka mea hoolaio e lawa pono al ke kalele ana iho o ka manaoio. O ka'u mea wale no i makenaake al e hai aku ia oe ellke nohol me luk'u I hoomaoe mua aku nei ia oe, e leuu haku. oia ka lilo ana o keia moolelo I moole!o kupaianaha loa mawaena o na moolelo maopopo a oialo i wiliauia ai kekahi mea kino kanaka. Pehea ana !a ka nui ame ka makolukolu o na mananln au e haawl lho al ma na mea e pill ana i k«ia moolelo, e kuu haku, aole hiki la'u ke ike la mea. O kahi ima pahaohao loa e pili ana i keia moolelo* oia ko'u hai ana aku ia oe, o ke kumulaau kedera opiopio au i ike ai I kona mau !a opiopio, he kumuiaau nui oia i kela wa i piha i ka hanohano a me ka haaheo. Ea. e kuil haku, ke hoomanao nei no anei oe i kela mau olelo a ka Palapala Hemolele, o ka laau kedera ke pookela loa o ka nanl mawaena o na laau apau a ke Akua i kanu al ma )oko o ka mahinaai o Edena. Ae, elike me Ke pookela ana ola laau mawaena o na iaau apau o ioko oia klhapai kapu a hemolele. pela ke pookela ana o ka nanl ame ka ui o ka oiwi nona ka moolelo a'u e holke aku ana ia oe e kua haku. R hal aku au ia oe, he oiaio. eia no ko wahine ke.oia nei 1 keia wa. Ua tk» •• iaia. aola, nae o* I Uee .lata. Ua ike hAI oia oe. ao\« nae ola t tke ia oe. E Uke me ka ike aaa otopotk«ao, pela no kou ike ana iaia. £ like bo4 me %» bootew*fcrwa o k» «o I k* po»

pe'.a hot kou ana iala, & -!a fcot ia oe, a ooiaila—" Ao!e hoi l hoio lea alm keia mau olelo a ua maka! kīa nel. la wa i kupaka b<ra ae ai ua Haku Oplo oel o Kakelamalna me ka piha buhu maoll« a pane oolea aku 1a imua o kahl makai kiu hoolalau nui wale: "Mr. D«teclive. e malama loa oe i kau mea e 01010 hoolalau mai nei imua o*u. Wh? don"t you eome rigbt to the point and don*t beat round the busb ao iongkou mea hai koke ole mal I

ka mea I makemakeīa, aole hoi e kakaiahili wale no e lalau hele ai ma o a maanel o ka nahelehele?) "All right my Lord. Can you guss where j*our wife is?** (Aole anel e hiki ia oe ke koho mai no kahi a ko wahlne l noho al?) i ninau mai al ua makai kiu nei. "Aole. Aole hlkl ia'u ke hana. ia mea wahi a ua Haku Oplo nei I pane aku ai inīua o ka makai-kiu, me ka hoomau ana aku hol i ke kamalllo ana, "Ina pa ha oe e hoomaopopo mai ana la'u no kahi a'u e hull ae ai a nana no kahl e hikl ai la'u ke haawi ae i na koho ana, ma!ta e hiki ana ia'u ke koho aku me ka olaio, elike me kou Wkemake? O ka mea oialo, ua hele kuu poo a ponluniu I keia wa. Aole maopopo ka'u mea e hana af." "Ua hala ae la hol ia. Makemake au e nlnau aku ia oe i keia ninau, a mai noho hoi oe, a nauki mai no keia nlnau a'u e ui aku nei imua ou. Ina paha e ninauia aku ana oe no kahi au i manao wale al, oia kahi o ko wahine i noho al. ohea la Ia wahi au e koho ae ai?"

' Aole Tio e hiki ia'u. Aole a'u wahi e hoike aku al, £ka, e hai aku au ia oe, he keu ko'u uiuhua no kou hoapaapa 1ka hoike ana mai ia'u i ka mea a'u l makemake ioa ai e ike." "E kuu haku," wahi a lta makai-kiu i pane nial ai me ka leo kuoo a oaka mai la hoi na helehelena kuoo ma kona mau nanaina apau. "E kuu haku, e hoolohe mai. Ke kau ae nei au i kuu 15ma iluna e o ana hoi kuu manamanaliina kuhi i ka poiuiu o ka lani no ke kikoo ana aku i ka oialo apau mailuna mai oia wahi hemoieie, no ka hooiaio ana i ka mea a'u e hoike aku ana ia oe, a oia kela: Oko wahine, oia ke pokela loa o na wahine ui a nani ioa o loko o ke kulanakauhale nel o Ladana, a oia nohoi kekahi wahine I heluia kona w aiwi ma na miliona. Oua wahine nei au, ua ike oe iaia, ua huipu no a kamailio, a ua hakukol hoi kou naau nona aka. ua 1116 nae kou ike ana ame kōu hoohuoi ana i mea e hookupikipiki-o ia ai kou noonoo. Ae, e kuu haku maikai, e hoolohe mai. Oua wahine la au, eta ola i kela po maloko nel o keia hak. O, aohe ona lua ma ka ul, aohe ona hoalike ma ka nanl, a o ke pookela loa hoi o ka w r aipahe ma na ano apau, aohe mea like me ia. O ko wahine, eia maioko iiero kela hale."

Pehea? Eia anei kuu wahine maloko nel o kela hale? He keū oe a fca makai kiu pupule nui wale. Aole loa au e manaoio ana 1 kau olelo e kela hehena. He keu maoli oe a ka makai kiu wahahee nui wale."

"E kuu haku," wahi a ka makal kiu i pane mai ai me ke kuoo ame wiwo ole me ka haka pono ana mai hoi o kona mau onohl maka maluna o ka haku plo loke a piha huhu, a hoomau mai la i ke kamailio ana: "Aole pela. Aole au i hehena, e kuu haku. O ka'u i holke a ku la ia oe, aole ia he kuhihewa. I kou hai ana aku la ia oe i ke!amea,aole au i onouwale aku ia manao imua ou, e kuu haku, me kekahi hooialo oie. I hai aku au ia oe» o NAOMI WINTER, o kau wahine, ela ola i keia wa maloko nei o kela hale." I keia wa i ano akakuu mai ai ka pl--00 o ua Haku Opio nei, a huli aku la la a nana maikai aku la i ka makai-kiu me na helehelena oluolu, a pane aku ta hol: "Ke ike nel au a hoomaopopo pono I ke ano o kau mea i hoike mai nei ia'u. Ua hoea pu mal nei oe ia nei me ia i kela po. Ua manao iho nel la au i kau olelo ana mai nei, e kala wale ua wahine nei a'u i hoea mai al iloko nei o ke ia hale. Eia ka, o olua pu mai nei no. Nolaila, e alakai aku oe ia'u imua ona. E wiki—mailohi." "O ka'u-mea 1 hoike aku nei ia oe, e kuu haku, no ka mea e pili ana i kau wahine, e la oi§ maloko nei o keia hale, he wahine ia i hoea mua mai ia nei mamua o ko'u hiki ana mai nei a hui iho la me oe, e kuu haku. O ua wahine ia au, ola ke pookela loa o nawahine 1 hoohanohano nul ia e na mea a pau o ke anaina e luakaha nei maloko nel o keia hale. keu maoli ko'u haohao ia oe e kuuliaku no kou naaupo maoli, aohe wahi hauli lele mai iloko ou i na wa apau e hekau aku ai kou mau onohi maka maluna o kekahi wahine ui loa o loko nei o keia aha hauoll e ako&koa nei maloko o keia hale. Aole anei he wahine o loko nei o keia hale i hauli lele ae a! kou naau ma ke ano he wahlne ia nau I ike mua i kona mau helehelena?" "Aole la," wahi a ua Haku Oplo nei 1 pane aku al imua o ka makal klu. Me na onohi maka piha uwila, haka pono loa mai la ua makal klu nei i ka haku opio, a olelo mai ia oia:

"He keu maoli ka hoi, aole anel ou hoomaopopo, & I ole, e h&i aku anel hol au !a oe. o ko wahloe ola kekahl o na wahlne i pulama nul ia e na kanaka klekie au 1 poloai aku ai e hele mai I keia aha hulahula a e lualai pu hoi rae kou ohana aIU no ka hanohano o kou kaikuahine ohana. Ke lohe nel au 1 na leo mahalo o kou mau hoaloha e hoo* nani ana iaia roa ke ano oia ke pookela loa o ka ui mawaena o na wahine apau o Peiekane nei. Aoie anei ou hoomanao e kuu haku, ua halawai pu nohoi oe me keia wahine, kamailio pu nohoi me ia holoholo pu me ia a haUQ\i pu nohol oe me ia. Aole anel ou hoomanao 1 ka wahlne i kapaia o ka £mepera Wahlne o ka Ui. o ua wahin* la no ia au. Auwe-auwe—ea—wi—. mai kamallio mai oe t ka mea pohlhih! loa. He oiak», ke ike ne! au. ua pupule maoli la ka oe, e Mr. I>etecUve. You art injSeed»cra*y. (He olaio, ua pupule oe). Ke tke nel au i ka wahiae au e kamalllo mai nei ma ke ano o kuu wahlne ia, aole loa au e maaaoio ikl ana ia mea. Aole—aoie. O ka wahine au 1 kuhlkuhi mai la» o MiM Kilet<Hia no ia. Aoie ia o Naomi— aot« ia o Ikuq wahine. O, tooL M

"E bai airo aa ia oe, e ca haku oel o'u. o ka wahine &o i olelo raai ta o Mis» Klletoua kona Inoa, aole ia hfc wahine e ae, aka, o ko wahine no la. Oia no o NAOMI WINTEFL Ua hikl loa ia"u ke hooiaio a3su imua ou no Xa mea a"u i holke aku la ia oe, e kuu haku." Ikeia wa i paa hou ae ai ua Haku Oj>io nel o K&kelamaina I kona poo me kona mau Hma, a kulou iho la ola Llalo me ka pane leo o!e a hala paha kekahl mau minute o kona noho mumule &na, ia wa oia i namunamu ae al: "Pehea, he oiaio anei v o kuu NAOMI keia? Impossible." (He mea pohihi keia.)

"Elike me ka'u 1 hoike mua aku nei ia oe e kuu maku, e ilo ana na mea a'u e hoike aku ai ia oe i mau mea hoopahaohao loa aku I kou noonoo, a oia lo no hoi kau e hoike mai nei. Aea ae ta ua haku opio nei iluna, nana aku al oia i ka makai kiu hapa Rukinl a pane aku la oia me ka leo nawaliwali. a o ka hiohiona hoi maluna ona he nanakea aiai pu ia: "O Misa Kiletona au i hoike mai nei, oia wale no ka wahine ma Pelekane nei i hea ia ma kela inoa hiwahiwa. ka Emcpera Wahine o ka Ui, a, oia nae kau wahlue i oleo mai nei la'u o kuu Naomi aioha no ia. Ir.a he oiaio kau i oleio mai la ia'u, alaila, he mea oiaio, ua kamaaina l«a au iaia. Ua ike au iaia—ua iuana pu au me ia me ka maikai ame ka oluolu. Auwe! O kuu wahine io anei io? O kuu Naomi io anei kela Emepera Wa hine o ka Ui? Ea, mai hoolilo mai oe I Naomi Winter! Aole —aole."

Hele lo no hoi a he oiaio kau i hoike mal la, alaila, ua hoohewahewa maoll au iaia. Ke hoomanao iiei au, he wahi kaikamahine pllalahi wale no o Naomi; aka, o keia Naomi hoi au e olelo mat ftci, he wahine kino nui maohaoha maoli keia. O Naomi o kuu mau la opiopio he opuu pua rose kona hoa ike; aka, o keia Naomi hoi ,he pua ia i mohala pono kona mau ihilihli. Is this my v,ife? Is she realiy mv lost—iost beioved one? (O kuu wahlne anei keia? 0 kuu mea aloha lo anei keia i nalowale kahiko?) O! My darlinj, r wife" (E kuu wahine aloha e!) Ma keia wahi hiolo honua iho la na -waimaka ma na papalina o ua Haku Opio nel o Kakelamaina. (Aole i pau ka ono.) Eia mai o HAWILA. KA HAKU OPIO O KAKELAMAINA, KE KINO--1 WAILUA I KE KULUAUMOE, me ko | lakou mau kuhikuhinia, a ia oe iho ka hana i kou makemake. Ono hoi kau. NA OIWI MA MAUNAPOHAKU. Ma ka "Doric" o ka Poaono nei i loaa mai ai he wahi leta mai ia Moses Nakuaau mai, e i ana, he oluolu maikai na oiwi apau ma ko iakou Edena, a o ke aloha nae i ka aina makua nei, he ola mau no ka pumehana. E holo mai ana kana moopuna io kakou nei i ka malama o Sepatemaba ae nei.