Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 39, 27 September 1900 — HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila

Wfthl ana i pane aku ai me ke plhofhol mx\: Ina e kokoke mal ana kela po« I o'k&kou nei, he mea pono loa la kakoa ke pe« koke i nalowale, he poe ino a laku wale no kefa e nee mal nel. ina e hoea lo mk\ ana I o kakou nel, e luk« wale ako ana no lakou ine ka

nana ole l ke ola o na kane me na wahlne, a he kulu koko weliweU nul ke kahe wale ana maluna o ka lepo o Dacota nel.

He al malkai a ono ka makou ia ahlahl, aka hoi. mamull o kela mau mea hooploo ua Hlo ae la ka ai i mea ono ole a he ku maoli no i ke ano kanea, a ke puapuai mai na hlohlona kaumaha maluna o makou.

Pau ae la ka makou a4 ana, pli ae la au I ka Hale Leta, ike aku la au i ka lehulehu a pau e kuku nui ana he mau helehelena kuoo a wlwo ole ko lakou e kuku ana.

1 kela wa a makou e puukiukl nei me ka holoke ana I o a lanei, me na leo hauwaiaau ma ka waha o na kane, na wahlne & me na kamalil; ua hoea mal la he kiu I o makou la, (1 hoouna la ola e kiu 1 ka puali koa), a kukala mal la ola me ka leo nui.

Ea» auhea oukou, ua lke aku ne! au I ka puall koa o ka poe II! ulaula he 60 paha inile ka manao mai o kakou aku nei. ala lakou ke luku la tnao a maanei me ka wellwell nui. Aia no nae lloko o'u he mau manaolana o ka hauoll, a hoomakaukau ae la makou ia makou Iho.

I ka wa pokole makaukau ae la he puall koa malalo o Makua Bamuela, a pela pu no hoi o Mr. Lo ma kekahl wa* hi okoa e aku.

O na poe elemakule loa, a me ka poe I maamaa mua ole i ka holo 110 ana, ua hoonoho ia no lakou i kauhale e noho me na wahine ame na keikl. Pf ipai ae la ko makou kiu i hoi mal al a hai mai 1 ka lono pioo.

E ala kakou me ka makaukau nul, a e kuoo me ka makaala ana, o halauai auane! kakou me kela puall koa, a e pal<y aku kakou no ke ola a. me ka make. Ua komo kela olelo hoolana a Davisa ia makou a pau, a ke ano eleu wale ne! no makou me ka puahi nui o na mea a pau, eia hol ka mea aplkl loa, ua noho iho la kuu makuakane. no ka mea, ia pu kekahi i komo pu iloko 0 ka heluna like ole I ke kau ana o ka 110 t na la a pau o kona ola ana. Aka no'u iho, ua hiki pono ia mea la'u, a aohe o'u ano hopohopo mai la. •!al ua plha pono ia'u he 12 makahlki, ua hlki aku paha ko'u mau paona 1 ke 90, a he wahi klno ano onawaliwali no hoi ko'n. He mau minute hana nui keia a makou e haukawewe nel a hala wale no he hapalua hora, ke walho nei na makua ! na kelki. ke kuo nei na wahine 1 na kane, mokala ae la k6 r kaura g\lla o ke aloha o na keonimana i ka lakou mau ipo aloha. a eia makou ke koke hele nel I o a ianei, ke mili nel kekahi poe ! na mea kaua, kau na mahiole, kau na aahu koa, ke hauoha nel na lio, a pela wale aku, a me he mea la ua kupono maoll no ko'u wahi kino hinawe e oloio nei Iwaena o ka poe I hele a lawa ko lakou mau lala. Aohe Iho la no o'u manao no !a ano o'u, heaha Iho la ia mea i ko'u manao, ke kuku nui mal la kekahi poe wahine me na waimaka e hiolo mai ana, { no ke kaawale aku paha o ka lakou I mau kane ma ke kahua o ka ehaeha, malia paha, e huli hoi mal ana lakou me ke ola aole paha, he mea maopopo i ole ia ia'u. He keu keia o ka hora pioo nul waie a makou e haluku nei io a ianei, a ke heie loa iho la e poeleele, komo koke aku la au ! ka hale o makou, a kakau koke Iho la au he wahl apana pepa, e hoakaka pono ana i na wahl a pau a'fl | e hele aku ai, no ka mea, ke ake nui ne! no au me kuu klno makalli owau wale no ke hele ma ka'u huakal me ke kali ole aku 1 ka lehulehu o makou. Omau iho la au maluna o ka Baibala, malia paha o hikl ma! i ka hora 9 o !a po, a hele ma! a heluhelu lho 1 ka wa o ka pule ohana. alaila, e Ike iho auanei ola 1 kuu apana pepa i kakau ai, a ua naopopo koke no iaia ka'u mau wahi a pau 1 hele al. Molaila, mio e aku Ia no au I ka h&le lio, kau koke ae la no au I ka noho maluna o kona kua. a no kuu wahi lio aohe ou kanalua ana nona ma na ano a pau, Ina no au e hele no kekahi mau mile loihi ma ka'u huakai hele, aole no la he mea no'u e kanalua ai, ina paha he 60 a he 100 mile paha e hala ia'u. Ma ko'u pakeke. ua lako no me kekahl mau mea ka hakaka ana aku me na Illkini, ma ke komohana aku ho! o ka muilwai o MistsipL He pahikaua no ka'u 1 kupono no t ko*u wah! kino pananaikl, a me kuu wahl pu no a'u e pill aloha mau a! ma ko'u poll, a he mau pu panapana ma ko'u kahei pohaka. Me kela mau lako me* a'u aole ae 1a o'u wahl niea a ano makau iki mai. Ke hele loa aku nei I ke aumoe. a he mahina palaweka ko keia po, no ka inea, he nui ke ao e kau ana ma ka poal !anl. I ka makaukau pono ana o na mea a pau e pitl ana la'u, ala hoi ke lawe hoolal nei kuu wahl po#Ha'u, ma kahi no hol a makou I lohe aku al I ke kanl ma! o na mea kan! mal ka poe Sloux; a me he ala no. ina e hala aaa na mile he uml la*u la po, alalla, e halawa4 e ana paha au me ua poe ia mawaena aku o ke alanul. Hamau iki iho ia atl, me kuu manao no ina no au e loaa mal ana au ia lakou la, e holhoi ia ana paha au 'i kauhale. aole paha; aka, kakali malle iho Ia au me ka hoopuka ole ae | kekahi leo uwa a ano e ae paha. la*u e kakall malie nel, ike maopopo loa aku la au ta lakou ke kokoke loa mai nei. hooho ae la me kela mau huaolelo "hal ■■■ o--o—o." O ka*u i "kahaha nui iho ai* aole paha I iohe loa U aku nei ko'u wahl leo uuku no ka mamao he » roda» (ua like me 1,520 kaptt®t> aole qo paha e emo a hoea koke ina! no lakou. Auwel me he puahiohlo ia, ala kela poa «a kokoke loa mal !a i o'u ia. X ka wa pokole loa» aia kela a «ae kela o lakou me na pu raifeta pakahi ma ko iakou mau lima ua makaukaei bo k« n mal ia'u. m« ka manao paka ia'u ukuii!

he enemi au a owau la kahi o ka poe a īnakou e imi aku neL Hooho hou aku la oo au, balo, halo, Saa o ko lakou ala pam? ole mai, uwa okf*a aku la au me ka leo nui I hikl ;&"u. Ea. mai kl mai oukou ia'u, 'owau no nel fce hoaioha, o Taremine okuiii no keia. Pane ae la o Davi«a \ kekahi maa mea o lakou iho. ua makao o iaia o make, alia. oia io no la, e kamailio aku ana au. Ina io oe he hoaloha. a o ko makou Taremina ukulii lo oe. alaila, e heie koke mai oe iwaho nei o na opu iaau au e pee nei, i Ike maopopo ia aku hoi paha me ka mea kaua ole ma kou mau 11 ma. hele mal me ka awiwi loa. Mamua ae o ko*u oili ana aku Imua t» ko'u mau hoaloha, waiho mua iho ia au I ka'u pu ma ke kumu laau o na laau a'u e noho hakanu ana, a puka aku la io lakou ala. aole no o'u wahi mea a ano hoomakaukau mai, no ko'u ike no paha o makou no ia, a malia paha he kuhihewa ko lakou ia'u. Ku aku la au imua o lakou iwaena o keia po a makou e hui nei; kau na lima elua Iluoa, a pane ia mai la, ina ka au e hoao ana e oni ae ma ke ano e kue aku ana, alaila, e hookomo ia mai ana iloko o'u he,so poka, ua hoqko au i keia mau ano nui, a i ka ike maopopo ana mai o Davisa ia'u ua leie koke iho la ola mailuna iho o kona ilo a hele mai la ola Imua o'u me ke kahaha nui, a pane mai la: Kahaha! o Taremaina ukulli no ka keia! Ea! pehea oe i hiki mal nei ia nei? Maluna mai no au o kuu wahi pone (iio) me ka pihoihoi ole, ua nakiiia aku nel no e a'u i o i kela opu laau, a he wahi pu maikai no ka'u me a'u ikeia wa, a he elua pu panapana, a ua aa no au e hakaka pu kakou me na Ilikini, aole o'u makau. Akoakoa koke mai Ia lakou a puni au, aka nae, aohe mea kamailio e ae o Davisa wale no f a he kahaha nui ko ka lehulehu no'u, no ko'u aa ana mai e hele mai i kela po, a he wahi kino opio ioa ko'u. 0 na huaolelo apau a Davisa ma kona ano he alakai no ka puali koa kaua aina a kaua moana, ua hooko waie ia no ia i na la i hala ae, a peia no a hiki i keia wa ana e kamallio mai nei ia'u, a o kana oleio he kanawai ia. kii koke aku oe i kou lio, a e hoi koke no ke kulanakauhale l keia \va, 0 hoopilikiaia mai auanei ka manao o kou papa no kou naiowale honua ana 1 keia po. O ka mea hea la o loko o ka lua po kau l manao ai e hana a e hiki ai ia oe me kena kino kupono oie loa l oi ae ka paiupalu i ko ka enuhe i ka wa a kakou e hui aku ai me nallikini? Me kela mau huaoleio oolea. a makee I ko'u ola, aohe no o'u wahi mea a nee iki ae l kana hoonuinui mai. E hoolohe mai oe i ka'u i keia wa! Kil koke! me ke kuhikuhi pu ana no i kahl kauhale o makou, aka/ aohe no o'u wahi mea a eu ae. E heie io ana anei oe? wahi hou no ana me ka hoonui ana ae I kona leo, ua hele a nauki loa ia'u. Hapai ae ia i kana pu kaupoohiwi a kau mai la la*u> I mea paha no'u e makau ai a hoi hou i hope. llok o kWa mau no o'u wahi mea a neeu iki aku. E hoomaka koke oe ano, a i ole, e hookomo koke aku au i ka poka o ka make iioko ou. 01 paha, hookomo ia mai ana ua poka make 'la au iloko o'u! wahi a'u me ka hoonaukiuki. Ua ao ia au ia mau , mea apau, a ua ike no au no'u iho, a oia no ko'u mea i aa mai nei e hele. E aho au e klkl ia i ka pu no haneri manawa. a e ai ia au e na holoholona hihiu mamua o ko'u nee ana aku i hope I hookahi kapuai. Ua haalele :io aku nei au i kuu makuakane me ka*u mau hoakaka pu no apau, ua kakauia e a'u lloko o kekahi wahi apana pepa !a waihoia e a'u maluna o ka Baibala, maioko o laila ua hoike au i ko'u wahi je hele ai. ' Hiki no ia'u ke ki i ka pu a pana j paha i ka pua elike me oe e Hank Da|vlsa, he eieu no ko'u lio elike no me na lio e ae o kou puali.. He wahi keiki wale io no au, aka, aoie au he makau wale, ina oe e ae mai la'u e hele, alaila, e lawe no au 1 ko'u kuiana ellke me na poe e ae malalo ou, a e ike no auanei oe, ua helu pu ia no au me lakou, ina aole oe e ae mai ana l ka'u, alaila, ua pono io no e ki koke lo mal no oe la'u maanei, a ke hoohlkl paa loa nei au pela.no ka mea, aole no au e hol ana i kauhale, oia hoi, ua makaukau au e make imua o ka hanohano ihiihi kapu o ke poo e alakai nei i keia puali kaua.

MOKUNA 11. Ma ka Aina Papu o Dakota. Aole no au i oo kupono loa, a i lawelawe nui hoi i na hana o keia ola ana; aka f o ka mea nae e aa mai ana e ki ia'u, he keu aku o kona kupono ioa e kapaia, "he palaualelo pookela ioa." Hohola ae la au i ko*u mau iima 1 waho me ka makaukau no ke kl ia mai, i akaka hoi na poka e komo mai ana iloko o'u. Wahl a kekahi poe i hai mal ai ia'u ma ia hope mai, aole ka lakou i ike i | kekahi mea walohia nui wale elike me keia a lakou i ike ai i ko'u wa kamalil. Hapai hou ae ia o Davlsa i kana pu kaupoohiwi a aia ke makaukau *ia no ke ki mai, kulai aku la 1 ke kiko i hope, a hoopuka hou mai ia i keia mau huaoleio: Hookahl *vate no i koe a'u e oielo aku ai ia oe—E noe io ana anei oe no ka hol, aole paha; j Aole, hohola pono ae la ko'u mau lima iwaho, a o ka'u wale no e manaolana aku nel, o kana poka mua loa a pau koke ae au. Me he kuaua nui i maha ae, a me he makani hoi i iai iho, hookuu Iho la o D4visa I kana pu iialo, a lele | Iho la mal kona lio iho, a hele mal ia | imua o'u a hopu mal la ia'u me ka haa- | iuiu, a puana ae ia i ke(a mau huaolelo ehaeha a walohia: y E ke kamaikl wiwo ole, ua nui ko'u hoao ana ia oe, aka, ua hoka au a ua ianakila oe, a ano, mai keia wa aku, e 1110 auanel oe i koa wlwo ole ina la kanaka makua. A ano, i keia wa, e kau koke ae maluna o kou lio, a e hele pu mx> hoi paha kakou—e ae lo ano anei oe? O ko'u ake r.ui no la e iiio au i iuna koa aui ae eiike me «e. HohoU koke ae la maluiMkO'u ka hauoU nui, a bolo aku la au I kahi o kuu vrahi Uo a kau a« la au mahina ona. a iiolo pu roai U mako«. Ua ake nui loa o D«vtsa e plil maii

aku au ma ka aoao, oiai makou e holo * JaJ nel. a ke aumoe loa &ku »et Hoakaka mai la oia ia'u I na ni«a apat» e . piU ana ! ka hakaka, ana me ka lahai | lilkini elike rae kona maa: a ua like wale ae la no makoa apau ma la mau ano, a k<? maopopo niai la ia u b& mea apau, a kufkabi pu ae la makou apau bc mau hei'lolia mamua o ka puka aiia qnal o ka la. Mamua ae o ka hoea ana mai o ke ao. ua hoomaha iho la makou ma kekahi no ka hanai ana i na 110 o makou ; i na mauu uliuli e utu ana; a pela no hoi makou. * : Ke ai nei makou i na mea apau o loko 0 ko makou m&u pakeke ponol iho mai kauhale mai, a he wahi cofe I hooma- t hana awiwl ia ma kapuahi opala. { Hala ae la ka hora ia makou maanel,} hoeu hou ae la makou e nee hou aku Imua, a ua ao loa ae la; hui pu ae la makou apau na puali a elua, a o ko makou heluna apau he kanahikiL Hoomau aku la no makou i ka nee ana Imua, a mamua"o ka hora 3p. m., ? halawai koke mai la makou me kekahi kanaka e holo nui mai ana maluna o ko*a ilo, a he mea maopopo no. he nuhou ano nui kana e lawe mai nei i o makou nei. Hoopuka io mai la oia l keia mau olelo ano nui: Aia na Ilikini ikaika he 300 ke noke nui mai nei i ka luku ma o a maanei, ke kahe nui loa la ke koko me ka weliweli nui, aole loa lakou e ae e waiho 1 kekahi kino e ola ana ke loaa a maalo ae paha mamua o lakou me ka nana ole i Jce ola oko lakou mau hoakanaka. B na kanaka, e hooi iki ae i ka ika- j ika o na kui pele ma ka aoao o ko ou- , kou mau lio, wahi a Davisa, a aia ma-, kou ke holo kiau la ma ke kula pala- ' halaha. ( Kau mai Ia oia i kona lima ma ko'u poohiwi, a pane mai la: E makaala me ka walohia, a e hoike aku no kakou ia lakou I ka kakou mau mea apau i ao ai, nnei kakou peia e ke keiki? Pela no, wahi a'u, ina paha kakou, | ho aku kakou imua a ike kumaka ia mea. ( j Mawaena o na mea e ae apau a'u i manao maopopo ai he oluolu, me he mea la, o ka oi loa aku paha keia o ka | oluolu ame ka hauoli, oiai au e naue malie nei maluna o ke kua o kuu wahi pone. I Peia mau no au e holo hoolai nei maluna o kuu lio ma ka aina palahalaha o D&.kota. lluna a ilalo, ma o a maanei. J iwaena o na hora anoano o keia kula J a makou e kaahele pu aku nei. He mea > maopopo no nae hoi paha, o kela a me kela mau kapuai a'u e nee aku nei. aia | ke neenee pu mai la na ulia a'u i ike mua ole ai, a i kahi manawa paha, he ! make weliweli pu kekahi e halawai mai

ana me .a'u, Aka, ke hoomau nei no kuu wahi lio i ka lawe hoomanawanui ana ia'u maiuna o kona kua alolia, aia hol ma kahi mamao aku, ike aku la au he iliohae e hele ae ana me na kikoo moau mamua pono ae o ko'u alahele, ma kahi mamao ka'u e ha-lo aku nei, a o na dia ahiu hoi, ke haluku nui la i na owawa. He wahl punonohu laalaau aia mamua pono o'u, oia no ka'u e hoopololei aku nel i ko'u alahele; a aia pu ke poo o kekahi be% nui hauiaula e okuku mai ana mailoko mai o na laalaau. Aka, o keia ano holoholona a'u e ike aku nei ma o ko*u ano maamaa mua no hoi i ke kiki-pu aha, ua hiki no ia'u ke ki aku laia ia wa a make, no' ka mea, aole oia i ike mua ia'u, a owau ka i ike mua laia. Aka, me keia mau hiona weliweii, ma'alo loa ae la au me ka palanehe a nalo ae la mai iaia ae, a hookuu aku la no au iaia pela. Ua ano kaea mai la kuu wahl lio a ano opa no hoi. j J Hiki hou mai la no au ma ka lua o na punonohu laalaau, kakali iho la au maanei nte kuu wahi lio, me kuu manao kaumaha a aloha loa nona, no ka j mea, ola o maua !kal poino. j Ake nui aku la hol au o ka ike lihi ia aku o kau wahl nanaina e ike ia aku o kau wahl nanaina e ikeia aku ai la hoi o na iii ulaula pakaha waie, a aole wahi mea a lihi ike ia aku. No ke kaumaha loa o kuu manao no kuu wahi lio, huii ae la au imua ona; a pane aku la no me kuu ike no aole no e panai inai ana olelo ke kamailio aku au a oi mamua o ke tausani huaolelo, aka heaha la ka hewa o ia, o ka puka ka paha o kuu aloha no kuu pone lokomaikai a hoon;anawanui no hoi. j E kuu pone aloha, ke makaukau nel au e haalele ia oe maanei, maialo hoi i o ka malumalu o keia uluiaau makamaka ole, ua lawe mai nei oe la'u a hiki ia nei me ka hana ino ole; a ua manao au, owau o kaua ke hele ae i ke koena o ka kaua alahele, a I poino no hol au, pakele no oe o kaua—Aloha oe. Hookuu ae la au i ka'u mau kalokalo ana aku nona, nakii iho la au laia malalo o ka malumalu o kela ululaau iwa-i ena o na hora o keia aumoe, a'u e naku hele nei I ka palahalaha o Dakota, a ke hele mai la au a anuanu, ua maeele ia o'u mau wahi iima me na wahi wawae. Nolaila, mai keia minute hope loa a'u me kuu pone, hele wawae aku la au me ke ano eleeleu ikl i ano pumehana ae hoi, a ma ko'u hoomaopopo iho I ka mea ana (thermometer) ua pli loa ae na degere o ke anu a hikl i ka umi, maluna o ka ole. He keu maoU io no ke anu o keia po. Hala hope loa ae la kuu pone aloha, a ke nee la au imua me ka awiwi. e iho ana a e pii ana hol, a ua kokoke paha e hala ka hora ia'u e hele nei. Ua hoohoka loa ia iho ia no nae hoi au i kuu |kuka loihl hele kuahiwl ua poina ia aku la no iluna o kuu wahi lio, aka, aole hoi o'u makemake e hull hou aku |a e kii aku ia mea, nolaiia, ua hoomau aku la no au i ka nee ana Imua ma ko'u alahele e hoea aku ai no kahi o ka hana. Aole i liuliu keia hele ana aku o*u mai na kukulu malamalama mai o ka mahina, a he mile me ka hapa paha ka mamao mai a'u aku, ike aku ia au he mau hooholo iio e kai huakai mai ana me ka nana ole i ka pono o ko lakou mau holoholona, a hoomaopopo koke &ku la no au, o ka poe no o kahi o makou keia e holo nni mai neL Eia ka auanei, o kela mau haluiu e haluku mai nel, o ka pualikoa no ia o ka poe Hlkini. K&u e mai ia ka Ua ia'u, nolaila, miki aku Ia au I kun wahi 110 a kau ae ta maluna ona a holokiki aku !a au manope o kuu mau hoa, a hookahi ka uleie pu ana i ke kula o BakoJta. « Ke tawe nel au i na oleloa'o a Davisa a hui pu me na oleloa'o a ka'u mau kumu. a pono mk no ia i ko'u manaa

\ MOKUNA IH. Hahaea ma ke Kahiaa Kaua—Kahe a . Wa! ke Koko roa k& Lepo-Lanaki- ; ia Kui o Hank ' Hoea io mai la makou ma ke kahua kahi e ako&koa ana o na llikini. a he ku maoli no I ka tofrii ko lakou mau heleheiena ahlu ke nana ako. Ua lawa pono lakou me n& I«o holo loa. me na lako kaua ma ko !ak<»o mau Uma. a ua aahu hoi na aiii Ilikini ir.e na kahlko kaua paa. 1 ka uana io aku no. me he mea la. he uku paha ko makou lanakila, aka. ke pua ae !& ka hauoli, aia no he lanakila ke uhai mau nei no ma ko makou mau kapuai. E hoao aku no auanel tau me kuu ikaika ap&u no ka ianaj kiia ka pahu hopu. I Piha pu ae la ka lewa me ka ehu o ka lepo, ke holo nei na malpUe koa kaua lio o na aoao elua, pau ae la ko'u hoomanao ana i ko'u mau hoa'loha, nalowale ae la hoi ko inakou alakai Mr. Hank Davisa. ! He hapaiua hora paha mahope mai, ike aku la au ia Davisa ma ke poo o ko m&kou iaina, e komo aku ana mawaena o ka laina o na ili ulaula, me ka hoao ana e wahi i ko lakou kuiana ia wa. A he mea oialo no, ua puehu io ae la ko lakou kuiana ia wa. a ke hoomaka mal la ko lakou heha ana ke nana aku: me ke kamahao iua ole, ikeia aku ia kekalii mau alil Ilikini e Koao ana e mahuka mailoko aku o ko lakou mahele, a maiuna o kona poo he mahioie i hele a kiheahea me ke koko ame na hapala lepo, ua lilo ae la ka nani o na hulu e ! weweo ana i mea henehene nul ia, a ! ma kona kua e lei ana me ke eke pua ! pana elike me ke ano mau o na Ilikini, ' a ma kona kamaa he paa kepa dala, i mailoko mai o kona aahu na kulu koko e kahe mai ana mai na pukapuka mai o kona aahu i hele a mokumoku, he nui ' no hoi na pukapuka ma ke klino o kona lio, a ke hiolo pu mai ia ke koko mai Ikona lio mai. O ke kulana o na lio o na Ilikini ke nana aku, he mau kulana nani a hiehie, ja ma ko'u hoohalike me he ;mau puali kaua la mai na lio mai o Amerika a o Beritania mai paha. { O ka manawa a kekahi o na alii liikini e holo nei no kona ola iho, ala na . koa 111 ulaula o kona puali ke hoomaka nei e auhee me he waikahe !ta e holomoku ana kona kahe. ana. pela iho la na koa ili ulaula e holomoku nei no ko Uakou ola iho, Me ka eleu nui keia mau hana a'u e ike nei me ko'u maka opiopio. Ala |ae nei he manao iloko o'u e uhai aku , au mahope o ke alii koa Ilikini a'u i . ike aku ai e holokiki ana, alualu lo aku ila au mahope ona. • 1 Kahea mai la o Davisa it'u e hoi aku,

a pela pu no hoi me ka lehulehu o ma-1 kou aohe nae o'u wahi mea a hoolohe • aku. ke alualfu nei no au i ko makou enemi. He mau minute pokole wale no mamao loa aku la au mai ko'u mau hoa'loha mai, a ke lihi kokoke aku la au mahope o ke aliikoa Ilikini. la'u e holo nei, aole i liuliu puka e ae la kekahi o j ko'u mau hoa'loha mamua o'u no ke r alualu pu ana i ke allikoa Illkini, lilo e aku la na'u ke kahea ana iaia e ku , iki iho a holo pu aku maua, aole no j hoi hoolohe mai. Alawa ae la ; au i hope a ike ae la au l iia mahele kaua lio o makou e holo mai ana mahope o maua me ka puahi nui. He hapakolu paha ka mamao o na j Illkini mai a makou aku, a ke kokoke; ioa aku kekahi aliikoa o makou mahope o ke aliikoa Ilikini. 0 ko lakou aiiikoa kiekie, oia no o Ke Ao Kaua (War Cloud), ke ike pono j aku la makou l kona kulana maluna o , kona lio ua ano kunewanewai* no ka | hele nui o ke koko mai kona kino mai,, ma o na mokumoku pahi i loohia aku i ko makou aliikoa, oiai ua halawai koke ae la laua. He hapalua taora paha mahope iho, ike aku la au i ka lehulehu o na Ilikini he 50 a 60 paha ko lakou nui ej hoomaka mai ana e lele lokahi maluna o ko makou aliikoa, hoomaka ae la au , e pahu i kuu wahi lio kepa, a hooho ae la au me ka leo nui, "e hoi mai, ke hoohalua ia 'la oe, mahope oe i poino." I Mamao Ikl aku !a na Ilikinl he 200 i-a paha, no ka Ike ana mai paha ua kokoke aku makou, a oia ka puali o na mea kani a makou i lohe ai. Mal ke auhee mua ana mai o na IHkini īnai a makou mai, ua loaa ihou mai j he mau heluna hou, a ua piha hou ae . la he heluna nui. j Hui hou ae la makou ma keia wahi me ka uluaoa nui, ke hoomaka mai la ke ea e piha me ka uwauwa pauda,, ka ehu ula o ka lepo e pohlna ana ma!una o makou, ke oloio nei au imua o ko'u mau hoa'loha me ko'u hooho pu, ana ae no, "mai ki hewa oukou ia'u I ■ ka pu." I He hora paha me ka hapa keia mau uluaoa ana, aia hoi, he eha mau aliikoa ua haule a make lho la ma ka lepo me na maewaewa maluna o ko lakou mau kino. - j Haalele iho la o Ke Ao Kaua 1 kona puali, a hookowa ae la oia iaia iho me I ka pahu Ikaika ana ae l kona lio me na kepa. me ka hoohuli pu arta ae i kona lio no ke alualu ana aku mahope o kekahi aliikoa o makou, ike pu ia aku la ua o Ke Ao Kaua la i ka hapal ana! ae i kana pu a kl aku la I ka lio 0 ke aliikoa o makou e holo ana mamua ona, a me imo ana la na ka maka haule paJ>o aku la ua aliikoa la o makou me kona lio maluna o ka lepo. | Mamuli o ka hina ana o ka lto ilalo, | ua ioaa ae la he ulia 1 ko makou aliikoa ma o ka opa pu la ana o kekalii j wawae ona malalo o kona 110 a eha loa, ' aole e hlki lala ke ku ae iluna. 1 Me ka tralohia o ka naau. ikela akū laoKe Ao Kaua e holo ana I ona la me ka eleu nul, me ka pahl laa kona llma ame kekahi mea kaua a na nikini ma kekahi lima, a me ia mau mea kaua oia 1 iawe ae ai I ke o!a makamae o ko makou hoa'loha--1 keia manawa 1 haule pfo aii o ko makou makamaka, ua make iaia be 6 a 7 paha Illklni* a pela oia i ilke ole ai I na hana a ke Ao Kaua mahoi>e ona. < No makouhoi. ke pOI mau nei au me Davlsa, aole no liol he kahi wa liupono iki a makou e uwao aku ai nona, olai fce ioaa pu nei no ma ko makou aoao he paio hahana mau ana me na JQikinL Mai i haule al o ko makou aliikoa a ia makou. be 800 i-a paha )i;a mamao, aole i liuliu iho, ikela aku la o ke Ao Kaua e elekel ae ana maluna o kona 110 me he keko la, a e paa aiaa m& kona Uma hema kana koi kaua i hele a kiheahea I ke koko. Ke pli mai la ka maka'u iioko (f*u, no ka mea, ua aoo nawaliwali kuu wabi Uo, ke mnknaia !o& nei au no'u iho,

kaohi ma! !a aa k&ula?vaha o kuu trah! ho&'loha llo* a l-ele Iho La au Uaio me ka makaala loa, Me he uwlli la ka'a vke \ ka owaka ana mamua o ko'u a!o, Aia hoi. ialau aku la au i kuu wahl pu» & kau ae la ma kuu poohiw-i. a k« «ale r.-\ ao ko'u wahi oili, no ka naua ana i ka'u wahi e ki aku ai o ka u wahi pu. no ka m«a. ke holo-ke nei ke aliikoa ke Ao Kaua o na lUkini i o a ianei me k& , maopopo oie iaia ka'u mea e hana aku &i laia, a aole no oia f ike mai ia'u olal t au Uoko o kau wahi opu mauu kahl i pee malle &i. s ' (Aole I pau.) ;