Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 40, 5 October 1900 — HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila.

MOKUNA 111. Hahana ma ke Kahua Kaua—Kaheawai ke Koko ma ka Lepo— Lanak»a o Hank Daviso. Ina paha au e ki ana ia!a a haia, ala;!a, na ke kani o ka'u pu e hoikeike *ku ia'u imua ona. a o ko'u Ike ia mal • r > la a o ka make no ia. N'olaila, me k<?la mau noonoo anoni"■•M. ke au la ko'u noonoo, mahea la u au e ki ai ma ke poo paha, ma '. '>ino paha; aka. me ke kaii ole kulal v.iwl mal la au I ke kiko o ka'u pu )'"»pe. a ki pololei aku la mahope o ka ae mua o kona lio. "han*!" ke hele i.i ka poka, me ka hauoli nui, iīte aku i.i au ia Ke Ao Kaua ame kona 110 e pu annk. me kona lio maiuna o ka iepo, a waiho pahu ana ua Ke Ao Kaua nei maiaio o kino mauieule o kona Uo, ua hoao ae" Ia ola e hemo rnai kona lio ae. aka, he makehewa la mau manao ana ona, oiai ua paa loa «>ia malalo o kona lio, a lala e apa ana loaa aku la oia ia Davisa me ka hauna pahl ma kona poohlwi a waiho malie »iku la oia iluna o ka lepo he kino make. He keu keia o ka nanaina hauoli 0 makou. Ma keia mau uluaoa ana, aole ioa h» nana ia iho o na klno make e hauie a make ana, a e oni ae ana no lioko o ke koko me na mafca no e amo ae ana, a e mauieuie ana hoi kekahi po>?. Ua haukae maoli no makou I ke koko, ao!e 1 kana mai o ka paku! ame ka paoa nmoll no. Ma ia hope koke iho, maopopo iho ia lu'u aia he 700 kapuai ko makou tnamao mai na Ilikinl aku i koe, nolalla, ua maopopo iho !a ia'u he mea pono ole loa ko makou n& loa ana aku a kokoke loa me lakou, nolalla, nee hou Iki mal la inakou a mamao. Me keia mau mlnuU- kupiiikii. loho ae Ia au i kp'lilhia o ka poka maluna pono ae t>'u, mai kekahi mau'kanoka elua o ka puaiikoa lilkinl, aka. he owe una ka'u i lohe komo ae 1a he elua mau poka ma kuu wahi papaie, a he hookahi hoi 1 ku pololel mai ma kuu noho 110 a puka pahla ae la a leie pu ana ka ili o kuu lima hema. No kela mau mahunehune 1 Idaa iho la la'u, holo poiolei aku la au ma kahi a ko makou alli Davisa e noke ana i ka hakaka, a' ua ano akakuu iki iho ia na paio hahana ana. 1 kona ike ana mal'l ko'u ano pioo e holo aku nel, holo mai la oia imua o'u me ka pihoihoi nui, ninau mal la oia la'u. Aole anei oo i eha, aole anel oe I ku I keknhl o kela mau poka? Pane aku la au me ka hooinaloeloe ana ae: Maikai no au, aole o'u pilikia, ela nae ua ano ehaeha Ikl nao kuu wahi lima. ike mal !n no hol oia i ko'u ano e, pane hou mal la ola. E lawe a e Inu i kahl wahl muki o kela, oiai ola e hukl ana 1 keknhi mea mailoko ae o kona pakeke. eia ka he wahi omole waiaeke, a wahl ana, oia ka ka mea e hoi hou mai al o ko u olu. I.uilluli Iho la kuu wahl poo, e hoike aku ana hol i ko'u ae ole no kana no! ia'u, me ko'u hoopuka pu anti aku hoi Imua ona: "Aole ioa au I hoopa a i hoao mua hoi I kau wahi huna Iki o keia mea he ; walona." Pane hou aku la nu i ke aiakai o maKyu I kefa mau huaolelo: 00 Kft P ena ' he mett /a e neiikomo hou mai al I ke ola o ke Kanaka!*alaUa. e hoao akfc hol'ha oe l kela mau Ilikini maka eleele elua e walho mal ia ma o iioko o ke koko?" No'u lho, wahi a'u, aoie loa au e ia- i welawe I kena mea au e haawi mai | nel ia'u e inu, e kuu makua. | Akaaka ae la o Daviea me ka leo nui, a wahi ana he mahalo kona no'u, a pane mal la ola ia'u, ua pono, a e hele aku kaua ma o, a e kii I mau poo kanaka nau, maila paha ua makemake : oe nau kekahi o keia mau iwl poo, ua pau ke kaua i keia wa. j Holo io aku la makou ma kahi e mo* ; kakl ana o ua poe hihlu nel. a ma kahi I o Ke Ao Kaua e waiho onl ole nel, a ? ike Iho la au I ka puka o kuu poka 1 ki mal al iaia malaio iki iho o ka a-i, 1 |lawe ae la au 1 kana pahl me ka maIkaukau • okl I kona poo. aka, ua nui Iko'u menemene nona ke hana au i keia |hana manaonao maluna o ke kino ma|ke o ke kanaka, no ka mea, aohe au ! imak 1 kela ano hana. 1 Pane mai la o Davisa, he mea pono l|ka la'u ke hana peia, he hoallona kn &ia o ke kanaka koa mahope aHM ke au I ke poo o ke kanaka a'u I >;pehi ponol al a make; aka, ke pilikla la ko'u noonoo no kela mea. j M Aole hol I hoiopono ae ka makou hooIpenopono ana, ku ana kekahl kapaka wale, me kona kino nui ano qolea. mJS, manao au aole 10 no au. aole no oe «e ana, a aile nooee makemake ana m poo kahaka. ina aole oe e makemake nna, aiaila, e laweia nna e a'u. * | 1| Oiai no hoi ua Toma Roga nei e ka- j jfcaillo ana (ka inea o ke kanaka aea P*\ikae), ieie Iho ia oia maliuna Iho o Jpna lio, unuhl ae ia I kana pahe me |U makaukau e e ki Iho I ke poo o Ke Kaua. I Mamua o ka ioaa ana o ke poo o <Ulikoa Iliklnl. pane aku ia au me kuoo: ! t'a manao au. aoie he kuieana Ikl pou e hana elike me keia. no ka mea, f»'u ponoi kena mau poo, a ua mako«4ke au e waiho malie no la iakou ma ** lakou mau wahl e walho nel, ua fo»nao paha oe e lawe aku I kela mau j*o nau 1 mea nau e holke wahahee ai I kekahi poe nau l "pepehl la 1 Wahi hou ana» Ina aole oe e lawe ana, paiia, na na mea apau keia mau poo. i Alia nae bol, wahl hou ana, make* au • lke, nawal la au e keakea Hai ke hana au peia, a owai la e aa ana * raio me a'ut Owau no! Me ko'u kuoo Imua ena, fn* ko'n hehi ptt aaa Iho liuna o ka '«PO. I hookahl manawa mamua o ko'u Uc4 K« nana pono nel o Davt«a l ko'u *iau hlohtona ame mau olelo inuia » ua kanaka aea nel. Pane aku la x> Davh» i ua kanaka >i: E Totnv M* ot « cM|kemak» aoi 1 mau poo kanaka nau, alaila, he mea |io nou e hanohano al ma ke kahua kapa» ke lawe oe 1 ke poo ponol no o kau ihlklnl i pepehi al. aole o ka j )ceta kelki

opiopio mea i pepehl ai ola lho la k«*u ! nr.ea e hoowaha ai nau la. Aole an<"s s ou hilahh'a i ka law<? ana i ke j •>-> o k*-ia | uuHo? | Kahaha! Owai ke akua nan 5 ; > 'Uio i haku a i luna maluna rn m«a ( «•; au? wahi a ua Toma nei ro<? ka oka'e#.a<a nu!. f.) oe ame kou tr.au haku. i Mhe oe, nuu no k<e kapera o. keia pualī koa, nana i luka !fco la keHk poe TiikinL a *no mai hoao oe e lawe i kekahi jnaa poo o keia poe e waiho nei« a ke I.oao oe e lawe. aiaila, o kou jwo ®uaael kekahi e kau pu ia me ko lakoti ma kahl heokahi. Pau ka makou hana maanei, hooma-1 Kauhau ae la makou no ka huli hol j ana aku me kekahl hapa o mak->u e; kali mai la. | I ko makou hiki ara aku e kali nui | mai ana m>. o nd kino make keia ua ; pau i ka nakiiia a hookauia maluna o j nr» lio. Hul! hoi aku la makou me ka ulolohl. no ke kaumaha hol paha kekahl \ na puaa e kau nel ma na kua o na Ho } o makou e ho-a puaa nei ma ke alanui. I a he keu ko'u ano hoomakaukau ia makou e hoi nel. | Ma ko makou alahele e hoi nel, ua | halawai aku makou me kekahi puali- j koa e ae mawaho ae o makou, i hoounaia mat lakou e kokua ia makou, aka. hui aku la makou ma ke alanui, a ike nui mai la I na kino make e lala ; kukui aku ana maluna o na lio o ma- ; kou, a iwaena oia poe kino make ke • kino make kekahi o Ke Ao Kaua. ; Na keia mau nanaina i hoopau ae l ko lakou mau noonoo no ka aku imua. a eia makou ke huli hol pu nei. j Ke uhi nei na eheu o ka po maluna 0 makou e hoi nei f a he kohu liona mai la hoi nu iloko oia po, a pela mau au j a hiki i ke ao ana. Noonoo iho la au no'u Iho. aia a hlkl { !\ku au i ko makou kulanakauhale, ala- | lla, mahope o ka hala ana o kekahi manawa kupono. he mea pono paha la'u e ht le kaahele aku a hiki 1 Lae Hikina, a e komo ae malaila me ke ake ; nul ana e hooikaika no ka maluhia ke ! hoea mai na la e mahuahua ae al ko u , ikaika. , ' No kuu pane leo ana ae pah4 kekahi , 1 kekahi manawa, ua lohe mai fa o Davi»a a nana I pane mal la'u penei: j Ina oe e hana io ana pela, alaila, e hoounaia aku no auanei imua ou ke- | kahi palapala hoomaikai. j Ia Davisa i maalo ae ai ma keia wa- » hl, ua lohe koke ae la oia i ka huaolelo West Point, huli ae la oia a pane mai ; la ia'u: I Ma West Point, i keia la no au ! lohe i mai nei, ua klia kekahi kanaka a ua • make, wahi ana ia'u me ka malle. j O ka'u wale no nae e hopohopo nel | o kuu makuakane, ke malkai 'la paha kona noonoo aole paha, a e ae io mai ana paha oia ia'u e hele hou aku paha aole paha. . Ke hoea mai la na hora o ke kakahiaka, a eia no makou ma ke alanui me na puaa a makou ma ke kua o na lio ; o makou, a mamua o ka puka ana mai ; o ka ia. aia inakou ma ke kukulu akau no ke alahele o kahi kauhale o ma-j kou. M O ko'u ake nui no nāe o ko onakou j hikl ika hi kauliale o makou i ka po. | Ia makou e hele nei, ua nlnau mai la • 0 Davisa ia'u: Healia ka makana i ioaa mai ia oe mal kela allikoa mai ttu • 1 hoopakeie ai i kona ola? J Nana aku la au iaia me na maka pi- j hoihoi a pane aku la au: Heaha ka makana! No ke aha! me kuu liaka pono ana aku. I makana | no'u no kuu hoopakele ana i ke ola o , kekahi o kakou i aneane e make! Hookahi no makana ano nul i loaa ia'u ka mea a'u i oi loa o ka \ hauoli, a i hoouhi ae hoi l ka pumehana 0 ka manaolana ma ko'u mau maka, •>ia no ka hauoli nul iloko o'u—ua hoo|vakele ka au l ke ola o kekahi mea 1 kino. He oiaio ua hana io fio au pela, oiai kakou ma ke kahua kaua iwaena o kekahi owawa, oiai kekahi liiklnl kino . pauhakaki e makaukau ana e hoolele | aku I kana pua mahope o ka mea a'u \ i hoopakele ai l ke ola, a e Uu ana hoi oia ma ke kae o ka pali, me kona ike ol« mai ia'u, a eia hoi au ke pee aku nei mahope ona, a mamua o ka lele e ana aku o kana pua, aia hoi he uina ana na ka leo o kuu wahi pu, ku aku la oia mahope o kona kua, he 6 iniha mal ke poo iho. No ka Davisa mau ninau ano nui, ua ae la au iaia. Ua manao anei oe ua hana au ia mau mea me ke ake nui ana e loaa nal ana he dala? Aole, wahi a Daviaa, aole au I manao peia, aka nae hoi. he mea hewa ole no hoi paha ke loaa mal kahl mea mai iaia mai, e ano |ilke 'la hot me ia mau mea» ina paha he dala a mea makamae paha. Alaila, mal manao iho hoi ha oe a olelo ae, aohe no oia 1 haawi makana mai ia oe 1 kekahi mea. No keaha hoi. pela no, aole io no qia l haawi mai ia'u 1 kekahi mea. Ina ua hana io &ia pela, alaila, he keu ka Ike ole ana e ukuia ana la hoi makou pakahi apau me na mea e ae paha/ he mea oie ia. Huli Ino ae la o Davisa me ka paka nau no iloko o kona waha a pane ae la: Kahaha! Eia ka like ole Pehea? wahi a'u 1 nlnau aku ai. No keaha? E hoomaopopo Iho paha oe la, he kelki wale no oe a he kanaka makua keia, he oo kela a he opiopio | waie no oe, aoie no hoi oe l hooplha pono ia me na lawelawe ana o na la Ikanakamakua ellke me ka'u e hoomaopopo neU a he kuonoono no hoi oia, « Ua hal mal kekahi o kona mau kaI naka ia'u. ua kapa aku lakou lala he j Ona WiHona Ma ka hoomaopopo pono : ta anau malia paha ua makana aku oia | ia oe he mau wahi haneii paha, a owal i aeanei ka mea e hoopillkia aku ana la j oet | Ua haawiia mai ia'u—he keu ka hila- , hlla nul o'u no keia mau mea elike ka j loihi me ka lolhi o kq'u mau la o ke ola ana. , . « • : • • • • • • Haka pono aku la ko'u mau maka maluna o ko Davisa mau hiohiona, a kokolo ae )a ka hauoli ma ko'u mau helehelena. I Aole ola l hoopuka mal I ka huaolelo hoomaikal ellke me kela, mahalo ta oe. aka. aoie o'u nana nui no ia mea, kaohl koke mal la ko makou alakai I ke kaulawaha o kona Uo, a pane hou aku la au lala: I Aole e Hank. o ka'u wale no I ninaei Aku al lala, maUa paha ua eha oia. oUI e hele mal ana I o'u nel» mahope Iho o ka'u ki *#a I ka IlikinL ; Ua mumule loa o Daviaa no kekahl mau minuie pokole, aka. ma na huaolelo apau a'u ē hoopuka aku nel, ke nana

| nai ia kona mao maka m* ka haka j pono aua. ! AlaiL% e ka opio. aole wahi raea Iki | e hi&SL ana ia oe ma keia huakal a ka- ; k<-»u i hele aku la a hol waie mai la i kakou. O'a ae !a ko'u makemake e Hank. aohi' o'u noonoo nui wa!e aka i na mea e ae. Ke aa aku nei nae au la oe e ka opio, aoie k«ia o ka pau aea o kau mau mea apau e ioaa ana, no ka mea, aa hoike mai kou mau la opio wale no i na hiona koa a wiwo ole ma kela hope aku. Olal no makou e hol ana ma ke alanuU me ka hikiwawe loa o Davisa l | hoolele mai ai i kona lio a ku ana ma | ko'u aoao», me kona lima e paa ana ! ; ka lauoho lolea o ka liikini a lewaiewa ! ana, ua heie a oki ioa i ke koko. | Pat>e koke aku ia au me ko'u hikiiele |nui: Ea, ua manao hoi au a»xe ia hoi j we lawe ana i kena mea i mea hoomakJNMta'u i kanaka, e kiola koke aku oe 1 keia poo kanaka mai kou Uma aku. he mea weiiwell aha no la hoi kau i iawe mai nei? j Pane mai ia oia, aole au e kioia i keia poo. } Aiaila, heaha ka pono o keia poo au i i iawe mai la, e lawe ana nae paha oe i mea paikii nau. a i oie i mea kuai, ea? Ua lohe no oe i ko'u manao no na mea e piii ana 1 keia mea he po6 ka•naka, aole o'u makemake iki, e kiola ; koke oe i kena poo i keia manawa. E kuu keiki opio, ma ka oihana kaua, ' he ruia paa loa keia no ke kanaka e manao ana i koa, ina hooi kahi poo mailoko mai o ka lehulehu 1 I pio ia oe ma ke kahua kaua, a>aila, ua lawa ia i hoike ma kou aoao no ka la- ; nakiia l'loaa mai ia oe, mai kanalua oe j no keia mea, o keia auanei ko kaua j hoike no ka kaua mau hana i k6la la, ! e liio auanei keia ukana a kakou e ■ hoihoi aku ai i mea e hoolUo koke ai oe l ke kulana o ke kanaka mai ka haahaa a hiki i ka palena pau o na anuu e pili ana i ka oihana koa. | Wahi hou a'u i pane hou ae ai, pehea, aole no "anei i lawa na hoike ana j ma o na kino make e kau nei maluna 0 na iio? \ j Aole, he\nairhoike wale no ia no ka j lehulehu, a o keia ka hoike no na alii I ame na kanaka opio elike me oe, a o j ka hopena auanei o keia ke hoea mai ! kou mau la hapauea ma keia ola ana, ! e- panai mai ana ke aupuni ia oe ame • kofi ohana he mau haawina ku mau me , ke; keakea ole ia. j Owau o Hank Davisa, e lilo auanel ! au i hoike oiaio ma kou aoao, me ka ; anunu ole i kekahi o keia mau pono [ nui i loaa i kou mau la opio wale no, I he hauoli nui ko'u I ko'u ike maka ana U kekahi kanaka opiopio loa e aa ana e honi pu i ka hohono uwahi pauda, a e haukae pu hoi i ke koko ma ke kahua kaua. me ka hui pu ana me ka poe i lawa kupono ko lakou mau lala no na hana nui elike me keia. s He 7 mile paha ka mamao mai kahi kauhaie o makou a hiki ia makou e nee maiie nei ma ke alanui, me keia mau kino make, ke kokolo mai la na eheu o 1 ka po, a he ua Uilii ke haule ana p e uhi ana ka noe. Mal ka la a makou i haalele ai i kahl kauhale o makou a hiki i keia la, o ka eiima keia o na la o makou i auwana ai i ka nahele. Ua hele mai la ko'u wahi opu a aneane, ke nee pu mai la ke anu ma o'u mau wahi wawae ame olu mau wahi iima. aka, ake nui loa aku la no au no kuu hiki l kauhale, lioko o keia mau la he eiima a'u i nalowale honua ai mai ke alo mai o kuu makuakane, ua nui loa kona pihoihoi no'u. I kona ike ana i ka'u mau hoakaka maluna o ka apana pepa a'u 1 kakau ai, aole no oia i manaoio ioa | ia ntau hoakaka ana, no ka mea, ke ala mal la no imua ofla ka'u mau hana eepa ana i na wa i hala, oiai ko'u la opio loa, i oi ae i ko keia wa, a oki loa paha keia ua ano kanakamakua iki ae, pela no e oii pu ae ai me na eepa he nui. | Nolaila, wahi ana, ua liio hou no kuu | keiki i na hana pono ole he nui. He mea pono no'u e iini nui iaia mamua 0 kona make e ana me kuu ike ole āku. Nolaila, he eha hora paha mamua o ko makou hoea ana akti, hoomakaukau iho la oia no ka huli ana ae la'u. Me kona mau kapuai palupalu ponol no, kuoe hele aku la oia ma ke kula palahalaha o Dakota, e hookolo ana ma ka meheu o na wahi apau a'u l hoakaka ai ma kahl apana pepa a'u i hoakaka ai ma kahi apana pepa a'u i hookau al ?aluna o ka Baibala, me ka manaolana maopopo ole, e loaa ana paha wau iaia aole paha. O ka'u mea kaumaha loa, o kona lalau ae ma ke alanui e. He elua ae la I hala l kuu makuakane 1 ka hull hele na ia'u, hoea aku la ota ma kekahi ahua kahi e ikeia aku ai ke kahua kaua a makou 1 luku ai 1 na Ilikini; a wahi ana, ua kau e wale mal la no ka kona lia, oiai aia imua o kona alo na nanaina hooweliweli o na kulukoko e kipalahea ana ma ka lepo, na lala laau he koko wale no ke nana at ma o & maanei. Malaila oia l kali Iki iho ai a nee iki aku 1a no mua, a i na hora ahiahi. hoomaka aku ia kona ike ana i na kino make e mokaki ana mao a maanei, ike pu iho la ola I kekahi klno make kupana e waiho ana Uoko o ke koko ua hele a paapaa, he mau ka- | hiko alll kona, a aole nae kona poo ma ■ kona kino. Ulu wale ae la no nae ka noonoo ana iioko ona, "malia paha o ke alli paha keia o na Ilikinl aoie paha, aka, he manaolana no nae au oia no keia. O ke kino make a kuu makuakane e | haohao nel, ola no ke kino make o ke | alii Ilikinl a'u hoi i ki ai i ka pu a \ hina pu al nie ka 110 Ualo o ka lepo. Eia ka auanei ua lilo ae la no ke poo i kela kanaka i mioi mai ai ia'u ! ke poo I kinohi. & hoolela aku al e Davisa. Ia makou no paha a hala mai, o ko iala pelu hou na paha ia ihope e aihue poo ai. me ka manao e holo e i ke kulanakauhale e kukaia &U ua make laia ke alil o na Hikinl, ka mea hoi nana 1 hoopoino plnopine i na Uikeokeo i na makahiki i hala, me ka manao ana paha e ko io kona mau iinl palaualelo. Oiai, he lehulthu o na poe kolkol i hoolaha ae, e haawi eo lakou he mau makana nui i k& poe na lakou e luku a e hopu plo paha i na ili ulautaN O ka inoa o Ke Ao Kaua ua maa i& i ka lohe mao ia iwaena o na Uikeokeo apau 1 kipa ae xna ia mau wahL Ma keia wahi i hoopau al kuu makua* kane i ka iiee hou ana aku imua, % p«U* hou mai 1& ofeaakft hoi hou an» Ihope o kahi kauhale a makou i noho aL Mamua o kona hoea ana i ka'Uhale.

e noho mai ana makou me na ukana a makou i kaiauiupe aku ai. I ko makou hiki ana aku i kauhaie 0 rr.3koa. lohea a« ia he lono. ua hiki aku ia o Toma R<>giera iwaena o ke kuianakauhale a k* kukala ia oia—ua make mai nei o Ke Ao Kaua ia'u—eia kana poo la ma kuu lima—haawi mai na'u ka makana a ka lahui. Holopuni ae ia ke;a lono o ka hauoll nui a puni ke kuīanakauhaie, a pau nui ae la na ano lahui like ole apau e noho ana ma Dakota e nana i kona poo me ko&a lauoho kalole ikaika a loloa no hoi ke ike aku. He mea maopopo lea, ala lo ma kona aoao ka pomaikai o na makana lahui. Aka. iala r»ae e hooikaika ia i ka mea Hoie nana i luhi, ke ukaii la ma. kona ' kapuai ka ms.ke v;eU'.veii ana i ike ole ai. | I ka hiki ana mai o keia lono 1 o makou nei. ua uiu mai la iia manao ina- | ina Uoko o ko'u puuwai—O kona ahai wale i ko makou pono, a o kona kue ana Imua o ka'u mau olelo ikaika iaia 1 kinohi, olai e piii ana ke poo me ke kino, a o kona hoao ana e aihue me ka hiiahila ole. j I ko makou hoea ana aku, aia no na; makaainana o na ano Jike ole apau, 1 e ake ana e loaa aku he lono oiaio mal ke kahua kaua mai. | Mamuli o ko lakou ikemaka ana mai i na kino make e haualaoa nui aku nei maluna o na lio o makou, hal mal la la- , .kou, eia o Toma me ke poo o Ke Ao Kaua ke kukaia nei oia a puni ke kuianakauhale, —ua make iaia ke Alii o na liikini, a e nol ana i ka makana a ka lahui. Aka, ma o na hoike e ikemakaia nei, , aohe a lakou ninau ana mai. ! Hoomakaukau ae la au no ka ukall ana aku mahope o ka aea haukae e hoopunihei Ia I ka iahui me kana mau Kau ae la au maluna o kuu wahi porte, kaei ae la au i ka'u pahikaua maluna o kuu puhaka, ka'u pu kau poohiwi ma ko'u poohiwi akau. a o kuu pu panapana ma ka'u 111 kahei, kuu papale kapu hele kuahiwi ma kuu poo, a ke hoio ho'oiaiiai 'la au ma na alanui 0 k&hi kuianakauhale o makou. la'u no e nanea nei i ka lawtS hoolai a kuu wahi pone, he owe ana ka'u I lohe, eia ka auanei o Mr. Hank Davisa no keia e ukali mal nei mahope o'u. Kahea mal la oia ia'u e kali iki a holo pu maua, a aole oUi hoolohe mai la|i ka iala kahea ae. Aole i liuliu iho ike koke aku la au ia Toma iwaena o kekahi puulu kanaka nui me ke poo no o ke alil ilikini e paa. ana ma kona lima akau me kona kaena ana ae no, aoie he mea nana e kulai ae 1 ka hanohano mai a'u ae. Lele ae la au ilalo mai ko'u lio iho a hoopaa iho la mh, kekahi pou e ku ana, a hele wawae aku la wau ma Kahl e akoakoa ana ka lehulehu o na kanaka. | Me ko'u mau helehelena kuoo, ua hele pololei aku la au imua o Toma a pane aku la me ka wiwo ole Imua ona: Ea; o oe no hol paha ka maua i keakea aku ai i v kou hoea ana ke imua o makou ma ke kahua kaua, me ka manao ana ou .e_ oki ae a e lawe mai i ke pbo au e paa la, mai ke kmo mak^ae 0 ke alii Ilikini a makou i pepehi ai a make ma ke kahua kaua no elua la i hala ae nei, a Mr. Frank Davisa no hol 1 pane aku ai ia oe, ina oe e aa ana e oki i ke poo o ke alii Uikini a makou I waiho aku ai pela, alaila, e hookau pu ia auanei kou poo me ko lakou mau poo. \ i A e'lke no hoi oe, e hiki koke mal' no auanel/o Davisa i ou la 1 keia wa koke no, me ka makaukau ana hoi e— Eaha? Ea? E aha? Owai la ke Akua! O oe anel? A pwai lā hoi ia nahesa o Davisa au e kamailio mal nei? O ka mea anel a kuu pohoiima i hoopio ai me ka maka inu koko o kuu pahikaua, o kau ia e olelo hoopunipuni ae ai i keia lehulehu e ku mai nei, na oukou I hoopio ka enemi o ka lahui— Na'u na Toma Wlwo Ole! wahi hou ana. Aole i pau pono ae kana mau olelo kaena kuhihewa ana, ua hiki koke ae la o Davisa imua ona, a me ka welau 0 kana pahikaua i hoopaia aku ai ma ka umauma o Toma,—"Mai hoao oe e oni ae, e pane mai nou iho wale no— Heaha la kau.l hana ai, me ka manao ana e kaili ae i ka hanohano mai ke poo ae o kuu Taremaine opiopio, ka mea nana i o-u iho I ka hanu o kela mea nona kela poo au e paa mai la? "Aole, aoie au i manao e kaili ae i ka hanohano mai ka'u keiki ae, aka, I hele mai nei au e hooiaio ua make ke alii j powa ilikini ia Taremaine opio, a he| mea pono lo ke loaa iaia he makana j aupuni—oia wale no ka'u i hana iho nei. Mai hoao* ie e Toma e pee malalo o , kau mau olelo pekapeka—E mihi wale mai no oe imua o ka opio nona ka hanohano au 1 hoao iho nei e pakaha, a i ae mai oia e kala ia oe, alaila, ua pakele oe, a i hoole mai oia alalla, ua makaukau loa oia e lawe ae 1 kou ola elike me ka'u olelo paa ia oe e ka hoopunipuni. "E kuu opio Taremaine e, pehea la kou noonoo no ianei ame kana mau hana i hana iho nei?" "E ka nunui palaualelo, no kou hikl oie anei ia oe iho ke imi i kou kaulana mawaho ae o ka luhl a kuu mau lima 1 Imi ai me ko'u kino opiopio I hoao ai oe e hana elike me keia. Nolaiia, ma ko'u manaopaa ano, ua paa kuu manao e hui pu ae i kou poo a e lumai pu iho ma ka lua hookahi no ka manawa pau ole. a aole loa he mea nana e hoopakeie ae i kou ola mai ka poho ae o kuu lima, ke apono ia mai e kuu makua o ka oihana kaua. Aole a'u olelo ana ! koe no ia nei, ua pau ka*u olelo ana I klnohi. Ke waiho aku nel au ma ka poho o kou llma ka make ame ke ola. Na iala ka huaoleio kali ia'u ka make ame ke ola, kau ae la au I ka'u pu panapana a hoopololei ae ma kona poo— bangr—hina aku la ola mahope o kona lio. a pahu ana i ka lepo no ka manawa pau ole. Hele koke aku la au a oki ae la i kona poo me kana pahlkaua ponoi. a kanu Iho la me ke poo o Ke Ao Kaaa ma. kahl hookahL Hoopuka koke ia ae la he nuhou weliweli, ua make o Toma palaualelo nei. 0 ka pau no ia o ka maud hana maanei. a huli hol hou aku ia maua no ka haie o makou. a aia ka ua. hoi mai la. kuu makuakane mal kona huli heie ana ia'ou t Ko ka pmt o!e no o ko'u uluhua i keia poo a Davisa i iawe mai *X ua no- . ke hoomano aku la no aa i ke eoi e klola. KUoi koke oe I kela poo kanaka au 1 lawe mai nei, aohe oluolu iki o ko'u ' noonoo no keia mea hoomaka'uka'u. . ■/..■■■■■ V . -■

i Pane hou mai la o Bavisa me ka piha | hoonaukiuki ia'u: Aole paha o-e i ike pono i kau mea e o!e»o nef. no kau ike ana be dala ke loaa mai ana ia mea. nolaila. laweia naai nel e a'u. a ia oe hol kela e kiloi aku. W'ahi hoa aku no a'u: He om!lumilu boi paha, aole ka o* f lawa iho ia ma fcou lawe hele ana mai nel i kena poo me ka hoomaka'uka'u nui ana i kou hoaioha ma o a maane!? O ko makou alakai eia oia maluna o \ke kua o kona lio kahi i kau al. a i . koea lohe ar.a mai i ka'u olelo hope |!ala, hoohuii wikiwikl ae ia oia I kona ? !io. a kalele «Iho la kona lima maluna o j kona noho, me kona hakapono ioa ana ? mal maluna o'u mai Ja: I OniUumilu! Ua maopopo ia oe? He- . aha kau e kapa ai he nui, a heaha hoi ; kau e o!e!o ai ina e make ke poo 111. . kini hookahi i |S900? | Ona maka apau oka poe eka poal mai ana ua hapa pono ae la lakou i ka lohe ana I keia huahelu kamahao he $2000 no ke poo HikinL i No ka pau ole no o ko'u pohihihi, no(laila, pane aku la au ma ke ano i puka ikoke mai ka mea olalo: | Ina ua manao oe e loaa mai ana ia oe he elua tausani da\a no keia mea . he poo kanaka, alaila. o oe a o ka mea ' nana oe e uku mai, he kupono ioa ke kapa ia he pupule a he olaiau maopopo maoi no. ' Ua maopopo no ia'u e loaa io ana no ia'u ia mau dala, wahi a Davisa. Huli ino ae la oia a hookomo wlkiwiki #fco ia i kona Uma iioko o kona pakeke a huki ae la i kekahi nupepa mailoko ae !a pane mai la oia: ! He keu aku ana oe ake kanaka naau ' paakiki nui wale, he nui ko'u kjai ana iho nei nou ame kau niau koi noii nowelo aha, a aole no hoi oe I haawi pio iki mai ia'u a hiki i keia hora. Nolaila, eia ka nupepa, a e heluhelu mai oe, a e ike maopopo auanei od ia he waiwai ko keia poo o ka laweia a'na mal nei, aole o kela %va!e no ka waiwai a'u I hai aku ai oiai kakou ma ke ala e huli hoi ana, oia hoi ke kaulana ame ka loaa ana o ka lnoa hoohanohano o ke kanaka ma ke kahua kaua. Aole oia wale no, aka eia iho kekohi pomaikai ol ae iloko o ka nupepa, a e heiuhelu mai auanei oe la a nui, I lohe aku ka poe apau e kuku mai nei. • O ka nupepa holke mai aV la'u, he nupepa "Yankton," a maloko e ua nupepa la, ua hoopukaia he hoolaha i kakauinoaia e kekahi o na teriaori, a penei ka heluhelu ana: "A o ka mea nana e hopu pio ia Ke Ao Kaua a i kekahi paha o nakoa llikini malalo ona, a loaa mai i kuu lima 1 e ola ana, a i ole ua make paha, e uku no auanei au iaia i ka huinao?2ooo." Hamau iho la ka lehulehu apau e kuku ana, me na maka hoihoi hol no keia nuhou maikai. I Uluaoa ae la ka lehulehu me ka hauoll nui, a iwaena, o ke aluka he kanaka 0 ka poal o Toma i make aku la, mioi ae la .oia ma ke ano ua luhi pu lakou— E, kakou e mahele like I keia puu dala nui mawaena o kakou ma na puu like, aole au I manao he mea pono e loaa ka makana Lkeia wahi.kao keiki. Aole au i manao ehaeha no ke!a mea 1 ko'u 'ana mailie kao keiki; a oia ka'u i pane aku ai: Ē ke Kapena, ua manao au he pono loa kela, ina oe e ana ia'u, a e maliele iho no mawaena o oukou, aole o'u makemake i kauwahi keneta oia puu dala ke loaa mai. i Kau mai la o Davisa i kona mau maka 1 o'u la a hoopuka niai la me ke oolea Ioa: Aohe kanaka e ola ana e loaa mai ana iaia he hookahi daia a i ole- oia puu dala okoa no paha nona ka huina he $2000, aka o oe wale no, aole kahi e lawelawe ae ia, aka o oe wale no. Ua pepehi ke keiki i ke alii Ilikini, a ua hpoauheeia aku na ill ulaula me ka luku nui ia, & e loaa auanei ia makana ia oe e Teramaine. He mea kupana loa ia o kona ola hou ana ae mai kela kaawale ana o ke poo, he olaio no auanei e ioaa maopopo mai ana iaia he dala? Me keia mau hoakaka ano nui a Mr. Hank Davisa, ua mohalia mai la ka hauoli nui i na*kanaka, a ola ka Davtsa i hoomau mai ai i kana mau hoakaka ana. E Ike mai auanei kou papa i keia mau daia nui mahuahua, e apo mal no auanei oia me ka Mauoli, a e noi mai no auanei oia ia oe e hookomo i mau dala iloko o kahi hoahu no ka hoo • keie axk aku i kekahi mau hana ano nui ma'keia mua aku. I (Aole i pau.)