Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 40, 5 October 1900 — Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE [ARTICLE]

Ke Kinowailua I KE KULUAUMOE

He mea oiaio, me na llma h&alu'u ame na hiohlona kunahihi ano e, he>u Iho la ua wahl Ra«i nei i ua mau hua neV—akahi, alua, akohi, aha, alima, aino. a hlku, awalu aiwa, umi. A helu no a piha hou he umi. a noke 00 I ka helu, a ku hou ka puu o ka uml, a nee hou no I ka heiu a umi, a pela ka noke ana a ua wahi Ilagi n* 1 ka helu a hoea i ke kanaiwa, ia v.a helu hou aku la ia me ke akahele loa. O ka hele ia a hikl i ka pau ana, aoi<: 1 kana mai ka piha ah;u a ano heher.a o na hlohlona o ua %ahl Ragl neī. a ia wa ola i hooho ae ai me ka ano hlona: "U-u-u! Ho-ho-ho! Hai-a! Hai-a; O-la—make —ua ola—ua tia k;i eneml-/ Ile 9S v.aie no hua aniani i koe maloki» 0 keia omoie." "Ina p<la, ala'.la, hc elua hu i anlan, 1 lilo malloko aku o kena omole?" wuh. a £i!lvia i ninau aku ai l kona hakt. wahine. "Ae—ua lilo he elua hua o loko o keia omole." "Malia paha hof. ua haule iho ua mau hua la iloko o ka pahuume? E nana Iho oe. malia hoi aia iho no iioko o ka pahuume." Ia wa i haka pono loa mai ai ua wahi Ragl nel I kona mau maka maluna o Bilivla, a liuliu pane mal la ola: "Auhea oe, e kuu hanai! Makemake au e ninau aku ia oe. Ia nei no anei ko kaikunane o Gilibeta ma ka la a kaua 1 manao e hanal I ko punalua i ka laau make, ola hoi, ka hua aniani hookahl o loko o kela omole mua a'u i helu iho nel?" "Ae; la nei no oia ma ia la," wahl a Sllivla. "Ua komo mai no anei ola iloko o ka mml moe, a 1 oie, maloko poho o ko ruml hookipa?" "Ua hal aku nohoi au ia oe la mea. 1 O ka'u nae I hoomaopopo al. oia Jkona haalele ana iho ia loko o kuu keena hookipa a hoi aku oia no kona keena." "Ae. A e kuu hanai, ke hoomanao pono loa nel au 1 keia wa, ma kuu hoIke ana aku ia oe 4 ka lele e wale ana aenoo ko'u hauli no ua kalkunane nei ou me he mea la ma ka manawa a kaua e hoomakaukau ana 1 na omole nel, ola kekahi iloko o ka ruml ma ia manawa. Ke hoomanao nel au i ko kaua hele hull ana la loko o ka ruml la la—ke hoomanai nel nohoi au i kuu olelo ana aku la oe, no kuu hauli hopohopo, ma ke ano, oia aku ana ko kaua hoa paio, Ke hoomanao poina ole nel au ua hol hou mai nohoi oia i Ketawlna Hale nei mal Ladana mai ma la hope mai. Aole anei he mau mea olaio loa kela a'u e hoike aku nei ia oe?" "Ke hoomanao nei au la i»u mea apau. Na'u ponol nohoi 1 teTegarapa aku la Gllibeta e hoio mai oia 1 Ketawina Pa nel, ua make R Bernlee. He māu mea maopopō ioa keia. Heaha Iho la ka waiwai o kela mau hoohuol au I hoike mai la imua o'u?" "O ka walwai o keia mau mea a'u 1 hoike aku la ia oe. e ua hanal nei a'u, •la ka hoopaa loa la ana mal o ka olaio o ka'u mea 1 hoohuoi al, a 1 manaolo ai hol no ka mea e pili ana 1 ka lapu 0 ka po nel. E hal aku au la oe i ko'u manao, a oia keia. Ma kela la a kaua 1 noho ai iloko o ko dumi moe, o Oilibeta nt kekahi maloko ola keena ma la wa hookahl no au ame a'u e noho ana. O kau ninau nae e nln&u mai al la'u, pehea la o OHibeta 1 konio mai ai lloko nel, olai ua paa ka puka 1 ke kila aku e kaua. Aole ia he mea pohihihi, ua hlkl loa ke weheia he mau puka lehulehu me ka uwea waie no. Ua maopopo loa ia'u I keia wa, ua komo oia lloko o keia rumi i kela la, a ua lohe oia 1 na mea apau a kaua t kamailio at. a ua ike nohoi oia 1 na hana a kaua i hana al. Ke hoomanao nel au, ua haalele Iho au ia loko nei o ka rurni ma kela la. a hele mal la au noloko nel o kela keena, a ma keia wahi, e ae mai oe, e kuu hanal. e pane mai i keia nlnau a'u e nlnau aku nei ia oe. Aoie anei oe 1 haaleie iho ia loko o ua keona la, ma ko'u wa 1 hele mai ai?" 1 kela wa I halkea ae ai na helehelena o Bllivia, a pane mal loaia me ka leo haalulu: "He mea olalo, ua haalele iho au i& loko o ke keena. īa oe no a hala mal o ko'u puka aku 1a no hol ia ,lwaho mamuli o ko'u lohe ana i kekahl kikeke mawaho mal. Ua ike no nae au i ka mea 1 kikeke mai. ola no o Bernlce, a I kii mat ola i kekahi pepa mele a'u i olelo aku ai iaia." "2na pela, aohe a kaua mea e kanalua aL Ma keia wā a kaua i kaawale tnl ai mailoko mai o kela keena. helt mal hol au no ko'u ruml nel. a puka mku la hol oe iwaho no ka halawal ana me Bernlce. oia ka wa I puka mai ai o GlHbeta mai kona wahi mal i pee ai. a kil mal la I kela omole. a iawe ae he elua hua anianl. oia mau hua. oia kana I kuapo mua a'u I heiu Iho nel. a v ka lua hol o na hua aniani 0 loko o keia omole. ua maiama Iho la no la. Nolaila, ua hanal la e kaua ka laau hoohiamoe wale no la Bernice. Ma ka wa I hlamoe al o Bernice, ka make hol a kakou l manao al ua make maoil ola. Ma ka wa e waiho ana o Eemiee maloko o ke keena hookipa, ua loaa la Oilibeta he manawa pono e ho-o hou tho al I ka lua o na hua anlani ma ka waha o ua punalua nel au. a ma ta ano 1 loaa al lala (Bemlce) he hooluu kuiipolipo hou la ana aku iloko o ka hiamoe. kohu make maoll no ke nana aku. Ua hoomaopopo nohoi o Gilibeta I ka va e pau al ka ikalka o ka hua anianl ana 1 haawl al ia Bernlce. oia hol ka helu elua o na hua ana i lawe al malioko aku ok eia omoie. A ma la wa» he po hol ua manawa la, f hele a» oia t ka hale-lua kupapau no ka hoopakele ana ia Bernice mailoko mai oia wahL Kolalla, o ka mea oialo, ua haalele aku ko punalua la loko o ka luakupapau a 0 k« kīnewailua a ka Haku Ketawina I Ike ai I ka po «>ei, a pela pu hol me oe. ao!« la he lapu no ka po. aka. o Bernlce kino ola maoli no la. E hai aku au ia oe. ua Ika no o OiliheU I keia mea." U* koikt mal ko Blli*ia mau ano apau 1 ka u» ka hopohop* launa oie, » ka )eo ano e. me he mea ia, he leo m k« kanaka 4 puua k#aa kanlft kakakl mea, aia hoi, paae aku la Im • 1U«I: ~Ba mtā pohlhihi ioa no'u ka

io ana i kau mea i hoike mal la e Ragi! | pehea, e ae anei au, ua ola hou mai o i Bernlce maiioko mai o ka luakupapau? Aole—aole—aole loa au e manaoio ia mea. Ua oi loa aku ka pono ke olelo au, he klnowallua a he lapu maoli ka'u l ike ai 1 ka po nei, mamua o ko'u olelo ana ae, o Bernlce kino ola maoii ka'u 3 ka ike ana. Impossible!" MOKUNA XIII. Ua Silaia Au e ke Aloha—Pale Oe, Pale Au, Pale Kaua. Ua napoo ka la, ua uhl mai la na iheu o ka molehuiehu maluna o ka ho'nua, ke hookuene pono iho la'ke kono- | uli eleeie o ka po 0 a °"° ka.aina, a, o Ketawina f ttale ke noho la lloko o ka pouli. | | Kona mau ihoiho kukul, eiike me ! mea mau, e a ana no me ka malamalama maikai, aka, he ano alaneo nae, oiai aohe lohela aku o rta leo hauoli e pu-puai ana maloko o lakou, eiike me na mea i maa mau ma ia hale hanohano o ka alna. I ka hele ana a kani ka hora 10 oia po, ua ikeia aku la ka Haku Opio o Ketawina Hale e noho ana maloko o ka ruml moe o kana aliiwahine i kaawaie mai iaia aku. Ua makaikai ae ia ia i na mea apau o loko o ua keena la, a ke ike la no ia ua like no ia me na mea ana i ike mua ai, a oia fKo la nohoi ke ano o ka walho ana o na mea apau ma ka wa i make ai o Bernice. Ike aku la ia i ke ku mal o ka noho paipai punahele loa o ua wahine nel ana mamua Iho o ke kapuahi hoopumehana. a me he mea ia e ike okoa aku ina ola iaia e noho mai ana maluna 0 ua noho ia, a ia wa 1 kulu iho ai kona i mau walmaka ma kona mau papallna. j Pela iho la kona nana pakahl ana I na mea apau o loko o ua keena la me ka' nui o kana mau hoomanao ana no Bernlce, ka momi makamae mai Sana Kiiidea maL Hoomau aku la no ola i ka nana ana 1 koia mau mea apau me ka ulu ana mai nohoi o na hoomanao walohia iioko ona no ka mea i aloha aL Ke ike la nohoi oia i kela wa I ke ano okoa mai o na ano apau o Bernice imua ona. A haia kekahi wa iolhi ioa o kona nana ana i keia mau mea apau, ua heie hoioholo ae la ola maloko o ua keena la me ka plha ano e loa o kona noonoo. me he mea la aia okoa no kana wahiee ke heie pu 1a me !a ma ia wa. I ke kani ana ae o ka hora 11 o ua po la, aia hoi ua luluml mai ia ka makahiamoe i kona mau maka. a ia wa i hoi aku al ola a hlamoe Iho la maluna 0 ka punee a Bernice i maa mau ai l ka hlamoe ma kona mau manawa apau e hooluolu al lala iho. Aole i liullu iho kona hoolana wale ana, ala hol, ua UIo aku la oia iloko o kekahi hiamoe kuiipolipo. Oiai nohoi oia e hiamoe ana, a he wa nohoi ia ua a ae ke kukul a mahanl mal ka ikalka nui loa o ka a ana o *on& malamalama. a e noe ana hoi ka pouliuli maloko o ka ruml holookoa. ia wa l ikeia aku ai kekahi mea kino aahu keokeo e hele mai ana me na kapuai mama loloa, a ku iho Ia ma ka aoao o ka punee a ua haku opio nei e ana. Kiel Iho la ua mea kino aahu keokeo nei maluna o ua Haku Opio nei, a Ikea 5a aku la ka haloi ana ae o na waimaka ma kona mau lihUihl makm. Aole hoi i liullu mahope iho. hele aku la ua mea kino la ma kekahl wahl o loko o ua keena la. a lawe mai ia he apana pepa ame ka penikaia. Hoomaka iho la ola e kakau maiuna o ua apana pepa la, aka. ma kahl o ka iehulehu loa ana aku o na huaoleio ana l kakau Iho ai maluna o ua apana pepa ia, aia hoi,i he hookahi ponol waie no ana huaolelo 1 kakau iho ai maiuna o ua apana pepa ia. ola hol. BILAIA (Sealed). i I p«u ana, hol mal la oia a ku hou j iho la ma ka aoao o ka punee a ka Haku Opio e hlamoe ana, aiaiia, nana hou iho la oia I ua Haku Oplo la e hiamoe ana. a kuloti iho la oia a honi iho ia ma kona la& Ma ka wa i pa iho ai kona mau lehe)eh« ma ka Lae o ua Haku Opio nei, ua Ike ae ia oia (Haku Opio) noko ola wa

ana e pauhia ioa ia ana e ka hiamoe, i kela mea ma-u o ka pili ana Iho ma kona lae, a o kona manawa hoi ia i ala ae ai me ka hikilele nui ame ka pufwa nohoi.' \ » Kaakaa ae la kona mau maka, a imi ae la laua i kahi e ike aku ai i ka mea nona na heiehele huihui i papuhea iho al na muki ana ma ka lae o ke kino alil a laua i noho ai he mau ipuka-ani-ani, aia hoi, ma la wa hookahi no lohe ae la ia I ka nehe ana aku o kekahi aahu silika maluna o ka papahele. I kona nana ana aku ma kahi e ka lole silika 1 nehe aku ai, aia hoi, ike aku la ia i ke ku ana mai o kekahi mea kino wahine i me kekahi aahu keokeo, a ma ia wa ofa i puana ae ai: "O kuu aloha anei keia I ka maka o ka opua.?" Ike aku la nohoi ia me ka hoohewahewa ole o kana Bernice aioha no ia'e ku mai la ma kahi aole i ekolu kapuai ka mamao mai kana wahl aku e moe ana. Ae—ua ike hou aku la oia i ke kinowailua ana no i ike al i ka po mamua aku. Aole i kana mai kona plha pihoihoi nul ma ia wa. Ua ala ae la ia me ka awlwi nui,- me ke kahea ana aku: "Bernice! Bemice! My darling, eome to me!" Ia wa ike aku la oia i ke kau ana mal o ka llma o Bernice imua ona, me ka luli ana ae hoil o kona poo, a mahope kau ae la ia i kona iima i kona waha, a kuhikuhl mai ia ia i ka apana pepa ana i kakau ai a paa. Aka, hoomau aku la no nae ua Haku Opio nei i ke kahea ana i ua kino nei ana e ike aku nel o kana Bernlce no ia— "O Bernlce! Speak to me!" Ela nae ua mau mai la no ka paa ana o Bernlce i kona lima ma kona waha. Ala ae la ua Haku Opio la mai kona wahi moe ae a hoomaka aku la e kikoo aku i kona mau lima ma kahl a ke kinowailua e ku mai ana, aia hol, ike aku la oia i ka luliluli ana mai o ke poo »o ua wahlne nei o ka aahu keokeo o ke kuluaumoe. Ku ae la ia iiuna, a hoomaka aku la oia e hele ma kahi o ua mea kino nei e ku mal ana, aka, ike aku la oia i ua mea kino la e nee aku ana Ihope, a ma ka wa a ka Haku Opio e hooikaika ana e nee aku imua me ka manao ana e loaa altu o Bernice i ke kuluaumo», aia hoi, huli ae la o Bernice a hele awiwi ioa aku la mailoko aku o ka rumi, me ka alawa ana mai no nae ihope i ka Haku Opio, olal oia e hele aku ana mahope ona. I kela ame keia manawa ana e hull mal al a nana mal I kana mea i aloha ai, e hiolo iho ana no he mau kuluwaimaka ma kona mau papalina. Ao!e ka Haku Opio i hookanalua ]a ma) ma kela nee ana a kana Bernice mai iaia aku ma ke ano e holo aku ana oia mai iala aku. ua hoomau aku la no oia i ke alualu ana, eia nae ka mea kupaianaha .ua naiowale ano e loa aku la o Berniee mai iala aku. T*a noke aku Sa oia i ka huli ana ma kela ame kela wahl o loko o ka ruml ana i Ike ai ola kahi a Bernice i komo aku ai. eia nae aole wahi mea a loaa Iki o Bernlce lala. Huli oia ma kela a me keia wahi o ioko o ke keena an* i manao al ola kahi i nalowale aku ai kana wahine mai iaia aku. aole he wahi moaH e holke mai ana no kona wahi I hala aku ai mai iala aku, a neie ai kona ioaa ana iaia. Oiai oia e hookoio ana ma ka meheu o ka mea huna pohihihi o ke kuluaumoe. e kaapa ana ma o a maanei. e olepe ana I kela ame>Jteia panl puka, a pela hoi me kela ame keia paku a paie o na pukaanlanl, a puka komo no hol. aole no I loaa kana Bernice īaia. Oiai ia e huli ana, aia hoi halawal aku la oia me Silivia. a me na helehelena ano e loa hoi ame ka leo puiwa launa ole, ninau mai ia ua Siiivia nei 1 ka Haku Opk» ma ka olelo ana: ***"Hetha fcela au e huli nei • kuu baku? Ua houlaia hoo la anei koa man noonoo e kela lapu au i Ike ad 1 ka po netr I kela wa I ku ibo al ka Haku Kela»

wina a nana niai la oia ia Silivia me na onohi maka oluolu ole, a pane mai ta: "E Silivia Moneka, aoie oe i ike i kau mea e kamailio mal nei ia'u i keia manawa. Ke olelo mal nel anei oe ia'u, he pupule au, a i ole< he hehena paha au? O ka mea a kuu maka i ike ai, he mea oiaio loa ia, aole hiki i kuu mau onohi maka nel-ke aiakal hewa la'u. O ka mea a'u i ike ai i ka po nei, a i keia po nohoi, aole ia he lapu no ka po, aka, he oe e ku mai nei imua o'u. E hai aku nohoi au ia oe, ua ala mai ka make mailoko mai o ka ilina, a ua ola hou mai ka mea a'u i aloha ai me kuu puuwai apau. I kona ala ana mai ka ilina mai, us. £ lasou mai la kuu puuwai mal* laila mai, a ma kahi o kona kino i hooninlia e hele ai, malaila nohoi I hele ae ai kuu puuwai. Aole oe i hoopoina e Silivia i ka'u mea i hai mua/aku ai ia oe, oia hoi, aia kuu puuwai me Bernice, a aohe hoi o'u puuwai me a'u i keia wa. i No—no." ! No keia mau olelo a ka Haku Opio, j aole i pane hou mai o Silivia, aka, ua , enaena iho la nae ka Inaina iloko o kona puuwai, a puai ae ia hoi ka huhu j inoino ioa iloko ona. Ma kela wa nohoi a iaua e ku ana, ia wa i hoea mai ai o Gilibeta, a ninau mai la 1 ka laua mea e hull ana la wa oke kuluaumoe. (Aole i pau.) i