Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 46, 16 November 1900 — HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila

I»he mai la no au 1 kona nakeke heie ana mal & noho ma ka noho mahop* o'u. Aobe o'u onioni ae a huii mal ia hii i hope t ike mai ai keia ia'u, aka, ua hookuoo loa iho La au me ka nana poloiel ana imua. !!<• hapaha hora kela noho malie ana o'u me ka noonoo pu ana i kahi mea e apakau waie ae ai i wahi no Vaioieta e ikf i*mQ uai ai ia'u. O ko'u ake nui no hoi ia e halawai pu eaua he aio a he aK eia nae, ke kapalili nei ko'u houpo i ka hana pono e hooko aku ai i ko'u iini. O ka lelele o kuu oill i kona kau pu ana ma ko*u kaa e kaaheie nei 1 ka manawa 1 upu mua ole ia, hui pu me ka hiiahila Ina au e mahaoi mua aku ana I ka hooiauna ia'u iho imua ona a balawi pu mai me na huaoieio o ke puanuanu me ko'u ohaoha ole ia mai, na ia mea I hoomake loa i ka uiiani o ko'u aa ana aku e hana pela—koe nae ko'u iinl nui iloko. Noiaiia/ ua hoohoio iho ia au, ala no nana e hooiauna mua mai la u, ina o ka'u ma uapa hooiaiau waie ana ae he mea ia nona e ike pono mai! a« i ko'u heiehelena. I

Nolaila, ua eu te la au me ke kalele ana maluna o ko'u kookoo, a noho hou iho la llalo. He eu hoapaapa wale no keia o'u e hoololi I ko'u kulana noho, oial he mea hikl wale no ia ke hanaia ma ka onlu kapakahi ana U ke kino a kaalalo ho-aul ae o allo—o na hoimiapa wale ana hol keia. A he oiaio, o ke kuiana hou o'u i hlololl iho la. ua hlki i kekahl mau maka mahope mai ke ike I ka elua-hapakolu o ko'u helehelena; anohe kulana hulna-kolu hol ia ma ke ano pololei o ke kapa ana. Ke noho la au me ka nana. kihl ana imua, aole / h °P«' ame he la, o ko'u helehelena la wa ua like ia me kekahl kii hoohenehene. Ke Ike la no au I ko'u hele Iho e pupuka loa, aoka lolhi o ka manawa e hookuuia ai au pela e noho al me ko iala eueu ole mai, aole i maopopl ia'u. He keu aku nae a ka mea ma'i ke Ike ole ia mai au no kekahi hapaha hora hou. mau eekona wale no nae paha ia ! 0 ko'u hoouene pono ana iho ma kela kulana hou o'u, ua Ike io a hoomaopopo mai la kela I ko'u helehelena, ola kana 1 kulou mai ai imua a pane mai Ia: Aole anei hoi keia o Mr. Teremalne? Hull awiwl ae la au I hope me ka holke pu ana I ko'u nanaina hikilele olewale, a halawai ae la ko maua mau maka me ka hoomahie like, a'u I pane aku ai: Ao, owau o Mr. Terema!ne. A o oe hol o Mlss— ' O Miss ola iho la no. wahi ana me ka ak&aka. 110 kamahao maoli ko kaua halawal pu nna maanel.

F keia «a i mnalo mai ai ka mea ohi l na pepo tlkiki. a ua iohe aku la au i ka pano ana aku o YaloleTtf kahukna I kona wahi e lele ai. Ke hauoli loa la o ioko o'u, no ka mea, o kona wahi e leie al o ko'u w*ahi no ia e hele nei, a he mea maopopf'ia'u e pinepine ana ko maua halawal pu malalla e Hke me ka loihi o ko'u hoohala ana ma ia wahi.

Naio aku la ke kahukaa a koe iho la maua. I mea hoi o maikai al ko maua. kulana knmakamaliio, nonoi aku la au iaia e ae mai ia'u e hoololi hou i ko'u noho ana mai ko'u noho mua aku a m» kona noho, oia hoi ma kona aoao—a u& hauoli loa au i kona ae ana mai. Aoie ia he hana no k$ sekona hookahl ka hooloii ana ae i ko'l ano hou o noho ana ma kona aoao, a hoomaopopo iho ia au ia wa t ka pumehana a me ka lana malie o na noonoo me he la, aia au lloko o ka punana liialalo o ka malu hoomehana o na eheu o ke kinana moa. A ia'u hoi e makaikai hou la I kona mau nanaina nohea maoli, ua hoo manao pu ae la au l na olelo a Kamlla e pili ana nona, nolaila i hoopuai ia ae ai kft ula ma kuu mau papalinaI ke kaaheie waie iho la no paha oe la mai kou kaawale ana mai Nu Ioka? wahi a'u i nlnau aku ai iaia. Aohe no hii i kau wahi o ka hoopapau loa, wahi ana. Make no ka puie ia'u i Woseta. a o ke koena mai o ka manawa a kau mai 1a i ke kaamahu, i Bosetona au me na hoaloha iehuiehu. No ko iala pane mai me na hoaloha oia. lele e wale ae la no ko'u wahi oilt maiia ua hookuukuu ikl aku nei keia i kana wahl kakai ilaila, aka, ua hoomama ae la au no'u iho I ka pane ana aku I na olelo a'u t lohe ai iaia e kamaiiio ana me kekaht kane opio ma kahl hoolulu kaa:

A pehea hoi ke omalmai o Mrs. Kene? ; Nana pahaohao mai la kela * la'u. A pehea hoi ka malpopo ana ia oe he omaimai oia. wahi ana t pane mai ai. Akaaka ae ia au a. pane aku !a: 1 iohe aku nei no hoi au t ko kamaHio ana aku nei t kela keonimana i ukalt mai nei ia oe oial oe e ku ana ma ka puka o ke kaa nei. Ike tho la nae au 1 ko'u kuhihewa no ia ninau hoomaoe ana aku o'u i ke omaimal o Hrs. Kene, ka mea aole i pill potolet toa ma na hoolauna mua o ka !ke malihini; oiai kela e holke mai ana t ka nanaina pahaohao loa a rae ka pane pu ana mai: Alaila, ua maopopo mua no hol ha t* oe. maanei au he 15 minute I hala ae n«t mamua o ko'u pane ana aku net ia oe. a huii mai nei oe me ka hikilele o ke apuhi ana mai ia'u. E ike mua au pela kau hana. ina ua haawi au i m&nawa nou e mlhl ai a maem&e maluna o keia noho. a i ole ia, e kaea no oe« O keaha mal kau e pale ai no kou ano? E hookuu mai ana anei oe la'u e anoninoni lloko o ka hoohuoi no ka ino? He mau olelo ia i pane ia mai me ka iiaika a me ka henehene, uan& 1 hoeha-, ena iki mal ia'u. O ka ha&wi &n& t na oieio hoohenehene ana, he me& hiki ole loa I&, no ka mea, na'u no t hooh&mam» fc& um» a owau no kal upikila. Aole nae 1 hoi mai kona heleheiena i ka huhu & me ke ano kuoo mahope o kaaa m&ii oieio kipehi no'u» nolaiia au I hoomama ia ae ai me ka pane an& aku: Maiuna o ka ik&ik& o ko'u tke kiio. &oie he mea kum&k&ia m&i ai na mahalo ana. a« h&i no nae au i k& me& pololei loa, o ke kumu o ko'u hooka*ianuha to& ana tho nei mai ka hui pu &n& mai me oe, ua ike no oe he ru!&

ole i& m& ka aoao o k*kahi kane f ike oie t kou inoo. e hoolauna, mua mal aL Ke hoomanao ae oe i kela tel<?garapa p*>kaa kuaina a kaua o kela !a poina '.'le. he oiaio ua loaa la oe ko'u inoa a ninau mai hoī au I kou, aohe o'u hoike o ka looa hea auanei ka'u e hoolauna mai ai? N*o Mr*. Kene hoi. ke oie au e kuhlhewa, o ka lede no ia me 09 maiuna o ke kaa J keia po i ioaa ai ia'u ka hanohaao mua o ka hal&wal pu *n* m« oe.

Ua hooia mai la keia i ka'u kapilipiii waie ana ae no, o k& mea kupannha loa, nae, Oia ka poloiei o ka'u koho ana aku no Mni. Kene, oiai nae aole i maopopo mua i&'u. Ua hooianaia ae ia ko'u noonoo kupilikU l kana hooia mai, a ke huii mai ia ke au o ka lanakila ma ka'u aoao ia'u 1 pane hou aku ai: Aohe no hoi he mea pololei loa o ko*u ike i ko Mrs. Kene inoa a pouii hoi I kou. Aka, ke manao nei au o kou m&~ nawa kei& e hoike mai ai. 0 keaha ka pomaikai nou ke maox>oiK> mai: Minoak& iho la kela me ka ninau ana ia oe? 1 kohu ke kinikohu o ka'u mau olelo ana ke puana pu ia me ka inoa. E kohu pono ana no kau ua maopopo ia oe | ko'u inoa. O aha ia hoi au ke iawa like me ia kulana i heie kohana oie aku ai hoi ka'u mal ka hanohano? Ka! o ka mea apiki loa no ia, aohe hiki ia'u ke hoike aku la oe I ko'u inoa, wahl ana. Alalla, e i mai ana oe e ku olohelohe aku au, ea? Kupanaha ka hoi! Aka, e hea aku ana no au ia oe ma ka / inoa i kamaaina mau ia. Ka! oia apiki nou no la aole i loaa ia oe ko'u inoa mua. Pela io anei e Valoleta? He mea mae ia nona 1 ka lohe pono ana 1 kona inoa mai ia'u aku, oia kana i hoomaha ae ai: Aka, he lehulehu na inoa e hoomaka ana me ka V., ola o Viola, Viriginia, Vaiolena a me V&iolina. Aole! o Vaioleta no ka'u e hea aku ai; o ke koena aku, nau no la e hoopau loa mal. Ae, pela ka ea? me kona akaaka ana iho. He, pela no ka hol paha koonei, wahi a'u. Ea, e apikl hou auanei paha la, no ka mea, e hoopokoleia ana ka manawa nou e noli mal ai a loaa ko'u inoa piha, oiai e lele koke ana no au i ke kahua hoolulu mua e hoea aku ai ke kaa, a

Ilalla kaua e kaawale ai, wahi ana. Ke lele la no hoi ha oe i ko'u wahi e lele ai, malia aohe no paha e mamao loa aku oe mai ko'u wahi e halawal pinepine ai me oe. Aka, he mea ole no i hoi ia; o ka mea nui wale no, o ko'u hookoio aku i kahi e loaa ai kou inoa ia'u, ina i ka honua nei a i ka lewa paha. Aka, e lele ana au i kahi aohe ou mau makamaka e hoona ae ai, a ua ike no au ia mea, wahi ana. He wahi ano ehaeha iho la ko'u no keia pane hope ana, hookahi nae mea nana au i hoomama mai, oia ka loli ole ae o kona nanaina olu waipahe a i ka hookuemaka nui'mai. e lan. 1». hoi na hoehftēhār nna e Kipēni maā Koho iho la au aia he mea huna iloko ona: o ka ulaa ana ae ia mea a moakaka imua o'u, oia ka'u e hoolala ana ia wa i na pakali leo i ke kiina pahele me keia ninau ana:

He makāmaka kou— he makuahine paha?

la'u i ninau aku al pela. ua umalu iho la kt>na mau kuemaka me he la e hoike mal ana i kona ehaeha, aka, he nanaina wale no nae ia no ka manawa, iaia i anehe mai ai e pane 1 ka'u ninau. Ua panai koke aku Ia nae au me na olelo penei:

I lohe au i ko pane ana aku i kela keonimana ma kahi hoolulu kaa he makuphine kou. He koho nae ko'u, ua pili kokoke no kou wahi noho i kahi hooiuiu kaa au e lele aku ai, a ke oiaio la, aole ioa au e hooluhiia ma ka huli ana

a loaa kou inoa, a ua ike no oe i ka hana a na poe lawelawe o ka oihana paipalapala he hanu. Ina oe i pane mai nei, aole pbno au e noii aku i kou inoa, ina ua ae aku au. Eia nae, paa mai nei no oe i ka paa aole e loaa kou inoa la'u me ko aa pu ana mai nei e huli aku au, oia no ka'u e hooko aku ai. Aole anei kela i pololei?

He mau minoaka o ka hoomahie kai halii iho ma kona mau papalina iaia e paulele ana maluna o ka hiki ole no ia'u ke lanakiia e loaa kona lnoa, a me kona manaolana pu no nae e hahai ia ai eka hoiimua. x ,

Ke ike aku la au he okoa loa ko'u noonoo hoohuoi mua no kela huna loa ona i kona Inoa hope, a hlki I kuu koho ho«f ana iho, eia no oia ma ia ala hookahi o ka huli pu—ia'u. Maiia no ka loaa ana ia'u o. kona inoa mua, manao iho la kela ua loaa no ia'u kona inoa piha» a he apuhi wale no keia hooleole a*u e iike me ka'u apuhi mua ana iaia. I keia wa no i kaalo hou ae ai ke kahukaa a iohe aku la maua l kona hoike I ana ae i kekahi o na ohua e noho koke' ana aoie e hiki koke ana ke kaa i kahi j hooiuiu mua ma ka manawa i make-! makeia mamull o ka paklka o ke ala-' hao a me ka uhipaaia no hoi e ka hau oia ka kuu hoa o ka aoao paiupalu i pane mal &i: Pono Ua ke kipa ke kaa i kahi hookio mua me ka haaleie oie. Ua maopopo ia'u aia o mama ke kakali hoomanawanui mai la o ko'u hikl aku. E maopopo ioa ana no iaia ke kumu I o ka hauie hope loa aaa o keia huakai kaa, naamuli no ia o ka ino ikaika e nou mai nei mamua, wahi a'u t hoomama aku ai t kona nanalna kaumaha, Ke nu lkaika nei ka makani mawaho o ke kaa me ke kololio pu ana mai ma na hakahaka, Ka keia mea i hoonee pUi pu ae ia maua a pukukui ana i kahi

me kekahl, a he mahalo ko'u i keia ino ke hoomau loa mal pela, ina nae ia h« mea e hoomauia ai ko maua maeai pu ia ana a kahi hookahi. Aohe no hoi i kan& mai ua roea he ino, o ka heie a kupikipikio na ohua mai o a o i ka vr«li«rel!.

K? Ike la no nae au i ka pane« x»al'.e l loa O ke kaa. a he wa wale no e hooku i maiie ia iho ai, aka nae ua hoopuiwa ioa ia na mea a pau i keia wa. i ka hapai !a nna a« o ko makou kaa iluna a hul« iao Iho la Ualo t a na ia mea i kiola ae i na ohua apa» mal ko lakou mau nohO le. Np ko'u hoa hol» ua anehe ae la ola <a uwe o ke ano pihoihii, oia no ka manawa o'u i hooholo aku ai I ko'u lima ma kona puhaka a puili mai ia i 1 ko'u. Nalohia koke aa lx na. noonoo

mua o*u o ka mahaio e hoommufa Iho ka ino. oiaf ua hoomalam&iaima koke ia m&i la au me ka mea aole īa nm'u e !sla. O ka wa oi hou akn keia o ke piholhoi. I ka haule ana aku o ke kaa mawaho o ke alahao, ua wala aku la & waiho aea ma kona aoao. Ua ■waiawala mai Ia ke!a a me keia mal kona wahi ibo a kakaa aku la kekahi maluna o kekahl. Pullki mal ta o Violeta i kuu a-i a pela no hol &u i kona klno. a me la ano f kiola pu ia ai maua. Aole maua I hoehaia, o ka weliweii nae oia ka ha-a-wina nui hookahi. Pio iho la na kukui a pau a naku pouii iho la na ohua ma o a maanei. Eia no maua ke puliki nei kekahl I kekahL Aohe maopopo pono ae o ka mea e hana aku ai. o ke kali wale aku no, heaha ia ona popilikia hou maluna o makou mawaho ae o keia. Ke lohe aku la au i na leo uwe o ka ehaeha llo* ko o ka pouii. a ua komo pu aku la o Violeta me lakou ma ia haawina. Ke hoao Ia nae au e hoolana i kona manao a me na hoa ohua pu a pau e kokoke mai ana ia maua. Ia Violeta e hookuu ana 1 na waimaka e hoopulu iho la ma ko'u mau papalina oiai kela e paiauma ana maluna o'u, oia ka'u i pane Iho af iaia: E Violeta! e pauleie mai ia'u, ua aloha au ia oe, a e hoopakele no hoi mai keia popilikia mai. E hoolana, e kuu Violeta. MOKUNA xin. i He Nanaina Like Anel ko ke Keiki me Kona. j Maopopo ae la o ko makou kaa kal walawala ma ka ulia. Ua hoopakele koke ia ae la makou e na lima kokua. He mau palapu waie no na ehaeha i loaa, aohe hoi mau iwi i hakihaki. I ka manawa pono, ua noho hou ae ia na . mea a pau ma ke kaa a hoomaka aku la ka holo. Ke noho la maua he aoao a ; he aoao a no ka hoomanalo ana ae i na , aweawe o ka weiiweii, oia ka kuu hoa |

i pane mal ai: O ka wa o ke kaa e hoomaka ana e v\ala, manao iho la au oia iho la no ka hopena; he koho aku ko'u pela no kou manao ia'u 1 lelepau aku ai i ka puliki ma ko «vi. Oia anei? ' Ke hoamakeaka mai nei oe i kou ike ole ana mai i ko'u manaolana i ko kaua pakele i kela wa. A ina hoi he mama ia wahi. alaila, aohe wahl oluolu e ae a'u i manao ai e hoomaha al i keia hanu ana e like me keia kulana i kaua iioko o ka poino. Ke lokahi mai la no anei oe me ko'u?. Ina hoi ha i maopopo mua ia'u o ka j palekana kau pule no ia wa poino, ina i no aole au i lele aku e apo i ko a-i a paa—ina no ua hooikaika au e palekana E hauoli no anei oe ke ike aku i kela a me keia e hoao aiip. i kona mana iho e hoopakele iaia iho, wahi ana. ! Aole oia ka'u mea e hoike e ae i ko'u hauoli, aka, o kou hoohalike hou mai i kela walawaiaki ana ou oiai ke kaa e walawala pu ana a pupue ana oe iluna o kuu umauma me ko mau lima e puliki ana i kuu kania-l. Hauoli loa au ke hana hou mai oe pela i ike hou aku ai hoi au. , Rā'?n"aTli?i*a mi' kS" kaakaa pu mai o na maka o keia poe? E aha ia ana no hoi oe? Kal pela iho la no hoi kou walawala ana mai a ike aku la au—aōhe hoi i pio na kukui i kela wa. > E aha ia iho ana no oe? Kai no hoi o ka huila o ke kaa kai kapaeia mawaho o ka mawae o ke alahao, a mai j walawala ole no au ina i puliki ole mai j oe ia'u a paa loa. Heaha hoi kou ano? wahi ana me ka akaaka ana iha Oia hoi ka'u i ake ai e kaalo inai ke

kahukaa ma ko kaua wahi e pupue ana Ina ua klpela oia e kulai hou mal i ke kaa i hoomaula ai ko kaua walawaia iike ana. Ia wa maua i io'u like iho al i ka akaaka no ka lealea. Me he la o inaua wale no iwaena o ka lehulehu *ohua, kai hoopoina koke aku i na hiohlona o ka ulia poino nana i peiupelu na wahi au o maua a hauhalaki ana i kahi hookahi. Ke panee malle la ke kaa, ke nou mau la ka ino, ke puukiuki nei keia a me keia e nune ana no kela hulihia, ke liuliu ia mai la na wahi moe no na ohua oiai aohe manaolana o ka hiki i ke kahua hookio kaa mua mainua o ke kakahiaka, a oia ka'u i ui ae ai i kuu hoa: Pehea ka hooiuolu ma kahi moe? A p<jhea ka hoi oe? wahi ana Ina e waihoia mai na'u e hooholo, eia ka'u, pela iho no au e noho ai a ao. Aohe i ike hou ia aku ka hopena. 0 ka pono no ia o ka liuliu e, wahi ana. Ina pela e kauoha ae au e waiho no pela kou wahi moe a luhi oe i ke ala ana aiaiia moe. Ua pono ia ke makemake oe. 1 mea e uluhua oie ai na hoa ohua i ka maua walaau, ua hiiinai hope ae la maua, hoopili kokoke ioa ae la i na poo a kamaliio iho la me ka leo haahaa.' Ua hoomanao anei oe i ka'u I pane aku ai oiai ke kaa e walawala ana? He wahi awe'awe'a hoomanao iki ko'u ua kamaiiio mai oe i kekahi mea, o kela haule ana nae o kakou, pau ai i ka helelei tnai kuu poo aku, wahi ana, hou mai hoi oe. Aohe o'u manaoio aku la i kana. No kona noi ana mai hoi e hoike hou aku au. oia ka'u e olelo ae, he kaa ana aku ia ma kona aoao ka makemake e maopopo ua mau oieio ia» oia ka'u i hoomaoe hou aku ai: Makemake anei oe e pane papalua hou aku au? Ae, ina nae ia he mea atto nui, wahi ana., Paa koke mal la no kela i ke kale me keia pane ana, a he hoi hou ana mai hoi ia na*u e hookuanui aku i ka boike me ka pane ina aku iaia: Aohe no hol he mea ano nui loa, eia wale no—u& aloha au ia oe. Oia*waie iho ia no? Ae. e Violeta—iia wale no. Aole keia i pane koke mai, a ke kaU aku la au i ka haina o ka'u~ He mau minute okoa paha keia hakanu ana i maua, pane aku la au: Eia au iloko o ke kulo. mai pohihihi kou noonoo no ia mea. Aole ia he olek nane. Uaiioko mai o'it—Uoko loa. Maj ka wa mua o kuu iohe ona & me ka ike maka ana i& oe, aole ioa he inanawa 1 neie ko'u hoomanao aloha nou ma ia hope mai, wahi a'u. X keia po, ia'u 1 noondS Iho ai aU o< iioko o ka piiikia, ua hauoii loa au < haawi i ko'u ola na ka hoopakele am

ia oe, \ aJoleta, € hoohala anel oe i man&wrs no kau pune mai. wahi hoa &na. KupanaiUa maofi io hoi kela haawina 1 loaa ia o**l He pineplne anei kou kauholaia nje ia ano? wahi ana. Aole loa mamua aka o kuu wa i ike®aka ai ia oe e Valoteta. Alaiia, ua pono ole no la. Kai no hoi o kou hoomaamaa piuepine Iho & w&lea, eia ka i kiaohi loa no. E Miss Valoleta hoi e— \cahi a'u ine ka hooinaina ikl aea iho nona. maina Miss Yaio!eta, ua kohu no ia ke puana kohaea mai oe. Vaioleta, he opiopio oe a ua maopopo ia'u. He umikumamaono— Umikumamahiku. uahi ana i hoopololei mai ai. Ina peia, I umikumamahiku hoi ha— he mau makahikl i kamaaina ole i na koina e like me ka'u i pane aku neL E hal aku au i ka ofaio, pinepine ko'u lohe ana mamua ou, wah ana. Pela io anei hoi? wahi a'u i hookanaaho aku aL Ae, e Teremaine. Pineplne ko'u ikemaka a Ilhe pepeiao a heiuhelu ana no hoi i na moolelo hooipoipo—maloko o na buke a ma na hale keaka. Koe wale no keia, o na hooipoipo aloha e hoikelke maoii ia mai ana maiuna o na papahele o kahi keaka, he kukuii okoa aku no kahi ipo imua o kekahi ina he mea ia i aloha nui ia. A malia paha o na hana oia ano maluna nei o ke kaa, he mea pono no e kapae ia keia hana o ke j kukuii, eia nae ke loa aku nei oe l kauwahi oia hana, wahi ana. 0 na hooipoipo hoakaaka nae kau e hoikeike mai nei, wahi a'u. Aohe io no oe i maopopo ia mea he aloha oialo? 1 kela wa no i maalo hou mal ai ke kahukaa e hoomaopopo i kana apana hana o ka hoomakaukau ana i na wahi moe no maua, a ia maua i hookuu aku ai iaia mai kona hooluhlia mai keia mau mea, ua loli ae Ja ka Vaioleta pane mai ka'u pane hope ana aku me keia ninau: Pehea ka" loihi o kou hookamaaina ana me na poe o kela hale ma alanui 18 komohana? Ua hoike «īai no hoi au ma ka'u pala-

pala hope ia oe o kela iaina teiegarapa a kaua. O kela la o'u i loaa ai i ka poino, oia iho la no ka la mua loa o ko'u hookamaaina ia ana ma ia hale. A me ia ano kamaaina ole no, eia nae ua puiama maikai ioa ia oe me he mea nui la ia lakou? Ua oi loa aku mamua o kau a* me ka'u i koho wale ai. He wahine opio ui paha kahi o ua haie la ou I noho ai? Nalu koke iho ia au i keia ninau maiia paha he wahi ano llli kona 1 kela wahine opio e pili ana no'u, a ina lo pela ke kaona, alaila, ke mai la ka manawa a'u e ike ai i kona aloha no'u, a oia ka'u i pane aku ai me ka leo oluolu: He oiaio kau i pane mai la, he wahine opio<a he kuleana hale. He maopopo ole nae ka'u hoohalike ae i kona ui, hookahi nae mea hiki ia'u ke puana ae, he oiu waipahe kona. A ua maiamalama iki paha oe me kekahi mau «iil ana nona? i muā ai, oia hoi he wahi ani lil kina i kela' wahine no'u, a i wahi e maopopo ai ia'u I kona manaoio ua pane hoohemahema | aku Ia au: j Pinepine ko'u ike ana iaia. Pinepine kona launa pu ana mai me a'u i kela a i me keia la. v ' Iloko anei o kou keena e noho ana? Heaha hoi ke ano o kana hoohuoi, oia hou ka'u e nalu ana; he oiaio ke nalohia loa aku la ke kumu olelo mua, oia

ka-'u e ake ana e hoi hou aku maua a kamaillo maluna o laila. Eia nae hol I keia ke hoolalau mai nei me na ninau j noohuol, a ke ano paupauaho mai la au. | Is. hoike aku au ma ko'u keena ko m lua wahl launa mau, kona makaala i vo'u oluolu ae mai na paiapu a me & noho ana, na lawelawe manawalea wiie a kona mau hoa noho hale no'u, alpela aku. kole anei he hiki e keakeaia kona k mo ana aku iloko o kou keena, wahi a a. manao nel au, aole. pehea kou manao e hooholo al i ka p no a me ka pono oie oia hana ana? S T o ka hiki ole ia'u ke hoomanawanui h u aku me keia mau hoonieie e pili a a i ka mea aole i kuleana ia maua, 0 pane kahamaha aku la au: 2a, e Vaioleta, aoie he hana pono nkia me a'u he mau mallhini, e noil a: 1 i ko hai kuleana pilikino ma ka >huoi wale. Ua lohe mua aku nei oe, bl: lohe hou oe, ua haawi mal oia i komau kokua ana a pau no ko'u poni, ii< hana i hiki oie ia'u ke hoopaakiki i ni hoomalkai a me na halelu nona. He ai ia no'u, aole nae au i ae aku e paa pt au me ka aie kuapapa, no ka mea, 1 »'u oluolu iki ana ae a hiki ia'u ke f, ua kau koke au maluna o ke ka& i aalele iho la i kela hale. fu e kamaill.a na —^ h< e, ke neenee tnftl la kela a pili loa ra kuu aoao, a ke olu wale la no au 1 hoomaopopo ana iho, aia he wahl kieana kona o ka neenee ana mai la ki a. a pili loa ma kuu aoao, a ke olu w te la no au i ka hoomaopopo ana iho Eii he wahi kuleana kona o' ka neenee xi l mal a pili me a'u Uoko o kela mau ol la >l«la mal nei hoi oe mamua koke lho m&kemake nou ia'u, kahi ana e h<oi£ele mai ana. - H4 aloha ko'u ia oe maluna ae o na eniala pau iloko o ka honua, wahl a'u ene ia olino o ka hauoli. A ina peia ke kupaa lioko ou e holo beil»i no ka pahu eo o ko'u mau noonoo malkai. e ae no au ke komo hou ole ae iioko o ka haie o kela wahine. Hopu mal la kela I ko'u lima i kona wa ? puana malie ana i na huaolelo maroua ae o ke kuio. a aia he mau ma* ka iinl nui ke nana mai ana iloko o ko'u. He kamaaina anei kona i na ino huna ia e plli ana no Kamila, a i ole he tiU maoli paha kona ma keia kukala okoa ana mal na'u oia ke hoomanao au mai kela hale mai o Kamlla? Aka, ua panal mai oia ! ka uku no ka u koi he aloha au iaia» ua hooulu hou ia mal ka ikalka Uoko o'u, ua hookaakaa ia ko'u uhane. a pela au I hoola iho ai me ke kaomi ana maluna o kema mata !ixna palupalu l ko'u mau Ilma. a pane Iho la iaia me ka leō haahaa: * Ina he mea pono la e kuikahi pu ai kaua. ke ae aku nei au aolo e klpa hou «naloko 6 kela hale. Aka. e hlki anei ia'u, mahope o ko'u apono ana aku nel 1 kou ro£nao. e ninau aku ao keaha la

ke kumu I uhi rs«! al ka rr»anao iloko oa e ke«kea mai ia'u i ke kipa ana Aku nia i& bale ir.akamaka ? Ua ike an»t oe l kekahi 01«?» huna ns> ka haku wahfne oia h&ie^ Akahi au & m&opopo ao ia aīa ka he mea hu»a pohihihl k«kaht e pili ana ! kela hale nani o Kamiīa, a he mea hou keia na'u e hookuku ana i na hocrua~ Eao hope me ke pahaohaa Oial au e luiumi ia ana me keia mau noonao, ua pane mai la kela: O ka manawa raua I ieaopopo ia'u e pili aoa Eooa. oia no ka po mamua iho o kela hoouna paiapala ana o kaua ma ka telegarap& pokaa kuaina. a i kek&hi ia mahope mal o kuu haaiele ana aku ia Nu loka. He makemake ka'u e ninaup aiapala aku ia oe, a no ko'u maopopo ole i ka inoa e kakau iho ai. hui pu hoi me ko'u ilni e Ike I ka mea oiaio. nolaiia i oki pu ia al. E nlnau aku au ia oe—aia anei he wahi keikikane pu me ua wahine opio la? la'u i ae aku ai aia he wahi keikikane nona paha na makahlki ekolu, ninau hou mai la kela: La ike anei oe i na makua nana ia keiki? Ka! ua hal mai keia wahine opio ia'u he piii makamaka kaawalel oa oia. Aiaila, aohe io nana, et%! Alawa ae 1& &u a ike i na nanaina pihoihoi 0 Vaioleta ia'u i pane aku ai iala: He fiaio aohe nana—he vrahine mare kane ole ia. Ae, a ua ike no au la mea, wahi ana. Niho mumule iho ia - maua no kekahi mau minute a hiki i kona ninau hou ana mai: He nanaina like anei ko ke keiki me kona? He uuku loa, wah a'u. A i oie me na nanainap aha o kekahi mea au i ike ai? wahi hou ana. Ua hoohikileleia au me keia ninau, a he hiki ia'u ke hooiaio, ua loaa ia'u he wahi awe'awe'a o ka hoohalike ana i

na helehelena o kela wahl keikl, oia o ! Faraneke, me kekahi mea a'u i ike ai 1 mamua, a o ua mea la hol ka'u i noonoo wale al aohen ae he maopopo, owai la ia, a he hoole ka'u halna no kana ninau. A o ua wahine opio la no paha ka mea nana i hoike aku i kuu inoa o Vaioleta ia oe? wahl hou ana. Ua hoole aku la au i ke kupono ke pane ma lan inau, a me ke kupono ole ho! ia mauae hoi hou i kahi o ka ohikihikl mal i ko hai poopoo, aka, ua noke mai alno keia l ke koi a hikl i kuu haawi pio ana me keia pane:

E hoike aku ana au i ka mea hlki ia'u, a nau ia e kaana iho. Mahope iho 0 ka panai paiapala ana o kaua ma ke telegarapa kuaina, ua hoohala iho ua wahine ooio la mp a'u ma ko'u keena. Iwaena o na kamakamaiiio ana, ua hai mai la kela aia au iloko o ka hooipolpo aloha me kekalii mea, a o ua mea la hoi a'u ialoha al, oia no o Vaioleta. Ua maopopo pu no*hol iaia kela telegarapa apuhi a kaua, a nana no i hoike mai 1 kona ooki ana i ua telegarapa nei o ikeia a loaa na hoohuoi. Tn^ar < ho'i^ ,a kou ninau ole ana 1 kahi Uan inau no hoi' au a ua hoolel oa mai kela. Ua mai no hoi kela aole loa kaua e mare ana, aole no hoi e hookoia ana ka'u mau hooikaika ana e loaa oe ia'u, a i kahi la ae no, haalele oe ia Nu loka.

Mumule hou iho la o Vaioleta 110 ka manawa, a ua hoao au e hooluolu iaia. He haohao nui ko'u i *ona ake nui e maopopo na mea pili no Kamila, a ina paha au ihoike aku i ka y»aa ponp ana 0 na palapala a maua ia keaha la kona manao malaila aiu au iaia aia he ohumu kipi ona a me Kamiia, oiai ua hue ia mai la na mea huna a maua i hoHala ai a oi waie aku. Aoie il iuliu, nala mai la o Vaioleta ia'u me na makaianoi nui a pane mai la: I E Mr. Teremaine, he ma olelo palaueka wale iho no keia a ka i i keia po, owau nae kahi 'mea mam e hai aku. Ke 1 mai nei oe he aloha & ia'u a ke manaoio nei au; oluolu an oe e hooko 1 ko'u makemake? I

A make au mamuli au.|ia wale no ko'u kaupale, wahl a'u e oohiki ana. Ke manaon ei aii aole ( e hana naaupo; he makamae kou ol mua o ka'u e hoounauna aku nei. Ut le mua mai nei aole ekipa hou iloko c ela hale ou i noho mua ai. Ke hoi ho ei au ma ka olelo ana aku. a i hoi >u aku oe i Nu loka, e kipa aku nofc ma kona hale e ike iala a e hoaoe «a kiu hilinaiia mai. E hull pono oiwai Ja ia, owai kona mau hoaloha, Bna wahi e hele ai,. ka poe e kipa maUna i ona la. a me ka inoa o ka makui'ine o kela. keiki. O ko'u makemake kek|i mai ninau mai. Ke manaoion ei hii na kahoaka i hooaiaiia ia'u maiiāakaku o ka'u mau hoohuoi nona, au e hoohua ola ia mai sha 4 palauholke Wia'u ma la oe, me ko'u KWWk mau huaolelo. E hooka anei oe? Apo mai la o'* I ko'u mau Hma me na maka iini me hela e koi pu mai ana kona mau owohi maka ta'u e hooko l kana kauoha. i Ua hauoli au e hooko i kek&hi mea lloko o ko'u mana. A toe manao anei kou he hana pookela la ka noii ana i ka hai mau mea huna, alaila Kumakala aku ia lakou? Aoie no i iox la'u kou manao, aka, e hooki ana au mamuli ou.

Jna waie no e maopopo ia oe kek u 0 keia nonol a*«! wahi ana tne k a koikoi Ke hana net au t me ka manaolana e pakele ka po* a'u I aloha ai—a'u t a!e ai iko lakou ahonui. Ina aia lloko o kou mana ke keakea 1 ka ukali ana mai o ka popilikia mahope o kekahl ohana» e ku wale aneli ©e ma hal o ke ala a nana maka wale aku. , Aole, e Vaiolet&. E noonoo ae ana au i ka'u e hooko aku al no kau kauoha tne ke kumakala pa ole hoi i ko u kuilana. B kipa io aku ana au ma kela j hale, a ina mamuli o Ico'u hUinai ia e ' loaa ia'u ka maiamalama i ua mea e ipili ana 1 kona mea huna pohihlhi. e ! hoike mai no au me ka awlwi- A ina i.bo o ko'u hoopal ma la hana ana he pa- | lohia loa nou Jmai o*tt aku* o ko*u hoI pena ia mlii ka hoomau ana aku. j Ke manao nel au he mea WW wale no ia ke pahonohonoia ano, wahi ana me ka onou ana mai imaa o'u he pepa {noa "me na huaolelo, Misa Vaioleia i Evana, East>ilie. XV ! He mea e ko*u hauoU ika loaa' ana lla'u o kona lnoa piha & mo kofea waW

noho, oi&l ala no ilaila 1 ua hoike aku ta au iai« pela. * He kamaaina anei 0« no lalla» waai ana I ninau mal al E Mia an» pahi ka pule ia u . hou iTu «? ht no-u • «*> He mea paakikl no ia e Mr o*ha nul wal# f «** aUaa,ahlfle ku P«-K:~-.wtisy£ cnr-. 0 u ** a " h * h, *« M». kau a* la a

Vaioleta ita kona kaa e kali ana» a n*lo aku U, a owau hoi, hele pololei la no k« hotele me ka mehameha. (Aole I paiL) HOOMA.IKAI NUI. -ts *" Mr - Lunahooponopono,- _ Aloha oe:-E oluolu oe e hoolaha ae l o'u hak 1 ka'u hoomaikai nul na , »oko o ka Apaponofo\i n akU hOl lōa Hawall Ponoi o ka t>upuu hookahl, no ko lakou KO.\SARRATT K.O. Not. u. im ° taan » k^>

HE HOOMAIKAI. E ke Kllohana Pookela, ke Kuokoa,— Wellna nui:-E oluolu ia mal e bu liuna Hooponopono maikai 1 ka awhJi hikiwawe no keia mau palapaia, no ka pahoia ana aku i oa hoomaikai i ko makou Senatoa i ka Hon. J. D. Paris, no na makaainana o keia mau Kona a JElua, Apana Koho Elua a Mahele Eko!u a me Eha o k& Mokupuni o Hawaii: O makou o na poe koho balota o ka Maheie Ekolu a me Eha, Apana Elua o Hawall, Teritorl o Hawali. ma o ko makou mau komite la. Oiai ma na iono i loaa mai ia mikou no kou koho pono ia ana i Senatoa no Mikupunl Hawaii, a makou hoi e hllinal nel he oiaio ia mau oleloia no ka hookoU. Oia ka makou e pahola nui nei l na mana lani me ka makou mau leo puie: "E hanaia ka haim no ka pono o ke lehulehu me ka holopono m« kā kokua mailuna !oa maL" O keia ka makoo l«o puie. <

O makou ma o ko makou komite la. JOHN KEALOAUI, G. W. IKAIKA. SAMUEL HAANIO, Komite. Kaawaioa, Nov. 7, 1900. I na maka&inana o ka Apana Eiua, I ilahele Ekolu & nie Eha. ma o ko : oukou mau komile la: J. Kealoaiii, D. M. Kilinahe, Sam"l Haanio: Aloha;—Ke haawi aku nel au ! ko'u hoomaikai a mahalo ia oukou, Mamuii! o kp oukou hlilnai aoa ia'u I Senatoa I no oukou. nolaila, ua iiio au i kaawa na oukou. A ke hlki mai ka wa noho o ka/ Ahaoleio, ua makaukau au e laweiawe no oukou ma na mea a pau a oukou e waiho mai ai ma ko'u lima, a e booUuLika a me ka pono kaelike o ka Panaiaau o HawaiL Owau o ka oukou kauwa, * JOHN X>. PAHI&

HOIKE O NA KULA EUANEUO O KO HAWAII PAE AINA MALALO O KA HOOMANA KARISTIANO NAAUAO. | Ke hoikeia aku nei ka lohe ina Kula | Euanelio a pau maialo o ka Hoomana Karistiano Naauao, he mea pono i na Kula Euanelio ke malama i ka Hoike Makahiki Hou ma ke SabaU mua o lanuarf M. H. 1901 e hiki mai ana, ma ko lakou mau Apana pakahi iho. E ku, e aia, e paio i oa enemi oonei, e hapai i ke ke'a o lesu i auhee o Satame kona puali. Mililani ia le«u la. Lani ia leau ia. Kauwa a ka lehulehu, JOSEPH P. KAPIHE, Kahu Kula Euanelio Nui o ka Hoomana Karistiaao Kaauao o ko Ha- ' waii Pa* Alna. ' Kaoiinook»m*inm>T>ma ehuieh, Paowete» Maui, Nor. 1* im.