Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 50, 14 December 1900 — Hawila ke Koa A I OLE Magarita ka Ui. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Hawila ke Koa A I OLE Magarita ka Ui.

' "Ma ki rnr<u.'i ;k-, ' rr.ak«?. aka. «a mau'- 1 - *>'■ al" n*' oia, a k'-* h<y>talo rr.ai r> i Kona hauu s k*ia «a no la m*a. NV.!al3a, o ko'u manao he mea pono ' ia k«- hoihuiia aku irr.ua tj kona makuakaiH' alii a o k;t p<>e nana e'.a e boihrvS aku ana a ho<-a imua o k* aloaii! o kor.a aina. he m<ra pono ke hoike ia aku rsa m«a nialo a pau e pIH ana i»o kf kumu o kona hoehaia ana. Aka, ola apana hana no na** aia la malalo o na kuhikuhl ana a ko oakou alakai I keia wa, a me he mea la o ka wa kupono keia r,o kakou e kukakuka pu ae I k"la wa kauofra koke mal la o Hawila i kona mau kanaka. he mea pono ia iakou ke noonoo no kela meau Ua t ooholo ae Ia lakou a pau, a ua hoomaka iho la lakou e noonoo. He nui ra manao i hoea mal mal waena o lakou o kela a rne keia o ke anaina. A ua lolhl hol na kamailio ana, a e kuu makamaka heluhelu, he mea pono ia kaua ke hoopokole ma keia wahi no kr-la mau kukakuka ana a ua poe la. 1.,"a hoohoiola ae ia e lakou, aole e holhol aku i ke keikialii i kekahl la ae, aka, e kaohi iki i kona hoihoila ana aku a hikl i ka hol hou ana mal o Hawila ma mai Italia mai iioko o na la eiua. T T a hooholo pu ia ae la no hol e 1110, na alakal a me na hooponopono ana 0 na hana o ka hale kakela, olal ko Hawila nwi wa *• kaawale aku ai, malalo o ka naita Makarofa a me ke kanaka amara. Mahope.lho o ka hooholo ana o keia mau nianao. ua hookuula ae la ke analnn, a ka'uoha aku la hoi o Hawlla i kona mau kanaka e hoi aku lakou maluna o ko lakou mau lio a hiki 1 ko lakou wa e kauoha hou ia aku al. i Alaila. pane hou mai la o Makallka | la Hawila: "E ae mai hoi oe la'u, ua makemake au e ike ia oe no kekahi manawa pokole, a hoea mal hoi kou manawa e hele ak ual, a walho hoo- ( kahi mal oe la'u." Ia manawa ku ae la laua iiuna a me ke kulkul ana ua komo aku la laua iloko o ko Makalika rumi tnoe. Maanoi laua I kuka Iho ai me ka oluolu, me ko Makallka hoike ana aku hol Imua o Ilawila no na olelo wanana a Monlka 1 hoike mai al Imua ona, no ko laua manawa e mareia al, a me ka hoea ana mai o ko laua wa e hookaawaie hou la ai, mamuii o kona haule ana lloko o kekahi hoowalewale nul e hoea mal ana, a wahl a ua manu nunu ahlu la o Rokenekai i pane ae al: "E kuu aloha, pehea la e hlkl al la'u ,ke manaoio i na olelo a kela makuahine hookama o kaua? "He mau olelo pohlhlhl loa kela e hlkl ole al la'u ke manaolo, olal ua lke no oe. e Kuu aloha nou, aohe he mea nana e mawehe ae a hikl I ka luakupapau. "Nolalla, ke nlnau aku nel au la oe, pehea la kou manao no keia mea?" "E kuu Makalika aloha," wahl a Hawlla I pane aku al imua o kana Ipo, "ke nlnau mai nel oe 1 ka mea pohlhlhl la'u, ka mea hlkl ole la'u ke hoike aku he olaio, a e hoole aku hol aohe he olalo. "Aka, ke hoomanao nel au i kekahl moolelo kahiko ioa, a ma ia mooielo i hoikela ai I hewa ka honua nei ma o kekahi wahlne Ia no kona punl ana i ka hoowaewalela ana mal. "Nolalia, o ko'u manao, he mea pono la oe ke hoonalowale aku ia mau olelo malloko aku ou. a e kall malie hol kaua na ke au o ka manawa e hoike mai I ka olaio a me ka oiaio ole o keia mau oielo a ka leeie Monlka. O ka'u wale no e hoike aku nei ia oe. e noho oe me ka hoomanawanui, a e hull hol hou ae au no ka alna hanau o kaua. "K llke no hoi me kou ano mau o ka oluolu a me ka waipahe pela no oe e noho ai a inalama aku 1 na kanaka o knua, mai ka poe ola a l ka poe I hoehala. "O kou malama maikai a oluoiu ana la lakou, oia kou mea e lilo ai i opuu momi makamae iloko o ko lakou mau puuwai. a e nana mai auanei lakou maluna ou ma ke ano o oe ko lakou Moi wahine i aloha nul la. "Nou iho hol a me kou maluhla, o oe no ka lunakanawal nul nana « hoopuka 1 na oleio hooholo i kupono l kou makemake, oiai i hiki mai ka manawa e hookuieana pono al au maluna ou, eia no au I ka lewa kahi i hekau al, a ua ike no hol oe ia mea," Aiaila. hookuu ae la o Hawiia i kana kamaiUo ana. a o ko Makalika wa hoi la i ninau mai ai: "Pehea la ka iolhl o na la e kaawale aku a! ee a hoi mair* "Manno au. he eko)u la. a me he mea ]& nae o Maiavalia o makou ke hoi e mai ona i ke ahiahi o ka la apopo» a o inaua hoi me Oto Berlana i ke ahiahi o ke kolu o na ia mai ka la apopo aku." "Ea," wahl hou a Makalika i i>ane m al me ka hlolo ana iho o kona mau waimaka: M E helo oe me ka hoomanao m&u moi no ia'u: no ka mea, o kou kaawale ana aku no ekoiu la mai a'u aku nel ua llke ia me ekolu makahiki kou kaawale ana. ' E hele me ka poina ole. E huli e ke alo ihope nei." Heom&u aku la iaua I ka laoa kukakuka kamallio ana a hiki I ke kanl ana o ka hora 11 o ka po. a la wa I olelo mai ai o Hawlla !a Makallka: "E kuu lpo, kuu aioha e, ke kokoke mal nei I ko'u \ra e hele aku al» nolalla, ke noi aku nel au i kou oluolu * haliu mai e mukl papaiina kaua a e hele &e au: "Malia ala ilaila, Ka hale noho a ka II ni; Noweio ta i pau pono, Na liiili a ke akamaL" la manawa laua I haawi a* a! ! na mukl aioha ana a ko laua mau lehelehe. • hooma-u ana ho) kekahl i kekahi, a pela i puana ae ai ka mea h&ku mele, a kaua pu hoi e ka makamaka heluheJu « hooheno Iho li I kela mele: "E oman kawill kaua, I lawa pono na makemake; Hooheno lho oe, hooheno ole a«, Lawe no a 1110, hln no a wela, Ul al kaua I ke kumu o ka hana.** Ia manawa ku ae la laua Uuna, a me xe kulkui Uma pu ana hol haalele iho la lana I karaml moe o aMkallka a ko-

r.v, aku la laua lloko o ka nimi h'«>kipa. I kmanawa i kauoLa. aku 3.: o Ha»"isa 5a Malavaiia e kahea aku o:a i na a pau e akoakoa rnai Uok»> o kr k**r..a !:o-->klpa <4ai ua mai jnarawa e iho as la Melor;o na Xi3u«a. l?ok'> h'A o na mirute pc-k >ie ea ak"»azt.r\ la na rn?a a paa e iike rr.~ ka Haw,!s, kauoha. A ia n anawa hoi I holke aku al o llav.;ia 5 kor.a manao imua o kona mau fcr nloha. ' E o"u maa makamaka," wahi ana. ke kokoke mai uei ko'u wa o ha&lele iho a5 ia oukou, a hu£i hoi aku au r.o kuu aian hanau. ao!e no ke aloha ole Uoko 0 ko'u puuwai, ke kumu o keia ho-ikaa-wale ana a kakou. oia no kuu aloha no oukou a pau, he mea !a I polena paa ia iloko o kuu houpo. Ua hoike aku no au imua o oukou 1 na kumu nui o ko'u hele a haalele iho la oukou mahope iho nel a me he mea la iloko o ekoiu la mai ka la apopo aku e hul hou no kakou maloko o keia wahi. "Manao nae au, o Malavalia o makou ke hoi e mai ana me kekahi o na makaukau a'u i makemake loa ai e loaa la "Nolaila, I ko'u haalele ana iho la eukou, he mea pono ia oukou ke noho iloko o ke apo aloha o ke kuikahi, e hoo manao mau ana hoi he poe |\oahanau oukou a pau no loko o ka ohana hookahl, e kial hoi oukou me ka makaala loa no ko oukou palekana a me ka palekana hof o na wahine a'u e haalele iho nel, a ke waiho aku nei au i ko lakou maluhia a me ko lakou mau palekana iloko o ko oukou mau lima. "E hoomanao oukou, a e ae mai hol 1 ko'u leo e uwalo aku nei imua o oukou, e nana oukou a e klal i kuu Makalika aloha nei, a e iike me ko oukou haawi ana mal i ko oukou mau hoolohe ana ia'u, pela no hoi oukou e hana aku 'ai ia mau haawina hookahi iaia. | "Ke haaleie iho nei au iaia i makuahine no oukou, a o oukou auanei hoi kana mau keiki." | A i keia wa i huli iho ai o Hawila me kona mau waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina, a kamailio iho la ia Makalika, oiai no hoi e kulou ana kona. poo lalo me ka helelei ana o kona mau waimaka, a kahea iho la oia: "E ia nel, e kuu Makalika aloha." } Alaila. ea ae la ko Makalika poo iluna, me ka ninau ana ae me ka leo haalulu: ! "E kuu aloha, heaha ia, e pane mai a e hooko aku no kau kauwa wahine nei, ' aka —" I Aole I pau pono loa ae na huaolelo hope a Makalika i makemake ai e kamailio mai imua o kana mea I aloha ai, ] aia hoi ua palulu koke ae la oa I kona mau manao kupilikil o ke loha me ka 'uwe ana. | He oiaio, e kuu makamaka heluhelu. ; he manao keia I hooniia ai ka puuwai o kela a me keia mea o loko o ke ana- ! Jna e ku poai nei i ka kaua mau mili'mili, a no laua na waimaka e hiolō ana ma ko iaua mau papalna, ua haloiloi e wale mai la no na waimaka o kekahi poe e ae. » A e hoomanao iho hol kaua, e kuu 'makamaka, ua kaulike keia haawina mokumokuahua o ke aloha maluna o Perekila a me Malavalia, oial hookahi no kulana mawaena o iakou a pau, oia no nel mea he aloha, ka mea i hooipola ma na lalani mele: | . "Hiki mai ka manao I Kupouli— » Aneane no au e uwe iho, I kau mea nui la A e ke aloh&." Ūa ku iho la o Hawila me na hlona i penaia me ka hooluu o ka mea 1 haehaeia kona puuwai e ke aloha; aka, o kona hiona kuoo nae, aia no ia 'ke oiino mai la. | Awihi hou iho la ia maluna o kana mea i aloha ai, a kau hou aku la kona llma akau maluna o kona kipoohiwi, me ke kahea hou ana iho: "E kuu Makalika, e hoolohe mai i ka leo, a malia o kuu leo hope keia ia oe, a kaawate kaua no ka wa mau loa, olai owai ia kai ike l na mea e nee mai nei maluna o kakou?" , AUIk, hookuu ae la o Makalika i kona mau Uma mai kona mau maka ae, a nana mai la oia ia Hawila me na helehelena a kaua e olelo iho ai: "Pupule la pua 1 ka noe, He kahlko nanl no ke kino; 0 ka hue ae a ke aloha, HalH paa I ka nui kino." I "E kuu Makallka," wahi a Hawila, "e nana oe I keia poe, o lakou auanei kau poe keiki oiai au e kaawale aku ana mai a oe aku." A 1 kea wa hull ae Ia oia a kamaillo aku ia imua o kona mau hoaloha, oia hoi na naita Hunegaria: "E o'u mau makamaka, e nana mai oukou I kuu Makaiika nei, oia auanei ko oukou makuahine, oial au. e kaawale ana mai a oukou aku." | I keia wa i ku Iho ai o Hawila me ka pane leo ole, oial ua hele mai la na' ho- ! onl ana a ke aloha iloko ona a haale I ka lihilihi maka. • U& hoolai iho la hoi na eheu o ka 'meha maiuna o na mea a pau o loko o ke anaina, me he mea Ia ua komohia lakou a pau iloko o na haawina koikoi a ke aloha. A hala he m&u minute o keia hoolai ana, la wa 1 pane hou ae al o HawUa: . "Ano, e na lede a nie keonlmana, eia ke'u manao hope: Ia oukou e na keonimana o ka makakila, aia ko oukou hooponoponoia ana malalo o ka naila Makarofa a me ka naita Sepania. A he mau kanaka kela I kamaaina ia oukou. 0 ko laua mau leo o ka oukou ia e hoot lohe ai, a o ka laua mau kauoha o ka ouko uhol ia e hooko ai; aka, maluna o ( na mea..e ae & pau, e hoolohe oukou I ka leo o ko oukou makuahlne a'u i haawl aku nel la oukou. | "A ia oukou hoi e na !ede, e haawi oukou l ko oukoa mau malama ana no |ka poe e walho mal la maluna o ko la> ,kou mau wahl moe, e malama ia lakou me ka hoomanawanul & hiki I ko lakou {palekana loa ana mal ko lakou wahi w.oe ae. | "Ano nae. e kuu Makalika. e haawi 1 kou mau hoolohe hoomanawanui ana l na leo o ka kana mau keiki. a pela oukou e noho kulkahl al a'hiki I ka wa a'u e hol hou mal at** 1 kela wa oia 1 huli iho al a honl Iho , la I kana Makalika, oial hoi ko laua leau waimaka e hiolo ona ma ko laua mau papalln, me kona pane pu ana lho bol: "E kuu M&kalika aloha» ka onohl maem&e a knu puuwai e hlipol nei, e noho oe me ke aloha 1 kaomUa, mai hoolilo oe lala I alll maluna ou. o aha auanei ola ia oe Uoko o ka pouii pohihihl; aka, e nohoalii oe maluna ona. a e kaoml pono ho oe 1 kona mau eheu malalo o kon mau kapu&i, a pela auanel e hiki ai l&

ke kaoml i ka.ua. auu konik ini ana i Hoko s> kou pnuwa:. I * Nolaiia, o « a sie a'o e b«te pa aa 3 V:2ua a haawi aka i kuu aioha hope i i r3 keiki a kaaa v a hele ae au ao ka niea i e por.c< as kaua, a o kakou pu no> hoi a « īa wa ku:ku' Hrr.a pu se ia laua 3 a u haele aku la laua mawaena o ka poe a laua l kapa aku ai he mau keikl na S laua. ' l ko laua wa e h«? 5 .g aku ne't ala hoi j ua haule Ilke iho !a k> lakou mao kuli j i',a!o, me ko lakou rr.au h;ohiona e holke i iraopopo mai ana i ke sisa paa ia ana . 0 ke alofsa iloko o ko akou mau puu- J ] HeU' aku la hot »> Ha-wia a me ilaki- \ i Uka. a i ka manawa a HawLa e laiau.i aku ai i ka Uma o kekahi naUa Huee-1 garia no ke aloha ana iho, kamailio pu > < aku la oia I keia mau huaolelo: {i "E ka makamaka. ka mea a.'u e kapa |: aku nei he keiki oe na'u, ano e hoolohe 1 < mai oe ia'u, e kaawale ana kaua no na; 1 minule pokoie wale no. a oiai au e kaa- !< wae ana mai a oe mai. e nana ae oe i; keia wahine, ka mea a'u i hoopaa pono ; 1 ai iloko o ko'u houpo o kuu Makalika | aloha ia, osa auanei kou makuahine, a | e hoolohe oe i kona leo." | , Pela iho la ua Hawila nei i hele aloha j ai mawaena o na naita Hunegaria, a na ia nei na huaolelo hoalohaloha. he hi--010 wale no kā na waimaka ma na papaiina o ua poe la, a nawai no hoi ke aloha ia he mau olelo maoii uo kana i lupea pono ia me na wiliau manao hoonaueue puuwai. A i ka pau pono ana o ko Hawila haawi ana i ke aloha l kona mau hoaloha ua huli ae Ia ia a me ka naau pumeha-. na honi aku la oīa ia Monika a me Sidia e llke me ka hana ana a ke keiki aloha io 1 kona mau makua, a mahope iho o keia, haawi aku la oia i kona aloha i ka lede Perekila, me ka olelo ana aku: | "B ka lede maikai, e noho olua me ka heomanawanui, oiai he mau minute wale no ko kakou e kaawale ai a hui hou. 'a eia maua ke hele nei." j Alailsu huli hou ae la ia a honl hou iho la i kana aloha, me ka pane pu ana iho: "O ka'u honl hope loa paha keia ia oe, e kuu aloha?" A ia wa i pane ae ai o Makalika i kana ipo: "O hele ae, e kuu lei aloha. aohe no a'u makana e ae e haawi aku ai ia oe, aka, o keia wahi honi hope wale no a kaua." 1 A ia manawa huli hou ae la oia a kunou aku la imua o kona mau hoaloha me ka hoike ana aku, o kona wa ia a |rne Malaval!a a me Oto Beriana e hele aku ai.. | A 0 ka'manawa ia i haalele iho ai 0 j t Hawila a me kana aMkalika aloha e ukaliia an hoi e n makaula wahlne Mo'nika a me Sidia, a pela hoi me Mala[valia me kana ipo Perekila, 0. Oto Be!riana aku no hoi a me na nalta Hunegaria a pau. Ano, e kuu makamaka heluhelu, eia ka kaua hiwahiwa ma ke alahele e kau aku ai oia a me kona mau hoaloha elua maluna o na hoku o ko lakou mau Uo, a no Italia ka pahu hopu. "Lilo oe i ka anapau a ka lio, Haalele ke aloha mahope." Ia Hawila ma i hele aku ai a hiki ma ( kahl e kuku ana ko lakou mau lio, a jmamua o ko Hawila hookomo ana aku i kona kapual iioko o ke keehi a kau aku iluna o kona lio eleu, ia manawa i 1 huli ae ai ka Manu Nunu Ahiau o Rokenekai, paa aku la i ka a-i o kana aloha a me wa leo walohia pane aku la oia: "E ike hou no oe ia'u. e kuu ipo. a' hele aku oe; aka, e hoomanao no nae , oe, 0 ka'u mau wāhi mea wale iho la no ; ,nei e hiki ai ke haawi aku ia oe, oiai ua pale e ia mai no hoi au e ko leo, ina no hoi paha ua paa mua kaua i ka matereImonio ia, aole hot he olelo ana." Alaila, hooko iho la o Hawila i ka leo o kana aloha, a pela no hoi o Malavalia i kana ipo. A o ko laua manawa la i kau ae ai maluna o ko laua mau lio, a pela no hoi 0 Oto Beriana, oiai na leo kupinai o na kanaka e huro ana me ka ikaika. I kela wa i haa kainepu ae ai na lio o-Hawila ma. oiai hoi ka lakou mau aahu kila nanl e olapa ana me ka hiehie nui imua o na onoh maka -o na mea a pau. Aia ke aliiwahine o ka po ke kiola pau la i kona malamalama nui maluna o ka ili o ka honua, a ua waiho wale na mea a pau, a me he mea la aia i ke ao. e llke paha me ka mea e hooheno mau ia nei: "Nani wale e ka mahina, E konane nei i ka po lai; j Kukui malamalama, i O ke Aupuni o Anehila." | Olai no hol na leo kupinai o na ka- ; naka e wawalo ana me ke ohohia, ia , wa I haawi like mai ai na koa opio eko- J lu i ko lakou ma ualoha hope imua o ( na mea a pau e ku aku ana, a hoohuli: ae la lakou i ko lakou mau lio a puka t aku la mailoko aku o ka pa; a kamoe 1 aku la ko lakou alahele no na kalaulu t o Italia. 1 E kuu makamaka heluheiu a hoa ho- I lnainau hoi o keia moolelo. ma keia! wahi o 'ka kaua nanea. e hoohuli ae | ana ka kaua nana ana a me ka kaua | 'mau makaikai ana i na £oaloha ekolu ma ke alahele i ka alna nani 0 Italia, a e hoomaha ana hol ka kaua kamailio ana no aMkalika ma. Ia Hawlla ma I haalele iho ai i ka pa 0 Melodiana Kakela. e like me kau i ike ae nei, e kuu makamaka heluhelu, ua komo aku la lakou iloko o ka ululaau | hlhlpea a na lau laau o ka wao, a o kahl hoi a ka makani noho waokele e j pa aheahe ana me ka maikaL . | I ka hele ana o ua mau opio la a hiki 1 ka wehewehe ana mai o kaiao, a hoo-1 maka ae la hol ka leo hauoli o na manu 1 'noho ululaau e ikuwa i ka poli 0 ke ao,' | oiai hoi ke moku mai la ka pawa o ke" ao a me ka po, a i kulike ai hol me ka oielo hemolele e 1 ana, "no ka hauoU' 'ana o na kelki a ke Kakahiaka," ia ! wa no 1 pa koaniani ma! ai ke kiu noho | waokele, a hoohuli ae la i na lau o na I laau a me na liko opiopio o na mea J kupu. * OiaV na hiona ohohia omamaka o ke kakahiaka nui poniponl e hoala mai. ana i na manao hoeaea manao hauoll,, ia wa i hull ae ai o !ltawila a kamailio aku 1 l kon mau hoa: "Auhea olua?" } Hooho Uke mai la hoi kona mau hoa | me ka pane like ana maJ: "Heaha lar' l | I& wa pane mal la o Hawila me ka, leo aloha imua o kona mau hoaloha elua: Heaha mai ka hol auanel ka olua. E hai aku paha au ia olua i keia wahi manao. a oia kela: Hele mai nel ko'u houpo a iupalupa me ke aloha no ka home malihlni a kakou i noho mal nei a haalele akn nei hoU \ "Oiai kakou e ike nel i keia man hiona nani e oili ma ne, ua lele e wale

mai la no na manao e b«>jku?u 1 kela&ela ana. £ ke aloha ilok> o'u. a. ;it? h+i mea i& e hoolale okoa mai āna n-> ia'u e fco<>rraba ae aw i ka ikliki o , uhar« Uoko o ka a n.a manu e hoohs-ao znrA n<ri ir.e k:> •*Xciiiiia. t? i:io v<ua a ; c!ua : • lEea hoolohe euu i ka'a rr.au ana ze. oīai ke po r i iho r.*i au ina hu-? koni ana a k»? aloha iloko <> kuv. papa- . umauma. aohe lae wahl mea a na'o • iki Iho. He kohu -hi k»\a e lalapa r.e ; eei, a ola paha ka i.'ai oleioia &i e nei ? rrea he aloha. he- ahi —eia. | "E hoolohe mai nae 'aa, p' ,s a pau ka'u kanaenae ana :j wa rtikS ai ia oiua ke pema mai, ina he manao ko olua e hana mal p*la." I keia wa l hooma-lo pono ae ai oia (Hawila) i kona. kino. e kau kehakeha ana hoi l kona poo me ka mohala mai- i kai ana ae o kona umauma. a ia wa ola i himeni ae ai, ola no oe o ka hone & ka ieo o ka manu. ka maopopo pono 0 na kiina k*o mele a pau. O na mapuna e'elo s ua Hawiia nei i puana ae ai ma k=»fa himeni rni ae ana. oia keia: 1 "F ka ol w*l malamalama. E ka r.ani i paulele ia: Kuu hlwahiwa. kuu ii'a. ! Ka maha o ki:u noha. 1 Slaf>wa ka hiona lamalama, ! Maalo no me he kinowaīlua *a; { Hoon-ah-!? ae no i kona pili, 1 I Me ke aloha i uoia a paa. Paa aku oe i kuu aloh'a, 1 Kaua pu no ma la hana: ; Aohe auanei kau e hemo ai, | 0 oe a me a'u— Kuu manu nunu i laka me ke alo- * ha. | O, e ka ipo, ka eha koni a ka manao, Ahea ia? Ahea hoi ahui hou kaua? D ko aioha keia e halia mai nel, E puia onaona nei i ke kino, ) Hoōkupouli ana i ka manao; Kohu ua noe i ke pili, ! Ka punohu paa i ke kuia. ! Ano, e ke aloha, Ke maau nei au no ka aina, j Kahi ou a me a'u i maewaewa ai. Komo kaua i ka malua a me ka hoiua, Ike i ka hana a ka iokoino. { 1 ole na mana lanf, ' Pakele oe a me a'u, i Kau kaua i ka aha kaulike, { Hui me na hoaloha o kaua, . Manaolana ae ka palekana, j Ē ke aloha a ike hou." Oiai hoi o Hawila e himeni ana me ' ka ui a me ka maemae. ua kaawili iho ( jla na noonoo hookolohe ana iloko o ko Malavalia ma mau houpo, a olelo wale iho la no laua iloko iho o laua iho: Nawai no hoi e pakele ke kupaa o ka manu nunu o Hokenekai i na hooheno ana aka kaua aikane. Oiai no o Hawila e kuu pau ana i kona leo nani, e o kolonahe kohaihai ana ma o a maanei o ka uiunahele, a i kona , hoiki ana ae ia wa i hoohikileleia ae ai ko lakou mau hauli i ko lakou lohe ana < a,ku ke pohapoha ana mal o kekahi j mau kapuai iio mahope pono mai o ia- j kou. A ma ka hoomaopopo ana aku i ke ; afto o ka haiuiu o na kapuai- lio e nee mai ana, me he kaoo Uo nui okoa no ia e nee mai ana. i A na keia mea i kona aku ia lakou he mea pono ia iakou ke komo ae iloko J o ka lilulaau a malaia lakou e kali ai a hiki i ke kaalo ana ae o ka huakai lio no lakou ka haiuiu a lakou e lohe .la. Nolaila, me ka eleu ua komo awiwi aku la lakou iloko o ka ululaau, a i ko iakou ku ana iho, ia wa i kaaio koke | ae ai he huakai lio I hiki aku ka nui o na kanaka hololio i ke 60. O iakou a pau ua aahuia me na kapakila ulaula, ma ko lakou palekaua ulaula e kau ana ke kii o ke poo kanaka make e like me keia malaio iho nei:

Me na huaolelo e poai puni ana: "He I ■make i na enemi a pau o ke alii o na alil e noho ana ma na pae mauna Alapine." I Aia hoi ma ko lakou mau umauma e kau ana he hoailona ano e, a malalo iho na huapalapala e like me kela': "AOHE O'U HOALOHA." Nolaila, ua hoomaopopo koke iho la o Hawila ma, a keia poe "hololio e maalo ae nei ma ke alahele, aohe ia he poe e ae, aka, o na kanaka powa no ia o Bu- . liona, ke kaikuaana mua loa o Hawila, |a o ka lakou hana o ka hoea ana ma na kaiaulu o Hunegaria, aole ia i maoIpopo ia lakou, eia nae ua manao no laikou ua hoea keia poe powa ma Hunegaria no ka imi ana i ka lakou mea i |#i ai, a owai la ia mea, oia ka mea po- 1 hihihi ia lakou ke koho iho. | ) Oiai Ua poe la e maalo ana aia hoi,' !me ke kuhao loa ua hoomaka iho Ia la- I | kou e ku, a ia wa i holo mai al kekahi {kanaka mai mua o ka huakai me konai . kamaiiio ana me kekahi poe o loko o ua ' huakai la, a eia na huaolelo a iakou i i lohe aku ai: I | "Ma keia wahi i nalowae iho nei na i meheu o na kapuai o ko lak"u mau lio, < a me he mea la eia lakou maloko o keia ! 'mau ululaau kahl i pee ai. ; "Pela io no paha," wahi a kekahi poe o lakou i pane ae ai. j ) "Ae," wahi aka mea nona ka leo i | rr.ua i loheia, "TSia lakou iloko nei, oiai' aohe mau meheu o na kapuai 110 ma- i ] mua aku nei." I | Aiawa i pulwa ae ai lakou no ko la- i kou iohe ana i kekahl mau leo wahinel e uwe kapalili ana iloko o ka ululaau, j mamua pono o kahi o ka huakai e ku < 1 ana. A lohe pu la aku la no hol ka ho-1 : oho ana o na kanaka me he mea la e < hakaka, a 1 ole e pepehiia ana paha ka- j hi mea. | f Na keia leo f hoopioo ae iua poe la,! 'a nolaila ua kauaiakoia aku la ko lskou ; ir.au manao aia paha ma kahi o keia j » mau leo ano e a lakou i lohe aku al e loaa ai ia lakou ka poe a lakou ! hanu 'mai ai mahope martt»H o na meheu kapuai wawae o na lio. | . Ia wa i hooho ae al ke kanaka nona, | ka leo mua a Hawila tna i lohe aku al' penei: 1 » "E na naita o Alapine.** wahi ana lj hooho ae ai, "e ttee aku kakou i kahl o' kela mau leo e uluaoa mai la e kuu mau ] heA." 4 ■ i a o ko lakou manawa no i& ! holo; aieu ai m« ka awiwi launa ole me ko | laleou hoolohe pono ana I kahl o n& leo e uluaoa mai ana. I i Aka, oka mea kopanaha nae, oia ko . lakou hoolalaula ana e ua mau leo la., No ka me*, ia lakou t holo aku al a mai \

kahi a lakou i n:sr.ao ai c:a kahl a i 'k<r>u ? ike a&a a; i na kino o ka ro* .. '♦skoa na h\»«*-p:h«xft-iv} a ? *ob«* : ai, aia **•"«! t?a !e*v. hoa r "■ Trrc-i *:= 'a ia «'«hi ' T^': - ' r r..* 4 -V: oko* h' - r.>:u. ' . : .1 k'-> ■' hooVo!o ana a!<u :k rt': : ī.jt U 5 . .' "i ■: k?-.: r,<-> » -ii ~3 -> <> r* "' •• ' e p«oh'> ana t-i man .\w-'a. ; 'ua loh-'ia ae la ka u«-vo r.tV ?V> k* . : Hona. k*> aoa o na !Ho hth!?i. ka hne n r.A ; • aiopeka a nw na ieo * ae h? nuL ī I k?kahs h->: ua nalohi.a ; la ua mau h'»pu<~ho H. a iiku , Ja lakou i ka $*«-> nanahe <> kekahi : ,♦» mele ana no kana mea $ aU*»ha ai. , i kekahi manawa lohe «ku la I-7.k ,vl 1 ,f ka haiulu ana o mau kapuai . lio iloko o ka uUilaau. i N'n kela mau !*?o heopi*"»» anr> f i h 110 " ' kala puanuanu a? Ikn maka'u ;!•>*>■> ° , lakou a kupu ae la n i \ rr,nn?.<> o ; ko lakou mau houpo ua hiv>punsnt!a ?a- | kon e na leo eepa o na uhane lapu o ka ■ > \ Xo!-$!a. iho la lakou. he .• mea' makehewa ia Jjikou 'a 'akou ke : hor'<n!o nku mp na wah! f '<esa *>att t*>o \o hou ia nku ai: tta t> "T«rn ; r r- P ??kou i lona r.a mt>a > 'ajcr?? f *t'H r">-n? af. 0 { n tri'. .- ::a r«v» r*n i k»? $ho 'ai a hrr v r'-» T rtr nanao o lr-.kou. asa no ia iioko prro? o kekah; ului.iau h'«hipoa | e kokoke at:r. i na kasau!u o k v aina o . Ital!a. i Ta wa i haalele aku a$ !akp»u $a wahi a hookolo mal la no kahi e loaa hou ai 'ia lakou ke alanus. I Tja nui ko lakou ploo no kein hoopttkakaia ana o lakou e kela mau leo eepa 'a ua kon\o loa no hoi ka mnnaoio o ko lakou mau puuwai he mau leo hoo : puoho ia no na uhane elaimonio e noho !aea hele wale ana maloko o na waonaheie. ! A aole hoi iakou i ike he hana hsks ! waie no keia ke hanaia e ke kanaka ola. ! Oka mea oiaio, e kuu makamaka holuheiu. oia keia: O keia mau leo hoopuoho a kaua i lohe ae nei aole $a he mnu j leo no na uhane haukae o ka po. e Uko me ke kuhihewa "o kela poe powa; aka. 'oia no ka leo i hooleleia aku £ ke aka|mas o ke kileo o ka kaua hiwahiwa oia Jo Hawila, oiai oia kekahi o na hana i 'heie ai oia a maamaalea. | Mamuli o kela hana ana a Hawila ua ioaala iakou he manawa ioihi e hooluolu ai i ko lakou mau lio, no ka mea. ! ua ike no ua kaeaea la e hiki mai ana