Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 51, 21 December 1900 — KA HAKU OPIO O Kakelamaina [ARTICLE]

KA HAKU OPIO O Kakelamaina

Hoomau aku la no hol ua Haku Opto 1* o Kakelamaina J ke kamailio ana Imua o Valenatina» ma ka olelo ana aku lala: "Ua hlkl ole i ka Makai Kiu au i hoouna aku al e hookolo I ka mehou pohihihl a kuu wahine a' me kuu keiki I hele aku ai. ke hoike mai i kekahi mea e pli ana i kuu keiki. Aole ioa »ia I ike iki I kahi a kuu wahine i waiho aku ai i ua hooilina aii opio nei o Kakeiamaina. Malia paha. aia oia ke nnho la ma AmeHKa i keia wa, aole nae au 1 Ike la mea. O ka mea maopopo loa. wahl a ka Makal Kiu i hoike mai al la'u, aole loa ua kelki nei a'u i hoea aku I ka hale o ka makuakane ohana o ia wahine nei a'u. Me he mea la i k?ia la, aole no i ike o Mr. Kllelona he wablne o Naoml.ua marela i ke kane. •*A e hai aku au ia o?, e Vaienatina, o kekahi kumu nui no hoi keia a'u I makemake ai e ike la Naomi, he alo no a he alo. i hikl al a'u ke nnau aku iala i kahi 1 hoonehola al kuu keiki, a 0 kuu hooillna. O ka helu elua keia o kuu ehaeha. No kuu wahine ke ike nel au iaia. Ua pau hoi ko'u pllikia nona. Aka, no kuu keiki, ola ka'u mea nui hookahl e noho nel, & e ake nel hol e Ike. No kau hoahewa la'u no ka'u mau hana i hana aku ai maluna o kuu Naomi. he mea hiki ole la ia'u ke kau ana aku i na hoohalahala ana maluna ou, oiai ua ike au ua pololel oe, a ua hewa |> no au. He olaio, he kanaka hohe wale au, eia nae ua loaa ia'u ka hoopai weliweli no keia hana hohe wale a'u i hana aku ai maiuna o kuu wahine. B Valenatina. I kekahi wa ua ulu mal no na noonoo ana iloko ou ua oi kupono ole loa ka hoopal I kau iho maluna o'u mamua o ka hewa a'u i hana al." "O kou manao paha ia, e kuu haku, aka, e hal aku nae au ia oe. aole pela ka manao o ko wahine. Ke manaoio nel no oia, o kou ku ana me ka mumule a me ka hoopuka ole ana 1 wahi huaolelo e hoomamaia ai kopa naau kaumaha a me ka luuluu ma keia wa ona e hookolokolola ana e kou makuahine, lie hana karaima kiekie loa ia au l hana ai, a ua like no ia me ka hewa pepehikanaka." "Ke manaoio nei no au ua pololei hou no keia olelo ana mal la au ia'u ma kela mea. He keu no paha ka mea kupaianaha nui wale o nei mea he lunamanao iloko o ke kanaka. Ke ku iho no hoi ia mea ma ke kulana o ke kupaa a me ka wiwo ole, aole no hol i kana mal kona oolea a ku maoll no i ka haaheo. aka, ma kela wa a'u l ku ai Imua o kuu makuahine. a me Naoml e kukull ana ma kona mau kull me kona mau walmaka e hlolo ana ma kona mau papallna, aole I kana mai ka papaluhe o ua lunamanao la o'u. "A e Valenatina, e hal hou aku au ia oe 1 kekahl mea a'u e noonoo nel, pia kekahi hlohlona ano e loa maluna o kuu wahlne a'u e Ike nel 1 keia wa, a ua 1110 la i mea na'u e hopohopo nul nel no ko'u hookokoke ana aku iaia. Ua 1110 maoll I mea na'u e maka.'u loa ai ka hele ana aku a ku Imua o Naomi, a olelo aku iaia, ola no kuu wahine." "Ke holke hou mal nel no oe e kuu haku i ua lunamanao hohe wale nei ou. aka, e hoea mal ana no nae la hana Imua ponoi ou ma kela mua kokoke Iho e hikl mal ana., Aole hikl ia oe ke alo ae ia hana. "Ua makemake loa au," wahl a 'ia Haku Opio nel o Kakelamalna I pane hou mal al Imua o Valenatina, "e loaa ona kokua la'u ma ka hoolaulea hou ana ia'u me kuu wahine." *'£ kuu Haku, aohe a'u mea e ae e hal aku al la oe. aka. o ka olelo wale aku no la oe. aole a'u mea e hana aku al nou I kela wa. Ua maopopo iho la au I na mea e plll ana la oe a me ka wahlne au I mainaina loa al, aka, l kela wa nae no ko'u aloha ia oe oe e kuu haku, manao au he mea pono no ia'n ke haawi aku I kauwahl llhl o kuu ha no ka wahine I haawe I na kaumaha a me na luuluu lloko hoi o na walmaka e hlolo ana ma kona mau papalina nou a me ka lel aloha a olua. "O ka'u e olelo aku nei |a oe, e kuu haku, e hoomalielie mua oe I kou mau manao ploo 1 kela wa. He mea pono ke hala kekahl mau la kakaikahi nou e noonoo al me ke akahele. a malla iloKo ola mau la e loaa al ia oe he aiahele malaelae e hikl al la oe ke lawelawe akulka mea a kou naau e makemake loa net Na ke au o ka manawa e holke mai I ka aoao a'u e ku al ma kela nlnau. e kuu haku» I waiho mal nei imua o'u." Ve kela mau huaolelo hope i hoopu« kaia mal • Valenatlna, aia hol hookl iho la ua Duke Oplo nel o Kakelamalna 1 kana kamaillo ana me ka Lede Oplo Valenatlna. Ma la manawa hookahi no hot hoo« maopopo Iho la ola he mau olelo a'o loa ka Valenatina i holke aku 4) imua ona. a nolaila, ua hooholo Iho ta ia e hooko aku • Uko me ka mea a oa i>de Oplo ael i hoike mal al iaia.

MOKUNA LL Ke Kupaiaeaha o na Kupaianaha—O Kuu Wahine io no anei keia— He k?u hoi kela o ka hine Puanuanu. I ī*a hooiiiola o M;ka*le L»rosk;. ka Makai Kiu hapa Rukini i kanaka wai- - ai nui. O ka huina da!a i lcraa aku i ua Makai Kiu la mai ka Haku Opio aku o Kakelamalna, he huina dala nui launa ole mai ia e hiki ole ai ke manao la ola ka uku kupono e loaa ai I kekahi Makai Kiu no ka hana i hanaia e- ia. e llke me k& mea i iawelaweia e ua : Makai Klu hapa Rukini nei. ' ' Mamuli o ka loaa ana aku 1 ua >Ia- j kai Kiu la o keia huina dala nui mai 1 ka Haku Opio aku o Kakelamaina, ua| noho lho la oia iluna o ka walwai a ( me ka hanohano nui i ike ole ia e fa i na wa e ae a pau o kona ola ana. He j mea oiaio ua loaa no iala keia kuonoono mamull o ka hana hoomanawanul ana i hana ai no ka Haku Oplo Sana Alahana, ka hana hoi i hookola ai e ia me ka paupauaho ole a hlki i kona hoea ana i ka hopena. Mamua o ka haalele ana mai o ua Makai Kiu nei i ka Haku Opio ma ka po ana i halawai pu ai me ia, ua waiho mai la ia maloko o ka lima o ua Sana Alahana nel l kekahl mau owili pepa e hoike a e hoakaka ana i na mea a pau e pili ana i ka hana ana 1 lawelawe ai mai ka mua a hikl i ka hopena. O keia mau apana pepa ka ua Haku Oplo nei o Kakelamaina 1 haawi ai I kana mau heluhelu ana no kekahl manawa okoa o kekahi ia ae, mahope iho o kona halawai pu ana me Lede Valtnatina, e like me k amea i hoikela ma ka hapa hope o ka Makuna i hala. Mamuil hol o na mea a ua Haku Opio ne( i ike ai maioko o ua holke le + ka Makai Kiu. ua hoomaopopo iho la ia o Miss Klletona i ono kana wahine, a 0 Naoml io no ia. Aole hikl iaia ke hoohewahewa. Ma kahi o na manao kanalua i lumllumi lho iaia 1 na wa 1 kaahope ae no ua wahine nei ana, ua nalohia aku la ia mau mea mai iaia aku, a eia hoi oia ke ku nei imua ponoi o kona alo, malalo o kekahi aahu hou. He wahine ia 1 piha i ka hanohano a me ka haaheo, a he waiwai hoi kona i like aku me ko ke pookela loa o na alil waiwai loa o Pelekane. lala e noonoo ana ma keia hiona moakaka I waiho laelae ia mai imua ona, aia hol, ulu mai la iloko ona keia mau noonoo ana. Ka mua, he wahi aloha no anel ko kana wahine iaia, oia hoi o Naomi; aoka lua, e hoopaaklkl ana no anel ua wahlne la ana, aole e hoi mai me la. Ua hookupillkil maoli ia kona nooneo ma keia mau ninau ana i hoohuoi ae al iloko ona, a o ka mea *rale no i koe ana i hoomaopopo iho al oia kona hoao ana ma na ano. a pau e hoea aku oia i ke kiekiena maopopo maoli e hiki al ke wehela ae kekahi o keia mau ninau ana l hoohuol ae al iloko Iho ona, Ma la manawa no hol ke mapu mai la no iloko ona na hoohihl ana no ka Lede Valenatina, oiai oia ka wahine opio hookahi i lilo i puu oioina na kona mau hoohihi ana l na wa i kaahope ae, a mai awaiaulu maoli ia no paha ola me ia ina hol aole 1 hoea mai kana Naomi e like me kana e ike maopopo ana ia wa. j He mea olalo nae ua kokoke loa mai ka manawa e pono ai ola ke hana i kekahi hana I mea e hlki ai iaia ke ike i ka hopena e pili ana i kana wahine, olai ke kokoke loa mai nei ka wa e pau ai ke kiklna hooulumahiehie o loko 0 ke kulanakauhale o Laelana. Ke 1 lho la no hoi oia ma ia aoie ioa no kana wahine e hoike mai ana imua ona ola lo no o Naomi a o ka wahine hoi a ua haku oplo la o Kakelamaina, a noialla, e hoea mal ana no ka wa e haalele mai al oia iaia me kona hoike oie ana mai la mea. Nolaila, ina e haalele lho ana o Naoml la Ladana me kona hoike ole ana mal laia, a I ole me ka hoao ole ana paha o ua Haku Opio la e hana I kekahl hana e ike al ua wahlne nei ana. ua ikeia kona aahu huna, alalla, e hele loa aku ana oia I kekahl wahl o ka hoaa a me ka hoka maopopo. O kekahl manao ano e no hol I komo Iho lloko ona, ola kona hoomaopopo ana Iho I ka hlkl ole ana lala ke holke aku 1 kana mea 1 makemake nui ai e nināu aku iala Ina paha o Naomi lo no oia, a i ole, e olelo aku paha oia lala, "E Naoml. ooeno kuu wahine." O keia la holookoa ana e noho ana ma kona home» e like me kau e kuu makamaka heluhelu 1 ike ae la» he la kupilikil loa ia o kona noonoo, a rae he mea la ma kana hoomaopopo Iho, ola paha ke kanaka popllikia loa o loko o ke kulanakauhale o Ladana> Ma ka auina la o kekahi la ae ua ike hou aku la ua Haku Oplo nel o Kakelamalna maloko o kekahl aha mele I haawila e ke Duke Wahine o Westevena no ka pomalkal o kekahl popllikla o loko o ke kulanakauhale. Ifa ke<a aha mele ua hele pu aku la no ua Haku Oplo nei me ka Lede Valenatina e like no hoi me k olaua ano mau i ka wa I hala ae. A maloko o ua aha mele la he ekolo no ol o ka ul I lkela e na mea a pau I ae malaHa. O ka mua. oiaooo Hlss Klletona. ka Emepera Wahlne o ka UI; o ka lua ola no o Mtn Valenatina. a o ke kolu hoi oia o Lede Lelade, ola hol o Nell. kela wahi haumana a Naomi. A e like hoi me ka Mlm Ki!etona

hoakaka rm.a ai no ke kuiana iike ole 0 na ui mawaena o na wahine i kau'.ana no ko lakou ul a me ko lakou nani. o:a hoL he okoa ka ui a me ka nani o na ( >r*-u hou. pe!a hoi ko ka wahine i mohaia kona mau lihilihi, peia iho !a no ke ano maoJi o kela mau ui ekolu e ikeia nei iloko o ka aha mele. Eia na»?, he mau anuu ekoiu keia o ka r.anī a me ka ui e ikeia neL Ua Hke keia mau nani ekolu me ka oleio ana penei: Naai, nani ae, nani loa. I ka ike ana aku o Vaienatina ia Miss Kiietor;a, ua hakilo poao iea aku la oia 1 na helehelena o ua wahine nei nona j ka moolelo walohia ana i lohe ai a o ka wahine hoi ana i hooiilo ai i enemi no-, na. 0 Mlss Kiletona hoi i keia wa, e aahu ana oia i kekahi aahu silika ano keokeo i molinaia me na molina gtila. Aia ma kona lauoho ua omauia aku kekahi pua j liiia, a hookahi hoi ma kona umauma. O ka ui maiuna ona aole hiki ia mea ke hoohewahewaia, aka, ma ka Va!enatina hoomaopopo aku nae he nanaina haikea ke puai mai ana ma na hiohlona o ua wahine la, a no ia mea nalu ih oia o Valenatina iloko iho ona i ke kumu o keia ano e ana o ua Miss Kiletona nei. Ma ka aoao hoi o ke Duke Opio o Kakelamaina ua kau pono loa aku la kona mau maka maluna o ua Naomi nei ana a Ike aku la no oia i ke ano e o na helehelena o ua wahine nei ana e like no hoi me ka Valenatina 1 ike al. Ma ka wa a Valenatina e nana pono ana ia Miss Kiletona, ua hu mai la ke aloha iloko o kona houpo no ua wahlne la no kona hoomanao ana ae i ka mooielo a ka Haku Sana Alahana i hoike mai ai laia, a ia wa i komo iho ai ka manao paa lloko ona e hana ana oia me kona ikaika a pau i mea e loaa ai he hoolauleaia ana mawaena ona a me ka Sana Alahana. Mamull o ka lilo ana o ko Valenatina noonoo a pau maluna o Miss Kiletona, ke Duke Wahine oiaio o Kakelamaina, ua hoopouli pu ia ae la kona mau unoonoo a pau a hiki ole iaia ke hoomaopopo aku i na himeni e meleia mai ana e ka poe himeni oia aulna la. 1 keia auina la n<*hol ua ikeia aku kekahl mea ano e ma ka aoao o ua Emepera Wahine nel o ka Ui, oia hoi, kona haawi ole ana mai he wahi nana ana mai ma kahi a ka Haku Opio o Kakelamalha e noho ana. Ua ike ua Haku Opio nei o Kakelamaina i keia mau mea, a ua komo iho Ia iloko ona ka manao hoohuoi no keia hana a ua wahine nei ana i lulu llma pumehana ai ma ka po mamua aku, a no ia mea ua ninau iho la oia iaia iho i ke kumu nui o keia ano e ana o ua Miss Kilelona nei iaia ma keia auina la. Ia wa huli ae la ia a kamailio aku la ia Valenatina m ka hawanawana ana aku hoi iaia: I'a hakilo pono loa aku nei au i ka mallhlni a kaua e uhaiaholo nei i kona . ano, a ke ike nei au me ka hoohewahewa ole ua loli ano e loa ae nei kona ano i keia la mai kona ano mau mai a kaua 1 ike ai mamua nona ma na wa he lehulehu wale i kaahope ae nel. He mea kupalanaha loa keia ia'u i nei wa. Heaha la ke ano o keia ano e loa ana 0 Miss Kiletona i keia la? Aole oia pela mamua aku nei, he ike ia aku ia' e hoao ana e au ae kona mau maka j ma o a maanei o loko o kekahi hale ana j e noho na me he mea la e imi ana kona mau kiionohi i ka ilina a kona makemake i hekau aku ai, aka, i keia la hoi aole pela kana hana. Heaha la hoi keia. E nana hoi kaua i kona hoi ana mai ma keia wahi a kaua e noho nei, a ina i oia e ku mai ana a kamailio mai me | a'u, alaila, ua kuhihewaia ka'u mea i j koho iho nei nona i nei wa, a ina aole: oia e kamailio mai ana ia'u ke hoi mai! oa ma keia alahele, alaila, ua pololei' ka'u mea i koho ai nona, e Hk»e me ka'u | 1 hoike mua aku nei ia oe." I Ma keia manawa a ua Haku Opio nel e kamaiiio aku nei ia Valenatina, ua kokoke loa e pau ka aha mele, a ke ike ia aku la hoi kekahi poe e haalele iho ana i ko lakou mau noho a e hoi ana. A mahope mai ikeia aku la ua Miss Kiletona nei a me ka poe a pau e noho ana ma ka noho hookahi me ia e ku ae ana a pūka mai la no ka hoi ana. Me ka houpo piholhoi kakali aku la ka Haku Opio Sana Alahana o ka hoea mai o Miss Kiletona nei ma kona wahi e noho pu ana me Valenatina, a pela pu hoi me kona luaul makuahine aiii. X ke kaalo pono ana ae o ua Emepera "Wahine nei o ka Ui mamua pono o kahi a ke Duke Opio i ku ae ai ia wa ua huii wale mai la no ua Mlss Kiletona nei a kunou aloha mai la i ua Haku Oplo nei. a he mea oialo he aloha puĀnaanu lua ole kela a ua Emepera Wahlne nei a ka TJi i haawl mai ai iaia. Me he mea ia. ma ka hoomaopopo īho a ua Sana Alabana la ia wa o ke aloha a Miss Kiletona i haaw! mai ai iala oia no ke aloha a ka mea I hele a malihini loa kekahi a me kekahi. aole hol laua i pa olelo mua a kamaaina hoi kekahi a me kekahl. Ua iilo kela hana & ua Emepera Wahine nei I mea hoonaukiuki loa i ka noonoo o ua Haku Opio nel. a me ka noonoo ploloke lloko ona ua olelo iho la oia: Aoie loa au e ae pel« iho la nei wah!ne haaheo e hana roai ai ia'u. Ua ike no oia owau no kana kane. a no keaha la ola i hana mai ai I kekahi hana hoohaahaa nui launa ole e like me keia ana I kunou puanuanu mai nei ia'u? Xo. no; 1 cant*t have that, I must have som«thiny r*reeter thaa that co!d bow ahe gave me." (Aole, aole loa au e lawe mal ana la mea. O ka mea i ol aku ka nanahlwa mamua o kela lnmoa puanuanu ana i haawi ma! nei ia'u oia lka*u • lawe mal aL)

Ia wa ao i haalele Sho ai ua Haku Opio nei i kahl ana e ku ana me ka noonoo ole ae ia M:&s Valenatina a uhai mal Ia eia mahope o Mlss K!!etona. He oialo. ua loaa mai la o M!«* Ktle*cna iala. I k«>na pili a r a aku ma ka 0 ua vrahir.e r,ei. o kona manawa ao ia 1 pane aku ai: "E Mlss Klletona. kt» haa!ele n:at oe ia'u ite kekahi wahi huaole' ? * mai a oe maL" Me ka minoaka mahiehie ana na na papalina o ua Emepera Wahine nei o ka Nani huii mai la oia a pane mai la ia Sana Alabana uhai loloa: "Aole au i haupu iki ua makemake kou kiekie i wahi huaolelo mai a'u aku nei." "Aole paha he mea a ko'u naau i hoohihi loa ai e like me ka loaa ana mai o kekahi mamala olelo mai a oe mai. e Mlss Klletona- Pehea la ua hauoiiia anei kou naau e na hora o Keia auina la?" "Ae: ua hoohauoliia no au e na hana 0 keia auina la e like no me ko'u ho-->-hauoli mau ia ana e na hana o ano ma na aha mele a na anaina a'u i luana aku-ai." "Pehea la. ua hauoli anei oe me k puuwai a pau? O keia ka'u i maken> ike ai e hoike mal oe ia'u. A o'.a hoi k**kahi: No keaha hoi oe i heio loa mn! nei. aole hoi oe i ku iki ae nei me a'u a hele pu mai hoi kaua?" "He oiaio ka hoi ia, e kuu haku. aole no au i manao ua makemake la kou kiekie i hoahele hou kekahi ou mawaho ae o ka hoahele opio a maemae i hoomakaukau mua ia e kou hanohn?v->. E kala mai oe ia'u. O kekahi mea paha nana i lumilumi i ko'u noonoo ia'u 1 hele mai nei. oia ka lilo ana o ko'u monoo no kela Lede i himenl mai nei i ka leo soporano." "Alaila, na ia leo i haawi ole iho iloko ou I wahi keena no ka hoomanao oie ana mai la'u. ea?" "E kuu haku, ua ike no oe. he elua kela mau mahoe e ku nei imua o k*ia a me keia kino kanaka. O Hoopoina a me Hoomanao. A no'u nei a me oe. e like me kau i hoohuoi mai la ia'u, e kuu haku. e hai aku au ia oe, aole o'u wahi hoomanao iki nou a ol aku t ko'u hoopoina ole ana ia oe. Ua like a like ia mau mea ia'u." "Heaha keia ano pane pohihihi au e Miss Kiletona, i pane mai nei ia'u? E manaoio anei au o kou hoomanao ana la'u oia kou hoopoina ana mai ia'u? a o kou hoopoina ana mai iioi ia'u oia kou hoomanao ana mai iatu? He keu maoli keia o ka mea pohihihi nui ko'u noonoo ana. "O ka mea maopopo ia'u ma keia pane au 1 hoopuka mai nei imua o'u, aole au e hookuemi hope ia ana ma keia mua aku ma ko'u hoopili mau ana aku me oe. e Miss Kiletona. I really believe that you are to me a friend and more than a friend." (Manaolo maoli au he hoaloha oe no'u a he mea no hoi i oi aku mamua o ka hoaloha.) (Aole i pau.)