Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 3, 18 January 1901 — HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Ke Aka o Kamila

f ... f hlki ia'u ke hoomanao, wahi a K.in .U&. O ka'u wale no i maopopo, ( #i * k i i-ili loihi ana o keia komo dai- — ine a'u. ,\k% aole anei kela he ulia o ka por i o ka loaa ana la'u! Ua hoike ftU , k-kahi mea hana gula, a ua maI ... f>i e haawi mai i ka huina o iV. haneri dala ke makemake au e ' me ia dala, ua hikl loa ia kaua k . aku pela no kekahi manawa l A ». Mole anei pela? i 1> i; -A ae la ko'u umauma i kekahl. koikoi a hookuu malie lho la me ki u:.u I ,u ' a ana ° na a lu o ko'u li' i: Kamia! wahi a'u, he aweawea h00m%...v m %...v anei kou i koe aole au e lawe f i r ;. j :l ;.i nia kena ano? Aole loa au e . j k.ihl huna berena e hoomaona i j j. >i • >11. ke loaa mai no l<iko o kena li iaimana. i; \. -una aku ia mea i kahi kuai no ka pomalkai o ka poe ilihune a me j,..' nawaliwali. Ano, no e lawe! N ii ae la ka hauoli maluna o Kamila % hooki ai, pane mai la oia: j l : «i.. kou makemakeia e haawiia kela n , r ; omaikai o ka poe ilihune a me k i j nele, aohe wahl kupono e ae a'u , . ..i o keia hale waie no. \ kt-aha e loaa ole mai ai iā 4 u ke e * l no.keia mea e Re? No ke ola iloko < i<>!e i maopopo ia'u ka pilikia mals • kaua he mau makilo i keia maa. e Kamila! wahi a'u me ka leo : !a io no, wahi a aKmila, .aka ke *. ; ne aku nei kaua i kauwahi oia ha- ( i ,i<> kanaka mai kaua mai na ho- ' ( . v. ale' ana. | } mai nei oe i ka hana, a eia I: i'i he wahi puoio iwi hoopilikia r ■» ia o, . . ..noo hihiu lf>a ka manao ana <• hoolei i ka ekolu haneri dala e I ii ana mai keia komo mai. i; , •• mai ia'u e malama iho i keia . r . niau la a loaa he noonoo maik'i :i of. > ■ : > ■ n koke aku i kela komoima » < V \ iM.emai! wahi a'u me ka leo I kf- kauoha. T keia po no, mai !. i hiamoe an». Oia no kekahi t. • • ; manawalea wale o kou mau l ■ i hala j : .! k>>ke mamua o ka awahia a • a maloko o keia hale! i! manawa i huli malie ae ai o I ..yli ih'o la iaia iho me ke ko--1 • anu. a puka aku la waho. , ; i hahai aku mahope ona, f> . i .:k"inake au e noho mehameha I i hoonaio ia aku ai na noonoo l na rainute aku i hala. | : h<»i kauhale mai ai, aohe mau f r Mo nui ana mawaena o maua, r.\ -• irie ih-.» la au malun' ao ko Ka- • :: i'iaina i ka haikea a me ke kaut i nne no ka mana paina ka- 1 I k i i kauwahi o ka hamau loa o « i... aohe hoi pela. mamua ka I. . ■ ī . : v . !'i;i o na" hookaakaau olelo ;, • , ii uhenoheno aaila hoalii iho • .i 1 ma na papalina me ka wal II . : a ;.'jiiwai. ..... - i' *' i 1 ■}•<• o ka pau ana o ka paina, o : I . n:»nawa koke no ia i llullu al no ka I a ia' u 1 aneane loa aku ai e puka i 10 me ka,hele mua ole aku e muki « i papalina o Kamila e like me ko'u r: . > mau, keakea koke mal la kela ma- . t , :i nonoi mai la ia'u e muki aku ma , l . mau papalina i noho la e ka wai- »• •■••••*- ! . he mau nanaina malihini ka'u . la maluna o Kamila, oiai au i I. •; iho ai a honi oluolu aku la iaia. A . i . wale no -a maalo keia ano imua k mau maka, aole pela mamua aku. ( <> ki l .luhelu ana iho nae e maopopo k : i 'i .inao io, ua loaa oe ia'u ia kule- , I ae la au i kon aima e hoonu a a: - i kuu a-i—aole ma ke ana ikaika, n ka oluolu loa —a oili aku la au I.' v '■ v kane I noh oloihi ma keia ano, 1' : hona a'u e hoomahele nei, i • : . i) i, a kamaaina, a kuakea ka au- . • hkou wale no ka poe i hiki ke •i "n -i'opo mai no'u akahi no au a i i • , a he aloha, ma kela wa a'u i <;.u ai i kekahi muki ma na ; : i nohea o Kamila a i ike i kela t * i' i malihini maluna ona. | ' ai oiaio ana, ke ae nei au e • ' ; wa mamua me ka haawina iki- « • .i •. ke aloha e like me keia a'u 1 i ::.au nanaina hoalohaloha o , • ila (• hoikeikela mai la ma na maka ' > kona nonoi okoa ana mai e honi | *-■ : au iaia oiai ka huhu uiupuni nana 1 uli aeia haawina maa mau iloko u'< like ia me ka i okoi ana mai, • k u ike hope loa ana keia oe maaT a i ole o ko kaua honi hope ana *•' - Auhea oe na haawina ihallha a 1 oi ae o ka honl 'puuwai e like ' welawelania a ke aloha? E hoi ' * hoinoia ka la a'u i alako mai al i >:■*. moa noho lako a i ka noho ana ; <..• : 1 '' ra noonoo anoninoni lloko o'u, i-.\ > mau aku la au e piha pono na r ' v*-a o ka ia ma ka'u misiona mau hinuhanu wahi hana. | H okokoke mai la ke ahlahi a ua nele *>\ h.oi kauhale aku la au me ka naau 1-'.'...} lea. 1 la keia a maua e paina pu iho ai i na wahi kenikeni hope loa iloko o • i « ahi waihona- alaila alako aku ka t a>i!o ja maua no na aialoa a me na hale. Ao> au i makemake ma keia hoi ana f K maka aku ia aKmila a pea hoi kela »■< ko'u helehelena kaumaha, he - i".-. hoopilihua naau loa ia no na aoao ' 1 na wahi opala ano makamae iki 0 iia hale kahi manaolana iki iloko o'u, r ' t hapuku ana mai a lawe aku no kumukuai e lilo koke ai, a 1 ole o ka l.oomoe aku i ka poe e makemake mai tna ina he mea hiki. O ka loaa o kahi ia a me ona wahi paona lano ka hoomo'a ana, he kokua nui 1 a no ka mea nele. K eweliweli mai la no hoi au i ka iker aku ia Kamila. Ke weliwell pu la a,) o halawai mal au me kela ninau r .->u n ka la, "ua loaa wahi hana mal o<??" Aohe io no 1 loaa ka'u hana o huli ana ma ia la, a pau no hoi na ana e loaa. T ' 'i i komo aku ai o,.Tina ke kaikan kauwa oia ka mea 1 halapul pu me a'u, p, nana I hoike mai aole o K »iī4la o ka hale, a ua lilo ia 1 mea

hauoli no'u. Hoomaha iho la au ma ke keeiia hookipa a hoomaka aku la na maka e au hee ma o a maanei o ke j keena. kau ana ma ka paia a mamua pono 'mai o'u he kii nui no Kamila a me a'u 1 pai palua ia ma Kikako i ko maua malama mua o ka hoau ana. I Ua hanaia keia kii me na mea hooInani wai grula me ka laau ae o waho, | a iloko 8 na la mua o ko maua hauoli, ua loaa ia maua ka nana oluolu a me ka makahehi maluna o ua kii la. i A hiki mai nae 1 keia ahiahi a'u e makaikai hou nei maluna o ua kii nani la, aohe noonoo oluolu e ae a ma ka makahehi i koe, aka o kahi e h.>i hou mai ai ke $75 i hooliloia ai no ua kii i la. i Ma kona laau wale no, ua maopopa ia'u e loaa ana kahi busela palao.i a me kahl lanahu, aole nae no ka nlki e lilo hou aku ia i ka hapaha o kona ku'mukuai i lilo mai ai ia maua. I Hooholo iho lua au e hooliio aku i kela laau kii, alala hul hou ae la uu i na mea kupono e hoolilo aku ai a e hookoe iho ai, me ka hoopaa ana ia lakou ma ka'u pepa hoomanao. f Ua hoomau aku aa p'?la a hiki i ka hope loa o na noho a nie wa paie puka c hoolilo aku ana, alaila o ko maua holo hele no ia ma nx alanui he muu mea makapehu hale a me ka palali. Ku iho la au ma kahi kokoke i ks pakaukau e noonoo ana i kahi e hoonee hou aku ai i ka'u papa hoolala no ka . hana. I la'u i aui kapakahi ae ai a nana aleu ; ia maluna o ke paka-kau, aia hoi he | paiapl e wiho ana i hoopaaia me ka wa-hi. . Ua kahaha loa au ina he palapala kahi i hiki mai ma ia ia mai Nu loka, no ka mea he maiihini loa ka hiki o na eta mawaho ae o ko la manawa maa ' mau. , Nawai mai la hoi keia pV.apa'a? wahi a'u e ninau wale la 'io iloko, a heaha ! la na ma'nao o Ioko? Nnpai ae )d a:i J a nana pono iho lu, aole keia o ka llma j ikakau o ka loio ? thoopn»opor.o no iFaraneke ma Nu loka, r.-e he moa la no keahi mea i kamauini loa ia u. I Aka, he mau noonoo hehena w-ale no paha keia, oiai aole au i ike i na olelo 0 loko. 1 Malia paha hoi he t;nu olelo ko loko e huikala ana iaia no ko i.i hele loilii ( loa āna .nii ko'u lohe'■ ;rMi» ol>». Malla he inau < li.o aloha o ka hoalaualani manao no'u e ahonai a e hilinai .io J ka hopena pomaikai, a i ole he mau • olelo paha e hoiliwai llke ana i na oo- , ioku iwaena o maua m aka po mamua iho a hiki i ke kakahiaka ana ae/ma ka ipuka o ka hale, i kela hoao ana a'u e hele me ka honi mua ole aku i kona mau papalina. Aka, eia no au ke paa nei i keia palapala me ka wehe ole e nana i na manao o loko, a h?Lla kekahi manawa loihi mahope iho, aohe no hoi oia i hoi | m'ai, a ke hele ae nei i na hora kokoke j aku i ke aumoe, ia w ai ae ai au i ua palapala la a heluhelu iho la i keia ■ mau olelo penei: "Mr. Teremaine, .a ' "Aloha oe. "E kuu mea aloha, kuu ipo, ka'u mea i hoonani ai." Pehea la au e hoike aku j ai ia oe 1 kou wa e heluhelu iho i keia kau a*Kmila ma kah mamao, e lele ana mai ke kino kane wale no ana 1 aloha ai a i hoolaa nui ai! | Aole e hiki ia'u ke hopu hou'ae i ka ikaika a me ka aa ana e hoike aku ia oe i ko'u manao nui, a ano, 'ua anee noha kuu puuwai i ka haalele ana aku ia oē ma keia ano. He wahine anei kekahi i hookaumahaia e like me a'u? E kuu aloha, ua maopopo no ia oe ka ulupuni o ko'u aloha nou, a he mea e no hoi kona hookaumaha ana mai ' ia'u, i ka JLke ana iho i ka poino nui o 'ka hana aia aloha o'u, i hookau aku ai maluna ou. | Ua haawi oe i ka makaala a ua ol loa aku, mamuli o ko'u pono. Aole hiki ia'u ke noho a hoomau aku i ke koikoi o 'kou auamo ana a me kou mau mohāl 'wale ana no'u. + ' Ke huii hoi nei au no Nu loka kahi 'a' ue hiinai nei e hui koke ae ana oe me a'u. I No keaha hol au e apuhi aku ai ia oe? Ua manawalea wale māi o Generala Valalie no'u i na ako a pau a'u i haalele iho ai, aka 1 e nonoi aku ana au e hoihoi hou ia mai, a e ike mai ana ola ia'u ma ke ano he kp,ikuahine, a i ole he kaikamahine nana. Ke hoohiki aku nei au ia oe e Re maluna o na mea hemolele a pau, a aole hoi he wa e oi ai ko kaua pilipaa ma ke aioha e iike me keia. Ua maopopo no iaia (Yaialle) aia ko'u puuwai me oe a me ka piha o ko'u aloha nou. | Ke kahea mai nei no hoi ke aloha o kuu wahi Faranake. He hana ia ma ko'u aoao ka hele ana aku e ike laia. E kuu Re, kuu Re. naalele i kou mau noonoo uilani a fcau o ka hihiu e pili and? i ka noho ana lako, ma ka hookuanui ana iioko o na inea, a e hoi mai, kuu mea makamae e hoomaha iloko o kuu mau lima. No keaha i haawi ole ai au he ku ana mahope o kou noho i kou wa e heluhelu ai l keia palapala ,a e hoolaumania aku i na hoopukupuku nui ana a kou mau kuemaka me ka'u mau honi ana. Mai poina, e kuu lei aloha hookahi, 0 ka'u hana e hooko nei, mamuli wale . no ia o kealoha nui loa a me ka mij Aole au e lke ana heaha ana la kau e hana aku ai e Re. Malia o hoopiia kou inaina a hoea i ke ana kiekie, malla o ala ka manao iloko ou e pepehi mai ia'u. 1 Ina e hoea io mai ana oe ma ia kulana, e hauoli no au aole hoi e hookaumaha ia, koe wale no ē akahele loa oe mai ke komo kuhohonu ana lloko o na poino. Aia no hoi me oe ke ki o kuu hale, aole hoi e panl kue ia ko'u mau ipuka ia oe i ka po me ke ao. Ina he hana nui kau i loaa a i hooholo ai maluna o'u, mai hoike mai, aka,* e ae mai e ike mua au ia pe e like me ka hikiwawe l'loaa haa kou aoao. Ina hoi lie mau noonoo lana malie kou, o kā, hauoli pu me kaua. E noonoo pono mamua o ka lawelawe ana i kekahi mau hana ku i ka hoowahawaha Owau iho no, kou hoa hooheni o na la i hala. A Mrs. Kamila. Nolalla, e na makamaka heluhelu, e hookuu aku kaua i keia mokuna me kana mau hana a e nana aJcu kaua i keia mokuna hou iho malalo me kana mau hana hoonioni puuwai. il ' __ MOKUNA XXX. ' Ia Tina ke kaikamahine laweawe i nlnau mai ai ina paha e kakali ana au a hoi mai o Farenahama (Kamla) a 1 ole e paina ahiahi hookahi iho no paha 1 au, aohe huaolelo a'u i pane aku, aka, . ua ku ae la au a hahai aku la mahope

ona no ke kēena aina. He oi ae ko' uhookaumahaia i ka heluhelu ana i na olelo o ka palopāla a Kamila, aka nae, aole au i aku i kekahi hiona e komo ai ka hōohuoi iloko o ke kaikamahine laweiawe, oiai kea e noho ma ana ma kekahi aoao o ike pakaukau, a e kamaiiio ana i keia kaulua loa o Kamila mai ke ano maa imau ia o ka noho ana kne a wahine. I Ke ai la no hoi au e like me ko'u maa jmau, e haawi ana i na ae kunou poo, ,& me na hoole lutiluli ana i ka Tina mau ninau me ka puai wahi leo ole. O ka mua loa keia o ka Kamila naaupo loa ana a hala ka wa pono o ka paina koe ko'u hele pu ana me ia, wahi a Tlna, me kona iini nui paha e hooluolu mai ia'u. Kunou aku la au ma ke ano hoomaikai aku iaia, alaila kokolo mai la ka hoomanao ana i na huaolelo o kela palapala a K.amil, no. na manao nui e hoike ana, o ka mua a me j ka hope loa keia o kona ikeia ana ma Kikao. Mahope o ka paina, hoi hou aku la au no ke keena hookipa, a noho iho la ( me ka maopopo oie o ka mea e hana aku ai. He mau hora kela noho ana o'u a hiki i ke komo hou ana mai o Tina e hoik- | 0 ka hora 12 ia o ka po, a he mea liaohao nona ka hoi ole mai o aKmila. Ua ninau mai la kela ina paha ua ike 1 au i kona wahi i hele aku ai, i hele aku ai oi ae huli iaia. Me he la no ua ike mai la kela i ka ( nanana ano e maluna o'u, oiai au i ;huli ae ai iluna e nana iaia, no ka mea ( ua hoomaka ae la kona mau maka e li-o , me ka hiena, a e onl wale ana no ola ma o a maanei. 1 Ua hala loa ka manawa kupono nona e hoi mai ai, wahi a Tina i pane mai ai. maopopo ana no ia oe, wahi a'u, a he mea pono i keia wa no au e hai aku ai ia oe. 1 j Aole loa oia e hoi mai ana i keia po, ( 'a aole hoi i kekahi mau po hou aku. Ua 1 [hala aku ola no kahi mamao aole loa e hoi hou mai ana. i Puili ae la na lima o Tina a pane mai a—Aole? Aole loa e Tina, wahi a'u. 1 hoolohe mai i ka'u e hai aku ana a mai hopohopo oe no'u, no ka mea aole au e hoopilikia aku ana ia oe ke lilo .ka honua no'u. | Aole oia ka'u wahine ponoi i mareia. :He ipo okoa aku kahi ana mamua o'u— Jhe kane waiwai loa, a ua hoopili aku |kona noho ana me ia no ka'nui o kana idala. | Ua haalele aku oia iaia, no ka mea, jUa manao oia he oi ae ke aloha mamua o ke gula. Ano ua ike iho nei oia i kona kuhihe'wa, a ua hoi hou aku la me ia. Loi malie ae la na hiohiona hiena o .Tina a i ka luuluu kaumaha me ka minamina. 4 i | E like me ka loihi o ka loaa ana ia'u jo ke dala a haawi aku iaia no kona ;Pono, aia mau oia ma ko'u aoao, e Tina, wahi a'u, e hoomau hou la. He elua malama i hala ae nei, ua nee luoa au me kahi hana paa mau. Ua ike keja aia he poino e hiki mai ana, f a ua liooholo iho la e hoopakele. iaia. |Ua hoi hou aku oia iloko o ka waiwai a me ka nohona hoohauoli iaia. He mau olelo kupono ole paha keia e puana ia imua o kekahi kauwa, aka, ua (haawi mai lakou he hooluolu ana no'u. Nana mai la o, Tina me na maka pa- ( haohao nui ia'\| e kamailio ana me k« ' kuoo. Aole nae paha ou aloha iaia, wahi a ( Tina me ke kulana huli a noii mai i ko loko o'u. ! N okeaha oe i ninau ai ia'u pela? wahi ana. E hahai aku ana no au mahope ona, wahi a'u.' S Hulili ae la na maka o Tina ia man'awa. pepehi iala? wahi ana me ke kulou ana iho maluna o'u. i Aole 1 .maopopo ia'u. ' Pono • lo" anei au ke pepehi aku iaia, wahi a'u. . • . Ponp no—* No kia, mea, oia wale no ka hana kupono^* Ala ma aoao o Suedena kahl o'u i noho ai, he hiki no i Hfkahi kane ke pepehi i ka wahipe no ia haalele ana. Ina owau ke noho ana e like me leo ola iho, a haalele mai ka'u ipo ia'u, e hooiaio iho oe, ua make koke oia ia'u, wahi a Tina. E maopopo ana no paha a kaua ua hana la ke noonoo au a hoike aku i ke kakahiaka o ka la apopo. O hoi e hiamoe ano, wahi a'u. Haalele koke mai la kela ia'u, a iloko paha o ka hapalua hora, komo hou ana 0 Tina a ike ia'u e noho ana no ma ke kulana mua. Mai hoeha la oe ihb —he hana naaupo ia, wahi ana me ka leo malie. Minoaka iho la au a pane aku hoi iaia: Aole i keia l>o ma na ano a pau. E loaa mai ana no au la oe i ke kakahiaka o ka a apopo e ola ana no. He nui k'u hana i ka kakahikanui. Aole no oia i hoawiwiia e haalele mal ia'u, oiai kela e nee hope malie ana ma ke ano kanalua, nolaila ua pane hou mai a au iaia e hoi a hooluolu me ka pihoihoi ole ia mea. O oe pu no hol kekahi e hooluolu, wahi ana. Pono oe e hoomaha. No keaha oe e noho loihi ai maanei. Alawa ae la no kahi keena moe o maua o Kamlla e hamama mai ana no kahi piika, alaila pane hou aku la au i'a Tina: Manao anei oe a moe hou ana au ma kela keena? Haalulu ae a oia a punl me ka hoomalielie ana mai ia' e 'moe maluna o ka noho palupalu loihi. ' * Mahope o kekahi mau kamakamallio ana, ua ae aku la au, moe Iho la au a • uhi mai la i ka huluhulu, aole nae oia I '.haalele koke mai ia'u. He oialo ia, no ka mea, ia'u i hooIpa ae ai i kuu lima ma kuu lae, ua wea loa e like me ke ahi, a ua ae aku la au iaia e hana e like me kona makerrfake. 1 Hooma-u Iho la kela i kuu poo me ka [■tVai o kekahi lama? a hoolaumanla iho la i na lauoho pukalaki o ; u me kona jmau manamana lima noeau. • ■ Uoko o kuu nanea nui no kana mau f hana e lawelawe' ana ma kūu poo, mao ae la ka wela a haule aku la no hoi au L hiamoe. Ala ae la au i ke kakahiaka me ke ano poniuniu a me ke ano ohea, a ua Hke me ka mea 1 ale i na olopu walona ma ka po mamua iho ka hele a kihr.;ihi ke poo me ke kaumaha pu. Aohe o'u noonoo e ae I kela manawa, i oka o ka haalele wale no i ke kulanai kauhale o Kikako. i O.ka'u hana mua, ola ka hele poolei • ana imua o ka haku hale a hoike aku > la i ko'u manao imua o ka haku hale ■ no ka makaukau e haalele iho. He' paa

mare i ka la mamua iho, ke huli ana i wahi no laua e noho al ina me na lako pu wewahi o loko a mau lako ole paha. | No ka ike ana mai o ka haku hae, o ka hale kaawale wale no keia i waena o kona mau wahi hoolimalima a pau, : ua hoike aku la oia i ua mau mea la, a ua hauoli loa laua e lwe i ka hoolima- ' lima o ka hale a me ke kuai pu ana i na lako hale a pau o loko. Ka ulia pomaikai! no kuu haawi ana aku na laua no e kau mai ke kumukuai o na mea a pau, aole i hooloihiia ia wahi o ka hana. O ka mea nana i hooluolu loa mai ia'u no ko laua la'we ana ae ia Tina i kauwa lawelawe no ka hale. j Ua kuai aku au i na pono hoonani a pau loa o ka hale a koe kela kii nui o maua me Kamila. Ua manao e 'n&na ino i u kii nei, no ko I ina nonoi ana mai, ua haawi awu la au nana. , 1 Elua la mahope Aai, makaukau ae la au no ka hele, a ua hele poloiei aku la au no ka hoele i loaa mai na dala o keia kuai ana i na ako hale. I I la'u maaila, halawai pu mai la me j a'u ka haku hotele a haku hale hoi o maua, a nana i hoike mai i kekahi mea ano nul e pili ana no'u. ) He keonimana maanei i ka po nei, wahi a ka haku hotele, he pili makamaka oia no ka'u wahine, kamailio mai oia i kona ike ana i kela kii nui o olua ke kane, ia oe ma ka inoa o Taremaine, a no kekahi mau makahiki loihi loa, aole oia i ike hou a hikl i kona ike ana ma keia kii ua ike ia Taremaine i kona w aopiopio loa. > Ua hai aku nae makou iaia, aole o Taremane kou inoa, o Mr. Fareanhania 'oe ma ke kapa pololei ana, eia nae liai mai ana o Tina o Re kekahi inoa ou ,e kaheaia ai, a ua hooia mai kela mea 0 Re kou inoa mua, ma ka hoohololea ana o Re Taremaine. Eia nae hoi o Robata kou inoa mua. 1 paa ia makou. , Ua kuhihewa paha kela keonimana. Aole anei oe i ike i kekahi mea i kapaia ma ia inoa o Re Taremaine? '< Hoole aku la au ma ka luiluli ana, me ka ninau ana aku, owai la ka inoa oia keonimana. 1 O Davisa kona inoa—Henry R. Davis, 0 Kanasa Kulanakuhale. Aole paha oe i lohe a hoomanao wale 1 ka inoa o Hank Davis? Oia no ua mea la. Ua ikeia oīa ma na kahua kaua o na Ilikini Sioux ma Dakota a ua kaulana hoi ma ka wiwo ole nona kekahi hapa 0 ka buke moolelo oia kaua ana i hoolahaia ai. Mamua o kona hele ana i ke kaua, aole oia he mea i ike nui ia, ano nae, ke noho nei oia maluna o ka waiwai o ; na aina hanai holoholona me "a lua mne waiwai loa, ke huli nei nae oia 1 ua mea la i kapaia o Re Taremaine, n okekah. manawa oihi. i O Hank Davisa? wahi a'u e nalu ana iloko iho o'u no kekahi manawa. No kekahi manawa mamua loa, makemake iho la au e ike aku iaia e haawi aku i ko'u hoomaikai no kana mau hana oluolu ia'u. I keia manawa nae aohe o'u makemake e ike aku i kekahi mea e ae e huli ana ia'u, hookahi a'u noonoo nul o ka hiki hou i Nu loka, kahi a kela wahi , kuu mea hoehaeha, e lualai mai lk. ' A healm ka inakemake o ua keonimana la i.ake nui loa ai e loaa o Mr. Tarem{ūne? wahi hou a'u i nihau aku ai. , He moolelo kupanaha keia, a oiai he mea oe i lawelawe nui i ka oihana kakau nupepa, e oaa ana i ka lehulehu he waiwai nui ma ka heluhelu ana iho i ua moolelo la, wahi ana. ! Ua hoikeia mai au, o ka) wa hope loa i loheia ai no Mr. Taremaine, oia no kona noho hana ana iloko o ka oihana pai palapala. Ina ua maopopo keia ia Davisa, e manao ana kela o oe no ua Taremaine nei oiai ua koho e no kela i kou kii o Mr. Taremaine oiai nae o Robata Farenahama kou inoa. ! Ke paa nei no hoi q Davisa he waiwai no ua Taremaine la, a oia kona kumu i ake loa ai e loaa oia; wahi mai ana, ua ike oia ia aTremaine he umi a eiwa paha makahiki i hala ae nei iloko o kela kaua a na Ilikini Sioux ma Dakota a ua hiki aku nei paha ko>Taremaine mau makahiki i keia wa i ka iwakalua a oi, oiai he umikumamalua wale no ka nui<»o kona mau makahiki i kela wa ana i ike ai ia Taremaine. Wele, na ua wahi Taremaine keiki nei i kipu a make ke ali o na Ilikini. E ike ana no oe i kona mau aoao moolelo oia kaua ana ma Dakota ke hiki mai kuu buke. Aia hoi he makana o elua tausani dala i haawiia e.ke aupuni no ke poo o ke Ao Kaua na keia Taremaine a oia iho la kahi ano e loa iloko o kona moolelo, oia hoi kona lawe ole ana i kela huina dala makana, nolaila, ua waiho ia maloko o ka banako no kekahi mau makahiki loihi. I kekahi la haawai pu iho la ke kiaaina me Davisa a kamailio no kela dala: hai o aku o Davisa i ke kiaaina ua make ko Taremaine makuakane, a o ke keiki hoi, ua hala mai oia no na mokuaina hikina nei, aole hookahi mea i ike ala la oa i hea. Pane mai la ke kiaaina ia Davisaj Ina he hoaloha oe nona, o kau hana pono wale no o ka hoolllo iho ia oe i kahu malama waiwai nona, unuhi mai i ke dala a haawi aku no kona pomaikai. Hooholo iho la o Davisa he hana pono io ia,. a no ia mea ua unuhi mai la oia i ke dala a pau. Me ia waiwai ma kona malu, hoomaka aku nei oia e huli a me na hoolaha pu ana m ana nupepa. No kekahi wa loihi aole oia i halawai me la, aole hoi he mau alakai ana e loaa ai oia a hiki wale iho la no i kona hoopuiwaia ana me na nanaina o kela kii ana i manao ai o Mr. Taremaine no ia. Ke makemake nei oia e e haawi aku 1 keia puu dala ma kona lima. Ua hooniia ko'u puuwai i ke aloha a me ka mahalo nui no na manao aloha a me keia huli ahonui ana a Davisa ia'u a ua hoolohe aku Ia au 1 ka moolelo o keia hana kokua aloha me ka anoi nui. ana. Okekahi hana keia a Davisa i haawi nui ai i kona makaala ana; i ka wa i unuhiia a kel huina dala, ua loli a paq loa iloko o ke gula, a ma ka noonoo pono ana a Davisa ua hoohui pu aku la oia me kana mau dala e hoohanala ana me ka malma pu n i buke moolelo no ia mea. • A ke hoomahuahua mau ia nei kela huina dala me ka makaukau mau no Mr. Taremaine i kona manawa e loaa aku ai. Ke manao nei no hoi au ua oi aku ko Davisa noonoo nui e holomua kana 16,- - welawe hoohana ana i kela huina dala, a he mea haaheo nui no ia nona ke hoea mai i ka hopena mahalo ia o kona noho ana kahu malama waiwai, a ua pinepine no hoi kona kamailio pu ana me ka'u wahlne a me p'u pu no 1 ana me ka'u wahine a me a'u pu no • hoi no ia mea.

!I kekani la a maua i nana ai kana papaheu a me kona mau hoopaa hope, |ua pane mai kela ia'u: He moakaka ka'u papa hoike helu me ka oiaio a pau, ina he ulia poino kekahi ma ka'u lawe!lawe ana, ua lawa i ko'u luna hooko ke iapaau ia. Ua lawa au me ka waiwai 'a oi aku, a no keaha hoi au e haliu lho ai maluna o ko hai puu waiwai me ka ! naau kuko, ka pomaikai o keia wahi ukulii i manawaleaia mai e ke aupuni? E hoomaikai ke Akua iaia. Ae hai aku au ia oe e Mr. Farenahama, ua hookahe mai kana mau olelo i ko maua waimaka iaia e hoike mai .ana i ka mooleio o kela kaua pu ana ja lakou me na Ilikini, kona hooweliweli ana i ua wahi Taremaine nei me ke kau ana aku i ka pu imua o kona lae oiai na lima o ka opio e kau ana iluna a me 'ke kulana kupaa hoi o ka manao, i me he la ua makaukau loa oia e lawe i a pau e haawiia aku ana. Pono oe e heluhelu i ka moolelo o ke kaua ma Dakota a me na mea i hanaia Imaluna o keia keiki opiopio loa. j Kuu Davisa, kuu Davisa ahonui wale. He mea e ko'u iini e puili aloha i kona mau lima hooko hana me ka oiaio, eia inae ua keakeaia mai e ka'u mau hana ino ka mohala pono o ko'u mau peahi lima. I ka loaa ana mai o na dala i kuaiia ai kuu wahi lako hale, kau koke ae la ma ke kaa hi no Nu lok. E like me ka hiki ia'u ke hoomanao ae, aohe mau noonoo e ae iloko o'u, aka o ka ike hou aku ia Nu loka, ua like au me ka mea i hahauia mahope o ke poo a nalohia na noonoo ao kanaka. He kanakolu hora o keia huakai a hiki i Nu loka, a ua like ia ia'u me kanakolu makahiki. Hikl ma kahi hoolulu kaa, mio malu iho la au a kau ana ma ke* kaa no keahi hotele kaawale a i hana au pela i mea e ike ole ia ai au e o'u ma uhoa kamaaina mua ma Nu loka. I ka uhi ana mai o ka po holoholo hele aku la au ma na alanui kamaaina mau e ko-ke ana ma o a maanei me na maka au a me na keehina hele nihi, me he akua lapu la o ka po e hoolauna ana i kahi mua o kona mau holapu hele ana o na la i hala. Hala ae la he mau hora aohe nae he pu mi me a'u. Ua hikiwawe no ka hoi ko Nu loka lilo ana ae nei i Babela, wahi a'u e nalu hele ana. O ka wa ia e aneane aku ana i ke aumoe ia'u i ku iho ai ma kela aoao mai o ke alanui e huli pono mai ai i ka hale o Kamila, a m elie la o ka makamaka haJe wale no keia i hoonaloia kona kamaaina mua ana ia'u, oiai ka'' mahina o k malama o Inuari e hooma'lamalama hapa ana i kona kino. Ua like loa no hoi ka malamalama o keia po me kea po a'u i ike mua loa ai ia Vaioleta ma ka hale mai ma kela aoao a o ua hoa nei hoi o'u o ka buke pakeke. He mau minute paha ko'u ku ana malaia, -holoholo hou aku la au he mau keehina wale no a ike aku la au'i ka hale o Vaioleta. Aia no nae au ma kela aoao mai o ke alanui. Ku iki iho la au malaila, a 4a'u i huli ae ai e hele ike aku nei au i keia kino e hele pololei mai ana imua o'u. O ka'u i manao ai, aohe no'u kona makemake, noiaila ua hele malie aku la au me ka nana hoomau mai nae i keia mēa e hele mai nei. Aka, e like me ko'u nee ana, pela no keia mea e hele poloiei mai nei. Aka, e like me ko'u nee ana, pela no keia mea e hele pololei mai nei, a ike maopopo aku la au he wahine ua mea la i oili mai ai mai hale mai a'u i ike ai ia Vaioleta. Ke nalu la au, owa la hoi keia? Ku hou iho la au a ia wa no i hele awiwi mai.ai ua mea kino la a ku mai la mamua o'u, owai la owai? O Vaioleta! Heaha la kana hana maanei o ka manawa o ka po e.like mekeia? Heaha hoi Ice kumu o kona hele hookahi ana me ke kokoolua ole? He akaku anel keia, a i ole o Vaioleta io na paha hoi keia? O! e Mr. Taremaine, wahi ana me ka hopu ana mai ia'u, eiamaua iloko o ka pilikia nui! komo aku nei au i ka lumi j o kuu makua e kahea ai iaia, aole nae o loko. E kokua mai oe.ia'u. Ua maopopo ia oe kona wahi e loaa ai ia oe. Oluolu oe e kokua mai e kii aku iaia a e hoi koke mai i ka hale. Huki aku la kela i kuu lima, aka ua emi hope mai la au a hemo ae la kona emi hope mai la au a hemo ae la kona paa ana i kuu lima. . Alaila, ua hoike aku la au iaia, e hoikeia ana ko'u mau manao ikaika a pau ma ka'u mau huaolelo. Ua maopopo anei ia'u kahi o kou makuakane e loaa ai? Ae, ua ike au, a pela pu me oe, e lawe aku anei au i' kau mau kauoha i ona la? Aole loa, | n oka mea, ina he mea ia e palekana al ' 0 kona ola, a i ole o ko'u paha. j Aka,'e pono au e ike koke iaia, wahl lana me ka leo halo'ulo'u; he mea hiki ole ke kali, e kokua anei oe i ka lawe ; ana ia'u ilaila? i la'u e nana ana i kona mau maka, ua ike mua au he naau ko'u i hoopaakikiia e like me ka pohaku. | He aa anei oe e hele ilaia, wahi a'u. Ua ike no oe o kona wahi a e loaa ai 1 keia hora, he haaheo loa ae oia i ka launa ana mai me a'u, no ka mea, ua kamailio pu au me kela wahine, ae, ,e lawe aku au ia oe i ke keena kahi a ko makuakane e moe la, aka, e hoike mua aku au, e loaa aku ana oia me kela wahine ma ke keena hookahl. E wiki, wahi ana. He hopohopo au ke hele hookahi. Me kau mau kokua ana, e hele no au. * Me ka pane leo ole, nele pu aku la maua no ka hale o Kamila. Me ke ki i makaukau mau ia'u, hemo ae la ka ipuka a pii aku la maua no luna me ka hamumu oe. Ku iho la maua ma ka puka o ko Kamila keena "moe a hoolono aku la, aia laua a elua maloko. Hoo- j lalelale aku la au l£ Vaioleta e kupaa a e wiwo ole, oiai he haawina kupono ole nona kana e ike aku ana. Ae mai la o Vaioleta e kupaa ana oia • i keia, a ia manawa hemo aku la ka ipuka ia' ua komo aku la no hoi maua me ka palanehe. Aia o Kamila maluna o kona moe ponoi me kona m£(u helehelena loli ole a pau i kamaaina ia a i poina ole ia no hoi. Ma kahi he mau kapuai ka mamao mai ka moe aku o Kamila, a maluna hoi o ka noho hooluli, e hilinai hope ana o Generala Valalie iloko o kona mau aahu a 'pau. Holo koke aku la o Vaioleta ma kahi a kona makuakane e noho ana a ku iho la ma kona aoao. Aole nae au i ike aku I kona hoopa ana aku iaia. E papa, e make ana o mama! oia na huaolelo kaumaha loa i pane ia aku ē Vaioleta, a i ke kakaa ana ae o kona mau maka, aia imua ona kana kaikamhine loha makua. ( No keaha la i kono ia al au e īawe

i / aku i kela kaikamahine maemae a hewa ole imua o ke alo o kona makuakane ma ia manawa, oiai e maopopo ana ia'u, o na mea a pau a kona mau maka e ike aku ai, ua oi ae ia mamua o ka haawina hiki ke hoomanawanui ia. j Aole no hoi he wahi kulean liki ko'u e hana ai pela ma ke ano e hoopaipai ana aku keia me he la ua hanaino ia mai au, oiai nae lakou a ekolu, he poe i lawelawe ole i kekahi ino no'u a he ole loa ma ka mea oiaio, o keaha hōi ka'u e ui ae ai a olelo iho o ko'u kuleana keia. j Aole loa e loaa ana ke ma na ano a pau e hiki ai ke hookahuāla kekahi manao ohumu kue aku, a o ko'u l|pmo hou ana maloko o kela hae hoo'kalakupua nui wale, a mamull no ia o ka kea noonoo hehena ano e iloko o'u,. | Malia.nae paha he wahi hoomaopopo ikl no koe o'u no Vaioleta mamull o keia hana ano nui o ka p§ nana i kono 'i ko'u kokua ana e haawi aku, aka, eke e hai ae au i ka mea oiaio, ua haliu kue ko'u mau noonoo ana iaia me ke kohukohu olē loa. | O ke kulana like ole hoi o ke aumeume wahine mawaena o kona makuakane %me kona miliona e kue -mai nei ia'u, me he la, oia no ka mea nul loa iloko o ko'u noonoo inaluna ae o na mea a pau. Ma ka hoikeike ana hoi i ko maua kulana pakahi iho aohe ona wahi lilii kuieana iki ma ke kanawai i keia wahine ina pela kona lini, mamuli o ka mana o. kona wawai. Aohe no hoi kela he wahine mare na'u imua o na maka ! o ke kanawai, nolaila, aolie no a'u Ja'paau ana e ola ai ia kina nui. j I Aka nae, i kela wa mua a'u i maopo'po ai ua hoomanao ia o Kamila a'ua •hakahaka kona makalua o luna o kahi moe ma ko'u aoao, aole ia he mea e ho(oluolu ia ai o ko'u alolik ulupuni iaia, .he mea ia e loaa ai aoi loa ae mamua 0 ka hiki I ka mana o na namunamu 'ana a ke kahuna.pule hemolele loa, ina 'io hoi he mau olēlo ia e hoouhi a hooni !paa lop, ia ai ke aoha o ke kaula kaakolu. | Ikawa a Generala Valalie i lohe ai i ka leo o kana kaikamahine Vaioleta, a ]me kona ikemaka pu ana mai e ku aku iana ma kona aoao, maloko o ke keena moe o aKmila, a ma kahi hoi ana I upu mua ole ai e halawai ana oia he alo a he alo me kana kaikamahine, ia wa oia i eueu ae ai a hoopololei ae la i ka noho ana, e alawa ana laia, ia'u, a me Kamila, a me na mea a pau 0 loko o ke keena, nie ka nanaina ano huhu ole, ,aole hoi i ka hauoli a me ke kaumaha, aka me ke ano hokahoka maoli. Ke mauliawa la o mama a make aku, [wahi hou a Valoleta me ka leo malie iloa, e hoike ana hol i ke aloha makua |ma na huaolelo. Ina i makemake oe e ( ike iaia e ola ana, ekuaeae oe a mai lohi. Mai kali e pane mai I kekahi ninau. E ku ae a hele tnal. Me kona pane leo ole no hoi, ku ae la oia, owili ae la i kona koloka a puni kona kino a hele aku Ia me Vaioleta. mamuli no paha o kona ano maa loa ua kimo koke iho lā oia no kela ala e hele aku ai a loaa kela puka uwai maloko o ka pahii-ume ku, oia ka Vaioleta i kahea koke aku al a Auii koke hou mai la kela I hope. A(ffe I maopopo la Vaioleta ke kumu o keia hana a kona makuakane, aole no hoi o Valalie 1 noonoo mua no kana mea e hana'ai i lke ole ia kela lpuka huna e kana kaikamahine a hikl wale i kona k&heaia ana, ia wa oia 1 hoomanao koke ae al a huii koke ae la i hope. [ al laua e iho ana ma ke alapii, akahi no a onioni ae o KamJla bmai kona hlamoe kulipolipo ana, aole nae i kaa ae kona mau maka, Waiho malie hou iho la oia me kahelehele, a o.kela hiamoe ana ona mamua ola ka wa a'u 1 Ike aku.&Mkona nanl. (Aole Jpau.)