Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 5, 1 February 1901 — KA HAKU OPIO O Kakelamaina [ARTICLE]

KA HAKU OPIO O Kakelamaina

I — I "Ae" wahi a ua MiiJ< Kileiona nei j i pane mai al me ke kmn» ame ka makau ole hoi, a. aia hoi mahina ona ka- | hi i haheo ai o ke kulana ihiihi a ka-; pukapu. "Ae" owau io no o Naomi ka wahine a Sana Aialiama o Kakelamaina Hale, ke kanaka hoi a Naomi e olelo aku ai me ka oiaio apau he kanaka puuwai hoohe wale'ua Ha-J '4cu ia o Kakelamaina ke kanaka hoi a Xaomi Winia e olelo aku ai. o ua kane ia no ia ana » haalele iho ai iaia i na hora o ka pilikia ame ka ehaeha. I na \vaimaka o Njjoml e hiolo ana ma kona papalina. 'e u\ve ae ana hoi i ke • kane ana ihaawi ai I kona puuwai a pau, 'E kuu aloha. pehea ua? He aie nae ka maliu ia ofa l«o e puai ae ( ana i kkuu bora o ka ehaeha. 5 "Ae, o ka hak\i o Kakelamaina. ka hlwahiwa a Nao'ml i hii poi ai i na la 0 ke aloha, aka T i ka hoea ana mai o na hora o kuu hilahila, me ka manaolana la hoi e maha au i kuu mea. a'u 1 aloha ai, be ole ka la. Ua haalele lbo oia Sa*u iloko okuu ehaeha apau. jua klola iho oe ia'u me ke aloha ole. I kahea aku au ia oe ma kelatnanawa 'a'u e kulikuli analmua o ko makua- , hineme ka manao io e pane ae oe i ka hua olelo hokahle maha al au, eka. hookahi wale no ae wahi huaolelo { pane mal aiimua o'u" oia hoi ,!t wlil be all right."* "Aole oe i ike Iho i ka hiolo o kuu ' waimaka ma kuu mau papalina, a ma- » liu mai oe ia'u, ma ke ano owau ka wahine. a o ke aloha la hoi i aloha ia e oe„ Ke ike aku la no wau ia oe e ku ana me ka wiwo ame ka makau i ko makuahine. a huH mai la no oe a pane mai la ia'u. 'O&llii be alrfght? j Nolalla. i kuu nana M au knne. aohe hol o'u hoa a he kaikama-! hine makua ole au e o la ana! mamuli o kahi ttp%ne kabi n&auao uuku 1 loaa ia'ur ? ae la au a haalele, Jiktt i ka haW a"u i noho al. oia no keia haJe a"u ame oe, e Sanaj Alahaina puuwai hohe wale e ku nei I wa he alō no a he alo. j "Ua oi akū kpu aloha i kou makua-| hine ha&hea mamua o kou aloha ta*u. ka *ahine i mare ta e oe. a i ikelk hoi pe ma Kofla mau aoao apau. Mc he me* !a ke lohe aku nei au ia oe, 'Ekuu aioha,|*hea au,? Oia leo hookahi no ka'u © iohe akn nei ia oe, e hea ma!

ana ia u i kd« la.. Pekea au? He mea ke kanawai o ka aina nei. ua faa au ia oe e AlabAma he wahiee na'u. aka. ma ke kanawal o ka pono iu ajTse ke kanawal nohoi 0 au he wahine nau. I A .» kau e • \au mai ai U'u Pehea ) oia hot. pehea. ta ko*u manao r«ou * E hai aku no au la oe me ka hookamani ole ame ka olaio hoi apau o kuu Hhane. o oe no o Sana Alahama, a owau ,no o Naomi ,aole au he wahine nau. "E ke aloha ole hookahi huaolelo mai a oe ae nia kela la o kuu ooino iraua o ko makuahine ua mare i& au ia oe. a o wau no kau wahine: a ina no i kijvakuia oe me au mai keia hale aku no ka ikeia ana o ka oiaio apau e kou makuahine a pakele hoi au, aole anel he akea ka honua nei, a e loaa • ana no ia kaua he wahi e hopmoe alj 1 ko kaua mau poo. iioko o ke alohaj o ke kane ame ka wahine, Ia laua Iho. MaJfti paha, ua hoowahawaha no paha ] oe la'u ia no ko ike ana he wahl kai-1 kamahlne Hihune ae. a he wahl kaikamahine makua ole nohol, oia ke kumu , 0 kou makemake ole ana e haawi mai 1 kau mau kokua ana ia'u. Ua nonoi mai oa ia'u mamuao kou ike ana mai ] ia'u, e haawl aku au ia oe l kuu hoo-1 h*ki ana, aole loa au e hoike i kekahl mea ola kino kanaka hookahi no koj kaua mareia ana, aia wale no a loaa ] mai ka ae mai ia oe mai. Ua au I kela hoohlki me kuu uhane apau. i A i kuu hora io no oka ehaeha e like me kela wa a*u t ku ai imua o ko ma-, kuahine a ke aloha ole no hoi. ua paa j no au i ka laahia o kuu hoohiki, a oia ke kumu okuu kahea, ana aku ia oe, Pehea au? Eia nae aole au wahi olelo mai ia'u ma ke ano lioi e hemo mai ai hoi au mai ka hoohlki a'u i hoike •aku ai/lmua ou, a pela a hiki wa\e no l kuu klpaku ia ana mai toko mai o Kakelamaina nei. A pehea la oe > e manao mai ai, he wahlne au nau, a e hoi hou aku au me oe e Sana A\abama Hsten, I am Naomi, but your wlfenever again. (E hoolohe m ai. owau 10 no o Nnomi, aka, i wahine au nau aole loa.) O keia mau huaolelo hope i puka mai ai o Miss Kiletona mai. a o ka mea hoi a kaua, e*kuu makamaka heluhelu, e ike nei o Naoini io no ia, e like me kana i hoike pono mai ai imua 0 ka Haku opio o Sana Alabama, he mau olelo ia me he pahikaua oi lua la ka nee puanuanu Hoko ok a haupo o ka Haku opio. No kekahi mau setona 1 mumule iho ai ua Haku opio la, a mahope-pane'aku la la: "E Naomi. ua ae l mai la oe imua o'u, 0 Naomi io no oe,a no ia mea ke hau--011 nei au. Ua loaa hoi oe ia'u. a ua ike hou mai hoi oe ia'u. He loa, ke ku nei kaua imua o kahi ame kahi, he kane a he wahine. O Sana Alabama ma kekahi aoao a o Naomi ma kekahi aoao. Ua hoea mai la kaua 1 ke kiekiena i moakaaka pono ai na mea apau me ka hiki hou ole ke hoohewehewe .houia. Ua hala ka pohihlhi ua hala ke kanaua ana: Ua ike au ia oe i keia wa, No kau mau mea hoi apau i olelo mai nei ia'u. e kapae kaua ia mau 'meano keia wa. Manao au, ma kou wa e lohe uono ai i ka §ui nohoi o ko'u mau ehaeha nouame ko'u hooikaika ana no hoi l.wahi e loaa hou ai oe, e loaa ana no hoi ka maliu ia ana mai, e oe. O ka kaua mea e kamailio ai i keia wa, oia no ka mea e pili ana ia oe. Nolaila. e Naomi. ke hui nei kaua f keia wa me na hiohiona au e olelo iho ai a pela nohoi au. he mau hiohiona maikai ole no keia. E pae kaua i ka maikai ole, a e apo aku kaua ika maikai. keia manawa 0 kaua ike mua ana ia kaua iho he kane a he wahine. 1 manawa no kaua e hauoll ai. | "E Sana Alabama, oia ihoia anei ka akeakamai ame ka no£au 1 ike la e .oe ma na mea maa mau o ka noho ana !.o keia ao? E loaa ana anel ia oe he ono huihui maloko o ke klaha wal mapuna i ka wili puia ai ka lauu awahla a ke aloha ole? Ea mai mai oe ia'u, i ke kumu i hoawahlaia ai ke aloha iloko o kuu haupo nei no ka mea a'u i aloha io ai me kuu naau apau ma ka manawa he umi kumamalua makahiki i kaa hope ae nei. No ke aha la [hoi oe. e Sana AKahama. i hana mai ai 1 la heu ole. elike me ka kaua i hoohiki ai imua o ke Kahunapule nana ka- , ua i hipuu ma ke Materemonio. o ka i m;ike wale no ka Inea nana e ■ wale ia kaua? Peheala oe 1 aa *ai e , lawe ae i ka hana a ke kanaka puuI wai hoohe wale a nana aku oe i ko makuahino a nana ole mai la hoi oe Heaha la ke kumu o kou hana ;ana pela? l'a ike no oe he opiopio oa |wau ia wa.aohe o'u hoa aloha,'a ua aloha no hoi au Ia oe me &uu njuatu apau. l'a ike no oe, owau kau wahine a, o oe no hoi ka'u mea i aloha ai ine ka oiaio—o oe hookahi. a no ke aha Ia nae oe i aloha ole inal ai la'u?" \ "O ka'u e pane aku nei la oe," wahi a Sana Alahama i pane aku ai imua o Naomi." aole hiki ia'u ke hai aku ia oe i ke kumu o ko'u hana ana pela. O ka mea wale no i hlkl ia'u ke hoike aku l mua ou i keia wa, keia: Aohe a'u kumu pale kupono e hai aku ai ia oe no ia hana ana a'u. Ua maopopo loa ia'u. aoie loa he kumu pale kupono ma ka aoao o kekahi kane e like me a'unei ke ano e hlki e homananalo Iho !a hana i hanaia e ia. O kahl mea hoomaianl pu wale ae no paha i ua hana la a'u i hana ai la manawa, oia ko'u olelo ana aku la oe, ua* punia maoli fa no au i ka makau i kuu makuahine. a ua ike no h«i oe e Naomi. he ano kamalii wale no wau ia m?tnawa. Ua ike no oe e Naoml he he wahine haaheo loa kuu makuahine a he wkhine hiki ofe no ia ke hoomalle tteia kona huhu ma ka wa e pii mal ai ia mea Uoko* ona. Ma ia la o kou ehaeha ame ko r u no hol. t ke hoomanao poina ole nei au I ka wellweli e kau ana maluna o'u no kuu makuahine. 0 ka mea olaio maoU. ina he kane kub makuahlne e ku mal ana imua o'u a oia ke hana fca'u i kekahi hana hoohilahila loa eiike me ka kaua I ike pu ai ma fa ia. aole loa au e ku ho-he wale ana imua oia kanaka, aka, e hoao - ana no au me kuu ikaika apau e pafio aku iaia no kou pono a no ko'u pono nohoi, aka, no kuu makuahine ma 'kela laua Uke me ke aha l&' la imUa ,ona,a o ke ano o ke kanaka ho-he waie .ola ka*u 1 Jke mai ia wa. B hal maoli aku ana no au la oe I ka mea oiaio. e Naomi,. * | "Alalla. e ae mal ana anei <&, e Sana Alabama, imua o'u, mamali o koa ma- ; ka'u ana i kou makuahine< a o kou a|loha ole ana no hoi i& ia'u, kau wahine e haea in« ia mai me ka hilahiia e ,ua makuahine nei ou ? O ko maka'u 1 ko makuahine o ko mea nui ia oe, a he mea ofe hol kiiu aioha ta oe. a v nana ole inai la bo{ oe la*u. "E Naomi o kau mau olelo a pau e

pane otutf n«4 1 m«a o'u. aole hiiii la'u ke pa&ai akta imu ou i kek&hi m«u pan«f ar.A i hlk'i a.u ke kaloi» m»i Kau hoahewa. sm«. O ka'u *raJs na e nonoi aku n«i ia oe.oia. kela. <> hoolohe pono ma; no hol ia'u m* ke aVAhel»\ E hai aku au i«% <><*, o kuu aioha tvni, »«.>!e no ia i makalahia ta aku maiiuko [aku o ku puuwai net. l kuu hoomao'popo ana Iho t ke!& wa, me he tmt ia ua Hke no a like ke koikoi o kou aloha liok> o kuu puuwai ra<? k* nul 110 hoi 0 kuu maka u no kuu makuahine. "Ae. ua KaXau loa ia «u taia. in* paha «na ka *# e lohe a! ota no ko kaua man? ia ana, e hoao ana ot* nw kona ikaika a pau e hoopau ia kela rnare la an& o kaua.a ma i* ano e kaawale loa aku ai oe inai au aku. a Ulo hoi g\i i kanaka kuewa maiuna o ka | iii o ka honua» me ka maopopo ole o jka mea nana e hoomama mal i kuu ame kuu ehaeha. Ua ikeau jO keia kana hana e hana ai ma ka meu te piii ana i ko kaua mare ia ana. o [ka hookaawaie ia no la o kaua. 1 "O ka manao i ulu ae Uoko o'u ma ia manawa, oia kuu huna loa ana il raea mai kuu makuahine mal a /ma kou w» e halele iho ai i ka bale ne | oia ko'u wa e hui pu hou aku ai me |oe. a hx.kanl ko kaua helo pu ana. t O kahi au i manao ai e hele pu kaua. | ola no kela wahl home maemae ma t Kiiohi Muliwai (River View) kahi hoi >au, e Naomi, e hoomanao poina ole iho 'ai, ola no kahi a kaua i hoolaha ai ina ia mua o ko kaua nohona <kane a i\vahine hoi. [ "Ua hoouna aku au l palapala laoe aka. ua loaa paha kela pal&paia ia Sidonia, a ua loaa ole aku la ia la oe. ua hooikaika au ipa na ano apau ma> hope iho o kou haaieie ana aku ia ioko o ke keena o kuu makuahine e halawai au me oe, e loa aku hol kekahi paiapala ia oe, eia nae aole l loaa iki ia'u he wa pomaikai e halawai ma iaano. j 'Ma kau wa I haalele iho ai Ika haie nei, tioounn aku la au 1 kuu kelki laweaw e e hookolo aku, mahope ou, a liiki i kou wahi e noho ai, alaiia» e hoike mai oia ia u ma ke a ma ia wa hoi au i iml aku ai a loaa oe ia'u ma ia wahi, aka, ua iiio nae keia mau hoolala ana a pau i mea ole. O ka hopena a'u i hoomaopopo ma o keia mau hooikaika ana a pau, he neie. Aoie oe i ioaa ia'u. Mahope iho 0 kou loaa oie ana ia'u. ua kau mai ia maluna o'u anie ko'u mau iao ke oia ana na haawe o ke kaumaha ame ka luuiuu. He umikumamalua mau n»nkahiki lolhl o kuu noho hoomanawanui ana lloko o ka ehaeha no ka nalowai" ana aku o ka'u mea i aloha al maJ au aku. Ua ike au ika hewa a'u 1 hana oi Akā. e hooia asku no nae au ia oe. mui ko'u wa i ike ai ua pau kou loaa heu ana ia'u, ma ko'u huli kino maoii an-i aku ia oe e like hol me ka'u i hooikaika al no kekahi wa lolhi,. aoie no au 1 hoopau i ka huii ana aku ia oe. akn. ua hoomau no au i ka huli ana a hiki wale no i ka loaa ana mai o ka lono hauoli ia'u no 'kou loaa ana. Nolniln. e Naomi. aole anei oe e nana. mai ann i keia leo a*u e uwalo aku nel la oe? \ "He lua ole no hoi kou kupaianaha. e Sana Aiahama," wahi a Naomi I pnne maf ai 'me ka hoomau ana mai hoi i ka oie«o ana," o kou mana*v\ ka e oi ioa aku ai kou aloha ia'u, oia kn na e kiola ai oe ia'u mai kou poli mal oiai n.ie oka wa aku la no ia o ke ai->-ha, ka wa e noho ana no au I!ok>. o kou poii.?" 'E Naoml. wahi a ua haku opio n«*t i pane aku ai ia Naomi, e iike me ka'u • i hoike aku nei ia oe mamua, pelrt no au e hoike hou aku nei ia oe. AoV? a*u olelo imi kalahala no'u iho no ka hewa au i hooili mai nei maīuna o'u ( O ka mea maopopo loa ia'u, ina iku ,au he alo a he alo imua o ko'u enem» no ka palo ana aku no ola nei aole no aii e kuemi hope ana mai iaia mai. īna e kau iho ana ka wawae o kuu enemi maluna o kuu kanl-ai a hehi iho aole loa nu e aloha iho oia la'u Ua hiki ia'u aohe kannka hou aku mn ke ao nei a pau.i oi aku koua wiwo nl«> ame kona maka'u oie 1 nei mea he k;: ana imua o kekahi paio e hakoko ana mamua o ko u nel. Aka. o keia whvo ole ame kela maka'u ole ana o'u. aoVf ioa !a i hiki ke ku aku me kt> oolf>i imua o kuu iuaui makuakane. Heku> hihewa nui kela a'u i hana ai i kuu <va opiopio nei a kamaiii h"i. ."%"•> k«»iH wa nae, e Naoml. e olelo aku al la aoh* ia kuhihewa e hana hou ia ana e a'u. "Ke ike nei au. aole hann hoohaahaa ia'u e iike nie kela a'u i hunn aku ai ia oe.eia nae aole ia he mei r. >'u e n r t\ 'ole aku ai ia oe i kou kala ana mai. E kuu aloha , ua hewa au, a ke mihi aku nei au kuu hewa ia oe. O ka hopena o kuu. oia ko'u komo ana aku iloko o ke kaumaha ame ka ehaeha. Ua ike no au he puuwai oiuolu kou e Naomi a e kala ana no oe i ka hewa 0 ka mea i iawehala aku ia oe." i "He oiaio ia au i olelo mai la. e Sana Alahama. he haur>o ko'u i piha 1 ka lokomaikai, a e knia ana no hoi au i kuu enemi no kn hewa ana i hamai ai ia'u. aka. nou nae. e Sana Alabama. e aho ka kaua a ka enemi mamua o ke kumaleaia aloha oie a kanaka I lete i kane na'u. Aoie anei oe t hoomanaoi ka wellwell o ka hana au i hana mai ai maiuna o'u? E na.na mai 0«, owau kau wahine i mare . pono ja ma ke kanawaL Ua mare oe ia'u i ku mau la opiopio, na la hoi a'u e oleio ae ai. he mau la la. o kuu Viriglne ana. I kou wa I mare mai ai la'u, a pela hoi au fa oe, he . hookahi ponoi a'u aloha Iloko o ko*u ipuuwai, ola hoi o*.« Aka. ma ka wa i hoea. mai ai ka. manāwa o ka hiao ia ana o na aioha o kaua. Ko'u kou aia» hol imua. ponoi o ke alo o kou makuahine i kuni mai oe la'u me ika hao kuni o ke aloha ole a hoole mai ia oe ia'u aohe au he wahine nau. "Ma ka wa a kou makuahine i hoahewa mai ai ia'u no kuu hoowaiewaie ana ia oe .no kuu hUahila ole—no kuu hoopoina ana hoi i ko'u ano wahlne Iho ame na maka Keleawehol, ua hui malu aku la au me oe. oa ku ae la oe imua ona me ka mumule a paa ana o leou waha, oiai o Naomi e kukuil ana maialo on me na> waimaka e hiolo aoā ma kona mau papalina. nole hoi o* l pane ae i ka huaolelohookahi e pakeJe ai au. A i keia wa, ke manao nei au. e Sana Alahama. e kli hou mai o* ia Naoml i kiolaia ai e oe me ke aioha oie l wahlne ia nau, me kou manao ar»£u o ka honl mai ia oe mal oia ka Naoml mea e mailu aku ai i ke kane nana ola i hoitv> me ke aloha ole. (Aole l pau.) -

He leka hamama &a makou na kefeahl wal o na makamaka heluhelu o keKILOHANA nel e noho mai la ma ka Panalaau. ma a no ka piha loa I lwla pule. ilolalla. ua hauk a keia oill hou ana afeu*.