Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 6, 8 February 1901 — Ka Mana o ka Pahikaua A HAMILETONA TEREGOMA [ARTICLE]

Ka Mana o ka Pahikaua A HAMILETONA TEREGOMA

A> Keiki Koa Knvlana <> Kndani Ke Knpufu nana i kaili haiheo i ka Hanohann o ka Ohnna ka~ ua o H'Mw—Ka hoi i Ho hiwahiwain $ ka Emepera o a Aina m* ka Pua Kuīana o Ainahau —K", Kiikamihine Ui —! OLINOKAONOHI-LA | Ua hoopuka mtu no hoi oia i kekahi | mau olelo e pili ana 1 k'ou ola. a ua hikl •1e la'u ke hoomanawanui. Ua hoao 1 oia e lawe I «ko'u ola,a i kuu huli ino! ana ae. e lele mai ana oia y hopu i kuu | kani al me ka manao paha e umi ia'u : a make. Ua ulu koke ae 1 kela manana kau mau oleio i hoike mai ai ia'u e plll ana I ka hoaola o kona ola e powa e ka poe Nihlllai, ame kau hoohlki, nolaila. ua hoomalimail au iala u kaa ma ka hakala o ka hale, a ua hou qu laia I ka pahi a make. 1 kona wa e j walho ana I lalo, ua hoopaa au 1 kahl | apana pepa me na olelo NlhlliAi malu-, na iho.ma ke au o ua pahi la, a hnalele oku laia. Ua wehe ia e a'u kahi puka o ka aoao o ka hale.i mea e ma- j nao la ai na kekahl mea e i komo mai e powa iaia.no ka mea, ua Ike au, aole loa e hoohuol Ikl la a na'u kela hana. Mahope Iho o keia mau iiana a'u, ua | liol aku au I ko'u lumi a moe." "Anwe no hol ka wellwell e!" wahl J u'u 1 hooho ae al. I "O ka hana la a ke aloha nou e Ale-1 xl9. No ka IJVNAKILA ke kumu i; Kanala ai. 1 inea no kaua e plli pua j mau al." "13 manao anel oe, e lilo ana au i mea oluolu i kekahi wahine I kohu kona mau lima 1 ke koko kanaka he lima koko?" wahl a'u i pane koke aku al me ka okalakala loa. "No ke aloha la oe, nou ke kumu o ki'ia.mau hana a'u." "Aole l#|>Ut ke aloha ine ka pepehi kanaka" wahi a'u i kamaillo aku ai me ka makona. "No'u kou ola, a mai poina iki oe wahl ana>-"Na n& kela mea i hoopaa !oa 4 ko kaua aloha. Ua I &ku nei au la oe ,nou ke kumu a eia no hoi kekahi he hiki loa ke hoolllia ka hewa malu* na oii. E hoolohe mal oe! Ua ike no oe. aoho e pakele 'ka Nthilisiina e hoIke aku ana aa i kekahi mea e plil ana I kau olelo hoopaa. He Nlhilisi oe. Pale no hoi ko kjilkuahine. Ua ike au I ka polno e kau nei inaluna ou. Maiia paha, o hiki no la oe ke pane mai i kela: Owai ka Nihlli»} e pakeie ana i na e looa kana pahl lloko oke kino o kuu kane? A pehea )a ina e hana au I ka Ui o ua pahl nei i mea e pakele at ua mea la? Ina paha ua hana au I kona hewa no ko'u aloha iaia pehea lho !a la? A Ina paha. e olelo ana au t ua komo mai na k&naka iloko o ko'u i luml e hoao al ia'u, a ua uwa wau a! lohe kuu kane, hele mai la oia a loaa i pono ua mea la & aumeume laua. Ua Ike au I ka hou ona o ua mea la i kuu . kane i ; i i»ahl. pehea iho la ia?" Kall j mal nel kela no ko'u hoopuka aku I \ kahl mea. a liuliu, t hou mai ai. , 'O ka pahl i make al oChrlstlan Tu-1 eski, nau, a ua kamaalna kou 1H i na mea apau o keia wahi: a eia ua Ui la me ko Inoa maluna iho. me ko'u malu nfl. A pehea la oe 1 manao ai e pakele kou inoa ame kou pHI, Ina e ike ia keia wea, A nolalla, ke makemake nel anei oe e hele? I kela wa. ulu koke ae nei ko'u wela. me na oielo hoonaukiuki, a i ka noo- j noo hou anat,manao anei au. he mea, pono ke noho malle. Hu ae anel ko'u i aloha no OUno»& u& lke iho la au he; oialo n& olelo apau an& i hoopuka mai i &1 hoomaopopo Iho la au. mana maloko • Busi& holookoa. I hlki ke pale ae I k& poplklkla a kela wahine e houluulu nel; no'u ame Ollno. j Ike Iho nel au, hookahi waie no mea j e hikl ai k* alo ae i n& popllikUi o kei& i wahlne ino e hoUUU nel no m&u&. Inaj e loihi k& manawa e houlolohUa &i <» ko m&ua pakele no la. In& au ! holke mu& 1 ko'u hoow&h&waha iaia mamua, ] ina u& ioaa ik! kahi manaoiana no ko: maua k&aw&le mal ket& wahi aku. 01-1 &1. he nui no ko'u hoowahawaha i kei& w&hlne ame k«m& niau hana iapuw&le aka» ua hc«oltolo ko'u manao e hoomau ko'u hooipotpo &n& me keia w&hine a kiki i ko maua ka&w&le &n& me OUno. ••Ke m&nao io tal pah& oe he &ioh& io ket&? 1 hoopuka &ku &1 makepe iho o kek&hi man&wa ioihl i mumule an&, me kona kali an& ei&l 1' ko'u pane &ku. "Pael &nei e nei n& wahlne i k» lakou poe kane, m& it& hoowellwel!?" "He pepehi &nel k& wahlne I kane i me& « htki ole at i& i&kouke piU m&u m« k* l&kou poe Ipor* Wahi &n& 1 P*«kiki m&l' «1. "A1&U&. ke m&uao nel ee M k& hooweiiweli me lea make. "A<Me &»el m I mea e pUI &i no l&u&? He&h& hoi kou Kte& e hookuikui in&l uel i&uroe kau ww* olelo hoonaukiukl? M& k& u mau A&n& oe i ik« m&k& al I *& ol&lo ki&oli o ka'u a10h.9, nou. Malaila no hoi •MHlke »11 W« mea e h&na jrf aole loa he inana hikl

hookaawale ia kaua. Ua lohe plneplne no oe i keia mau mea mamna. 'o oe ka mea nana i kii mal ia'u, nau no na olelo pelo i ke aloha ia'u, a hiki maoli I ko'u lilo ana ia oe, a pela iho la au i aloha al ia oe me ka maalili ole. E manao ana paha oe. he wahi loa hoi au,—he mea puni wale i ka hoowalewaleia a ko wale aku la no <ka makemake ou.alaila, noho pili waie malalo o kau mau hana, me ka uwe wale iho no, aole e imt i wahi e na al o ka ; inaina. Aole loa au pela. He wahine au i hiki ke kauoha a pela e hookoia 'ai, a he hooko waieia no ka'u mau mea Ikauoha a pau loa. Aole au he mea kajlaulu wale ia. aka. owau ka mea hiki ke huki ma ko'u wahi e makemakp ai. Ina e hana mai ana ia'u ma ke ano ino, alaila, he mea maoi.opo loa. ooe ke mihi ana no kou hookamani ia'u. a he make ka hoopai; i lohe mai oe." laia i hoopuka mai ai i keia mau jolelo oolea, ku poloiei ae nei kela iluna 'pale ae nei i ka uhi eieeie a kaawaie. laia I ku ae ai me na hiohiona u i ma- j oii no ua ulu ae na manao like oie iloko 0 ko'u puuwai no ka iini me ka mahalo | 1 awill pula me ka hoowahawaha piha iala.no kana mau hana Tho. Iloko nae 0 keia wa ana e ku mal ana. ua hoomaopopo aku la au. aia no iloko ona j kekahi manao ikaika e kaohi ana i kekahl mea ino ana 1 makemake ai paha |e hana mal maluna o'u. Aole no i liu{lta iki ike hou aku'nel au I ka mohala !ana mai o kona helehelena a pohaka !tnal nei na hlohiona o ka oluolu. nae o mau . mea apau he ai aku ko'u aloha ia oe." wnhi ana. "Na ke aloha 1 hapai mai i ko'u mea i hana al. No kou hoohlkl no hoi'kekahi na ia mea i hooikalka ia'u e hana peia, 1 ole al oe e poino 1 ka poe Nthtlisl: no ka mea. aole. o'u makemake e kaawale kaua. Ua hlki ole 1 ko'u aloha ke alo ae ia mea. Auwe no ka hoi ke alohae! "He nui a he lehulehu olelo hooheno ana 1 hooh(hI mai al, a ua like wale no, me he ahi lk la'u ke lohe aku. I ka pau ana o kana kuahau ana. ua olelo mal oia, e pono maua e mare koke. laia nae e kamallio ana, ua ulu mai ia'u na noonoo Uke ole e plli ana no kana mau kaula o ka hauhoa ana a paa maua o Oiino, no na mea, ua manao ae at, malla paha. he wahl hemahema iki Uoko o kana mea t hoomakau>kau ai. Aohe nae he wahl hunahuna iki o ka pakele. Malia paha, ala a aku, a ke hoopaneeneela aku ka manawa, e 1110 ana la, 1 mea huhu loa nana. "Aole kaua i hiki ke mare la i ka wa mahope koke lhio o ka make ana o kuu kane. Aole kela i llullu iki aku. o ka more koke no ka io, wahi au i kamailio aku ai me ke kuoo. Ua hele maoll mai ! no o loko a piha i ka hoowahawaha I i na hana ma kona a keia wahine. Ina Ikaua e mare ana pela, hē mea oiaio. e Ulo ana ia'i mea no kaua e kamailio nut ta ai e kal& ame kela mea, a e I jmat ana lakou, na kaua no i pepehi 1 | | ko kane i mea e ko al ko kaua Uni." ■ "Aole loa e Ike ka lehulehu o keia ]wahi. wahl ana I pane mol ai me ka oluolu loa. Ke manao anei oe aole la mea hemare malu ma Rusia Hemoele nei & aole hoi e htki ke kuaila ka poe waha me ke gula e llke me na wahi e ae?" "Ua ike au. o ke mare ana m& keia ano, he hoopaa ana no ia 1 ko kaua pono m&lalo o "ka mana o k& poe e tk*i ana, me ka monao ole 1& mai o ke grula n kaua e uku aL E llke no me ka mli |o ke dala e ukuia ai, pela no ka nui 0 k& hoohuol o ka poe e kipeia ana e ,kaua." 1 "Aohe no o'u manao ia mau olelo a • pau; & pel& no hoi oe. 1 na he aloha io : kou.no* u, e ilke me kau i hoohikl mai iai," Ua hoopuka mai oe i ket& mau : \ olelo. me na hlohiona mau ke pil ka |wela. " I "Aole &u e h&n& ana pela," wahl ana | < i pane koke aku ai. "E hoomaopopo | • mal oe I ka'u. Aole au e mare ana. Aole lo& e pUi keia mea i ke aloha; ak& : no k& manao maoli no i ko kaua pono | xn&oli no. He hana hoopilikia loa !a; kaua k& m&re &n& pel& ke an<\ Aole! jlo& o'u m&kem&ke e hoopaa 1 ko kaua I ol& ma kā poho lima o kekahl mea ma Busl& holookoa nei. Aohe loa ma n& &no &pau. I ko kaua wa e mare ai. iket& kaua e k& lehulehu; aole loa nae mamua &e o k& ak& kuu ana o na manao ulukU no kei& m&ke ana o ko kane. pel& e hikl ai' ia k&ua ke*mare me k& hoohuol ole 1& e fcek&ht mea. O ko'u !m&n&o. iloko o eono m&hin& m&l kel& ! w& &ku: u& poiio !na aole 1 hookahi & elu& poh& m&H&hlkln'* "AoJ« «u • ae «wahi & u& wahlne nel i pane koke m&i oi. me k& bu* i hu maoU nOw M Ke makemake nei oe e ha&lele l&'u. Aole &u he hupo. &u e ho&o m&l ne! e hoohoka." "Ala no i& i kon& manao. In& bo aole e makemake &&& i k&'u 1 otelo &)m neU &laUa, u& hlki ia oe ke hele . aku e kuk&l& 1 ke ake&. n&'q I pepehl i iaia. & ke hlkl m&l I ka w& ē okl & « ; ]i f& &l p&H& &'u hele hou &e oe e n&n& i jn& e hooweliweli m&u &a& l&'u." » w&hl &'u I hoopuk& iku al tm I& Iho-

ina manli no, alwila hoopaa ana a" i ko'u manao e make maoli no." Kulou mai nei kela a kokoke kona u aha i kuu pepeiao, hoopuka mai nei: "Alaila, i keia wa aku. pehea?" "He pupule loa no ka paha oe. e manao ole nei i ko kaua hoolaha ia ma na wahi apau, me he mau mea ino loa la imua o ka lehulehu, e manao ana paha oe, e makapo mai ana na Makai Hui oßusia i keia mau hana a kaua? O keia komo hookahi ana mai nei me a'u, e lilo ana no ia i mea kamailio nui na na nea apau. E ike na Lani i ka hewahewa nui o keia mau hana hupo, i na kaua e hooko ana i kau. E manao ana paha oe e pakele ana kaua, ina e mare ae ana? He mea maopopoi loa, mahope koke iho o ko kaua mare ana, e kaawale koke, ana kaua. mamuli o na hana oke kanawai. O ke kumu, no ko kaua pupuahuiu maoli no. No keia wa, e pono kaua e hoomanao ma ka launa ana. Oia wale no ke ala i maopopo ia'u i keia wa." - "Aole loa au e ae ana," wahi ana i pane koke mai ai me ka pihoihoi loa, a hoomaka hou mai nei e hoopuka i kaua mau olelo hooheno, ku i ka*hoowahawa. Aka, aole/ l'oa au i ae aku i kahi hunahuna o kona manao, no ka mea, Ua ike au, e huli mai ana no ia i ka'u." Haalele aku au iaia me ka hooholo ole o ko %aua manao me ka maua hana i kuka ai: a ua hauoli no hoi au i ko'u kaawale ana mai, oiai, ua ike iho la au, e hoea io mai ana no ka wa e pakele ai me Olino, he liuliu na la o maua e kaawale ai me keia wahine ino." O keia mau noonoo huikau nae, ka mea hoouluhua loa i ko'u naau, a i ko'u wa i oili mai ai, mai ua hale nei, ua hooholo iho la ko'u manao e hoomanawanui a hiki i ka wa e pale kana ai.

MOKUNA XVI. HOOMAKAUKAU HOU KA NIHILISI E LAWE OLA.

i noonoo ae al i keia mau hana hoohihia wale a Paula Tueski, - me he mea la, ao!e mea hiki ke hana hou ia i oi aku ka ino.mamua o ka ia nei. He mea oiaio no hoi, eiole loa e hlki ke haalele ia Rusia i keia wa, ina no e-hoao ana ma ke ano naio loa; a i paakiki loa no hoi i ka hiki ole ia' Oiino ke holo e; no ka mea, iaia e nalo aku al o ka wa ho ia e tke ia ai o ka maua mau hana, a he mea no hoi ia e hooiliia ai 0 hoohuoi maluna o'u. No2aila, ua lilo keia mau mea a pau 1 mea keakea i ka oluolu o ko'u noonoo i na wa a|)au. Ina hoi au e noho loa ana, aia no keia Paula Tueski e noho kokoke mai ana, me kana mau koi e mare koke, a he poino no hoi ke hoea mal ana mai iaia mai. Ina no hoi au e hoao ana e hoio malu. alaila, e hui pu ana oia me na makai I ke alualu ana ia'u me kana mau hoopunipuni i poino au: a o ka hoao wale ana no e holo, ua lawa loa ia no ka hooiaia ana o kana niau oielo wahahee'. O'kekahi no hoi, ina au e noho ana a holke ae i ka oiaio e piii ana i ko'u inoa ponoi, aole loa no au e hiki ke alo ae t keia mau popilikia, a aole loa e manao io ia mai ana ka'u mau olelo pale no wahahee a Paula Tueski. Mamuli o keia mau pohihi a pau e nali aha i ko'u mau noonoo maikai, ua ulu ae kekahi kaumaha ano e loa I ko'u naau. Akahi no a upu mai ka manao e hnalele aku i keia wahi ame keia ( mau hana kokua a'u. Akahi no hoi a hoomaopopo iho i ka nui hewahewa maoli no o na popllikia e ili mal ana maluna o'u ina e paa ana malalo 0 na hoopilikiawale ana a keia wahine ino. Ua nui ko'u ake e kaawale like maua o Olino mai keia wahi: a pela au 1 hooholo ai. i ko'u manao, oiai, ua ulu pu ae ka manao aloha ia Olino ma ke ano Ipo na'u. Aole nae \ heluia keia mau pohihthi i na mea hou i ulu ae i na la mahope koke iho. He elua keia mau mea i ulu ae, na laua i kau pale loa aku i na manaolana a pau o.ka paie kana. O ka mua na kuu poe Nihilisi i hookumu. O kela manao na'u X lawe i ke ola o ka Makai Nuime ka pahua o ka ike o na kaukani kiu e hanu ana mahop? 0 ka meheu o ka powa. ua pUi paa ta ma ko'u kua i na wa a pau, a ua !Uo hoi i mea na*u e hilinai nui ia al e keia poe limakoko ine k<? kue loa i ko'u iunaikehala. Ua loaa mua mai keia mea ia'u ma o Oiino la.a ua ioaa hou mai no mahope iho ma kekahi ano e ae, a pea 1 loaa ai ia'u ka hoomaopopo iea ana i keia manaoio o keia poe NihMsi na'u i lawe i ke ola o kaulana. Ua paulehia maoli uo keia poe maluna o ke kanaka hana i kekahi hana oi kelekeia 1 ko iakou manao. ina e pahu ka. ike o ka poe a he hoololi keia poe la kanaka, I me& ke hana i ka mea hookalakupua a pau a lakou i manao ai e hana. Tela ko'u hoomaopopo aku | i ko lakou mau ano i na wa a pau au e ike aku ai I kahl o lakou. B?la no au Lkoho hou ia ai no kekah! hana ekaeka a bou mahope iho. He \araimn hoi I oi aku ke pohihihi ame konapaomaeie. Aole no hoi he wahl mea uuku, aka, e powa i ka Emepera o Rusia. U4 hobboiola, aka. aole a\i t ike i kahi e hooko ia a) o ia nwa. aka. ua makemak* keiA mea e ukali koke mahope iho "O tat «alo ana aku o na manao no Chriatiiui i mea e holke al i ka wiwo ole o ka poe Nihilist i kohoia e kela poe no k* «na 1 kekahi hana koikoi

loa e pīli ana ia niea. Aole hiki ia'u ke hoole aku. Aohe 110 ihaawi ia mai ia'u ka mano koho hana a hana ole. l"a haayi ia mai ia'u keia hana elike rne na kauoha e ae e loaa ana ia makou o ka oihana koa. I ko'u hoao ana e haalele i ke kauoha, ua hoomaopopo ia mai, he make ka hoopai o ka hoole Pela iho la au i hookomo hou ia ai iloko o keia pohihihi kuhewahewa maoli no. la'u nae i nana aku ai i na mea i hana mua ia. ame na popilikia e ulu mai ana ma keia karalma hou e upuia nei,ua kupu ae no ko'u manao e hoike i na mea a i na luna Aūpuni. aka, i ko'u hoomaopopo ana iho i ka'u mau hana i a iae ai. ua hooholo ko'u manao e hoomanawanui a na ke au o ka manawa e hoike mai i ka mea pono e hana ai. O kekahi kumū nui nana i kaohi mai i ko'u hoike ana. oia no £a hookumuia ana keia mau hana iloko- o ia puie i make ai o Christian Tueski; a ua maka'u au o kuhikuhiia no na'u 'ia karaima i hana, mamuli o ko'u huna loa an aa hala keia mau la loihi. He mea hoi ia e poino ai o Olino ame a'u pu, no ka huna hewa. Nolaila, ua ike au, he mea ia e ko ole ai o ka'u mau hana a pau e makemake ai e lawelawe no ko maua lanakila. O kahi hunahuna hoohuoi iki e loaa ana i na luna Aupuni, ua lawa loa ia no ka hoopahaohao ana ia maua, a ke komo maua malaila, he mea oiaio loa. aoie loa maua e hanu hou i na ae oluolu-o ka lanakila; no ka mea, ua piha na makaainana a pau 1 ka hoowahawaha me ka hoomaau loa i ka poe Nihilisi. O hookaumaha i ko'u noonqo, oia na mea pili i ko'u kulana oiaio. Ua ike no au. o na hana a Alexis i lawelāwe ai mamua ae o ko maua kuapo inoa ana, ua nui hewahewa, a me he mea la, ina no au e hooikaika ana, aole no e pau ia'u kana maa hewa i hana ai ke helu. Ina paha e huaiia ae ana ia mau ino a pau, he mea oiaio, aole no e nele ana ko'u hooliihiaia ma ke kanawai, a e hoopaiia ana no, me ke koikoi; a pela pu no e hoohihiaia ai o Olino mamuli o'u. He nui no na'kumu e ae o'u i kamailio ole -ai i ka oiaio e piii ana i keia mau hana ano nui i hoolalaia e ua poe hui nei o'u, a ua hooholo ko'u manao e hooikaika au e loaa kahi mea e hiki ai ke kaawale aku maua mai keia wahi aku. Ua ike no hoi au, mamuli o ko'u kohoia ana owau kekahi o na alakai ma keia karaima hou i upuia, ua hiki no ia'u ke hoopahua i ka holomua ola hana ino, ma kekahi hana akamai a'u e laweiawe ai; a me keia manao paa, ua hoomaka ko'u naau e hoolala i na paahana a pau e hiki ai ke hooko ia mea me ka ulia oie. Ua akamai no na hoonohonoho ana 0 ka huakai, a ia mau pule mai i hoomaopopo lea.ia ai. Iloko o elua pule mahope mai e holo mai ai ka Emepera 1 Mosekao nei, a ua hoomakaukau na makaainana o nei nei e hoohiwahiwa i ke kulanakauhale e like me ka hanohano o ka malihini kiekie a ka lahui. I na la mahope koke iho o ka powaia ana o Christian Tueski, ua manao wale ia e hoololi anā ka Emepera i kona manao no kela huakai; aka, ua kahaha loa au i ka loaa mua o na lono oiaio loa e pili ana i ka Emepera i ka poe Nihilisi o makou. mamua o ka ike ana o kekahi mau luna aupuni koikoi loa. O ka makemake maoii no o ka Emepera, o ka hoomauia o na hana hoohiwahiwa, me he mea la, aohe mea ano e nana e hoomaea i ka holopono o ka huakai, a i ka manawa e makaukau ai 0 na poe a pau. oia ka wa e hoololl ai i hiki ole ai i ka Nihilisi ke uhai mai no ka iakou hana ino. ITa makemake oia e hoololi i krt hoonohonoheP ana o ka manawa holo o ke kaa ahl alli i ka manawa hope loa. O ka manao maoii o keia hoololi manawa holo, i mea e loaa ole ai o na ulia o x»a akeakea a ka poe powa e hoomakaukau ai, a pela i manaoia ai he mea ia e ikeia al ka poe e hoao ana ia hana !no. Aka. ua lilo ka ike o ka luna hooponopono huakai a ka Emepera 1 mea ole 1 ka manao Ino o ka Nihilipi: oial, 1 ka wa e hooholola ai o k*»kahi kumuhamu 0 ka vra no ia e loaa koke ai o ka lone 1 keia poe iimakoko. E loaa pololei ana na mea a pau e pill ana i ke kaa o ka Emepera e holo ai, a pela lakou e hoomakaukau ai i na mea make a pau ma kahi e hoohuoi ole ia ai. O ka manao nae hoi o na poo aupuni» mamuli o ka hoololi ana i ka manawa ho 010 ke kaa, ina e loaa ole ka ulia i ke kaa ahi mua e holo ana ma ia alahaka hookahi, alaila. ao!e no e loaa ana he ulia 1 ke kaa mahope aku. Aka, o ka Papa Hoonohonoho a ka poe Nihillsi, he hoomakaukauia me ka maopopo o ka na poo aupuni e pHi ana i ka huakai a ka Emepera. O kahi I hooholoia al no ka hoopahu ana i ke kaa ahi he wahi 10 miie mai ke kulanakauhale aku; oia no kahi pololei loa o ke aiahao, & he aina nui palahalaha. Ua manaoia. no ka pololei o ke alahaka me ka panoa ola wahi. oia ka mea e hoohuoi obe ia al e na poo aupuni. no ka mea, he wahi hikl ia ke kiaiia e na ko«L Ua hiki I ke kanaka e ku hookahi ana me ka ohe nana. ma kekah! poo o ua laina pololei nei, ke ike pono I na mea a pau e hanaia ana ma ke alahaka a ma ia kula panoa paha. Ma na vahi e ae a pau o ke ala a ka Emepera e holo mai ai. o ua trahi reL kahi hope loa e hoohuoila ai no ka Nihillai. O kahi oi loa aku o ka panoa. no ke ano ahua. o!a kahi 1 kohola ai malaila e kukn ai n& agena o ka make mal ka hui Nihlliai aku. O ua wahi oei.

wahi ia i eiiia o hai -a .haiua am» h*>honu. u ua hoonohoia ka m»,- k*- aa 1 a kieku'.—aneane 10 a 12 paha kapua: u o k" ki o ka make i manaoia ai. v , P*«na mua ia kekahi mau hao o ke aia- i haka ma ia wahi, a e hoopaaia ine ona | mau kolopa lliīll loa. a i ka wa e ko- [ !koke mai ai o ke kaa ahi. aiaila huki i ka uwea, a na ua mau kolopa Ililii nel ; 'e paie ae i ua mau alahao la, a pela e ' hu ai ke kaa ahi iioko o ka lua ma i hal. \ O ua mau kolopa liilii nei no nae, ua j hunaia me ka nalo loa iloko o k& lepo j malalo pono, a na ka uwila e hooneo ; me ka ike ole ia. Ua hoomoeia ua uwea nei maloko o s kekahi paipu liilii maiaio 0 ka lepo, a hooholo ioa ia a hiki i kekahi hale aneane hapaiua mile a ol pa- , ha, a ma ua hale nei i hoonohoia ai ka poe na lakou e hoonee i ua mau ala- ! haka nei. Malaila no ia poe e noho ai ! a hiki i ka pau ana o ka "ulia." ; No'u iho, aole no au i hoowahawaha ' 1 keia papa hoonohonoho: no ka mea. j ua hoomaopopo au, he hiki no ke loaa ; he mea e hiki ai ke pale aku i na popilikia a keia poe limakoko I hoolala ai; ke noho loihi nae au ma keia wahi i hiki ai ia'u ke haawi i ko'u ikaika a pau no ka pale ana i keia ino. Ua ike au, he mea hiki wale no ia'u ke hoolalau i ka'u , mau hana oia la, me he pupule ia, a pela e kuhihewaia ai, a ina e ike ka poe Nihilisi ia'u pela, aiaila. e maka'u $i«h lakou i ka hoao o iawe i ke ola o k ī Emepera. Eia no nae hoi, he wahi akeakea hou no iioko o keia kumuhana a'u. Ua ike no au, e kohoia ana ka poe kokua o'u mai waena mai o ka poe lapuwaie loa; he poe i kupuia e ka h'omaau mamuli 0 kekahi mau hana kanawai. la lakou, ua like no ke koko o ka hoaloha pie ko ka eneini, i ka wa o na hana "make,"-—o ke ko w|iie no o ka lakou hoohiki ka mea nui ia lakou. < Pela iho la au i komo ai ma keia hana palahemo wale,—no ka hanohano a no ka poino loa: aia no nae ma ka'u laweiawe ana e maopopo ai. Me keia mau manao hou i ulu ae ai ke ake nui e kaawale koke mai keia w-ahi aku; a i ikaika nae hoi keia manao mamuli o kekahi mea hou i loaa ia'u ia inau la koke iho no. He leka ka i loaa mai ia'u mai a "Hamiletona Te|egoma." E like no me ka'u i hoomaopopo mua ai, ua puka molaelae no ke-kaikunane ponoi o.Olino mawaho o Rusia, a ua holo loa no Parlsa. Hoike mai ola ma kana leka. e holo loa ana oia no Amerika Huipuia; a ke hiki loa i Nu loka, alaila, e hoololi hou ana oia i kona inoa maoii. • Wahi ana i leka'mai ai: "Aohe no he mau mea hou ano nui o ka'u huakai mahuka mai ka aina mai, a aohe no he wahi hoailona o ka halawai me kahi mea i kamaaina mua ia'u. Hookahi no nae wahi mea hou ano nul a'u e hoike aJtu ia oe. E ai ana au i ko'u ainakakahiaka, ike aku nel au i kekahi mea e "H&na pono mai ana ia'u mai kekahi aoao mai o ka lumi. No ko'u manao ana he mea i kamaaina "ia'u," nolaila au i naan ole aku ai iaia. Aole nae oia i hooki iki i kona nana pono ana'mai, a ia'u 1 ku ae ai e hele, hookokoke mai *nei kela a i mai'nei: "E Hamiietona, ua hoohewahewa loa ia aku nei au ia oe. Aole paha oe e hookae mai ana ia'u? Mamuli o kana mau olelo, ua hooholo au i ko'u manao e hoahiuahiu loa, a nolaila, aole au i kamailio aku. Nana pono wale aku no au ia ia, a pai ae nei i kuu lehelehe a nanakee aku nei, a huli ae nei a hele—haaiele aku iaia. Mamull o ko'u ake nui e ike i kona inoa, ūa ninau au a'"ua haiia mai, o Hon. Rupert Baiestier. Ke manao nel au, o ka mea pono e hana ai, o ka noho malie wale aku no; aohe pono ke kamaiHo wale aku. Aohe no au i pale ioa iaia. Ia po iho no, Ike hou au iaia iloko 0 ka lūmi aina, a ua hele mai kela e hoolohe i ka'u namu haole ana me kekahi mau haole Enelani. Ma ke ano o ! kana hoolohe ana au i hoomaopopo aku ai ua hoomaopopo oia I ka Uke ole o ka leo; a i kuu kaawale iki ana ae, ua ninau mai oia ia'u, i ko'u kuleana o ka hele ana ma ka inoa o kona hoaloha, Hamiletona Teregoma, O ka pane a'u 1 haawi aku *ai iaia,—he nanakee wale aku no. Noiaila, ua hooloii au i ko'u hote!e a e haalele aku ana au ia Pa- ( risa nei 1 keia mau ia iho. Aole o'u ma- ' kemake e hul me keia kanaka." | , O ka mea mua i ulu ae i ko'u manao : mamuli o keia leka. he mau akeakea | hou I ka holopono o ka'u hana. Ua ka- : maaina au i ko Balestier ano. He kanaka paakiki loa oia ke hooholo kona manao rkahi mea ana e upu ai; a ina oia e hodhuoi aea i ka oiaio o ke ano o keia mea. aiaiia, aole la e hele ana I ke Kanikela Pelekane a i ole I ke Kanlkela Rusia, aka, e holo kino mai aua no oia e imi i ka mea oiaio nona iho. > He kanaka puni oia i na hana imi mea hona. He m§a hoihoi loa ia nana, o ka huli i na mea huna. He kanaka hikiwawe loa kela ma ke kapa ana aku i ka mea ana i hoohuoi al. ua powa ia'u; a ua hlki loa laia ke hele ma na ke*na Makai Kiu a pau e ho-ki i na makai mahope o ka mehea o kanw mea i hoohuol aL Ua heva maoli no-o Alexis ke kapa iaia iho e Pelekane. a ha laiau loa ka ' hookohukohu i ka namu, no ka mea» he inoa loa kana namu ana. Nohea oie r.o hoi e hoohuoi o Bale«tler iaia, l ka hoolohe ana aku i kana namu kapuiu! 0 fta helehelena no'u & o ka leo he oko*. Ua manao nae aii, ina paha hol e loaa. hou mai ana-kekahi mau lono hou. al&ila, e hoao aa e noi aku ia Bale«tier • kokua mai la'u. e hoomahuka ia OUno a kaawaie aku. Ina ue oia e Ike *na 1 ko'u makemake. ua «nopopo loa, aohi i