Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 9, 1 March 1901 — Page 5

Page PDF (1.42 MB)

This text was transcribed by:  Liisa Laurila
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, MARAKI 1, 1901.

-----------------------------

HOOLAHA KUMAU.

-----------------------------

Ka Hui Alahao me aina o Oahu

MAHOPE AKU UEIO

 

Manawa Holo

 

WAHI HOOLI@@@@@

 

Waianae, kaa huikau, na la apau koe ke Sabati.

Waialua, kaa ahua, na la apau

Waianae, kaa ohua, na la apau

Wili o Ewa

 

                        A.M     P.M.    P.M.    P.M.

Honolulu         7:1       3:10     5:10     5:10

@@@@         8:0       3:43     5:50     5:50

Wili o Ewa      8: 7      4:08     6:10     6:10

Wai@@@      9:3       4:43     ....        ....

Wai@@@                  12:00   ....        ....

 

WAHI H@@@@

 

Wili o Ewa, kaa ohua, koe ke Sabati

Waialua, kaa ohua, na la apau.

@aianae, kaa huikau, na la apau, koe ke Sabati.

Waialua kaa ohua na la apau.

Wili o Ewa kao ohua

 

                        A.M     A.M     A.M.    P.M.    P.M.

Waialua           ...         6:12     ....        2:30     ....

Waianae          ....        7:12     10:09   3:55     ....

Wili o Ewa      5:50     7:47     10:59   4:32     2:45

Ma@a@a        6:15     8:07     11:3                 1:10

Honolulu         6:50     8:40                 5:26     1:45

 

            G. @. DENISON,

            Luna

            F.O.SMITH

            Luna Kuai Palapala Ho@@

 

-----------------------------

Metropolitan Meat Co

(Hui Kuai Pipi Metropolitan.)

O.J. WALLER, (Wala) - Luna N@ 108 Alanui Moi.

 

Poe Kuai a Hoolako i na Moku

ME

a Io Pipi, Hipa a pela'ku.

E loaa mau ana na Manu ame na Kamano i hoohu'ihu'iia iloko o ka Hau.

Makepono ke Kuai i na I'o Pipi maa@@.

TELEPONA HELU   -           -           @

27@@-tf

-----------------------------

Ka Ayer Laau Kunu

No ke Anu, Kunu, Ma'i ma ka Poo, Puu Eha, Anu ame ka Ma'i Ai Ake hoo@@@ hou.  Aohe lua e loaa ai ka Laau umu a Ayer.  O kea ka laau @@@ kaulana loa i ikeia ka h@l@l@a o na lapaau ana maloko o ka Oihana Lapaau, a ua apono loa na Kauka lapaau ma kela ame keia wahi.  E hooma@a@i ana ia i ka a@i ana i ka pale lahilahi i pili aku ai ka ma'i, wawahi i ka male paakiki e kunukunu a e maneo ai ka puu, hoopau i ke kumu ana, a loaa hoi ke oluolu.  Ma ke ano laau pale pilikia kokoke loa noloko o ka ohana o ka AYKER LAAU KUNU ka helu ekahi.  Aohe lua o keia laau no ka hoola ana i ke Kunu Ho, Kunu Kalea, Puu Eha, ame na ma'i apau o ke Ake-mama i @@hia mau ai ka poe opiopio.  Aohe ohana i palekana, ke ole e loaa ia lakou

 

KA AYER LAAU KUNU

--- OIA HOI ---

KA AYER CHERRY PECTORAL,

I homakaukauia e

DR. J.C.AYER & CO.,

Lowell, Mass., U. S. A.

            ---

E makaala loa no na laau hoohalih@@ @@ kumukuai emi.  Ka inoa o keia laau, oia ka AYER CHERRY PECTORAL.   E ikeia ana keia inoa mawaho o ka wa-hi, a maloko nohoi o ke ku@@@ kela ame keia omole.

            ---

K@@@@@eia o na laau no ka malama @@ ka hooulu ana me ka hoo@@ ana i ka lauoho, oia ka

Ayer Laau Hooulu Lauoho.

A@@ e kepia ke poo, oia na ma'i puu@@ aole hoi helelei ka lauoho.  Ina @@@haha mai ka lauoho, hinawenawe a aao hina mai, alaila, na @@ laau e ho'iho'i hou ae a kona ano mua, a hooulu lupalupa ae la i ka lauoho.  Ma na wahi apau, o keia Laau Hooulu lauoho a Ayer ke pookela, a ua @@@ punahele a i hoopili no na le@e ame na keonimana.

Ayer's Hair Vigor

I homakaukauia o

DR. J.C.AYER, Lowell, Mass., U. S. A.

            ---

He @@@ @@@ mai na Hoikeike Nui o ka A@

Hollister Drug Co. Lt,

He Agena ma ka P@@@@@@@.

-----------------------------

Koho mai ka Noho i keia mau inoa i Komite Holo i Molokai:

  Beckley, Gilfillan, Robertson, Prendergast, Puuki, Emmeluth, Kawaihoa, Hoogs, Wilcox.

  Noi mai o Kumale e hoomaha ka Hale a hora 1:30 p.m.  Hooholoia.

-----------------------------

  HALAWAI AUINA LA.

            Hora 1:30 P.M.

Hoomaluia e ka Noho.

  Na Mahoe, e heluhelu eluaia ka Buke no na Lilo o keia Ahaolelo.

  Rula mai ka Noho o ka Rula ka mea ma ka papa.

  Noi o Makekau e waihoia i ke Komite Pai.  Makemake o Mahoe e maopopo ka hana a ia Komite.  Noi o Makekau e hoakaka mai ka ma nana ia pakui i ka manao.

  Nui na hoopaapaa no keia ninau.

  Hapa hou ia ka ninau pili i na rula. Huikau ka Hale maopopo ole ka manao.

  Rulaia ua hewa o Mahoe.

  Haule ke noi e waihoia i ke Komite Pai.  Na Hihio e apono loa ia e like me na hoololi:  Hooholoia.

  Na Hihio e paiia na rula.

  Noi o Emaluka e aeia e hookomo mai i kekahi Olelo Hooholo hui.

  "E kohoia i Komite pili i na Auhau o ka Panalaau nei."

  Hooponopono mai o Roberston i ke poo manao o ka Olelo Hooholo.  Kokuaia.  Hooholoia.

Kmite.

  J. EMALUKA

  A.G.M.ROBERSTON

  F.W. BECKLEY

  Hoopaaia na hana o ka la.

  Noi mai o Mahoe no ka Bila no na lilo o ka Ahaolelo.

  Heluhelu o ka Bila ekahi. - Hoike mai o Prendergast aole i hoi mai ka mea, pai mai.

  Noi o Roberston e hoopanee.  Kokua.  Haule.

  Noi mai o Kumalae e noonooia kana Olelo Hooholo.  Hooholoia ka heluhelu ana.

  Noi o Makekau e waihoia ma ka Papa a hiki i ka wa e hapai hou ia.

  Noi o Kumalae e hoopanee.  Kokuaia.

  Hoopanee ka Hale.

  -----------------------------

            Ka Senate.

            ---

            LA HANA EHA.

           

            Poakahi, Feb. 25. 1901.

  Hoomaluia ka Hale e ka Peresidena o ka Senate i ka hora 10.

  Mahope iho o ka pule ana a ke Kahunapule ua heluheluia ka Moolelo; a ma ke noi ana a Kalauokalani, i kokuaia, ua aponoia ka moolelo.

  Ma ke noi a Kaiue, ua kauohaia ke Kakauolelo e hoike aku i ke Kiaaina ua loaa mai kana Palapala; a e hoike pu aku hoi i ka hana a ka Senate e pili ana ia mea.

  Na Hon. White i hoike mai i ka hana a ke Komite Rula.  Ua hana lakou me ka lokahi i na rula.  Aole i manaoia, he kupono e hoomauia ka mea kakau pokole.  He 14 mau komite kumau i hoikeia mai he kupono e kohoia. Ma ke noi a Baldwin, ua laweia mai ka hoike a ke Komite imua o ka Hale.

  Hoakaka ka Lunahoomalu o ke Komite i kona manao kue i kekahi mau mea i aponoia e ka hapanui o ke Komite.

  Mamuli o ko Kalauokalani noi ana ma ka olelo Hawaii, me ka unuhi ole ia, e noonooia ka Hoike, ua ulu ae he mau hoopaapaa ano ole, no ka mopopo ole o ke kaona o kana mea i noi ai i ka poe ike ole i ka "kakou namu."

  Hoike mai @Bila Aila@ ua haule kekahi rula e pili ana i ka hope kakauolelo.  Kueia no ke ku ole i na rula no ia hana.

  Koi mai o Baldwin e hapai koke ia ka noonoo ana i na rula, i mea e nee mua aku ai o na hana.

  Noi o Kalauokalani e hoopanee aku ka noonoo ana a i ka auina la.  Kue o Baldwin no keia hoopau manawa wale no.  I ka ninau ana nae, ua hooholo ia, aia a aui ka la noonoo ka Hoike.

  Ma ke noi a Kikila Balaunu, ua hoomalu ka hale a hiki i ka hora 1:30 o ka auina la.

            AUINA LA.

  Hoomaluia ka Senate i ka hora 1:30.

  Ma ke noi a Kalauokalani, ua kauohaia ke Kakauolelo e heluhelu mai i ka Hoike a ke Komite Rula.

  Noi mai o Kikila e aponoia na rula 1 a hiki i ka 21, me ka hoakaka pu mai i na kumu.

  Noi mai o Kanuha e unuhiia na rula no ka pono o na Senatoa lohe ole i ka "namu."  Hoihoi hou o Kikila i kana noi, i mea e hiki ai ke hookoia ko Kanuha makemake.

  Mahope koke iho o ka unuhiia ana o ka Hoike, ua noi mai o White, e hoopanee ka Hale a noho hou i ka hora 10 a.m. o ka Poalua, Feberuari 26.  Hooholoia.

            ---

            LA HANA ELIMA.

            Poalua, Feb. 26, 1901.

  Hora 10 a.m. hoomaluia ka Hale e ka Peresidena, Dr. Russell.

  Mahope iho o ka pule ana a ke kahunapule, ua heluheluia mai ka moolelo, a ua aponoia, mamuli o ke noi ana a Kaiue.  **Ua nui ka hoopaapaa mamuli o ka hemahema maoli no o ka lunahoomalu o ka Senate.  No ka ike ole mai no keia i na rula.**

   I ka mao ana ae o ka uluku o na Senatoa a "ka lalau ma," ua ku ae o Hon. Achi (Kale Aki) a noi mai e aeia oia e hookomo i Bila Kanawai e pili ana i na poho pauahi, aka, ua kue ikaika loa ia keia noi e na Senatoa a pau o ka aoao Home Rula - 8 kue ia 6.  I ka ike ana o Geo. Carter i keia hana ku maoli no i ke kumakena a ka Home Rula i ka pono o ka poe pauahi, ua ku mai oia a i mai: "Me he mea la, aole no paha he manao hana iloko o keia poe Home Rula.  Nolaila, e noi ana au e hoopanee ka Senate."  Aole nae i holo keia noi.

  Ku hou mai o Aki - noi mai e aeia oia e waiho aku i Olelo Hooholo e pili ana i ka lawelawe ana o na hana ma ka Olelo Hawaii e like me na kuhikuhi o ka Pauku 44 o ke Kanawai Kumu o ka Panalaau.

  Ua hoao ka Noho e rula ia Aki, aka, ua ku lokahi na Senatoa Repubalika e keakea aku i keia mau hana lapuwale loa a Dr. Russell.  Kue mai o Kaiue i keia Olelo Hooholo, a hoike mai i ka rula 29 o ke Kumukanawai.

  Mamuli o ka Carter noi e ninauia ka Aki noi: "Ina paha e ae a hooleia o Kale Aki, e hookomo i kana Olelo Hooholo?"

  Hoomau ho o Kaiue i kana mau hoakaka, a olelo mai, i kona manao ana, aole loa i kulike na hana o ka Senate me ke kauoha o ka Pauku 44 o ke Kanawai o ka Panalaau.

  Hoike hou mai o Baldwin, he mea paakiki loa ka nee mua o na hana, ina pela iho la ka Senate e hoopaapaa mau ai me ka loaa ole o na rula kupono.  Ua noi aku oia i ka oluolu o Achi e hoihoi hou i kana noi, **a huli ae nei ia Bila Aila.  Hoomaopopo aku nei ke anaina, i mea no ia Alakai o ka Home Rula e kokua mai ai.**  Ninau aku o Baldwin ia White, ina paha ua makaukau lakou no ka noonoo ana i na rula.

  Ma keia wahi ua ku hou mai o Kaiue a kalai manao hou maluna no o kana mea i hoakaka mua ai.  Ku mai o Achi a keakea malalo o na kumu me ka i ana:  ma na rula maa mau, aole loa i aeia kekahi mea e kamailio palua maluna o ke kumuhana hookahi.  Na ka Noho i hoike mai aohe mau rula o ka Hale, a mamuli o ka Carter ninau, ua pane mai oia:  "Ua hiki no ke kamailio kahi mea no 100 manawa.  Ina no he 1,000, ua hiki no ia i ko'u manao."  **Ka holona! aohe lua e like me keia!**

  I keia mau olelo no, ua ku koke ae o Achi a noi aku i ka Noho e hoolohe mai iaia.  Ua hoike aku oia, he $500 ka lilo o na makaainana o ka Panalaau i ka la no ka Ahaolelo: "A hiki mai i keia la, aole loa he wahi hana iki i lawelaweia no ka pono o ka lehulehu.  Ke keakea mai nei na Moho Kuokoa i ka holomua o na hana, a he ku keia hana a lakou i ka hoohilahila ia lakou iho.  Ke hoao nei na Repubalika kakaikahi ma na ano a pau e loaa ka holomua i na hana a pau a ka lehulehu i ake nui ai no ka pono o na mea a pau.

  "I ka wa a'u e hapai ae ai i kekahi mea a ko'u naau i ike ai, he pono kaulike ia, oia iho la no ka wa a keia poe e kue mai ai me ka lokahi i mea e lilo ai ka hana pono i mea ole, oiai, aia ma ko lakou aoao ka mea e hiki ai ke holopono na hana.  Ke hana nei lakou i keia mau akeakea ana, no ka ike, aia no ma ko lakou poho lima ka hapanui.

  "Ua hoike mua iho nei au ilokio o keia Hale, he mea pono loa e hookomo koke ia mai kekahi Bila Kanawai no ka noonoo ana i ka poino o ka poe i hoopilikiaia mamuli o ka pauahi."

  Ma keia wahi ua kue mai o Kaiue, malalo o na rula, a i ka ninaninauia ana aku, "mahea i kue ai?" ua hiki ole ke hoike mai.

  Ua noi aku o Achi i ka Noho e ae mai iaia e hoomau, aka, ua hoao ka Lunahoomalu e hoolalau, a ua huli ae i ke Kakauolelo no kona manao, (oiai, o kona alakai no ia, a i kekahi wa, na Buki e kuhikuhi aku).  No ka ui aku o ka Noho i ke a'o ana a ka mea i kuleana ole ma na hana o ka Senate, ua kue koke aku la o Achi i ko Caypless a'oa'o ana i ka Lunahoomalu: "Ke a'oa'o mau nei o Caypless i ka Lunahoomalu, a ina e hoomau oia pela, alaila, e kipaku koke keia Hale iaia.  Aole oia kana hana i kohoia ai."

  Rula mai ka Noho ia Achi.

  Ku koke mai o White a noi mai e ninauia ka olelo hooholo a Achi.

  E like no me ka mea maa mau, puuluulu no na baloka Home Rula a pau no ke kue i ka Olelo Hooholo pili i ka noonoo koke ia o na poho pauahi.  O na Repubalika 6. koho like lakou no ka noonoo koke ia.  Haule ka Bila oi loa aku o ka waiwai nui i ka poe i hoopinoia.

  Noi mai o Kikila e hapaiia ka noonoo ana i na rula.  Hooholoia.

  Mamuli o kekahi noi i hoopaapaa nui ia, ua hapaiia ka noonoo ana ma ka pauku.  Mai keia wa aku ka noonoo ana me na kakaiahili lehulehu ana a hiki i ka hora i hoomaha ai, i ke awakea, he 6 no rula i pau.

 

            HALAWAI AUINA LA.

  I ka hora 1:30 ka wehe ana o ka hana.

  Hapai hou ia ka noonoo ana o na rula i koe. I na rula wale no lakou i pauaka ai a hiki i ka hoopanee ana i ka hora 3:30.  Aole wahi hana e ae.  **He oi aku keia o ka Hale hoopau koalaala nui wale.  I na rula wale iho no ka e kakaiahili ai a pau ae ke Kau.**

  No ka nui loa o ka hoopaaapaa, ua hoakaka mai o Brown he mea pono e haawiia na rula i ke Komite Rula hou e kohoia ana.  Na Carter i noi mai e hanaia pela.  E like no me ka mea maa mau, ua kueia no e 8 Home Rula, a ua kakooia e 6 Repubalika.  Haule ke noi a Carter.

  Noi hou o Carter e hoomaha ka Senate a noho hou i ka hora 7:30 o ke ahiahi.  Kueia, a haule no.

  Noi hou o Carter e hoopanee ka Senate, a ua kokuaia, no ka mea, o ka huluii ia o ua "poe" nei.

  Hoopanee ka Senate a noho hou i ka hora 10 a.m. o ka Poakolu, Feberuari 27, 1901.

            ---

            LA HANA EONO.

 

            Poakolu, Feberuari 27, 1901.

  **Hala hou keia la aohe pala i loaa i keia Hale.  I na rula no i apa ai a pau wale ka manawa.**

  I ka hora 10 ponoi o ke kakahiaka i hoomaluia ai ka Senate e ka Peresidena, Dr. Russell, a mahope iho o ka pule ana a ke kahunapule, ua hoomaka ia na hana me ka hea inoa.

  Mahope iho o ka heluheluia ana o ka moolelo o ka la i hala, ua hooponoponoia ka moolelo ma kahi e pili ana i na olelo a Kale Aki imua o ka Hale, ma ka hookomo ana i na olelo ana i hoopuka ai.

  I ka pau ana o na hooponopono moolelo, ua ulu ae la he hoopaapaa mawaena o Carter ame White, no ke kuleana o laua e ku a kamailio i ka wa hookahi.  I ka ninau ana o Carter i ka Noho, ua kauohaia o White e noho i lalo.

  Ua hoike mai ka Noho ua lawe mai oia i mau rula nana e hooponopono ai i ka Senate a hiki i ka wa e loaa ai o na rula oia hale, aka, ua keakea loa ia keia hana e Carter.

  Noi mai o Carter e aeia mai ka hoike a ke Komite Rula e laweia imua o ka Hale.  Ma ka ninauia ana, ua haule ia noi.

  Ma keia wahi ua hookomo mai o White he Olelo Hooholo e holo ka Senate i Molokai me na @@ o ka Hale o na Lunamakaainana i keia Poalima iho (i keia po), a e aeia hoi i hookahi mea kakau mai kela ame keia nupepa mai.

  Noi o Kikila e hoololiia a i Komite ke holo o ekolu wale no iaia.

  Kue o Kaiue i ka hoololi palua, a ua makemake oia, e hele no ka poe e makemake ana e holo i Molokai.  Hookaka mai o White i kekahi mau mea pili i na mea pa'i kii.

  Noi o Carter e kali ke holo a kekahi o keia mau pule iho, i pau kekahi mau hana ano nui i ka lawelaweia, i pau pono ai na rula i ka hooponoponoia.  Ua manao oia, he mea makehewa ke hana kapulu i na rula, no ka mea, ke henehene nui ia nei ka Senate no ka hoopau wale i ka manawa ma na hana ano ole e pili ana i keia mau rula.  Heaha ka waiwai o ka hele ana me ka maopopo ole o na rula e hooponopono ai i na hana ma ia wahi?

  ** Ua nui loa ka hoopaapaa mawaena o na hoa o keia Hale, a mahope iho nae hoi o na hoolele olelo ana me ka eha ole o kahi o lakou, ua hooholoia, e holo ka Senate i Molokai.**

  Ua noi mai o Carter aole loa e hoomaha ka Hale a hiki i ka wa e pau ai o na rula i ka hooponoponoia.  Kue loa ka poe puni hoomaha.

  Noi mai o Kikila e hapaiia ka noonoo ana i na rula, i pau koke.  Aeia keia kumuhana, a pela i noonooia ai a hiki wale i ka hoomaha ana, a noho hou i ka hora 1 me hapa o ka auina la.

 

            HALAWAI AUINA LA.

    Hoomaluia ka Senate i ka hora 1:30

  **Aohe no he hana nui i lawelaweia e lakou ma keia auina la.   Ua nui loa ka hoopaapaa no na rula ame na hooponopono, hoololi, pakui a pela wale aku.  Ua kohu kamalii maoli no keia mau hana.  He ku maoli no i ka hoohilahila na hana akiaki, niania a hoohaunaele wale i ka holomua no ka pono o ka lehulehu.  Iloko o elua hora ma keia auina la, he 12 no rula i heluheluia, a he eha wale no i hooholoia.  Pehea ia e pau ai na bila kanawai lehulehu a ka lahui i makemake nui ai, ina me keia iho la keia Hale kau kanawai e hoopau manawa wale ai no.  Ike no hoi paha, aohe ike i na rula, no ke aha i pipili iho ai i ka noho Senate?  Heaha ka mea i waiho ole ai no ka poe ike?  He nui wale na Hawaii kupono maoli no ia mau noho.  E hooki mai keia mau hana lapuwale a oukou e na Senatoa.  Ina pela oukou e paakiki ai, alaila, e hoea mai ana ka la, a ka poe koho a puni ka pae aina nei, e ike mai ai ia oukou ame ka oukou mau hana.  He mea nui na baloka, a o ka malama ka pono i ka hana, aole o ka hoopau koalaala wale iho no.**

  Ma ke noi a Carter e hoopanee ka Hale a hiki i ka hora ehiku o ke ahiahi, ua kue ikaika nui loa ia.  Ma ke noi ana nae a White ua hoopaneeia a ka hora 10 oa ke kakahiaka Poaha.

            ---

HE LAAU MAIKAI LOA NO KA LA GARIPA.

            ---

  Eia ka Mr. George W. Waitt o South Gardiner, Me., i olelo mai ai: "O wau kekahi mea i loaa ino loa i ka La Garipa mamua aku nei, nui ke kunu, ke anu, ka haalulu me ka hu'i a puni ke kino.  He ku maoli no hoi i ka pilikia na hana a keia mau haawina ia'u, a he nui no ka'u mau laau o ka hapuku oana me ka manao e loaa mai ana kahi maha, aka, he ole loa.  E ole ka Laau Kunu a Chamberlain loaa ai ia'u ke ola.  O ka helu ekahi maoli no paha hoi keia.  He hookahi no a'u omole o ua laau nei i inu ai o ka pau loa no ia o ka haalulu, ke anu ame ke kunu.  Ua haalele loa mai ua la garipa nei ia'u.  Ua piha loa au i ka mahalo i ka mea nana i hana keia laau no keia pomaikai i loaa ia'u mamuli o ke kaawale ana aku o keia mau haawina hoopilikia wale i ko'u ola kino."

  Ke kuaiia nei ma kahi o Benson, Smith & Co., Agena ma Honolulu.  H.T.

-----------------------------

No na Lima Eha,

  Ili Lahilahi, Akakaa wale, Akaakaa wale o ka Ili, Maneo, Akiaki o ka Poholima, a hu'i wale hoi o na manamana,

  I KA WA E MAKAUKAU AI E HOI E MOE, E LUMAI I NA LIMA ILOKO O KE POI HUAHUA "KOPA KUTICURA."  ALAILA, PAI AE A KAU MALIE A MALOO.  I KA WA E MALOO AI, HAMO HOU ME KA "AILA KUTICURA" - KELA LAAU HOOLA ILI MAIKAI LOA.  KE MOE, E KOMO I MIKILIMA ALUALU, I OLE E HAPALA WALE IA KAHI KAPA MOE, I OLE AI NO HOI E PAU KA LAAU I KE KOPEIA, A E OKIOKI NAE I MAU PUKA MAKANI MA NA MANAMANA A MA KA POHOLIMA KEKAHI.  O KEIA KA LAAU MAIKAI LOA NO NA LIMA ILI LAHILAHI A AWAAWAA, MALOO A MAE WALE PAHA, MANEO WALE.  LIMA HOU NUI, A NO NA MANAMANA ULU KAPAKAHI O KA MAIAO.

---

@@@ MILIONA A Oi ka nui o na wahi e e auau mau nei me keia KOPA CUTICURA, no ka malama ana, hooa@@mae ana, a no ka hoonani ana i ko lakou ili. i pau i ka pap a o ke poo ka unahi -: ii, a i mea o hoi kekahi e @au ai i@@@@@ o ka lauaho, a hoopalupalu, hoa'ia'i ame ka hoou'iu'i ana i ka ili o na wahi i he'e a manoanoa i ka hooikaika i ka haha, e like me na iima, pelu @@@@ hoi e Lo@dau ia ai ina eha ma ka holoi ana i a wa i eha me keia @@pa, i ole ai e ike i ka aai me ka wewela; a i ole nohoi e kou ai ma ka holoi @@ i na wahi palahehe; a he oi loa aku ka Waiwai nui o keia kopa ina makuahine e lawelawe ana i l@@@ ulehu e   2li a@a i @ kei i ame lakou iho no h@@@ a i na wa ine@@o a pau.  O ka @@ i ike maka i @a ma @@ o keia kopa, ao e loa lakou e ae k@@ ana e hoao i kekahi kopa okoa aku ke koiia mai; ma no e oleloia @@a, he kupono ia ai o akoa aku no na mea e pili ana k@@ ke poo me ka lauoho o na bebe ame na keiki. Ua loaa mai keia wai ai nui o ke KOPA CUTICURA, mai loko mai o keia aau @@ool@ ikaika loa @ kapaia CUTIKURA, o a ka aau ikaika loa ma ka hoolaa a i a popilikia a pau o ka i i no ka @@a aia iloko oia mau aau kekahi mau mea ikaika loa i ka pale a a i na mea ino. h loaa no h i ke a a hele maikai o@@ pua iloko o keia kopa.  Aolz loa e @ik1 ke hoohalike2 mai kekahi ano kopa e ae ke hoohuihuia @ ke aka mai o kanaka me k@i ko@@ ma ka@1 mau ha@@mai m , hoolaame ka h olu'i ana i ka ili a @@ la aku.  Pela hoi i ka ili o ke poo, ka lauoho a pela hoi @@wahi eae@@@ Aol@ no i i@i launa mai na kopa o na aiaa e me kei , no ka auau ana a me ka hana o na keiki liilii.  Pela iho la i iloa ka waiwai o na kopa a pau i HOOKAHI @ o ke KUMUKU@@ hookahi, a he Helu Ekahi keia Kopa nona poino o ka@hi a me kahi Auau, a he Helu Ekahi no hoi no na Kamalii a puni ke ao nei.

  Ke kuaiia nei kaia laau ma na wahi a pau o ka honua nei.  Ma Aukek@lia: o R Towns & Co. @ Sydney N S. W., ko laila Agena; ma Aferika Hema Depot; Lennon Ltd.  Na "@o@kaka no ka Hoola ana i na Bebe a me ko lakou mau kinaunau"  He loaa wale no me ke kumukuai ole.

  O POTTER DRUG AND CHEM., COMP., Boston, U. S. A., ua Ona o na laau CUTIKURA  a pau loa.

-----------------------------

  BAIKIKALA HOU

$25.00 a i ke $75.00

E KUAIIA NEI MA KA UKU LIILII.  $10.00 I KINOHI, A HE $2.50 I KELA PULE KEIA PULE.

  Pearson & Potter Co Ltd.

  Alanui Papu Telefone 317

-----------------------------

-----------------------------

            Ku ka Hohono! Heaha keia!!

  I keia mau pule loa aku nei, ua hoopukaia ma na kolamu o ke Kilohana nei kekahi mau mea e pili ana i ka "paku'i o ka uahi e hohono mai nei;" a, no kekahi hunahuna lehu i helelei mai a kapa alanui aku nei, ua hoomaopopo loa ia aku ke ahi e ai malie nei lalalo o keia puu lanahu nui o ka "ala lelolelo."

  O ka mea oiaio e hoomaopopo mai ai ka lehulehu, oia keia:  I keia mau la iho nei, ua haawiia ma ka lima o kekahi lunamakaainana Home Rula, na Bila Kanawai a pau a na moho oia aoao kalaiaina i hoomakaukau ai, oiai o ua lunamakaainana nei ke kakauolelo o ka Aha Kuka Malu a na moho Home Rula.  Iaia nae i hele ai no "kuaaina aku nei," ua komoia aku la kona waihona palapala ma ka hale halawai e "Piko-pau-i-ka-iole," a ua laweia na Bila Kanawai a pau loa a Home Rula ma i hoomakaukau ai, me ka manao, a keia mau la, hookomo i ka Ahaolelo.

  I ka po Poakahi nei, akahi no a ikeia ua "hookomoia ua mau bila nei," ma kahi o "Limanui," a ke hoaa mai nei o ka "Hoohemahema" me ka "Lalau" no ka mea nana i lawe i keia mau waiwai lahui.  Nui ke paonioni o na moho no keia mea, a ua nui ka haunaele.  Ua nui ka luhi me ke kula i hooliloia no ka hoomakaukau ana i kela mau bila.  He ku maoli no i ke aloha ke lohe aku i na moho o kuaaina mai e nuku ana no ka hemahema maoli o ka malama ana a kamaaina i ka mea a lakou i makee nui ai.

  Ua i mai kekahi:  "Aia no kela i ka mea o makou e hohono mau nei ka uahi." Pela io no paha la.  I mai kekahi: "Ke hiki mai paha ka la hookuu o ka Ahaolelo, e hoohewahewaia ana keia e ko makou poe, ke hoi aku; no ka mea, ke kupalu mau ia nei makou i na la a pau ma kahi o Nolte, me ka ike ole ia aku o ka mea nana ka 'pe' ana."  **Ua Uahi aku la; ka mea ia e hohono mau nei.**

  Owai la ka hipa eleele i waena o keia auna e kai nei ia kakou a pau?  Ea! e ke keonimana iaia kela mau kanawai!  E hoihoi hou oe ma kahi i loaa ai ia oe, o ukali mau ka hune me ka hookaeia ma kou meheu.  Ina keonimana e ae!  e hoomakaukau i ka wai maemae, i pio ke ahi ke oili ae i waena o oukou.  He lalapa ae koe iwaena o oukou.  E ike iho ana no oukou.

  I ka lahui!  E kiu mau aku ana ka oukou kauwa nei i keia mau mea a pau, i mea no kakou e ike like iho ai i ka hoopono me ke ino o ko kakou poe wahaolelo.

-----------------------------

He Hana Kupanaha no keia Au Hou!

            ---

He Mai Lokomotor Ataxia i ola ma ke kau wahi kokoke i Kikako.

            ...

Ua Makapo Maoli Kekahi Maka a Hiki ole ke Hele - Loaa Hou ka Ike i ua Maka ia, a Pela hoi ka Hele o ka Wawae i lolo - Hooia i Hoohikiia.

            ---

  He nui a lehulehu wale na poe e hoomanao ana i ke ola ana o kekahi ma'i Locomotor Ataxia no ka manawa mua loa, ma Hamilton, Ont., i kela mau makahiki aku nei. Ua kapaia no keia ouli mahope mai, ka Hoola Kupaianalana loa.  Ua loaa mai nei hoi, i keia mau manawa iho nei, he hooia oiaio loa, ua hoolaia kekahi ma'i o keia ano ma ke kau wahi kokoke ia Kikako mamuli o ka laau hookahi no i ola ai o ka ma'i ma Hamilton, - oia no ka laau i ola ai he mau haneri poe ma'i e a@ ina na wahi a pau o keia aupuni nui. O keia ma'i hope loa i ola iho nei, oia no ka ma'i o Mr. Samuel Curnock o ke Alanui Iwakalua kumamalua, helu 62, Mai@@ Park, @@@ Ma Enelani kona wahi i hanauia ai, aneane 37 makahiki ae nei, a mamua ae o kona holo ana mai ma keia aupuni e noho ai ma Irelani, a ma na mokupuni Jersey oia i noho ai.   Na kana mau olelo ponoi no e hooia mai i ka oiaio loa o ka hooha kupanaha o keia laau.  Penei kana hoike ana mai:  "Iloko o na mahina mua o ka makahiki 1898, ua hoomakaia au e loaa i kekahi ano ma'i ha@ulu a o nawaliwali mai no hoi, a ua ike maoli no au i ko'u hoomaka mai e ano kaumaha ke kino, me he la ua loaa i ka maluhiluhi.  Ua hoomau no au i ka'u hana maloko o ka hale mekini a hiki i ka la 2 o Iulai, 1898, ia'u i haule ai a eha, mai ia wa mai, ua hoomaka loa mai ko'u popilikia e hele i ka nui loa.  Ua kiiia kekahi kanaka, a nana i hoike mai he Locomotor Ataxia ko'u popilikia.  Ua hoao oia e lapaau ia'u no eha mahina, a he ole loa ka loaa ia'u o kahi maha iki.  Ua haiia mai au, he ma'i ola ole ko'u, a e pii liilii mau aku ana ke kulana o ka popilikia ia'u a hiki i ko'u make ana, alaila kuu na ehaeha e nali mau ana i ko'u kino ia mau la.  Aole no au i waiho ma ko'u wahi moe ia mau la, aka, e kaa mau ana nae ko'u kino maluna o na punee i mea e maha iki ae ai o ko'u mau ehaeha.  He ole loa ka hiki o kahi hana ia wa.  Aohe no hoi he hiki ke ku iluna; ke hoao ae, me he mea la e umeia akiu ana na wawae a kaawale mai a'u aku, he kohu kanaka on moli no ko'u kulana ia mau la.  Ua hoomaka mai he hu'i ma kuu aoao akau, a ua pau ka hiki ke lawelawe me ka lima akau.  Ia wa, ua hoomaka pu mai na maka e hapopo, a ua hiki ole ke ike pono, no ka powehiwehi o ka ike, a aole i liuliu mahope mai, ua hele loa i ka makapo loa kuu maka akau.

  "I kela Dekemaba aku nei, ua ike iho au i kekahi hoolaha maloko o ka nupepa "Glasgow Weekly Mail," he nupepa Sekotia keia, e hoike ana no kekahi ma'i like loa ma ko'u i ola i ka Huaale Akala a Dr. Williams no ka Poe Nanakea.  Ua piha loa au i ka pihoihoi no ka ike ana i keia mea, a ua hoomaka koke e ai i ua huuale nei, a iloko hoi o hookahi mahina mahope mai, ua ike lea loa iho la au i ka nani maoli o na hana a keia laau, nolaila, ua hoopapau loa au i kana pono.  I @@ pau ana o ka lua o ka mahina mahope mai, ua hiki loa ia'u ke hoi hou i ka'u hana, a mai ia la mai a hiki i keia; aole loa i haule ia'u hookahi la hana no ka ma'i.  Mai ko'u hoomaka ana e ai i keia laau, ua loaa ia'u he 30 paona koikoi hou iho maluna o ko'u kulana mua, ua hiki loa ke hele e like me mamua, a la hoi hou mai no hoi ka ike i ka maka, a e like me kona ka mua.  Ua ole loa au.

  "He paulele loa au i ka HUAALE AKALA A DR. WILLIAMS NO KA POE NANANAKEA, no ka hoopakele ana i ko'u ola, a no ka hoihoi hou ana mai i ka ikaika e hiki ai ia'u ke ohi mai i ka hua o ko'u luhi hana ana, i kela la, keia la me ka loaa pu ia'u o ka nohona oluolu, a oia ka'u e hoike nei i na mea a pau, i loihi ai ka LOCOMOTOR ATAX IA a i ole ia o kekahi ano ma'i e ae paha e pono ai o na aa paahana o ke kino, me ka nana ole i ke kulana paakiki oia ma'i, e like me a'u ai."

            SAMUEL CORNOCK,

  Kakauia a Hoohikiia imua o'u i keia la mua o Augate, 1900.

(Sila.)   ADAM DAVIDSON

            Lunakanawai.

  Aia iloko o keia Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Nananakea na mea ola a pau i ike ia no ke koko i hanaia me ka noeau ma ke ano liilii loa me ka ikaika e hoola ai i ka ma'i me na pono e ae o ke aa koko.  He laau ikaika loa keia i ka hoola ana i na ma'i o na aa hoohana, ka huki, ka lolo, ka haalulu, niularagia, lumakika, ka nalulu o ke poo, ka omamali wale mai no o ke kino, ame na ma'i e ae a pau o ke kane a wahine paha.

  He kuuaiia keia Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Nananakea e na poe kuai laau a pau a hiki no ke hoounaia ma ka hale leka ke uku mua ia ka uku hale leka, a ke loaa mai ke kumukuai he 50 keneta o ke poho, a i ole ia, ma ka pahu o eono poho no ka $2.50 (aohe kuaiia ma ka nui loa aku ma ka 100 poho paha, me keia wale ae la no), ke leka aku la Dr. Williams Medicine Company, Schenectady, N.Y.

-----------------------------

Kela ame Keia.

-----------------------------

HOOLAHA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.

  ---

  No ka mea ua hoonoho ia au i Lunahooponopono waiaiw o Mele Malo (w) no Aleamai, Hilo, Hawaii i make, e ka Luna kanawai Kaapuni, o ka Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina.  Nolaila ma keia ua kauohia na mea i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai ia'u, ma Hilo, Hawaii, a o na mea a pau a ka mea i make i aie aku ai, e hoike koke mai ia'u i na Bila aie iloko o a mahina eono mai keia la aku, o hoole loa ia aku ke hala ia manawa.

  A ina he waiwai ko ka mea i make ma ka lima o kekahi e hoike koke mai ia'u.

            S.L.LYMAN 

            Lunahooponopono Waiwai.

  Hilo, Hawaii.  Jan., 25th 1901

  2845-4ts.

-----------------------------

            HOOLAHA HUI.

   ---

  Ua Hoohui ae nei o William R. Castle Jr. ame Philip M. Lansdale ia laua iho.  Ua hookumu laua i keia hui no ka lawelawe ana i ka oihana Kalepa aina, malama waiwai a hoopukapuka dala.  O na oihana apau i hookeleia iho nei e William R. Castle Jr. e lawelaweia ana mai keia manawa aku malalo o ka inoa Hui, -

            CASTLE & LANSDALE.

  2847-2ts Feb. 22,

            ---

POE MAKAIKAI IA HAWAII NEI.

            ---

GRAND RAPIDS, Michigan, Feb. 9.

E haalele ana ka poe o ka Hui Mu Mystic Shrimes o kea kulanakauhale a holo aku no Honolulu, Hawaii i ka la 25 o keia mahina, malalo o ka pailaka ana a ka Imperial Potentate Lou B. Winsor o Reed City, maluna o kekahi kaa ahi i hoomakaukau ia me na lako a pau o ia huakai.  He 166 ka nui o na poe e hele ana ma keia huakai loihi, a no keia mau wahi mai keia poe a pau loa:  Chicago, Des Moines, St. Joseph, Leavenworth, Kansas City, Dallas, Phoenix, Los Angeles, San Franacisco.