Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 10, 8 March 1901 — Ka Mana o ka Pahikaua A HAMILETONA TEREGOMA [ARTICLE]

Ka Mana o ka Pahikaua A HAMILETONA TEREGOMA

.. K-k.Kaulana o Enelani—Ke Kui'O-u nana i kaili haaheo i ka -ii»f.<■ 'i'Hiio o ka Oihana kaua o Rusia Ka rrtfa ho| I hoohiwahiwaia e ka i':rvpHra o ia Aina me ka Pua Ka,'nna o Ainahau.—Ke kalkamahine »M I'UNOKAONOHI-LA. mokuna XX. ■ 'PAKELEIA O OLINO. >.;tiho ana ine ka ehaeha, oiai, Mr:N.nia na lima. me na wawae, ua - -h manao kaumaha 1 ulu ae, a i . i K iliio. me he mea la, i ?>.•■ •. ;i au iloko o kekahi lua ahi v o k.-kahi mea no hoi nana -"Vv;-paha loa i ko'u naau. oia no v 'in-i »r.a e Devlnlskl me ka hiki • u panai hou aku no kana ino - •-a rr ai ai. Inu au e hemo ana, ' •• >. • wiko koke ana no au i ko'u , hoi: me ko'u mau Hma o De- ■ v • nauli ai lloko o na ehaeha ,a . •> : ,Mknua e kau aku ai maluna • -. • k" u noonoo ana i ko Olino paa . -r=t!a!<. o keia Ino, ua nui loa ae ko'u - nn ka mea, ua lke au, aole loa - nv * *• ae nana e hoopakele i ka'u 'H i a!nha ai mal ka mana mai o kela ■-&ka ino loa. wale no mea a'u i ike ai, hikl paha ia no ka hoopakele ;:i 'llno ame a'u mai keia wahi -■>••. r '.-i no o H&aia. Ina oia e ike •. i kn u palapala i waiho ai ma - • i hrr-.<-. malia paltia e ukali mai ana i • - o'u, a hlkl mal oia, nana no I 1 . W ia maua. Eia nae, aole au I >maika !. >a i keia man&o, IK> ka a L.-i .k<> iho la au, he mea paaklki r'• Fcrna ka hiki ke haalele i ke • : ihale. ke ole e loaa he paia--i'i mai na mnna maluna ai • -i ia kulana koa No'u no nae; 1 V> !.rwa. i ka haalele ana aku ia' • ka hoike mua ole iaia i ka'u * j R a pau i manao ai e hana; a < : aha ola I Ike ilho ia mea, ina no 1 v 'kaika loa oin e uhal mai ma- ■•'•' "'n oial, oia wale no ko'u wahi J t V i naikai iloko o ka puali koa. 1 rr;>..: minute ma.hope iho, ua huli 1 ' i• • kn u noonoo no ka Deviniski j 3 1 ' < a »• hana ai ia Olino. Ua hoo<i ;.>;••< wale ae no au, aole loa oia' .ma e hoolilo ia Olino i wahine j i knna ae ole; aka, ua lawa no I 'i'>ko ona e hooko ai i kona ma- j k> rr • ka ae ole ia aku. Me keia i r i >o iloko o ko'u puuwai, ua » lho la au e imi i wahl no'u i hiki ia'u ke kokua ia Oli- • 'iin ana i keia hana pohihihi ia hala hou ae nei he mau -;"'u lohe hou ole aku 1 ke- • : ,oii no i ka poino ka noho -. .. keia kulana, me ka maoka hopena e hoea mai ana. ;•• ilnko o keia kulana o ka ua hoea mai la kekahi • al; oiai, ua lohe aku '•>•• kamumumu mai o waho o i l-,e la he poe 110 ka i hiki Ma ke ano o ka nakeke mai • — -;aua. ua hoomaopopo iho la koa. a i nle ia. he poe ma- ' ' 'kuu lohe ana i ka leo kahea, ■ •niaopopo koke iho la au, ua • ; - la mawaho koke iho o ka • ja o ka lumi o"u e paa nei. 'ma ae nei au me ka leo nul: rinepine no keia kuhea ana i 'iliu. ua komo koke mai nei m - ;iu kanaka kino nunui a paa i hiki ole la'u ke uwa hou, mai. ina ka au e uwa hou, k >'u make koke no ia ma ia Knu mai nei kekahl o laua i panapana ma kuu poo. Aka, " lu i uiwo iho, no ka mea, ua ike " '■ • ' a laua e aa ana e lawe i kuu * ' k 1 k'-la hora. Hoomau aku nei v.a uva ana me ka leo nui, a ' *■ ; hoomau ai a hiki wale no i ■•'■■'ii ino ia ana i lalo, a hauhola • > kawele nui ma kuu waha, • "*v. minute elima paha mahope • - -*aiho ana, me ko laua ku ' * kiai ia'u. A liuliu wale, ua - inai nei ua mau kanaka nei ■k: ; na kaula o'u i hauhoaia ai me na lima. kfke no. ua lohe aku nei au i '■ umumu mai tna ka puka o ka * -heia mai nei ua puka nei. 1 r i ike aku ai i kekahi aliiKomo mai nei oia me kona " 'kni mahope ona, a o Deviniski 1 ' 'ina e alakai mai ana ia lano hoi me ka'u i kamallio : r,<> l i% oe, ua komo mai oia nei f ' * ke;a hale i ka po nei ma ke ano - Tia(>u no; a na kuu poe kanaka 4 a paa," wahi a Deviniski ' --.aiiio aka ai. "I ko'u ike ana iaia, iho la au, ola nei no, a hno)( au no au e | a j, 0 { ( 0 ' •* hAao an* ma i« lawe aku i ko'u no ka h-ohu p&ha i kona loaa pono . o ka'u kauoha, ua hooj * ua manao ae nei au e lt aku ia oukou e kil mai e hopu ■H, hoea e o»a| nel nae hoi ou-

kou. O ko'u makeinake wale no, e lawe aku oukou iaia nei." 0 ke alii o ua poe maikai nei, ku wale mai nei no me na hiohiona o ke ano makona, hoihol ole i na olelo e kamailioia aku ana. "E wehewehe koke i keia mau ka-> ula e paa nei oia," wahi ana i kauoha aku ai i kona mau makai. A iloko 0 na minute pokole, ua hemo ae nei , ua mau kauia nei o'u i paa ai, a ku i ino ae nei au iluna, a nee aku nei a kokoke ia Deviniski me ka manao e kui ■ iaia. I ka noonoo hou ana iho nae,! ua ike iho nei au, he hana pono ole loa ia na'u. I Mamuli o ko'u ike ana 1 keia poe ma- j kai, ua ulu koke aenei ka manao ilo- i ko o'u, na kekahi Nihilisi paha i hoopii i ia'u, no ka manao e mahuka ana au j mai Rusla aku. j "E Lukaiīela Peterobichi, e hele pu i ana oe me makou," wahi a ke alii makai; a ia wa ua hoailona aku nei kela 1 kona mau makai, a ku koke mai nei I laua ma kuu mau aoao. "He wahi manao ko'u ia oukou," wahi a'u i pane aku ai me ke kuhikuhi ana ia Deviniski. "E kala mai oe ia'u. He paakiki loa ke kauoha i loaa mai ia'u, nolaila, aole e hiki ia'u ke kali iho no ka wa pokole loa," wahi a ua makai nei I pane : mai ai. 1 keia wa, ua ike aku nei au I ka pii ana ae o ka ula i na papallna o Devlniski no ka hauoli i ko'u hoohokaia. "Ua hopuia ae nel au?" wahi a'u 1 . ninau aku ai. "A no ke aha?" ' "Aole. e hikl iia'W ke />lelo. i .kek&hl. mea," wahi ana i pane mai ai. "Ua ike anei oe i ko'u kumu i hiki mai ai ia nei?" "Ea! e oluolu mai oe, e hele koke ka- . |kou i keia wa, ano," wahi a ua ma-| jkai nei i kauoha mai ai me ka oolea o ! ka leō. I Kani iki mai nei ka Deviniski aka i keia lohe ana i keia leo. !'Ua lawe keia kanaka ino i kuu kalkuahine," wahi a'u i kamailio aku ai. l"Eia oia malalo o ka malu o keia kajnaka i keia minute, a mamuli o ko'u alualu ana mai mahope o ko ia nei me- . jheu, ko'u kumu i paa pio ai iaia nel. j jPela au i paa ai iaia nei a loaa mai , la ia oukou. E hoouna koke oe i kou | imau kanaka e huli i kuu kaikuahine o keia hale. E pono oia e hoi ;pu me kakou." i | "Aole loa he kauoha i loaa mai ia'u !e pili ana ia mea," wahi a ua makai nei 1 pane mai ai. j "Akahi hoi kauoha o kau! He keu ka hoi keia o ka makai ino!" wahi a'u ,i hoopuka ai me ka piha maoli no i ka ,hoonaukiuki. "Pela iho la ka kou ku|lana kanaka maikai e haalele ai i kejkahi wahihe opio malalo o ka malu o ke kepoio e like me keia." Mamuli o keia mau olelo hoonaukiuki a'u, ua pii koke ae nei ka huhu o ua makai nei. | j "Aole loa au e hana i ka mea i kau- ' iha ole ja ia'u," wahi ana. | "Alaila, aole loa au e hele ana ke ole 'oia e hol pu. E hoi hou kakou e huli , iaia—a ina aole e hiki pela, alaila, e hoouna aku oe i kekahī o kou mau ma T kal e hoi hou i hope, i loaa mai ke kauoha, a e noho kakou ianei e kali ai a hoea mai ke kauoha." I | "He hana hiki ole loa ia. He kauoha paakiki loa ko'u, a aole e hiki ia'u ke alo ae. Aole loa no he mana e ae e hiki ai ia'u ke hoole i keia kauoha." I Ia wa, hoomaopopo iho nel au, he mea makehewa loa ka hoopaakiki ana, aka, ua ulu ae no ka manao e hakaka 'koke no ia wa. I ka noonoo pono ana nae i ka hopena oia hana, ua ike iho la au, he mea makehewa loa ia. No > ia kumu, ua noi hou aku nei au, e | waihoia kekahi mau makai e kiai ia Olino. Aole nae i aeia mai. [ ( "Aole anei ōe e oluolu mai e hoonoho i kekahi mau makai e kiai i ko'u ( kaikuahine?" I i "Ua lohe aku nel oe i ko'u mau manao, nolaila, mai niele hou mai. E hele kakou i keia wa, ano." j I keia wa, ua piha koke ae nei o loko o'u i ka Inaina nui no keia mau hana 1 hoohoka ino loa a keia makai, a ua manao maoli no au, ua kipeia oia e Deviniski. ! "He oi aku ke kau ana mai o ka hoopai koikoi o uml kaukani manawa maluna iho o'u mamua o keia hukiia ana aku mai ka'u mea i alona nui, oiai oia iloko o ka popilikia, maiaio o na hana ino a ko'u eneml. Ē aho e paa pio au, mamua o kona noho ana malaio o ka i malu o keia kanaka piha i ka uhane 'o ke ino. E lawe mua aku iaia i kahi 'ona e malu ai, a mahope aku e hana [ai ia'u e like me ka ouko'u i makemake ai—ina no no ka make." , J Ma na hiohiona o ua makai nei i ike aku ai au, ua like ka'u mau olelo - t ! iaia, me ke ahe makani wale iho no. jUa kokoke maoli no a"u e kui iaia no j kona nana mai ia'u e like me ia. j "He iwakalua o'u poe makai maanel i keia wa, e Lukanela Peterovichi. O ke kauoha i loaa mai la'u, e lawe koke ia oe 1 ko wa e loaa ai, i fce kulanakauhale. Aole b'u makemake iki e ikau I kahi lima maluna ®u; aka, e hiki

ana no paha ia wa, ke paakiki loa oe." Ia wa, hu ae nei ko'u lnalna a oi mamua o ka pono. Me ka hoomaopopo ole iho 1 ka hopena, ua holo aku nel au no ka puka o ka lumi a'u i manao ai, aia iloko o laila o Olino. Ua like nae' ia hoao ana me ka o!e. la'u no a huli ;ie e holo, ua hoopunl koke ae nei ua poe nei ia'u, a hopu mai nei. KaualaK.>ia aku nei au a hiki i waho, ma kahi o na lio e ku ana. Nui ko lakou olelo li'.o ia'u, no ko'u hookuli i ke kauoha.

Aole nae o'u manao ia mau leo. "E ae ana anei oe e hele malie e Lukanela, me ka ho!o mahuka ole, i ko kakou wa e hoi ai?" "Ae, ke aeia mai nae ka'u. Aia keia: i ko kakou wa o hoi ai, me ka holo nui wale no kakou e hoi ai." "Aole loa e hiki ia'u ke haawi i kekahi olelo hoopaa," wahi a ua alii makai nei i pane mai ai, me ka hoohoka.

j "O ke kauoha nae i loaa ia'u e awiwi loa. Eia ka ninau ia oe— ua hana inoia anei oe ma keia wahi?" j "Ua hoike mua aku nei au ia oe, jaohe nae ou hoolohe mai." Ia wa, huli hou aku nei oia i hope i a komo iloko o ua hale nei a makou i i oili mai ai. Ua olelo mai oia ia'u e • kamailio ana oia ia Deviniski ia mea. . Hele aku nei oia a Kamallio lo no ia Deviniski. laia i hoopuka aku ai, ua i I ike aku la au i ka pii ana 6 ka ula I Io na papalina o ua kepolo nei. Nana! mai nei ia'u me na hiohiona piha i ka j huhū, a mai lele hou no au i lalo e j pepehi iala, ina aole au 1 keakeaia. j "Aia au a oili mai loko mg.i o keia j mau popilikia hou o'u, alaila, e huli ' ana au ia oe a loaa, alaila, kau aku i ka hoopai a ko'u lima e manao nei," wahi a'ū i kamailio aku ai. "Ahea," wahi ana i ninau mai ai. Aole nae I hiki ia'u ke hoopuka aku ; no ka mea, ua hoomaka mai la makou [e holo nui. me ka nana hou ole aku i i hope. Ia huli hoi ana mai, aole loa au i ka|mailio aku i ua makai lapuwale nei, | no ka piha ioa o ko'u naau i ke kaumaha no Olino. Mamuli o ke kauohaia aiia o e-»kamallio iki* me a'u, ua maopopo ole ia'u ka lakou wahl e lawe nei ia'u. Ua hoomau ko makou holo ana ia la a hiki wale no i i ko makou hoea ana i ka hale Oihana ] Makai ma Mosekao, a ua hookipa koke I ia aku la au imua o Prince Bilaba|sofa, me ka nana ole i kahi kapa lepo, •me ka lauoho pukalaki. la'u i komo aku ai, ua ku ae kela iluna a haawi mai nei i kona lima no ka lulu ana. "'Ea! he oi aku no hoi kou hookaumaha i ko'u noonoo, e Luaknela Pete(roviohi. Me he mea la no hoi, he wahi j mea ole loa ko'u ohana ia oe o kou ! hana ana me keia." J "Heaha ke ano o kau mau olelo e hoopuka mai nei?" wahi a'u. "Ua paa anei au malalo o ka hopuia?" j "He oi aku no hoi oe o kahi mea aloha ole i ka poe i kokua ia oe! 0 keia anei ka mahalo au e panai mai I ka poe nana oe e hapai ae a kiekie. I ka nana aku i kou kulana i keia minute, me he la, mai loko mai nei oe o kekahi popilikia ano nul loa. He oi aku no paha oe o kahi mea hoopau wale i kou manawa ma na hana hoolalau wale iho no i kou noonoo me ka ike ole iho i kou pomaikai! aMlia paha hoi o pau i kou wa e mare ai!" wahi a ua Bilabasofa nei i kamailio hou mai ai. | "E pono oe e hoike koke mai ia'u i ke ano maoll o keia mau haha. U& ninau aku nei au ia oe, aole nae oe i pane mai nei." ! "E noho iho lalo," a noh* mai nei no hoi oia ma kona noho, a kali mai nei i ko'u noho iho ma ko'u. "Ea! ua ai oe?" | "Eal mai noho oe a hoolalau mai ia'u e like me keia. Ina oe i ike i ka oiaio, e pono oe e hoike koke mai; ke ma- { nao nei au, ua ike oe i na mea a pau. Aole o'u hoihoi iki i kahi o kau mau olelo hoolalau wale iho no ia'u. No ke aha i hukiia mai ai au mai ke kokua ana i ko'u kaikuahine iloko o kona wa o ka popilikia, oiai ola e paa pio ana-malaio o ka mea a'u i ike ai, nana i aihue i kona kino. Me he mea la, ua ike oe i keia mau mea a pau. E hoike koke mai oe l ia'u." | "Malia paha, ua ike no hoi oe, he 'elua ae nei la o ka ike ole ana o ko'u kaikuahine ia oe, nolaila oia i kauoha jmai ai ia'u e hui me oe. Eia hoi ua haalele awiwi oe ia ~losekao nei, oia kona kumu i kaumaha al. Ua lke no hoi oe i ke ano o ka wahine ke aloha i kahi mea." I i "Ea! aole loa o'u hoihoi iki i kena ano kamaillo," wahi a'u i hoopuka aku ai me ka hoonaukiuki maoli no. "Ina ua manao oe, e lilo kuu kaikuahine i kela ino, ia Deviniski, alaila, ke i aku nei au ia oe ,aole loa au e noho malie ana, aka, e haalele loa ana au i na hana e ae a pau a hiki i ka wa a Deviniski e make ai ia'u. a pakele mai ko'u kaikuahine. Mea ole ka make ia'u i lohe oe." "Alaila, e i mai ana oe, aole ou manao ia'u," wahi a Bilabasofa 1 hoopuka mai ai mo ka okalakala. "E kapae mai ana oe i ka pono a maua e haawi ( aku nei ia oe, no kou aloha 1 kela wahi . wahine au i hookohukohu ai. Ua ike no oe i ka hopena o kena mau hana 'au?" 1 "Aole o'u manao i ka hōpiha," wia,hl ■ a'u 1 pane aku ai. "Ke kamailiō aku 1 nei au ia oe i kēia mea ma 'kou al<K ' Ina aoleehoopakele koke ia kuu kia.ikuahine i keia la, aole loa au e kau hotj i ko'u mau maka maluna oa a o kou kaikuahine hoi. He mea oio na halepaahao ia'u 1 lohe oe. O kd* k*'U m*o

hope ia oe, ina he mea ia no'u e m&iT»5 ai, e aho no ia make e hoea i mai i leeia wa." . Ku ae nei keia iiuna me ka piha maoli no i huhu no ko'u pakike iaia. Hele nei oia a ku ma|a pukn aniani, a:huii hou mai nei, a i māi iiei: "Ina oe e hoopuka mai i kena' mau huaoh'io, aiaila, e hoopaa koke no au ia oe 'lloko o ka halepaahao ma Malovichi." "Jiok no au e makau, ke hoolei oe ia'\i iioko o ka iua ahi," wahi a'u i pane aku ai. "E hoopakeie mua i kuu kaikutv:hine, a ina aole, aiaila, aole ko'u lima hapai ana i ka pahikaua 110 ke kokua ; ana i kau hana." Ku mai nei kela ma kona aoao o ke p&v aukau, a owau no hoi ma ko'u aoao, me ka nana pono ana o kahi i kahi; a liuliu kona manawa i kau poro mii ai i kona mau onohi ike. ua nei oia i kekahi mea a'u i ike ole ak i- aī. Ia no hoi, ua nui ae nei kona hanu/ a kaniuhu iho la. I ka noho hou ana )Vto, ua haawi maiia oi.i i kona lima (;i'u me lea i ana: "Ka| o oe io no ke kanaka a'u i mahui ai. Ke ike nei au, ua piha oe i ka oiaio, me ka manao kupaa. no ka hana o na ano a pau. Noīaiia, Ke hoike aku nei au ia oe, i kau mea i ninau mai nei." Ma keia wahi. ua hoomaopopo iho nei au, he mau hana hoao wale no keia ana ia'u, aka, no ko'u pihoihoi, ua kuhi maoli au, e poino ana au malaio o kana mau hooloiele. "Mai. hopohopo oe no kou kaikuahine." wahl ana. "Ua maluhia oia i keia wa, ano. Ua haawi aku kuu kanaka iaia i ke kauoha e pili ana nona. Oia no kekahi mea i komo pu ma ka kaua hana 1 keia wa. A ke paa nei oia malalo o ka hoomalu ana a na lima mana 0 ke aupuni. Ke ae oe i ka'u i keia minute, alalla, o ko kaikuahine no, ka mea nana e hooholo mai i ka hoopai no kela kanaka ino. He elua manao iloko o'u ma keia hana ana—no ka makemake e.hoao maoli i kou ikaika me k.? ; jrnakau ole; a i mea no hoi e ike ai jnu| v roaoli. o uiakeia alna. No'u iho, ua lawa au ma keia hoao ana. Pehea hoi oe?" "Aia i hea kuu kaikuahine i keia manawa?" wahi a'u i ninau koke aku ai, mahope iho o ka noonoo iki ana no kekahi mau aekona. "Ma kahi no hoi au i haalele aku ai iaia. E koho mai oe i ke ano o ka hoihoi ana mai iaia i Mosekao nei. Na ko'u poe kanaka neī e kii aku iaia, a i ole ia, o oe no ke kii kino aku? Aia no nae ia oe ia mea. Aole no oe e hiki ana ke hoomaopopo koke iho i ka nui maoli o kou mana ma keia mua iho, ke hooko pono i ka'u mau kauoha e like me ka makemake o ko'u kaikuahine alii." He kohu daimonio maoli no keia mea 1 ke akamai i ka hoowalewale me ka pelo; a oiai hoi, ua hoike mai oia ia'u i kona kumu i hanā ai pela, ua ike iho la no au I ka pohihihi o ia inea—aka, ua hauoli nae hoi au i ka ike ana iho, i ka nui maoli o ka mana e loaa ana ia'u iloko o ka manawa pokole loa, ke ae aku au. "Na'u no e kii aku iaia a hoihoi mai," wahi a'u i pane aku ai, me ka olioli maoli no, 0 ka naau. "Aia no ia i kou manao. Eai nae ka mea e hikiwawe mai ai," wahi ana a kakau mai nel kela i kekahi palapala ma ka inoa o ka Emepera. Ike iho nei au i ke oolea 0 ia mea, aohe nae au i kamailio aku. "Eia nae ka'u ia oe: mai hoohakaka iki oe ia Deviniski; mai noho oe a hoouluulu iki i kekahi mea e hakaka ai olua." "Aole paha au e ae ak uana ia manao," wahi a'u i pane aku ai. "Alaila, aole au e haawi aan i ke kauoha. O kou ola, no mau aia, aole hoi he mea hoOmaunahna wale no nau. Oia iho la ko'u manao.ma keia mea, i lohe mai oe." "Ina pela ,e ae io aiku au. Ke haawi nei au i ka'u olelo paa. Aole loa au e hana i kekahi mea, aka, no ke pale wale aku no i na popilikia a pau e ili mai ana maluna o'u, a i ole ia, i ko'u kaikuahine." " Ohele i keia manawa," wahi ana me ke ku ana ae iluna a lulu mai nei i kuu lima. Oluolu kona leo ia kamailio ana mai, me he la, he mau wahi mea maua i hele pu i ke kula i na la kamalii. Hoi awiwi aku nei au iko'u lumi a hoomakaukau hou iho nei, no ke holo ana e kii ia Olino. He hapalua hora mahope iho, akahi no au a ai hou i ka ai no iwakalua-kumamaha hora. I ka pau ana, ua kau hou iho nei au i ka lio, a hoomaka aku nei e holo me ka nana ole i na akeakea 0 ke alanui. Ma keia huakai a'u, ua ukaliia au e kekahi mau kauwa pili kino o ke alii Bilabasofa, ma ke ano lawelawe no'u, oiai, ua manaoia au, e lilo aku ana i lala no ia ohana alii. He mea makehewa wale no paha ke kamailio ana no na mea e pili ana i na noonoo lehulehu i ulu ae iioko o'u ma keia huakai, aka. ua hiki ole no ia'u ke alo ae i na manao kanalua no ko Olino maluhia, ia'u i kaawale mai ai, mai iaia mai. Ua ulu pu ae no hoi na manao hoo--1 kiekie maoli no, no keia loaa ana o ke kokua ikalka loa ia'u. He mana pookela loa maoli no keia a'u e haaheo nel. | Ua ulu pu ae no hoi na manao hooklekie maoll no, no leela loaa ana o ' ke kokua ikāika loa ia'u. He mana pookela loa maoli no keia ā'u e haiaheo 1 nei. 2 kuu koea aaa ako ! ka kal« o'u i

paa plo ai ia po, ua nana koke aku nt>i au i na hiohiona a pau, i mea e hoomaopopo ai i ke kulana o ko loko poe e pee mai nei. manao maoli no au, ua hoomakaukau o Deviniski no ke, kipu ana mai ia'u r oiai, iHā ike no- oia, e hoea hou aku ana au oia ko'u kumu i makemake ai e maopopo mua ke kulana o kauhale. I ko,'u kikeke ana I ka pukā, ua oili koke inai ia kekahi kanaka e ninau i ko'u makemake, a i kuu komo ana aku, loaa aku la o Deviniski e kali ana ia'u iloko o ka iumi hookipa nui. I ke kau ana aku o ko'u mau maka maluna o Deviniski, ua pii koke ae nel ko'u wela, a ina aole au I kauohaia e waiho malie iaia, ina ua make koke oia ia'u ma ia wahi. Haawi aku nei au iaia i ke kauoha me ke kamailio ole aku. Heiuhelu iho nei kela me ke ke'u ana iho. He mea maikai maoli no ka loaa ana 0 ke kakoo o ke aupuni i na wa a pau," wahi ana i hooho ae ai. "Aia ko kaikuahlne iluna. Maanei e pii ai." Alakai aku nei kela ia'u. Ia maua e pii ana iluna ma ke alapi : i, kapaiili ko'u puuwai no ke pihoihoi. Pii aku nei maua a kau iluna, a hele aku nei ma ka hakaia akau, a huli ae nei a pii hou aku nef he alapii haiki. a Kau iluna o ka aleo, wehe aku nei kela ka puka o ka lumi, a ku āe nei ma ka aoao i komo aku au. ... la'u i komo aku ai, aia hoi o Olino, e noho mai ana. ma ka pūka aniani, a e n&na aha i laio o ka mala pua, a lie wahine kekahi e ku ana ma kona aoao; aoie no hoi i hui iki ma{;e nana ia'u i ka wa o kd puka i hemo' ai. Heie aku nei au a ku ma koiia a<i&o a hoopuka iho nei i kona inoa,, ia wa koke no i huli ino ae ai oia, a ku iluna me ka hauoli, i kona lohe ana i ko'u leo. Lele mai nei kela e puiki ia'u me ka uwe i ka olioli i ka ike ana ia'u. Ma kona mau maka āu i ike iho ai 1 kona mā.u manao kaumaha a pau no'u. "Pehea oe i ola koke ai? Aia mahea ko uwahi i eha? Ea! heaha kela mea ma ko maka? Auwe no ka hoi e! nei iloko 6 lea pilikia i kou eha, k ua maopopo oie kou kuiana, a nau ka i .kauoha mai e noho au ma keia wahi a hiki i kou wa e oluolu iki ai. Ea, he oiaio anei keia mau mea a'u i lohe ai?" "He nui a lehulehu wale aku na mea au i ike ole ai," wahi a'u i pane aku ai. "O kela mau olelo a pau e pili ana i ko'u eha ame keia hakaka, he mau hakuepa wale iho no ia." "Alaila, aole io no oe i eha, ea? Auwe no ka hoi e!" wahi a Olino i hoopuka mai ai, me na waimaka e halouiou mai ana. I ka ike ana aku i kona mau waimaka, ua hiki ole ia'u ke kamailio hou aku. "E hoi ana kaua i keia manawa, e Olino. Ke kali loa maila'o mama ia kaua, ō ka hoi aku." "No ke aha hoi? Ua hoakaka no au iai'a i ko'u wahi e hele mai ai." "Eia hoi paha, aoie loa i loaa kau mau paiapala i hoouna ai," wahi a'u i pane aku ai. Ma ke ano o ko'u kamailio ana aku iaia, ua hoomaopopo iho'la oia i ka oiaio o ka'u mau oielo. Ku ae nei kela a hoomakaukau mai nei no ka hoi. laia nae e houluulu ana i kona mau wahi mea liilii, ike aku nei au i kona alaalawa mau mai ia'u me ka mino aka ana i kona hauoli i ka ike hou ana /a'u. No ko maua kamaaiha loa, aoie maua i kamaiiio iki ma kela manawa. I ka pau ana o kana hoomakaukau ana, ua oiii like aku nei maua iwaho, ; a ua nui ko'u kahaha i ka ike 'ana aku i kuu pahikaua e waiho mai ana' iluna o kekahi noho maluna o ka lanai. Hopu iho nei au, a paa ae nei ma ke au, ia wa koke no 0 Olino i auwe ae ai me ka weliweli. I kuu nana ana ae lluna, ike aku nei au ia Deviniski e ku mai ana ma ke poo 0 ke alapii me kana pahikaua i ka lima. "Ua hooko au i ke kauoha," wahi ana i hoopuka mai ai me ka huhu. "A ua haawi aku nei au- i ko kaikuahine ma kou llma. Ua aeia nae oe e kaalo ma keia wahi, o oe wale no," wahi ana i olelo ae ai ia Oiino, a huii mai nei ia'u a i hou mai nei: "Nou hoi ed, aole *loa oe e kaawale aku ana mai keia wahi aku a hiki i ko kaua kuea ana i kekahi mea kahiko." "Aia no ia i kou manao," v;ahi a'u i pane koke aku ai. "O ko'u huluii maoli no keia. Aaka nae hoi," wahi a'u i pane koke aku ai, oiai, ua hoomanao koke ae nei au i ka'u mau olelo i a eai ia Bilabasofa. " Aole e hiki ia'u i keia wjfT Ua haawi au he oielo hoopaa. E oluoiu oe e ku ae ma kahi kaawale." "Aole loa au e ae ana, ina no o oe ka Emepera," wahi ana. "Aole ioa no hoi au e hookuu ana ia oe e ku ae mahope o ke aupuni i mea nou e pakele ai—e kena kiu hoohe wale! Hilahila ole i ka pe ( e iloko o ka palekoki o kou kaikuahine! lina aole ona makemake e hele i ka wa i haawiia aku ai noha, alaila, e noho mai no oia e ike i ka hopena o keia mau hana." "E Olino, e pon oe e hele," wahi a'u II hawanawana aku ai iaia. "Ke manao j nei au, he wahi mea hoomainoino ka . ia ne ie hoouluulu mai nei, a he ku- ' pono ole loa hōi oe e ikemaka." "Ma kou wahi e ku ai, malaila au— aole o'u manao i ka hopena oia hana," wahi ana i pahe mai ai. "Aoie no ati i iiele mai nei no ka haKaka i kela wa," wahi a'u i hoopuka aku ai ta Deviniski. "Ua aa loa au e

hul nie oe ma kekahi manawa ekoa aku. Aka, i keia wA, ua lilo mua ka'u olelo." Ia wa, ua kahea aku nel au i ke kauwa a Bilabasofa e wiwi mai i kokua ia'u. O Ica pane riae. a'u 1 ikq iloko © kela minute pokole, ua hea aku nei 0 Deviniski i kona mau kanaka powa « alu ia'u, ame ka lakou mau pahi i unuhiia mai loko ae o na ili, ua holo like mal la lakou e hou ia'u e make. "AuweV' Mokuna XXI. (Aole i pau.)