Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 14, 5 April 1901 — No ka Manawa Wale no. [ARTICLE]

No ka Manawa Wale no.

| Ika manawa 1 makemake ai o Lunakanawai Estee, o ka aha hookolokolo Federeia, e loaa ona keena e malama ai i kana aha hookolokolo ma AlHoiani Haie he manawa loihi i hala ae nei, ua uiu ae la he mau manao kanalua o ke ano paee mawaena ona a me kekahl mau luna aupunl o ka Teretori no ke ku i ka mana o keia noi a ka lunakanawaJ. Ua ae ia nonae aua haawiia aku he keena nona me ka hoomaopopo pu ia aku e Kiaaina Dole e hoohana oia ! ke keena no ka manawa a hiki i ka hooponopono ponoi ka hoouna ana o na oiaio ma keia noi ana. Ua hoounaiia na palapala ninau i \Vasinetona. Ua hoakaka piha ia ke kuleana a me ke alanui kahi i ulu mai ai o na manao kanaiua. Ua loihi no ka manawa o ka waiho pane oie ia ana o keia ninau, a i ka Poalua iho la, ka la 2, i loaa mai i ka Poalua iho !a, ka ia 2, i loaa mai keia pane i ioaa mai ua ikeia ua kakooia ke Kiaaina a me kona kahua i paa ai, a ua hoomoakaka. pono ia "no ka wa le no, a hiki i ka wa e ku ai ka hale hookolokolo Federela ma ke Teretori nei, e malamaia al na hana hookolokolo o ka aha Federela maloko o na paia o ke keena i haawiia aku ai. Nolaila, e hoomaopopo iho ka mea heluhelu, ua kakooia ke kahua a Kiaaina Dole i ku ai. ,t

Ua waihoia imua o ka Hale Lunamakaainana he blla ku i ka aihue. Oia ka biia e haawi ana i ka Hul Kaa Hapaumi (Tramways Company.) i ka moraki maluna o na alanul o Honolulu no na makahiki he kanalima, me ka uku ole i ke aupuni, oia hoi ka lehulehu, no ia pomaikal nui. Mai ia kanawai ua ae ia e hookele i ka lakou mau kaa lepo liilii. pupuka, me na hoki, a i ole me ka mahu. Ua ona ia ka hapanui o na mahele (sbare) o keia hui ma Ladana; malaila ke keena, malaila ka hapanul o na luna 0 ka-hui; malalla ka Ulo ana o ka hapanui o na puka, a i laila e lawe ia aJ na dala puka mai Hawaii nel aku. He pomaikai anei o Hawaii nel ke haawiia kona mau alanui i na malihinl e noho ana ma na aina e? He "Hawaii no na Hawaii anei keia?" Aole makemake ka iahui o Honolulu nei e hoomauia keia hui malihini maanel, a ua holke no ka hapanui o na lala makee i na pono o ko lakou mau maikaainana; aka, me ka hilahila ole. ua hoomau aku no kekahi o na lala o ka 'hale e onou aku i keia bila aihue imua. 'ua piha ke kaonn — » < ka oleloia. he kipe dala iloko o keia bila, a e kakoo ia ana keia bila pakaha alanui me na hana i hiki ole ke hana ia ma ke akea. Ke olelo nel ke Kuokoa. i na makamaka Hawali iloko o ka Hale, e akahele. Mal ae wale aku oukou i ka hoomalimali i ka enemi, o lilo ka inoa maikai o Hawaii ina e holo kekahi bila j 1 hoomaopopo ia aole ia he bila no pomaikal o ka lahui, aka he haawi wale i ko ka lehulehu pono i na malihlni mamuli o kekahi hana huna. Ua ol aku ka waiwai o ka inoa maikai mamua o ka dala a me ke grula.

Ma ka la 28 o Feberuari i lawe mai ai [o Hon. H. M. Kaniho i ke kanawai e hoopau ana ina e pili ana i ke 0 ana ia o na poe a pau e noho ana ma Hawaii nei. Ke manao nei makou o ; kekahi keia o Tia kanawai maikai oie 1 lawe ia mai i mua o keia Ahaolelo. no ikeia mau kumu: . Mamua o ka ike ia ana oia mea he 0 nui a lehulehu na kanaka o na lahui iiiee ole i make l ka ma'i lepera (smali pox. Kau ka weli o na kanaka ke lohe ia ua loaa kekahi i keia ma!. 0 Jenner ka inoa o ka mea mua loa ike i keia mea he O. Ua hoao ** * e * mea a he nui na kanaka i hoopakeleia mai keia ma'i weliweli. like na kanaka naauao a me na kauka. he mea keia. e hoopakele ana i ka lahui mai keia ma'i aku. O ke O ana oia no ka haawi ana i ka mea I O ia I ka mai lepera. i hoonawaliwaliia- I ka manawa e loaa al kekahi I keia mai mamuU «WOH ■">»• »o'e ka mea. ua hoonawaliwaliia ka Ikalka « Vd I ka wa e ola ai o ke O maikai ike ia no na pukapaka linu e like me ko ka poe i loaa i keia ma i ma ka wahi O ia. Ua maopopo ia oukou e n a mea heiuhelu o ka mea 1 ioaa mua 1 keia ma'i. kakalkaJil loa kona ioaa hou: nolaila. o kou loaa ana l kela ma'i ma ke ano nawaliwaii mamuli o ke O la ana. ua pale kana oe mai na poino weliw«ll mai. 1 ke kenekullA I hala mai ka la T a hlkl i ka II pakeneka o na poe i make. I luku ia e ka ma*l lepera. I keia manawa, ma na wahl i hoomaa ia ke O ana ua eml mai na pakeneka mai » II mal a i ka 7 hapa haneii O hookahi pakeneka, a m4«* 1 k* oo ** u ē kanawai 6 O oa mea a pau. ua kokoke nalowale loa keia ma'L No ane ane e umi makahiki aoie i U* 1 ™ keia lahul e ka ma'i teptra, no ka mea uaO ia oa R>ea & pan. He oialo no i ka wa i hala o na palahehe o ka poe i O mua ia oia no ka

mea> e O ia aku ai kekah! poe okoa & ma keia aoo ua lawe la aku ka roa i o na ano e o kekahi a i kekahL Aka. t keia manawa ua nana pono loa la ka 0 ana. a o na palahehe maikai waie no. mai na pipi keiki ola kino malkai mai. ke ae la nei e O la aku I na kanaka. aole mai kekahi kanaka i k*kah!. Nolaila aole e laha ana ma'! mai ke'kahi a i kekahL | Ika makahiki 1853. mamua o ke Oia ana o na kanaka Hawaii. mau kaukani 1 haia aku l ka make ma o keia m&'i lala, aka i keia mau la. oial no ke la\relia mai nei no keia ma'i mai na aina e ! mai e na moku. aoie i iaha nui ma Ha- | wali nel. no ka mea, ua O ia ka lahui I hoiookoa. v Ke kipa mai n*i na moku. ; mai na awa ku moku lehulehu mai o ,ka honua i Hawali nei. na moku mai ,na wahi mai i iaha keia ma*l. Nui no |na wahl ma Amerika i ano laha keia ma" aka ua O ia ka hapanui o na ka[naka a ua palekana. Mai na hale iaau nui mai o na aina nui e lawe ia mai nel na palahehe o na holoholona msdkai a aohe mai ka iima a I ka la eiima o kela a me kela Aole no hoi i hopu ia na kanaka ma o a imaanei no ke O oie. aka ina e hoopau ;loa ia ana na kanawai e pili ana i keO |e ku nei i keia wa, a hiki mai ka ma'i ilepela ina pae moku o Hawaii nei. o >kakou no ke uwe ana. Nolaiia. e noo- , noo pono. 0 ka kakou hana pono i keia wa oia no ka nana pono ana i ke o!a o ka iahui hoao m& na ano a pau e pale aku i na ma'i ahulau.