Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 16, 19 April 1901 — Make Nui na Hawaii Laha Nui na Haole a me na Lahui e ae ma Hawaii nei. [ARTICLE]

Make Nui na Hawaii

Laha Nui na Haole a me na Lahui e ae ma Hawaii nei.

Pehea kakou e ka lahul? Ma ka holke papa helu kanaka i loaa mal net he 29.534 wale no kanaka Hawali ponol • o!a neL I ka makahiki ISSKS. elima makahiki i hala ae nei, he 31.019 ko kakou nui. Ua like ia me 1 ISS ka emt o na Hawaii iloko o elima wale no makahiki a ina penei e eml mou ai aole pih» he kanalima mak&hiki mai keia manawa aku 6 nalo ana kakou. K noo— noo mai kakou e ka lahui HeahA la na kumu nul nana e kauo nei i& kakou i ka make Pehea la e laha hou ai ka lahui Hawail a piha hou mai Niihau a Hawaii I n& oiwi? Makemake makou e ninau kel& a me keia i kela nlnau iaia iho. & o nlnau i kona mau hoaloha., Pane rnal ina halna ia makou. & na makou hoil& e hai aku 1 ka lahui. 0 na hapa Hawaii no hol kekahi a eml nku nei. Ika makahlki 1896 he 8,455 hapa Hawali. a i kela makahikl he 7.835 wale no. Ua Hke me 650 ka emi iloko o elima makahikl. E, pehea k&kou e na hapa haole, na hapa pake & me na hapa e ae? Heaha na kumu o kela emi? 0 kakou Hawaii ke eml nei, ke pil mai nel na lahul e ae. Na poe keokeo, haole. puklki, a pel& aku, } ka makahikl 1R96 he 22,42S wale no ko lakou nul. Ua like me 6.105 ka ol ae mamua o ko ka makahlki IS$«. I loko o elima makahiki u& pli ae na iil keokeo he 6.105 a ua emi iho kakou, na Hawall, he 1,185. Kekahi kumu laha nui o na 111 keokeo i>ia no ka laha nui o na pukikl a me ka hul nohoi o na malihlnl e komo mau mal nei. 1 ka makahlki 1896 he 19.382 pake, I keia makahiki he 25,742 ko lakou nul. Ua llke me 6, 360 ka ol Uoko o ellma makahlki. ' 1 ka makahikl 1896 he 22.529 lapana I keia makahiki he 61,122 ko lakou nul. Ua liko me 38,793 ka ol lloko o elima makahikl. Ua hiki ia oukou. e na mea heluhelu, ke Ike mal I ka nul oha lapana. Aneane e lilo o Hawall nel, he alna no n& lapann. Ho 35,793 ka oi iloko o eilma wale no makahlkl. E pehea keia? »