Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 20, 17 May 1901 — KA HAKU OPIO o Kakelamaina [ARTICLE]

KA HAKU OPIO o Kakelamaina

r* ae aku ia o Mla» KHet >na i ' si&ruu> o kana kaileamahin»* n<> ka , • na aku i Kakeiamaina Hak'I ka makaukau ana o k<> kaa. ua kau aku la ua Ona. MHlona Amerika net me j kana kaikamahlne maiuna o ke kaa a ■o ka hale a ke aJoha i noho ai ka laua | huakai. I ka hoea ana aku o ua Emepera Wahine n«i o ka U'i me kona makuakane i Kakelamalna Hale, ua iho koke maJ 1% ke Dukc Wahlne a kti malalo • ke alapinnfiē Va piha hauoii iauna oi« «a hookipa aku ia ola i kana hunona ame kona puluna. Aole no hoi o Miaa Vaknatsr.a i haul** hope ma ka eieu ana mal a halawai pu ■ie ka Wahine ana i hoolkaika af m< kona ileaika a pau e hoi hou oia me kana kane. O ke Duke Opio hoi keia o Kakeianalna. ala oia, ke ku mai ia tne ka hiehl«* nui ma ka lanai me ka piha hakukoi mahlehle ana o kona houpo I na manao ma'.kal apau o ke'aloha no kana wahine. Me ka hauoii, ka uiumahiehie. ka olu walnohea o na manao malkai, ka punohu a ka "uhl-wai" a ke aloha. i halawai iho ai ke aioha me ke aloha. a o ka ipo hof mo ka ipo, ka puluna I ka puluna, a o na makua hoi i na keiki. Valenatina hoi keia. me ka ioa i onauia e ka uhane o ka hauoii hele aku ta oia ma kahi e ku ana ka plano, a hookani Iho ia i kela leo mele nona ka metodia i kani ae me ka moakaka a ku Mhol I ka maemae. O ke ano o ua mele ia, ua pill no ia l ka ohana o na leo meie no ka Materemonio. Mahope Iho.o ka pau ana o ka Va!enatina hookani ana i ua inele la. ua haalele Iho la o Nft<»n»l me k« Duke Opio Sana Alahani ia loko o ke keena hooklpn a puka aku la laua I waho a hel«» holoholo nkw la laua mawaena o nn laau o loko o ke kihapai nanl o j Kakelamalna. Olnl ua mau opua hooheno ahiuhi nel j e maalo ana mawaena o na laau, oia j ko laua wa I hwlnla Iho al no ko laua holke ana ae la laua Iho imua o ke akea ma ke ano he mau niea laua ua marei v e hoola ana hoi ia mea a e noho aku ana m& la ano no ka mau loa. elike mt ka lolhl o ka a ana o ke kukui o ko oln iloko <tfkela ame kela pakahi o laua. "Ua Ike no oe," wahl a Naomi i pane akiF al i kana kane, oiai laua e noho ana maluna o kekahl noho laau ma kekahl kumu laau, "he mea pono ke hoikeia aku imua o ke akea ko kaua noho ana aku he kane a he wahine i hoopaa pono ia e ka hoohlkl o ka berita mare. 0 ka m&re a kaua i mare ai, I kane hoi oe na'u. a I wahlne al hoi au nau. he marela nou ame a'u I pono al au a me oe, a pono pu nohol kaua, aka. o ka mare nae la I lilo i maka-ia nou ame *'u. fj "He meA pono no nae ke lawelawe hou la kela hana m«v>m ame a'u 1 hoohlhla ole la al na noonoo o ka Haku Wahine haaheo a ihilhl o Kakelamalna. Aoie anel ou manao, e kuu Sana Alahana, he mea pono ke hanala kekahi hana o keia ano 1 loaa ai he kipapa pohaku maemae a maikai no ko kaua komo ana aku iloko o ka nohona o na poai maemae o Ladana nei?" Aohe o'u noonoo nui no la mea, "wahl a Bana Alahana i pane mai al 1 kana wahlne," oial ua hoi hou mal nel oe me ā'u. O ko'u manao, he makehewa wale no ia mau hana au e manao nel e kuu Naoml aloha. Aohe mea I koe e hoopaa hou la aku al ko kaua noho hou ana aku iloko o ka poai o ke aloha elike me ka kaua i hoomaka ai i kinohl loa. O ka mea nul wale no, ola ko kaua hele ana aku a hoike la kaua Iho imtia 0 ka Haku Wahine o Kakelamaina. he mau mea kaua ua mareia. Ela no ia'u ke kope o ka palapala mare ellke me ko kaua mareia ana e Rev. Kivlni Dunsan maloko o kahi Halepule o Sana Mere. O kou hoike wale ana aku no l kela palapala mare imua o ke Duke Wahine a o ka hoopauia no la o kela pohlhlhl nul e ku nel mawaena o kaua ame ia." "Aole pela ko'u manao e Sana Alabana. he mea pono ke hanaia na mea apau me ka maikal imua o ke akea a hoonalonalo ole iho ellke me kau e manao nei e kuu haku. He mea pono ke kauohala aku kela kahunapule maikal nana kaua I mare e hele mal oia la nel. R paa pu mal nohoi ola I ka buke 1 hoopaaia al ke kope o ka palapala o ko kaua marela ana e ia. Nou ame a'u ame ka poe i ike ua mare mua la kaua, ellke me Valenatlna, ka makai klu ame Mr. Klletona. aohe olelo ana, aka, no ke Duke Wahlne o Kakelamaina, kou makuahlne hol a o ko'u makuahlne nohoi. oia ka leaua e noonoo al." "t ka hora ehla oe ame KUetona e haalele Iho ai ia Kakelamalna nei?" I nlnau mal at ka Haku Opio. "Manao au o ka hora eiwa ponol ko maua wa e hol aku &!, a ua lawa loa kela manawa no kaua e hoolala al no na hana e loaa al ko kaua hoolele pono j la ana aku a komo malkal lloko o ka poal o ka nohona mare. B hoomao-j popo oe, o ke kukulula ana aku o | aha matere monlo, he hana wale no la ke ano hoopuka-a-maka maoll ana ae ! ka anoano a kaua I kanu mua a! me ka, tke c4e tia e na mea apau." "H Naoml. ke walho aku nei au nau e lawelawe aku ! keia hana elike me ko« makemake, olal ua manao au he mea makehewa wale no ta mea ta'u. t!a fcttri no la'u ke holke aku tmua o na mea apau e nlnau hoohuoi mai āna aaha ia'« no ko kaua wahl ! mareta ai. a «a hiki no ia'u ke hana t na kana apaa e (keta al kaua e na mea apau • LaHana nel me na maka malkal a koohalahala ole la hol.~ lra« Haku, e kuu aloha. • waiho o« taa mea a pau tloko • kuu t!ma aa*« a«a«e< e hana ak« me ka hoMl«a loa. Ah e kot paka ka«a «oloko • kt kaler* M A«l«Hdta oe e awtwt loa t k» «w ■ia «k« !a kaaa no ka kal» ■ koomaaaa oa • IVadmt t ko« aia ia'« Hoka • «m!kumamal«a matraitkt t kaakope a« «1 T%at fteM wut ka |iii (B a«aa e kookaaU kala ala>"* Wm aka tko ta • ffaomt, alal «a tk« k«k« ak« U «la > ka «mhm* a«t«H«to • k«M ( kolaftt«i IMii am* ka 9flk» mM ttefe» «ia mkii «m kow maa» rim'"aki k «la: muAML 1 ***

makAhiki a ke kaaa«&ī i a? no ka . hiki ana I kati mea ke ko», OUI boi. ka > kaupale"īo2l nel fc« kauawai īio na. ki>i i «wno makahlkl. O k-eia aa i koi mai; n«i, aia i ka umikumamaiua makahik: kA iolhi o ka manawa i koi o> ia mai ; ai ka helu hope o ua ak? !a. ina he ai« ; oia ano. He aie ia i oi aku mamua o? kekahi o'u ia oe" 1 "Fa. ua akamai loa ka hoi w 1 ka oi- | hana loio. I hea kou wahi I hooaaauao • la ai i ka ik* pal«r kanawai elike \ kau i hoike mai nei imua ou? A ina ; peia kau hana, alaila. e laj*r<£ ana au < i ke kanawai o ka marc ma ko'u iima.) E uku ana oe i kou afc? ia u ther<? you ] ar«." ! "O. <Tear no more" wahi a Naoml i | hoho a« at ] I Aka, ke ike nei ka mea unuhi mooi«;to j iloko o ka Buke i kapala "The Duke's | Secret" aoao 393 i na huaolelo e hoo- \ maopopo ana i ke kumu i puana ae ai | 0 Naomi i na huaoleio i hoikeia ae la, a oia keia I •*He klMed the white brow. the whlte eyelids, the fragrant quivering lips un- j till nhe could flnd her voice and cry out | O. dear- no mort." i A pane iho la ua Duke Opio nei o Ka- j kelamaina: "He hokaa paha keia no kou aie ia'u iloko o umlkumamalua makahiki i haia j ae nei." "Alaila. manao anei oe pela iho la ka j nui o ko'u aie ia oe, e kuu haku?" I "More." j A mahope ninau aku la o Sana Ala- i bana i kana wahine. oiai oia e paa ana , 1 kana wahine: "Auhea kuu kelkl? My heart ia full ] Naomi of impatience. Teil me where is that boy who looka iike hi6 father?" j I kela wa i pai ae ai o Naoml i ka i-i' a-i o kana kane a pane ae la: "Darling e ae mai oe e.hai aku au ia oe. O na mea auanei apau a'u e hai I aku nei ia oe. o na hoku e kau mai la i ka poiulu o ka iani na hoike o ia mau mea." Ma keia wahi i hiolo iho ai na wai- j maka ma na papalina o. Naomi a honi aku 1a oia I kana kane. a liuliu pane aku la oia: "E Sana Aalahana. aohe kuu keiki, aofie nohoi a'u koikl. TTa nele kaua i ke kelki-" Mamua o ka hiki ana la Naomi ke hoopuka hou aku i kekahi huaolelo hou, j aia hoi, ninau mai la ka Haku Opio me ke pHiolhoi nui: 'E olelo hou mai ana anei oe, e Naoml, ua kalli aku ka make i kuu keiki mai keia ola ana?" Darling, e hoomanawanui. a e hoolohe mai—you have a son, my lord." Maanei i hoike aku ai o Naomi imua 0 ua Haku Opio nei i na mea apau e pili ana i kona moolelo iho. E hoomaka ana hoi keia moolelo mai ka wa i halele ai oia iaia a hiki i kona wa i ike ai 1 kekahi olelo hoolaha maloko o ka nupepa me ka inoa o kona makuakane hoahanau—kona pane ana aku i ua olelo hoolalia la ame kona holo ana i Amerika me Sana Alahana Opio. "I keia wa a'u e au hookahi aku nei 1 ka moana me ka lei aloha a kaua, e hoomanawanui ana hoi i na ale lelehune o ka moana, oia ame a'u, e hoopumehana ana iala iloko o kuu poli, aohe a'u mea nul e ae e noonoo nui ada ia wa, o ka mea wale no e pili ana i ka'u pane e holke aku ai i kuu maKuakane ina oia e lke m*i ana i kuu keiki. Aka aole nae oia i ike i ua lei aloha nei a'u. "Ina la mua o ko maua au kokoolua ana i ke kai, ua hauoli launa ole mai kuu naau i ka ike ana iho. he maikai maoli no kona ola kino a he ikaika nohoi. Aole hoi i liuliu mahope mai, hoomaka mai la kona klno e emi pu. a hoomaopopo iho la au ua loohia ia oia i kekahi ma'l. He mau la wale no ka hoohele ana mai o keia ano e maluna ona, aia hoC uaTT«Ōlkoi loa mai la ka hehi ana a ka ma'l maluna ona. "Mai ia wa aku. ua haawi aku la au 1 kahi koena ikaika iloko o'u no ke kiai ana i ua lei aloha nei a'u i ka po ame ke ao. E uwe wale ia ana nohoi e a'u i na wa apau. E kahea mau iho ana au iaia, "E Alareda e —E Alareda." Me ka onioni ana ae o kona poo hamama ae la kona waha a puana nawaliwali ae la. "Mama—Mama—mama" ITa hoikalka noho! ke kapena ame na '111.0 luna, oka moku e Imi i wahi e kaohiia mal ai ke ola o kuu lei aloha, aka, aole nae he hlkl. Hoonawele aku la kona ola ana a hiki I ke~ahiahi o ka umi o na Ta mahope mai o ka hoomaka ana maMf kona ma'i ana, haalele mai la oia ia'u. Ke ole au e kuhlhewa, o ka hora ehiku ponoi no ia o ua la. A—" Aole I puka pono loa aku na mea i manaola e Naomi e hoopuka aku aia hol, luli ana ka lau l«au mamuii o ka pa ana mai o kekahi wahl aheahe makani lahilahi, mapu - ana ke ala o ka nahele ia laua a nehe ana na lau laau. hooulu ae la hoi 1 anoano halia aloha iloko o ka makuahine ame ka makuaKane e u ana no ka laua lei aloha. I ka hoolal ana Iho o ke ahe makanf. alaila, hoomau hou aku la o Naoml i kana moolelo. "A ma ka hora uml oia po. ua ope ia ae la kona wahi kino opiopio iloko o kekahi owill lole llllna nani loa i haawila mal e ke kapena o ka moku. a hookomola Iho la iloko o kekahi wahl pahu I hanaia me ka malau e na lima hana o luna o ka moku. Mahop? Iho o ka hoopaaia ana o ua pahu la Hoko o kekahi pahu hao. ua hookuuia aku la ia me kekahi heleuma koikoi lloko o ka opu tTka moana oiai na hoku o ka lani e kiel iho ana me ka molaelae maluna ona. īala i haule aku ai iloko o ka opu o ka moana Atelanita, ua ku lho la au a nana aku la ! ka Ui apllpii 0 k« kaf. me ka manaolana loa ! kela a me kela sekona o ka ike hou ana aku I na maka o ua lei aloha nei a'u e kau mal ana i ka hokua o ka ale. No-no. 1 ahall never see hia «weet face a*ain. O my poor Alfred." Alalla, kaomi inaila o Naoml I ka a-l o kana kan* a honi aku la ola lala ipe ka olelo ana aku: 'Aohe au kelkl. • kuu aloha.' * 1 kela wa no. pa hou ana no ke klu noho wao-laau a hoonehe hou ae 1 na lau hookupu ohaoha ae la nokol | ke ala noho waokele* Pa* mal )a o Bana Alahana l kaaa vahlne a pan« mal ia ota ma ka kaloi ana aa o koaa matt walmaka ma koaa maka: 'Alaila. mW a*n kelW. a. a «a m ka'v • hiipo4 «ki air* M Aoh« «« kelkL aoh® a'» MU, aka» • kooasalDa ana naa kaoa. • km kaka. t makawa m ka kana ata aaa ma ke(a nt aka. O aa Ual wk mm ha m«a | lCa aa k» kaaa mN u» Ui • ft«i» kM «m ftki • ka lui an I» • ttn »•*• liai • «Mn

' ia. aehe i'a rr.ea hoa aka i koe e holk* | ai no ke keiki a kaua-~ j ilahope Iho o k«kabi mau minute p->-I hookuu hou ia iiio e iaua ma X? feuk* kainaiiio ana. ua hooholo Iho la la ■ laua. mamuli o ka Naomi aiakai ana, ' he mea pono m>ko l»ua ♦ a e fcoi aku !ai noloko o ka hale. e holke aku o Sana j Atabana i na mea a pau e piU ana l ko 1 iaua marela ana. L r a hai aku la nohoi o Naomi i kana \ kane. ī pule roai ia po aku e \ iralarnaia at Ke anaina hoolauna mare 1 mawaena o laua ame ko Ladana poe ikoikoi a hanohano. | Hoi aku la laua noioko o ka hale. a | malaila i akoakoa hou ai na makua ] i elua rae na keiki ame Lede Valenaiina, ] U o ka b<->ra eiwa ponoi no ia o ua ahi- j iah» la. i > Hoike aku la hoi o Sana Alahana iimua o kona makuahine e malamaia ana ke anaina hoolauna mare mawaena ona ame Mlm KiJetona i ka pau ana 0 ka pule hookahi mai ia po aku. 0 na huaolelo hoolauna mare a ke Duke Opio i hoopuka aku ai imua o ua Duke Wahlne nei, ua lilo ia i mau huaolelo hooploo aku i kona noonoo, a ninau mai la oia i kana keiki. "E kuu keiki. heaha la ke ano o kau 1 hoopuka mai nei imua o'u i kela mau huaolelo hoolauna mare? He mau hua olelo ano e loa laua ia'u?" 1 kela wa hoike aku la ua Duke Opio nei imua o kona makuahlne i na mea apau e pili ana i kona mareia ana me Mtss Kiietona he aneane umikumamalu* makahiki I kaahope ae. Ma keia hoike ana a ua Haku Sana Alahana nei, aoie oia i huna iho i kona hoike ana aku imua ona, o Miss Kiletona, aole ia he wahine e ae, aka, o Naomi Winta no ia. I ka lohe ana o ua Duke Wahine nei i ka Inoa o Naomi Winta. ua lele koke mai la oia a paa mai la I ka a-i o Naomi, a honi mai la iaia. «Ikeia aku ia ke kahe ana iho o na waimaka ma kona mau papalina, a pane mai la nohoi oia: "E kuu kaikamahine, e kala mai oe ia'u no ka'u mau hana hewa apau i hana aku ai ia oe?" Paa aku la nohoi o Naomi i ka a-i o ua Duke Wahine nei, me ka ana oku: "Mother, aole nou ka hewa, aole oe i hewa. Ua hana oe i ka hana a ka makuahine hoopono a makee i kana keiki. Aka, ina nae oe i ike i ka mea oiaio no ko'u niar*ia ana me ka Haku Sana Aalahana. ina paha he alahele okoa kau e hana mai ai no maua. Ano, e kuu Haku Wahine o Kakelamaina aohe a kaua mea e noonoo hou ai no na mea i hala. O na mea o keia mua aku, oia ka kaua e hoomaopopo ai." I kela wa i hooki iho ai o Naomi i kana oielo ana, a kuiee aku la na lima o#ka makuahonowai wahine me kana hum>na. Heie aku la laua a noho iho la maluna o kekahi noho pulu, a malaila laua i hoomau iho ai i ke kamailio ana me ke ohohia nui. Olai nohoi laua e kamailio ana, ku ana ka Haku _Sana Alahana mamua pono o kona makuahine, a olelo aku la oia: e nana iho oe i keia.) 'Mother look at this!" E mama e nana iho oe i keia. " Wehe ae la ua Duke Wahine la o Kakelamaina i ka palapala a kana keiki i haawi aku ai, he palapala mare ia, a e hoike ana ia i ka mare la ana o Sana Alahana me Naomi Winta, a o ke kahunapule nana laua i mare, oia o Rev. Kivini Duncan. I kela wa i lalau mai ai ua Duke Wahine nei, a ninau mai la ola i kana keikl. 'E kuu keiki, no keaha la oe i hai ole mai ai i kei'a mea ia'u i kou makuahine? O keia ahei ke kumu a'u i lohe ai i kekahi leo e kahea ana ia oe ma kela Ia i hanini ai ku kuhihewa nui, oia hoi. he leo e kahea ana. "E kuu aloha pehea au." Aole I pau pono aku na olelo a ua Haku Wahlne nei i makemake ai e hoopuka aku. ua puili koke aku la o Naomi i ka a-i o ua Duke Wahine nei. me ka olelo ana. "Mother Duchess o? Castlemayne Let the past gro a e hoomanao hou ole hoi i na mea i hala." "E kuu keiki," wahi a ua Duke Wahine nei o Kakelamaina i pane hou mai ai I kana kelkl me na waimaka ma kona mau līhilihi maka a e aneane ana e hiolo iho ma kona mau papalina. "E kuu keikJ, e lawe aku oe i kau wahine —ke Duke Wahlne o Kakelama-! ina. Ke hauoli nei au. Ua hookoia ka! mea nui a'u i hakoko ai iloko o na makahiki he umikumamalua i kaahope ae nel. tTa pakele ka Hale o ka ohana alii o Kakelamaina a pakele pu hoi kona waiwai. (Aole i pau.) .#i !