Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 23, 7 June 1901 — KA LA KANAKOLU O MEI. Na Hana Hoohiwahiwa Pa Hina oia la. Ka Haiolelo a Konela Fitch, Kekahi o na Loio Kaulana o Kakou nei Keia mau La Ka Huakai o na Koa i Uhai ia e na Kanaka [ARTICLE]

KA LA KANAKOLU O MEI.

Na Hana Hoohiwahiwa Pa Hina oia la.

Ka Haiolelo a Konela Fitch, Kekahi o na Loio Kaulana o Kakou nei Keia mau La Ka Huakai o na Koa i Uhai ia e na Kanaka

HnoWUUi kakou } ka mahSna o Mei , v ka b»ooli ana no ka la lealea o na ki oia hoi ka "May Day" a 1 ka la kjir.akohi ua kanikau aku kakou no na Vm 1 hala aku ma kela ao. Haukakoa I ka hikl ana mal o kela ma-Y-.ir.-i pua a kaumaha hol 1 kona nalo ar ,< *»ai ° kakou nel. Ua ike ia na kelki a kakou e hauoli ana i ka u kahi, e maki ana me ke kani o ka h..- a kihui, me na lel nanl a me na i •• :u nAna e hoonaauao nei i ka lahui. n. mao leo hauoli ko ka bana i lohe iku ai e paipai ana hoi na makua ; „ ham malkal o!a la. I ka la kanat.. u aole o na keiki me ko lakou mau -«u i ike ole ia mea he kaumaha aka, h> -nau elemakule i ike i ka inea a - ka pilikia o keia noho ana kei ike ,ku e naue malie ana, e huli ana i • 'akoo mau alo i ka pali o Nuuanu na )ei roa ko lakou mau iima, me r e kulou ana no ka hoomanao ina hoa I hala. Ike ia aku na k me ka lakou mau pu, aole e hele V , iwka maka i enaena i ka huhu no * nemi, aka me ka manao aloha no koa e like me lakou i haule i ke ua kaua. E kani ana ka Bana ! .!,ui anle he mau mele hauoli aka he • i e hoohiolo mai ana i ka wain. tka o ke aloha no na lei aloha l haa- • • mai ia kakou. Ma na ilina a pau loa ua ike ia aku « r,a kan(- ;i m»- na wahine e kulou ' ■ mn k« an.io o ka luakupapau o ka - m! mau moa aloha e kulu ana ko •u nuu waimaka no ka lakou mau i i haalele mai ia iakou. E <nai ana na keiki i hooneie ia I ko :: makuahine. a. me na m.akua- > . .. a me na kalkaina paha *ne hoowehiwehi aku ana'hoi i i moe o ka lakou mau mea ' :;c ia na pua like ole o kela 'a ano i lawe ia mai e na lima na ohana e ola nei. He ku iio i ke aloha ke nana aku i ka 1 «*. eku ana me na waimaka e hiolo mr na pua hoi ma ko lakou mau ~ nana ana ika lepo e hoike ana i * ihi i moe ai o ka lakou mau mea ,<i Mai ka poe ui a hikl loa aku i kolopupu ua ike ia aku e ku V* nana aku ana hoi na kolopupu < kahi a iakou e hoi koke <u i keia mua koke iho. E hiki ana ka manawa e hoi like aku ai * • ><i 1 laila a hele mai ka hanauna iki mai ana e kuiou iho a hoopulu 1 ko kakou mau wahi moe me !akou mau walmaka o ke aloha. '*<• he mea aia ua hui aku kakou me l>oe i hala aku a kuka kamailio no ka ehaeha oia mea he hookaa- - -ia ma ka make. E nana ana na - ;.i līUii me ko lakou mau maka mo- ■ \ m* ka maopopo ole heaha la keia - i piiu lepo e nana nui ia nei. Heaha i mea i lawe ia mal ai keia mau ; nani a hoolei ia iho maluna o keia ruu lepo. Aole I maopopo iaia aia -» \!o n keia mau lepo kahi i moe ai ma makuahine aloha, ka mea hoi «wi i kona ola no keia wahi opuu i pua ae. Aole i maopopo iaia na - ole o kona makuahine 1 ala kial iaia mai kona wa bebe mai. r Httle child." 'a hora elua o ka auina la ua ike *-• )Vu 1a na koa 1 ka maki ana mai hai«»-koa mai a ku ma ko lakou i w ahi ma ke aianui Moi e kokoke hoi \ ke klhi o ke alanul Alakea. iakou makl ana mai e ku ae ana >ma o Kamehameha a me na keiki • -i -A kula kaulana. • ka makaukau ana o na poe a pau " ■ maki ana ua kani ae la ka bana * >omaka aku la e hele ma ke alanui v ; Alakea. Emma. Vineyard, a hiki īku i ke alanui Nuuanu. i haawi ia ka wahi hanohano loa ' "kahi o na koa Amerika mai ka h wial o na koa e noho nel ma v ikiki. O na makal kaulio malalo o 1 • nl&kai ana a Sam Lealie ka mea t īoa. llahope mai o lakou he lwa- * 1« Ona koa mai ka puali mal ona ■> Amerika ma Waikiki. He nui ka ' « v ialo ia o ka palkau ana a keia poe v ' Mahop% mai o lakou ua ike ia • ka Bana me na leo mele paiV. t :if> ka pii ana aku ikal oa o NuuMahope mai o lakou ua ike la ra koa o ka puali o Hawaii nel. Hakai ia lakou malalo o na kauoha, Mkanela-Konela McCarthy i ukali ia. • kona mau ukali hanohano Schae- ] A shley. Wall a me Norton. Ma- • mai o lakou i \ke ia aku ai ka o ke Kula o Kamehameha me na 1 o keia kuia. Nui ko lakou ma- • • i h no ka maikai o ka lakou paikau * i me ka hiehle nohol o ko iakou * «n.i. Ua alakai ia lakou eka lakou • a'o paikau, Mekia (Major) Wilf " Mahope mai o lakou i ike ia aku mau koa me na aahu o ka V < v\a n Enelani. He nul ko lakou maia no ka malkal o ko lakou ku- ! •■-.» * me ka maikal no hoi o ka lakou T i.kau ana. Mahope mai o lakou na I l- 1 1 tka poe nona ka la ola hoi na koa ' ' i ke kaua mawaena o ka akau r ka hema ma Amerika. O kekihi ••■■■*. o na kaua kaulana loa ma ke ao r a oia no hoi kekahl ona kaua msdv < ioa. Ma ia kaua ana i iiio ai o A*n<»rika i hookahi. Mamua aku oia nawa ua okoa no na kanaka o ka

akau a okoa no na kanaka o ka hema. Ua hookaawale ia ka la kanakolu o Mei i kela a me keia makahikl no ka hoomanao ana i ka lua kupapau o keia poe i haalele mai i keia aupuni nui a lakou i hoohui ai a liio i hookahi. Ma Amerika o keia kekahi o na la nul loa. E like no me ka kakou e hana nei maanei pela no lakou i hoomanao aku ai i ka lakou mau lei aloha. KA HAIOLiELO O KA L,A. I ka hiki ana o ka huakai i Nuuanu ua piha ka pa iiina malaiia i na kanaka i makemake e lohe i ka halolelo a Konela Fitch, ka haiolelo nui o ka la. He haole naauao keia a ua kaulana kona ike haiolelo. Nui na kanaka i hoolohe aku i kana haiolelo me ka hoomanawanui i ka wela o ka la, Ua lolhl kana haiolelo ana, aka aole ia i lilo i mea molowa no na kanaka oiai ua maikai kana mau olA>. Mamua o kona haiolelo ana mai ua ku mai o Miss Cartwright a haiolelo mai i ka haiolelo kauiana a Peresidena

Linekona i haiolelo ai ma Gettysburg, i kekahi o na la like me keia. Kekahi keia o na - haiolelo kaulana loa a Peresidena Linekona a e haiolelo mau ia ana ma na wahi a pau loa i malama ia ai na hana hoomanao o keia ano. He wahine akamai loa keia i ka haiolelo ana a nui ka mahalo ia o ke ano o kana haiolelo ana mai i keia haiolelo kaulana a kekahi o na Feres!dena I aloha nui ia e kona lahuL O ka haiolelo a Konela Fitch kekahi o na haiolelo ntaikai loa i haiolelo ia ina la e like me keia. Hoike mai oia o ka la e hoomanao ia nei he la ia e hoike mai ana i ka hoohanohano o ka lahui Ameiika i ko lakou mau koa 1 make ma ke kaua mawaena o ka akau a me ka hema. He kaua i k&ua ia no ka hoopakele ana i ke ola a me ka lanakila o na paele i hookaua ia. He kaua nana i hoohui ia Ameiika Akau me Amerika Hema i hookahi a loaa mai keia aupuni nui a kakou e ike neL Ua hele aku kela mau koa e kaua aole no ka makemake e limakoko wale aku, aka, no ka pomaikai o kekahi lahul 1

hookaua ia. Ua poina na kanaka waiwai i ko lakou kulana hanohano a ku aku me na kanaka haahaa loa e paio pu aku i ka enemi. Ua makaukau mua ka hema aka i ka lōhe ana ia o ka leo o ka pu mua loa ma ka puu o Sumter iloko o na minuke pokole loa mahope mai oia manawa ua makaukau ka Akau me kona mau koa nana i lawe ka lanakila. He loihi loa keia halolelo a aole paha oukou i makemake e o'u mau makamaka heluhelu e lohe ina mea ano nui ole. O na wahi mea ano nui iho la no ia a'u i hai aku la ia oukou. f I ka pau ana o kana haiolelo o ka hoomakaukau no ia o na kanaka e hol mai a pau ae la kekkhi o naja nui i hookaawale ia. ?

Ma ka Poaono o ka pule i hala i haawi ae ai ka hui o na kelki o Hea-. lani i kekahl hulahula. Hauoli na poe i akoakoa ae a ua hoi aku na opio i hele ae me ka hauoli.