Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 24, 14 June 1901 — Page 2

Page PDF (1.69 MB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Hawaiian Collection; University of Hawaii Library

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

  NUPEPA KUOKOA, IUNE 14, 1901

 

MA KE KAUOHA

 

  Ke hoike ia aku nei ka lohe ua koho ia aku nei na keonimana no lakou na iaoa maiaio iho i Lala no ka Papa Nana no ka nana ana i na aina i kupono i ka hoolilo ana no ke aupuni, ma ka Mokupuni o Oahu.

  Curtis J. Lyons, Esq.

  Samuel M. Kanakanui, Esq.

  James G. Spencer, Esq.

                EDWARD S BOYD.

             Komikina o na Aina Aupuni.

  Keena Oihana Aupuni, Iune 7, 1901

 

  Ua hookohuia aku nei o M. K. Cook, Esq., i iaia no ka Papa o na Komikiaa Pa no ka Apana o Kona, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ka wahi o J. H. Boyd, i haalele mai.

                  JAS. H. BOYD,

               Luna Nui o na Hana Aupuni.

  Keena Hana Aupuni, Honolulu, Iune 4, 1901.

@6@6--3t      June 7,  14,  21

 

HOOLAHA.

 

  Ke papa ia aku nei na kanaka apau mai ka hele ana me ka ae ole ia maluna o ka aina o ka mea nona ka inoa malalo iho ma Kona Akau, Mokupuni o Hawaii, a oi loa aku no nae na apana aina i ikeia ma Kaumalumalu. Holualoa ame Kaupulehu.

                J. A. MaGUIRE,

  Hueuhe Kona Akau, Hawaii, Iune 1, 1901.

                 Me ka Oiaio loa.

         THEO H. DAVIES & CO., LTD.

(Kakau inoa ia:)--

  M. H. WODEHOUSE.

(8 months.)--Iune 7, 14, 21, 28. --July 5,

     12, 19, 26--Aug. 2, 9, 16, 23, 30.

 

MA KE KAUOHA.

 

  Ke hookohu nei au i keia la 24 o Mei ia William Huddy, Esq., i Luna Pa Aupuni no Kilauea, Hanalei, Mokupuni o Kauai, ma kahi o Piilani i make.

               JAMES H.. BOYD,

        Luna Nui o na Hana Aupuni.

Keena o na Hana Aupuni.   Mei 24 1901.

  Mei 21, Iune 7-14.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KA

WAHI A ME KA HORA KUAI

KUDALA.

 

  Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia malako o ka palapala moraki i hanaia mawaena o Miriam Peleuli Amalu a me Sam Amalu, kana kane, o Honolulu, o Teritori o Hawaii, a me William C. Achi, o Honolulu i oleloia maluna ae i ka la 3 o Maraki, 1900, a i kakau kope ia ma ka buke helu 204 o ke Aupuni, aoao 222-224, i ka hora 12:06 p. m. o ka la 13 o Maraki, 1900.

  Ke hoolahaia aku nei, no ka uha'i ia ana o na kumu aelike, oia hoi ka uku ole ia mai o ka uku-panee i ka manawa i oleloia, ke makemake nei ka mea paa moraki William C. Achi, e hooko aku i keia moraki, a ke hoolaha pu ia aku nei ma ka la 5 o Iune, 1901, ua koi aku ka mea paa moraki i ka mea i moraki mai e uku mai i ke kumupaa a me ka uku-panee, aka ua hiki ole ia laua ke hooko ina olelo aelike ma keia moraki a ke hoolaha pu ia aku nei no ka uha'i ia ana o keia aelike, o William C. Achi, ka mea paa moraki, mahope o ka hala ana o ekolu pule mahope aku o keia la, e hoolaha aku ana ina waiwai i olelo la ma keia palapala moraki e like me keia malalo iho, a e kauoha aku ana e kuai kudala la keia waiwai ma ke keena kudala o James F. Morgan, Alanui Moiwahine, Honolulu. i ka hora 12 o ke awakea Poaono, la 13 o Iulai, A. D. 1901. (koe ka apana ewalu i hoikeia) i ka mea koho kiekie loa no na kaia kuike a na ka mea kuai mai na hoolilo o na palapala kuai.

  O ka waiwai i oleloia ma keia moraki, a e hoolahala aku ana no ke kuai kudala. e like me ka mea i oleloia maluna ae, penei no ia:

  O ka hookahi-hapaono i mahele ole la o na waiwai malalo iho, oia hoi ke kuleana o Miriam Peleuli Amalu i oleloia maluna ae--

  1. Keia aina ma Kaukahoku, Nuuanu, i hoikeia ma ka R. P. 314, L. C. Award 1476 ia Iwiula, nona ka erea he hookahi eka me 99 anana.

  2. Kela aina ma Printer's Lane, i hoikeia ma ka R. P. 5698, L. C. Award 308B. ia Kamaile, nona ka erea he 608 anana a me elua kapuai kuea.

  3. Keia ana ma Printer's lane, i hoikeia ma ka R. P. 666. L. C. Award 2398, ia Kaleiheana, nona ka erea he 1 20-100 eka.

  4.  Keia ana ma Kamoku, Waikiki, i hoikela ma ka R. P. 6332, L. C. Award 1424 ia Kanuihi, nona ka erea he 19-100 eka.

  5. Keia aina ma Kapaakea, Waikiki i hoikeia ma ka R. P. 6363. L. C. Award 1219, ia Hepa no Pahau, nona ka erea he 94-100 eka.

  6. Kela aina ma Kamoiliili, Waikiki i oleloia maluna ae, hoikeia ma ka R. P. 4634, L. C. A. 1275, ia Mookini, nona ka erea he 43-100 eka.

  7. Kela aina ma Kapaakea i oleloia maluna ae, hoikeia ma ka R. P. 5929, L. C. A. 3619, ia T. Pahau, nona ka erea he 6 3/8 eka.

  8. (Apana ewale aole e kuai ia ana.)

  9. Ke kuleana a pau loa o ka mea moraki iloko o ka waiwai paa a me na waiwai lewa o Auhia, i make, ke kupunawahine o Miriam Peleuli Amalu, ka mea moraki

                 WILLIAM C. ACHI.

                               Mea Paa Moraki.

                 HATCH & SILLIMAN,

         Na Loio o ka Mea Paa Moraki.

  Honolulu, Iune 7, 1901.

Iune 7, 14, 21 38.

 

HOOLAHA    MAKEMAKE    HOOKO

MORAKI.

 

MAMULI e kekahi mana kuai i hoikeia mal@ke e kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Thomas Gandall o Honolulu, Mokupuni o Oahu, o ka aoao mua, a me William C. Achi, o Honolulu, a ka aoao elua, ma ka la 30 o Dekemaba 189@ i kakau kope ia ma ka buke 167, aoao 101. i hoolilo ia ia W. R. Castle, Malama Waiwai, a i hana ia i ka la 8 o Feberuari, 1899@, kakau kope ia ma ka buke 137, aoao 161, a mamuli o ka uha'i ia ana o na kua@ aelike e kuda meraki, oia hoi ka uku pone ele la o ka uku panoe ame ka kumupea i ka manawa i olelo la, nolaila, he heelaha @ ek@ nei o ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooke ana oia ia mama kuai

  A he hoolaha hou ia aku a@ aia mahope aku o na p@la @holu m@i ho@ la aku, alaila e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 24 o Iune, 1901, hora 12 o ia la.

  Aia ma kahi o P. L. Weaver, loio o ka mea paa moraki, na olelo hoakaka no keia mea.

Hanaia i kela la 24 o Mei, 1901.

                    W. R. CASTLE,

  Malama Waiwai, Mea Paa Moraki.

  Penei na aina i moraki ia, Aina helu 10, 11, 18, ame 19, Apana 5 ma Kapahulu Tract. ma Honolulu Mokupuni o Oahu. no lakou na kapuai kuea he 20,000.

(5ts.--Mei 24, 31 ame Iune 7, 14 ame 21.)

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

  MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia i ka la 24 o Aperila, A. D. 1897. mawaena o Gustav A. Mauer o ka aoao ekahi. ame Victoria Ward. o ka aoao elua, o Honolulu, Mokupuni o Oahu. Teritori o Hawaii a i kakau kope ia ma ka buke helu 170 o ke aupuni, aoao 200 ame 201, a i hoolilo hou ia aku e Victoria Ward ia E. H. Wodehouse o Honolulu, ma ka la 20 o Feberuari, A. D. 1901, a i kakau kope ia ma ka buke o ke aupuni helu 170, aoao 201.

  Ke hoolaha ia aku nei, o ka mea nona ka inoa malalo iho o E. H. Wodehouse. ka mea i hoolilo ia aku ai, a o ka mea hoi e paa nei i keia moraki, no ka uha'i ia o na kumu aelike o kela moraki, ola hoi ka uku ole ia o ke kumupaa ame na uku panee i ka manawa i olelo ia.

  Nolaila, ke hoolaha ia aku nei o na pono apau ame na aina malalo iho, na pono ame na aina i olelo ia maloko o kela moraki i olelo ia maluna ae, e kuai kudala ia aku ana ma ke Keena kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu i ka Poaono, la 15 o Iune, A. D. 1901. i ka hora 12 o ke awakea o keia la.

  Kala kuike. Na ka mea e kuai ana na lilo o na palapala kuai.

  O ka aina e kuai ia ana oia kela aina a pau loa ma ke alanui Nuuanu. ma Honolulu, a i hoike moakaka loa ia hoi malalo iho:

  E hoomaka ana mai ke kihi hema o keia pa ma ke Alanui Nuuanu, mai ka wahi he 170 kapuai mauka o ke kihi akau o ka hui ana o Alanui Nuuanu me Beretania a holo aku:

  (1) Akau 34 degrees 24 minutes K. pololei 102.3 Kapuai ma ka pa L. C. A. Helu 123 ia A. Paki.

  2) A. 2 degrees 45 minutes K. pololei 27.1 kapuai ma ka pa L. C. A. Helu 123 ia A. Paki.

  (3) A. 68 degrees 45 minutes H. pololei 41.9 kapuai ma ka aina o Auld.

  (4) H. 27 degrees 30 minutes H. pololei 111. kapuai ma ka aina o Auld a hiki i ke Alanui Nuuanu.

  (5) H. 47 degrees 36 minutes H. pololei 41.6 ma ke alanui Nuuanu a hiki i kela wahi mua nona ka ili aina he 13 hapa 100 o ka eka a he hapa o ka R. P. (Grant) Helu 4005 ia M. Kekuanoa

  No na mea aku i koe e hele ae ia E. A. Mott-Smith, Loio o ka mea nona ka inoa malalo iho.

                   E. H. WODEHOUSE.

                      Mea Paa Moraki.

Kakauia ma Honoulu. Hahu. Mei 22, 1901.

2860--Mei, 24,--31,--Iune 7--14.

 

AINA KUAI.

 

  He 12 Apana Aina, 50x100, mai ka $300 a hiki i ka $400 no ka apana aina hookahi. He $50 uku mua, $10 no ka mahina hookahi mahope aku me ka ukupanee ole, no ka poe e kukulu ana i hale i luna o ka aina. Aia ma Nuuanu keia mau apana aina. He maikai ka lepo. E hele e ninau pono ia H. M. DOW. ma ke Keena o ka Makai Nui.

June 7, 14, 21

 

  Ka Moolelo a pau iloko o hookahi hua olelo e pili ana no ka laau.

LAAU PENIKILA

  Mai ia Capt. F. Loye, Keena Makai Helu 5, ma Montreal:--"He lawe mau makou i ka laau Pain Killer a Perry Davis no na eha o ka opu, rumakika, anuanu, ame na ma'i e ae e loaa nei i na kanaka malalo o ka makou hoomalu ana. Ua hiki loa ia'u ke olelo ae o ka laau maikai loa keia e malama ai ma ka hale."

  Hiki ke inu maloko a hamo mawaho.

Elua ano 25 keneta a me 50 keneta,

 

  S. KANEWANUI, Loio a he Kokua ma ke Kanawai imua o na Aha Apana a pau a imua o ka Aha Kaapuni, a he Notari no ka Lehulehu. Ma Hanalei, Kauai, kona wahi noho.

 

KA IINI A NA MAKUAHINE HE NUI.

 

  He lehulehu loa na makuahine i loaa na keiki i onawaliwali ia ke ola i iini nui e loaa iaia ke kino ikaika a oolea e like me ka bebe Ilikini. Ua hiki loa i kela ano makuahine ke hana i mea e loaa ai ka lakou poe keiki ke kino ikaika maikai loa, no ia, e pau ana ke koe iloko o ke kino i hoomaemae ia aku mailoko aku o ke kino, a oia no hoi ke kumu o ka eiwa hapaumi o na ma'i e loaa ai na kamaiki opio. E pau ana keia pilikia i ka Laau Ilikini Hoomake koe. No na makahki he nui i lawelawe ai na Ilikini i kela laau lapaau i mea e ikaika ai a e oolea ai ke kino o ka lakou poe keiki. O ka mea i loaa ai ka pono i ke keiki o ka ululaau, he mea no hoi ia e loaa ai ka pono i ke keiki o ke au malamalama a e ola ai no hoi ia. O keia ka hana a nei laau lapaau iloko o na makahiki i kaahope ae nei. E loaa ana no ia oe keia ano laau ma ka halekuai laau lapaau no ka 25 keneta. E makaala nae e loaa mai ka mea maikai a oiaio hoi. He mea makamae loa ke ola o nei mea he keiki, e pono ole ai hoi ke panaka wale ia. HOBRON DRUG CO., na Agena no na Laau Ilikiai Kikapu.

 

  Ma'i loa ke kaikamahine 'hiapo a ka Emepera o Rukia.

  Hookipa maikai @ka Moiwahine o ka poe Kakimana (Dutchman) e ka Emepera o Kelemaaia Nana i nana ka paikau hookelakela a na koa Kelema@l@.

 

 

KA

Nupepa Kuokoa

 

No ka Makahiki   -   -   $2.00

No Eono Mahina  -    -    1.00

 

Kuike ka Rula.

 

PUKA             1          2          3          1          2          3          1

ANA.              Pule     Pule     Pule     Mal.     Mal      Mal.     Mak.

1 Iniha..           $1.50   $2.00   $2.50   $3.00   $5.00   $6.75   $12 00

2 Iniha..             2.00     2.75     3.50     4.00     7.00     9.00     18 00

3 Iniha..             2.50     3.50     4.50     5.00     9.00   12.00     21.00

4 Iniha..             3.00     4.00     5.00     6.00   11.00   13.5       30.00

5 Iniha..             3.50     4.75     6.00     7.00   12.00   15.00     36.00

6 Iniha .             4.00     5.50     7.00     8.00   13.00   16 50     4@00

    O NA OLELO HOOLAHA A PAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A I NA  AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA.

 

  O ua Dala a pau o ka Pepa nei e hoouna polo lei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.

 

HOOPUKAIA  E  KA

HAWAIIAN  GAZETTE  CO.

Hookomola ma ka Hale Leka o Honolulu, Pa

naiaau o Hawaii, na ke ano mea o ka

Papa Elua

A. W. PEARSON,                  Luna Nui

D. KANEWANUI, Lunahooponopono.

Honolulu, Oahu     

 

POALIMA    :     :    :    IUNE 14, 1901.

 

  Ua kokoke loa mai ka manawa e loaa ai o ka bia emi loa ma Honolulu nei a he mea maikai ke nana pono ia ka inu naaupo o na kanaka i ka manawa e ko ai keia makemake o lakou.

 

  Ke hoolohilohi nei na Home Rula i ka lakou wahi hana i loaa hou mai ai ka manawa e loaa hou mai ai ia mau wahi elua haneri dala. He ola ia. Ke manao nei nae makou aole e loaa hou ana keia mana a no lakou e uhauha hou mai ai i ka waiwai o ke aupuni. Ina na lakou ponoi keia hana me nei ua pau mua i ka hana ia, aka na ke aupuni a he nunui ke dala e loaa mai ai, ua lohi pono ole ka hana ia ana.

 

  Ua ike iho makou ma na nupepa haole ua hoomakaukau ae ke kahu kula nui i kekahi mau hana hoomanao no ka la 14 o keia mahina ka la hoi i hana ia ai ka hae kaulana o Amerika ame ka la i lilo ai kakou i Teritori. He hana maikai keia ka hoike ana aku i na keiki i ka manao maoli o keia la ame kona mea i lilo ai i la nui ma Hawaii nei ame Amerika. Aia iloko o ka hae Amerika he mau manao kuhohonu. Ua hana ia keia hae aole no ka nani. aka no ka hoike ana i na mea i manao ia. O na hoku iloko o keia hae oia no na Panalaau like ole. O kela mau laina ulaula ame ke keokeo e hoike ana ia i na Panalaau he umikumamakolu i kupaa a hiki i ka loaa ana o ka lanakila ame ke kuokoa. O na waihooluu like ole a pau loa he manao ko lakou. O ke keokeo e hoike ana ia i ka hemolele o na manao ame ka hana. O ka ulaula e hoike ana ia i ka manao koa a wiwo ole. O ka uliuli e hoike ana ia i ka maluhia a kaulike o ka noho ana. O keia iho la ka manao o ka hae a kakou e nana aku ai a paio no kona pomaikai.

 

  Ke olelo nei ka Papa Ola no ka iawa ole o Kale Wilikoki i ka hana ana i kana oihana ke kumu o kona hoopau ia ana. Ke olelo nei o Kale i hoopau ia oia no ka manao kuhihewa oo keia poe ua hoike aku oia i kekahi mau mea huna a lakou i ka Ahaolelo a no kona lilo ana i kaikaina no ka elele. Ua oi ae ka makaukau o Kale mamua o na haole a lakou e makemake nei e hookomo ma keia wahi. Aole i koho ia o Hendry no ka hiki ole iaia ke lawelawe i ka hana o ke keena ia manawa, aka, no ka makemake ia e haawi aku i puu dala nui na keia haole ame ko a lakou maka'u o ike ia kekahi mau mea a lakou i makemake ole ai e ike ia Ke ike nei makou, ma ka nana ana i ka hoike a na aoao elua, ua hiki ole i ka Papa Ola ke hilinai ia Kale, ua maka'u lakou i ka hoike iaia i kekahi mau mea ano nui, a o ka pono wale no e hoopau ia keia Papa Ola a i ole o Kale ke hoopau ia. Aole i hiki ia lakou ke hana like. Aole i maopopo ia makou na mea a pau loa e pili ana ia lakou nolaila ua hiki ole ke olelo ae.

 

  Ea, pehea kakou e ka lahui e koho hou ana no kakou i na Home Rula hoopau manawa i keia kau ahaolelo aku? Ina kakou e koho hou ana e lilo hou ana no ke $75,000 no na wahi bila mailuilu a o kakou no ke poho ana. E wehe i ko oukou mau maka a nana pono i ka mea e hana ai. Aole makou e olelo aku ana ia oukou e koho i na Demokarata ame na Repubalika, no ka mea, aole i maopopo ia makou owai ana la ka lakou mau moho, aka, o ka makou e olelo aku nei e nana i ka poe naauao a hoopono. Mai nana i kona ili. Ina he haole, paele, a kanaka paha, a he kanaka naauao a hoopono nae koho iaia. Ina no he Repubalika a aoao okoa ae paha kona e koho no iaia. Mai puni wale i ka hoowalewale ia mai o ka aoao aloha aina keia, o ka aoao keia e pomaikai ai, a pela aku. Ua maopopo ioa o ka aoao e loaa mai ai na pomaikai ia kakou oia no ka aoao o na Repubalika i keia manawa. Ua maopopo loa keia ea ua hoi mai nei ka elele a hoola mai i ka olaio o keia mea. Ina kakou i manao e loaa mai na pomaikai mai Amerika mai e koho i keia aoao ka hapanui. E noonoo pono e ka lahui a mai ae ia oukou e @lakai hewa ia e keia poe Home Rula hoopau manawa a hoopau kala a ke aupuni.

 

  He nui ka hoopaapaa e ike ia nei no ka haawina dala o ka oihana kea o kakou nei. Ma ka nana pono ana i na aoao elua o keia ninau na ike ia he elua ano o keia ninau.

  Ma ka loaa ole ana o kekahi haawina dala no keia hana e pau ana ka malama ia ana o na koa ma Honolulu ne@. Ina e ulu mai ana kekahi mau uluaoa e kahea ia ana na makai a ina ua nui loa ia lakou e hoao ia ana e kahea ia ha koa Amerika e noho nei ma Honolulu nei. Ke olelo nei kekahi poe ike aole loa e hiki i keia poe koa Amerika ke kokua mai me ka ae ole ia mai e ke Keena Kaua ma Amerika. Ke olelo nei hoi kekahi o ka lakou hana ia o ka hoopakele mai i ke ola o na makaainana o Amerika ua hiki loa lakou ke kauohaia e kokua mai.

  Ke olelo nei na Home Rula he nui ka hoolilo a aohe mau pomaikai i loaa mai mai kela oihana mai, nolaila he mea kupono e hoopau ia. Ke olelo nei hoi na Repubalika e hiki ole ia kakou ke noho maluhia ina aole he puali koa kekahi. He oiaio no he nui ka lilo aka e hoihoi la mai ana no ia mau lilo i ka manawa e ike ia ai o kekahi mau uluaoa. E pakele ana ke ola ame ka waiwai mamuli o ka lakou hana.

  Manao makou o ka ninau nui wale no i keia manawa e ae ia mai ana no auanei na koa Amerika e kokua mai ia kakou ina e loaa ana kekahi mau haunaele? Ina ua ae ia lakou me ke kali ole a loaa mai ka ae mai Amerika mai alaila ke olelo nei makou ua waiwai ole ka malama ana i na koa. He mau hana hoonui lilo wale no la a ua nele ke aupuni i ke kala i keia manawa. Ina aole i ae la me ka loaa ole mai o ke kauoha mai Amerika mai, pehea ana kakou ina e loaa mai ana kekahi uluaoa? E nui ana ka pilikia i ka lahui a pau wale ka waiwai o kekahi poe i ka hana ino ia. Malia o ko kakou mau waiwai ke hana ino ia mai ana. Ua hiki ole ina makai kakaikahi ke paa aku ina hana o keia ano e like me ka mea e ike ia nei ma na aina haole. Ua piha kakou i na haole a he nui ka poe e kue nei a haalele i ka hana no ka loaa ole o ka uku a lakou i makemake ai.

  Ke olelo nei na Home Rula na ka mahiko no e nana ko lakou mau paahana ina e ulu ae ana kekahi uluaoa. O lakou no ka poe nana i lawe mai keia poe hupo e hana ma Hawaii nei. He oiaio no paha ia aka o kakou no kekahi e ai nei i ka loaa a na mahiko. Ina aole mahiko o kela mau aina aole loa e nui ana ka hana. a mahea e loaa mai ai ka kakou kala? Mai ka mahiko mai ka hapanui o ka loaa o keia aina a he mea kupono no ia kakou ke kokua aku ina mahiko ma ka mea hiki.

  O ka makou e olelo nei ina aoe i hiki i na koa Amerika ke kokua mai ia kakou i ka manawa pilikia me ka loaa ole mai o ka ae mai Amerika mai he mea pono loa ia kakou ke haawi aku i haawina kala kupono no ka malama ana i puali koa hoopakele mai ia kakou i ka manawa o ka pilikia. Aole nae e haawi a nui ke kala ia lakou o lilo i mea uhauha wale, aka e haawi ma ka mea kupono no ka lawelawe ana i ka oihana i manao ia. He nui maoli io no ke kala i hoolilo ia e na koa a ua poho io maoli no keia aupuni, aka ke olelo nei makou he mea maikai e malama ia kekahi o lakou i poe nana kakou e kokua mai i ka manawa o ka pilikia ina nae aole i ae ia na koa Amerika e kokua mai ia kakou.

 

KE OLA KINO MAIKAI.

 

  He mea maikai ia makou ke hoolaha aku i ka olelo a kekahi haole i ola loihi ma ka ili o ka honua e hoike ana i ke kumu i loaa ai iaia o ke ola maikai. Olelo mai oia i loaa no ke ola maikai i ka maikai o na mea e komo ai iloko o ka waha. Inoino no na mea e hookomo ai inaina pu no me ke oia kino. O ka mea apiki wale no he like ole ka makemake o kela ame keia. Ke manao nei kekahi poe o ka inu wahi kiaha mamua o ka ai ana oia ka mea e loaa ai o ke ola maikai. Ke manao nei kekahi aia a nui ka i'a alaila maona pono. Ke manao nei hoi kekahi o ka poi ame ka palaoa ka mea maikai a aohe pilikia i na he uuku ka i'a, a he nui wale aku na manao like ole e pili na i ka mea ai.

  Ma ka hoike a keia haole o ka mea maikai loa a kakou e ai ai ma na aina wela e like me keia oia no na hua mea ai. Aole ona ai i ka i'o holoholona ame na mea e ae o ka hua mea ai wale ne me na mea ulu. Ai no oia i ke kalo ame ka uala ame na mea ulu e ae i kupono i ka ai. He eula no ai ana o ka la. Aole oia i manao he kupono i ekolu ai ana o ka la. Ina e nui loa kau ai ana ano moloa a hiki pono ole ia oe ke hana i kau mau hana. He mea maikai ia kakou e haalele loa i ka io holoholona no ka mea ma ka ai ana i keia mau io ua hoonui ia ae ka wela o ke koko a ikiiki ino ke kino i ka manawa wela o ka aina. Ua kupono no keia ano io no ka aina nui ole nae no na aina wela.

  He nui na haole e hoao nei e haalele i ka io holoholona ame ka ia a ai wale no i na hua mea ai a ma ka lakou olelo mai he paakiki no i kinohi. aka ke maa aku oe ua like no ka maona a ua oi ae ka maikai o kou ola kino mamua o ka manawa au e ai ana i ka io. Aole oia wale, aka ua oi aku ka emi o na hua mea ai mamua o ka io holoholona ame ka i'a. Ina he hua mea ai wale o kau ai me nei i keia manawa i ka manako no maona aohe pololi ana aku.

 

NA AOAO KALAIAINA LIKE OLE ILOKO

O KA AOAO REPUPALIKA

 

  He hauoli mau makou ke ike ina manao naauao ma na nupepa Hawaii o kakou nei, a no ia hauoli ke hoolaha hou aku nei makou i ka olelo a'o naauao a ka Nupepa "Lahui Hawaii." o ka la 8 o Iune no ka pomaikai o ka poe i heluhelu ole, penei:

  Iwaena o na aoao kalaiaina like ole iloko o Amerika Huipuia, ua ikela ua ala ae no iloko o kela ame keia aoao kalaiaina na aoao like ole elau: no ka mea, mamuli o ka manao o na Alakai, like ole o kela ame keia aoao, ua ikeia no ka like ole o ko lakou manao ma na ninau kalaiaina ano nui o ka la, pela no e ikeia nei iloko o Hawaii uuku i keia mau la: aia no iloko o ka aoao Repubalika ma Hawaii nei ia ano kalalaina; aia no hookahi aoao e ku ana me ka manao e alakai ia na hana o ke Aupuni ma ke ano akahele i ole e lilo i mau kumu keakea no ka holomua o na hana holomua o ka aina, a o kekahi hei ke makemake nei lakou e alakai ia na haka o ke Aupuni no ko lakou mau pomaikai iho malalo o na Oihana o ke Aupuni.

  Ke paio nei keia mau aoao me ka hahana, a ke ike nei makou ke hooikaika nei keia mau aoao e loaa na kakoo ia ana e na kanaka Hawaii.

  Ke kapa nei kekahi aoao ia lakou ihe "Ka Aoao Kue Makinale," a oia aoao oia no ka aoao o na haole malihini a i hiki mai nei no na la pokole. a i ole. no na makahiki pokole wale no, he mea pono i na kanaka Hawaii ke noonoo me ke koikoi ma keia ninau Eia keia poe malihini ke huna nei ia lakou iho malalo o ka inoa Kue Mikanele: aka nae, o ko lakou inoa poiolei maoli. "Na Poe Ake Oihana." Ua haawi makou i na noonoo @kahele ma keia mea no kekahi manawa loihi, a o ka makou e ike nei e like me ka nee ana aku o ka manawa imua. pela no ka nee ana aku o na hooikaika ana o keia aoao hou e oi aku ko lakou mana iloko o ka aina.

  Ma ko makou noonoo ana. ua haalele aku lakou i ka aina Makua a holo mai i Hawaii nei. no ka mea, aole i lawa ko lakou ike. a aole no hoi i lawa ko lakou kuonoono e noho ma kahi o lakou i hanau ai. a loaa ke oia maikai. a ke manao nei lakou. o na Hawaii he poe hupo lakou. a mamuli o ko kakou hupo e loaa ai ia lakou ka lanakila: he mea pono ia kakou na Hawaii ke noonoo akahele ia mea. ke hoao nei lakou e hoolaha ae ma na nupepa, e kamailio akea a e kamailio ma na kuono. a pela aku, e hoao ana hoi e hooia aku i na kanaka Hawaii. he poe lakou i kue i na Mikanele. i mea e punihei aku ai na kanaka Hawaii a kokua aku ia lakou. Mamuli o ko makou nana ana ia lakou iloko o na makahiki pokole i hala. o ka makou e ike nei, he Poe Ake Oihana. a he poe noi oihana maoli no keia; ua ike maka makou ia mea, a he hiki ke hoolalo aku. a ke manaolo loa nei makou. ina e hui ana kakou na Hawaii a kokua i keia poe, a loaa ia lakou ka mana iloko o ka hooponopono Aupuni. alaila. ke wanana nei makou, e hiki mai ana ka manawa e ike ia ai kakou na Hawaii, e kaili ku ae ana keia poe ake oihana i na oihana ano nui iloko o ka aina iloko o ko lakou mau lima, a haawi mai ia kakou @ Hawaii i na oihana liilii ano ole. iaa pela ke kulana, alaila, heaha ka pono a na kanaka Hawaii e nana ai?

  No na Hawaii e paa nei i na oihana ano nui o ka aina nei, he mea kupono la lakou e heluhelu i keia manao me ka hialaai nui, a noonoo iho no ka lakou mea e hana ai ma keia hope aku.

  He mea ole no ia makou ponoi iho na kulana oihana Aupuni, no ka mea, aole loa iloko o ko makou puuwai na lini no ia mau kulana ma ke ano pilikino iaka nae, ma ke ano lahui, ke ake nei makou i na wa a pau e mau ka paa ana o na Hawaii i na kulana oihana ano nui e like me Jas. H. Boyd, Esq., W. H. Wright, Esq., E. S. Boyd, Esq., Chas. Wilcox, Esq., John Kea, Esq., ame kekahi poe e ae e paa nei i keia wa, a e hooia aku hoi ina he mea hiki; aka nae mahope o ko makou noonoo akahele ana, ke olelo nei makou, ina e kokua @ui ana kakou i keia Poe Ake Oihana, alana@ e hiki mai ana no ka manawa e like ka maopopo e like me ka maopopo e hiki hou mai ana ka la ma ka Hikina, e hooneenee liilii ia aku ai na Hawaii mai na oihana ano nui aku.

  Nolaila, o ka makou leo aloha i na Hawaii, e makaala i kela poe ake a puni oihana, e hoomamao mai ia lakou aku o poino kakou.

  "Iluna no ka ua wehe-e ke pulu olalo," wahi a kahiko.

  E kamailio k@u aku ana no makou malalo o keia poo manao.

  E makaala loa e ka Lahui, no ka mea, ke nui na haole malihini e komo mai nei a hoopunana iho la ma Hawaii nei a ke hoopilipili mai nei me oukou e ka Lahui, me ka olelo ana he Poe kue Mikanele lakou, me ka paipai ana i na Hawaii e hana i kekahi hana a e kue hoi ina hana a na poe mikanele me kou manao aku ia hoi he oiaio keia mau olelo. eia ka ma ka lehelehe wale no. O ka mea pololei no keia poe he Poe Ake Oihana lakou, a e hoaao ana hoi lakou e kau maluna o na kulana a lakou i ake ai e loaa ia lakou, a ua loaa io no, mamuli o ka puni wale o na Hawaii e pai ai me ka hoomaikai aku. a eia ka olelo he wahi haole maikai keia aohe mea, aohe elike me kekahi poe haole he mea i ka mea, a pela wale aku; a ike iho la nae kela i ka puipui ma ko iala aoao o ke ku ae la no ia a kuha mai la ia oe me ka nanake mai me he maunu ekaeka la kau i hookuu ak uai. A oia ka makou i olelo ae nei e makaala loa kakou i keia ano haole. e pale loa aku ia lakou mai hookipa ma ko oukou ma uipuka hale no ka pulama ana, no ka mea, ua ike no kakou i ke kolea ina oia e momona ana e hoi ana no oia i kona wahi i hele mai ai, a pela no keia.

 

O MAUI NO KA OI,

 

Na mea hou o Maui o

ka Hebedoma i

Hala.

 

Make he Elua mau Kepana i ka

Pahu o ke Kianapauka a

Laua i Manao ai ua Pio.

 

  Ma ka la ekalu o keia mahina i make ai kekahi mau Kepani ma Kailua, Huelo, Maui. E eli ana lakou i kekahi wahi no na paipu o ka mahiko o ka Onamiliona ma Maui a loaa aku nei ka pohaku. Ua eli ia na lua iloko o keia mau pohaku a hookomoia na kiana pauda me na pono e pahu ai a ho-a ia. Holo aku keia poe ma kahi okoa e kali ai o ke pahu ae a no ke pahu ole ua hele aku nei he elua olakou e nana i ke kumu o keia pahu ole. Ua ike iho la laua ua pio a manao lakou no ka maikai ole o ka hookomo ia ana oia ka mea i a ole ai o keia kiana pauda. No keia kumu ua hoao laua e huki hou mai i keia pauda iwaho a nana pono a mahope hookomo hou iloko. I ko laua hoao ana e wehe ua hili aku laua me ka hamale i hemo koke mai a ma ia hana ana a laua ua pahu ae la keia mea a lele liilii ko laua kino io a ia nei.

  Ua ola laua he hana hora mahope mai oia manawa a make aku. Ua weluwelu liilii ko laua mau helehelena a hiki ole ke ike ia aku. Kahea ia ke kauka e hele mai e nana la laua, aka i ka hiki ana mai o ke kauka aohe mea i koe e hana aku ai.

  Ua kahea koke o Kalama, ka Makai Nui o Makawao, e noho kekahi aha kiure e noonoo i ke kumu o ka make ana o keia mau Kepani.

  Laka kekahi mau Kepana e ku kokoke ana ma keia wahi i ka manawa i pahu ai. No ka paa o ko laua aoao ke kino o keia mau kanaka i weluwelu liilii kekahi kumu o ko laua pakele ana mai keia hana mai.

  Ua haawi ae ka luna nui o ka mahiko o ka Onamiliona ma Maui i kekahi hulahula ma ka ia ekahi o keia mahina a ua olelo ia o kekahi keia o na hulahula maikai loa i ka manao o na poe i hele aku e lealea i haawi ia ma Maui. Maikai ke kana ana o ka pila a maikai pu me na poe i hele ae. Ua hooholo ia na kaa ahi no ka lawe ana mai i na kanaka mai Wailuku mai a hiki i ka hale hulahula.

  E hoike a@ ke kula o Maunaolu ma ka la 19 o kela mahina. E hoike ia mai ana na makua i ka mea e a'o ia nei i na keiki ma na lumi kula e like me ka mea mau a aole i na mea ano hou i hoomakaukau mua ia. E kuai ia mai ana kekahi mau lole bebe a na kaikamahine i hana ai i ka poe e makemae ana e kuai. Ua makemake loa na kumu e hiki aku na makua  ame na hoaloha a na kaikamahine e ike i keia ia.

 

Ke Kunu Kalea.

 

  "Loaa ka'u keiki i ke kunu kalea a e ole ka laau kunu a Chamberlain pakele ke oia mai ka ma'i numonia mai. O keia na hana maikai a keia laau," wahi a H. J. Strickfaden, lunahooponopono o ka Nupepa World-Herald, Fair Haven, Wakinekona, U. S. A. Loaa ia Benson, Smith & Co.

 

Kenerala Greely.

 

  Eia ma Hawaii nei ma kona alahele no Filipino malalo o kekahi mau hana aupuni. o Kenerala Greely, kekahi o na kanaka kaulana loa ma Amerika Huipuia. mamuli o kona hele ana e huli i ka mole o ka honua ma ka akau. Iloko o ka makahiki 1881 ua haalele iho oia i kona home a hele aku e imi i ka mole o ka honua ma ka akau kekahi o na mea e makemake nui ia nei e loaa i na poe naauao o ke ao nei. Aole oia i manao mua e lilo ana keia hele ana ana i mea nona e kaulana loa ai a aole no hoi oia i manao mu e aneane aku ana oia e hooluolu aku i kona kino ma keia wah@ anu nui wale aku. Ua moe aku kekahi o kona mau hoa wiwo ole ma keia aina anu a hoi palekana mai oia a hiki hou i kona home.

  Aole i loaa ia lakou ka mole o ka honua ma ka akau, aka o lakou ka poe i kokoke loa aku i keia wahi mamua o na poe lehulehu e hele mau nei e huli i keia wahi. O kana mau hoike o ke ano o ko lakou hele ana ka mea nana e kokua nui nei ka poe e hele nei i keia manawa. He 25 ko lakou nui i hele ai a he ehiku no o lakou i hoi ola mai. Ua paa ko lakou moku, hiki ole ke kau maluna o na waapa no ka paa i ka hau, noho maluna o kekahi aina me ka ai pakiko a hiki i ka pau loa ana o ka lakou mea ai. Noho aku e kali o ka hiki mai o ko lakou manawa e make ai. Oiai lakou e kali ana a aneane hoi e make ua hiki mai la ka moku i hoouna ia mai e huli ia lakou me na kokua a pakele iho la lakou. Ina i lohi iki aku keia moku he elua la me nei aole hookahi o lakou e hoi ola mai. Ua haawi lakou i ko lakou ola no ka pomaikai o ka poe naauao ame ke ao holookoa no keia mea e makemake nui ia nei e loaa. No keia hana ana i hana ai ua loaa mai iaia na hoomaikai mai Enelani, Palani, Amerika ame na aupuni nui mai. Ua hoopii ia ae kona kulana a i keia manawa oia ke poo o ka oihana ana e hana ana ia manawa.

 

Haule ka Moho o Hawaii.

 

  I ka la 223 o Mei i pau ai ka hoike ia ana o na keiki i hoouna ia aku nei i ke kula a'o kaua moana ma Anapolis, Md., Amerika. I ka hora 12:30 o keia la i lawe mai ai na kauka i ka lakou hoike hope loa a akahi no a maopopo ka poe i ae ia e komo ame ka poe i ae ole la e komo. He 93 keiki i hele mai e hoike ia, he 62 i loaa ke ola kino maikai a i hiki ke hana i na haawina i haawi ia mai ia lakou e hana, he 6 i hiki ole ke komo no ka maikai ole o ko lakou ola kino a he 29 i hiki ole ke hana i na ninau i haawi ia mai ia lakou e hana. O ka moho mai Hawaii mai kekahi i ae ole ia e komo i keia kula hanohano.

 

  Ma ka Lapule nei i ku mai ai no Honolulu nei o Konela Z. S. Spalding o Kauai.

 

  Piha ke kaona i ka Poakahi o keia pule i na kumu kula e holo nei no Filipino. Ua hele aku lakou e makaikai i na kula o Hawaii nei ma o a maanei. Ke hooikaika nui nei lakou e ike i ka elelo Sepania.

 

KASTOL.

 

  O KE KASTON ka m@ o kekahi AILA HOONAHA maikai loa i hoomakaukauia me ka maemae loa e kupono ai ke inu me ka pakui ele. Ua pau pono no na meteria o ke ola iloko o keia aila. He hiki loa i na keiki liilii ke inu me ka hakalia ole, a he oi aku ko lakou makemake i kela laau ke loaa aku no ka like me ka hone.

  O ka lepo paa kekahi mea nana e hooulu mai i na mea inoino ai o ke koko. Ina e nele i ke koko maemae, aole lea e hiki i kekahi mea ke manaolana no ke ola loihi. Oia iho la no ka mea nui no ke ola kino. O ke KASTOL ke mea nana e hookaawale i na mea paakiki a pau o ka naau. I na e loaa kekahi lanakila i na paahana i hookumu mua la iloko o ke kino, alalia, e ikeia auanei ka holomua o ke ola. Pela iho ia e hoopihaia ai na mea i hoopoino ia e ka mai. He elua ano o na omole KASTOL e kualia nei, he omole 25 keneta a he omole 50 keneta.

  Hoomakaukauia e ka Hui wale no o

               HOBRON DRUG CO.,

                        King & Fort