Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 24, 14 June 1901 — Untitled [ARTICLE]

Ua kokoke loa mai ka nianawa e loaa ai o ka bia emi loa ma Honolulu nel a he mea maikai k" nana pono ia ka Inu naaupo o na kanaka i ka manawa > ko ai keia makemake o lakou. 4 Ke hoolohilohi nei na Home Rula i ka lakou wabi hana i loaa hou mai ai ka manawa e loaa hou mai ai ia mau wahi elua haneri dala. He ola iau Ke manao nei nae makou aole e loaa hou ana keia mana a no lakou e uhauha mai ai i ka waiwai o ke aupuni. lilh na lakou ponoi keia hana me nei ua pau mua i ka hana la, aka na ke aupuni a he nunui ke dala e loaa mai ai, ua lohi pono ole ka hana ia ana. T*a ike iho makou ma na nupepa haole ua hoomakaukau ae ke kahu kula nui i kekahi fhau hana hoomanao no ka la 14 o keia mahina ka la hoi i hana ia ai ka hae kaulana o Amerika ame ka la i iilo ai kakou i Teritori. He hana inaikai keia Ka«hoike ana aku 4 na <keiki i ka manao maoli o keia la ame kona mea i lilo ai i Ia nui ma Hawaii nei ame Amerika. Aia iloko o ka hae Amerika he mau manao kuhohonu. Ua hana ia k®ia hae aole no ka nani. aka no ka hoike ana i na mea i manao ia. | O na hoku iloko o keia hae oia no na Panalaau like ole. O kela mau iaina ulaula ame ke keokeo e hoike ana ia i na Panalaau he umikumamakoiu i kupaa a hlki i ka o ka lanakila ame ke kuokoa. O na waihooluu like ole a pau loa he manao ko lakou. 0 ke keokeo e hoike ana ia i ka hemolele o na manao ame lea hana. O ka uiaula e hoike ana ia i ka manao koa a wiwo ole. O ka uliuli e hoike ana ia 1 ka maiuhia a kaulike o ka noho ana. !0 keia iho la ka manao o ka hae a ka- ; kou e nana aku ai a paio no kona pomaikai. ♦ .. Ke olelo nei ka Papa Ola no ka iawa ole o Kale Wilikoki I ka hana ana i kana oihana ke kumu o kona hoopau ia ana. Ke olelo nei o Kale i hoopau ia oia no ka manao kuhihewa o keia poe ua hoike aku oia i kekahi mau mea huna a lakou l ka Ahaolelo a no kona lilo ana i kaikaina no ka elele. Ua oi ae ka makaukau o Kale mamua o na haole a lakou e makemake aei e hookomo ma keia wahi. Aole i koho ia 0 Hendry no ka hiki ole iaia ke lawelawe i ka hana o ke keena ia manawa. aka. no ka makemake ia e haawi aku 1 puu dala nui na keia haole ame ko lakou maka'u o ike ia kekahi mau mea a lakou i makemake ole ai e ike ia. Ke ike nei makou, ma ka nana ana I ka holke a na aoao elua, ua hiki ole 1 ka Papa Oia ke hiiinai ia Kale, ua maka'u laUou i ka hoike lala I kekahi Snau mea ano nui, a o ka pono wale so «khoopau ia keia Papa Ola a i ol<» o Kaie ke hoopau ia. Aole i hiki ia lakou\ke hana like. Aole i maopopo ia makou na mea a pau loa e pili ana ia lakou\olaila ua hiki ole ke olelo ae. \ ♦ Ea, pehW kakou e ka lahui e koho hou ana n)» kakou i na H<Jme RuJa hoopau i keia kau ahaolelo aku? Ina kakou e koho hou ana e liio hou ana no ke 175,000 no na wahi bila mailuilu a o kakou no ke poho ana. E wehe i ko oukou mau maka a Xana pono i ka mea e haha ai. Aole makou | I e olelo aku ana la oukou e koho i na | Demokarata ame na Repubalika. no ka < mea. aole Kmaopopo la makou owai ana | la ka lakou mau moho, o ka makou e olelo aku nei e nan&i ka poe naauao a hoopono. Mai nana i kona ili. i Ina he haole. paele, a kan&ka paha, | & he kanaka naauao a hoopono nae j koho iaia. Ina uo he Repuballka a aoao 'okoa ae paha kona e koho no iaia. Mai ipuni wale i ka hoowalewale ia mai o : ka aoao aloha aina keia, o ka aoao kela e pomaikai ai* & pela aku. Ua mao* popo ioa o ka. aoao e loaa mai ai na pomaikai ia kakou oia no ka aoao o na Repuhalika i keia manawa. Ua maopopo loa keia ea. ua hoi mai &et ka elele a hooia mai i ka oiaio o kela mea» Ina kakou l manao e loaa mai na pomaikai $ial Amerika mai e koho i kefa aoao ka hapanuL E noonoo pooo e ka iahui a mai ae la onkou • alakai hewa ia « keia poe Home Ruia hoopaa maoawa a hoopau kaia a ke anpuai. ♦ He n*ri ka hoopaapaa e 0» I* aei do ka teawtea o ka o4haaa k»a a MmmL Ma ka naaa poae aaa ! na ao«> e)oa o kela niaaa «a ike la he eioa aao o keia ninaa. Ma ka ioaa ole m • kekahl haaviaa Ma &» Mi haaa e pau aaa ka maImb* i* «a» o na koa m Mi,

In* e ola mai as& kekahi mau ulua<>a ;e kahe« ia ana na makai a ina ua nai 'ioa ia iakou e hoao ta ana e '«aiiea ia ina X«>a Am<?riTca e noho eei ma Hoao- | lulu nei. Ke oieU» n»n kekahi poe ike aol* i"a e hiki i kria poe Koa Amerika ke kokua iiial mi' Jta a*» ->!e la rnai e ke Ke*ra Kaua ma Amerika. Ke ole!o nei boi kekahi o ka ?aKo« Uana ia o ka mai i ola «> na makaaiI nana o Araerika a ua b'ikf loa iako*» |ke kaui>haia e kokua TOai. I Ke olelo wi na Hom»* Ttuia he nui ka hoolilo a aohe mau i loaa mai mai keia oihana mal nolaila he rne&"kupono e hoopau ia. Ke olelo nei hoi na Repubalika e hFki ole ia kakou ke noho maluhia fna aole he puaii koa kekahl. He oiaio no h- nui lea lilo aka e hoihoi la mai ana no ia mau Uio i ka manawa e ike ia āi o kekahl mau uluaoa. E pakele ana ke ola ame ka waiwai mamuli o ka iakou hana. Manao makou o ka ninau nui wale no I keia manaw a e ae ia mal ana no auanei na koa Amerlka e kokua mai »a kakou ina e loaa ana kekahi mau haunaele? Ina ua ae ia lakou me ke kali ole a loaa mai ka ae mai Amerika mai alaila ke olelo nei makou ua waiwai ole ka malama ana i na koa. He mau hana hoonu! lilo wale no ia a ua. nele ke aupuni l ke kala i manawa. Ina aole i ae ia me ka loaa ole mai 0 ke kauoha mai Amerika mai. ana kakowlna e loaa mai m kekahl uluaoa? E nui ana ka piiikia i ka lahui a pau wale ka waiwai o kokahl poe 1 ka hana ino ia. Malia o ko kakou mau waiwai ke hana ino ia mai ana. Ua hiki ole ina makai kakaikahi ke paa aiku ina hana o keia ano e like me ka e ike ia nei ma na aina haole. Ua piha kakou i na haole a he nui ka poe e kue nei a haalele i ka hana no ka loaa ole o ka uku a lakou i makemake ai. Ke olelo nei na Home Rula na ka mahiko no e nana ko lakou mau paahana ina e ulu ae ana kekahi uluaoa. O lakou no ka poe nana i lawe mai keia poe hupo e hana ma Hawaii nel. H'oiaio no paha ia aka o kakou no kekaW eai nei Ika loaa ana mahiko Ina aole mahiko o kela mau loa e nui ana ka hana. a mahea e loaa ma\ ai ka kakou kala? Mai ka mahiko mai ka hapanui o ka loaa o keia alna a he mea kupono no ia kakou ke kokua aku ina mahlko ma ka mea hiki. o ka makou e olelo net ina aole . hiKI i na koa Amerika ke kokua mai m kakou i Wmanawa piiikia me ka loaa ole mai o ka ae mai Amerika mai h mea pono loa ia kakou ke i haawina kala kupono no ka malamn ana i puall koa hoopakele mai ta kakoiu Tka manawa o ka pilikia, .Aole nae e haawi a nui ke kala ia lakou o l»o i mea uhauha wale. aka e haawi ma ka mea kupono no ka lawelawe. ana i ka oThana i manao la. He nuii maoli io no ke kala i hoolilo ia e na ua noho io maoli no keia aupuni. aka ke olelo nei makou he mea maikai e malama ia kekahi o lakou i poe nana kakou e kokua mai t ka manawa o ka piUkia ina nae aole i ae ia na koa Amerika e kokua mai ia kakou. —+— ■